tump
Vreemde Talen
Moderne Brillen
HOEDEN RECLAME
ren doet ral
Onverwoestbaar!
.-ft vjpfMWflST hm
BORDUURATELIER Cordineeren,
CASPERS
KRUIDENSIROOP
(VI. BRINKS!
Firma G VAN BRUSSEL
P. J. van Kampenhout Zonen
In den Goedkoopen Leerhandel
Elie" Hoestdrank
DONDERDAG 16 FEBRUARI 1939
DE LE^SCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 12
BORNEO
Ray Milland en Dorothy Lamour in de
film „Mexico lacht".
tingen. De groote evolutie in de gereed
schap pen dateert juist van na dien tijd.
„Zoo nabij en toch zoo ver" is de titel van
dit opstel, maar hij zou het tevens van deze
film kunnen zijn. Zoo nabij, want de twee
de helft der negentiende eeuw behoort
voorzeker tot de allerjongste geschiedenis...
Zoo ver, zoo onmetelijk ver, want die tijd
is ons onbegrijpelijk vreemd.
In dien tijd leefde en streefde Ferdinand
de Lesseps. Film is romantisch en daarom
dichten de makers van dezen rolprent den
genialen Franschman een liefde toe voor
Eugénie de Montijo, de latere gemalin van
Keizer Napoleon III.
Deze grandiose film brengt ons inder
daad een verzonken wereld terug uit het
niet. Keizerrijk, Disraeli, Gladstone, Franz
Liszt, Victor Hugonamen en gestalten,
schimmen uit het jongst verledenzij
leven voor ons op in een voor hen her
bouwde wereld. We rijden in een rijtuigje
door Parijs van 1860 en verbazen ons over
do realiteit ervan, tegelijkertijd: over het
ten eenenmale voorbije.... So near and
yet so far!
Middelerwijl gaat het om het Suezkanaal.
Een grootsch project omdat het logisch en
voor de hand liggend was enniemand
er aan wpu. Een merkwaardig plan, om
dat het zulk een victorie werd, die zou
worden gevolgd door de nederlaag van het
Panama-kanaal, dat veel modernere hulp
middelen zou krijgen. Domheid, bekrom
penheid en bijgeloof waren vijanden, waar
tegen De Lesseps moest strijden. Maar
evenzeer tegen list, lage politiek, intri
ges
En bij dit alles kwam het eindelooze
woestijnzand, kwam het afschuwelijk kli
maat, kwam de SimoenDeze film biedt
ons een wervelstorm van een ontzettende
vernietigende kracht.
Ingenieurswerk! Want men onderschat
te het niet, zulk een film te maken, zulke
opnamen te doen slagen!
Voledigheidshavel vermelden wij Tyrone
Power, Loretta Young en Annabella, die
de hoofdrollen vervullen. Maar het
boeiendst van al is het onderwerp: „Suez"...
.Loretta Young (Eugènie de Montijo)
geefs poogt duidelijk te maken aan hem, die
hier nooit te voren was
Van Batavia, van Semarang, Medan, of
een der overige groote steden in den Oost
kunnen wij ons een vrij behoorlijken indruk
vormen. Ieder ontwikkeld mensch heeft wel
eenig denkbeeld van een wajang-voorstel
ling, van de klanken van den gamelan, of
van Serimpi en Bedojo. Zeer velen onzer
kennen den Boroboeddoer, het Waterkasteel
van Djocja, of het Tobameer voldoende van
vele prenten of beschrijvingen. Maar Nieuw
Guinea, of Flores, of Soembazijn wij
dan eveneens eenigermate op de hoogte? In
het geheel niet!
Borneo is een der allergrootste eilanden
van den ganschen archipel. Wat weten wij
ervan? Vermoedt iemand onzer, dat zulk
een geweldig eiland een gansche wereld
op zichzelf is, met haar eigen schoonheid,
haar eigen gevaren, haar eigen raadselen,
haar eigen vijanden?
En gaat ons dat alles niet aan? Waarom
bezit dan elke Nederlandsche stad een
straat, naar Borneo genaamd? Waartoe be
zitten wij dan het volmaakte mechanisme
van het kunstmatige oog en het kunstmatige
oor, de geluidsfilmcamera, waarmee men
de beste, kundigste, moedigste en ener
giekste pioniers kan uitzenden, om ons te
toonen, wat zij zagen
De groote zwerver, die Martin Johnson
altoos is geweest, is niet meer. Hij zal geen
nieuwe reizen meer ondernemen, om ons
het nooit gewetene te laten zien. Maar zijn
laatste werk is thans op het doek gekomen
en getuigt van zijn bekwaamheid, doorzet
tingsvermogen en aandacht voor al wat be
langwekkend is. BorneoHet eiland van
het ongeloofelijke! Zijn afspiegeling is de
film Borneo.
SUEZ
ZOO NABIJ EN TOCH ZOO VER.
Wij kinderen uit de Eeuw der Techniek
durven ieder plan aan. Wij hebben den hef
boom en het zwaartepunt, die de klassieke
voorwaarden vormen, tot de wonderlijkste
wonderwerken en we hebben nog véél meer
bovendien. Wij herinneren ons niet langer,
dat wij zwakke menschenhanden hebben,
v/ij kennen geen afstand meer tusschen
droom en werkelijkheid, tusschen wensch
en mogelijkheid: ales is binnen ons bereik.
De beroemde veertig eeuwen, waarvan
Napoleon gewag maakte, scheiden ons van
de Egyptische koningspyramiden. In de
dagen van Cheops had de mensch wél het
besef van zijn twee handenmaar deins
de hij voor eenig ingenieurswerk terug?
Hóé zjj het wonderwerk voltrokken, blijft
een raadsel, maar de Pyramiden staan er
tot aan den jöngsten dag, om met fierheid
te verkondigen, wat in de Oudste Oudheid
mogelijk is geweest.
De jongste tijd vestigt onze aandacht
weer op het Suez-kanaal, nu Italië over dit
onderwerp den trom geroerd heeft. En het
toeval wil, dat juist terzelfder tijd een film
première is te wachten van een 20th Cen-
tiuy-Foxproduct, getiteld: „Suez"
Schijnbaar zijn dit alles onsamenhangen
de dingen, maar in werkelijkheid is het
verband intens. Immers: de film „Suez"
vertolkt de wordingsgeschiedenis van het
kanaal. En dit ingenieurswerk is feitelijk
een der allerlaatste ingenieursprestaties
van vóór het technische tijdperk. In be
doel: qua techniek staat het graven van dit
kanaal dichter bij den pyramidenbouw,
dan bij onze moderne ingenieursverrich-
Borneo.... Ieder onzer kent die klank.
Hoevelen van ons hebben eigenlijk een be
grip van hetgeen dit eiland inhoudt? Zeker,
er zijn oud-Indischgasten, die het beste deel
van hun leven op Borneo hebben doorge
bracht en die er belangwekkende verhalen
van weten te vertellen. Maar de meester
onzer zijn er nimmer geweest en kunner
zich ook volstrekt geen denkbeeld vormer
van dat machtige, geheimzinnige en schiei
onbegrijpelijke eiland.
Ook zij, die het voorrecht hebben, te
mogen luisteren naar de relazen van hen
die er langen tijd zijn geweest, hebben toci
de grootste moeite, om zich een beeld ti
scheppen van den werkelijken toestand. Zij
kunnen het zich niet indenken, zij stelle-
het zich vaag, of verkeerd voor, terwijl de
verteller zelf onderdehand beseft, dat hij
miet of slechts onvoldoende duidelijk kar
maken, wat hij 'bedoelt; dat men, om kor
te gaan, persoonlijk daar geweest moet zijn
om Borneo eenigszins te begrijpen.
Eenigszins! Want zelfs zij, die er jaren
lang hebben geleefd, hebben in de meeste
gevallen slechts een deel van het zoo uit
gestrekte eiland leeren kennen, hebben
veelal niet méér aanschouwd dan een deel
van de kust en de hoofdplaatsen. Het groote
geheimzinnige binnenland is en blijft terra
in cognita voor het groote meerendeel hun
ner. Zoo blijft onze oude afgereisde aarde
nog altijd schuilhoeken bevatten, waarheen
slechts weinigen doordringen.
Wat weten wij over het algemeen van
Borneo? Wij kunnen ons zijn vorm wel zoo
ongeveer voor den geest halen, evenals zijn
ligging boven Java, wij weten, dat het Ne-
derlandsch en Engelsch bezit is, kennen een
paar plaatsnamen, maar houdt in den regel
de kennis daarmede niet op?
IJorneo betreden, Borneo doorkruisen,
wonderen zien, waarvan men nooit te voren
iets vernam, dieren aanschouwen, als bijv.
de loopende visschen, de oesters, die zich
huisvesten op boomstammen, de apensoor
ten, die een soort varkenssnuit hebben
dat is het voorrecht van hen, die deze
unieke film aanschouwen, dat is de laatste
bijdrage der Johnson's tot de cultuurfilm
wereld, dat is de sluitsteen van hun levens
werk, dat is het slot van een ontijdig afge
broken leven, dat toch zoo overrijk is ge
weest!
Zoo ongeloofelij'k als het is: het is waar!
in Borneo bestaan vischsoorten, die in boo-
Osa Johnson, die met haar echtgenoot, wijlen
Martin Johnson de laatste 20th Century-
Foxfilm BORNEO heeft vervaardigd
men klimmen, vliegende slangen en oesters,
die op boomen leven! Het is het vaderland
van de Koppensnellers, met hun duivelsche
moordwerktuigen, waar de enorme
menschapen hun wonderlijk en bijna sage
achtig leven leiden. Maar een film van de
Johnson's en dit is onherroeppelijk de
laatste! biedt méér. Het zijn niet alleen
de wonderen der natuur, in den zin van het
verbazingwekkende! Men ziet en hoort en
beseft en voelt tevens het sprookje van het
oerwoud, het onbegrijpelijke van de sfeer,
de loome hitte van de tropen, de waanzin
nig-vruchtbare plantengroei, het mysterie
van het oerwoud met zijn verrukkelijke
schoonheid, zijn beangstigende stilte, zijn
niet te beschrijven landschap en al het
overige, dat hij, die er geweest is, tever-
Basil Rathbone en Ronald Colman in de film „Als ik koning was".
Wees er vlug bij. Herman Trossel heeft de etalage
vol met de meest moderne hoeden. Een goede hoed
voor een lage prijs
1.68 1.95 2.25 2.95 enz.
Herman Trossèl
Ook in MANDENWERK vindt U bij ons een groote keuze
Boodschappenmandjes, Theemandjes, Stofdoekmandjes, Fruitmandjes,
Waschmanden, Mattenkloppers, Hondenmanden enz.
EN DE PRIJS? NATUURLIJK LAAG!
G. W. J. POLLMANN
Nieuwe Rijn I Telef. 3798
Wordt niet wit
in 't water
lanvossensteeg 43-15Telefoon 995
DOOR NATIONALE LEERAREN
The Berlitz School oi Languages
TURFMARKT 3
bed in orde te laten maken.
Leidsch Matrassenhuis
voorheen Kuijpers Beddenmagazijn
BREESTRAAT 138, LEIDEN, TEL. 1586
Wij repareeren al Uw beddegoederen op eigen
werkplaatsen. Opmaken, overtrekken, bij
vullen. Wij maken van Uw zware veeren-
bedden luchtige 3-deelige matrassen, 25 jaar
gegarandeerd.
^YLaaimacfiïnefiuis
H£T ADftESVGOR
KWALITEITS NAAIMACHINES
Ook op gemakkelijke betaling
Tevens inrichting voor
Ajouren, Plisseeren, Knoops
gaten, Sto.knoopen enz. enz.
Kaarl.straat 27 - Tel. 1151
Vraagt Uw winkelter:
Haari.straat f Tel. 439
VEENEN DAAL Stofknooren enz.
Haarlemmerstr. 27, Tel. 1511
Prijs f I.—, f 1.50 p. fSesch
Chem. Fabriek A. S. Caspers
Kerkstraat, Noordwijk Tel. 516
MAATSCHOENEN
STEUNZOLEN H
Reparatie voor lijn schoenwerk
Voor alie modellen passende leesten
FERD. J. HAKKAART
LANGEBRUG 46 LEIDEN
~&T Aan huis te ontbieden ook buiten de stad
HAARL.STRAAT 126, TEL. 1074
t/o Donkersteeg w
TURFMARKT 11 TEL. 2336
In Sieraden, Goud, Zilver,
Horloges en Gero-Artikelen
Het adres voor
Verlovingsringen
HAARLEMMERSTR, 267
Verlovings-, Huwelijks-
en Geboortekaarten
Vlugge levering Lage prijzen
II
HAARLEMMERSTRAAT I25-I27
Reparatie-Inrichting.
Zoolleer, Rubberleer, Rubber zolen en
hakken, Schoenmakers-gereedschappen,
Riemen in alle maten en breedten, Sport
riemen, Loopgordels, Kinderstoelgordels
75 cent, Damestasschen groot en klein in
diverse kleuren, Ritstasschen vanaf 89 ct.
Hondenbanden en lijnen. Actetasschen
vanaf 1.95 leer. Aanbevelend,
N. A. VAN WIJK, Haarlemmerstraat 161
naast de Leidsche Naaimachinehandel
Aangesloten bij MIDZA-zaken.
Feestartikelen
Slingers met Vlaggen, 7 Meter lang, 25 ct.
Mutsen vanaf 21/-? ct.. Schilden, Confettie
Serpentines, Servetten, Bruidszakjes enz
Steeds de nieuwste Voordrachten
en Bruilot tsliedjes
Firma G. VAN BRUSSEL
HAARLEMMERSTRAAT 726
75 ct. per flacon
Tegen de HARDNEKKIGSTE verkoudheid,
benauwdheid, Bronchitis, Griep enz.
Het beste middel voor kinderen en volwas
senen. Alleen verkrijgbaar Drogisterij
i. VRIJENHOEK, Haarlemmerstr. 119
Neen,
een
auto naar
links uitwijkt om
'n anderen wagen
voorbij te komen, dan
moogt u dat voertuigen-
paar niet inhalen!
