Minister Steenberghe over de landbouw-crisispolitiek WOENSDAG 12 APRIL 1939 30ste Jaargang No. 9309 S)e £eid&^0ou/&mt Bureaux Papengracht 32. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2 Telefoon: Redactie 15, Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. OH nummer bestaat uit vier bladen. V Woensdag 19 April! Vandaag over een week, om 5 uur, is de stembus gesloten de stembus voor de verkiezing van leden voor de Prov. Staten. En nu is 't nóg heel erg stil in de ver kiezingsactie. Wij betreuren die stilte geenszins. Ons volk, dat immers om zijn nuchter heid bekend is, ziet in en voelt aan, dat in dezen tijd zulke geweldige gebeurte nissen de aandacht omspannen, dat een verkiezing van leden voor de Prov. Sta ten natuurlijk! niet de eerste plaats in de belangstelling kan en mag hebben. Maar daarom zal ons volk niet zijn plicht verzuimen, wanneer het a.s. Woens dag ter stembus wordt opgeroepen. Wij, katholieken, zullen zeker niet ten gevolge van laksheid een stem verloren laten gaan ook al is er geen of weinig luidruchtige propaganda gevoerd! Wij kennen onzen plicht! En wij zullen, om eventueele vergissingen te voorkomen, het inheien bij allen, dat onze lijst (voor wat de provincies Zuid- en Noord-Hol land betreft) is: LIJST 2. Niemand vergisse zich. Op deze lijst moet men op het stembiljet, dat men op het stembureau ontvangt in ruil van de oproepingskaart, rood maken één hokje voor één der namen (niets meer en niets minder!) Voor Nederland's neutraliteit De radio-rede van minister Colijn was gisteren, zooals wij wat gewoon zijn ge raakt van dezen regeerder: zakelijk, kalm, rustig en geruststellend, overtuigd en overtuigend. Laten wij het eerlijk bekennen: wij heb ben critiek op regeering en leden van de regeering, maar zouden wij in een inter nationaal gespannen tijd als deze een an dere regeering v/enschen? Gevoelen en we ten wij ons niet in zooverre 't in men- schen-handen ligt veilig onder de hui dige regeering? Is er één in ons land, één ernstige man of ernstige vrouw, die vandaag.... b.v. liever Mussert dan Colijn aan het bewind zou hebben?! Laten wij vertrouwen, dat de regeering, die met ingespannen zorg en waardige fier- heid Nederlands beproefde neutraliteit en onafhankelijkheid bewaakt en beschermt, hooghoudt en handhaaft laten wij ver trouwen, dat de regeering niet tè groote offers van het Nederlandsche volk zal vra gen. Tot op heden mogen wij de overtui ging hebben, dat de regeering geen grooter offers van het volk verlangt, dan welke naar haar ernstige, op rijp beraad geba seerde, overtuiging, volstrekt onvermijde lijk zijn. En daarom ook staat het Nederlandsche volk achter zijn regeering! DE WERELD 1W VOGELVLUCHT LONDEN. Na de verwarde berichtge ving van de Paaschdagen, waaruit de we reld van alles kon afleiden, is er vandaag een stilte ingetreden. De diplomaten werken nog altijd in koortsachtig tempo, maar hun werkzaam heid speelt zich af in de binnenkamers en geen geluid dringt door naar buiten. De wereld wacht af, de toestand wordt er niet slechter op, maar beter ook niet. Hoe langer het evenwel duurt, des te meer vervaagt het dreigend spookbeeld van den oorlog. Want het zijn juist de overijlde besluiten, die de wereld in een oorlog stor ten. Men zoekt te Londen en Parijs naar uit wegen om alsnog een vredelievende op lossing te vinden voor de gerezen moeilijk heden, maar aan den anderen kant bereidt men zich op gewelddaden voor. De landen staan dus tegenover elkan der met de vinger aan den trekker; de ka nonnen zijn gericht en gereed om te vuren. Zoodra er ergens een schot afgaat, breekt de helsche cacophonie los. De wereld luistert in gespannen stilte. Zullen de diplomaten er in slagen om op nieuw den vrede te redden? Waarschijnlijk wel, maar zal dan ook de eer gered zijn? GETROFFEN MAATREGELEN NOG GE RUIMEN TIJD NOODIG. „REGEERING IS BEZIG TE TRACHTEN EENIGE VERANDERING IN DEN VORM TE BRENGEN". Gisteravond hield de minister van Eco nomische Zaken, mr. M. R. L. Steen berghe, zijn eerste radiolezing van de vier, welke hij aan de landbouwcrisispolitiek zal wijden. In deze eerste lezing gaf hij een algemeen overzicht van de redenen, die de regeering tot haar maatregelen hebben ge noopt, hun inhoud en hun doel. De aanleiding tot het regeeringsingry- pen'in het licht stellende, herinnerde spre ker aan den prijsval der landbouwvoort- brengselen in de jaren 19291931. De groote ncod, waarin de landbouw door deze sterke prijsdaling kwam te ver- keeren, deed verwachten, dat, indien geen maatregelen tot hulp genomen werden, de geheele boerenstand in Nederland ten on der zou gaan en het land weldra braak zou komen te liggen met zeer funeste gevolgen voor geheel Nederland, hetzij men al of niet rechtstreeks bij den landbouw was be trokken. Daarom besloot de regeering tot het ver-, leenen van steun om den landbouw voor ondergang te behoeden. De middelen hier toe wilde zij in hoofdzaak verkrijgen door de landbouwproducten met een heffing te belasten, waardoor de prijzen zouden stij gen. Dit was volkomen gemotiveerd, aldus de minister, aangezien de prijzen zoodanig waren gedaald, dat de consument er ab normaal profijt van trok, terwijl de boer zelf de kosten van voortbrenging nog niet vergoed kreeg, een ook sociaal niet te rechtvaardigen toestand. Door nu verschillende producten als b.v. boter. rund- en varkensvleesch, suiker, met een heffing te belasten en andere pro ducten, zooals b.v. brood, op andere wijze in prijs te doen stijgen, bereikte men, dat eenerzijds de consument vcor de produc ten zooveel mogelijk de Nederlandsche pro ductiekosten betaalde en anderzijds gelden beschikbaar kwamen om aan den boer voor zijn producten een zoodanige opbrengst te verschaffen, dat zijn productiekosten wer den goed gemaakt (z.g. richtprijs). Van de zijde der consumenten is op de landbouw crisismaatregelen vaak de critiek uitge oefend, dat zij de kosten van levensonder houd hebben doen stijgen. Deze critiek is niet billijk. Men ziet daarbij voorbij, dat deze maatregelen geen extra-belasting be- teekenen, maar dat zij dienen om te voor komen, dat de consument ten koste van de boerenstand van de abnormaal lage prijzen zou profiteeren. Aan den anderen kant wordt van land- bouwzijde wel beweerd, dat hetgeen de boer voor zijn producten ontvangt niet meer is dan de wereldmarktprijs. Ook dit is niet juist. De maatregelen toch zijn er op gericht den boer zijn productiekosten zooveel mogelijk te vergoeden, en, waar deze kosten in ons land in het algemeen hooger liggen dan in de overige landen, ontvangt de boer dus ook meer dan de we reldmarktprijs. Boter kost b.v. op het oogenblik op de wereldmarkt pl.m. ƒ0.80 per k.g., de Nederlandsche boer ontvangt echter een prijs van pl.m. ƒ1.45 in den winter, pl.m. 1.30 in den zomer. Op den duur bleek, dat de prijsval geen voorbijgaand verschijnsel was, maar een gevolg van belangrijke structureele veran deringen in de economische politiek van verschillende landen. Vroegere afnemers van onze landbouwproducten legden zich zelf op den landbouw toe, andere landen, zooals b.v, Australië, Nieuw-Zeeland en Canada kwamen meer en meer met hun producten ter West-Europeesche markt. Door al dergelijke verschuivingen waren de normale prijsverhoudingen verbroken en waren ook belangrijke buitenlandsche afzetgebieden voor onze landbouw verloren gegaan Bij de steunverleenmg gold het beginsel van steun aan het product, onafhankelijk van den toestand van den producent. Vaak werd getwijfeld of dit systeem wel juist is en of de steun niet afhankelijk moest zijn van de omstandigheden waarin de boer verkeerde. Onder het huidige systeem krijgt immers de welgestelde boer voor zijn producten naar verhouding evenveel steun als zijn arme buurman. Bij de keuze van dit beginsel heeft de regeering zich la ten leiden door verschillende motieven. Bij steun naar behoefte zou de mogelijkheid worden geopend, dat de rijke boer of on middellijk zijn bedrijf zou verpachten aan een pachter, die wel voor steun in aanmer king kwam, of zijn grond braak zou laten liggen. Voorts heeft steun naar behoefte eenigszins het karakter van armenzorg, en voor den algemeenen toestand en de gees tesgesteldheid op het platteland zou dit zeer ongunstig zijn. Het karakter van bedrijfssteun is dan ook gekozen en behouden. Det vermindering van afzetgebied maak te beperking van de productie noodzake lijk. Zoo werd voor het vee een teeltrege ling vastgesteld, werden de oppervlakten, die met aardappelen, warmoezerijgewassen of bloembollen waren beteeld. ingekrom pen, het aantal eieren, dat men in de broedmachines mocht inleggen, beperkt enz Voorts werd door heffingen bij invoer zoowel invloed op den prijs als op de in- gevoerdehoeveelheid uitgeoefend. In verband met de moeilijkheden op het gebied van den afzet in het buitenland zijn tevens verschillende maatregelen genomen om onze uitvoer nog in zoo goed mogelijke banen te leiden. De maatregelen ter ver betering van de kwaliteit zijn hierbij van veel beteekenis. Ook voor de producten, die ter vervan ging van de voortbrengselen van landbouw kunnen dienen, bleken op den duur bijzon dere voorzieningen noodig. Zoo moesten, toen de boter duurder werd, om te voorko men, dat margarine, vetten en oliën als vervangingsproducten te veel gekocht zou den worden, deze producten ook belast worden. Ten slotte betoogde de minister, dat het groote doel, hetwelk met deze maatregelen werd beoogd, het in stand houden van den Nederlandschen landbouw, ongetwijfeld is bereikt. Spreker verwachtte, dat deze maatrege len zeker nog geruimen tijd noodig zullen zijn. Bij intrekking van den prijssteun zou het landbouwbedrijf weer met verlies wer ken. Slechts bij verbetering van de inter nationale toestanden zou er kans komen op beëindiging van de landbouw-crisismaatre- gelen. De regeering is echter bezig, te trach ten eenige verandering in den vorm te brengen, daar zij overtuigd is, dat aan het huidige ambtelijke gecentraliseer de systeem van uitvoering belangrijke gebreken kleven en het gevaar dreigt, dat de landbouw verleert op eigen bce- en te staan. Het ligt dan ook in het voornemen der regeering bij de bepa ling en uitvoering der maatregelen meer en meer ter»'<r te treden en het georganiseerde landbouwbedrijf zelf de regelingen in handen te geven, waartoe het eigen organen zal moeten vormen. Wellicht zal dan ook een betere beloo- uing in de landbouw kunnen worden bereikt. Met den wensch, dat de landbouw van deze mogelijkheden op juiste wijze gebruik zal maken, besloot de minister deze eerste voordracht. De volgende voordracht, waarbij de be langrijkste vraagstukken op het gebied van den akkerbouw zullen worden behandeld, zal op Vrijdag 14 April 'savonds van 7 7.30 uur over de drie zenders worden ge houden. Een zeldzame gebeurtenis PAASCHFEEST IN HET LAND DER GODLOOZEN. (Van een Russischen medewerker). REV AL, 9 April 1939. Slechts heel zenden komt het voor, dat het Christelijk Paaschfeest samenvalt met de viering van 's Heeren Verrijzenis in de schis matieke Russische Orthodoxe Kerk waar men nog steeds de Juliaan- sche tijdrekening volgt. Maar dit jaar viel het Russische Paaschfeest samen met de herdenking van het groote feit uit de wereldgeschie denis in de Westersche landen. Terwijl over het avondland de Paaschklokken hun klanken uit strooien, verdrong het geloovige Russische volk zich voor de weini ge kerken die in Sovjet-Rusland nog niet aan den eeredienst zijn onttrokken. Voor de Bolspewistische Revolutie waren er in Moskou dat in den volksmond de stad der 40 maal 40 kerken genoemd werd, on geveer 1000 bedehuizen en kapellen, voor een bevolking die slechts een derde ge deelte bedroeg van het tegenwoordige aan tal inwoners, dat meer dan vier millioen bedraagt. Thans zijn er in de hoofdstad van het Roode Rijk nog een twaalftal kerken ter beschikking van het geloovige volk, dat ondanks terreur en spionnage de gang naar het Godshuis nog niet verleerd heeft. Enkele maanden geleden is de groote kerk in de Sorogomiliwskaja-straat afge broken, waarmee een der voornaamste be dehuizen van de Orthoroxen in geheel Sovjet-Rusland verdween, en tengevolge waarvan de geloovigen genoodzaakt waren om een zeer grooten afstand af te leggen naar het Noord-Oostelijk gelegen stads deel, naar het Jelochowskaja-plein, waar nog een oude kerk voor den eeredienst be schikbaar is. Van heinde en verre waren ditmaal de geloovigen samengekomen om het Paasch feest te vieren. Wat we daar meegemaakt hebben leek wel als uit een sprookje, uit lang vervlogen tijden. Rond de kerk was reeds sinds de vroeger Zaterdagmiddag een soort kamp ontstaan. Boeren met ruige baarden, hun beenen omzwachteld met 'lompen zijn met vrouw en kinderen naar Moskou gekomen om het Paaschfeest te vieren, want ook op de dorpen zijn de ker ken afgebroken of aan den eeredienst ont trokken. Oude grootmoedertjes hebben aan iedere hand een paar kinderen, die, hoe wel ze de roode halsdoek der Jonge Pio niers dragen, dus lid zijn van de commu nistische jeugdgroep, toch ter kerke ko men. Nog steeds voeren overvolle tram wagens nieuwe kerkgangers aan. Maar waar zijn nu ineens al die bedelaars van daan gekomen, die anders zoo zorgvuldig door de politie uit het stratenbeeld ge weerd worden. Klagend smeeken kreupe len en blinden: „Een kopeke kameraad, om Christuswille, om 'n boterham te koopen!" „Zalig Paaschfeest juffrouwheb mee lij met een arme blinde man!" ,Ach moe dei ke geef ons toch een kopeke", zoo klinkt het in koor Bij het vallen van den avond gaan de kerkdeuren open en ofschoon volgens de liturgie der Orthodoxen de Paaschmis eerst kort voor middernacht begint, is het om 9 uur reeds uitgesloten om in het kerk gebouw nog een plaatsje te bemachtigen. Het was dit jaar opmerkelijk, dat er meer menschen uit de stad dan bewoners van het platteland in de kerk waren. Men zag er zelfs fijn-besneden gezichten, intelligen te koppen die anders in het Russische straatbeeld heel zeldzaam zijn geworden. Zeer merkwaardig ook waren er vele jon geren ter kerke gekomen. Met groote aan dacht luisterden de menschen naar de Paaschliederen, waarin haast ontelbare malen wordt herhaald: „Christus Wos- kross" „Christus is verrezen", dat afge wisseld wordt met het klagende „Gospodi pomilyj Heer ontferm U onzer!" dat weer een antwoord is op de gebeden van den priester die op monotome wijzen wor den voorgedragen. Men moet den durf der zangers bewonderen die ondanks alle ver volging het nog durven wagen om open lijk in het priesterkoor te staan. Zeker het komt wel eens voor, dat leden van den Bond der Godloozen een godsdienstoefe ning trachten te verstoren door te fluiten of door hinderlijk te lachen, maar dat is maar een oogenblik. want onmiddclijk wordt de spotter tegen den grond geslagen en buiten het kerkgebouw gewerkt. Even over half twaalf was de Mis be gonnen die werd opgedragen door een ouden eerbiedwaardigen grijzen priester. Er ging een mystieke «ntroering door de menigte toen de priester de hostie boven de hoofden hief. .Christus Woskress" her halen de geloovigen thans blij; men wenscht elkaar 'n Zalig .Paschen: bloed verwanten en vrienden omhelzen en kus sen elkaar in de kerk Zoodra de liturgi sche eeredienst beëindigd is gaan de men schen weer naar buiten in de frissche ochtendkoelte. Alleen zij die naar oud ge-' bruik „Kultisch" en „paska" hebben mee gebracht wachten nog even tot hun paaschkoeken en paascheieren door den priester gezegend zijn. Zoodra we .vhier op straat zijn is het beeld van het oude Rusland weer verdwe nen. Men kan arn het stadsbeeld niet zien, dat het Paschen is. Sinds jaren mag er in ae hoofdstad van het Roode Riik geen kerkklok meer geluid worden. Paschen is ook geen Zondag meer, maar de vierde dag van de Vijfdagenweek. De gierende electrische tram brengt de arbei ders van de nachtploeg naar huis. In de fabrieken had de directie een anti-Paasch- campagne georganiseerd. Tal var verve lende sprekers hebben nu voor de zooveel- ste maal getracht te bewijzen, dat Christus nooit bestaan heeft. De cultuurparken bo den voor de kindleren extra attracties om de jeugd uit de kerx te houden. Een nieu we golf van terreur ;s ontketend teger het schamele restje bedienaren van den gods dienst dat nog is overgeb'even: er zijn weer tal van kerken gesloten of opgeblazen en de ruines moeten bewijzen, dat de Bolsje wieken machtigei zijn dan de God der Christenen. Sedert 1937 zijn volgens authentieke mededeelinpen der Sovjets 'elfs meer dan 20 bisschoppen en aartsbis schoppen, 5 metropolieten en de plaatsver vanger van den Patriarch (die in balling schap is overleden) en talrijke priesters ge arresteerd. 't Zijn steeds dezelfde beschul digingen die worden herhaald: spionnage, contra-revolutie, ophitsing tot cabotage, enz. Doch ondanK- alle terreur heeft men het geloof in het hart van het Russische volk nog niet totaal kunnen uitroeien. Dit jaar werd Paschen op veel intenser wijze ge vierd dan in vroeger jaren na de resolutie. Toch mag men zich door dergelijke uitin gen van geloof niet laten misleiden: het Bolsjewisme zal niet rusten. Iedere vorm van godsdienst moet geliquideerd wor den'. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Drukke diplomatieke besprekingen te Londen en Parijs. (2de blad). Hongarije en Peru treden uit den Vol kenbond. (2de blad). Latente spanning tusschen Duitschland en Polen. (2de blad). Nieuwe Britsche voorstellen aan de Ara bieren inzake Palestina. (2de blad). Binnenland Waarschuwing aan personeel voor-mobi lisatie. (2de blad). Minister Steenberghe over de landbouw crisis-politiek (1ste blad), 6 Belangrijke proeven op den proeftuin van het Z.H. Glasdistrict te Naaldwijk. (2de blad). WIJ GEVEN ARTIKELEN OVER: Doel en werkwijze van de Provinciale Staten. (2de blad). De Paasch-viering in Rusland (1ste blad). DE VERLIEZEN VAN HET SPAANSCHE EPISCOPAAT IN DEN BURGEROORLOG Door de rooden werden in totaal 12 Spaansche bisschoppen vermoord: n.l. de bisschop van Teruel, Barcelona, Almeria, Cuenca, Cuadix, Jaen, Lcrida, Segorbe en Siguenza, de Apostolische Administrator van Barbastro, de wijbisschop van Tarra gona en de bisschop-prior van Ciudad Real. De Aartsbisschop van Valladolid stierf nadat hjj was vrijgelaten, na 55 da gen gevangen te hebben gezeten, en de bisschop van Minorca is overleden na den geheelen burgeroorlog als gevangene van de rooden te hebben meegemaakt. GRIEKSCHE GEZANT DANKT VOOR TOEZEGGING VAN ROME. ROME, 12 April. (A.N.P.) De Griek- sche gezant heeft vandaag op het Palazzo Chigi een nota overhandigd, waarin hij namens den Griekschen premier zijn dank uitspreekt voor de op 10 April bij monde van den Italiaanschen zaakgelastigde te Athene gegeven verzekering der Italiaan- sche rcgcering, dat deze de onschendbaar heid van Griekenland, zoowel wat de landgrenzen als de zeegrenzen betreft, zal eerbiedigen. Minister-president Metaxas spreekt de stellige overtuiging uit, dat zich geen en kele gebeurtenis zal voordoen, die de tra- ditioneele vriendschap tusschen de beide landen zou kunnen verstoren en dat hij een nieuw tijdperk van hartelijkheid voor de voortzetting van deze vreedzame sa menwerking ziet aanbreken. 32 PERSONEN IN EGYPTE BIJ BRANDEN OMGEKOMEN. KAIRO, 12 April. (A.N.P.) In twee dor pen in Neder-Egypte nabjj Mehallah Kebir hebben branden gewoed, waarbij 32 perso nen om het leven zijn gekomen en om streeks driehonderd gewond. MASSA-EXECUTIE IN CANTON. CANTON, 12 April (A.N.P.). De Japan- sche autoriteiten alhier hebben 41 Chinee- zen, die schuldig bevonden waren aan plundering, laten terechtstellen. De execu ties vormen een onderdeel eener krachtige actie tegen misdadige elementen in Can ton. De autoriteiten hebben aangekondigd, dat zij een „politiebelasting" zullen heffen, voor handhaving van de groeiende politi macht in de stad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1