VOOR ONZE ZIEKEN.
BINNENLAND
DINSDAG 17 JANUARI 1939
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BUD - PAG. 7
De tragedie eenei
koningin.
Beloften, die werden
geschonden.
Toen Gravin Gerald ine Apponyi, het
beeldschoone meisje werd uitverkoren tot
gemalin van Koning Ahmed Zogoe, van Al
banië, rees voor Katholieken reeds on mid-
delijk de vraag: wat gaat hier gebeuren.
Zal de Kerk dispensatie geven in het hu-
TreJljksbeletsel van verscheiden eeredienst
(want gravin Apponyi was katholiek en
Zogoe is Mohammedaan), of zal de jonge
Hongaarsche, alhoewel afstammelinge van
een oud, diepgelóovig katholiek geslacht,
haar geloof over boord gooien en aan aVrd-
sche eer en grootheid meer waarde hech
ten dan aan het volbrengen van haar ge
loofsplichten, die nu eenmaal strenge
eischen stellen. Het probleem dat zoo bui
tengewoon teer en ingewikkeld is, en nu
het volle licht over deze trieste aangelegen
heid is gaan schijnen, vermelden we dit
droevig gebeuren, dat voor de zooveelste
maal bewijst, hoe lichtzinnig vaak de hei
ligste beloften worden geschonden.
Het is thans komen vast te staan, zoo
schrijft Francois Karma in „La Croix", dat
de koning van Albanië niet voor de Kerk
met Geraldine Apponyi gehuwd is. Toch
mag men niet zeggen, dat Geraldine open
lijk haar geloof heeft afgezworen. Boven
dien is het zeker, dat er geen huwelijks
voltrekking heeft plaats gehad ten over
staan van eenig bedienaar van den Mo-
hammedaanschen Godsdienst, want daarte
gen heeft Geraldine Apponyi zich uit alle
macht verzet. Er heeft dus niet anders
plaats gehad dan een Burgerlijk Huwelijk;
maar voor God en voot de Kerk heeft een
dergelijk huwelijk geen enkele waarde; vol
gens katholieke opvattingen leeft Geraldine
in concubinaat.
Hoe is immers de toedracht der zaak ge
weest? Een agent van Sultan Zogoe is op
zoek gegaan naar een vrouw voor zijn
meester. Hij zocht een bruid in Amerika,
Italië, Egypte en Frankrijk, doch zonder
resultaat. Toen hij in Hongarije Geraldine
ontmoette, heeft hij naar Tirana geseind,
dat hij een goede vrouw voor den Koning
gevonden had.
Toen aan Ge-aldine een huwelijksaanzoek
werd gedaan heeft zij onmiddellijk gezegd,
welke haar bezwaren waren. „Gij weet,
dat ik Katholiek ben", zoo zeide zij, „en gij
zijt Mohammedaan. Er is dus een groot be
letsel voor ons huwelijk; dit moet eerst
geregeld zijn."
Natuurlijk, hernam Koning Zogoe,
ben ik bereid om alles te doen wat nood
zakelijk is.
Zoudt gij dan Katholiek willen wor
den?
Ik voor mij persoonlijk zou daartegen
geen enkël bezwaar hebben, want er is zeer
veel in uw Godsdienst, dat mijn instemming
heeft, maar gij weet ook, dat mijn volk in
opstand zou komen, wanneer ik Katholiek
werd. De wereld zou zeggen, dat ik niet
uit overtuiging tot het Katholicisme over
ging, maar om oppo>riuniteitsredenen, om
de liefde van een vrouw. Dat zou te veel
bezwaren met zich brengen.
Toch is het absoluut noodzakelijk, zoo
vervolgde Geraldine, dat ons huwelijk zal
gesloten worden in de Katholieke Kerk,
ten overstaan van een priester, misschien
zelfs van een Bisschop. Verder moet ik als
eisch stellen, dat onze kinderen in de Ka
tholieke Godsdienst zullen worden opge
voed."
Dat alles beloof ik u, zoo verklaarde
de koning. Maar zou het wel mogelijk zijn,
dat ons huwelijks voltrokken wordt in een
Katholieke Kerk?
Ja zeker.
Welnu dan, ik beloof u dat er voor u
een huiskapel gebouwd zal worden in ons
paleis, gij zult een hofkapelaan hebben, die
de H. Mis zal opdragen, de Sacramenten zal
toedienen en alle andere Godsdienstoefe
ningen zal verrichten. Zijt gij tevreden Ge
raldine?
Ja, antwoordde deze.
Gij zult zien, Geraldine hoe verdraag
zaam ik op dit punt ben. Niets zal de uit
oefening van uw Godsdienst in den weg
staan en ook uw kinderen die Allah u zal
schenken zullen volkomen vrij zijn. Gij
zult zien, dat in Albanië werkelijk vrijheid
van Godsdienst bestaat."
De twee voornaamste voorwaarden voor
het verkrijgen van dispensatie in het hu
welijksbeletsel van verschillende eeredienst
(impedimentum disparitatie cultus) waren
dus verzekerd. De koning had zulks uit
drukkelijk en plechtig verklaard.
Geraldine vertrouwde op deze groote be
lofte.
Hoe meer echter de groote dag naderde,
hoe wantrouwender Geraldine geworden
was. Zij voelde hoe zij bespied werd en
heihaaaldelijk bleek, dat men haar niet ver
trouwde. De toeKomstige koningin had
weinig voldoening op de buitengewone
weelderige feesten, die elkander in snel
tempo opvolgde. Zij wilde liever alleen zijn.
Daags voor het huwelijk gaf zij den
wensch te kennen haar biechtvader te spre
ken, dr. Andréini S.J. Later bleek, dat hij
zich niet meer te Tirana bevond. Twee da
gen voor het huwelijk had de minister van
Binnenlandsche Zaken hem laten weten,
dat hij binnen 24 uur het land moest verla
ten. Per vliegtuig keerde Peter Andréini
terug naar zijn vaderland, Italië.
Geraldine Apponyi was aan een hevige
angst ten prooi, toen zij begreep, dat zij nu
geheel alleen stond.
Voor het groote feest waren talrijke voor
aanstaande Albaneesche persoonlijkheden
uitgenoodigd; onder hen bevonden zich ook
Bisschoppen, Priesters en katholieke reli-
gieusen. Op het laatste oogenblik kwam de
Metropolitaan Aartsbisschop van Skoetari
te Tirana aan. De Apostolische Delegaat
Steunregeling
kleine tuinders
Tot 1 Januari gold als algemeene regel,
dat steun ingevolge de regeling voor klei
ne tuinders aan groep B. in geld werd uit
gekeerd en aan groep S in natura, met uit
zondering aan hen, die reeds eerder wer
den gesteund door Armenzorg. Als norm
werd hierbij gewoonlijk aangehouden het
werkelijk door Armenzorg uitgekeerde be
drag; bleef de C-steun daar beneden, dan
kon die voor de volle honderd procent in
geld worden uitgekeerd.
Thans is echter bepaald, dat te beginnen
over de eerste steunweek van 1939, voor
B-tuinders ook grootendeels de uitkeering
in natura zal plaats hebben, en wel die,
welke ten laste van net Departement van
Economische Zaken komt; in geld wordt nu
als volgt uitgekeerd: aan hen, wier theo
retische netto-bedrijfsinkomsten bedragen
45, is de feitelijke vergoeding in geld
80 pet. daarvan, van 56, is het 50 pet.
er van 67 is het 20 pet.
Aan C-tuinders mag enkel in natura wor
den gesteund.
De Rijkstuinbouw-inspecteur merkt op,
dat er wel bezwaren zullen zijn tegen deze
regeling, maar er dient wel bedacht te
worden, dat, om uiteindelijk het doel van
de steunregeling te kunnen bereiken, het
absoluut noodzakelijk is, dat de bedrijven
in beteren staat worden gebracht. Daartoe
is steun in den vorm van bedrijfsmidde
len onontbeerlijk.
In de practijk kan het zich voordoen, dat
een tuinder aan het in geld uit te keeren
percentage van het steunbedrag te weinig
heeft om in zijn levensonderhoud te kun
nen voorzien en dat hierin ook niet, b.v.
vanwege de gemeente, kan worden voor
zien.
In zulk een geval van uitersten nood,
waarin niet op andere wijze kan-worden
voorzien, is het mogelijk, het steunbedrag,
bestemd in natura te worden gegeven, ge
deeltelijk in geld uit te keeren. In elk af
zonderlijk geval is daartoe de schriftelijke
toestemming van den Rijkstuinbouwconsu-
lent noodig.
Deze „verrassings-circulaire" komt
wel op een heel slechten tijd. Juist nu
zijn de tuindersgezinnen gebaat bij een
uitkeering in geld; de uitkeering op
zichzelve is toch al zoo laag (draait
immers in bijna alle gevallen cm de 4
per week). Als de gemeentebesturen
van de haar gegeven bevoegdheden
geen ruim gebruik maken, zal er in
veel gezinnen „uiterste nood" zijn, of
beter gezegd, de uiterste nood ten top
worden gedreven.
TUINBOUW ZAL MEER STEUN
VRAGEN.
Stap van gezamenlijke organisaties.
Naar wij vernemen, zullen de tuin
bouwveilingen, vereenigd in het Cen
traal Bureau, in samenwerking met
de neutrale, Christelijke en R.K. tuin-
bouw-standsorganisaties zich dezer
dagen tot den minister Van Economi
sche Zaken wenden, met een drin
gend verzoek, om uitbetaling van
meer steun op de tuinbouwproducten.
Tot dusver heeft de steun aan den tuin
bouw over 1938 een bedrag van tien mil-
lioen gevorderd, wat echter naar het oor
deel van de betrokken organisaties bij
lange na niet voldoende zal blijken. In
den zomer van 1938 is er van verschillen
de producten misoogst geweest, o.a. van
boonen, augurken en frambozen, waar
door de prijzen wel omhoog liepen, maar
de tuinders bij gebrek aan oogst weinig
inkomsten genoten. Verder wordt, zooals
bekend, de steun niet gegeven tot den
productieprijs, maar tot een prijs, welke
daar 10 tot 15 pet. onder ligt. Dit is reeds
van 1933 af het geval, zoodat de bedrijven
reeds jaren achtereen minder ontvangen,
dan zij aan het product ten koste leggen.
Hierdoor is in de tuinbouwcentra de ach
terstand bijzonder groot geworden en
daar komt nu bij, dat door de geweldige
vorstschade van de afgeloopen weken de
tuinbouwers in het eerste kwartaal van
1939 op zeer weinig inkomsten mogen re
kenen.
Wij herinneren er aan, dat de tuinbouw-
steun over 1937 12 millioen bedroeg en
dat dit cijfer óók als maximum voor 1938
was genoemd, waarvan tot nu toe tien
millioen is verbruikt. Het laat zich echter
aanzien, dat dit maximum niet toereikend
zal zijn.
RIJKSMIDDELEN.
Over het geheele jaar 1938 bijna 11
mililoen boven de raming.
De Rijksmiddelen hebben in December
opgebracht f36.632.772, hetgeen ƒ972.459
minder is dan over December 1937 en
834.022 meer dan de raming was.
Over het geheele jaar 1938 bedroeg de
opbrengst ƒ440.143.673, hetgeen 3.307.772
meer is dan over 1937 en 10.918.673 meer
dan de raming.
PRO ARTE CHRISTIANA.
De belangstelling voor de tentoonstel
ling van religieuse kunst in het stedelijk
museum te Amsterdam is steeds stijgen-
HET VOORBEREIDEND HOOGER
ONDERWIJS EN HET ALGEMEEN
VORMEND M.O.
EEN NIEUWE REGELING BIJ DEN
RAAD VAN STATE.
Ook het Montessori-onderwijs wordt
hierin opgenomen.
Naar wij vernemen heeft de Minister
van Onderwijs een wetsontwerp bij den
Raad van State aanhangig gemaakt, waar
in het voorbereidend onderwijs nader
wordt geregeld.
In dit verband vernemen we voorts, dat
daarin ook aan het Montessori-onderwijs
in principe onder zekere voorwaarden het
recht van eigen eindexamen zal worden
verleend. Deze voorwaarden zullen bij
Kan. Besluit moeten worden vastgesteld
en zullen o.m. omschrijven wat van deze
scholen geëischt zal worden als compen
satie van de waarborgen, welke thans zijn
vastgesteld voor het klassikaal onderwys.
Blijkbaar betreft het hier de voorzie
ning, aangekondigd in de Memorie van
Antwoord aan de Tweede Kamer betref
fende de onderwijsbegrooting, in zake
meer vrijheid bij het middelbaar en voor
bereidend hooger onderwijs. Deze voorzie
ning is, evenals een regeling van het mid
delbaar onderwijs voor meisjes, opgeno
men in een ontwerp van wet tot regeling
van het voorbereidend hcoger en het alge
meen vormend middelbaar onderwijs, dat
bij de indiening van de Memorie van Ant
woord op het punt stond het departement
te verlaten.
PHILIPS STICHT EEN KANTOOR IN
DEN HAAG.
Op 30 Januari zal de Directie der N.V.
Philips Gloeilampenfabrieken te Eindho
ven, met haar aandeelhouders in een ver
gadering op haar kantoor aan de Emma-
singel bijeen komen. De directie zal in
deze buitengewone algemeene aandeel
houdersvergadering eenige statutaire wij
zigingen voorstellen.
De voornaamste wijziging, die de Ven
nootschap in zijn statuten wil aanbrengen
is het verplaatsen van de statutaire zetel
van het concern van Eindhoven naar Den
Haag.
De directie meent verschillende maatre
gelen te moeten treffen om economische
redenen, terwijl men het noodig oordeelt
een nauwer contact te hebben met de re-
geeringsinstellingen, gezien het internatio
nale karakter, dat het bedrijf gekregen
heeft.
Van bevoegde zijde vernamen wij, dat
het hier slechts betreft een formeele vesti
ging te Den Haag, waar een kantoor van
de N.V. Philips Gloeilampenfabrieken .ge-
3 broertjes en 2 zusjes waren héél erg verkouden,
maar Moeder wist raud. Zij haalde 's avonds de doos Dampo voor den dag en den volgenden morgen waren ze alle 5 weer beter. Doos 30 ct.
VEREDELING VAN SIERGEWASSEN.
Te Limraen wordt een instituut opgericht.
Wij vernemen, dat de Vereeniging tot
bevordering van wetenschappelijke sier-
gewassen-vei'edeling, de Neversi, welke
te Limmen reeds den Hortus Bulborum
(een proeftuin voor bloembollen) en het
Museum voor Bloembolenteelt bezit, heeft
besloten, om daar ter plaatse tevens een
veredelings-instituut te vestigen onder
wetenschappelijke leiding van dr. W. E.
de Mol te Amsterdam.
had hem een belangrijke mededeeling van
het Vaticaan overhandigd. Deze bood
schap moest hij zoo spoedig mogelijk over
brengen aan alle geestelijken en Ook aan de
Katolieken, die door Ahed Zogoe voor de
huwelijksplechtigheid waren uitgenoodigd.
Op last van den H. Stoel werd het hun
verboden om aan den feestmaaltijd deel te
nemen. Een delegatie van genoodigden liet
zich in naam van allen by koning Zogoe
verontschuldigen.
Waarom dit overhaast vertrek? Het was
bekend geworden, 1at de koning, ondanks
de plechtige belofte die hij had gedaan, or
der had gegeven dat het huwelijk enkel en
alleen ten overstaan van een ambtenaar van
den Burgerlijken Stand gesloten zou wor
den. Voor Geraldine was het wellicht te
laat, of misschien zelfs onmogelijk om daar
op te reageeren; dat is ons niet bekend.
De Mohammedanen van Albanië zijn on
tevreden over deze echtverbintenis omdat
Koning Zogoe, die Mohammedaan is, thans
met een katholieke vrouw getrouwd is. De
Katholieken van hun kant gevoelen zich
bezwaard omdat ?en Mohammedaan, een
jong Katholiek meisje verleid heeft om on
trouw te worden aan de wetten der H.
Kerk. Het Vaticaan heeft in dit opzicht
tot nog toe geen enkele andere maatregel
genomen, dan dat zjj aan de Katholieken
verbood om deel te nemen aan het feest
banket. De bladen bi achten berichten van
talrijke kostbare geschenken, die in die da
gen aan het paleis werden afgegeven. Geen
enkel cadeau was er bij voor de kapel, die
gebouwd zou worden in het paleis De hu
welijksreis die oorspronkelijk naar Italië
gemaakt zou worden, ging niet door. De
jonggehuwden zouden zich toen naar Ame
rika begeven, maar ook dit reisplan werd
niet verwezenlijkt. "Ten slotte zou de Sul
tan met Geraldine naar Hongarije reizen,,
doch op het laatste oogenblik werd ook dit
plan niet volbracht, en ten slotte bestond
de huwelijksreis in een autotocht van Ti
rana naar Durazzo.
Ziedaar de tragedij eener koningin, die
in stilte haar leed alleen draagt, nu zy ziet,
dat alle schoone beloften die gedaan wer
den, ydel zyn gebleken.
de. Op Zondagmiddag was het aantal be
zoekers zeer groot. Er werden twee rond
leidingen gehouden, respectievelijk door
Herman van den Eerenbeemt en Herman
Walstra.
Dezer dagen wordt de 2000ste bezoeker
verwacht, aan wien een passend geschenk
zal worden uitgereikt. Het ligt in de be
doeling, dit bij iederen volgenden
lOOOsten bezoeker te herhalen.
VERKEERSONGEVALLEN
NOVEMBER 1938.
De K. N. A. C. schrijft:
De door het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek verstrekte voorloopige gegevens
omtrent het aantal verkeersongevallen over
de maand November 1938 geven een stij
ging ten opzichte van het voorgaande jaar
te zien. Daarentegen is het aantal dooden
en gewonden gelukkig beduidend lager
dan in de vorige maand.
De cijfers voor de laatste zes maanden
met daarachter de overeenkomstige cijfers
van het vorige jaar, zijn als volgt. Uiter
aard dient by deze cyfers rekening te wor
den gehouden met de toeneming van de
verkeers-intensiteit op de wegen sinds het
voorafgaande jaar.
gedood ernstig gewond
Juni 66 (61) 384 (453)
Juli 71 (47) 401 (390)
Augustus 68 (64) 329 (471)
September 68 (61) 452 (417)
October 90 (47) 408 (404)
November 68 (62) 365 (329)
Het aantal doodelijke slachtoffers in de
groote steden met meer dan 100.000 inwo
ners is sedert vorig jaar gedaald. Hoeveel
der ongelukken binnen de bebouwde kom
men en hoeveel daarbuiten zijn voorgeval
len, is uit de gegvens niet op te maken.
In dit donkere jaargetijde wil de K. N. A.
C nogmaals een dringend beroep doen op
de weggebruikers om bij nacht, waar
eenigszins mogelijk, gebruik te maken van
de parkeerplaatsen of de parkeerbermen,
wanneer men genoodzaakt is op den bui
tenweg te stoppen. Waar geen parkeerplaat
sen aanwezig zijn, plaatse men het voer
tuig in ieder geval zoo ver mogelijk op den
berm van den weg. Stilstaande voertuigen
van eiken aard vormen op de buitenwe
gen een bron van ernstig gevaar.
De normale beleefdheid:
Geldt zeker ook voor het "S;P
sticht zal worden, en waar uitsluitend
handelsbesprekingen zullen plaats grijpen.
Men verklaarde ons nadrukkelijk, dat
deze formeele wijziging in het geheel niet
op het bedrijf zelve sloeg, daar zoowel de
hoofdkantoren als de fabrieken te Eind
hoven gevestigd zullen blijven.
„Vooruit",
AANKOOP VARKENS DOOR DE
VEEHOUDERIJCENTRALE.
Gelijk bekend is, was het verloop van
de varkensmarkt gedurende het tweede
halfjaar van 1938 over het algemeen voor
de varkenshouders weinig bevredigend,
doordat het aanbod vrijwel voortdurend
de vraag voor binnenlandsch verbruik en
voor den uitvoer overtrof.
Dat de varkenspryzen desondanks vrij
INTERNATIONALE
BIDWEEK
Terugkeer van alle dwalenden tot den
eenen schaapstal.
„Het Rijk der hemelen is gelijk aan een
Koning, die een bruilofsmaal gaf voor Zyn
Zoon" (Matth. XXII 1). En toen de eerst-
genoodigden niet wilden komen, moesten
de dienaren uitgaan naar de kruispunten
van straten en naar de pleinen, om toch al
len, die zij maar zagen, tot dat bruilofts
maal uit te noodigen. En toch: hoeveel
moeite kostte het om de bruiloftszaal ge
heel te vullen! En sommigen, d!e de zaa)
reeds waren binnengegaan, hadden ver
zuimd zich te tooien met het bruiloftskleed
en werden van het feestmaal uitgesloten.
Wat is er onder deze gelijkenis ander»
te verstaan dan de roeping tot het ware
Rijk Gods, tot de ware Kerk van Chris
tus! En wat in die gelijkenis is voorspeld,
is uitgekomen in het voortdurende leven
der Kerk, en wordt nog dagelijks vervuld:
voor den een tot stralende werkelijkheid,
voor den ander tot zijn droeve schade.
De eerst-genoodigden voor dat Rijk Gods.
de Joden, zij wilden niet komen en de
uitnoodiging hebben zij, ten minste als volk,
veronachtzaamd.
Daarna zijn de heidenen uitgenoodigd om
hun plaatsen in te nemen. Ze waren nog
blind voor de Goddelijke waarheid, kreu
pel in hun heidensche ondeugden, maar de
uitnoodiging tot het geloof hebben zij aan
vaard en hun blindheid is genezen door het
stralende geloof, hun kreupelheid is gebe
terd door de kracht der Goddelijke Ge
nade.
Maar nog is de feestzaal niet gevuld!
Want tot een duizend millioen
(1000.000.000) heidenen is de uitnoodiging
tot het Rijk Gods nog niet doorgedron
gen.
En anderen, die de uitnoodiging wel heb
ben aanvaard, hebben later de feestzaal
zelf weer verlaten: het zijn de ruim vier
honderd millioen (40C.000.000) afgeschei
denen in Oost en West.
Weer anderen zyn van de feestzaal uitge-
stooten, omdat zy hun bruiloftskleed van
de Heiligmakende Genade hebben verlo
ren. Het zijn de slechte en afvallige ka
tholieken. En wie zal dit aantal kunnen op
geven!
„Gaat dan uit naar de kruispunten der
straten en naar de pleinen en dring hen
toch binnen te komen, opdat de zaal ge
heel gevuld worde." Laten we allen dan
gedurende deze Intern. Bidweek die diena
ren wezen, die door ons gebed al die dwa
lenden nader brengen tot het Rijk der wa
re Kerk.
M. A. JANSEN, Pr.
Warmond.
stabiel zijn gebleven moet worden toege
schreven aan de omstandigheid, dat van
regeeringswege sedert geruimen tijd op
groote schaal varkens uit de markt wor
den genomen.
Tot nu toe heeft de Nederlandsche Vee
houderijcentrale buiten de normale voor
den uitvoer bestemde hoeveelheid tus-
schen de 50 en 60 duizend varkens in het
bacongewicht (ca. 60 tot ca. 95 K.G. le
vend) afgenomen, waardoor althans een
scherpe prijsdaling werd voorkomen en
tevens een nog sterkere druk op de zware-
varkensmarkt achterwege bleef.
Wij weten, dat „De Leidsche Courant" In zeer vele gezinnen
een gewaaideeide huisvriend is, dien men ongaarne zou missen.
En toch kunnen omstandigheden zich voordoen, dat men dezen
huisvriend hoe ongaarne ook, moet missen. Wij bedoelen het
geval, dat een der volwassen hulsgenooten in een ziekenhuis
wordt verpleegd en het bezwaarlijk Is, hem eiken dag „De Leidsche
Courant" van den vorigen dag te bezorgen.
Om aan dit bezwaar tegemoet te komen zijn wij bereid, aan
abonné's op „De Leidsche Courant" of aan volwassen familieleden,
hulsgenooten van abonné's, die in een ziekenhuis (niet sanato
rium) worden verpleead. lederen dag een exemplaar van ons blad
te doen toekomen zoolang zij als patiënt zijn opgenomen.
Om dit mogelijk te maken, dienen de abonné's, die van deze
gelegenheid gebruik willen maken, ons schriftelijk op te geven: den
naam van aen patiënt en van het ziekenhuis, nummer of naam
van de zaal of kamer, alsmede den vermoedelijken duur van de
verpleging.
Aan deze bezorging zijn voor onze abonné's geen extra
kosten verbonden.
Wij wachten aan ons kantoor gaarne schriftelijke aanvragen in.
DE DIRECTIE.
N.V. De Leidsche Courant
