WOENSDAG 1 FEBRUARI 1939 30ste jaargang No. 9250 S)e £eidAcli£(3ou/ïci/tii Bureaux Papengracht 38. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 8 Telefoon: Redactie 15, Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. V Geen stemming voor ge meenteraadsverkiezing Het denkbeeld is geopperd, om de ge meenteraadsverkiezingen te laten afloopen zonder stemmingen! En wij kunnen ons voorstellen, dat het voor velen groote bekoorlijkheid heeft! Voor velen, die het voorrecht hebben, de gemeenschap in den gemeenteraad te ver tegenwoordigen, en die aldus er zeker van zouden zijn, hun zetel te behouden! En, misschien niet minder, voor velen, die zitting hebben in besturen van „kies- vereenigingen" en graag 'n keer zouden willen overslaan de vaak niet gemakkelijke leiding bij de stemming voor gemeente raadsverkiezing en al wat daaraan voor afgaat! Maar: men verheuge zich er nog maar niet over, dat het geopperde denkbeeld ver wezenlijkt zal worden! Waar en door wie is dit merkwaardig denkbeeld geopperd. Wij vernemen het volgende uit de „Volkskrant" „In een van ónze, zooals men die pleegt te noemen, middelgroote gemeenten een met meer dan 25.000 inwoners heeft de voorzitter der katholieke raadsfractie het initiatief genomen tot ten samenkomst van voorzitters van alle politieke groepen, in den gemeenteraad vertegenwoordigd, om de vraag onder het oog te zien in hoeverre het mogelijk is, de gedachte der geestelijke en moreele herbewapening in verband te brengen met de komende verkiezing van een nieuwen gemeenteraad. De bijéénkomst heeft reeds plaats gehad; er is breedvoerig van gedachten gewisseld, ook over een basis voor verdere bespreking, doch tot een definitief besluit is men niet aanstonds gekomen". De bedoeling is, naar we lezen, klaarblij kelijk tot een afspraak te komen omtrent een verkiezing zonder stemming', op de grondslag van het aantal zetels, dat elke partij thans bezit. De „Volkskrant", die dit bericht brengt, wijst er op, dat, afgezien nog van de vraag, of het denkbeeld in practijk kan worden gebracht (de kiezers blijven toch hun wet- t el ij k e vrijheid behouden, met alle con sequenties ervan!), het toch niet op de lijn van de koninklijke opwekking ligt, stem ming voor gemeenteraadsverkiezing te ver mijden! Zeker, bij een stemming kunnen voor komen en komen ook feitelij k her haaldelijk voor wrijvingen en botsingen zekere propaganda-vormen die niet bevorderlijk zijn voor een geestelijke en moreele heibewapening, waartoe de Ko ningin het Nederlandsche volkt opwekt. Maar, ons inziens, moet juist het streven, om te komen tot die geestelijke en moreele herbewapening, er op gericht zijn, niet om, feitelijke en gegronde verschil len te onderdrukken geenszins! maar om de uiting van die verschillen te leiden in behoorlijke banen en om boven die meeningsverschillen uit te aanvaarden een feitelijke, alleszins redelijke eenheid. Wie de gemeenteraadsverkiezingen in ver band wil brengen met het koninklijk woord inzake geestelijke en moreele herbewape ning, zal dit verband moeten zoeken in de wijze van actie zoowel bij candidaatstelling in eigen partij als bij de verkiezing van de candidaten door middel van de stembus. NIEUWE NEDERLANDSCHE POSTZEGELS. In de memorie van antwoord aan de Eerste Kamer over de Postbegrooting deelt de minister van binnenlandsche za ken mede dat in beginsel is besloten tot de uitgifte van nieuwe Nederlandsche postzegels. Het huidige z.g. Koninginnetype zal daarbij woraen vervangen door een zegel met een andere beeltenis van de Konin gin. DE WERELD Ift 'VOGELVLUCHT LONDEN: Daar de rede van Hitier Maan dag in den Rijksdag in zekeren zin een antwoord was op de rede, welke Chamber lain Zaterdag te Birmingham had gehou den, is het hoogst belangwekkend te ver nemen, wat de Britsche eerste-minister van Hitiers uitlatingen denkt. Zooals men zich denken kan, is de in druk, welke Hitiers woorden op de we reld hebben gemaakt, verschillend ge weest al naar de geesteshouding van den luisteraar. Maar de overheerschende mee ning was toch niet ongunstig, hoewel men gaarne wat meer duidelijkheid had gezien. Chamberlain heeft door zijn verklaringen in het Britsche Lagerhuis die meening be vestigd. „Het was een lange rede, zeide de pre mier, en ik mag niet zeggen, dat ik reeds den tijd heb gehad om zorgvuldig iedere zinsnede er van te bestudeeren. Doch ik kreeg zeer beslist den indruk, da; dit niet de rede was van een man. die zich er op voorbereidt, Europa in een nieuwe crisis te storten. Het schijnt mij toe, dat de rede vele passages behelsde, dit duidden op de noodzakelijkheid van vrede, zoowel voor Duitschland als voor de andere landen." „Wat wij wenschen te zien, ging de pre mier voort, zijn niet alleen woorden, die den vredeswensch tot uiting brengen. Al vorens wij ons kunnen zetten tot een uit eindelijke regeling zullen wij concrete be wijzen wenschen te zien van hun bereid willigheid om te komen tot een schikking, zoo niet voor ontwapening, dan toch voor een beperking der bewapeningen." M. a. w. zegt Chamberlain: Alles goed en wel, maar in plaats van algemeene vaagheden zou ik nu wel eens concrete din- •gen willen zien". ROME: Chamberlain bouwde ook op het woord van Mussolini, maar hoe de men taliteit is van de Italiaansche pers blijkt zeer goed uit hetgeen de officieuse „Gior- rale d'Italia" schrijft: „De vijandige en strijdlustige houding der hebzuchtige en kleinzielige bezitters roept de solidariteit in het leven van de doelstellingen en middelen tusschen het Italië van Mussolini en het Duitschland van Adolf Hitler. Deze solidariteit is niet offensief, maar defensief. Deze solidariteit wil niet veranderd worden in een oorlogs coalitie. Men moet echter vaststellen, dat men van den anderen kant op de gewet tigde eischen antwoordt met een oorlogs dreiging in plaats van met bereidheid tot overeenstemming. Hitier heeft juist tegen de duistere bedreigingen, die ontspringen aan de tactiek van een kruidenier of aan een onverantwoordelijke halsstarrigheid, tc-r verduidelijking der posities de Duitsch Italiaansche solidariteit bevestigd." Deze redeneering is wel typisch. Frank rijk heeft reeds lange jaren bepaalde be zittingen; Italië komt opeens met de eisch, dat ze Italiaansch moeten worden. „Ik denk er niet aan", antwoordt Frankrijk. ..O, zegt Italië, dan ben je een halsstarrige kruidenier en lok je een oorlog uit. Wij worden dus aangevallen en moeten ons verdedigen." Heelemaal duidelijk is dat niet. Lagere tarieven voor telefoon op komst. Voor rijksnetten met meer dan 10.000 aansluitingen. Het ligt in de bedoeling van den minis ter van Binnenlandsche Zaken te bevorde ren, dat nog in de loop van 1939 het grond- abonnement in de rijkstelefoonnetten met meer dan 10.000 aansluitingen, terug wordt gebracht van 54 gulden tot 48 gul den per jaar. De P.T.T. zal daardoor 66.000 gulden per jaar minder ontvangen, aldus deelt minister Van Boeijen mee in zijn Memorie van Antwoord nopens de begrooting voor het Staatsbedrijf der P.T.T. voor 1939. Voorts zal worden bevorderd, dat de minimum vergoeding voor eens, verschul digd voor z.g. tijdelijke aansluitingen, van vijf en twintig gulden wordt verlaagd tot vijftien gulden en dat het tarief voor verhuiskosten inplaats van op twaalf en een halve gulden op zes gulden wordt ge steld. In het radio-telefoonverkeer met Oost- Indië zullen met ingang van één Februari a.s. goedkoope familiegesprekken worden toegelaten. De prijs daarvan zal de helft der normale gesprekkosten bedragen, dus zeven en een halve gulden of negen gul den. WEER EEN SLAG VOOR DEN TUINBOUW? GAAT ENGELAND EEN DEEL VAN ONZEN TUINBOUWEXPORT VERBIEDEN? Vrees voor insleeping van den Colorado kever. Dag' van inwerking treden waarschijnlijk 15 Mei a.s. Kasproducten uitgezonderd. Het „Handelsblad verneemt i van een Engelsohe relatie, die nauw betrokken is bij den invoer van Ned. tuinbouwproduc ten, dat de Britsche regeering in principe heeft besloten, om den invoer van Ned. versclie groenten, niet geteeld in kassen, benevens van aardappelen, met ingang van 15 Mei a.s. te verbieden, voor zoover deze producten zijn geteeld ten Zuiden van een lijn, welke loopt langs het Noordzeekanaal, via Hilversuri( .t.i Arnhem naar de Duitsche grens. Deze-ty astische maatregel wordt ge motiveerd met de vrees voor insleeping van den Coloradokever of eieren en larven daarvan. Door dit verbod zullen vooral worden getroffen de export van aardappelen, sla, bloemkool en peen. Wat laatstgenoemde twee producten betreft, bestaat de moge lijkheid, dat zij alsnog zullen mogen wor den ingevoerd, maar dan ontdaan van blad. Hierover wordt te Londen nog onderhandeld door ir. Gerritzen, rijkstuin- bouwconsulent., verbonden aan ons gezant schap aldaar. Het „Handelsblad" wijst er terecht op, dat deze voornemens der Engelsche regee ring wel zeer teleurstellend moeten zijn voor de tuinbouworganisaties en den Plaix- tenziektenkundigen Dienst die niets onbe proefd hebben gelaten, om de door den gestadigen Zuidenwind uit België en Frankrijk overgewaaide kevers te vernie tigen en de vindplaatsen in wijden omtrek rigoureus te ontsmetten. Een bedrag van een half millioen is er aan besteed! Enge land had de resultaten der bestrijding van deze verdoolde insecten kunnen afwachten, in plaats van direct met een ingrijpend in- voer-verbod te ko»i».Tr.v want dat ons land reecis besmet is, kan niemand in ernst vol houden. GERUSTELLENDE VERKLARING. Naar aanleiding van bovenstaand bei'icht deelt de regeeringspersdienst ons heden middag mede, dat het in den gegeven vorm overdreven en voorbarig is. Zooals bekend mag worden veronder steld, heeft de Britsche reegering reeds sinds eenige jaren den invoer van sommi ge land- en tuinbouwproducten uit Fran krijk, Zwitserland, België en Luxemburg verboden gedurende het geheele jaar of een deel van het jaar op grond van het veelvuldig voorkomen van den colorado kever in genoemde landen. Nu die kever in den loop van 1938 ook in het Zuiden van ons land op meerdere plaatsen is aangetroffen, heeft de Britsche regeering aan de Nederlandsche regeering doen weten dat zij zich genoodzaakt ziet, ook ten aanzien van den invoer van soort gelijke producten uit Nederland maatre gelen te nemen. Omtrent deze maatregelen zijn be sprekingen tusschen Nederlandsche en Britsche officieelc instanties gaande. Een beslissing is nog niet genomen. ROOSEVELT EN DE OORLOGSMOGELIJKHEID. NEW YORK, 1 Febr. (A. N. P.). De ,.New York Tribune" geeft nog nadere me- dedeelingen over de vergadering van de senaatscommissie van legeraangelegenhe- den. Het blad verklaart: De president zou, met het oog op de huidige internationale situatie overwogen hebben, wat het gevolg zou kunnen zijn van een oorlog, indien de democx-atieën door de dictaturen zouden worden overwonnen. In dat geval, aldus zou Roosevelt heb ben opgemerkt, zouden Zuid- en Nooi'd- Amei'ika het eei'st in het program dér dictaturen worden opgenomen. In dat ver band kwam Roosevelt er toen, met een va riant op het gezegde van Baldwin, te ver- klaren, dat de gi'enzen der Vereenigde Sta ten in Frankrijk liggen. De verklaringen van Roosevelt zouden door het volgende zijn ingegeven: 1 De inlichtingen over de plannen der totalitaii'e staten en hun bewapeningen, waarover de presidexxt sinds lang beschikt. 2. De i'edevoering van Hitler, die, hoe wel de toon gematigd is, niet minder de bedoeling van hel Rijk onthult, den strijd tusschen de totalitaire en democratische ideologie op de geheele wereld met meer kracht te voeren. 2 De overtuiging van Roosevelt, dat de Amerikaansche openbare meening het eens is met zijn politiek van positieven steun aan de democratieën, welke politiek hij h->eft aanbevolen. De in ons land ver blijvende vluchtelingen In de Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer over de Begrooting van Justitie lezen wij: De minister heeft thans toestemming verleent voor binnenkomst in ons land van ongeveer 6400 volwassen vluchtelin gen, van wie ongeveer 1200 ter opneming in kampementen. In de kampementen zijn tot nu toe 450 vluchtelingen aangekomen; nauwkeurige gegevens omtrent het aan tal vluchtelingen, dat in gezinnen is op genomen, staan vooi'alsnog niet ter be schikking. Verder zijn verscheidene hondei'dtallen mannelijke vluchtelingen, die na onregel- matige binnenkomst binnenlands met na me in Amsterdam zijn aangetroffen, in kampen moeten worden geplaast. Voorts is vergunning verleend voor toelating van ongeveer 1000 kinderen; van hen zijn er ongeveer 500 gearriveerd die behou dens uitzonderingen in koloniehuizen woi'den verzoi'gd. Overigens zijn enkele honderdtallen kinderen, die vooral in den eersten tijd na 10 November 1938 onregel matig ons land zijn binnengekomen, of aan de grens zwervehd zijn aangeti'offen, in tehuizen ondergebracht. Uit dit laatste blijkt wel duidelijk, dat in het bijzonder ten aanzien van kinde- ren groote welwillendheid is betracht. Het behoeft geen betoog, dat nu een be hoorlijke oi'ganisatie betreffende de hulp verleening aan kindei'en is tot stand ge komen, onregelmatige binnenkomst, spe ciaal in groepen, moet worden tegenge gaan. De verblijven, waarin de volwassen vluchtelingen, die niet voor opneming in gezinnen zijn toegelaten, en de kinderen thans zijn ondergebracht, zijn ten deele van tijdelijken aard. De wenschelijkheid van inrichting van definitieve verblijfplaatsen voor de daarvoor in aanmerking komende vluchtelingen (zoowel volwassenen als kinderen) wordt overwogen. Aan de oprichting van barakken aan grensstations tot tijdelijk verblijf voor emigranten en transmigranten, wier pa pieren niet geheel in orde zijn, kan niet worden gedacht. KERKNIEUWS EM. PASTOOR B. P. AALBERSE. Na een langdurige ziekte is in St. Anto- niushove te Voorburg overleden de zeer- eerw. heer B. P. Aalberse. De thans ontslapene werd geboren te Leiden 14 December 1865 en priester gewijd in 1890. Achtereenvolgens was hij kapelaan te Noordwijkerhout tot 1894 en te 's Gravenhage, leeraar aan net Klein-Seminarie „Hageveld", van 1896 tot 1907, pastoor te Zwaag tot 1911, vanwaar hij werd overgeplaatst naar Amsterdam, parochie van de H. Magdalena. Hier bleef hij pastoor tot 1913, waai'na hij te Voor burg werd benoemd als opvolger van wij len mgi\ W. van Stee. Op 1 October 1932 werd hem op zijn verzoek eervol ontslag verleend. In de verschillende functies, die de over ledene heeft bekleed, heeft hij een groote wei'kkracht ontplooid. Hartelijk in den omgang en eenvoudig, genoot hij in alle kringen, waarin hij zich bewoog, veel sym pathie en waardeering. Een kwaal, de jicht, is reeds tijdens zijn pastoraat in Amsterdam zijn gestel be ginnen te ondermijnen en heeft hem zeer veel lijden gebracht. Over zijn leeraarschap op Hageveld schrijft de „Maasbode": „Elf jaren heeft hij zich met liefde en toewijding aan dit zoo verantwooxdelijk werk gegeven. De belangstelling voor het sociale vraagstuk, welke hij reeds in zijn Haagschen tijd had getoond en die hij ge meen had met zijn broei', den lateren mi nister, kwam hier tevens tot vei'dere ont wikkeling. Naar buiten bleek zij vooral in de talrijke artikelen, welke hij vooi'al in tijdschriften publiceerde en ook in ver scheidene brochures, welke bij Futura in Leiden het licht zagen". De plechtige uitvaart zal Vrijdagmor gen in Voorburg plaats hebben in de St. Martinuskerk, daarna de begrafenis op het Kath. kerkhof aldaar. OPVOLGER VAN MGR. SCHRAVEN C.M. Mgr. Job Ch'en een Chineesch Lazarist benoemd. Den 9den Januari 1.1. ontving de Apost. Delegatie van Peking, door een Radio-be- bericht van het Vaticaan. de benoeming van den zeereerw. heer Job Ch'en, C.M., pastoor van Hingantsun in het Ap st. Vi cariaat van Chentingfu, als opvolger van Olt nummer bestaal uit vier bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Chamberlain over Hitiers rede. (2de biad). Rumoer in België rond de benoeming van Martens tot lid der Vlaamsche Aca demie. (2de blad). Roosevelt zou alarmeerende mededee- lingen gedaan hebben over oorlogsgevaar. (2de blad). Binnenland Overleden is em. pastoor B. P. Aalberse. (lste blad). Belemmering van den invoer van Neder landsche groenten in Engeland? lste blad) Vergadering van het bestuur van het Katholiek Onderwijzersverbond. (2de blad) wijlen Mgr. Frans Schi'aven, C.M. die in Oct. 1937 met zijn gezellen zoo tragisch om het leven kwam. Mgr. Ch'en werd geboren 8 Nov. 1891 en is dus 48 jaar oud. Hij studeex'de te Cheng- tingfu en vervolgens aan het Gi'oot-Semi- narie van Chala bij Peking. In 1911 trad hij in de Congregatie der Lazaristen en werd priester gewijd op 6 Januari 1916. Met groo- tcn ijver legde hij zich aanstonds toe op alle werkzaamheden van het H. Ministerie, en toonde bizondere belangstelling voor het geestelijk heil van de jeugd. Zijn Bis schop Mgr. Schi'aven zond hem in 1935 als afgevaardigde naar het Katholieke Actie- Congi'es hetwelk dat jaar te Shanghai werd gehouden. Het Vicariaat telt 4.000.000 inwoners waaronder ongeveer 50.500 katholieken. De uitgestrektheid is 18.000 K.M.2. Het aantal pi'iesters bedraagt 57. Hier onder zijn nog slechts 11 Europeanen (4 Nedeii. Lazaristen: eerw. heeren Jan Ra makers uit Echt, Overste van het Klein- Seminarie; Felix Olivers uit Sustei'en; Hen ri Vonken uit Budel en Hubert Schlooz, uit Venlö). Van de 46 Chineesche priesters (Mgr. Ch'en meegerekend) zijn er 25 van den se- culieren clerus, en 21 van de Congreg. der Lazaristen. Te Chengtingfu is bovendien nog geves tigd een Ti'appistenklooster waar ongeveer 8 Patei's zijn, plus eenige Fraters schola stieken en 15 Broeders. „Gelderlandei*". EEN PASTOOR IN POLEN VERMOORD. Naar uit Wai'schau gemeld wordt, is en kele dagen geleden in het Poolsche plaatsje Zagloba in het district Pulawa de pastoor W. Walencik vermoord. De pastoor kwam des avonds laat naar 'huis. Toen hij zijn pastorie wilde binnengaan werd hij neer geschoten en was op slag dood. Men ver moedt, dat de laffe moordaanslag door communistische sluipmoordenaars gepleegd werd. Pastoor Walencik had namelijk meei'dere malen zeer schei'p Let Communisme open lijk veroordeeld en in zijn gemeente had hij de verderfelijke invloeden van deze dwaalleer bestreden. Volgens andere bronnen zou hier sprake zijn van een roofdmoord, die door vier ban dieten gepleegd zou zijn. ALGIERS WEIGERT SPAANSCHE VLUCHTELINGEN. PARIJS, 1 Febr. (A. N. P.). De burge meester van Algiers heeft in een telegram aan Daladier en Bonnet medegedeeld, dat Algiers geen Spaansche vluchtelingen kan opnemen wegens de onder de inlanders heerschende werkloosheid en het gevaar voor het verspreiden van extremistische lcei'stellingen. Het is beter, zoo zegt het telegram ver der, dat zij in Spanje blijven om het land te helpen opbouwen, dan dat zij uitwij ken en in Algiers de leerstellingen verkon digen, welke in Spanje d.en burgerooi'log hebben veroorzaakt 1 DE ZAAK OSS. NOTA VAN MINISTER GOSELING KOMT UIT. Naar wij vernemen zal de nota van minister Goseling aan de Tweede Ka mer aangaande de zaak Oss vanavond de Landsdi'ukkerij verlaten. Het stuk zal buitengewoon uitvoe rig zijn en een groote hoeveelheid do cumentatiemateriaal bevatten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1939 | | pagina 1