Franco bezet Catalonië
Negrin wil den
strijd voortzetten
Bonnet over de
Fransche politiek
BUITENLAND
Safe loketten
BIOSCOPEN TE LEIDEN
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1939
DE LEIOSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
OLOT EN RIPOLL IN HANDEN DER
RECHTSCHEN.
Figueras ontruimd.
Het communiqué van het rechtsche hoofd
kwartier maakt melding van aanzienlijke
vorderingen aan het Catalaansche front,
welke voor een der colonnes 28 kilometer
bedraagt. Talrijke plaatsen zijn bezet, en
er zijn 2325 krijgsgevangenen gemaakt. De
rechtsche vliegtuigen hebben de havens
Rosas, Alicante, Laselva, alsmede het sta
tion van Figueras en de hoogovens van Sa-
gunto gebombardeerd.
In het communiqué van Franco's hoofd
kwartier wordt voorts nog medegedeeld,
ve van het goud der Spaansche Nationale
Bank.
„Zoolang al deze voorwaarden niet ver
vuld zijn", aldus het blad. „zal de overwin
ning van Franco in de nationale Spaansche
geschiedenis niet definitief en totaal zijn.
De beweging, waarvan Franco het hoofd is,
is een diepgaande nationale beweging, die
aan het land een nieuw geestelijk, sociaal
en politiek regime wil geven. De algeheele
overwinning van Franco zal de voltooiing
van deze beweging kunnen bewerken. Voor
deze politieke overwinning, aldus besluit
het blad, hebben Italië en Duitschland, na
dat de bewijzen van buitenlandsche inter
ventie ten gunste van de rooden geleverd
waren, aan Franco hun militaire en geeste
lijke solidariteit aangeboden. Met het oog
op deze politieke overwinning, hebben Ita
lië en Duitschland officieel een volkomen
gelijke houding ten aanzien van het Spaan
sche vraagstuk aangenomen."
dat de rechtschen aan het front van Cata
lonië de belangrijke stad Olot hebben be
zet. De bezetting van Olot heeft den eer
sten overdwars liggenden belangrijken weg
ten Zuiden van de Pyreneeën afgesneden,
waardoor de regeeringstroepen nog slechts
de beschikking hebben over bijna onbe
gaanbare bergpaden. In den sector Seo de
Urgel heeft het front zich sterk verplaatst.
De rechtschen vorderen in het geheele dal
van Cerdagne.
Voorts meldt Radio Nacional officieel de
bezetting van Ripoll.
Figueras is gistermiddag door de linksche
troepen en de burgerbevolking geheel ont
ruimd. Dikke rookwolken stijgen op uit de
stad, die sedert gisterochtend vijf maal ge
bombardeerd is. Geen enkel menschelijk
wezen is thans meer in de stad te beken-
DE STRIJD WORDT VOORTGEZET.
De regeering zal zich in centrale zóne
vestigen.
Volgens mededeelingen, welke door de
Spaansche ambassade te Londen aan de
pers verstrekt zijn. zal de linksche regee
ring zich zoo spoedig mogelijk te Valencia
of in een andere stad in de centrale zóne
vestigen, om het verzet tot het uiteiste te
crganiseeren. Negrin en de overige minis
ters zullen zich, zoodra het vraagstuk der
vluchtelingen met de Fransche autoritei
ten is geregeld, naar het centrale gebied
begeven.
In tegenstelling met de gisteren gepubli
ceerde berichten over een verblijf van Ne
grin in Frankrijk wordt gemeld, dat de
Spaansche minister-president Spanje niet
heeft verlaten en zich op eenige kilometers
van de Fransche grens bevindt.
Op de vragen van journalisten heeft Del
Vayo verklaard: „De regeering is vast be
sloten, den strijd tot het einde toe voort te
zetten. De middelen, waarover wij in de
centrale zóne beschikken, stellen ons in
staat den strijd nog maanden lang voort
te zetten. Ondanks den ernst van den toe
stand zijn wij ten aanzien van het resultaat
vol vertrouwen, want wij hebben het ge
heele volk achter ons".
De stemming te Madrid.
De val van Barcelona heeft de Madri-
lanen verrast. Na het verzet der regeerings
troepen bij het begin van het Catalaansche
offensief en het succes van generaal Miaja
in Estremadura, dat thans door het slechte
weer wordt belemmerd, hadden zij gehoopt,
dat deze stad van twee millioen inwoners
tot het uiterste verzet zou plegen en het of
fensief doen staken. Echter heeft de jong
ste rede van Negrin de gemoederen gerust
gesteld in zake de houding der regeering.
DE KWESTIE DER TERUGTREKKING
VAN ITALIAANSCHE VRIJWILLIGERS.
De „Giornale d'Italia" schrijft, dat de te
rugtrekking der Italiaansche vrijwilligers
vit Spanje afhangt van de volgende voor
waarden:
1. Volkomen demobilisatie en versprei
ding der naar Frankrijk gevluchte troepen-
afdeelingen, die anders toch steeds een ge
vaar zouden blijven voor het rechtsche
Spanje.
2. De naar Frankrijk gevluchte bewind
hebbers van het republikeinsche Spanje
moeten uit elkaar gaan en onschadelijk
v/orden gemaakt. Hun aanwezigheid in
Frankrijk schijnt op zich zelf volgens het
blad reeds zonderling en bedenkelijk.
3. Onvoorwaardelijke capitulatie binnen
en buiten de grenzen van Spanje.
4. Teruggave der geroofde en naar Frank
rijk overgebrachte schatten van Spanje, die
niet alleen een nationaal goed doch een
oorlogsfonds vormen, zoomede de terugga-
Bij een gevatte koutfe.
Met Mijnhardtjes steeds vlugge resultaten.
460S Doos 80 en 60 ct.
Het Spaansche en
Italiaansche probleem
UITEENZETTING IN DEN SENAAT
In antwoord op verschillende sprekers
heeft gisteren Bonnet in den senaat een
redevoering uitgesproken, waarin hij zeide
in het licht van de kortelings in het buiten
land uitgesproken redevoeringen duidelijk
de doeleinden te willen preciseeren van de
Fransche politiek.
Ten aanzien van de betrekkingen met
Duitschland zeide Bonnet, dat Frankrijk
steeds den wil te kennen heeft gegeven
om zich met Duitschland te verstaan. Het
heeft een nieuw bewijs gegeven van dezen
vredelievenden wil tijdens de overeen
komst van München. Er is geen Fransch-
man, die niet van ganscher harte en met
heel zijn verstand een goede verstandhou
ding wenscht tusschen Frankrijk en
Duitschland. Dit heeft de FranschDuitsche
verklaring van 6 December bevestigd.
Waarin voorzag die verklaring?
In onzen wil tot overeenstemming tus
schen de beide volkeren, in erkenning van
onze grenzen, is er één man, die geweigerd
zou hebben, die verklaring te onderteeke
nen? Niemand zou dat durven bezweren.
Veeleer zijn wij van meening, dat de ge
meenschappelijke verklaring een eerste
étappe moet vormen en tusschen ons een
samenwerking vol vertrouwen in de toe
komst moet openen.
De verhouding tot Italië
Wij hebben, zoo vervolgde spreker, geen
enkele poging verwaarloosd om ieder mis
verstand tusschen Italië en Frankrijk uit
den weg te ruimen.
De regeering is niet in gebreke gebleven.
Op 19 December heb ik uit haar naam een
verklaring afgelegd, die geen enkele dub
belzinnigheid bood: „Frankrijk zal er nooit
in toestemmen een duimbreed grond aan
Italië af te staan".
Iedere poging om die pretentie te verwer
kelijken, zou slechts kunnen uitloopen op
een gewapend conflict. De minister-presi
dent heeft dit met dezelfde kracht gezegd
tijdens zijn onvergetelijke reis naar Tunis.
Wij hebben het herhaald in de Kamer,
een week geleden. Wij vertroi wen op die
wijze duidelijk de gedachte te hebben
weergegeven van iederen Franschen bur
ger en van het Fransche rijk".
„Handen af van Spanje"
Zijn rede voortzettende, besprak Bonnet
den burgeroorlog in Spanje, In 1936 gaf
Frankrijk te kennen dat het in dezen oor
log niet intervenieeren zou. Het heeft zich
aan deze gedragslijn gehouden. Het parle
ment had de niet-inmengings-politiek toege
juicht op een oogenblik, waarop de Spaan
sche republiek meesteresse was van geheel
Spanje. Het zou een vreemde paradox zijn
geweest van deze politiek afstand te doen
op een oogenblik, waarop de republikein
sche regeering drie vierden van het Spaan
sche gebied had verloren".
„Maar", zoo voegde Bonnet hier aan
toe, „Spanje heeft voor onze verbindingen
met ons Afrikaansche rijk een kapitaal,
strategisch belang. Wij zouden niet kunnen
toestaan, dat eenige vreemde staat de on
aantastbaarheid van Spanje zou komen te
bedreigen en door Spanje heen de veilig
heid van Frankrijk bedreigde.
Ieder moet begrijpen, dat Frankrijk, dat
de onafhankelijkheid van anderen eerbie
digt, geen aanslag kan laten plegen op zijn
eigen souvereiniteit en niet kan toestaan,
dat een regeering, welke ook, haar souverei
niteit op Fransch gebied uitoefent. Nog
minder zou het kunnen dulden, dat vreem
delingen, die in Frankrijk een toevlucht
vinden, hun twisten op Fransch gebied
overbrengen.
Hij, die de gastvrijheid verleent, heeft
niet alléén plichten, degene, die de gastvrij
heid aanvaardt, heeft ze ook.
Het is duidelijk, dat Frankrijk niet door
toelating zonder limiet in aantal en tijds
duur, zijn eigen kinderen kan veroordeelen
tot werkloosheid en ellende. Wij hebben
derhalve de regeering te Burgos faciliteiten
doen vragen voor den terugkeer /an vluch
telingen naar hun vaderland, in het bijzon
der van vrouwen, kinderen en grijsaards,
die wij met zooveel ontroering volgens de
tradities van Frankrijk hebben opgenomen.
Generaal Jordana heeft op dit punt gun
stige verzekeringen gegeven. Deze terug
keer van vluchtelingen naar Spanje zal
grootelijks vergemakkelijkt worden, wan
neer de regeering van Burgos, bezield door
een ruimen geest van edelmoedigheid, wel
willende maatregelen van amnestie zou wil-
ne nemen.
Chamberlains verklaring
Degenen, die de laatste weken insinueer
den, dat de overeenstemming tusschen
Frankrijk en Engeland niet zoo nauw was
als men beweerde, wees Bonnet op de ver
klaringen van Chamberlain in het Lager
huis. „Ik zou het mijzelf kwalijk nemen,
wanneer ik daar het geringste persoonlijke
commentaar aan toevoegde, aldus spr. Ik
twijfel er niet aan, dat gij de geheele strek
king begrepen hebt van deze verklaring".
VAN HET VATICAAN
DE PAUS VOELT ZICH WEER BETER
Vandaag waarschijnlijk weer audiënties
Z.H. de Paus gevoelde zich gisteravond
wter aanmerkelijk beter, zoodat hij, naar
Reuter verneemt, vandaag waarschijnlijk
weer audiëntie zou kunnen' geven. Men
hoopt, dat de Paus ook de Hoogmis zal
kunnen bijwonen, die a.s. Zondag ter vie
ring van de pauskeuze en van den tienden
verjaardag 'van het verdrag van Lateranen
in de St. Pieter zal worden opgedragen.
Kroonprins Umberto zal den koning-
keizer en graaf Ciano, de Italiaansche mi
nister van buitenlandsche zaken, den Duce
vertegenwoordigen.
De Paus is voornemens, bij die gelegen
heid het Italiaansche episcopaat in plech
tige audiëntie te ontvangen. Naar D.N.B.
verneemt, zijn ruim 200 Italiaansche aarts
bisschoppen en bisschoppen uitgenoodigd.
Ook de curie-kardinalen zullen aan deze
audiëntie deelnemen.
De Paus zal dan tot de bisschoppen een
toespraak houden, waarin hij de verzoe
ning tusschen den H. Stoel en den Itahaan-
schen staat gedenkt en tevens richtlijnen
zal geven voor het bestuur van de Itali
aansche bisdommen. Volgens het Duitscne
Nieuwsbureau zou deze zitting geheim zijn
en zou 's pausen rede niet gepubliceerd
worden.
Men verwacht( dat de paus in het bijzon
der zal spreken over de rechten van de
katholieke actie in Italië, een geschilpunt,
dat reeds in 1931 de oorzaak van ernstige
meeningsverschillen werd en sinds het
najaar opnieuw een punt van wrijving is
geworden. Zooals beltend, acht men in som
mige extreem-fascistische kringen het lid
maatschap van de fascistische partij met
dat van de katholieke actie onvereenigbaar
DUITSCHLAND
ROSENBERG OVER HET JODEN
VRAAGSTUK
Ideologische si rijd behoeft geen oorlog tot
gevolg te hebben.
Tijdens een receptie voor de buitenland
sche diplomaten en de buitenlandsche pers
heeft rijksleider Alfred Rosenberg een
redevoering uitgesproken over het thema:
Moeten ideologische tegenstellingen vijand
schappen tusschen staten ten gevolge heo-
ben?
In deze redevoering zette spr, uiteen,
dat iedere natie de problemen op eigen
manier oplost en daarmede slechts haar
eigen lot bepaalt, zonder er aanspraak op
te maken andere staten rechtstreeks te
willen beinvloeden.
Het nationaal socialisme is steeds be
reid traditie en wezen van andere volkeren
te begrijpen en heeft in het geheel niet de
bedoeling, wanneer het met rust wordt ge
laten, om vreemde staatslieden en andere
staten te achtervolgen met negatieve cri-
tiek en propaganda.
Op één punt echter blijkt thans by zonder-
duidelijk, hoe zeer, over staatsvormen en
tradities heen, de meeningen dank zij een
ideogische ommekeer uiteen loopen: in het
Jodenprobleem.
De maatregelen van Duitschland ten
behoeve van uitschakeling der Joden uit
het geheele Duitsche leven hebben een
wereldophitsing van alle Joden en van
hen afhankelijken gewekt als antwoord
op deze zelfverdediging der Duitsche natie.
Daarmede is het probleem van een beslis
sende emigratie weer tot een wereldpoli
tiek probleem van de actueelste soort ge
worden.
Rosenberg bepleitte de instelling van
een Joodsch „reservaat" in Guyana of Ma
dagascar en hij besloot zijn rede:
„Geestelijke strijd is er in de wereldge
schiedenis steeds geweest en ideologische
conflicten zullen den volkeren ook in de
toekomst niet bespaard blijven. Maar dat
behoeft niet ten gevolge te hebben,
wanneer allen van goeden wil zijn dat
nu uit deze ideologische worsteling van
een groot tijdperk noodzakelijkerwijze po
litieke, of zelfs militaire conflicten ont
staan".
KERKVERVOLGING IN HET
DERDE RIJK.
DE TIJD VAN HET CHRISTUS-KRUIS
IS VOORBIJ!
In een redevoering, die Alfred Rosen
berg dezer dagen te Munster in Westfalen
gehouden heelt, deelde hij mede, dat het
Nationaal-Socialisme zich in zijn tweede
stadium bevindt. In de eerste periode ging
het om een politieke en economische revo
lutie: heel de binnenlandsche en buiten
landsche politiek moest doordrenkt wor
den van den geest van het Nationaal-
Socialisme.
In de tweede periode gaat het om de
zielen der menschen.
Teekenend voor deze sfeer is wel de
teekening, die afgedrukt staat op den om
slag van een populaire editie van Nietz-
sches „Antichrist", die dezer dagen by de
Uitgeverij „Nordland" in Maagden our g
verscheen. Men ziet een groot Christen-
kruis op den grond vallen, terwijl een
reusachtig Hakenkruis stralend als de zon
oprijst boven de duisternis. De Hitler-
Jeugd zingt dan ook in een van haar liede-
„De herfstwind waait over de velden.
De tijd van het Kruis is voorbij....
Kan de zoon van een Duitsche moeder
Wel iets gemeen hebben met Paus en
Papen?"
„De tyd van het Kruis is voorbij!" Dat
schrijft ook Rosenberg in zijn Mythos blz.
680- „De mythe van het Christelijk Kruis
is dood: zijn plaats wordt ingenomen door
de mythe van het Hakenkruis, van ras en
bloed".
FRANKRIJK
SCHE PARTIJ GEARRESTEERD.
PARTIJ GEARRESTEERD.
Was in bezit van compromitteerende
documenten.
l'Intransigeant meldt uit Straatsburg,
dat dr. Roos, lid van den gemeenteraad
van Straatsburg en een der leiders der
Elzasser autonomistische partij, gearres
teerd is en te Nancy is ingesloten, na een
langdurig onderzoek der speciale politie
te Straatsburg, die een aantal compromit
teerende documenten heeft in beslag ge
nomen.
Volgens het blad zou Roos beschuldigd
worden van handelingen tegen de veilig
heid van den staat ten gunste van een
vreemde mogendheid. Hij is ter beschik
king gesteld van de militaire rechtbank
te Nancy.
ENGELAND
DE PALESTIJNSCHE CONFERENTIE.
Het begint al goed!
Nauwelijks waren de officieele begroe
tingsredevoeringen op de gisteren te Lon
den geopende Palestina-conferentie achter
den rug, of de eerste moeilijkheden deden
zich gevoelen.
De vertegenwoordigers van de Arabi
sche nationale verdedigingspartij, die on
der leiding staat van Nasjasjibi, wilde
niet één delegatie vormen tezamen met de
aanhangers van den Groot-Moefti, zoodat
de besprekingen, welke gisteravond tus
schen de Arabische en Britsche delegaties
zouden plaats vinden, uitgesteld moesten
worden.
Het standpunt der gedelegeerden van
den Moefti is, dat zij de eenigeh zijn, die
de Arabieren van Palestina vertegenwoor
digen, daar zij benoemd zijn - door het
Hooge Arabische Comité, dat alle partyen
vertegenwoordigt.
CHAMBERLAIN NIET NAAR DE V. S.
In antwoord op een vraag in het Lager
huis heeft Chamberlain verklaard, niet
voornemens te zijn een bezoek te brengen
aan de Vereenigde Staten, aangezien zijn
langdurige afwezigheid uit Engeland tal
rijke inconvenienten zou opleveren.
BESPREKINGEN TUSSCHEN
ENGELSCHE EN DUITSCHE INDUSTRIE
Minister Oliver Stanley verklaarde, vol
gens een bericht in de „Tel.", gisteren in
het Lagerhuis, in antwoord op een vraag,
dat informeele besprekingen plaats ge
vonden hebben tusschen de Federation of
British Industries en de „Reichsgruppe
Industrie" in Duitschland met het doel
om middelen te vinden ter oplossing van
problemen welke voortspruiten uit de con
currentie van de industrieën der beide
landen. De besprekingen betreffen zoowel
den Engelsch-Duitschen handel als de
neutrale markten. Het ligt in de bedoeling
van de Engelsche regeering om de Zuid-
oost-Europeesche markten bij de discus-
PALESTINA
26 PERSONEN GEARRESTEERD.
Britsche militairen hebben zesentwintig
mannen gearresteerd, die zij verrasten in
een huis in een dorp aan de Noordgrens.
Zy hebben een aantal geweren en een
hoeveelheid ammunitie in beslag geno
men. Eén man, die probeerde te ontsnap
pen, werd doodgeschoten.
CHINA
MOORDDADIGE BOMBARDEMENTEN.
Tijdens het afgeloopen weekeinde heb
ben de Japanneezen twee steden in West-
China gebombardeerd, waarbij naar schat
ting meer dan 1500 dooden en gewonden
zijn gevallen. Duizend slachtoffers vielen
te Wanhsien en meer dan 500 te Kwei-
yang, waar een derde deel der gebouwen
verwoest zou zijn.
DE POLITIEKE MOORDAANSLAGEN
TE SJANGHAI.
Vanmorgen is te Sjanghai de vierde
moordaanslag binnen 48 uur tijds ge
pleegd en wel op een zekeren Toeng Tsji
Kao, een 26-jarigen detective, die in dienst
stond van de onder Japansche controle
staande Chineesche politie. Hij is vanmor
gen door drie lieden doodgeschoten.
AMERIKA
DE UITBREIDING DER LUCHTMACHT.
De Amerikaansche commissie voor mi
litaire aangelegenheden van het Huis van
Afgevaardigden heeft met algemeene
stemmen een wetsontwerp goedgekeurd,
waarbij machtiging wordt gegeven voor
de uitvoering van het grootste deel van
het speciale verdedigingsprogram van
Roosevelt, dat 525 millioen dollar beloopt.
Dit program houdt een uitbreiding in van
het aantal legervliegtuigen tot 5500.
Andrew May, de voorzitter der commis
sie, onthulde, dat republikeinsche leden
der commissie zonder resultaat btf het
ministerie van oorlog verzocht hebben, de
productie per jaar te beperken tot ten
hoogste 1000 toestellen. Deze breidel is
thans weggenomen. De vliegtuigen kun
nen even snel worden gekocht als ge
bouwd.
lido:
Rex:
HOOFDFILMS
Vier dochters (Lane
Sisters, Claude
Reins).
De held op sokken
(Joe Penner).
De Jantjes (Johan
Kaart, Fientje de la
Mar).
Circusclown (Joe
Brown)
De rechtzaak dr.
Deruga (Willy Bir-
gel).
Flash Gordon op
Planeet Mars (Bus
ter Crabbe).
Huwelijksgeluk
van 4 zusters
Avonturen v.
Amsterdamse!".'
matrozen
AANVANGSUUR
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 2—7
uur. Zaterdag en
Woensdag 2 uur ma-
tinée.
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 4—7
uur. Woensdag half 3
matinée.
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 2—7
uur. lederen middag
behalve Maandag, 1!
uur matinée.
Goedgekeurd v.
volwassenen
Goedgekeurd v.
volwassenen
Afgekeurd.
Afgekeurd
