Daladier dient van
repliek
NED. OOST-INDIE
BINNENLAND
DONDERDAG 30 MAART 1939
30ste Jaargang No. 9299
S)e Cctd^veSou^nt
Bureaux Papengracht 32. -
Telefoon: Kedac.ie 15, Ad^strati. 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Op de eischen van Mussolini
Daladier heeft gisteravond door middel
van een radiorede. Mussolini van repliek
gediend.
De Duce had Zondag gesproken en de
Italiaansche eischen toen voor het eerst
officieel genoemd: „Het zijn Tunis, Dji-
boeti en het Suez-kanaal".
Hierop heeft gisteravond de Fransche
minister-president het antwoord van
Frankrijk gegeven.
Daladier constateerde met allen nadruk^
dat Rome nooit die z.g. natuurlijke aspi
raties van Italië heeft gepreciseerd en dat
Parijs alleen uit perscampagnes en „spon
tane" uitroepen kennis heeft moeten ne
men van die aspiraties. Italië stelt het
voor, alsof Parijs zeer goed weet, waar
het om gaat, maar geweigerd heeft om de
Italiaansche regeering te antwoorden.
Daladier toonde aan, dat dit volmaakt on
juist is. Indien Parijs in kennis wordt ge
steld van de preciese Italiaansche voor
stellen, zal de regeering deze zeer zeker
in overweging nemen. Maar zij wenscht
niet bedreigd te worden. Nooit is Frank
rijk eendrachtiger, vastberadener en ster
ker geweest dan thans. Wanneer den
Franschen de oorlog zou worden opgelegd
óf wanneer deze het eenige alternatief zou
zijn, zouden zij als één man opstaan om
hun vrijheid te verdedigen.
Dat is in het kort inhoud en strekking
van Daladiers rede, voorzoover zij betrek
king had op het voornaamste punt: de be
trekkingen met Italië.
„Daladier sprak als een man, constateert
den rede van Daladier in verband met de
verklaring van Chamberlain, dat het En-
gelsche territoriale leger verdubbeld zal
worden, dan blijkt voldoende, dat deze
beide landen thans het punt hebben be
reikt, waarop het verlangen om een oor
log te voorkomen wordt opgeheven door
het nog sterkere verlangen om de vrijheid
te bewaren en te beveiligen.
„Daldier sprak als een man, constateert
de „Times", die zeker is van zichzelf en
van de kracht van zijn land".
In officieele Italiaansche kringen is men
nog gereserveerd tegenover de rede, doch
blijkens een bericht van den Romeinschen
correspondent van het „Hbld" is de „man
in de straat" van Rome verrast door de
krachtige toon, welke eruit klinkt.
Ook in Duitschland is men gereserveerd;
Italië moet eerst zijn meening maar zeg
gen.
Te Londen hoopt nien, dat Rome de ge
boden gelegenheid te baat zal nemen, om
Parijs voorstellen te doen, welke in staat
zullen stellen de tusschen beide landen
hangende kwesties definitief te regelen.
De eerste reactie in Amerika op de rede
van Daladier is een warme goedkeuring.
De radio-omroepen leverden het eerste
commentaar eri noemden de rede kalm,
waardig, vastberaden en gematigd. Men
maakte een vergelijking tusschen de waar
dige toon van Daladier en de „heftige de
magogie van de dictatoren".
In kringen van het ministerie van bui-
tenlandsche zaken te Washington wordt
gezegd, dat men de houding van Frank
rijk ten aanzien van de Italiaansche eischen
volledig goedkeurt. Deze houding is geba
seerd op een standpunt, dat alle vredelie
vende landen moet vereenigen.
Men is verder van oordeel, dat de rede
een keerpunt vormt in de ontwikkeling
van de houding van Frankrijk sedert de
jongste gebeurtenissen.
Er is dus een toenemende vastberaden
heid te constateeren, om zich te verzetten
tegen de geweldmethodes en tegen de
principieele verheerlijking van de geweld-
politiek. Zullen de dictatuurstaten deze
taal verstaan?
VIJF DOODEN BIJ EEN FABRIEKS
BRAND.
BELROETH, 30 Maart. (A.N.P.) In den
afgeloopen nacht is een zeepziederij door
brand vernield. Vijf personen zijn in de
vlammen omgekomen, zes werden gewond,
waarvan drie levensgevaarlijk. De mate-
rieele schade is aanzienlijk.
Verbindendverklaring van
C A.O, in de Typografie
Na zeer langen tijd wachten is de ver
bindendverklaring van de collectieve ar-
beidsovereenkomst in het boekdrukkers- en
tasterdiepdrukbedrijf, het bekende collec
tieve contract voor de typografie, dan wer-
kelijkheid geworden.
De „Vooruit" heeft een onderhoud ge
had met den voorzitter van den Algemee-
nen Nederlandschen Typografenbond, over
wat aan deze verbindendverklaring is
voorafgegaan en wat de beteekenis er
van is.
Wij oqtleenen hier het volgende aan een
verslag van dat onderhoud:
We hebben, zeide Ponstein (bedeelde
voorzitter) naar onzen smaak, vreeselijk
lang moeten wachten op deze beslissing.
Wij ontveinzen ons natuurlijk niet, dat aan
de verbindendverklaring van een collectief
contract als net onze voor de overheid
eenige principieele beslissingen verbonden
zijn. Dit geldt in het bijzonder voor de
rechtspraak en we begrijpen dus, dat er
wel eenige tijd voor noodig'was.
Ponstein zeide, den indruk te hebben ge
kregen, dat minister Romme wel gedaan
heeft wat mogelijk is om in dit geval de
perspectieven, in de wet op de verbin
dendverklaring geopend, ook te verwezen
lijken.
Waar lag de vertraging dan? vroegen
wij.
M.i. voor een belangrijk gedeelte
daarin, dat niet alleen het departement
van Sociale Zaken bemoeienis hiermee
had, maar ook het departement van Justitie
hierbij een belangrijke rol heeft gespeeld.
Ponstein voegde hieraan nog toe, dat de
aangevraagde verbindendverklaring voor
het boekbinderscontract ook thans nog
niet gegeven is, hetgeen gevolg is van een
aantal juridische bezwaren, die men tegen
bepalingen van dit contract heeft. Op het
oogenblik wordt onderzocht, in hoeverre
deze moeilijkheid kan worden overwon
nen, maar het is nog niet te voorzien,
wanneer dit het geval zal zijn. De organi
saties doen al het mogelijke om hunner
zijds de verbindendverklaring zooveel mo
gelijk te bespoedigen.
En nu de inhoud van de verbindendver
klaring. Het ministerieele besluit geldt
voor de periode van 1 Mei 1939 tot en met
31 Maart 1940, hoewel het contract loopt
tot 1941. Deze begrenzing van de tijdsduur
der verbindendverklaring is niet erg. De
bedoeling is. in deze periode te zien, hoe
de zaak in de practijk loopt en, mochten
zich hier of daar moeilijkheden voordoen,
dan kunnen deze na een korte practijkpe-
riode verholpen worden. Hier is iets geheel
nieuws en deze voorzorgsmaatregel mocht
dus wel genomen worden. De minister
heeft zeer nadrukkelijk toegezegd eraan te
zullen medewerken, dat er na afloop van
deze eerste periode geen hiaten in de gel
digheid der verbindendverklaring zullen
ontstaan.
De verbindendverklaring geldt voor
de loonen, de arbeidstijden en de
rechtspositie, ook voor de vrije dagen
en de verplichting van de ziekengeld
verzekering.
Met betrekking tot de ziekengeldverze
kering zal er echter in zooverre eén ver
schil tusschen de georganiseerden en de
ongeorganiseerden blijven bestaan, dat de
ongeorganiseerden bij ziekte de eerste der
tien weken 100 pet. en de tweede dertien
weken 80 pet. uitgekeerd krijgen, terwijl
de Reorganiseerden gedurende deze twee
de dertien weken 20 pet. van hun bonden
bijgepast krijgen en dan dus ook 100 pet.
ontvangen.
Een belangrijke zaak voor het bedrijf is
ook, dat de getalsverhouding verbindend is
verklaard Om kort te gaan: alle bepalin
gen, die tot het wezen van de C.A.O. in de
typografie behooren, zullen thans o,ok voor
het ongeorganiseerde bedrijf gelden, met
uitzondering van het verplichte lidmaat
schap en het leerlingwezen.
Wij hebben, zei Ponstein, niet de ver
wachting, dat op 2 Mei nu alles in het
bedrijf volkomen in orde zal zijn.
De groote moeilijkheid blijft de controle,
omdat wij het toezicht bij kwaadwilligen
via de arbeidsinspectie moeten verrich
ten. Bovendien zal het voor onze diverse
rechtsprekende colleges nog wel eens moei
lijkheden met zich brengen de berechting
van onregelmatigheden in het ongeorgani
seerde bedrijf te behandelen. Deze moei
lijkheden kunnen vooral daarom verwacht
worden, omdat de ongeorganiseerde in den
regel zóó bang is voor zijn baas, dat het
heel moeilijk zal zijn dezen man recht
streeks tot het indienen van een klacht te
brengen.
Wellicht is door deze verbindendverkla
ring voor vele werkgevers de materieele
reden voor het ongeorganiseerd werken
vervallen.
Wij vreezen alleen, nog wel heel wat
moeilijkheden te zullen hebben door de
beperkte gelegenheid, die de arbeidsinspec
tie zal hebben, om de vereischte medewer
king te geven.
„Onze voldoening is groot, nu een eigen
lijk reeds sinds tientallen jaren gekoester
de wensch in vervulling gaat. Het betreft
hier voor het eerst de verbindendverkla
ring van een collectief contract, dat wer
kelijk het geheele land beslaat".
Geen bindendverklaring
van C A.O. in het
Stucadoorsbedrijf
De minister van Sociale Zaken heeft
zooals reeds in een gedeelte onzer vorige
oplage vermeld afwijzend beschikt op
het verzoek van den bedrijfsraad voor het
stucadoorsbedrijf tot verbindendverklaring
van bepalingen van de collectieve arbeids
overeenkomst, afgesloten tusschen den
Ned. Stucadoorspatroons „St. Antonius"
eenerzijds en den Alg. Ned. Stucadoors-
bond, den R.K. Bouwvakarbeidersbond „St.
Joseph" en den Ned. Chr. Bouwarbeiders-
bond anderzijds.
Naar aanleiding van de ingediende be
zwaren, welke betreffen de artikelen 13,
14 en 15 der collectieve arbeidsovereen
komst, waarin eischen zijn gesteld ten aan
zien van de toelating en opleiding van leer
lingen, heeft de minister overwogen, dat
bedoelde leerlingenregeling van groot nut
is te achten en de daartegen aangevoerde
bezwaren niet gegrond kunnen worden ge
oordeeld.
Verder is overwogen, dat de in de col
lectieve arbeidsovereenkomst vastgestelde
uurloonen voor vrijwel alle gemeenten des
rijks niet onbelangrijk uitgaan boven die
van arbeiders in andere bedrijven, die ge-
lij kwaardigen arbeid verrichten, met na
me van arbeiders in het bouwbedrijf en
het schildersbedrijf en dat dit loonverschil
nog versterkt wordt doordat in het stuca
doorsbedrijf veel in tarief pleegt te worden
gewerkt.
Deze overschrijding van het normale
loonpeil kan naar het oordeel van den mi
nister niet gemotiveerd worden geacht,
met het oog waarop bezwaar bestaat, de
bedoelde uurloonen en de daarop geba
seerde tarieven algemeen verbindend te
verklaren.
Ook heeft de minister overwogen, dat de
regeling in zake de verstrekking van va-
cantiebons, neergelegd in artikel 6 der col
lectieve arbeidsovereenkomst, niet voldoet
aan het bepaalde bij artikel 1637 s van het
Burgerlijk Wetboek en derhalve niet voor
verbindendverklaring in aanmerking
komt.
Ten slotte is overwogen, dat tegen ver
bindendverklaring van de overige daartoe
voorgedragen bepalingen der collectieve
arbeidsovereenkomst, geen, althans geen
overwegend bezwaar bestaat, doch dat die
verbindendverklaring, in verband met het
tijdstip, waarop de onderhavige collectieve
arbeidsovereenkomst afloopt, geen effect
zou sorteeren.
De Posttarieven met
1 April
Zooals men weet worden met 1 April a.s.
eenige posttarieven (briefkaarten en aan-
teekenrecht) verlaagd. Op dien datum (dus
Zaterdag a.s. voor het eerst) zullen de vol
gende tarieven gelden:
Interlocaal brieftarief.
tot 20 gr. 5 ct.;
20 tot 200 gr. 10 ct.;
200—500 gr. 15 ct.;
500—1000 gr. 20 ct.;
1000—1500 gr. 25 ct.;
•Locaal brieftarief.
tot 20 gr. 3 ct.;
2040 gr. 6 ct.;
40—100 gr. 10 ct.;
daarboven als interlocaal.
Aanteekenrecht.
10 ct. extra.
Interlocale briefkaarten.
3 ct. port, formudier kosteloos.
Locale briefkaarten.
2 ct. port, formulier kosteloos.
Drukwerktarief:
tot 500 gr. 11/2 ct. per 50 gram.
500—750 gr. 17 1/2 ct.;
750—1000T gr. 20 ct.;
elke 500 gr. meer 5 ct. meer.
ERNSTIG VLIEGONGELUK.
Luitenant-vlieger gedood, twee gewonden.
Aneta seint uit Batavia: Bij een landings
manoeuvre, welke werd uitgevoerd na een
escadrille-oefening, is de Glenn Martin-
bommenwerpen 528 neergestort en geheel
vernield.
De bestuurder, luitenant-vlieger P. A.
v. Mourik, is gedood, een inheemsche hel
per is ernstig, doch niet levensgevaarlijk
gewond, een derde inzittende, brigadier
leerling-vlieger W. J. Broeker, werd licht
gewond.
Het ongeluk geschiedde bij Pondok Bam
boe, nabij het landingsstation Tjiliiltan.
Mgr. Avertanus Albers, van de orde
der Carmelieten, Apostolisch Prefect
van Malang, is benoemd tot eersten
Apostolisch Vicaris van deze tot vicariaat
verheven prefectuur
DU nummer bestaal alt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Krachtige rede van Daladier, waarin hij
Frankrijk's vastberadenheid toont, doch zich
bereid verklaard om redelijke Italiaansche
voorstellen in overweging te nemen. (2de
blad).
Chamberlain kondigt verdubbeling van
het territoriale leger aan. (2de blad).
Het republikeinsche Spanje capituleert
volledig voor Franco. De Verdedigingsraad
te Valencia gearresteerd. Miaja evenwel
ontsnapt. (2de blad).
Binnenland
Een verbindendverklaring en niet ver
bindendverklaring van een collectief arbei
derscontract. (1ste blad).
Overleden is de Eerw. Broeder Athana-
sius, Overste van de Bisschoppelijke Nij
verheidsschool te Voorhout. (1ste blad).
DE OPENING VAN DE HOFSTADBLOEM
TE 's-GRAVENIIAGE.
Door Minister Steenberghe verricht.
In het restaurant van het tentoonstel
lingsgebouw „Houtrust" heeft de minister
van economische zaken, mr. M. P. L.
Steenberghe, hedenmiddag de groote voor
jaarsbloemententoonstelling „De Hofstad-
bloem" geopend.
De voorzitter van de stichting „De Hof-
stadbloem" ir. J. M. Riemens sprak woor
den van welkom tot de aanwezigen in het
Nederlandsch, Fransch, Duitsch en En-
gelsch.
Na hem voerde het woord de heer D.
Admiraal als voorzitter van het uitvoe
rend comité, dat voor deze tentoonstel
ling is gevormd. Beide heeren spraken
hun bijzonderen dank uit voor de groote
medewerking, die zij bij de inrichting van
deze tentoonstelling hebben ondervonden
en uitten hun beste wenschen voor het
slagen van de Hofstadbloem.
De minister van economische zaken zei
de gaarne gevolg te geven aan de uitnoo-
diging om deze bloemententoonstelling
„De Hofstadbloem II" te openen.
Het stemt immers tot voldoening en
geeft goeden moed voor de toekomst,
wanneer het georganiseerde bedrijfsleven
blijk geeft zijn taak te verstaan en niets
onbeproefd laat, wat er toe kan bijdragen
het gebruik van bloemen in nog sterkere
mate ingang te doen vinden.
En niet het allerminste verheugen wij
ons erin, dat het mogelijk is geweest om
ter gelegenheid van deze tentoonstelling
het jaarlijksche congres van „Fleurop",
de internationael organisatie op gebied
van den bloemenverkoop, in ons land te
houden. Ongetwijfeld is dit een bij uit
stek gunstige gelegenheid om de aandacht
van het buitenland erop te vestigen, hoe
de Nederlandsche bloem en telers, ondanks
de vele tegenslagen, welke in het bijzon
der met betrekking tot den export wor
den ondervonden, voortgaan de beoefening
van hun vak nog steeds te verbeteren,
zoodat zij in staat blijven het allerbeste
in een rijke variatie aan te bieden.
Als minister van economische zaken
heet ik de delenemers aan dit congres dan
ook in het bijzonder van harte welkom en
ik vertrouw, dat zij gedurende de dagen,
welke zij in ons land doorbrengen, een
gunstigen indruk zullen krijgen van de
Nederlandsche bloementeelt.
Na eenige woorden van welkom in het
Fransch te hebben gesproken zeide minis
ter Steenberghe, dat deze tentoonstelling
het resultaat is van een samenwerking
tusschen de „Koninklijke Nederlandsche
Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde" en de ,,'s-Gravenhaagsche Bloe-
mistenpatroonsvereeniging", terwijl ook
de Haagsche beeldhouwers door inzen
dingen hun medewerking verleenen.
Hier werken dus telers en handelaren
eendrachtig samen en zij leveren daar
mede het bewijs, dat het mogelijk is om
gemeenschappelijke belangen ook geza
menlijk te behartigen.
Wij vragen ons wel eens af, of het van
economisch standpunt bezien wel verant
woord is om tentoonstellingen als deze te
houden, omdat zij zeer groote uitgaven
met zich brengen. Het antwoord kan zeer
zeker bevestigend luiden, maar dan ook
op voorwaarde, dat allen, die op dit ge
bied werkzaam zijn, samenwerken om ze
te doen slagen.
Het is mij bekend, hoe zwaar de tijds
omstandigheden zijn voor het bedrijfsle
ven van deze takken van tuinbouw, maar
wanneer het waar is, dat de Nederlander
een goed tuinbouwer is, die liefde en toe
wijding voor zijn dagelijkschen arbeid be
zit, dan zal men deze moeilijkheden te bo
ven komen.
Met een woord van waardeering en hul
de voor het vele schoone, dat hier bijeen
is gebracht, in het bijzonder voor hen, die
dit alles hebben georganiseerd, verklaar
de de minister de tentoonstelling voor ge
opend.
Hierna maakten de genoodigden een
rondwandeling.
MILLIOENEN EIEREN UITGEVOERD.
Zeshonderd wagons in één week verladen.
De Nederlandsche eieren-uitvoer heeft,
naar het „Handelsblad" meedeelt, de vori
ge week een record gevestigd, n.l. 43 1/2
millioen stuks of ruim 2 1/2 millioen kilo;
de helft daarvan ging naar Duitschland.
In April zullen wederom 30 millioen
eieren in koelhuisverpakking naar Duitsch
land mogen worden geleverd, dus ongeacht
de versche eieren.
Men krijgt van deze in zes dagen tijds
geëxporteerde hoeveelheid een indruk,
wanneer men weet, dat per wagon 100 kis
ten a 720 eieren worden geladen, zoodat
voor deze 43 1/2 millioen eieren een goe
derentrein van ruim zeshonderd wagons
noodig is!
INVOER VAN MALTA-AARDAPPELEN.
Prijsverschil vastgesteld.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
heeft de minister van Economische Zaken
het invoerprijsverschil voor aardappelen
vastgesteld op f 3 per 100 K.G. netto voor
het tijdvak 1 April10 Juni 1939 en op 5
per 100 K.G. netto voor het tijdvak 11 Juni
—31 Juli 1939.
VERBOND VAN NEDERLANDSCHE
WERKGEVERS.
Het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers heeft te Amsterdam een buiten
gewone algemeene vergadering gehouden.
Aan het slot dezer bijeenkomst is de vol
gende motie aangenomen:
„Het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers, ir buitengewone algemeene leden
vergadering op 29 Maart 1939 te Amster
dam byten, heeft kennis genomen van het
vooronlwerp van minister Romme betref
fende de werkloozenverzekering en stelt,
wat de hoofdpunten betreft, als zijn mee
ning vast*
1. dat het zich vereenigt met den grond-
s'ag van de iitvoering van deze verkla
ring, waar deze aan bedrijfsvereenigingen
en een aanvuuend overheidsorgaan wordt
opgeri.ager,;
2. dat het. gegeven dezen grondslag, in
beginsel tot het medebetalen door de werk
gevers bereid is;
3 dat het de opneming van bedrijfsra-
den ais uitvoeringsorgaan in het ontwerp-
Romme betreurt;
4. dat de piactische mogelijkheid tot het
verleenen van bijdragen van de zijde van
het bedrijfsleven afhankelijk'is van de oeco-
nomische omsiandigheden ten tijde van de
behandeling van het wetsontwerp in de
Stater-Generaal en van het eventueele op
leggen var andere lasten op het bedrijfs
leven,
en gaa over tot de erde van den dag."
NOG GEEN ITALIAANSCH
COMMENTAAR OP DE
REDE VAN DALADIER
ROME, 30 Maart. (A.N.P.) De rede van
den Franschen minister-president Daladier
is in de Italiaansche ochtendbladen in zeer
verkorten vorm opgenomen en commen
taar wordt er niet cp geleverd.
De „Messagero" schrijft boven het uit
treksel: „Daladier zet zijn reeds lange
reeks van „nooit" voort".
