Franco blokkeert Spanje's
Oostkust
Britsche leger voor het
vasteland
BUITENLAND
Een verklaring van
Hore Belisha
DONDERDAG 9 MAART 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
Een consistorie in April?
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
Sprutol. Bij alle Drogisten
DUITSCHLAND
DU1KBOOTEN BEWAKEN DE
TERRITORIALE WATEREN
Rust te Madrid
De geheele Middellandsche Zeekust tus-
schen Sagunto en Adra is gesloten voor de
scheepvaart in de Spaansche territoriale
wateren, aldtis wordt bekend gemaakt in
een communiqué, dat gisteravond is uitge
geven door het hoofdkwartier der admira
liteit van Franco.
Het communiqué voert hieraan toe, dat
ieder schip, dat de driemijlszóne binnen
vaart zonder machtiging van den bevelvoe
renden admiraal der blokkadestrijdkrachten
in de Middellandsche Zee, in beslag zal
worden genomen.
Tusschen den vuurtoren van Torre La-
mesa en Kaap Palos kruisen onderzee
booten, die opdracht hebben, ieder schip
tot zinken te brengen, welke vlag het ook
voert, dat zou trachten, binnen de drie-mijl-
grens te komen.
Schepen, die lading aan boord hebben
voor andere havens aan de republikeinsche
kust, welke vlag zij ook voeren, moeten
naar een nationalistische haven opstoomen
en worden uitgenoodigd, naar Barcelona,
Palma de Majorca of Malaga te varen.
Voorts wordt in het communiqué nog
medegedeeld, dat de duikbootblokkade ook
de kustwateren ter hoogte van Cartagena
omvat. De blokkade treedt onmiddellijk in
werking.
DE TOESTAND TE MADRID.
De kalmte te Madrid duurt voort en de
voorzorgsmaatregelen van den verdedi
gingsraad zijn doeltreffend, gebleken, aldus
seint Madrid zelf. Men verwacht, dat van
daag de laatste haarden van communisti-
schen tegenstand zich over zullen geven.
De verdedigingsraad heeft alles gedaan wat
in zijn macht was, om de communisten te
bewegen zich zonder bloedvergieten over te
geven.
Union Radio heeft gemeld, dat Cartagena
zich thans geheel heeft onderworpen aan
den verdedigingsraad evenals Alicante.
Een officier van den generalen staf van
Miaja, die uit Madrid naar Valencia is
teruggekeerd, heeft verklaard, dat de orde
te Madrid geheel is hersteld. Hij voegde
hieraan toe, dat de bevolking met vreugde
de maatregelen van den verdedigingsraad
heeft aanvaard.
Naar uit Parijs wordt gemeld hébben gis
teren tegen den middag de communisten
geprobeerd een aanslag te plegen op de
bank van Spanje, en op het gebouw der
posterijen. Na een hevig gevecht werden
zij verdreven.
Tegen kwart voor vier werd gistermid
dag in zekere stadswijken nog zoo nu en
dan geschoten. Tanks reden door de straten.
Volgens te Burgos beschikbare inlichtin
gen zijn opstanden voorgekomen tegen de
junta van Miaja in Murcia, Guadalajara en
Almeria evenals in Madrid. Personen, die
uit Madrid gevlucht zijn door de rechtsche
linies heen, verklaren, dat zelfs in Madrid
de rebellen nog actief zijn, doch dat het
radiostation nog in handen is van de junta.
Ook wordt verklaard, dat te Cartegena de
wanordelijkheden voortduren.
VOORBEREIDING VOOR BEZETTING
VAN MADRID.
Burgos deelt me-'.e, dat de inneming van
Madrid op het oogenblik de rechtschen voor
drie problemen stelt, n.l. het militaire pro
bleem, de levensmiddelenvoorziening en de
politie. Het militaire probleem is gemak
kelijk op te lossen, gezien de verpletteren
de overmacht van het rechtsche leger. Wat
de levensmiddelenvoorziening betreft, men
heeft treinen met voedingsmiddelen samen
getrokken in de nabijheid van de hoofdstad.
Verklaard kan worden, dat de voeding dei-
hoofdstad voor een week verzekerd is.
De recente gebeurtenissen hebben echter
een nieuw, ernstig probleem aan de orde
gesteld, n.l. dat der poiltie. Men meent te
weten, dat de autoriteiten de ontworpen
diiensten versterkt hebben door bij de
guardia civil en de colonnes vrijwilligers,
die ter beschikking staan van den politie
chef, Hungaria. zekere bezettingsdivisies te
voegen. Madrid zou verdeeld worden in
sectoren, waarop de militaire commandan
ten het toezicht zouden uitoefenen onder
leiding van Hungaria. Men vreest n.l., dat
extremisten schade berokkenen, wanneer
de politie niet snel en overal tegelijkertijd
tusschenbeide komt. Niet voor de recht
schen deze drie problemen hebben opge
lost, zal de bezetting van Madrid kunnen
geschieden.
DE KWESTIE VAN EEN WAPEN
STILSTAND.
In een in het Britsche Lagerhuis gestelde
vraag, inhoudende of de Britsche regeering
kortelings stappen gedaan heeft bij de
Spamsche autoriteiten ten gunste van het
sluiten van een wapenstilstand, heeft But-
Jer ene ontkennend antwoord gegeven,
waaraan hij toevoegde: De Britsche regee
ring houdt den toestand in het oog, doch
acht het niet raadzaam op het oogenblik
de verantwoordelijkheid op zich te nemen
en steun te verleenen aan eenigerlei bij
zondere termen van een regeling.
ALPHONSO NOEMT ZICH EEN
SOLDAAT VAN FRANCO.
De vertegenwoordiger van de „Jour" te
Rome heeft ex-koning Alphonso van Spanje
gevraagd, welke- houding hij inneemt na
de jongste gebeurtenissen in Spanje. Deze
antwoordde hierop, dat thans meer dan ooit
eenheid van alle Spanjaarden noodig is
rond den leider, welke hen ter overwinning
heeft gevoerd.
„Ik wensch beschouwd te worden als een
eenvoudig soldaat van Franco, die de be
velen afwacht, welke gegeven kunnen
worden tot herstel van het land. Indien het
woord „soldaat" niet meer ter zake dienen
de is, dan is mijn verlangen ook arbeider
te zijn, die onder de bevelen van den Cau-
dillo medewerkt aan het herstel van het
land. De toekomst van Spanje en van alle
Spanjaarden is .eheel in zijn handen".
Britsch-Fransclie
samenwerking
De Engelsche minister van Defensie
Hore Belisha heeft bij het Lagerhuis de
legerbegrooting ingediend en daarbij o.m.
het volgende gezegd:
De vraag, welke het Huis zich in de
eerste plaats stelt, is: in welke mate moe
ten wij in geval van een oorlog bereid
zijn met landstrijdkrachten te interveni-
eeren op het vasteland van Europa.
De minister voegde hieraan toe, dat deze
kwestie alleen op passende wijze bespro
ken zou kunnen worden in het algemeen
verband van de strategische problemen
van Groot Brittannië, welke verschillen
van die van andere mogendheden, omdat
de grenzen verschillend zijn. De Britsche
strategie is gebaseerd op het streven een
voldoenden waarborg voor onze gebieden
te verschaffen dor landstrijdkrachten in
samenwerking met onze weermacht.
In het moederland hebben wij een troe
pensterkte, welke in normale tijden ge
bruikt wordt voor de aflossing van garni
zoenen overzee, Zij wordt een strategische
reserve, welke in staat is in geval van
nood een stoottroep te verschaffen.
Ten aanzien van het luchtvvapen wordt
langzaam voortgang gemaakt in de rich
ting van een herstel der militaire aspecten
van de verdediging van het moederland
tot de vroegere opperheerschappij. Vijf
divisies zijn in de plaats gekomen van de
twee vroegere luchtverdedigingsdivisies.
Thans is besloten daar nog twee divisies
aan toe te voegen onder bevel van een
generaal en een uitgebreiden staf.
In het nieuwe begrootingsjaar zal het
aantal bestaande batterijen met 50 a 100
pet. worden vermeerderd. Met deze maat
regelen is meer dan 30 millioen gemoeid.
Uit de strategische reserve in het Ver-
eenigd Koninkrijk is door den kortgeleden
genomen beslissing der regeering een veld
leger gevormd, dat wordt geoefend en op
geleid om dienst te doen in geval van een
oorlog in Europa.
Ieder gevechtswapen van het geregelde
leger is op nieuwe leest geschoeid.
Alles is gedaan om een snelle mobili
satie mogelijk te maken. Van het gere
gelde leger zijn vier infanterie- en een
pantserdivisie bij het veldleger gevoegd.
De sterkte van het territoriale leger zal
op 250.000 man worden gebracht. Den der
den of vierden dag van de mobilisatie
zullen in het geheele land 200 recrutee-
ringscentra zijn geopend voor alle wapens
en dienstvakken; ondertusschen zal het
recruteeren reeds aan den gang zijn. De
gebouwen hiervoor zijn reeds aangewezen,
de recruteeringsofficieren zijn benoemd'
evenals het personeel van den genees
kundigen dienst, terwijl ook het Britsche
legioen zijn medewerking heeft toegezegd.
Hore Belisha herhaalde de op 11
Februari door Chamberlain afgelegde
verklaringen inzake de belangenge-
Bmteniandsctie Berichten
TREILER OMGESLAGEN.
Negen personen omgekomen.
De treiler „Lady Jeanette" is in de Hum-
ber (Engeland) omgeslagen, korten tijd na
te zijn teruggekeerd van de reis. De trei
ler lag voor anker, in afwachting van het
oogenblik, waarop men de haven kon bin
nenvaren.
Een plotselinge windvlaag dreef het schip
tegen een onder water liggende modder-
bank, met het gevolg, dat het omsloeg.
Sleepbooten kwamen hulp brengen en
redden de leden der bemanning, die zich
vastklemden aan den rand van den trei
ler, die nog boven water uitstak. Van de
achttien opvarenden werden negen gered.
De andere negen worden vermist.
BELANGWEKKENDE
OUDHEIDKUNDIGE VONDST.
In de nabijheid van het voorgbergte
Monte Circeo, dat het gebied der vroegste
Pontij nsche moerassen in het Zuiden af
sluit, heeft men dertig praehistorische grot
ten ontdekt, waarin behalve resten van
planten en dieren uit den laten ijstijd ook
een buitengewoon goed geconserveerde
schedel van een oermensch werd gevonden.
De schedel is voor wetenschappelijk onder
zoek naar het anthopologisch instituut te
Rome vervoerd.
Naar het oordeel van deskundigen is de
ze schedel het best geconserveerde exem
plaar uit deze praehistorische periode, dat
men tot dusver heeft gevonden.
meenschap met Frankrijk, waarmede
Engeland zoodanig vereenigd is, dat
iedere bedreiging der vitale belangen
van Frankrijk, van welke zijde ook,
een onmiddellijke samenwerking van
Engeland zal te yorschijn roepen.
Hore Belisha voegde hieraan toe,
dat deze verklaring van Chamberlain
inzake de iangengemeenschap me«t
Frankrijk van grooter beteekenis is
dan eenige voorafgaande verklaring.
Zij legt ons den plicht op voor zekere
gebeurlijkheden te overwegen hoe ons
veldleger moet worden voorbereid. De be
sprekingen tusschen ons en de Franschen
hebben ons in dit opzicht niet gebonden,
doch het is verstandig gereed te zijn voor
iedere gebeurlijkheid. Indien wij in een
oorlog betrokken zouden worden, zou onze
bijdrage niet halfslachtig zijn, noch ge
baseerd op eenige theorie van beperkte
verplichting.
Parijs ingenomen met verklaring
Frankrijk is ingenomen met de verkla
ring van Hore Belisha inzake uitzending
in geval van een conflict van een veld
leger voor krijgsdienst op het vasteland.
Dit heeft groote opluchting gegeven,
daar gevreest werd, dat Frankrijk maan
den lang alleen het hoofd zou moeten bie
den aan aanvallen, terwijl Groot-Brittan-
nië, een strijdmacht voor het continent zou
oefenen en uitrusten.
De versterking der Britsche defensie ter
zee en in de lucht werd zeer gewaardeerd,
maar men was in Frankrijk tot nu toe van
gevoelen, dat Groot-Brittanni bij zijn
defensieve voorbereidingen te weinig aan
dacht besteedde aan het leger.
DE DEBATTEN OVER DE LEGER
BEGROOTING
Ook Nederland ter sprake gebracht
Na de redevoering van minister Hore
Belisha over de legerbegrooting is het La
gerhuis overgegaan tot de debatten over
deze kwestie, doch hoewel verscheiden
sprekers wezen op het enorme bedrag, dat
de legerbegrooting en de verdedigings
diensten vereischen, werd over het alge
meen aan de zijde der oppositie niet de
noodzakelijkheid ontkend van den gang
van zaken, zooals deze bij de verdedigings
maatregelen wordt gevolgd.
De conservatief Rayner diende een mo
tie in, waarin „het Lagerhuis, in verband
met onze grootere verantwoordelijkheden,
de regeering dringend verzoekt, de wen-
schelijkheid van vergrooting van ons land
leger te overwegen".
De conservatief Wise steunde de mo
tie. De mogelijke gevaren, zeide hij o.a.,
zijn een aanval op Frankrijk of een aan
val op Nederland. Wij kunnen niet
verwachten, dat Frankrijk troepen naar
Nederland zendt, tenzij wij een gelijk
aantal divisies waarborgen. Als voor de
verdediging van Nederland 30 divi
sies noodig zijn, zouden wij er 15 moeten
leveren. Wise meende, dat het territoriale
leger tot een half millioen zou moeten
worden vergroot.
Het Labourlid Ede verklaarde: „Een der
dingen, waarvoor ik bang ben, is dat het
volgende zilverstuk, dat aan de dictators
betaald moet worden, de gift van het N e-
derlandsehe Rijk aan hen zal
z ij n, opdat zij van onze grenzen zullen
afblijven".
HITLER BINNENKORT NAAR
OOSTENRIJK?
Men gelooft, dat Hitier zich binnenkort
naar Oostenrijk zal begeven ter gelegen
heid van den eersten verjaardag van de
aanhechting van Oostenrijk bij Duitsch-
land. Hij zou dan mededeelen, dat van
iedere gerechtelijke vervolging van
Schuschnigg is afgezien.
FRANKRIJK
ITALIAANSCHE SPIONNEN IN SOMA-
LILAND GEARRESTEERD
Vijf Italianen, die beschuldigd worden
van spionna'ge, zijn te Djiboeti aan boord
gebracht van het s.s. „Athos", waarmede
zij naar Frankrijk zullen worden vervoerd,
waar zij terecht zullen staan.
TSJECHO SLOWAKIJE
DE TOESTAND IN DE KARPATHISCHE
OEKRAÏNE
In verband met de reorganisatie der re
geering van de Karpathische Oekraine
hebben een delegatie der Karpathische
Sitch en een delegatie van de U.N.O.
de Natioalistische Oekrainsche Organisa
tie zich naar mgr. Wolosjin begeven. Zij
eischten aftreden der regeering. De pre
sident weigerde categorisch. Na het on
derhoud werden verscheidene leden der
organisaties, die hooge bestuursfuncties
bekleeden, om gezondheidsredenen met
verlof gezonden.
Generaal Prchala, de nieuwe minister
van Binnenlandsche Zaken, heeft gecon
fereerd met Klempus, den leider der Kar
pathische Sitch, teeninde hem te vragen
deze organisatie te zuiveren. Men. moet
dus verwachten, dat de Oekrainsche emi
granten, die door oud-minister Revay ge
worven waren voor de Sitch, uit de orga
nisatie gesloten zullen worden.
POLEN
GEWIJZIGDE HOUDING DER REGEE
RING TEGEN DE STUDENTEN?
Kolonel Bleszynski, de Poolsche onder
minister van onderwijs, die bekend stond
om zijn sympathie voor de nationalistische
studenten, is afgetreden. In universiteits
kringen te Warschau ziet men hierin een
teeken, dat de regeering een andere hou
ding tegenover de studeerende jeugd zal
aannemen. De pers der regeeringspartij
heeft naar aanleiding van de Studenten-
betoogingen tegen de buitenlandsche po
litiek den eisch gesteld, „dat de regeering
krachtig zal optreden tegen daden van ter
reur, geinspireerd door politieke kringen,
die niets met de studeerende jeugu ge
meen hebben". Op de universiteiten
heerscht een vrij groote opwinding. De
studenten hebben moties aangenomen,
waarin zij zich tegen de regeering kee-
ren.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
NEDERLANDSCH LIED.
De Nederlander vraagt:
Mogen wij u eens, ter verpoozing, het
volgende poëtisch product aanbieden?
Op, op ten strijd, ten strijd!
ten strijd zijn wij geboren!
Op, op ten strijd, ten strijd
voor 't duitsche Nederland!!
Aan Adolf Hitler hebben wij 't
gezworen,
Aan Adolf Hitler reiken wij de hand.
Een grootsche toekomst wenkt
en doet ons volk ontvlammen.
Al wat ons scheidt en worgt,
dat slaan wij eind'lijk neer!
De broederhand van alle Duitsche
stammen
Brengt eens onz5 oude kracht en
glorie weer.
Op. op ten strijd, ten strijd!
Wij zijn des volks soldaten!
Op, tot den strijd geschaard
Om Hitiers roode vaan!
Als vechtend v/'ons slechts op elkaar
verlaten,
Zal dra het uur van Neerlands vrijheid
slaan.
U begrijpt hel natuurlijk reeds: dit vers
is een (niet al te sdhoone) vertaling van
een of ander gedicht uit een of ander
Duitsch blad. En u zult zoo het gevoel heb
ben: hier is een van Baldur von Schirach's
jeugdige discipelen aan 't woord, die zich
moeite geeft voor Nederland, opdat het een
maal deel moge zijn van het groote, mach
tige Duitschland.
Ja, zoo der.kt t wellicht, maar u denkt
danverkeerd. Want dit schoone vers
ia niet uit Duitsche hersens gesproten,
maar uit die van een Nederlander. Wij
lieten namelijk een couplet weg en dit eene
De officieele aankondiging zou na de
Pauskroning geschieden.
In April van dit jaar zal, naar in kringen
van het Vaticaan verluidt, Z. H. Paus Pius
XII een Consistorie bijeenroepen, waarin
verscheidene nieuwe kardinalen zullen
worden gecreëerd.
Het aantal vacante plaatsen in het H.
College bedraagt thans 9. De officieele aan
kondiging van het nieuwe concistorie zal
geschieden na de kroning van Paus Pius
XII op a.s. Zondag.
De voorbereidingen hiervoor zijn in vol
len gang. De loggia, aansluitende aan de
Zaal der Zegeningen, waarin de Pauskro
ning zal plaats hebben, ligt op een hoogte
van ongeveer twintig meter boven den be-
ganen grond. De plechtigheid zal zoodoen
de niet alleen van het St. Pieterplein af ge
zien kunen worden, maar zelfs van de over
zijde van den Tiber, vooral doordat de St.
Pieter door de jongste veranderingen en af
braak in het oude Rome geheel vrij is ko
men te liggen. Men verwacht dan ook, dat
een grootere menigte, dan men ooit bij een
Pauskroning heeft gezien, van de plechtig
heid getuige zal kunnen zijn.
Bij de voorbereidende ceremoniën in den
St. Pieter zullen speciale missies, uit twin
tig verschillende landen, tegenwoordig zijn.
Het aantal aanvragen voor toegangskaar
ten voor den St. Pieter bedraagt het fantas
tische getal van tweehonderd en vijftig dui
zend.
DE VOORBEREIDING VAN DE
PAUSKRONING.
De corr. van de „Maasbode" seint uit
Rome:
De prefect der ceremoniën heeft de uit-
noodiging tot bijwoning der kroning van
Z.H. Paus Pius XII doen vergezeld gaan
van een nauwkeurige opgave der kleeding
welke bij die gelegenheid 'behoort gedragen
te worden.
Voorgeschreven is groot gala voor de kar
dinalen, bisschoppen en prelaten van den
hofstaat. Tevens is voor elke categorie de
zaal aangegeven, waar zij zich moet verza
melen, om met den Paus den plechtigen
intocht te houden.
In het atrium van de basiliek heeft de
gehoorzaamheidsbetuiging van het domka
pittel plaats, gevolgd door een aanbidding
van het Allerheiligste in de Drievuldigheids-
kapel.
In de Gregoriaansche kapel worden de
kardinalen tot den handkus toegelaten en
de bisschoppen tot den voetkus.
Daarna houdt de Paus Zijn intocht en
wordt Hij op de sedia gestatoria tot voor
het pauselijk altaar gedragen, waar een
pontificale H. Mis gecelebreerd wordt.
Eerst heeft er nog een gehoorzaamheids
betuiging plaats door de kardinalen, bis
schoppen, abten en poenitentiarii van de
basiliek.
Aan het slot der plechtigheid wordt de
Paus op de sedia gestatoria naar de Aula
delle Benedizioni gedragen, waar de kro
ning plaats vindt, waarna de zegen „urbi
et orbi" gegeven wordt.
Alle vier de loggia's aan den gevel der
basiliek blijven gedurende de kroning wijd
geopend.
De basiliek wordt 's morgens om 6 uur
voor de geloovigen geopend. Om half 9 be
gint de intocht van den Paus.
De plechtigheid is pas na 1 uur 's mid
dags geëindigd.
Alle plechtigheid worden door den Vati-
caanschen radiozender op golflengte 19.84
uitgezonden.
Koning Leopold zal zich bij de Pauskro
ning doen vertegenwoordigen door zijn
broer, prins Karei, graaf van Vlaanderen.
De hertog van Norfolk zal den Engelschen
koning bij de kroning vertegenwoordigen.
Minister Kennedy, de Amerikaansche
ambassadeur te Londen, is door president
Roosevelt aangewezen als bijzondere ver
tegenwoordiger der Vereenigde Staten
laten wij nu volgen; het moet worden inge
voegd na het eerste couplet. De lezer zal
dan meteen zien, dat dit uit een Neder-
landsch brein gesproten moet zijn, Luister
maar:
Nog stroomt ons 't geuzenbloed,
het geuzenbloed door d'aadren
En weer zal 't geuzenbloed
de dwinglandij verslaan.
Wij vechten voor de eer van onze
vaad'ren,
Ons volk zal vrij en duitsch m 't leven
staan.
Nietwaar, hoe veelwetend von Schi
rach's jongeren mogen zijn, wij mogen ze
niet zóó groote kennis van onze vaderland-
sche historie toeschrijven, dat zij ook op de
hoogte zouden zijn van het feit, dat er een
maal „geuzen" zijn geweest. Dat móet van
een Nederlander zijn.
Deze nazaat onzer oude geuzen heeft
hier echter iets gepresteerd, waarover zelfs
hun knekels nog in beroering zouden ko
men.
Wij kunnen ons niet voorstellen, dat de
dappere strijders voor Nederland's onaf
hankelijkheid met zóó'n nazaat in hun
schik zouden zijn, integendeel! ToCh is het
een feit, dat dit vers, dat een eed aan Adolf
Hitler bevat, een eed van trouw om met
hèm te vechten voor devrijheid van
Nederland, geschreven is door eenNe
derlander. Het komt voor in „De Nationaal-
Socialist" van de groep van dr. E. H. van
Rappard en het is het „Liberale Weekblad",
dat het tot eeuwige schande van zekeren
P. v. D„ die als dichter wordt genoemd,
den nazaat dus van onze oude trouwe geu
zen, nu verder wereldkundig maakt.
