®e-
Heden witte vlag aan
Madrileensche front?
Vredesonderhandelaars te Burgos
Italiaansche pers kondigt reeds
intocht van Franco aan
De Katholieke Kerk en Duitschland
Nieuwe
perspectieven
VRIJDAG 24 MAART 1939
30ste Jaargang No. 9294
Bureaux Papengracht 32. Adv. en Abonn-tarieven rie pa». 2
Telefoon: Redactie 15, Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
Naar de „Corriere della Sera" uit Burgos meldt, zouden aldaar gistermiddag
leden van den Verdedigingsraad van Madrid zijn aangekomen om te onderhandelen
over een overgave van Madrid aan Franco. De onderhandelingen zouden gehouden
worden in het gebouw van het vliegveld van Burgos. De leden van den verdedi
gingsraad zouden de overgave van Madrid, de ontwapening van het republikeinsche
leger en de erkenning van Franco als het staatshoofd van Spanje hebben aange
boden. Voor eenige republikeinsche extremisten zouden zij verlof tot uitwijking naar
het buitenland verzocht hebben.
De onderhandelingen, zoo verneemt het blad verder, worden van republi
keinsche zijde geleid door den commissaris van binnenlandsche zaken van den Ver
dedigingsraad, Garillo, en door den vroege ren gouverneur van Carthagena, Ortega.
De besprekingen zouden ertoe geleid hebben, dat nog heden aan het front van
Madrid de witte vlaggen geheschen zullen worden. De intocht van de nationalistische
troepen in Madrid zou zijn vastgesteld op Zaterdag 25 Maart. De republikeinsche
gedelegeerden zouden zich verder verplicht hebben alle toebereidselen tot het in de
lucht laten springen van gebouwen, enz. te staken.
De Italiaansche bladen maken in grooten opmaak melding van de aankomst
eener delegatie van den Verdedigingsraad van Madrid op het vliegveld van Burgos,
om te onderhandelen over de overgave van de hoofdstad. Dit bericht heeft in Home
een levendigen indruk verwekt. Volgens der. correspondent te Burgos van de „Po-
polo di Roma" zouden de besprekingen al sinds eenigen tijd gaande zijn, met name
sedert de uitwisseling van den zoon van generaal Miaja tegen den jeugdigen Primo de
Rivera. Madrid zou onvoorwaardelijk worden overgegeven. Wat het overige republi
keinsche gebied betreft Valencia, Murcia en Carthagena hierover zouden de
gedelegeerden geen verplichtingen aanvaard hebben en zelfs zouSen zij Franco hebben'
meegedeeld, dat indien de nationalisten dit bezetten, de krijgsverrichtingen zouden
worden voortgezet.
Schijngestalten der
onafhankelijkheid
Het meest verheugende bericht van van
daag is ongetwijfeld de mededeeling, wel
ke ons bereikt via de Italiaansche Wa
den, dat eenige leden van den Verdedi-
gingrsaad van Madrid te Burgos zijn aan-,
gekomen en daar met Franco onderhandel
den over de overgave van Madrid en van
het verder gelegen republikeinsche ge
deelte.
Volgens de Italiaansche bladen zouden
de onderhandelingen die trouwens niet
zoo heel veel om het lijf zullen hebben,
daar het spel door de linkschen is verlo
ren en zij over weinig anders kunnen
praten dan over de modaliteiten van de on
derwerping reeds zoover gevorderd zijn,
dat de intocht van Franco in Madrid kon
worden vastgesteld op morgen, Zaterdag.
Vandaag zou dan aan het front van Ma
drid de witte vlag worden geheschen.
Als deze verwachtingen niet voorbarig
zullen blijken, kunnen wij derhalve den
dag van van vandaag noteeren als den da
tum van het einde van den Spaanschen bur
geroorlog, die bijna 3 jaar heeft geduurd
en welke een der verbitterdste en wreedste
oorlogen is geweest welke de wereld heeft
gekend.
Overigens vragen vandaag nog drie an
dere gebeurtenissen onze aandacht, n.l. de
toespraak van Hitier te Memel; de vaststel
ling en publicatie van het zg. „Schützver-
trag" waardoor de politieke status van Slo
wakije wordt bepaald; en ten slotte het
handelsverdrag tusschen Roemenië en
Duitschland.
In Memel heeft Hitier gistermiddag het
volk toegesproken en daarbij gezegd, dat
ae Duitschers de overige wereld geen leed
wilden berokkenen, maar dat zij slechts het
leed wilden herstellen, dat anderen hun
hadden toegebracht. Daar liet hij op vol
gen, dat zijns inziens zulks nu in hoofd
zaak (im wesentlichen) was geschied.
Dit uitdrukking „in hoofdzaak" heeft
sterk de aandacht getrokken. Heeft Hitier
daarmede bedoeld, dat er nu nog enkele
appeltjes te schillen overbleven? Zoo ja,
dan kan men na korter of langer tijd nog
een paar grenswijzigingen tegemoet zien,
zooals bijv. een verandering in den toe
stand van den z.g. Corridor, een correctie
van de grens van Opper-Silezië en terug
vordering van Noord-Sleeswijk, dat inder
tijd aan Denemarken is afgestaan. Ook
Eupen en Malmeudy worden wel genoemd,
maar daarvan heeft Duitschland evenals
van Elzas-Lotharingen plechtig verklaard,
afstand te doen; terwijl bovendien met
eenige pikanterie gewezen wordt op Zuid-
Tirol, dat door en door Duitsch is. Geldt
voor Zuid-Tirol niet wat voor alle andere
Duitsche gebieden, welke na den oorlog of
zelfs daarvoor van het Duitsche rijksge
bied zijn afgescheurd, wel heeft moeten
gelden? Daar mag niet over gesproken
worden, want dit onrecht pleegde de as-ge
noot!
Voorts is gisteren het Duitsch-Slowaak-
sche Verdrag geteekend, waardoor Slo
wakije zich onder bescherming stelt van
Duitschland. Men noemt het een „Schütz-
vertrag" en het heeft ook inderdaad vele
reminiscenties aan de bekende „Schutz-
haft", ook daar worden personen voor
hun eigen veiligheid in verzekerde bewa
ring gesteld. Er blijkt uit de publicatie
van dit verdrag, dat de onafhankelijkheid
van Slowakije nog minder is dan een
schijn-onafhankelijkheid, want de Duit
sche weermacht zal in het land de noo-
dige militaire posities bezetten, terwijl de
Slowaaksche regeering verplicht is haar
buitenlandsche politiek steeds in overeen
stemming te houden met de Duitsche re
geering. Onder dergelijke bezwarende
voorwaarden is zelfs de schijn van onaf
hankelijkheid niet vol te houden.
In hoeverre Roemenië door de sluiting
van het handelsverdrag met Duitschland
begonnen is, zich economisch afhankelijk
te maken van Duitschland, laat zich nog
slechts vermoeden. Veel zal afhangen van
de uitvoering van het verdrag. De Duit
schers schijnen aanvankelijk nog meer te
hebben geëischt, doch door het alarm, dat
Roemenië maakte, zijn ze blijkbaar gere
tireerd. Toch gaat het economische ver
drag, dat nu gesloten is, nog ver genoeg.
Roemenië zal zich oriënteeren op den
landbouw, waarbij het door Duitschland
geholpen zal worden, en de Duitschers
zullen zich in zeer belangrijke mate inte-
refeseeren bij de industrie. Het heeft er
allen schijn van, dat Roemenië onder de
economische curateele van Berlijn is ge
raakt.
VASTRECHTTARIEVEN BIJ DE
SPOORWEGEN.
In de moderne tarieftechniek van de
electriciteitsbedrijven, met name in het
vastrechttarief, dat in ons land zulk een
ontzaglijke verbreiding heeft gevonden,
ligt voor de Spoorwegen het voorbeeld
van de wijze, waarop het spoorwegtarief
voor het particuliere personenvervoer
moet worden aangevuld. Deze tarieftech
niek zou dus hierop dienen te rusten, dat
een gezin, dat een vastrecht betaald heeft
overeenkomstig zijn gemiddelde ver-
bruikscapaciteit, alle verdere eenheden
kan betrekken tegen aanzienlijk verlaag
de, zeg tegen de helft van een enkele reis-
pnjs dus tegen 1.1 cent per k.m., aldus
prof. dr. ir. Goudriaan, directeur van de
Spoorwegen, in zijn bekende Rotterdam-
sche rede voor de leden van de Kamer
van Koophandel gezegd.
Het blijkt ons thans, dat men bij de
Spoorwegen bezig is met een herziening
van de tarieven volgens de denkbeelden,
die prof Goudriaan zoo kort geleden heeft
ontvouwd. De mogelijkheid bestaat, dit
tarief reeds zeer spoedig ingevoerd te
krijgen. Van de zijde der Spoorwegen is
men zoover klaar, dat het vastrechttarief
gevoegelijk zou kunnen worden inge
voerd tegelijk met de zomerdienstrege
ling (op 15 Mei).
Het wachten is op een beslissing van
den minister van Waterstaat. Het valt
niet te zeggen, wanneer deze zijn goed
keuring aan deze wijzigingen kan geven,
zoo werd ons van zeer bevoegde zijde
verzekerd. Het zou kunnen zijn, dat dit
reeds voor 15 Mei geschiedde (hoewel de
termijn daarvoor wel wat kort lijkt),
maar het zou ook best najaar of zelfs
winter kunnen worden, voordat de
Spoorwegen tot invoering van dit vast
rechttarief zouden kunnen overgaan.
„Vooruit"
PETAIN BIEDT FRANCO ZIJN
GELOOFSBRIEVEN AAN.
BURGOS, 24 Maart. (A. N. P.) Maar
schalk Pétain heeft vanmorgen om 11 uur
aar. generaal Franco zijn geloofsbrieven
aangeboden.
HET VLUCHTELINGENKAMP KOMT
TE WESTERBORK
Het staat thans vast, dat het vluch
telingenkamp, hetwelk eerst op de
Veluwe zou komen, wordt ingericht in
de gemeente Westerbork bij Beilen in
de Provincie Drente.
De keus is gevallen op een complex
grond van het staatsboschbeheer, gelegen
tusschen Hooghalen, Aamen en het Oranje
kanaal in het Zwiggeiterveld. Deze grond
is reeds ten deele in cultuur.
Het is de bedoeling, een weg naar het
kamp aan te legen vanaf den weg Hoog
halenAmen langs de boschwachters-
woning achter de beziting Oosthalen.
Er zal zoo spoedig mogelijk worden be
gonnen met den bouw van ongeveer vijftig
barakwoningen, terwijl ook de stichting
van een katholieke kerk, een evangelische
kerk en een Synagoge in de plannen is op
genomen.
LEIDER DER AETHERGEUZEN
OVERLEDEN
In de „Ziekenverpleging" aan de
Prinsengracht te Amsterdam is, naar
de „Tel." meldt, onverwacht, de heer
Van G., één der voornaamste leden
van de „Aethergeuzen", die Zater
dagavond te L i s s e werden ge
arresteerd, overleden.
De heer Van G., die reeds geruimen
tijd lijdende was aan een ernstige
maagkwaal, moest gistermiddag wor
den geopereerde Kort na de operatie
is hij overleden.
Zondagmorgen, toen de heer Van G.
door de politie moest worden verhoord
in verband met de demonstratie
uitzendingen der Aethergeuzen, heeft
hij medegedeeld, eigenaar te zijn van
de zendinstallatie^ zoodat men hem
als één der hoofdverdachten beschouw
de. De andere gearresteerden werden
voor het meerendeel als medeplich
tigen beschouwd.
Antl-Duitsche koers!
„Met vertrouwen staat mocht men ver
wachten elkNederlander achter
deregeering ten aanzien van haar bui
tenlandsche politiek in moeielijke uren"
aldus vangt een driestar in de „Volkskrant"
aan. En het blad betoogt dan verder, dat
dit helaas niet kan worden gezegd van de
Nederlanders, die Communist zijn of
N.S. B.'er.
Zoo schrijft het „Nationale Dagblad",
dat het in Den Haag een publiek geheim
wordt genoemd, dat minister Patijn en mi
nister Steenberghe „genoeg hebben van de
anti-Duitsche koers, die zekere kringen
hier te lande onder Joodschen invloed ge
durende lange jaren hebben aangenomen".
De Volkskrant merkt hierbij op:
„Gedurende lange jaren.... dus
reeds voordat er van de N.S.B. iets te
bespeuren was, voordat Joodsche im
migranten (die êr toen niet waren) in
vloed hebben kunnen uitoefenen, voor
dat het Hitler-bewind bestond.
In Nederland heeft geen anti-Duit
sche koers bestaan en bestaat hij nog
niet: veeleer mag men vaststellen, dat
de bepalingen van Versailles, dat
Duitschland een onrechtvaardige vrede
heeft opgedrongen, hier algemeen wer
den afgekeurd als dom en gevaarlijk.
Wat het „Nationale Dagblad" hier
verzekert is fantasie, en in de gege
ven omstandigheden allesbehalve on
bedenkelijke fantasie.
Niet onbedenkelijk, omdat zoo wan
trouwen wordt gezaaid omtrent het
zelfstandigheidsbeginsel in de buiten
landsche politiek onzer regeering."
Inderdaad. De N.S.B. is als bij voortdu
ring in de weer, om wantrouwen te wekken
ten opzichte van de neutraliteitspolitiek
van onze regeering en van ons volk.
ZIJNE HEILIGHEID PIUS XII EN
DUITSCHLAND
Een moedige predikatie van den
Aartsbisschop van Freiburg
„Ik weet dat onze tegenstanders
niet van plan zijn om met den
Heiligen Stoel een blijvende vrede
te sluiten".
De aartsbisschop van Freiburg, mgr. dr.
Konrad Gröber, heeft in de kerk te Sac-
kingen een predikatie gehouden, waaraan
wij volgens het verslag in het „Aargauer
Volksblatt" het volgende ontleenen:
In dé inleiding sprak mgr. Gröber over
den nieuwen Paus: „Ik heb Pius XII leeren
kennen als een oprecht vriend van
Duitschland en als een vriend van het
Duitsche volk. Hij heeft tegenover mij
verklaard te houden van de Duitsche cul
tuur, van de vooruitstrevende Duitsche
geest en van de Duitsche muziek. Men kan
derhalve niet beweren, dat de Paus alleen
maar een vriend is van de democratische
landen. Hij heeft immers zijn bijzondere
liefde getoond voor de Katholieken van het
Duitsche vaderland. Pius Xll is een vredes-
paus, maar hij is gekomen in een tijd van
geloofsstrijd. Wij moeten de kerkgeschiede
nis doorbladeren om een dergelijke tijd te
vinden, als die waarin wij nu leven. Wij
moeten strijden om het christelijke goed en
er zal gestreden moeten worden met de
geweldigste middelen, hetgeen tot gevolg
zal hebben, dat men aan de Duitsche Ka
tholieken hun katholiek geloof zal laten
behouden. Wij weten, dat ook het leven
van den Zaligmaker, den grooten vriend
van den vrede, een leven van strijd was,
en wij weten dat wij dit moeten navolgen.
Hij heeft ons geplaatst in een natie, waar
in ook wy moeten lijden omwille van het
Geloof'.
De bisschop verklaart dan dat de vijan
den van het geloof zelfs kunnen optreden
in de huisgezinnen; zoons en dochters
staan op tegen hun vader. Hoewel het juist
het christendom is geweest, dat de Ger-
maansche cultuur bewaarde voor de ver
nietiging, Vinden wij in alle perioden van
de historie den strijd tegen het christen
dom; dat geldt ook voor den tegen woor-
digen tijd.
„Wij kennen den strijd, dien wij moeten
voeren. Wij zijn of een waarachtig chris
ten of een tegenstander van Christus. Wy
leven iy een wereld, die zelf God wil zyn
en die aan het christendom geen vrede
geeft".
De bisschop verklaarde, dat er toch nog
vreugdevolle oogenblikken zijn. In deze
moeilijke tijden, zyn de kerken overvol
wanneer de bisschop tot zyn geloovigen
spreekt.
De strijd is heftig en wij zullen hem
Dit nummer bestaat nlt
vier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
HET EINDE VAN DEN SPAANSCHEN
BURGEROORLOG. ZATERDAG REEDS
INTOCHT VAN FRANCO TE MADRID?
(lste blad).
Slowakije onder Duitsche bescherming.
Desbetreffend verdrag gisteren ondertee
kend en gepubliceerd. Grensincidenten tus
schen Slowaken en Hongaren. (2de bltd).
Hitier te Memel. (2de blad).
Een verklaring van Chamberlain in het
lagerhuis. (2de blad).
Roemenië sluit met Duitschland een zeer
ver gaand handelsverdrag. (2de blad).
Binnenland
Het vluchtelingenkamp te Westerbeek
(lste blad).
Onze regeering heeft zich steeds zuiver
op het neutraliteitsbeginsel gesteld.
En ons volk is zeker niet anti-Duitsch.
Ons volk in overgroote meerderheid sluit
zich aan bij de bedoelde neutraliteitspoli
tiek der regeering.
Ons volk is niet anti-Duitsch maar
handhaaft voor zich de vrijheid en het
recht en tot op zekere hoogte ook den plicht,
om zich te keeren tegen het regiem, dat in
Duitschland heerscht, tegen de dwaling van
het nationaal-socialisme.
meemaken; wij slapen niet meer en wy
zullen dit aan onze tegenstanders toonen".
Er wordt nu geeisch't, dat het christen
dom tot overeenstemming geraakt met mo
derne ideeën en beginselen en met de
rassenwetgeving.
„Wij hebben dit gedaan aldus mgr.
Gröber maar wy zijn daarbij zakelijk
gebleven. Wij hebben de wet van ras en
bloed nooit geloochend."
Met betrekking tot den strijd tusschen
christendom en staat verklaarde de bis
schop:
..„Ik weet dat onze tegenstanders niet
van plan zijn om met den Heiligen Stoel
een blijvende vrede te sluiten.
Volgens hun zeggen is het christendom
verouderd en is een verbond onmogelijk.
Derhalve is er strijd".
In deze strijd zal de bisschop zich toonen
als herder, en niet als huurling. Wij roepen
tot den strijd op, niet met de revolver,
maar met de wapenen van den geest.
Er zijn ware katholieken noodig, die le
ven volgens de grondbeginselen van ons
geloof. Met die katholieken zal de over
winning behaald worden, omdat God op
onze zijde staat.
Hoe noodzakelijk het is, dat de katho
lieken principieel leven in den geest van
het geloof, toonen ons de methodes van de
vijanden van het geloof.
De bisschop vertelt dan, hoe met een
pastoor aan het meer van Contanz
opviel, dat er hoe langer hoe minder
menschen in de Zondagsmis kwamen,
Hij ging de oorzaak na en bemerkte,
dat er voor de kerk steeds twee man
nen stonden, die de namen van de
kerkganger opschreven. Velen werden
bang en gingen niet meer naar de H.
Mis. De tegenstander rekent op de
kerkgangers opschreven. Velen werden
schen. De katholieken moeten zich
principieel toonen, want hun geloof
wordt hun gewaarborgd door het
Concordaat. Christen en katholiek zijn
eischt, dat men bereid is offers te
brengen.
„Wij verlangen geen onrechtvaardig
heid. Wij verlangen gerechtigheid. Wij wil
len aan den staat geven, wat hem toe
komt. Wij willen voor het volk ten strijde
trekken en onze laatste druppel bloed
daarvoor geven. Maar wy willen het
recht hebben op vrijheid en gerechtigheid
Ook wij betalen belastingen. Het is met
het Katholicisme nog niet gedaan. Wij
moeten vertrouwen hebben in onze gods
dienst, want wy hebben haar van Christus
ontvangen.
Wij zijn ervan overtuigd, dat wij de
overwinning zullen behalen, want de Zalig
maker zelf heeft gezegd: de poorten der
hel zullen haar niet overweldigen
