De erkenning van
Franco
BUITENLAND
LUCHTVAART
RECHTZAKEN
WOENSDAG 15 FEBRUARI 1939
DE LE'ÜSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
LONDEN VERWERKT RAPPORTEN.
Vandaag zullen het Britsche kabinet drie
rapporten worden voorgelegd, teneinde het
in staat te stellen, een beslissing te nemen
in de kwestie der erkenning van Franco.
Het eerste is dat van de juristen over dit
vraagstuk, dat zeer ingewikkeld is. Het
gaat er b.v. om, hoe een ambassadeur ge
accrediteerd kan worden bij een staats
hoofd, dat zelf in het buitenland vertoeft,
en hoe een zending gehandhaafd kan wor
den in een land, waarheen men zich in
verband met een feitelijk bestaande blok
kade over land noch over zee kan bege
ven, behalve onder bescherming van een
oorlogsschip. Het tweede rapport is, dat van
het foreign office, waarin de politieke over
wegingen voor en tegen worden uiteenge
zet, doch dat, naar men meent, conclu
sies bevat, die ten gunste van de erken
ning zijn. Het derde is een financieel rap
port van het ministerie van financiën over
de goudvoorraden van de bank van Span
je in Frankrijk en Engeland en de eigen
domsrechten hierop.
Men acht het zeker, dat het kabinet zich
in beginsel vóór erkenning zal uitspreken,
doch het aan den ministerpresident en den
minister van buitenlandsche zaken zal over
laten, het tijdstip hiervoor te bepalen, het
welk zal afhangen van het verzeet der link-
schen, doch meer nog van de houding van
Franco ten opzichte van de eventueele over
wonnenen. In dit verband moet vastge
steld worden, dat men er in diplomatieke
kringen eenigszins teleurgesteld over is,
dat het decreet van Franco van eergister
avond niet van meer edelmoedigheid blijk
gaf, en daardoor niet heeft bijgedragen tot
staking der vijandelijkheden, waarvoor
zelfs te Madrid een groot aantal gematig
den zouden voelen, als de rechtschen een
„eervollen vrede" zouden aanbieden. Men
hoopt nog vandaag in het bezit te zijn van
een rapport uit Burgos over de vooruitzich
ten van een vollediger amnestie.
BERARD OPNIEUW NAAR BURGOS.
In den Franschen ministerraad heeft
Bonnet medegedeeld, dat Bérard zich op
nieuw naar Burgos zal begeven, ditmaal be
last met een officieele zending, en dat hij
generaal Franco zal ontmoeten. Dit besluit
is met algemeene stemmen door den raad
goedgekeurd.
Havas wijst er op, dat het de feitelijke er
kenning van de rechtsche Spaansche re
geering door Frankrijk insluit.
DE ZWITSERSCHE ERKENNING.
De legatie van het republikeinsche
Spanje te Bern heeft, nu de Zwitsersche re
geering het bewind van Franco erkend
heeft, opgehouden te bestaan. In bevoegde
kringen is men van meening, dat niette
min de betrekkingen tusschen Bern en het
republikeinsche Spanje gehandhaafd zullen
worden. Zwitserland heeft te Madrid een
kanselarij en te Valencia een consulaat..
DE ONSTEMMING IN ROME EN
BERLIJN.
In verband met de ontstemming, die te
Rome en Berlijn gewekt is door de diplo
matieke activiteit van Frankrijk en Enge
land in het rechtsche Spanje, schrijft Pier
re Bernus in het „Journal des Debats":
„Opgemerkt zal worden, dat de ergernis-
nog al onhandig is, want zij alleen toont,
dat Italië en Duitschland zich geen zorgen
maken om wat wellicht goed kan zijn voor
Spanje, maar uitsluitend om de mogelijk
heid om van dit land hun instrument te ma
ken. De Italiaansche en Duitsche dagbla
den zien in him ergernis zelfs niet, dat er
iets grotesks is in hun tegenspreken.
Vroeger verweten zij den- Westerschen
mogendheden de rechtsche regeering niet
te erkennen.
Thans klagen zij in deze erkenning een
somber complot aan".
DE VLUCHTELINGEN AAN DE
FRANSCH—SPAANSCHE
GRENS.
Tusschen de Fransche en rechts Spaan
sche autoriteiten zijn gisteren te Irun be
sprekingen gevoerd, naar aanleiding waar
van de Spaansche autoriteiten zich bereid
hebben verklaard, met ingang van vandaag
40000 vluchtelingen per dag toe te laten.
Hierdoor zal een einde kamen aan de op
stopping in het station van Hendaye.
GODSDIENSTIG LEVEN IN BARCELONA.
Met groote plechtigheid zijn de kerken
van Barcelona weer opengesteld voor den
openbare eeredienst. In de centrale Basi
liek is een plechtige H. Mis gecelebreerd,
waarbij alle militaire autoriteiten en een
volledige deputatie van de stad Barcelona
en een enorme menschenmenigte tegen
woordig waren.
Na afloop heeft de Vicaris-Generaal den
Zegen met het Allerheiligste gegeven. In
totaal zijn in Barcelona j.l. Zondag in 17
kerken weer voor het eerst H.H. Missen
opgedragen. Alle kerken moesten overeen
komstig de canonieke voorschriften op
nieuw geconsecreerd worden.
Ter dood veroordeeld.
Edouardo Barriobero, de 63-jarige presi
dent van de volksrechtbank te Barcelona en
Madrid, is na een pree es, dat enkele dagen
geduurd heeft, ter dood veroordeeld.
Met onze aangenaam verwarmde
Luxe Reiswagens naar het
CARNAVAL.
1802 VRAAGT PROGRAMMA.
AUTOREISBUREAU „BOLHUIS"
APOT HEKERSDIJ K 2 - LEIDEN - TEL. 362
DUITSCHLAND
HULDE AAN BISMARCK
Bij tewaterlating van een slagschip.
In tegenwoordigheid van de geheele rijks
leiding van staat, partij en weermacht is
gistermiddag te Hamburg het nieuwe Duit
sche slagschip „F" te water gelaten. Het
schip is „Bismarck" gedoopt en rijkskanse-
li Hitier heeft in zijn dooprede hulde ge
bracht aan den kanselier van het oude kei
zerrijk.
Vorsten en dynastiën, politiseerende Cen
trum-priesters en sociaal-democraten, het
liberalisme, de parlementen der diverse
landen en de rijksdag-partijen, bestaan
niet meer, zeide Hitier. Al deze factoren,
die den historischen strijd van dezen man
zoo zwaar hebben gemaakt, hebben hem
slechts kort overleefd. Het nationaal-socia-
lisme echter heeft, volgens Hitler, in zijn
beweging en in de Duitsche volksgemeen
schap de geestelijke wereldbeschouwing en
du organisatorische elementen geschapen
die geschikt zijn de vijanden van het rijk nu
en voor altijd te vernielen. (Dat dacht Bis
marck ook! Red.).
DE „ARISEERING" VAN DANTZIG
Sedert September 1938, toer de Duitsche
rassenwetgeving in werking trad, hebben,
naar officieel wordt medegedeeld, vijfhon
derd Jodèn de Vrij Stad Dantzig verlaten.
Verwacht wordt, dat vele andere Joden zul
len volgen vóór 1 April, welke datum is
vastgesteld voor de voltooiing der „arisee-
ring" van het gebied. Men verwacht, dat te
gen dien tijd alle handelszaken 'en panden
in arische handen zijn overgegaan en dat
Joden dan geen wettig beroep meer uit
oefenen, uitgezonderd eenige advocaten, die
alleen Jtden van advies mogen dienen. Aan
alle Joodsche artsen, twee uitgezonderd,
die tot nader datum Joodsche patiënten
mogen behandelen, is de practijkvergun-
ning ontzegd.
Door het systeem van den Joodschen in
vloed geleidelijk te weren, worden, naar
officieel gemeld wordt, mogelijke ongunsti
ge economische uitwerkingen vermeden,
streeksch gevolg van de anti-Joodsche wet-
Aan den anderen kant is een recht-
geving in de Vrije Stad, dat vele Poolsche
Joden, in wier handen grootendeels de
Poolsche zaad- en hout-exporthandel berust,
thans gebruik maken van de Poolsche ha
ven Gdynia in plaats van Dantzig.
HET TEKORT AAN ARBEIDS
KRACHTEN
De gevolmachtigde voor het vier jaars
plan, heeft zich in verband met het toene
mende tekort aan arbeidskrachten genood
zaakt gezien, maatregelen te nemen om den
arbeider meer aan de plaats van zijn ar-
staatspolitiek de beëindiging van arbeids-
is gemachtigu uit bijzondere motieven van
staatspolifiek de beëindiging van arbeids
overeenkomsten afhankelijk te maken van
de toestemming van het arbeidsbureau.
ENGELAND
DE KOSTEN DER BEWAPENING
Reuter verneemt, dat de Britsche regee
ring een Witboek zal uitgeven, inzake het
defensie-programma en de voorstellen om
het te financieren.
Volgens de ramingen op dit oogenblik,
zullen de nationale uitgaven in het komen
de begrootingsjaar waarschijnlijk ongeveer
een milliard pond sterling bedragen, waar
van de landsverdediging de helft, dus 500
millioen, zal eischen. Het is duidelijk, dat
het onmogelijk is, zulk een enorm bedrag
alleen uit de opbrengst der belastingen te
dekken of door gebruik te maken van de
beperkte volmachten om te leenen, waar
over de regeering op het oogenblik be
schikt. Men verwacht, dat het te publicee-
ren Witboek den toestand zal verduidelij
ken en den belastingbetalers een denkbeeld
zal geven van wat zij onder de volgende
begrooting zullen hebben op te brengen.
De publicatie van het Witboek zal de vol
gende week gevolgd worden door een La
gerhuisdebat over de landsverdediging.
EEN BETOOGING TEGEN DE
REGEERING
De lord-geheimzegelbewaarder sir John
Anderson heeft gisteren te Glasgow een
rede gehouden, tijdens welke het tot betoo
gingen kwam. Enkele toehoorders zongen
revolutionnaire liederen en eischten wa
pens voor Spanje. Zij riepen „Verlos ons
van Chamberlain".
In de omgeving van de zaal moesten dui
zenden betoogers door de bereden politie
uiteengedreven worden.
IEREN VOOR DE POLITIERECHTBANK
Voor de politierechtbank van Bowstreet
hebben «isteren negentien mannen en een
achttienjarig meisje terecht gestaan in ver
band met recente bomaanslagen. Zij waren
gearresteerd te Cardiff, Liperpool, Manches
ter en Londen. Zij zullen in verzekerde be
waring blijven tot. 16 dezer.
TSJECHO SLOWAKIJE
DE „STÜRMER" IN TSJECHO-
SLOWAKIJE VERBODEN.
Naar wij vernemen hebben de politie
autoriteiten in Brünn het in voorraad heb
ben en verspreiden van het beruchte anti
semitische en anti-clericaal weekblad van
Julius Streicher „Der Stürmer" verboden.
De Nationaal-Socialistische bladen in
Duitschland hebben reeds felle critiek te
gen dit besluit uitgeoefend en noemen dit
verbod „een daad van willekeur van de
Tsjechnische bureaucratie".
ITALIË
ZONDAG GEEN REDEVOERING VAN
MUSSOLINI.
De in het buitenland verspreide ge
ruchten, dat Mussolini Zondag a.s. te
Turijn een groote redevoering over de bui
tenlandsche politiek zal houden, worden te
bevoegder plaatse volkomen ongegrond ge
noemd.
HONGARIJE
IMREDY AFGETREDEN
Het kabinet Imredy is afgetreden.
Gisteren zijn den geheelen dag bespre
kingen gevoerd tusschen rijksregent Hor-
thy en minister-president Imredy. Men
weigert evenwel nadere inlichtingen te
verstrekken. Vandaag is te half tien een
ministerraad bijeen geroepen, waarna de
regeeringspartij zal vergaderen. Te 11 uur
za het parlement bijeen komen.
PALESTINA
SLACHTOFFERS VAN DE TERREUR
In één week
Sinds de vorige week te Londen de be
sprekingen zijn begonnen inzake Palestina
zijn, naar gisteren werd onthuld, veertien
Arabierent vijf Joden en een Britsch on
derdaan gedood en negentien Arabieren,
elf Joden en drie Britsche onderdanen ge
wond bij door Arabieren gepleegde daden
van terreur.
Gisteren werd een Britsch militair ge
dood en twee anderen gewond, toen een
electrische landmijn en Noorden van den
grooten weg van Akkro naar Safad een
Britsche legerauto! in. de lucht deed vliegen.
Gewapende benden, blijven in het nach
telijk duister Arabische dorpen in het dis
trict Jeruzalem binnendringen.
Vorige afgeloopen week zijn den dorpe
lingen collectieve beastingen opgelegd tot
een bedrag van 200 pond sterling.
Een Jodin werd des nachts door Ara
bieren doodgeschoten bij een aanval op een
Joodsche kolonie ten Z.O. van Haifa. Twee
Joodsche arbeiders werden gewond, toen
gisteren een boerderij, waar jongelieden
voor den landbouw worden opgeleid, werd
beschoten.
AMERIKA
FRANKRIJK BESTELT BOMBARDEURS
Gemeld wordt, dat Frankrijk een order
heeft geplaatst bij de Glenn Martin vlieg
tuigfabrieken te Baltimore voor de leve
ring van 115 tweemotorige bombardeurs.
Diplomatieke kringen zeggen, dat een
officieele mededeeling hierover te Parijs
kan worden verwacht.
LOOZE VISSCHERTJES
Marinevaartuigen hebben te San Juan
de Portorico, de aanwezigheid van Japan-
sche visschersvaartuigen gemeld in de
Caraibische zee, in het algemeen in het ge
bied, waarin de gecombineerde manoeu
vres van de Amerikaansche vloot zullen
worden gehouden.
Naar men verklaart, hebben de Japan-
sche vaartuigen nooit eerder in deze wa
teren gevischt.
Buitenlandsche berichten
ISTANBOEL WORDT GRIJS
GESCHILDERD.
De gemeenteraad van Istanboel heeft be
slist dat alle gebouwen te Istanboel in het
zelfde grijs geschilderd zullen worden, bij
wijze van voorzorgsmaatregelen tegen
luchtaanvallen. Proeven hebben namelijk
aangetoond, dat het luchtgevaar daardoor
aanzienlijk verminderd zal worden. De
kleur der gebouwen zal dezelfde zijn als die
van het asphalt en plaveisel der straten.
Op groote hoogte vliegende aanvallers
zullen dan slechts een grijze vormlooze
massa zien en zich niet kunnen oriënteeren.
ZUID-AFRIKA STRIJDT TEGEN DE
CACTUS-PLANTEN.
De Zuid-Afrikaansche regeering heeft de
Cactus, die al groote gebieden van het land
heeft overwoekerd, den oorlog verklaard.
Kasten en Hindoe's
in
Nellore
Mgr. W. Bouter over
zijn Missiegebied
In verband met het bezoek,, dat de Ne-
derlandsche Missiebisschop, mgr. W. Bou
ter, Maandag a.s. zal komen brengen aan
Leiden, waar hij in de groote Stadsgehoor
zaal zal spreken over zijn Missie en een
film van zijn Missie zal laten zien, laten
wij hier ter kennismaking een hoofdstuk
volgen van het door mgr. Bouter ge
schreven werkje: „Geloof, hoop en jjefde
in het Bisdom Nellore".
De Telegoes, aldus mgr. W. Bouter,
hebben getoond buitengewoon materiaal
te zijn voor God's genadewerking. Zelfs
als Catechumenen moeten zij dikwijls
veel voor het Geloof lijden, want hun Hin
doe en Protestante buren stellen iedere
poging in het werk hen van het Katholi
cisme af te houden. Het kapelletje van de
Catechumenen werd in een van onze dor
pen in brand gestoken. Met levensgevaar
werden Kruis en O. L. Vrouwe beeldje
door de arme menschen uit de vlammen
gered. In een ander dorp werden de Cate
chumenen 's nachts aangevallen en met
stokken geslagen; weer ergens anders
werd het hun verboden uit de publieke
bron te putten. Zij worden soms bedreigd
uit het dorp verbannen te worden. Wij mo
gen het Onzen Zaligmaker nazeggen:
„Zulk groot geloof heb Ik in Israël niet
gevonden". Door tegenwerking en ontbe
ringen wordt hun geloof beproefd en ge
sterkt.
Ieder jaar bezoek ik een gedeelte van
mijn uitgebreid Diocees. De lange ver
moeiende visitatie-reis gaat langs slechte
stoffige wegen en smalle bergpaden,
door de droge bedding van rivieren en
over brandende vlakten, met het karro-
spoor als eenige aanduiding van -weg. Als
onverwachte zware regens de wegen onbe
gaanbaar maakt, wordt de oude Ford ver
wisseld voor den beproefden ossenwagen,
maar het kan gebeuren dat zelfs de
spreekwoordelijk geduldige ossen in de
modder blijven steken. De_ draagstoel, „pa
lankijn" of „mena", wordt nu het redmid
del, want de menschen willen niet heb
ben dat ik loop. Deze houten kist is maar
1.30 meter lang, 60 centimeter breed en
een 75 c.m. hoog; voor en achter zit een
draagstok. Door twee deurtjes of luiken,
45 centimeter breed, moet ik naar binnen.
Zes sterke kerels, drie voor en drie ach
ter, nemen de zware kist op hun schou
ders. Op het rythme van de eigenaardige
geluiden, die zij uitstooten, wordt de wag-
geldraf er kilometers ver ingehouden. Als
zij ook in de modder wegzinken, zit êr
niets anders op dan den weg per voet
voort te zetten. Wat een troost en vreugde
als wij eindelijk een Katholiek dorp na
deren. De menschen komen ons een paar
K.M. buiten het dorp tegemoet met bloe
men, muziek en trommels („tomtams").
Zij wuiven met palmen en terwijl mo.e-
ders hun kinderen omhoog houden en den
zegen vragen, wordt er overal gezongen:
„Gezegend is hij, die komt in den Naam
des Heeren". Zij moeten natuurlijk allen
Als strijdmiddel dient een kleine kever.
De cactus, die in de Europeesche landen
als een sierplant in wintertuinen en wo
ningen wordt gehouden en verzorgd, is in
Zuid-:Afrika zoo langzamerhand een drei
gende plaag geworden.
Het merkwaardige is, dat de cactus, en
vooral de opuntia, waar het hier om gaat,
in Zuid-Afrika nog niet eens zoo oud is.
Ook in dit land werd zij als sierplant in
gevoerd. Ongeveer 150 jaren geleden zagen
enkele farmers uit het Zuid-Afrikaansche
wijnbouwgebied van Graaf Reinet in de
tuinen van Kaapstad een sierplant, die hun
zoo goed beviel, dat zij besloten, haar ook
in hun streek te kweeken. Het betrof hier
de opuntia, die uit Zuid-Amerika komt.
Deze sierplant, die met haar roode bloe
sems waarschijnlijk een bijzondere aan
trekkingskracht op de farmers uitoefende,
werd dus naar het wijnbouwgebied van
Graaf Reiniet overgebracht, waar zij bui
tengewoon goed gedijde. Al spoedig was
zij in alle tuinen te zien. Maar men ver
moedde toen nog niet, dat zij eenmaal een
ware plaag zou worden. Zij verbreidde
zich met zoo groote snelheid, dat men geen
middel meer wist, om haar met succes te
bestrijden. Tegenwoordig zijn groote ge
bieden in Zuid-Afrika door deze stekelige
plant overwoekerd. Men schat de grootte
van deze stekelige woestenij op 4.233.000
acres. De cactus-wildernis is vroeger vrucht
baar land geweest, zoodat de schade, die
de opuntia veroorzaakt, nauwelijks te over
zien is.
De opuntiacactus is evenals het woestijn
zand in het Noorden van de Zuid-Afrikaan
sche unie een dreigende vijand geworden.
Zooals men het opdringende woestijnzand
door aanplantingen tracht in te dammen,
zoo moet nu de cactus door een kever, die
den wetenschappelijken naam van cacto-
blastis ontving, worden bestreden. De eerste
proeven met dezen cactusblastis zijn reeds
genomen. De resultaten waren schitterend.
Kleine gebieden werden dank zij de vraat
zucht van den kever reeds van de cactus
gezuiverd. Nu hebben de drie regeerings-
stations, die in het cactusgebied worden op
gericht, reeds 80 millioen cactoblastis-eieren
uitgezet. Er zullen nog 80 millioen eieren
volgen. Met dit leger van 160 millioen
kevers hoopt men de opuntia's in een tijd
perk van naar schatting 10 jaren een vol
komen nederlaag toe te brengen.
Op de strijdkracht van deze cactusvreters
speculeeren in Zuid-Afrika nu reeds de ma
kelaars. Naar men zegt, zijn groote cactus-
gebieden aangekocht door grondspeculan-
ten, die ze over tien jaren tegen belangrijk
hoogere prijzen hopen te kunnen verkoopen
den ring kussen, zelfs de babies, anders
zijn ze niet voldaan. Of tenminste moeten
zij mijn toog aanraken. De ouden van da
gen en de zieken worden voor een extra
zegen bij mij gebracht. Telkens als ik een
dorp binnentrek, denk ik vanzelf aan den
glorieuzen intocht van Christus in Jerusa
lem. Soms gebeurt het, dat wij pas
's avonds laat aankomen, maar ook dan
zelfs staan drommen menschen met ge-
improviseerde fakkels in olie gedrenkte
lappen goed aan het eind van een langen
stok vastgebonden op ons te wachten.
Plenty licht maar ook plenty rook. Onder
geschreeuw, gebed en gezang trekken wij
nu naar de dorpskapel en bewonderen in-
tusschen het vuurwerk, dat ter onzer eer
wordt afgestoken.
In de dorpen wordt voor zonsopgang
Mis gelezen, want de arme menschen moe
ten al vroeg naar het veld. Mannen, vrou
wen en kinderen, babies incluis, "vullen de
kleine kapel. Het is ontroerend hun gebe
den te hooren en hun eenvoudig geloof ga
de te slaan. Met meer dan gewone devotie
roepen zij uit: „Mijn Heer en mijn God",
als de Hostie omhoog wordt, geheven, en
dikwijls als de sterke stemmen van man
nen en vrouwen zijn weggestorven, hoor
ik het de kleintjes hen nog nazeggen: „Naa
Jelinawaaraa, naa Devudaa", „Mijn Heer
en mijn God".
De vrouwen dragen bij het Communi-
ceeren de babies op de heup. De kleintjes
steken lachend de handjes uit naar de
Hostie, of openen hun mondjes omdat zij
het moeder ook zien doen. Zij schijnen
teleurgesteld als zij worden overgeslagen,
maar moeder drukt haar kindje dichter
aan haar hart opdat het dichter bij Jezus
zal zijn. „Laat de kleinen tot Mij komen".
Zij wilden niet heengaan voordat de ver
moeide Meester hen op Zijn knie geno
men ën gezegend had. In ieder dorp" dat
wij doortrekken dringen honderde heiden-
sche kinderen met hun groote donkere
oogen om ons heen. Dikwijls vragen ze
mij: „Geef ons ook Jezus, den Kinder
vriend".
Eerste Leidsche
Begrafenisonderneming
voor Roomsch Katholieken
GEVESTIGD 1882 34X1
G.H. KLEINHANS
Pleler de la Courtstraat 22
TRANSPORT - TELEFOON 1455
DE POSTVLUCHTEN OP NED. O.-INDIë.
De positie der K.L.M.-postvliegtuigen op
Indië was gisteravond als volgt:
Op de uitreis arriveerden de „Emoe"
te Jodhpoer, de „Oehoe" te Napels en de
„Nandoe" te Singapore.
Op de thuisreis landden de „Wiele
waal" .te Bagdad en de „Pelikaan" te Me-
dan.
In den laten middag, om 1.52 uur, is gis
teren de „Valk" uit Indië op Schilhol terug
gekeerd.
BELEEDIGING VAN JOODSCHE
VOLKSGROEP.
De Haagsche rechtbank veroordeelde
gisteren den 47-jarigen E. J. R., oud-re
dacteur van „Het Nationale Dagblad", on
der wiens verantwoordelijkheid in het
nummer van 15 October j.l. van dat blad,
twee artikelen verschenen, welke belee-
digend geacht werden voor de volksgroep
van Nederlandsche Joden, tot een geld
boete van 200, subs. 100 dagen hechte
nis.
Het O.M. had een geldboete van 800,
en een voorwaardelijke gevangenisstraf
van drie maanden geëischt.
Leest met aandacht
de advertenties
In Uw DanV'id I
