X^
Hitler in theorie
en practijk
In de wapensmidse
van Europa
BUITENLAND
Wordt de ambassa
deur
teruggeroepen?
VRIJDAG 17 MAART 1939
DE L1WSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Slaven en Germanen zijn
erfvijanden
WAAR DE THEORIE VAN BLOED EN
BODEM NIET OPGAAT.
(Van een bijzonderen correspondent).
Voor het eerst heeft het Derde Rijk
inbreuk gemaakt op zijn eigen po
litiek, volgens dewelke het zich al
leen beperken zou tot de Duitsche
volksgenooten. De Tsjechen, die nu
zijn ingelijfd, vormen absoluut een
„artfremdes" volk voor de Duit-
schers. Zij behooren niet eens tot
de Germanen, maar hebben in den
loop der historie meermalen .ge
tracht, tegen de Germaansche vol
keren op te trekken.
Wij laten hier een en ander volgen
over het speciale karakter van het
Tsjechische volk.
De Tsjechen behooren met de Slowaken
en de Polen tot de West-Slavische volke
ren. Van alle Slavische volkeren zijn de
Tsjechen het verste en het krachtigste
vooruitgedrongen. Deze Slavische uithoek
in Europa is vanzelfsprekend in de geschie
denis rijk aan gebeurtenissen, want regel
matig kwamen Germaansche en Slavische
volkeren en ideeën hier met elkander in
botsing.
Toen de Tsjecho-Slowaken zich in Bo-
"hemen en Moravië vestigden, waren zij nog
'tamelijk onbeschaafd. Het Westen was hen
ver vooruit. En 'zoo namen zij niet alleen
het christendom over van hun Duitsche na
buren, maar ook grootendeels de methoden
van huizenbouw en dorpsaanleg. De ka
rakteristieke Slavische eigenaardigheden
bleven bijna uitsluitend bewaard in het
Oosten van Bohemen en Slowakije, waar
de bergen en bosschen een hinderpaal wa
ren voor het doordringen der Westersche
beschaving.
Felle haters.
Maar met het binnendringen van de
Duitsche cultuur ging regelmatig een ge-
A'oel van haat en tweedracht gepaard. De
Slavische Tsjechen namen wel de bescha
ving over van hun Germaansche buren,
maar zij behielden him eigen karakter en
Slavische geaardheid. En deze tweedracht
kwam herhaalde malen tot uiting in bloe
dige botsingen, waarvan de meest bekende
wel de Hussieten-opstand is in de 15de
eeuw. Deze beweging richtte zich grooten
deels tegen de Duitsche kolonisten, die
door hun kennis van zaken Duitsche steden
opbotftvden in het hart van Bohemen. Te
gen deze invloed begonnen de Bohemers
zich te weren, en met geweld en terreur
werd in korten tijd afgebroken, wat de ko
lonisten in moeitevollen opbouw hadden ge
wrocht. Een dergelijke beweging van haat
kwam tot uiting in 1848, het jaar der Euro-
peesche revoluties. Onder leiding van Kol-
lar kwam te Praag een Slavisch congres
bijeen. Destijds was Bohemen een kroonbe-
zitting van Oostenrijk. De verschillende af
gevaardigden van de Slavische volkeren
uit de Donaulanden konden het enkel eens
worden over hun gemeenschappelijke haat
tegen de Duitschers en Oostenrijkers. Er
werden relletjes geprovoceerd in Praag,
het kwam tot straatgevechten. Overal weer
klonk de kreet van de Fransche revolutie:
„Naar de barricades". De commandant trok
met de troepen uit de stad Praag, en de
Tsjechen jubelden reeds. Maar de troepen
trokken niet verder dan de hoogten rond
de stad. Daar hielden zij halt, bombardeer
den de stad, die zich ten slotte op genade
of ongenade moest overgeven.
Karakteristieke verschillen.
De houding van het Tsjechische volk te
genover de Duitschers is duidelijk aan het
licht gekomen tijdens den wereldoorlog. De
haat tegen de Duitschers was in drie eeuwen
overheersching van de Oostenrijkers zoo
sterk geworden, dat het was alsof de Tsje-
schen nooit cultureele banden hadden
gehad met de Duitschers.
Het groote verschil tusschen Tsjechen en
Duitschers ligt niet in gelaatsvormen, noch
in de huizenbouw of nationale gebruiken,
maar in de taal. De Tsjechische taal met de
vele dialecten in Moravië en Slowakije ty
peert het verschil tusschen de twee volke
ren zeer scherp.
De Westersche cultuur is diep ingedron
gen in dit volk. wat godsdienst betreft zijn
de Tsjechen verbonden met de Westersche
volkeren en niet met hun Slavische volks
genooten. de orthodoxe Russen. De Slavi
sche kleederdrachten vindt men in Bohe
men maar op weinig plaatsen terug. En
kele resten zijn nog voorhanden, zoo b.v.
bij de bevolking rond Leitomischl. Mora
vië daarentegen is nog rijk aan de oude
kleederdrachten, evenals Slowakije, waar
rijke borduursels aan vest, rok en beenbe-
kleeding, aan kraag en omslagdoek een bon
te dracht vormen.
Bij de nationale herleving van de laat
ste twintig jaar, nu de Tsjechen weer vrij
hun eigen historie konden schrijven, heeft
de schat aan overleveringen en volksliede
ren een groot aandeel gehad. Alle vertel
lingen uit het verleden worden opgesmukt
en rijk is de fantasie van het Tsjechische
volk. Zij hebben een voorliefde voor voor
spellingen, die niet weinig hebben bijge
dragen tot verheffing van het volksbewust-
De Skoda-fabrieken in
Duitsche handen
DE GROOTSTE WAPENLEVERANCIER
VAN EUROPA.
Een finantieele slag voor Frankrijk.
Door de aanhechting van Bohemen
is Duitschhnd in het zoolang be
geerde bezit gekomen van-de groote
Skoda-fabrieken bij Pilsen, die tot
de grootste wapenleveranciers van
Europa kunnen worden gerekend.
Reeds in den tijd, dat het gebied van de
Tsjechen en de Slowaken deel uitmaikte
van de Oostenrijksch-Hongaarsche monar
chie, heette Bohemen reeds de werkplaats
van Oostenrijk. In de nabijheid van de rijke
ijzer- en kopermijnen werden kolossale fa
brieken gebouwd. In 1869 werd door den
ingenieur Emiel Skoda in Pilsen een ijzer
fabriek opgericht, die vooral door de reus
achtige finantieele deelname van het Wa
penconcern Schneider-Creuzot in Frank
rijk is uitgegroeid tot het grootste concern
van Tsjecho-Slowakije.
Reeds in den Oosten rij kschen tijd was aan
de ijzerfabriek een speciale afdeeling voor
de vervaardiging van wapenen verbonden.
Voor de wereldoorlog kwamen hier de be
roemd, Skoda-snelvuurkanonnen vandaan.
De Skoda-maatschappij bezit fabrieken op
tien verschillende plaatsen. Hier worden
turbines, stoomketels, machines, locomo
tieven, kanonnen en munitie vervaardigd.
Zij bezit haar eigen kolenmijnen en kalk-
groeven.
Een viertal jaren geleden waren de
Skoda-fabrieken de grootste onderneming
op machinegebied ter wereld. Wellicht zijn
zij sedertdien overtroffen door de Krupp-
fabrieken te Essen, maar een juiste verge
lijking is niet te maken, omdat van deze
laatste fabrieken geen juiste gegevens ver
strekt worden.
Deze fabrieken waren voor den Tsjechi-
schen staat een groote bron van inkomsten.
Reeds vóór den oorlog was de buitenland-
sche handel van de Skoda-fabrieken enorm
groot. De Skoda-fabrieken lagen op het
grondgebied van de Oostenrijkers, maar de
Duitschers werden door de Belgische troe
pen beschoten met kanonnen van de
Skoda-fabriekenOp deze fabrieken
werken nu nog ongeveer 25.000 menschen.
Een groot nadeel was, dat de fabrieken
van Pilsen tamelijk dicht bij de Duitsche
grens lagen. De voorraadmagazijnen wer
den dan ook mee'' naar het midden van
Tsjecho-Slowakije verlegd. Andere wapen
fabrieken werden reeds door de Tsjechische
regeering overgebracht naar meer veilige
plaatsen. De munitiefabriek van Pressburg
werd verplaatst naar Waagdal.
Reeds in September -van het vorig jaar
heeft de Duitsche regeering tot Praag ver
schillende eischen gericht, om een einde
te maken aan de internationale wapenhan
del van de Skoda-fabrieken, die onder toe
zicht staan van het reeds genoemde Fran
sche concern Schneider-Creuzot. Deze
eischen van de Duitsche regeering hebben
weinig uitgehaald, hoewel de handel voor
de Tsjechen moeilijker werd wegens het
embargo op het wapentransport. Grooten
deels omringd door vijanden, werd de
Tsjecho-Slowaaksche regeering gehinderd
in de wapenexport, hoewel toch regelmatig
groote hoeveelheden munitie en kanonnen
naar Sovjet-Rusland werden geëxpedieerd,
die dan wel voor de verdere verspreiding
zorg kon dragen.
Zeer waarschijnlijk zal de naam der
Skoda-fabrieken uit de internationale wa
penhandel verdwijnen.
Duitschland heeft zelf nieuwe wapenen
noodig, en zal voorloopig niet aan export
denken.
Naar Reuter meldt, gelooven de Engel-
sche bladen, dat de Tsjechische generaal
Sirovy en de Tsjechische minister-president
Beran onder de elf passagiers waren van
een extra vliegtuig uit Praag, dat Dinsdag
avond op Croydon is geland. Voorts zouden
zich leden der directie van de Skodafabrie-
ken aan boord van het vliegtuig hebben be
vonden, met plannen welke niet in andere
handen mochten vallen.
zijn. Zelfs de Tsjechische geschiedschrijver-s
hebben meermalen de rol gespeeld van na
tionale profeten.
Maar zeer weinig Tsjechische dorpen
hebben een eigen nationaal karakter.
Bijna overal overheerscht de huizenbouw
van de aangrenzende Duitsche gebieden.
Wel zijn deze huizen zoo mogelijk nog arm
zaliger en armoediger. Vele huizen zijn van
hout of leem opgetrokken met een stroo-
dak. Een sierlijke vorm ontbreekt geheel.
Het is eigenaardig, dat de Duitsche woor
den voor onaanzienlijk en ellendige hui-,
zen, zooals „Baracke" en „Chaluppe" af
komstig zijn uit de Tsjechische taal. Meer
in Slowakije dan in Bohemen zijn de hui
zen bont geschilderd en in Moravië en Si-
'xz:ë vindt men nog de schilderachtige
houten kerkjes met klokkentorens, die
naast het schip van de kerk staan.
Praag, de bloedstad.
Het karakter van de Tsjechen is niet het
karaktir van het Slavische volk gebleven.
Het gebied ligt op een uithoek van de Sla
vische wereld, Bohemen is dikwijls het
slagveld geweest van andere mogendhe
den, in weinig steden van Europa is zoo
veel bloed gevloeid als in Praag, welke
stad door sommige schrijvers de „bloed
stad" genoc-md word» Maar het is vooral
de eeuwenlange overheersching en de
eeuwenlange strijd togen ce Duitschers ge
weest, die een &temp> heeft gedrukt op de
Tsjechische en de omwonende Duitschers.
De Duitschers .ie.bl>u voortdurend een
soort minderwaardigheid sgevoei opgedron
gen aan de Tsjechen. 3>i iedere gelegen
heid kwam tot uiting, dat zij hun cultuur
aan de Duitscners te dólken Padden De
speciale huwelijksgebruiken van de Tsje
chen worden door de omringende Duit
schers beschouwd als iets uit „de tijd der
heidenen". Zelfs samenwerking van de ka
tholieken in Bohemen en Duitschland bleek
bijna onmogelijk.
Het is een feit, dat de Duitschers rond
Bohemen er van overtuigd zijn, dat het le
ven van één Duitscher in Bohemen meer
waard is, dan het leven van duizend Tsje
chen in Duitschland. De strijd om het
eigen wezen tegen het machtige Duitsche
volk heeft aan de Tsjechen eigenschappen
gegeven, die overigens vreemd zijn aan de
Slavische volkeren, zooals wantrouwen, ge
slotenheid, een soort nationale verbitte
ring, daar hij zich altijd door de Duit
schers onderdrukt gevoelt.
Overigens bezit het Tjechische volk vele
goede eigenschappen. De Tsjech is werk
zaam, hoewel niet even volhardend als de
Duitscher, hij is goed als soldaat en be
ambte. heeft een natuurlijk verstand en een
levendige fantasieHij leert gemakkelijk
buitenlandsche talen en doet gaarne aan
dichtkunst en muziek.
Na drie eeuwen onderdrukking door de
Oostenrijkers, die de Tsjechische geest
niet konden vernietigen, is het Tsjechische
volk twintig jaar onafhankelijk geweest.
Die onafhankelijkheid is nu weer in lut
tele dagen verloren gegaan. Toch zal geen
overheerscher er in slagen, de kloof tus
schen Duitschers en Tsjechen te overbrug
gen.
Op 'n drogen weg moet uw auto
bij 40 km per uur binnen 16
meter kunnen stoppen. Maar bij
km per uur is die remweg
niet 32, maar 64 meter!
FRANKRIJK
DUITS.CH FRANSCHE HANDELS
BESPREKINGEN VERDAAGD.
De Duitsch-Fransche handelsbesprekin
gen, die eenige dagen geleden te Berlijn
v/aren begonnen, zijn tot nader order uit
gesteld.
Alphand, de directeur voor de handels-
accoorden in het Fransche ministerie voor
buitenlandsche zaken, die te Berlijn de eco
nomische onderhandelingen met Duitsch
land leidde, is reeds uit Berlijn vertrok
ken.
Zijn medewerkers zijn in Berlijn geble
ven.
ENGELAND
ALS UITING VAN AFKEURING VAN
HET DUITSCHE OPTREDEN.
De Britsche regeering, die eerst het
bezoek van de twee ministers van han
del aan Berlijn heeft afgelast, over
weegt thans als nieuw bewijs om haar
afkeuring over het gebeurde te ken-
nen te geven, den Britschen ambassa
deur te Berlijn, Neville Henderson,
terug te roepen „om rapport uit te
brengen", zooals de Amerikaansche re
geering verleden November haar am
bassadeur ten tijde van het pogrom
tegen de Joden. De Britsche ambassade
te Praag zal worden geliquideerd, nu
de gezant is overgeplaatst naar Bagdad.
GERUCHTEN OVER HERVORMING VAN
DE BRITSCHE REGEERING.
De Lobby-correspondent van Reuter
bericht, dat gisteravond in parle-
mentskringen werd gesproken over een
poging van lord Halifax tot hervor
ming van de Britsche regeering, welke
gesteund zou worden door een groot
aantal conservatieve 'eden, die op de
achterste banken zetelen. Het doel van
deze "wijziging zou zijn een kabinet op
wijder grondslag te vormen, met me
dewerking van Eden en Churchill.
Hieruit blijkt het verlangen van de
parlementsleden, zich te verzetten te
gen de Duitsche politiek.
Ook wordt gesproken over de mo
gelijkheid van het invoeren van een
verplichten militairen diennst.
Sedert gisteren is onder de leden van
de conservatieve partij en onder de op
positie een strooming merkbaar, een
sterk front vormen tegen de Duitsche
Als straks plotseling een warme, lentezon
U dwingt Uw jas uit te laten, geniet dan
DUBBEL van het stralende weer, door nn
reeds te zorgen voor een van die prettig
zittende, moderne maatcostumes van De
Faam. Dat zijn costumes. Die stoffen
die moderne tinten die pasvorm
die coupe dóór-en-dóór dat vlotte,
voorname maatwerk, dat de verwende heer
zoo op prijs stelt. Prijzen f. 48.—= en hooger.
vertrot^risiuidm
Hoogstraat 1—2
politiek en er zijn geen aanduidingen,
dat de vooraanstaande leden van de con.
servatieve partij veel van meening
verschillen.
De minister-president is diep getrof
fen door de ontwikkeling van den toe
stand.
EEN STAATSRAAD VOOR DE
BUITENLANDSCHE POLITIEK?
Denkbeeld van Eden.
De politieke redacteur van de „Evening
Standard" meent te weten, dat Eden de on
middellijke vorming zal voorstellen van een
„staatsraad voor de buitenlandsche poli
tiek". Eden en zijn vrienden zouden van
meening zijn, volgens dezen redacteur, dat
deze staatsraad zou kunnen bestaan uit op
den voorgrond tredende mannen, die een
groote ervaring hebben in de politiek en
die alle partijen vertegenwoordigen.
Zijn taak zou zijn de i-egeering bij te
slaan in het vaststellen van een buiten
landsche politiek, die algemeen aanvaard
kan worden door het publiek.
DE PALESTIJNSCHE CONFERENTIE.
De Joden trekken zich van de
conferentie terug.
Press Association verneemt, dat de Jood-
sche commissie voor de conferentie inzake
Palestina gisteren besloten heeft de voor
stellen, vervat in het nieuwe plan der Brit
sche regeering, onaanvaardbaar te beschou
wen als basis voor een verdere bespreking
of overeenkomst.
De conferentiecommissie heeft de Jood-
sche delegatie van haar besluit, in kennis
gesteld, heeft voorts besloten zichzelf te
ontbinden.
De Joodsch-Palestijnsche gedelegeerden
gaan huistoe.
Ook Arabieren zouden Britsche voorstellen
afwijzen.
Ook de Arabische gedelegeerden zijn -gis
termiddag bijeengekomen om hun stand
punt ten aanzien van de Britsche voorstel
len betreffende Palestina te bepalen. Zij
zullen hedenmiddag de Britsche ministers
ontmoeten en hun mededeeling doen van
het genomen besluit, dat, naar men gelooft,
een beleefde afwijzing der voorstellen zal
zijn. De Palestijnsche gedelegeerden zou
den aldus het verlangen te kennen willen
geven, dat in de voorstellen bepaalde prin
cipieel© wijzigingen, en dus niet alleen wij
zigingen ten aanzien der details, worden
aangebracht.
LITAUEN
AANHOUDENDE GERUCHTEN INZAKE
MEMELGEBIEQ.
Zond Neumann een ultimatum?
Te Kaunas doet hardnekkig het gerucht
de ronde, dat dr. Neumann, de leider van
de Memelduitschers, gisteren een nota aan
de Litausche regeering heeft gezonden,
waarin hij verzoekt, het autonome Memel-,
gebied te veranderen in een onafhankelijk
ken staat. Men weet nog niets omtrent den
juisten inhoud van de nota, doch het zou
niet uitgesloten zijn, dat zij in den vorm
van een ultimatum is gegoten.
Voorts wordt vernomen, dat Urbsyd, de
Litausche minister van buitenlandsche za
ken, vandaag uit Rome, waar hij de kroning
van den Paus heeft bijgewoond, te Berlijn
zal aankomen. Tenslotte is de Duitsche ge
zant te Kaunas twee dagen geleden naar
Berlijn vertrokken.
HONGARIJE
HITLER ZOU HORTHY HEBBEN
UITGENOODIGD.
Volgens te Londen ontvangen inlich
tingen uit goede bron zou Hitier den Hon-
gaarschen rijksbestuurder Horthy tot een
bezoek hebben uitgenoodigd.
JAPAN
JAPANSCHE TROEPEN NAAR
RUSSISCHE GRENSGEBIED.
In verband met visscherijkwestie.
Volgens te Sjanghai ontvangen berichten
uit buitenlandsche militaire bron, welke
over het algemeen betrouwbaar wordt ge
acht, is in de afgeloopen week een groote
Japansche troepenmacht, die onlangs uit
Japan in Mandsjoekwo en Korea was aan
gekomen, naar de grensstreken der Sowjet-
Uniet verplaatst. Een" der berichten spreekt
over 40.000 man.
Vernomen wordt voorts, dat de Koreaan-
sche haven Rasjin plotseling voor alle
scheepvaart is gesloten, behalve voor Ja
pansche militaire transporten.
De dienst op den Zuid-Mandsjoerijscher
spoorweg tusschen Oharbin en Mandsjoel:
is door de troepenbewegingen volkomer
ontwricht.
Naar verluidt zijn verder verscheidene
divisies Japansche troepen, ter sterkte var
ongeveer 50.000 man, in de afgeloopen weeh
op het eiland Sjamhali aan de Japansch-
Russische grens aan land gezet.
Een buitenlandsche militaire waarnemej
heeft verklaard, dat de Japansche troepen
bewegingen geen bijzondere beteekenis be
hoeven te hebben, daar Japan op normalt
wijze troepen in Korea en Mandsjoekwo
verplaatst.
Echter wordt in buitenlandsche berichter
verklaard, dat er dit jaar geen enkele aan
wijzing is geweest voor een merkbare ver
mindering der sterkte van de garnizoener
in Mandsjoekwo en Korea voordat de hier-
bovengemelde troepenverplaatsing ge
schiedde.
Verondersteld wordt dat de garnizoenen
worden versterkt, zoolang het Japansch-
Russische visscherij geschil nog niet is ge
regeld.
Havas meldt omtrent de visscherijkwestie
nader uit Moskou, dat aldaar wordt beves
tigd, dat de veiling de. vischperceelen' in het
Verre Oosten gisteren te Wladiwöstok is ge
houden zonder de deelneming der Japan
ners.
Men meente te weten, dat, evenals de
vorige keer en, niet alle perceelen zijn toe
gewezen en dat een tweede veiling later
zal worden gehouden.
De mogelijkheid van een accoord schijnt
dus nog open te zijn.
II NADERT Driehoek op z'n
punt (roodajrand, geen
«Jjb teekening erin) wil zeg-
^5 gen: ,,pas op, gij nader'
v>
een voorrangsweg".
0 'n Vierkani op zijn
punt (oranje met wit-
CV. ten rand) vindt U langs
/f/ de voorrangswegen,
waar voorts de af
atandspaaltjes orarr'
koppen hebben.
