Engeland zal Polen steunen
R&D
Tegen een eventueelen aanslag op zijn
onaf tiankelij ktieid
Het antwoord van Hitier wordt reeds
vandaag verwacht
Principieele
wijziging van
Britsctie politiek
Reacties op de
Britsche verklaring
BUITENLAND
Duitschland
dicteert
Wilt U iets weten?
ZATERDAG 1 APRIL 1939
DE LEEOSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Gelijk wij gisteren nog in een deel van
onze oplage konden mededeelen, heeft
Chamberlain gistermiddag in het Lagerhuis
verklaard, dat in geval van eenigerlei han
deling, welke duidelijk de Poolsche onaf
hankelijkheid zou bedreigen, terwijl de
Poolsche regeering het noodzakelijk zou
achten met haar nationale strijdkrachten,
hieraan weerstand te bieden, de Britsche
regeering zich verplicht zou gevoelen aan
de Poolsche regeering alle hulp te verlee-
nen, die in haar macht staat.
De Poolsche regeering heeft hiervan de
verzekering gekregen.
De Fransche regeering heeft Chamber
lain volmacht gegeven te verklaren, dat zij
ten aanzien hiervan hetzelfde standpunt in
neemt als de Britsche regeering.
Op een vraag van Greenwood antwoordde
Ohtaimberlain: „Ik geloof, dat mijn ver
klaring het duidelijk maakt, dat hetgeen
ik gezegd heb bedoeld is om te gelden voor
wat ik een interim-periode zou willen noe
men. De Britsche regeering is, zooals reeds
is medegedeeld, bezig met verscheidene
andere mogendheden, met inbegrip natuur
lijk van de regeering der Sovjet-Unie, over
leg te plegen. De minister van Buitenland
sche Zaken heeft hedenochtend den Sovjet
ambassadeur ontmoet en met hem een zeer
uitvoerig onderhoud hierover gehad. Ik
twijfel er niet aan, dat de beginselen, vol
gens welke wij te werk gaan, door de Sov
jet-regeering ten volle op hun waarde ge
schat en begrepen worden.
Het zal het Huis bekend zijn, dat wij de
komende week bezoek verwachten van
kolonel Beek, den Poolschen minister van
Buitenlandsche Zaken. Er zal dan gelegen
heid zijn, met Beek nog verscheidene andere
maatregelen te bespreken, die gentomen
zouden kunnen worden, om zooals Green
wood het uitdrukte de grootst mogelijke
mate van samenwerking te verkrijgen bij
alle pogingen, welke ondernomen zouden
worden om aan agressie, zoo deze gepleegd
mocht worden, een eind te maken, en hier
voor een meer redelijke en ordelijke
methode van beslechten van geschillen in
de plaats te stellen.
Greenwood vroeg daarop, of Chamber
lain de grootst mogelijke samenwerking van
alle mogendheden in een conferentie, met
inbegrip van de Sovjet-Unie zou toejuichen.
Hierop antwoordde Chamberlain: „Ja, wij
zouden de grootst mogelijke mate van sa
menwerking toejuichen.
Een dramatisch slot.
Het debat eindigde op dramatische wijze.
De labour-afgevaardigde Bellenger gaf te
kennen, dat Maandag eenige woordvoerders
van de oppositie zich het recht zouden voor
behouden, er twijfel 'over uit te. spreken of
de minister-president wel de juiste man is
om de nieuwe politiek te leiden.
Onmiddellijk nam Thurtie, eveneens tot
de oppositie beboerend, het woord. Ten
tijde van de crisis in September zoo
zeide hij heb ik mijn standpunt ten aan
zien van den premier uiteengezet. Ik ben
van meening, dat 'bij in 'het verleden zeer
ernstige fouten heeft gemaakt. Ik geloof
echter, dat er in de omstandigheden alle
rechtvaardiging was om te doen wat hij te
München 'heeft gedaan. Thurtie vervolgde:
„Er zou een andere minister kunnen zijn
om in dit ernstige uur de zaken van dit land
te leiden, doch, als de minister-president
thans werkelijk en oprecht, en zonder eenig
geestelijk voorbehoud, ervan overtuigd is,
dat 'het noodzakelijk is, dat hij deze nieuwe
politiek van het bijeenbrengen van de
vrienden van de vrede voortzet, en niet
terugziet naar het doode verleden, dan ge
loof ik, dat hij, gezien zijn wereldreputatie
als man van den vrede, waarschijnlijk de
beste man voor dit ambt is (luide toejui
chingen).
Nadere verklaringen verwacht.
Men verwacht, dat Chamberlain een ver
dere verklaring zal afleggen, wanneer de
besprekingen die thans gevoerd worden
met andere landen, geëindigd zullen zijn.
De Vereenigde Staten zijn volledig op de
hoogte gehouden ten opzichte van de recen
te ontwikkelingen in den Europeeschen toe
stand en ook van den inhoud van Chamber
lains verklaring, alvorens zij werd afge
legd.
Men verwacht, dat de toestand nog verder
zal worden opgehelderd als gevolg van het
bezoek van Beck, die Maandagavond a.s. te
Londen verwacht wordt.
I
POOLSCHE VERKLARING AAN
DUITSCHLAND?
Naar verluidt heeft de Poolsche regee
ring ran de Duitsche regeering duidelijk
gemaakt, dat een eenzijdige wijziging van
den status van Danzig zal worden be
schouwd als een bedreiging van de Pool
sche onafhankelijkheid, vervat in de ver
klaring van den Britschen minister-presi
dent in het Lagerhuis.
HITLER ZAL HARD TERUGSLAAN
Men gelooft te Berlijn, dat Hitier groote-
lijks verontwaardigd is over de wijze,
waarop Engeland de Poolsche situatie be
handelt en over de aankondiging van
Chamberlain.
Alle welingelichte kringen zijn het er
over eens, dat Hitier zeer hard terug
zal slaan in zijn rede van Zaterdag te Wil
helmshaven.
Officieele kringen waren Vrijdagavond
uiterst voorzichtig en er is langdurig be
raadslaagd in het propagandaministerie
over het uitgeven van Chamberlains ver
klaringen aan de Duitsche pers. Het eer
ste blad, dat de verklaring behelsde, was
eerst om ongeveer acht uur des avonds te
krijgen. Reeds vroeg in den middag was
een hevige anti-Britsche campagne in vol
len gang.
De Duitsche pers houdt zich onder op
schriften als „Een nieuwe leugenmanoeu
vre van Engeland tegen Duitschland", „Bru
tale Engelsche leugens over een Duitsch ul
timatum aan Polen", „Gelogen berichten
over troepenbewegingen", etc. uitvoerig
bezig met de nieuwe anti-Duitsche cam
pagne der Engelsche pers, waarbij gewe
zen wordt op de onjuiste berichten betref
fende een beweerd Duitsch ultimatum aan
Polen en beweerde Duitsche troepencon
centraties aan de DuitschPoolsche grens.
De gevolgen zijn geweest: Onmiddellijke
buitengewone ministerraad in Londen en
het nemen van een besluit betreffende de
aankondiging van Chamberlain. Wederom
is het een Britsche actie gelukt om uit leu
gens en laster een stemming in het leven
te roepen, waarvan de Britsche premier ge
bruik kan maken om in de kunstmatige
opwinding zijn voornemens af te kondigen.
VOLDOENING IN POLEN
In Polen heeft de verklaring van Cham
berlain betreffende steunverleening door
Frankrijk en Engeland bij het publiek veel
sensatie en tegelijkertijd een duidelijke
voldoening gewekt.
Politieke kringen in Polen zijn van oor
deel, dat zij beteekent, dat de Britsche re
geering voor de eerste maal het beginsel
erkend heeft van gelijke vredeswaarborgen
voor Oost- en West-Europa, dat de Pool
sche regeering herhaaldelijk tot uitdruk
king had gebracht. De houding, die door
Groot-Brittannië wordt ingenomen bewijst
eveneens, dat de Britsche regeering zich
duidelijk en ondubbelzinnig verbonden
heeft in den zin van een Europeesche soli
dariteit, met opgeven van de reserve, die zij
tot dusverre in dit opzicht in acht had ge
nomen.
VERRASSING IN ROME
Chamberlains waarborg aan Polen is een
verrassing geworden voor de Italianen, die
juist in hun ochtendbladen gelezen hadden,
dat het garantie voorstel waarschijnlijk
nooit verwezenlijkt zou worden.
INDRUKKEN IN AMERIKA
De BritschFransche toezegging aan Po
len is met warme goedkeuring ontvangen
door hooge kringen te Washington, waar
men haar beschouwt als het eerste, onver
wacht krachtige resultaat van Roosevelts
politiek, die uitgaat naar een verstrakken
der politiek der Europeesche democratieën.
Men erkent te Washington, dat er een
licht element van risico ligt in de toezeg
ging. Het nemen van risico ter wille
van den vrede is echter reeds lang
de politiek geweest van den presi
dent, ten minste tot een volledigsten om
vang, welken de openbare meening in de
Vereenigde Staten wil veroorloven. Wat er
ook moge volgen, de belofte van Chamber
lain wordt te Washington beschouwd als
een opruiming van iederen schijn van dub
belzinnigheid in de Britsche politiek jegens
Duitschland.
DE REACTIE OP DE REDEVOERING
VAN CHAMBERLAIN IN ROEMENIë
De reactie der overgroote meerderhid
der Roemenen is een innige voldoening.
Hoewel er in de opmerkingen van Cham
berlain geen waarborg vervat was jegens
Roemenië, is men van gevoelen, dat de
Westelijke mogendheden haar bedoeling te
genover verdere agressie in Oost-Europa dui
delijk hebben uiteengezet. Een vooraan
staande Roemeen heeft gisteravond tegen
over den correspondent van Reuter ver
klaard: God zij dank, dat uw regeering den
moed heeft gehad dezen stap te doen.
Open Uw woning
voor
een zonniger sfeer!
Gelukkig het huis, dat nu ver
nieuwd wordt met R&D-behang!
Ruimer kamers, lichter en
zonniger! Vraag onverwijld Uw
behanger R&D's stalenboeken,
Serie 50, de Kernverzameling,
of de voordeelige Series 47, 48
en 49. Let op het R&D-merk op
hetkaft! Alleen R&D-behangsels
zijn gedrukt in de fijne, trans
parante „Fixa-Color" kleuren!
BEHANGSELS
RATH DOODEHEEFVER
MIDDEN-EUROPA
OVEREENSTEMMING HONGARIJE-*
SLO^ '"'"F.
Na interventie van Berlijn.
De Slowaaksche regeering deelt mede:
„Om 11 uur is gisteren de Slowaaksche
ministerraad te Bratislava bijeengekomen
om te beraadslagen over de Slowaaksch-
Hongaarsche. betrekkingen en de onderhan
delingen der gemengde commissie te Boe
dapest over de liquidatie van het Slo-
waaksch-Hongaarsche grensincident. In den
wensch de rust te bewaren in Midden-
Europa heeft de ministerraad besloten toe
te stemmen in de gerechtvaardigde eischen
van de Hongaarsche regeering ten opzichte
van den spoorweg van Uzhorod naar Polen
en den weg van Velkeberezne Starina over
Urske tot Polen".
Men zegt te Boedapest, dat de snelle over
eenstemming in het Hongaarsch-Slowaak-
sche meeningsverschil voor een groot deel
moet worden toegeschreven aan het feit,
dat Duitschland den Slowaken te verstaan
heeft gegeven, dat zij moesten toegeven.
De Hongaren staan op het gebied, dat zij
bezet hebben aan de vooravond van het
verdrag, waarbij Duitschland de onschend
baarheid van de Slowaaksche grenzen ga
randeerde. Niettemin acht men het in
zekere kringen te Boedapest twijfelachtig,
of de Duitsche regeering de Hongaarsche
eischen, hoe wel beredeneerd die ook zou
den zijn, aanvaard zou hebben, indien zij
de welgezindheid van Hongarije, onder de
'bestaande omstandigheden niet van groot
gewicht zou hebben geacht. Duitschland,
dat van Hongarije gebruik heeft gemaakt
om pressie op Roemenië uit te oefenen,
zegt men, richt het oog thans afkeurend op
de Hongaarsch-Poolsche vriendschap. Het
is niet duidelijk, hoe ver deze politiek zal
worden voortgezet, doch het is teekenend,
dat de laatste dagen vrijwel iedere verwij
zing naar Polen uit de Hongaarsche pers
verdwenen is. Niettemin acht men in de
eerder genoemde kringen de banden tus-
schen Polen en Hongarije te hecht, dan
dat er gevaar zou bestaan voor een ver
anderde houding van Hongarije.
De verhouding SlowakijeHongarije.
Uit Bratislawa wordt over de interventie
van Duitschland het volgene gemeld:
Het Rijk heeft er tenslotte in toegestemd
bij de Hongaarsche regeering te interve-
nieeren ten gunste van Slowakije.
De Duitsche gezant te Boedapest heeft
gistermiddag een demarche gedaan bij den
Hongaarschen minister van buitenlandsche
zaken, opdat Slowakije in ruil van de aan
Hongarije afgestane gebieden, streken ten
Z.O. van Bratislava krijge.
Volgens inlichtingen uit goede bron zou
de interventie als volgt geschied zijn: On
danks de door Duitschland aan Slowakije
verleende bescherming, had de delegatie
gemeend een waar ultimatum te kunnen
richten tot de Slowaaksche delegatie. Dit
ultimatum liep gistermiddag om twaalf
Eergistermiddag had de Slowaaksche re
geering zich telegrafisch tot Berlijn ge
wend met het verzoek aan den minister van
GEMENGDE BERICHTEN
MOTORRIJDER ONDER TRAMWAGEN.
In ernstigen toestand opgenomen.
Gistermiddag is een 55-jarige motorrij
der te Amsterdam in de Frederik Hendrik
straat onder een tramwagen van lijn 23 ge
raakt. Hij is in zeer ernstigen toestand in
het Wilhelminagasthuis opgenomen.
De motorrijder kwam de Hugo de Groot-
strat uitrijden en wilde zijn weg vervol
gen door de Frederik Hendrikstraat toen
op hetzelfde moment een tramwagen van
lijn 23 passeerde. De motorrijder wilde
blijkbaar nog voor den tramwagen naar
het rechtergedeelte. Deze manoeuvre mis
lukte echter met het gevolg, dat de man
tegen den voorkant van den tramwagen
botste. Hij viel en raakte tusschen baan-
schuiver en rails bekneld.
De ongelukkige kon eerst worden be
vrijd, nadat de tram was opgevijzeld. Zijn
borstkas bleek ingedrukt te zijn en hij had
bovendien een schedel'basisfractuur en di
verse wonden aan het hoofd.
TREINONTSPORING BIJ ROLLECATE.
Groote schade, geen persoonlijke
ongelukken.
Gisteravond te even zes uur is onder
Rollecate een goederentrein van de E.D.S.
op weg van Zwolle naar Coevorden ont
spoord, waaïdoor flinke schade werd aan
gericht. De machine kwam in de tuin van
een boerderij, verder ontspoorden nog
vijf wagons van de vijftien. Oorzaak is
vermoedelijk de minder goede conditie
van de baan in een bocht. Persoonlijke
ongelukken gebeurden niet. „Hbld"
DOOR BENZINEDAMP GEDOOD.
Gistermiddag werd de politie te Laren
(N.-H.) gewaarschuwd, dat de 44-jarige
autoverhuurder F. J. C. Schuver in zijn ga
rage aan den Remiseweg, onwel was ge
worden. Dr. Holtmann werd onmiddellijk
gewaarschuwd en kon slechts den dood
constateeren. De heer S. is waarschijnlijk
door benzinedamp bewusteloos geworden
en daarna bezweken. Het lijk is door de po
litie in beslag genomen.
ROODE HOND IN DE K. M. A.
De cadetten van de Koninklijke Mili
taire Academie te Breda zijn gistermiddag
plotseling met Paaschvacantie gezonden.
Deze vacantie zou aanvankelijk eerst
Woensdag 5 April ingaan, doch gistermid
dag onmiddellijk na afloop van de mid
daglessen zijn de cadetten naar huis ver
trokken. Deze vervroegde Paaschvacantie
houdt verband met een aan de K.M.A. uit
gebroken epidemie van roode hond. On
geveer vijftig cadetten zouden door deze
ziekte zijn aangetast. Zes zijn in het hos
pitaal ter verpleging opgenomen.
EEN DRIFTIGE BOERENKNECHT.
Een beetje opgewonden 17-jarige boeren
arbeider te Kwadij'k heeft gisteren een bij
denzelfden boer werkende 16-jarige dienst
bode enkele klappen met een mestschop
gegeven, waardoor het meisje licht gewond
was.
De jongeman heeft zich gistermiddag bij
de politie van het bureau Adelaarsweg te
Amsterdam aangemeld, waar hij voorloo-
pig is ingesloten. Het betreft hier een kib
belpartij, waarbij -de jongen zich waar
schijnlijk driftig heeft gemaakt en enkele
klappen heeft uitgedeeld. De verhouding
tusschen den jongen en het meisje was al
eenigen tijd zeer gespannen.
Uit het verhoor, dat commissaris van der
Heul, chef van het bureau Adelaarsweg,
den jongeman inmiddels heeft afgenomen,
bleek, dat hij absolUiut geen plannen had
het meisje naar het leven te staan, zooals
aanvankelijk werd vermoed. De burge
meester van de gemeente Kwadijk, de heer
W. R. Drost, onder wien deze zaak ressor
teert, zal naar alle waarschijnlijkheid den
jongeman zijn vrijheid wel terug geven,
hoewel hij zich wel wegens mishandeling
voor de rechtbank zal moeten verantwoor
den.
buitenlandsche zaken te intervenieeren vóór
den afloop van het ultimatum.
Gisteravond heeft de Slowaaksche minis
ter van buitenlandsche zaken telegrafisch
bericht ontvangen, dat aan dit verzoek recht
was wedervaren.
ZUID-AMERIKA
DE DUITSCHE ACTIE IN PATAGONIë.
Uit Buenos Aires wordt gemeldt:
President Ortiz heeft een anoniem do
cument ontvangen met onthullingen over
de actie van de nationaal-socialisten in Pa-
tagonië.
De politie heeft den opsteller van dit do
cument, Henry Jurges, oud-lid van de na-
tionaal-soicalistische partij en oud-secre
taris van Goebbels, gearresteerd.
Buitenlandsche berichten
WEIDMANN EN MILLION TER DOOD
VEROORDEELD
De jury heeft gisteren Weidmann en
Million schuldig verklaard, zonder dat ver
zachtende omstandigheden in aanmerking
genomen worden.
Colette Tricot werd vrijgesproken.
Weidmann en Million werden ter dood
veroordeeld, terwijl Blanc tot twintig
maanden gevangenisstraf werd veroordeeld.
Het Assisenhof had 17 zittingen gehou
den.
ROTTERDAM STROOMLOOS.
Naar aanleiding van de storing in de
stroomlevering, welk gistermorgen in Rot
terdam is opgetreden en geduurd heeft van
tieri' tot elf uur, deelt de directie van het
gemeentelijke electriciteitsbedrijf ons me
de, dat nog niet met zekerheid kan worden
vastgesteld, wat de oorzaak van deze sto
ring is geweest.
De beide railsystemen in de fabriek in
de Galileistraat waren in bedrijf gesteld
de stroomlevering aan Den Haag, wel
ke in verband met werkzaamheden, die in
het station aan de van Tuylstraat aldaar
moesten worden verricht, tijdelijk was
stopgezet, weer te hervatten. Hierbij is, op
voor het oogenblik onverklaarbare wijze in
een schakelhuis een kortsluiting ontstaan,
waardoor de beide railsystemen werden ge
troffen.
Dadelijk werden maatregelen genomen
om de stroomlevering te kunnen hei-vatten,
hetgeen voor het 5.000 volts gedeelte reeds
na twee minuten het geval was en voor
het gelijkstroomgedeelte in de binnen
stad na 25 minuten, terwijl het 25.000 volts
gedeelte gedeeltelijk na een uur en gedeel
telijk na een uur en tien minuten weer on
der spanning kon worden gezet.
De gemeentelijke telefoondienst deelde
ons mede, dat het bedrijf geen bijzonderen
hinder van deze ernstige storing heeft on
dervonden, omdat op eigen hulpaggregaten
kon worden overgeschakeld. De vertraging
an dezen dienst is opgetreden door overbe
lasting van het n!et. Ook de electrische trei
nenloop was zeer weinig gestoord. Slechts
enkele treinen moesten uitvallen.
De Rotterdamsche electrische tram heeft
den meesten hinder ondervonden. Om tien
uur stonden alle trams stil. Even nog kon
den de diensten hervat worden, maar vijf
minuten later stonden de wagens weer
stil en thans was het voor aanzienlijk lan-
geren tijd. Eerst tien over elf konden de
meeste diensten hervat Worden. In enkele
stadsdeelen stagneerde de dienst een half
uur.
Om twaalf uur was de dienst van de R.
E T. weer zoo goed als in orde.
De storing heeft weinig of geen hinder
opgeleverd voor den treinenloop naar Den
Haag en Utrecht. In de richting Dordrecht
moest een trein vervallen, terwijl een trein
op het emplacement Feijenoord door een
locomotief werd opgehaald en naar Dor
drecht gebracht.
In de richting Hoek van Holland was de
treinenloop tot Vlaardingen-Oost normaal,
voor de rest van het traject werd stagnatie
gedurende een half uur geconstateerd.
Nader wordt gemeld, dat de oorzaak der
storing is, dat in het schakelhuis een kort
sluiting is ontstaan toen de beide railsys
temen in bedrijf waren gesteld om de
stroomlevering aan Den Haag, in verband
met werkzaamheden aan het electriciteits-
station v. Tuylstraat aldaar, tijdelijk stop
te zetten.
SCHIETPARTIJ IN DEN HAAG.
Gistermiddag ongeveer vier uur werden
de wandelaars nabij „De Bijenkorf' in
den Haag opgeschrikt doof drie opeenvol
gende revolverschoten, die het publiek
verschrikt uiteen deden stuiven. Bij on
derzoek bleek dat, toen de politie, de da
ders van een vechtpartij bij de Bijenkorf
wilde aanhouden, deze op de vlucht sloe
gen. Toen aan de herhaalde waarschuwing
„halt of ik schiet" geen gevolg werd ge
geven loste de politie drie schoten uit de
dienstrevolver, die op de straat terugket
sten. Een der daders die door een schot
getroffen was, werd voorloopig een café
binnengedragen en na verbonden te 'zijn
naar het hoofdbureau van politie overge
bracht.
Vraag: Ik heb een kom met drie goud-
vischjes. Nu is er een bij die zwarte ran
den krijgt om vinnen, staart en kieuwen. Is
daar iets tegen te doen? Zou het noodig
zijn dat ik hem afzonderlijk doe? Of is het
niet besmettelijk?
Antwoord: Het verkleuren bij goud-
visschen is een gewoon verschijnsel, als de
zwarte kleur, die u waarneemt bij uw vis-
schen tenminste helder, schoon en glad is.
Zoo zich op die vlekken, die u ziet, een
waas vormt, dan is het niet goed en heb
ben uw visschen schimmel. Dit is zeer be
smettelijk. Zet zoo'n vischje apart en los
in het water wat zout op, zoodat het werke
lijk zout smaakt en dan laat u de kraan
zachtjes loopen in het bakje met zout wa
ter, nadat u eerst de visschen er in hebt
gedaan. Als het schimmel is, lost zich dit
dan vanzelf op. U moet uw goede visschen
apart houden.
..Vraag: 1. Is het mogelijk een konijnen
vel, dat sinds Kerstmis onder water staat,
nu nog te prepareeren?
2. Hoe kan ik eenvoudig goudvisschen
in een kleine kom verzórgen? Eén hebben
wij er reeds 9 maanden, daar zijn een
maand geleden twee bijgekomen met wat
watergroen, een week later is er al een
dood gegaan en de vorige week de tweede,
nl. die er al 9 maanden was. Nu twijfel ik
aan de laatste en heb het groen er uit ge
haald. Kan dat de oorzaak zijn? Het was
niet geheel groen meer, maar had donkere
plekken en bij het uithalen bemerkten wij,
dat het duf rook. Zij kregen alleen visch-
voer uit doosjes en elke week schoon water.
Het laatste vischje eet al een dag of vier
niet meer en heeft kleine donzige vlekjes
op de schubben. Kan dat een soort schim
mel zijn, welke blijkbaar ook aan het groeil
zat?
Antwoord: 1. Als u het vel van het
konijn bij eenige haartjes oppakt en u kunt
het vel aan die enkele haartjes optillen,
zonder dat ze loslaten, is het nog geschikt.
U moet met duim en vinger eenige haren
beetnemen en dan bemerkt u direct of zij
nog goed vast zitten.
2. Zie antwoord op eenzelfde vraag hier
boven.