De annexatie van Tsjecho
Slowakije niet erkend
Protesten van Londen en Parijs te Berlijn
Wederzijdsche gezanten teruggeroepen
BUITENLAND
Hitier te Berlijn
terug
Een bedrijvige
Zondag
Volmacht voor
de regeering
Wat zal Italië
doen?
MAANDAG 20 MAART 1939
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Wal er aan de Slowaaksche
onafhankelijkheid
voorafging
ENGELSCHE EN FRANSCHE
NOTA'S
Ingevolge instructie hunner regee
ringen hebben de Fransche gezant te
Berlijn Coulondre en zijn Britsche col
lega Sir Neville Henderson zich Zater
dagmiddag naar de Wilhelmstrasse be
geven, om de Duitsche regeering de no
ta's te overhandigen, waarin het stand
punt van hun regeeringen wordt uiteen
gezet ten opzichte van de gebeurtenis
sen in Tsjecho-Slowakije.
In de Fransche nota wordt o.m. gezegd:
De ambassadeur van Frankrijk heeft de
eer bij den Duitschen rijksminister van bui-
tenlandsche zaken een formeel protest aan
hangig te maken óver hetgeen door graaf
Welckzek is medegedeeld. De regeering der
Fransche republiek is van meening, dat zij
zich door de door de Rijksregeering tegen
Tsjecho-Slowakije gerichte actie geplaatst
ziet voor een flagrante schending naar let
ter en geest van de op 29 September 1938
ie Munchen onderteekende overeenkomsten
De omstandigheden, waaronder deo ver-
eenkomst van 15 Maart aan de leiders dei-
republiek Tsjecho-Slowakije werd opgelegd,
zou in de oogen van de regeering der re
publiek geen rechtsgrond kunnen geven
aan de bij deze overeenkomst gestelde
daad. De ambassadeur van Frankrijk heeft
de eer den rijkminister van buitenland-
sche zaken mede te deelen, dat de regee-
iring der Fransche republiek onder deze om
standigheden niet de wettigheid kan er
kennen van de nieuwe in Tsjecho-Slowa-
ikije door deze daar van het Rijk gescha
pen toestand.
De Britsche ambassadeur heeft een zelfde
soort protestnota overhandigd.
BERLIJN AANVAARDT DE PROTESTEN
.NIET.
Naar aanleiding- van de Fransche en
Britsche démarche verneemt het D. N.
B., dat van officieele zijde den diplo
maten is medegedeeld, dat „de Duit
sche regeering niet in staat is dergelij
ke protesten te aanvaarden, aange
zien daaraan elke politieke, juridische
en moreele basis ontbreekt."
OOK SOVJET-RUSLAND ERKENT DE
AANHECHTING NIET.
Litwinof, volkscommissaris van buiten-
landsche zaken, heeft den Duitschen am
bassadeur te Moskou von der Schulenburg,
die hem in kennis stelde van de aanhech
ting van Bohemen en Moravië, medege
deeld, dat de Sovjet-regeering weigert de
aahhechting van Tsjechië en Slowakije in
een of anderen vorm bij Duitschland te er
kennen.
Zij beschouwt het Duitsche optreden als
«een daad van willekeur, geweid en agres
sie en is van meening, dat het besluit van
Hacha en Chwalkowski geen constitutio-
ineele waarde heeft.
EENZELFDE HOUDING VAN DE
VER. STATEN.
Het antwoord der Amerikaansche regee
ring op de Duitsche mededeeling van de
bezetting van Bohemen en Moravië zal
deze week overhandigd worden. Volgens
mededeelingen uit officieuze kringen zal
het document een formeele veroordeeling
•van den „Duitschen aanval" bevatten en
verklaren dat de regeering der Vereenigde
Staten de wettigheid daarvan niet erkent.
WEDERZIJDSCHE TERUGROEPING
DER GEZANTEN.
De Duitsche ambassadeur te Londen, von
Dirksen is, naar Reuter meldt, naar Ber-
Jijn teruggeroepen om rapport uit te bren
gen.
Dat besluit is te beschouwen als een ant
woord op het besluit der Britsche regeering
om haar gezant met hetzelfde doel naar
Londen te ontbieden.
De Fransche ambassadeur te Berlijn,
Coulondre, is gisteravond naar Parijs ver
trokken, waar hij rapport zal uitbrengen
over de recente intern, gebeurtenissen.
Duitsche politieke kringen meenen. dat
de Duitsche ambassadeur te Parijs, graaf
Welckzek zonder verwijl naar Berlyn ont
boden zal worden om den Duitschen mi
nister van buitenlandsche zaken een uiteen
zetting te geven van den toestand.
EEN VERDRAG TEGEN DUITSCHLAND?
De diplomatieke correspondent van
de „Daily Mail" bericht, dat de Brit
sche regeering de Sovjet Unie formeel
heeft uitgenoodigd om te overwegen
tezamen met Frankrijk, Engeland en
andere mogendheden, die bereid zijn
mede te werken aan het weerstand bie
den aan de Duitsche agressie, een ver-
drag te sluiten.
DE AMERIKAANSCHE REACTIE.
Retorsie-rechten op den Duitschen invoer.
Pittman, de voorzitter van de Amerikaan
sche senaatscommissie voor buitenlandsche
zaken, heeft medegedeeld, dat hij Maandag
bij den Senaat een motie zou indienen,
welke beoogt alle bestaande neutraliteits-
wetten te vervangen.
Het ministerie van financiën heeft mede
gedeeld, dat retorsierechten zullen worden
.geheven op den belastbaren Duitschen in
voer.
Het onmiddellijke effect van dit besluit
is, dat boven de gewone rechten een recht
van 25 pet. zal worden geheven.
De republikeinsche afgevaardigde voor
Ohio, George Bender, heeft verklaard, dat
hij het Huis zou voorstellen, „onmiddel
lijk te handelen en alle economische en po
litieke betrekkingen met het Duitsche Rijk
te verbrekén."
Hij zal voorstellen, dat Wilson niet naar
Duitschland terugkeert, dat het geheele ge-
zantschapspersoneel teruggeroepen zal wor
den en dat de geheele invoer uit en de uit
voer naar Duitschland worden stopgezet.
„Dit antwoord zal Hitier begrijpen", aldus
Bender.
DE BEZETTING VAN ROETHENIë
Een chaotische toestand
Hoewel van gezaghebbende Hongaarsche
zijde Zaterdagochtend is medegedeeld.
dat de bezetting van. Roethenië vol
tooid is, vinden de Hongaarsche mobili
satiemaatregelen voortgang. Drie feiten
trokken Zaterdagavond te Boedapest de
aandacht:
1. Nog steeds worden reservisten opge
roepen.
2. Boedapest is blijkbaar in staat van
passieve verdediging gebracht, zooals ook
het geval was op 7 October, aan den voor
avond der besprekingen met de Slowaken
te Komarom.
3. De ministerraad is in buitengewone
zitting bijeen gekomen om de houding der
regeering vast te stellen in het vraagstuk
van autonomie der Karpathische Oekraine.
Ten gevolge van het geaccidenteerde ter
rein in de Surkarpathische Oekraine kan
men niet spreken van een systematischce
bezetting van het land. Er bestaat geen
aaneengesloten front. Verspreide Hongaar
sche detachementen rukken de valleien
binnen en stooten hier en daar op troepen
Oekrainers. Het is een guerilla in de
woeste bergen.
Behalve de strijd van de Sitsj tegen de
Hongaren, strijden ook de bewoners van
de Subkarpathische Oekraine onderling.
Russen en Oekrainers leveren verbitterde
gevechten. Temiden van dit alles trekken
de onderdtelen van het Tsjecchische leger,
dat oorspronkelijk het land bezet had,
terug. Een deel trekt naar Slowakije, een
ander deel naar Polen en een derde deel
naar Roemenië. De troepen laten veel ma
terieel achter, waarvan de „Russen" en de
„Oekraintrs" zich meester maken. De
strijd wordt aan weerszijde met verbitte
ring gevoerd: geheele gezinnen, mannen
vrouwen en kinderen, worden uitgemoord.
De Hongaarsche troepen voeren tijdens
hun opmarsch een krachtige zuivering
door. Te Domanice, nabij Ur.gvar, zijn 17
personen gefusilleerd, omdat zij een
Oekrainsche kokarde droegen, 6.000 per
sonen zijn gearresteerd en naar Hongarije
gedeporteerd.
Oekrainsche leiders terechtgesteld
Aangezien een Hongaarsch vliegtuig bij
vergissing over de grensstad Sighet was
gevlogen, is de Hongaarsche commandant
naar de grenspost gekomen om zijn veront
schuldigingen aan te bieden. Bij deze ge
legenheid onderhield hy zich met de jour
nalisten, aan wie hij verklaarde, dat de
Hongaarsche troepen 35 leidél's van de na
tionalistische Oekrainsche organisatie had
den moeten terechtstellen.
Vernomen wordt, dat tijdens de operaties
in de Karpatho-Oekraine 200 Hongaren
gesneuveld en een groot aantal gewond
zijn.
DE WAARHEID OVER SLOWAKIJE
Waarom mgr. Tisso naar Berlijn ging
In het Fransche katholieke dagblad „La
Croix' beschrijft een ooggetuige de laatste
uren van Tsjecho-Slowakije. Na te hebben
geconstateerd dat de beschuldigingen in
de Duitsche bladen betreffende de mishan
delingen van Duitsche staatsburgers door
Tsjechen schromelijk zijn overdreven en
dat de onderteekening droeg van mgr.
steeds heel vaag waren zonder precise aan
duiding waar deze zouden zijn geschied,
vervolgt de zegsman van „La Croix"
Durtschansky, de Slowaaksche Seyss-
Inquart, zond een telegram aan den Führer
dat de onderteekening droog van mgr.
Tisso, doch dat in werkelijkheid nooit
door deze was verzonden.
In de nacht van Zaterdag op Zondag, om
2 uur kwamen drie auto's met Duitsche
nummerplaten over den Donau en hielden
op 10 metgr afstand van de brug stil voor
het regeeringsgebouw.
Er stapten 12 Duitscher uit onder leiding
van Seyss Inquart en Keppler.
Deze deelden Sidor mede dat hij huis
arrest had en dat hij de regeeringsgebou-
wen niet mocht verlaten. Hij werd aange
maand om een nieuw beroep op Berlijn te
doen en de tusschenkomst van het Rijk te
vragen tegen de, Tsjechische terreur, Sidor
weigerde. Zijn nachtelijke bezoekers be
dreigden hem. Keppler sprak hem toe op
een toon zooals een koloniaal ambtenaar
een neger niet zou behandelen. Men gaf
hem te verstaan dat hij niet alleen zijn po
litieke positie maar ook zijn leven op het
spel zette. Verontwaardigd riep Sidor Uit:
„Doe met mij wat ge wilt! Arresteer me!
Schiet me dood als ge wiit, maar ik doe
niets van hetgeen ge mij vraagt!"
De Duitse hers dropen af terwijl ze de
deur hard dichtsmeten. Eenigen over
nachtten in de stad. Seys-Inquart en Kep
pler keerden terug naar de Duitsche oever
en gingen overnachten in Engerau.
De volgende dag werden de besprekin
gen voortgezet. Durtschansky gaf voor
Radio Weenen zijn landgenooten een af
straffing en kwalificeerde Sidor als een
verrader die verkocht was aan Praag. Hij
kondigde een burgeroorlog aan. De dag
daarop kwamen de Duitsche onderhande
laars terug bij de Slowaaksche leiders en
stelden hen' voor de keuze: een onafhan
kelijk Slowakije door een tol-unie en
muntunie verbonden met het Rijk of
's anderendaags de bezetting van Bratis
lava door Duitsche troepen met ais auto
matische consequentie cte verdeeling van
het land onder Polen en Hongaren.
Onder deze omstandigneaen ontving
mgr. Tisso dit ultimatum en besloot hij
naar Berlijn te gaan.
Zieaaar de juiste toedracht der tragedie
die zich in Siowaxije heeft afgespeeit
alaus het Fransche biad, voor wiens reke
ning wij dit verhaal laten.
Slowaaksche onderhandelaars niet door
Hitier ontvangen
Tot dusverre is nog geen enkele bijzon
derheid ten aanzien van de status van Slo
wakije bekend gemaakt, hetgeen in Duit-
scne politieke kringen nog al wat verlegen
heid veroorzaakt heeft. Men heeft met
verwondering vernomen, dat de Slowaak
sche onderhandelaars, die Vrijdag naar
Weenen waren gegaan en daar met Duit
sche ambtenaren gesproken hebben, niet
door Hitier onvangen zijn.
Uit Slowakije zijn berichten over aan
slagen tegen Duitschers ontvangen. De
toestand is zeer verward. Men heeft den
indruk, dat Duitschland, na het protecto
raat over Slowakije aanvaard te hebben,
niet zelf den nieuwen Status wil publi-
ceeren, maar de Slowaaxsche regeering de
verantwooraelijKheid wil laten dragen voor
de vermindering harer rechten ten voor-
deele van het Duitsche Rijk. Het schijnt,
dat de Slowaxen weinig haast toonen, en
dit zou de weigering van Hitier moeten
verklaren. Men gelooft echter, dat het
samengaan van Slowakije met Duitschland
door de Slowaaksche autoriteiten zal wor
den geproclameerd als een souvereine
daad. Met het oog op de reactie, die de af
kondiging van het protectoraat over Bo
hemen en Moravië in het buitenland heeft
veroorzaakt, zou Duitschland een nieuw uit
Berlijn afkomstig decreet willen vermijden
DE VERBITTERING DER
TSJECHEN.
De verbittering der Tsjechen over de be
zetting van hun land is niet verminderd.
Den geheelen dag staan velen bij het
graf van den onbekenden soldaat, met ge
bogen hoofd biddend. Tusschen de beide
eeuwige vlammen liggen ontelbare bloe
men, welke hier door vrouwen zijn gelegd.
Bij verordeningen van den prefect van
politie, zyn alle politieke en niet-potitieke
vergaderingen en bijeenkomsten in Praag
verboden. Wel mag het onderwijs doorgang
vinden, alsmede cursussen en de oefenin
gen van turnvereenigingen.
De stad had "Saterdag een rustiger aan
zien. De menschen stonden in rijen voor
de confectiezaken. In de straten loopen
minder menschen dan anders. De Duit
schers, die naar de stad gekomen waren
om den Führer te begroeten, zijn naar hun
woonplaatsen teruggekeerd.
Ook van de Duitsche troepen valt min
der te zien. Het voortdurende af- en aan
rijden der militaire motorrijders, die het
verkeer belemmerden, is verdwenen. Wel
scheren de Duitsche vliegtuigen met oor-
verdoovend lawaai laag over de huizen.
Een groot deel der hier gestationneerde
troepen heeft de stad verlaten. Het Duit
sche leger zet zijn opmarsch voort naar het
Oosten.
Naar te Praag gemeld wordt, zijn do
bankrekeningen van Joden geblokkeerd
geworden.
Uit Morawska-Ostrawa wordt voorts ge
meld, dat terstond na de aankomst der
Duitsche autoriteiten anti-Joodsche maat
regelen genomen zijn. De winkels moeten
een opschrift aanbrengen met „Tsjechische
onderneming", of „Duitsche onderneming"
of „Joodsche zaak". De meeste café's heb
ben een opschrift aangebracht met „Joden
zijn hier niet gewenscht".
De voornaamste synagoge van Buenn is
Zaterdagnacht volkomen afgebrand. De
oorzaak van den brand is „onbekend" zegt
de pers. Hoewel de stad een goed ingerich
te brandweer bezit, slaagde deze er niet in
ook maar een klein deel van het gebouw-
te redden. Wel zijn de omliggende huizen
gespaard gebleven.
Hoofdpijn en Kiespijn
Hartjes van Mijnharclt stillen ving
527 Doos 30 en 50
DUITSCHLAND
ENTHOUSIASTE ONTVANGST.
Volgeils Goering heeft de Führer ahveer
vrede geschapen.
Zondagavond om 19 uur 30 is Hitier te
Berlijn teruggekeerd. Groote menschen-
massa's juichten hem toe op den weg van
het station van Goerlitz naar de rijkskan
selarij. Op het station was hij ontvangen
door Goering, von Ribbentrcp, Goebbels,
Funk en de leidende persoonlijkheden der
partij, van de weermacht en uit regeerings-
kringen. Onder de aanwezigen bevonden
zich ook de Italiaansche en Japansche am
bassadeurs en de militaire attaché's van
Italië en Hongarije.
Goering richtte een korte toespraak tot
Hitler* uit naam van het Duitsche volk. Na
gewezen te hebben op den Anschluss en
de aanhechting van het Sudetengebied zei-
de Goering: „En thans heeft het lot weer
geroepen. Weer heeft de Führer dezen op
roep verstaan.
De beslissingen zijn gekomen uit een ont
zaggelijk dapper en geloovig hart. De Füh
rer heeft thans de veiligheid, den vrede, de
heerlijkheid en de instandhouding van het
Duitsche rijk geschapen. Het geheele Duit
sche volk legt den heiligen eed af het ge
weldige, dat de Führer geschapen heeft,
nooit los te laten, er kome, wat komen
wil. Wanneer dit groote afgunst en wan
gunst heeft gewekt, wij staan daarboven".
„HANDEN AF VAN
MIDDEN-EUROPA".
Felle toon der Duitsche pers tegen
Engeland.
ENGELAND
CHAMBERLAIN CONFEREERT.
Drukke besprekingen in Downing Street.
In Downingstreet en op het Foreign Of
ficie heerscht gisteren groote bedrijvig
heid. Gisterochtend ontving Chamberlain
Kinksley Wood, Halifax, Oliver Stanley en
Cadogan, en gistermiddag Chatfield, Stan
hope, Inskip en Horace Wilson.
Later in den middag begaf de premier
zich naar Buckingham Palace waar (hij
door den koning in gehoor werd ontvan
gen.
Tot degenen, die gisteren een bezoek
brachten aan 'het Foreign Office, behoor
de de Fransche ambassadeur, Corbin, die
45 minuten bleef, alsmede de Russische
ambassadeur.
Vandaag zal de kabinetsraad bijeen
komen. In beide huizen van het parlement
zal vanmiddag resp. door Chamberlain en
Halifax een verklaring over den interna
tionalen toestand worden afgelegd. Een
van de resultaten van den gisteren gehou
den kabinetsraad was, naar Reuter ver
neemt, het besluit tot onmiddellijke aan
zienlijke versnelling van de uitvoering van
het bewapenirigsprogram. De defensie
ministers zijn gedurende het week-einde
druk bezig geweest met het uitwerken van
strategische plannen. Voorts wordt verno
men, dat het kabinet het er over eens is
geworden, dat onverwijld contact tot stand
moet worden gébracht tusschen Engeland
en alle landen ter wereld, die den vrede
lief hebben.
BEZOEK VAN LEBRUN GAAT DOOR.
Londen reeds in feesttooi.
De spanning in Europa heeft geen invloed
op de voorbereidingen, die te Londen ge
troffen worden voor een hartelijke ont
vangst van den president der Fransche re
publiek op Dinsdag a.s.
De straten van Londen zijn reeds vroo-
lijk versierd met de tricolore en de bladen
zijn het er over eens, dat de huidige ge
beurtenissen alleen nog maar meer den
nadruk leggen op de bijzondere beteeken is
van het 'bezoek.
ITALIË
In een artikel onder het opschrift „han
den af van Midden-Europa" schrijft de
Völkische Beobachter over de houding van
Engeland gedurende de laatsfe drie dagen,
welke blijk geeft van een aêsoluut onbe
grip, van politieke en hostorische onkunde
en van moreele en openlijke machtspolitie
ke vijandigheid.
Het blad zet uiteen, dat, wanneer de
Engelsche bladen en eenige Engelsclie
ministers de werkelijke houding weer
geven van de Britsche natie, „wij
Groot Brittannië in den vervolge zullen
moeten beschouwen als'ondubbelzinni-
gen vijand van dc natuurlijke ontwik
keling van Duitschland en dat zou
dwingen zijn jarenlange, eerlijke hoop
op een overeenstemming met de Engel-
schen te begraven en zijn politiek je
gens het Britsche Rijk definitief aan
een breede wijziging to onderwerpen".
FRANKRIJK
FRANSCHE SENAAT BIJNA
EENSTEMMIG ACHTER DALADIER.
De volmacht met 286 tegen 17 stemmen
verleend.
De Fransche senaat heeft Zaterdagmid
dag het ontwerp op de volmachten voor de
regeering behandeld.
Minister-president Daladier hield een
groote rede, waarin hij o.m. verklaarde:
„Wij staan voor een ernstigentoestand,
die snel dramatisch zou kunnen worden.
Onze plicht is er het hoofd aan te bieden
met energie, vastberadenheid en moed".
Spr. verklaarde niet te betreuren zijn
krachten gedurende verscheidene maanden
gewijd te hebben aan het doen wijken van
de oorlogsdreiging. Misschien omdat Frank
rijk in een loopgraaf staat, waaruit het niet
kan komen.
Vandaag zijn de actoorden van Mün-
chen weggevaagd, het Fransch-Duit
sche accoord is vernietigd.
Daladier verklaart vervolgens met welk
een smartelijke ontroering Frankrijk ge
tuige is geweest van de' verdwijning der
Tsjechische natie staande applaudisseert
de senaat langen tijd. Weldra zal men mis
schien het hoofd moeten bieden aan ver
schrikkelijke gebeurlijkheden. Omdat de
regeering dat weet, vraagt zij bijzondere
volmachten, die haar iri hun geheel moe
ten worden toegekend.
Vervolgens leest Daladier het eene arti
kel voor, waaruit het ontwerp op de vol
machten bestaat. De beide eerste alinea's
worden met het opsteken van handen door
een zeer krachtige meerderheid aangeno
men.
Ten slotte neemt de senaat het geheele
ontwerp aan met 286 tegen 17 stemmen.
NAAR OVEREENSTEMMING MET
FRANKRIJK.
De Italiaansche pers is niet enthousiast.
Het heeft in Parijs de aandacht getrok
ken dat de Italiaansche pers naar verhou
ding zeer schraal is in haar goedkeuring
van Duitschlands optreden tegen Tsjecho-
Slowakije, en dat de rede van Chamber
lain, die vol bittere verwijten was aan het
adres van Duitschland, in. de Italiaansche
bladen volledig is opgenomen.
Hoewel allerminst wordt verwacht, -dat
Mussolini de as RomeBerlijn, zoo maar
buiten werking zal stellen, meent men
toch, dat thans de atmosfeer gunstiger is
geworden voor een accoord tusschen Italië
en Frankrijk.
Verwacht wordt, dat Frankrijk igeen
absoluut „neen" zal zeggen, wanneer Italië
thans wil onderhandeleen. Daarna zou
Italië met eischen voor den dag kunnen
komen, ongeveer in den volgenden vorm.
1. Italië wil bijzondere rechten verwer
ven in de haven van Djiboeti.
2. Italië wil meer aandeelen in den
Ethiopischen spoorweg.
3. Italië wil groot ere macht in het be
heer van het Suez-kanaal.
4. Italië wil een zekere gelijkheid van
rechten voor de Italianen, die in Tunis
wonen.
Wanneer deze eischen zouden worden
ingewilligd, zou Italië zijn „natuurlijke as
piraties" voldaan kunnen verklaren. Over
wogen moet hierbij nog worden, dat Italië
tot nu toe geen enkele officieele eisch heeft
gesteld.
BULGARIJE
DE STEMMING IN BULGARIJE.
In alle Bulgaarsche kringen is een zekere
ongerustheid merkbaar ten aanzien van
de houding van Duitschland. Zelfs zij, die
vroeger met Duitschland sympathiseerden,
veroordeelen thans het Duitsche imperia
lisme. Iedereen vraagt zich af hoe de Duit
sche vloedgolf in te dammen.
Over het algemeen stelt men voor een
groep van staten te vormen, zich uitstrek
kende van de Oostzee tot de Aegaeische
zee. Ook betreurt men de werkloosheid
van de Westersche landen. Men is van
meening, dat deze landen tusschen beide
hadden moeten komen tot regeling van
de vraagstukken, welke de Balkanlanden
nog scheiden, teneinde een homogeen blok
te vormen, dat zich zou kunnen opwerpen
als een barrière tegen de Duitsche hege
monie in Zuidoost-Europa.
PALESTINA
ALGEMEENE STAKING IN
PALESTINA UITGESTELD.
De Joodsche nationale raad heeft giste
ren medegedeeld, dat de 24-jarige alge-
meene staking der Joden, die vandaag
zou beginnen, in afwachting van de pu
blicatie der Britsche voorstellen, is uitge
steld.
