BIOSCOPEN TE LEIDEN
De Dieren-Jamboree
DIRSOAR 21 FEBRUARI 1939
DE I.E"l5rUP rmiPANT
TWEEDE BLAD - PAG. 7
GEMEENTERAAD
Na gebed wordt de vergadering van den
gemeenteraad van Alphen aan den Rijn
geopend met een „Nieuwjaarsrede" van den
voorzitter, burgemeester P. A. Colijn.
Nieuwjaarsrede van den voorzitter
De omstandigheden hebben er toe ge
leid, dat deze eerste vergadering in 1939
plaats vindt nu wij het nieuwe jaaj bij
kans twee maanden zijn ingegaan. Hoe
wel voor het houden van eer. rieuwaars
rede de tijd verstreken is, wil ik U toch
eer kort overzicht geven van de omstan
digheden waaronder onze gemeente bij
de jaarswisseling verkeerde. Het is U be
kend, dat de werkloosheid in 1933 in be
langrijke mate is afgenomen. Het gemid
deld aantal ingeschrevenen bij de gemeen
telijke arbeidsbeurs bedroeg 613 en zou
nog lager zijn geweest, ndien d evroeg
ingevallen v/inter zijn nadeeligen invloed
me' had doen gelden. Maar ook me' het
cijfer 613 werd een niveau bereikt, be
langrijk lager dan sedert 1931 het geval
was. Wijst deze vermindering der werk
loosheid op een onmiskenbare opleving
in de onderscheiden indupstriëen. ook het
bouwbedrijf heeft zijn aandeel daartoe
bijgedragen. Het aantal afgegeven bouw
vergunningen bedroeg 119 tegen 47 .n 1937.
In nauw verband hiermede staat ook de
verkoop van bouwgrond tot een bedrag
van 76521.50, tegen 53927.in het voor
afgaande jaar. De loop der bevolking ver
toonde, na een periode van betrekkelijken
stilstand, weder eenige stijging.
Een gezonde gemeente.
Het cijfer van 18941 wijst op een toe
name van 111. Konden wij onlangs uit de
statische gegevens lezen, dat Nederland
in 1938 met een cijfer van even 8 het laagst
bekende sterftecijfer had van de geheele
wereld, wat Alphen betreft, kan worden
gezegd, dat wij met een cijfer van even
beneden acht nog onder dat op zichzelf
zoo lage cijfer zijn gebleven. Het geboor
tecijfer ligt met ruim 23,5 boven het rijks
gemiddelde, dat nog geen 20 bedraeg. Het
debiet der gemeentebedrijven was als
volgt: Het gas gaf een vermeedering van
0.34 pet.; electriciteit 16,4 pet.; het water
daarentegen een vermindering van 3,2
Over het geheel genomen is de afzet be
vredigend te noemen, al is, zooals .U uit
een der agendapunten gebleken is, door
ce verschillende tariefsverlagingen der
laatste jaren de financieele bate voor de
gemeente niet meer wat zij voorheen was.
Is er, alle omstandigheden in aanmerking
genomen, wel eenigen grond om de toe
komst met vertrouwen tegen te gaan,
het is U evenwel bekend, dat door ver
schillende oorzaken, onze gemeente onop
houdelijk voor nieuwe uitgaven komt te
staan.
Konden een tijdlang deze uitgaven nog
worden verwerkt, zonder dat tot belasting-
verhooging behoefde te worden overge
gaan, ja, zelfs tot aanzienlijke verlaging
van lasten kon worden besloten, geleide
lijk is de toestand zóó geworden, dat voor
zieningen niet langer kunnen worden uit
gesteld. Daarbij komt nog. dat nog be
langrijke werken op uitvoering wachten.
Wij noemen daarvan in de eerste plaats
het rioleeringsplan, waarvan de aanbeste
ding van een belangrijk gedeelte binnen
kort kan worden tegemoet gezien; het
tweede gedeelte, de zuiveringsinstallatie
vermoedelijk einde dezes jaars. Ook het
ÜrugTenstraatvraagstuk zal in de toekomst
van de gemeente niet onbelangrijke offers
eischen, waaromtrent, naar het zich laaf
aanzien, in den loop van 1939 door Uwen
Raad een beslissing zal moeten worden
genomen. Zoo staan wij dan weer aan het
begin vna onzen arbeid, in de nieuwe tijd
kring; maar met deze vergadering, welke,
de laatste raadsvergadering in dit gemeen
tehuis zal zijn, wordt tevens iets afgeslo
ten. Twintig jaren ruim, heeft de raad
hier vergaderd, heeft de raad de belangen
der gemeente gediend; dat gedaan op een
wijze, waarvoor hem een woord van lof
niet mag worden onthouden. Met den
wensch dat God onzen gemeènscbappelij-
ken arbeid ook verder Zijn Zegen moge
bekronen, stel ik U voor, tot de behande-
Lng der agenda over te gaan.
Een Prins of een Prinses?
De heer Ruting beantwoordde deze toe
spraak namens de Raadsleden, waarin hij de
hoop uitsprak, dat in dit jaar een Prins zal
worden geboren!
DE OPENING VAN HET
NIEUWE RAADHUIS.
De voorzitter deelde daarna mede, dat
de officieele opening van het nieuwe Raad
huis zal plaats hebben op Zaterdag 4 Maart,
des namiddags te half 3. De opening zal
geschieden door den Commissaris van de
Koningin.
5. Voorstel- van B. en W. inzake wijzi
ging van het besluit 'd.d. 24 Januari 1938,
tot verdeeling der gemeente in stemdis-
tricten en tot aanwijzing van stemlokalen.
Z.h.st. goedgekeurd.
6. Benoeming van de leden en plaats
vervangende leden van het hoofdstembu
reau en van de voorzitters, leden en
plaatsvervangende leden van stembu-
reaux.
De heer Groenendijk vraagt, wat de oor
zaak is, dat er voor de stembureaux slechts
2 sociaal-democraten worden voorgesteld.
De voorzitter gaf eenige toelichting. Met
de opmerking zal bij een volgende vast
stelling rekening worden gehouden. De sa
menstelling blijkt tiouwms een vergissing
te zijn.
De voordracht van B. en W. wordt met
alg. st. goedgekeurd.
7. Voorstel van B. en W. inzake het ver
zoek van het bestuur der R.K. school te
Aarlanderveen, om beschikbaarstelling
VAN ALPHEN AAN DEN RUN
van gelden voor de aanschaffing van een
trapnaaimachine.
De heer Ruyssenaars beaamde, dat B. en
W. sterk staan in hun standpunt. Het spijt
spr. dat de correspondentie met het Kerk
bestuur niet ter inzage heeft gelegen.
De voorzitter gaf een korte toelichting,
waarna het voorstel z.h.st. werd aangeno
men.
8. Voorstel van B. en W. inzake vast
stelling der vergoeding, ex art. 104, eer
ste lid der L.O. wet 1920, verschuldigd
aan andere gemeenten.
Z.h.st. vastgesteld.
9. Voorstellen van B. en W. inzake:
a. wijziging van de instructie voor
den gemeente-ontvanger.
b. vaststelling van nieuwe instructies
voor den directeur en den boekhou
der der water- en lichtbedrijven en
voor den directeur van gemeente
werken.
c. wijziging en aanvulling van het
Am bten arenreglem ent.
d. wijziging en aanvulling van de
brandweerverordening.
e. wijziging van de salarisverordening.
f. vaststelling van een nieuwe veror-'
dening, betreffende den burgerlij
ken stand.
g. instelling van een spaarfonds voor
personeel op arbeidsovereenkomst
werkzaam en wijziging der veror
dening op de arbeidsovereen
komsten.
De heer Ruyssenaars sprak over de in
structie van den gemeente-ontvanger.
Welke aanleiding" is ex geweest
in art. 27 de bevoegdheid aan den Raad te
onttrekken en over te dragen aan B. en W.
De voorzitter ?eide, dat de instructie is
opgemaakt gelijk aan die van den gemeen
te-secretaris.
De heer Ruyssenaars maakte nog eenige
opmerkingen van overeenkomstigen aard.
Hij besprak ook de bijdrage door arbeids
contracten, welke 4% bedraagt en welke
spr. een tikje aan den hoogen kant vond.
De voorzitter toonde aan, dat dit percen
tage in alle groote gemeenten is vastge
steld.
Ook de heeren Van Kleef, Groenendijk
en Geerlof maakten eenige opmerkingen,
en vroegen nader inlichtingen. De heer
Geerlof vond de pensioenbijdrage te zwaar.
Na toelichting door den voorzitter werd
het voorstel z.h.st. aangenomen.
10. Voorstel van B. en W. inzake in
trekking van de aanwijzing van het ge
bouw Julianastraat no. 58, als Huis der ge
meente.
Z.h.st. goedgekeurd.
11. Voorstel van B. en W., inzake naam
geving aan het complex vóór en ter weers
zijden van het nieuwe raadhuis.
Z.h.st. goedgekeurd.
DE BELASTING-VERHOOGING.
Een progressieve heffing
gevraagd.
12. Voorstel van B. en W. inzake de hef
fing" van opcenten op de hoofdsom der
personeele belasting.
De heer Groenendijk begreep niet, waar
om deze belasting-verhooging zoo onver
wacht kwam. Konden B. en W. dit niet
voorzien by de begrooting? Spr. verhaalt
wat „men" zegt buiten den Raad, naar aan
leiding van, inmiddels niet bevestigde, ge
ruchten (echter zonder dat spr. dit praatje
duidelijk afkeurt. Red.). In Alphen kent
men geen progressie in de opcenten op de
personeele belasting. Spr. zou het beter vin
den indien deze werd ingevoerd.
De heer Van Kleef noemt dit een betreu
renswaardig voorstel. Wanneer wij reeds
thans overgaan de opcenten te verhoogen,
-kunnen wij de stoo', die toch komen moet,
geleidelijk opvangen. Spr. voelt wel voor
een progressie in het heffen van opcenten.
Voor de regeling daarvan zal nu geen tijd
zijn, doch voor een volgend jaar gelooft
spr. wel met het voorstel van den heer
Groenendijk mee te kunnen gaan. Het der
ven van de overwinsten der bedrijven is
niet de eenige oorzaak, dat we in de put zijn
geraakt. De hoofdoorzaak is, naar spr.
meent, dat de Rijksregeering vrij vreemd
omspringt met de gemeenten en op deze
allerlei lasten afwentelt. Dit hadden B. en
W. ridderlijk in hun voorstel moeten doen
uitkomen.
Den heer Lam bevreemdt dit voorstel
Hoe komt het, dat de uitgaven zoo geweldig
gestegen zijn?
Wachten tot de volgende
begrooting.
Ook de heer Ruyssenaars was verrast. De
groote overschotten zou men nu een ramp
kunnen noemen. Want als er geen ton over
schiet, is Alphen in last. De vermindering
der overwinsten der bedrijven krijgen de
schuld van de belasting-verhooging. Geluk
kig kwam deze vermindering ten goede aan
de minder-gesitueexden en de groote ge
zinnen. Nu leggen de minder-gesitueerden
weer het loodje, nu de personeele belasting
tot sluitpost van de begrooting wordt ge
maakt. Is men er zeker van, dat de begroo
ting niet zou worden goedgekeurd? Kan de
post onvoorzien het tekort van f 7000.—
niet opvangen? Spr. zou met deze verhoo-
ging willen wachten tot de volgende be
grooting.
De heer Geerlof sloot zich aan bij het ge
sprokene door den heer Van Kleef.
De heer Bergshoeff ziet de eenige oplos
sing in een verhooging van de tarieven.
Voor een progressieve heffing van de op
centen, als door den heer Groenendijk voor
gesteld, voelt spr. niet. Hoe is het tekort in
de begrooting gevonden? Hebben B. en W.
dit zelf ontdekt, of is het lek in den Haag
aan den dag gekomen?
De heer Verdonk vroeg, of op geen an
dere wijze het gat kan worden gestopt. Spr.
noemde verschillende voorbeelden.
De heer Koren laakte ook het afschuiven
van lasten door het Rijk op de gemeenten.
Den heer Ruting verheugt het, dat dit
voorstel niet in het nieuwe raadhuis op
tafel komt! Spr. bevreemdt dit voorstel,
want de gemeente Alphen moet zijn finan
ciën toch kunnen regelen, zonder dergelijke
plotselinge voorstellen. Spr. zal zijn stem
geven, als het niet mogelijk is dit voorstel
uit te stellen; doch dan verzoekt spr. het
klassen-stelsel af te schaffen.
Voorzitter beantwoordt sprekers.
De voorz. beaamde, dat hoewel B. en
W. een belasting-verhooging hadden aan
gekondigd zij niet hadden gedacht, dat
dit nu reeds zou geschieden. Spr. <orai et
tegen op te spreken over „in de put zitten".
Zelfs in luxe gemeentën zal evenveel aan
belasting worden betaald. Er is hier c.v.
geen straatbelasting. Spr. zegt het met k>m,
dat we er met deze opcenten-verhooging
niet zijn.
Het tekort is aan 't licht gekomen, toen
antwoord werd gegeven op de gebruikelijke
vraag van Ged. Staten naar het saldo //aar
mede de begrooting 1940 zou openen. Sij
een bespreking op de griffie bleek, dat de
begrooting wel niet de goedkeuring zou ver
krijgen, indien niet reeds nu, althans ge
deeltelijk, de financiën werden versterkt.
De voorzitter hekelt scherp een
praatje.
Spr. hekelt scherp een door den heer
Groenendijk gemaakte opmerking, dat de
burgemeester de gemeente op hooge kos
ten heeft gejahgd. Spr. stelt de vraag: wie
dringen er steeds op hooger uitgaven aan?
Dat zijn de sociaal-democraten en nog eens:
de sociaal-democraten. Als er geen
tegenwicht in den Raad was geweest, zou
de gemeente reeds lang en diep in de put
hebben gezeten.
De heer Groenendijk protesteert. Spr.
heeft niet zijn eigen meening vertolkt, maar
wat men buiten den Raad zegt. Spr. weet
wel beter.
De voorzitter: Zeker wat men in uw krin
gen zegt!
Een financieel exposé.
Spr. vervolgt zijn uiteenzetting. De in
komsten zijn zeer sterk omlaag gegaan.
De schoolgeldverlaging b.v. is voor de
gemeente tegengevallen. De financieele ver
houding tusschen Rijk en gemeente brengt
12000 minder op dai in 1934. De verlaging
van de bedrijven winst kostte de gemeente
34.800.
Het is eigenlijk een wonder.
Spr. besomde een bedrag van 81.000 aan
veriaging. En dan zegt spr. dat het een
wonder is, dat B. en W. hebben kunnen
rondkomen en nog zulke groote werken
hebben kunnen uitvoeren.
Spr. zet zijn sombere lijst voort: De ar
menzorg kost f 15000.— meer. Ook de po-
litie-zorg is uitgebreid. Spr. komt aan ruim
100.000.aan verlaging van inkomsten
sedert 1934.
Hoe kunnen B. en W. bet bolwerken, ter
wijl de Rijks-uitkeering nog steeds minder
wordt?
Daarom behoeft het geen verwondering
te wekken, dat Ged. Staten tijdig maat
regelen wenschen. B. en W. hebben ook
zelf de overtuiging, dat het noodig is.
Omtrent de voorgeslagen progressie
merkt spr. op, dat als men Alphen als woon-
gemeente wilhandhaven, men de vestiging
toch eenigszins mogelijk moet maken. Ver
hooging van bedrijfstarieven houden B. en
W. in overweging. Ook zal er bezuinigd
moeten worden.
Spr. erkent, dat het Rijk de gemeenten
telkens een veer uit de staart heeft getrok
ken. Ook van de nieuwe belastingwetten
verwacht spr. niet veel goeds.
Wat de opheffing van de klasse-verdee-
ling betreft, daartoe ziet spr. op het oogen-
blik geen kans.
Aan belasting-verhooging is niet te ont
komen. Spr. heeft zich wel eens afge
vraagd: Zou het niet verstandig zyn ge
weest indien B. en W. zich met meer kracht
hadden verzet tegen belastingverlaging.
B. en W. meenden echter in een critieken
tijd niet meer dan het hoognoodige te mogen
vragen. Daartegenover staat, dat als het
gety gekenterd is ook de noodzakelijke
voorzieningen moet worden getroffen.
In welke richting keek de
voorzitter?
De heer Den Ouden zegt te weten, hoe
er ieder jaar bezuinigd is. Dit voorstel kon
niet uitblijven. We zyn er trouwens nog
niet. Spr. vraagt ernstig te bekijken de
huur-verlaging; spr. meent, dat de gemeen
te denn grond te goedkoop verkoopt.
Den heer Groenendijk spijt het, dat de
HADDEN IN DUITSCHLAND
DE INTERNATIONALE
GEZONGEN
Een Leldenaar en een
Boskooper gevangen
Een bericht van „De Vooruit" uit Bos
koop meldt:
Zaterdagmorgen kwam een arbeider,
die in deze gemeente thuishoort, uit
Duitschland, waar hij gewerkt had, te
rug met de mededeeling, dat vier Ne
derlanders in een Duitsche gevangenis
zijn opgesloten. Het zijn C. Klootwijk
uit Boskoop, P. van Oort uit L e i-
den en twee jongelui, die in Gronin
gen wonen.
De politie deelde mede, dat de oorzaak
van de arrestatie der mannen gezocht
moet worden in het feit, dat Klootwijk
op een mondorgel de Internationale ge
speeld heeft, welk lied door zijn drie ka
meraden zachtjes werd meegezongen. Dit
gebeurde Woensdagavond, den avond voor
hun vertrek naar Holland. Toen de man
nen Donderdagmorgen van hun werk kwa
men, werden zij door een S.A.-man aan
gehouden. Deze gaf hen over aan S.S.-
mannen, die hen per auto naar de gevange
nis brachten.
De vader van C. Klootwijk, te Boskoop
gaf aan „De Vooruit" het volgende relaas:
Een vriend van de vier gearresteerde
jongemannen was Donderdag iets eerder
thuisgekomen als Klootwijk en de even
eens gearresteerde P. van Oort uit Lei
den, met wien hij veel verkeerde. Omdat
voorzitter zich opgewonden heeft over het
praatje, dat spr. heeft oververteld uit de
buitenwereld.
De heer Van Kleef voelde zich een beetje
verongelijkt, dat de voorzitter bij zijn phi-
lippica doorloopend spr. heeft aangekeken.
Spr. is zich geen kwaad bewust.
De voorzitter: Ik heb gekeken in de rich
ting van de sociaal-democratische fractie,
die B. en W. verhooging van lasten in de
schoenen hebben geschoven.
De heer Groenendijk protesteert.
De heer Ruyssenaars voelde zich bevre
digd door het antwoord van B. en W. Uit
dit betoog is komen vast te staan, dat di
recte maatregelen tot belastingverhooging
noodig zijn. Als de zaken zoo staan, zal spr's
fractie haar stem aan dit voorstel geven.
De heer Deerenberg vond het een mooi
puntje, dat B. en W. nog vóór de verkie
zing met dit voorstel komen.
De voorzitter: De durf, wilt u zeggen.
De heer Deerenberg: U begrijpt me wel!
Na nog eenige besprekingen werd het
voorstel van B. en W. aangenomen met 14
tegen 3 stemmen. Tegen stemden de heeren
Groenendijk en Koren, en mevrouw Hout
man.
hy zich wilde verkleeden de bedoeling
was, dat ze nog denzelfden avond naar
huis zouden* gaan vroeg h- aan Van
Oort of hij even een boodschap in de can-
tine wilde deen. Van Oort deed het, maar
hij keerde niet terug. Later zou blijken,
dat een S.A.-man hem mee naar het bu
reau had genomen in verband met het
zingen van de Internationale en sommige
uitlatingen, waarin zijn ontevredenheid
over het Duitsche regime tot uiting was
gekomen. Even later ging ook Klootwijk
naar de cantine, omdat hij nog een broek
wilde koopen. Toen hij met het kleeding-
stuk over zijn arm weer terug wilde gaan,
werd hij, evenals Van Oort, door een S.A.-
man in hechtenis genomen. Hetzelfde lot
wedervoer twee Groningers, die in een
café waren geweest en later op den avond
in een vroolijke stemming thuiskwamen.
De metgezel van Klootwijk kreeg de
boodschap, dat deze en Van Oort al in een
celwagen zaten en dat hij, als hij ze nog
wilde zien, er gauw bij zou moeten zijn..
Hij heeft zijn beide kameraden inderdaad
nog even gesproken en, hun toen hy hoor
de dat ze nog niets te eten hadden gekre
gen, een cake gegeven, die hij voor zijn
familie meer naar Holland had willen ne
men. De overige Hollanders kregen de
aanzegging, dat ze dezelfde avond niet
meer naar huis mochten vertrekken, en
dat zij zich den volgenden ochtend moes
ten melden. Toen zij Vrijdagmorgen op het
bureau kwamen werd de toestemming ge
geven de thuisreis te aanvaarden.
Intusschen is tot den burgemeester van
Boskoop het verzoek gericht over een en
ander inlichtingen in te winnen. Daar de
burgemeester echter eenige dagen uitstedig
was, kon aan dit verzoek niet direct wor
den voldaan.
13. Voorstellen van B. en W. inzake:
a. verkoop van bouwgrond aan den
heer W. B. Kroon q.q. aan het
Toussaintplein.
b. verkoop van bouwgrond aan den
heer M. Meijer q.q. te Oegstgeest
aan het Burgemeester Visserpark-
Noordzijde.
Z.h.st. goedgekeurd.
14. Voorstel van B. en W. inzake aan
koop van een perceeltje voetstraat.
Z.h.st. goedgekeurd.
15 Voorstel van B. en W. inzake verhu
ring van de woning Dorpsstraat no. 51.
Z.h.st. goedgekeurd.
16. Voorstel van B. en W. inzake wijzi
ging der gemeentebegrotingen, diensten
1938 en 1939.
Z.h.st. goedgekeurd.
Bij de rondvraag vroeg de heer Groenen
dijk inlichtingen over de werkverschaffing
te Nieuwkoop. De inlichtingen worden ver
schaft.
De heer Deerenberg dringt aan op een
strafverordening, dat bij het varen op den
Rijn de opvarenden behoorlijk gekleed moe
ten zyn.
De voorzitter zal dit overwegen.
Als ik koning was.
(Ronald Colman,
Frances Dee).
Mexico lacht (Ray
Milland, Dorothy La-
mour).
Andalusische Nachte
(Imperio Argentina)
Ik eisch gerechtig-
ïeid. (Edward Ro
binson, Barbara
O'Nell).
Verbannen (Zarah
-.eanuer).
In de greep van het
jzeren monster.
(Bela Lugori).
Professor, wat ben je
begonnen? (Ginger
Rogers, James Ste
wart).
iorneo (van Osa en
Martin Johnson).
Wereldstad (Spencer
Tracy Luise Rainer).
Blauwbaards achtste
vrouw. (Claudette
Colbert, Garfy Coo
per).
Fantastisch
avontuur in
Fiankrijk
Mexicaansche
feesten
Strijd tegen dt
onaerwereld
Griezel
sensatie.
Amusante
cumedie
Coltureele
fiim van
Borneo
Scnsationeel-
dramatisch
Huwelijks-
comedie.
AANVANGSUUH
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 2—7
uur. Zaterdag en
Woensdag 2 uur ma-
tinée.
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 2—7
uur. lederen middag
behalve Vrijdag, 3
uur matinée.
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 4—7
uur. Woensdag half 3
matinée.
lederen avond 8.15 u.
Zondag ook van 2—7
uur. Zaterdag en
Woensdag 2.30 uur
matinée.
lederen avond 8 uur
Zondag ook van 2— 1
uur. Eiken werkdag
2 uur matinée.
Goedgekeurd v;
volwassenen
Toelaatbaar v.
volwassenen
Toelaatbaar v.
voiwassenen
Goedgekeurd v.
volwassenen
Toelaatbaar v.
volwassenen
101. De apen, die acrobaten, hadden het te saai gevonden,
om gewoon mee te loopen. Ze slingerden zich met sierlijke
bochten voort, van de eene boom naar den andere en vorm
den soms heele kettingen, door elkaar bij de staaic vast te
houden.
102. En de kijkers applaudisserden maar en riepen steeds
opnieuw „leve de jamboree!" Joko, die van de dikke juf
frouw met de bljemenjapon naast zijn vriend moest zitten,
was zoo enthousiast, dat hij Big een por gaf. Het was goed
bedoeld, maar kwam zoo hard aan, dat Big van zyn
plaats rolde en onder de bank ervoor terecht kwam, waar
hij even beduusd bleef liggen.
