Nieuwe regeering onder generaal Miaja Zal thans met Franco worden onderhandeld De regeering-Negrin naar Frankrijk gevlucht DINSDAG 7 MAART 1939 30ste Jaargang No. 9279 CcicUK^Soii^mt Bureaux Papengracht 32. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2 Telefoon: Redactie 15, Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. DE COMMUNISTEN Dit nummer bestaat uit drie bladen. V Dc nieuwe Paus een diplomaat Uit de liberale „Avondpost" in een arti kel over den nieuwen Paus: „Is in gewone omstandigheden de taak, waarvoor het Hoofd der Roomsch- Katholieke Kerk geplaatst wordit, reeds geweldig, zóó zelfs, dat men zich af vraagt, hoe een mensch, ook al is hij met raadslieden omringd, haar aan kan, in de huidige omstandigheden schijnt zij bovenmenschelijk. Een verscheiirde en vaak chaotische wereld; ontredde ring op elk gebied, niet het minst op dat van den geest; een christenheid, die, ook (vooral, mogen we wel zeg gen. Red. „L. Crt.") in haar room- schen verschijningsvorm, in meer dan één land wordt vervolgd en onder drukt, waarlijk, het is geen benijdens waardige taak, waai-voor ook deze Paus wordt geplaatst. Nóg herinneren wij ons het ontroe rende oogenblik van slechts enkele maanden geleden, toen wij de stille stem van zijn voorganger door de ra dio hoorden, een stem, haast gebogen, geknakt en gescheurd door het leed van dezen tijd. De oude, dappere strij der is afgelost, maar zijn opvolger staat voor eer ontzaglijke taak. Uit de volheid van ons hart bidden wij hem daarbij den zegen van den Al- machtigen God toe; den bijstand van Christus, in wien Katholieken en Pro testanten tezamen gelooven." Die verzekering van gebed, gedaan van Protestantsche zijde, om Gods zegen voor den Paus, is zoo volkomen verklaarbaar en redelijk, omdat zij komt van iemand, die in hetzelfde artikel de zéér juiste opmerking maakt, dat het „voor heel de Christenwe reld (en ook de niet-Christenwereld Red. „L. Crt.") van belang is, wie tot Paus wordt gekozen, gezien de geweldige in vloed, dien hij (de Paus) bezit." Die verzekering van gebed begrijpen wé van die zijde volkomen en waardeeren wij zéér! In hetzelfde artikel van de „Avondpost" worden ook enkele opmerkingen gemaakt naar aanleiding van het feit, dat de Paus een diplomaat wordt genoemd. 't Is wel aardig, daarop ook even te reageeren. De „Avondpost" schrijft: Aan de edele en bekwame figuur van Pius XI hebben we onmiddellijk bij zijn dood hulde gebracht; bij de benoe ming van zijn opvolger erkennen we gaarne, dat deze een buitengewone per soonlijkheid is. Een fijnzinnige geest: een overtuigd geloovige; een veelzijdig geleerde; een man van zeer bijzondere eruditie. In beschouwingen, ook van de room- sche pers, hebben we al gelezen: een bekwaam diplomaat. Het zal wel zoo zijn. Het woord echter bevalt ons niet voor iemand, die, krachtens de opvat tingen der Roomsche Kerk, Christus' „Stedehouder" is. Christus was geen diplomaat, en zeker niet in den zin, waarin dit woord zoo dikwijls wordt verstaan Intusschen, laat ons het begrip cultiveeren, het in den nobel- sten zin opvatten, dan zullen we er geen bezwaar tegen maken. De Paus, Christus Plaatsbekleeder op aarde, een diplomaat.... Neen, in den zin, waarin het woord „di plomaat" zoo dikwijls wordt verstaan, bevalt het ook ons niet, heelemaal niet, als het wordt gebruikt voor den Paus! Onder „diplomaat" wordt dikwijls ver staan iemand, die, op sluwe wijze, de woor den weet te gebruiken, om zijn gedachten te verbergen, of vaak erger iemand, die, scherpzinnig, het beste voor een door hem beoogd doel geschikte middel weet uit te zoeken, en dat steeds gebruikt, ongeacht of dat middel moreel verantwoord is, of het in strijd is met wat plicht van waar achtigheid en plicht van rechtvaardigheid eisohen. Natuurlijk is er geen sterveling, zelfs geen anti-papist, die deze beteekenis van „diplomaat" kan, durft toepassen op Paus Pius XII! Maar het begrip „diplomaat", op zich be schouwd, heeft niets met al het voorgaan de te maken, zooals het begrip „politiek" niets heeft te maken met al het leelijks, dat er zoo dikwijls onder wordt verstaan! Een diplomaat is iemand, die op de hoog te is van het volkenrecht, de buitenland- EEN DU1TSCH BISSCHOP OVER DEN NIEUWEN PAUS „IN HET PONTIFICAAT VAN PIUS Xn ZAL DE BESLISSING VALLEN". Mgr. Gröber, Aartsbisschop van Freiburg i. Br. heeft een Herderlijk Schrijven uitgevaardigd bij de ver kiezing van den nieuwen Paus, waaraan wij het volgende ontlee- nen: „Een heerlijke, blijde boodschap kwam uit het Eeuwige Rome". Na den dood van Pius XI heeft iedere Katholiek gedacht aan Kardinaal Pacelli. Het leven van den Paus is geen onbeschreven blad, de hoofdlijnen van zijn bestuur liggen vast. Na een over zicht over de moeilijke toestanden in de ge heele wereld, schrijft de Aartsbisschop van Freiburg over de moeilijkheden in Duitsch- land: „De dood van den Paus heeft zoo luid de gedachte van vele mensehen in ons land onthuld, dat de nieuwe Paus ook al zou hij zijn leven in kloosterlijke eenzaam heid doorgebracht hebben onvoorwaar delijk moet erkennen, dat de botsingen op godsdienstig gebied tijdens zijn Pontificaat niet tot stilstand of blijvende rust zullen komen, maar dat de eindbeslissing te wach ten is. Aan de eene zijde staat do Christus aan de andere zijde de Antichrist". De Duitsche katholieken bidden voor den H. Vader en beloven hem opnieuw eeuwige trouw: „Misschien zal men juist nu trach ten, onze aanhankelijkheid aan den Paus en onze verbondenheid met de Roomsche Kerk nog zwaarder op den proef te stel len dan tot nu toe. Misschien zal men on danks de tegenbewijzen voortgaan, het Pausdom en de Pausen te brandmerken als vijanden van de Duitsche geaardheid en misschien zal men opnieuw verklaren, dat ook de nieuwe Roomsche Paus de ver manende teeken van den tijd niet ver staat, omdat hij blijft vasthouden aan „ver ouderde" leerstellingen, zooals men dat noemt, en aan „verjaarde" eischen en over eenkomsten van vroegere Pausen. Wij heb ben geleerd, de voorgestelde schijnredenen zakelijk te onderzoeken, en de ware rede nen en doeleinden met smartelijke helder heid te zien. Wij weten, dat men reeds zéér vele Pausen dezelfde verwijten toeslinger- de, en dat de tijd niet het Roomsche Paus dom maar wel diens vijanden overleefde. Wij weten, dat in den tegenwoordigen tijd een aanval op het middelpunt van de Kerk, een aanval op Christus en op het geheele Christendom beteekent. Wij weten echter ook, wat daarmede in de toekomst op het spel staat voor ons geheele vaderland en voor ons volk. Het is nu eenmal zoo, en de toekomst zal het opnieuw bevestigen: of Duitschland blijft bij Christus en bouwt op Christus als het dragend element, of Duitschland keert terug tot zijn godsdien stige broosheid en tot de onmacht, waaruit het door het christendom verlost werd." De Aartsbisschop schrijft vervolgens, dat de nieuwe Paus uit Duitschland als eerste groet geen pronkende gelukwensch krijgt, maar een milloenen malen herhaald Credo en de ernstige eed van trouw van een moe dig leger, „dat in den beslissenden geestes- strijd liever het leven in eere opoffert, dan Christus en Zijn Kerk in halfheid en laf heid te loochenen of om een Judasloon te verraden." DE ZOMERTIJD. Bij Koninklijk besluit is bepaald, dat de zomertijd dit jaar zal be ginnen op 15 Mei en zal eindigen op 8 October. sche politiek van de Staten kent, evenzeer als de gewoonten en gebruiken van hen, die de buitenlandsche politiek voeren. Dat is het begrip „diplomaat", niet eens „gecultiveerd" of opgevat „in den nobelsten zin". Maar reeds als men het begrip „diplo maat" zóó opvat, in den gewonen zin, ziet men onmiddellijk in, dat het kan worden beschouwd als „van belang", indien de Paus is een persoonlijkheid, die als „een be kwaam diplomaat" wordt erkend. Opgevat „in den nobelsten zin" houdt het begrip „diplomaat" in, dat men de kennis van het volkenrecht en van de politieke toe standen in de verschillende Staten gebruikt als een middel, om het belang der menschheid te kunnen dienen, en als een lichtbaken, om te vermijden, in woord en daad, alles wat een, in het belang der menschheid, zélf ondernomen nobel streven noodeloos zou ktfnnen schaden. In dezen nobelsten zin verstaan wij met recht en reden dat Paus Pius XII on der zijn vele voortreffelijke eigenschappen ook deze bezit, dat hij is een bekwaam di plomaat. VERZETTEN ZICH HET NIEUWE BEWIND TE MADRID. Union Radio Madrid meldt de vor ming van een regeering van Nationale Verdediging onder voorzitterschap van generaal Miaja. Naar Union-Radio officieel mededeelt, is de nieuwe regeering der nationale verde diging als volgt samengesteld: Generaal Miaja, voorzitter. Julian Beteiro, buitenlandsche zaken. Kolonel Casado, landsverdediging. Wenceslao Carilo, binnenlandsche zaken. Miguel San Andres, justitie en propa ganda. Eduardo Val, verkeer en openbare wer ken. Gonzales Marian, financiën en economie. José del Rio, openbaar onderwijs en ge zondheid. RADIO-REDE VAN MIAJA. Ter gelegenheid van de vorming der nieuwe linksche regeering heeft Miaja een radiorede gehouden, waarin hij o.a. zeide: „Wij hebben het lot van Spanje in han den genomen. Er was geen oppositie. Ik geloof niet, dat ik mij vergis, wanneer ik zeg, dat wij hebben gehandeld volgens de wenschen van het volk, dat zich sedert eeni- gen tijd bevond zc .Ier een regeering, die hei begreep." Miaja verklaarde verder, dat „politieke hartstochten en de vrees om bloed te ver gieten het onmogelijk hadden gemaakt eer der een nieuwe regeering te vormen." Miaja besloot: „Wij willen vrede. Wij ho pen, dat de Spanjaarden na den oorlog voorspoed zullen genieten en dat zij zich met zullen laten meesleepen in twisten, waarbij ten slotte het vaderland verliest." DE TOESTAND IN MADRID. Naar uit Madrid gemeld wordt, is de verdedigingsraad in een zitting bijeenge komen. Alle politieke partijen, benevens de mi litaire en civiele gouverneurs van het re- pubhkeinsche Spanje, behalve de commu nist sche partij, erkenden den verdedigings raad. De communisten verklaren trouw te zijn aan Negrin en Moskou en derhalve den verdedigingsraad niet te kunnen erken- ren. Op verschillende plaatsen is het tot bot singen tusschen de vertegenwoordigers der openbare orde en de communisten geko men. Verscheidene personen werden ge wend. Door het republikeinsche hoofdkwartier is een nota uitgegeven, volgens welke de communistische agitatie terstond moet wor den onderdrukt. Gisteravond omstreeks negen uur heeft de verdedigingsraad vergaderd en een de legatie van het stadhuis ontvangen, welke mededeelde, dat de gemeenteraad van Ma drid zich onvoorwaardelijk ter beschik king van den raad stelde. Union-radio heeft voorts medegedeeld, dat de chef van de republikeinsche vloot het volgende telegram aan Casado heeft gezonden: „De republikeinsche vloot, waarvan het "eel uitstekend is; blijft tot uw orders", i. lonel Casado heeft voorts medegedeeld, dat alle luchtstrijdkrachten haar trouw aan den defensieraad hebben betuigd. I RANCO ZET DE VOORBEREIDING TOT HET OFFENSIEF VOORT. Het overnemen van de macht door een verdedigingsraad te Madrid, welke raad volgens sommigen met Franco wil onder handelen over het sluiten van vrede, belet Franco niet de voorbereiding tot het offen sief voort te zetten. Men is te Burgos van meening, dat het instellen van een verdedi gingsraad 't v orspel is tot onvoorwaarde lijke overgave, doch men beziet den toe stand sceptisch. Men weet nog niet, of de raad is opgericht tot het voeren van on derhandelingen, dan wel tot herstel van de republikeinsche eenheid, welke door de ne derlagen is geschokt. Men stelt zich ver der de vraag of dp raad, tegen de vastbe raden oppositie van de communisten vol doende kracht zal hebben om nuttig werk te doen. Madrid is gistermiddag tweemaal gebom bardeerd. GENERAAL MIAJA EEN VERKLARING VAN BARRIO. De voorzitter van de Cortes, Martinez Barrio, die op het oogenblik te Parijs ver blijft, heeft daar aan een vertegenwoordi ger van Havas medegedeeld, dat hij het volkomen eens is met den verdedigings raad te Madrid. Hij verheelde niet zijn vol doening over den terugkeer van Miaja te Madrid en zeide: „Dat is een man, die zich met Franco kan verstaan om den vrede in Spanje te herstellen. Ik heb Azana dat ver scheidene malen gezegd. Wat nu onze hou ding betreft jegens degenen, die in ver zet zijn gekomen tegen de regeering-Ne grin: ik moet zeggen, dat wij den wensch naar beëindiging der vijandelijkheden vol komen deelen. Ik kan nu wel vertellen, dat op 3 Maart de permanente deputatie der Cortes bijeengekomen is en besloten heeft Negrin een nota te zenden, waarin gezegd werd dat ik het presidentschap slechts wil de aanvaarden in overeenstemming met de Cortes en de deputatie. De deputatie heeft Ntgrin nog een tweede nota gezonden, waarin zij verklaarde tot medewerking be reid te zijn, op voorwaarde, dat het slechts de bedoeling was den bestaanden toestand in Spanje te liquideeren met zoo weinig mogelijk offers en schade. Onze houding is dus zeer duidelijk en het is mogelijk, dat het bekend worden van deze nota te Ma drid heeft geleid tot een staatsgreep, die Spanje de vrede moet brengen. Hoewel wij op het oogenblik in het geheel geen con tact met de junta te Madrid hebben, zijn wij het volkomen met haar eens." NEGRIN EN DEL VAYO GEVLUCHT. Negrin en Del Vayo zijn met hun parti culiere secretarissen in een Spaansch lucht postvliegtuig aangekomen op het vlieg veld Francazal bij Toulouse. Zij begaven zich per auto naar Toulouse, waar zij hun intrek namen in het Grand Hotel de la Ville. Om zes duur daalde een tweede vliegtuig op het vliegveld te Toulouse. In het toestel bevonden zich Gonzalez Pena, minister van justitie "Velaz Onate, minister van arbeid, Bilbao Hospitaiet, minister zonder porte feuille, Giner de Los Rios, minister voor het transpenwezen, Segundo Blanco, mi nister van openbaar onderwijs, Poalina Gomez, minister van binnenlandsche zaken, Sanchez Arque Manoel, indersecretaris voor de propaganda, Puce Alvarez Joseph, on dersecretaris voor de openbare gezondheid en verschillende hooge functionarissen der voornaamste ministeries der vroegere re geering van Negrin. Op hem gestelde vra gen antwoordde Negrin, dat hij „te zijner tijd zou spreken". Hij begaf zich onmiddel lijk naar zijn hotel in afwachting van den trein naar Parijs, die om 23 uur 19 zou ver trekken. Hij zou met zijn metgezellen met dezen trein naar Parijs gaan. RUSSEN IN ORAN AANGEKOMEN. Gistermorgen is op het vliegveld Le Se- nia te Oran een verkeersvliegtuig uit Span je aangekomen. Acht passagiers stapten uit de meesten hunner waren van Russische nationaliteit. Onder hen bevond zich een vrouw, die een merkwaardige gelijkenis vertoonde met La Passionaria. Deze perso nen, die geldige paspoorten bij zich hadden, begaven zich terstond naar de stad. Om 13 uur 10 kwamen twee vliegtuigen in de republikeinsche kleuren aan met vlie ger-officieren en eenige burgers, onder wie zich Alberti bevond, de onderstaatssecre taris van het ministerie van luchtvaart, met zijn vrouw. Deze toestellen kwamen van Albaceta. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Te Madrid heeft zich een nieuwe regee ring gevormd onder leiding van generaal Miaja. De regeering-Negrin is naar Frank rijk gevlucht. (1ste blad). Bij besluit van koning Leopold is het Belgische parlement ontbonden. (2de bl.). De Roemeensche premier, patriarch Mi» ron Christea aan de Fransche Rivièra over leden. (2de blad). Binnenland Begin en einde van den Zomertijd. (1ste blad). In een mijniverkersgezin te Hoensbroek vond een schietpartij plaats, waarbij drie personen gewond werden. (1ste blad). Een fabrieksbrand te Didam richt voor 100.000 schade aan. (3de blad). Zwaar vonnis tegen den exploitant van een „wilde autobus". (1ste blad). Sport en Wedstrijden Nieuw Ned. record van Smitshuyzen op de 200 M. schoolslag. (3de blad). DE REPUBLIKEINSCHE VLOOT TE BIZERTE VERWACHT. De uit Cartagena ontsnapte republikein sche vloot is gistermorgen buiten Algiers gezien. Zij bestond uit elf eenheden, waar van de drie belangrijkste kruisers leken te zijn. De vloot stoomde in groote vaart op. Aangezien Bizerte de eenige haven in Noord-Afrika is, waar oorlogsschepen kun nen worden toegelaten om ontwapend te worden, hetgeen de Spanpaarden wel we ien, denkt men, dat de vloot zich naar Bi zerte begeeft. PE WERELD 11^ VOGELVLUCHT MADRID. De Spaansche burgeroor log schijnt thans met rassche schreden zijn eindpunt te naderen. Madrid heeft' zich los gemaakt van de „hulp" van de com munisten en een nieuwe regeering ge vormd onder leiding van den bekenden generaal Miaja. De oude regeering-Negrin is gevlucht en is in Frankrijk aangeko men. De doeleinden van de nieuwe regee ring te Madrid worden geformuleerd als: „het openbaar welzijn en een eervolle vrede". Dat zegt op zichzelf nog niet veel en de regeering te Burgos is dan ook nog gereserveerd. Franco blijft onvoorwaar delijk overgave eischen, maar met een man als Miaja valt toch wel te praten. Martinez Barrio, de tegenwoordige presi dent ad interim, heeft verklaard, dat hij het geheel met het nieuwe bewind eens is en dat de nieuwe koers ook geheel in de lijn ligt van den afgetreden president Azana. De verwachting ligt dus wel voor de hand, dat gestrèefd zal worden naar beëindiging van den funesten burgeroor log. BRUSSEL. In België is men gisteren tot de conclusie gekomen, dat de eenige manier om uit de regeeringscrisis te ge raken, is Kamerontbinding. Koning Leo pold heeft gisteren dan ook dit besluit ge nomen. De verkiezingen zijn vastgesteld op 2 April. Tot zoolang zal het ministerie- Pierlot de loopende zaken afdoen. De ko ning heeft in een open brief een typeerend beroep gedaan op het Belgische volk om mede te werken tot herstel van een krach tige regeering, welke het moreele gezag van België hoog zal houden. De koning heeft daarbij geklaagd over de politieke fouten, die den laatsten tijd zijn gemaakt. De uitvoerende en de wetgevende mach ten wisten niet altijd de juiste scheidings lijnen te trekken en meer dan eens wer den den grondwettelijken souverein be slissingen ter bekrachtiging voorgelegd, waarover hij niet altijd naar behooren was ingelicht. Het staatshoofd kan op deze wijze niet langer de rol sDelen, die hem door de grondwet wordt voorgeschreven en de kroon komt hierdoor in het gedrang door het verspreiden van valsche opvattingen, welke van dien aard zijn, om de openbare opinie te misleiden. Koning Leopold schijnt dus wél beslo ten, om zelf de teugels wat strakker aan te halen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1