Chamberlains bezoek
aan Rome
y ÜP' Èt I f
gr 11 J \l,f*
Ij
Ernstige autobotsing onder
Oegstgeest
De eindindruk Is niet onbevredigend
Zuid Holland
in het duister
Negen gewonden, waaronder eenige
levensgevaarlijk
ZATERDAG 14 JANUARI 1939
30ste Jaargang No. 9235
Ste Êeidaoh^Soii/fca/nt
Telefoon: Redactie 15. Adv. en Aooun.-tarieven zie pag. 2
Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN o«.- il
w sa
Vredelievende taal van den Duce
EEN OFFICIEEL COMMUNIQUé.
In een gisteravond door de Italiaan-
sche regeering en de Britsche ambas
sade uitgegeven officieel communqué
wordt gezegd:
Bij de besprekingen, die de paar laat
ste dagen gevoerd zijn tusscben den
Duce en den Britschen minister-presi
dent, waaraan ook Ciano en Halifax
hebben deelgenomen, zijn de belang
rijkste kwesties van het oogenblik en
de betrekkingen tusschen de beide rij
ken bestudeerd. Deze besprekingen
werden gekenmerkt door de groote har
telijkheid en zij hebben geleid tot een
openhartige en breedvoerige gedach-
temvisseling. Van beide zijden werd
eens te meer uiting gegeven aan het
voornemen de betrekkingen tusschen
de beide landen te ontwikkelen in den
geest van vriendschap, welke het ac-
coord van 16 April bezielt. Ook werd
besloten, zoo spoedig mogelijk over te
gaau tot het sluiten van speciale con
venties, als in dit instrument uiteen
gezet.
Tijdens de besprekingen kwam op
nieuw de vaste wil van Italië en En
geland tot uiting, een politiek, te voe
ren, die daadwerkelijk streeft naar
handhaving van den vrede, een politiek,
waarop het streven der beide regee
ringen steeds gericht is geweest en zal
zijn.
HET SLOT VAN DEN DERDEN DAG.
De derde dag van het beziek der Brit
sche m ensstiiraaoAgus-kv clujirchijyDu
sche minister aan Rome is besloten met een
diner ter eere van Mussolini en Ciano in
de Britsche ambassade, dat gevolgd werd
door een schitterènde ontvangst, waarbij
o.a. het diplomatieke corps aartwezig was.
Tijdens het diner in de Britsche ambas
sade hebben de Duce en Chamberlain, die
tegenover elkaar gezeten waren, evenals
daarna in de salon, waar zij koffie georuik-
ten, ongedwongen met elkaar gesproken.
Even na middernacht, verliet de Duce
de ambassade, bij welke gelegenheid hij
nog eenige hartelijke woorden met Cham
berlain wisselde.
Halifax uit Rome vertrokken.
Lord Halifax is vanmorgen naar Genève
verl rokken.
Ciano binnenkort naar Londen?
Ciano heeft tegenover een specialen ver
slaggever van de „Daily Mail" verklaard te
hopen binnenkort naar Londen te gaan.
Hij zeide zeer voldaan te zijn over de
besprekingen te Rome, welke hij „allerhar
telijkst" noemde.
De speciale verslaggever meldt voorts,
dat Mussolini tegenover Chamberlain ver
klaard zou hebben: „Ik geef u mijn eere
woord, dat ik voornemens ben den letter en
den geest der Engelsch-Italiaansche over
eenkomst in acht te nemen".
P*"'WÊ/am:---m na«
I L tl
'w]mmi i m
\.%4
DE INDRUK IS NIET
ONBEVREDIGEND.
De Engelschen meènen, dat de toestand is
opgehelderd.
Ondanks het negatieve slot van de diplo
matieke besprekingen hadden Britsche
kringen te Rome gisteren meer vertrou
wen, dat het bezoek op bevredigende wijze
aan zijn doel beantwoord heeft. Men had
den indruk, dat de openhartige gedachten-
wisseling de atmosfeer heeft opgehelderd
en dat elk van beide kanten thans over
tuigd is van den wensch van den ander
near vrede. De rechtstreekschheid en hel
derheid van visie, waarmede Mussolini tij
dens de besprekingen elk probleem op
wierp, werd in het bijzonder in Britsche
kringen opgemerkt.
In Italiaansche kringen die de hoop had
den op Britsche bemiddeling, heeft men een
teleurstellenden indruk. Daarentegen zijn
Engelsche kringen minder pessimistisch. De
vreedzame taal van Mussolini zou een gun-
stigen indruk heoben gemaakt op de Brit
sche staatslieden. Men noemt in het bij
zonder de laatste passage van het commu
niqué inzake den gemeenschappelijken wil
van Italië en Engeland een vredespolitiek
te volgen, veelbeteekenend.
Ook Frankrijk tevreden.
De „Matin" schrijft over de besprekingen
te Rome: De besprekingen te Rome zijn
niet zoo negatief geweest als zij gisteren
leken.
In de eerste plaats moet het feit wor
den opgeteekend, dat de Britsche ministers
volstrekt weigerden zich op een of andere
wijze voor te doen als bemiddelaars in
het geschil tusschen Frankrijk en Italië.
Bovendien moet worden geconstateerd,
dat Mussolini tegenover Chamberlain een
ware belijdenis van vreedzame trouw heeft
afgelegd. De Duce verklaarde zich een op
recht, overtuigd en vastbesloten voorstan
der van vrede en betoonde den wil de En
gelsch-Italiaansche overeenkomst van 16
April inzake den status quo op de Middel-
landsche Zee te eerbiedigen.
De Paus prijst Chamberlains
vredes-arbeid
NADERE DETAILS OVER DE
HARTELIJKE ONTVANGST.
Men seint ons uit Rome nog het volgende
over de audiëntie op gisteren van Chamber
lain en Halifax bij den H. Vader:
Vrijdagmiddag haalden de Vaticaansche
auto's Chamberlain en Halifax en. gevolg
van de Villa Madame af.
Om 12 uur had de audiëntie plaats vol
gens het ceremonieel, vastgesteld voor de
ontvangst van minister-presidenten.
De Engelsche bezoekers berden op het
Cortile San Damaso ontvangen door twee
geheime kamerheeren en, voorafgegaan
door pauselijke palafrenieri, naar de anti
camera geleid, waar zij door den maestro
di camera begroet werden.
Alsdan werden zij naar de pauselijke
particuliere bibliotheek gebracht.
Tevoren hadden in een toegangszaal de
Engelsche ministers de daar opgestelde stu
denten van het Engelsche, Schotsche, Ier-
:5
•3
sche en Canadeesche college begroet, waar
bij zij zich vriendelijk met de rectoren
dezer colleges onderhielden. Zij werden ook
aan alle studenten afzonderlijk voorgesteld
door mgr. Godfrey, den eersten apostoli-
schx delegaat in Engeland, die bij de pau
selijke audiëntie als tolk fungeerde.
Na de audiëntie bezochten de Engelsche
ministers Z.H. Em. kardinaal Pacelli, die
in den namiddag dit bezoek beantwoordde.
In de Vaticaansche auto's reden de En
gelschen naar de Villa Madama terug, ter
wijl zij later aanzaten aan de lunch op het
Engelsche gezantschap bij den H. Stoel,
waaraan tevens dt kardinalen Pacelli en
Pizzardo deelnamen, welke plaatste pau
selijk vertegenwoordiger is geweest bij de
kroning van den Engelschen koning, alsook
mgr. Montini en andere Vaticaansche hoog-
waardigheidsbekleeders.
De audiëntie der Engelsche ministers
duurde 35 minuten. De H. Vader begroette
hen met groote hartelijkheid, wees er op,
hoe het bezoek Hem verheugde en infor
meerde naar. het welzijn der koninklijke
familie, waarbij Hij de beste wenschen voor
haar en voor gansch Engeland uitsprak,
waar zoo talrijke Katholieken leven.
In den loop van het onderhoud werden
talrijke punten besproken, zoo o.a. de be
trekkingen tusschen den H. Stoel en Enge
land, waarbij met voldoening werd gecon
stateerd, hoe goed deze zijn en hoe geluk
kig de tegenwoordige toestand in dat op
zicht is.
Beide ministers gaven na de audiëntie
diep geroerd uiting aan hun groote vreug
de over de zoo hartelijke ontvangst bij den
H. Vader.
De audiëntie bij kardinaal Pacelli duurde
twintig minuten.
Naar de „Un. Press." nog verneemt, heeft
de H. Vader Chamberlain aangemoedigd,
om zijn pogingen om den Europeeschen
vrede te bewaren, voort te zetten. De H. Va
der complimenteerde Chamberlain voor de
belangstelling, welke hij aan het probleem
der ongelukkige Joodsche vluchtelingen
wijdt, alsmede met zijn pogen, om de Spaan-
sche vijandelijkheden tot stilstand te bren
gen.
Op een vraag van den H. Vader naar de
resultaten van zijn besprekingen met den
Italiaanschen regeeringschef zou Chamber
lain uitdrukking hebben gegeven aan zijn
voldoening daarover.
Volgens mededeelingen van leden van
de Pauselijke hofhouding zou Chamberlain
zeer langzaam Enge ac'ii gesproken hebben,
opdat de Paus hem goed zou kunnen ver
staan. De H. Vader zou alle vragen in het
Fransch gesteld hebben. Halifax heeft ge
durende het geheele gesprek Fransch ge
sproken.
Gedurende het bezoek aan kardinaal Pa
celli werd uitsluitend Engelsch gesproken.
Naar een Vaticaansch prelaat nog ver
klaarde, heeft de H. Vader jegens Cham
berlain uitdrukking gegeven aan zijn vol
doening over den toestand der Katholieke
Kerk in Engeland en hem tevens gelukgs-
wenscht met zijn a -beid tot het behoud
van den vrede in Europa in September van
het vorige jaar.
Naar verluidt, heeft Chamberlain hierop
den H. Vader dank gebracht vooi de on
langs plaats gehad hebbende benoeming
van een Apostolisch nuntius in Engeland.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
ROME. Het bezoek van Chamberlain
en Halifax aan Rome behoort thans weer
tot het verleden. Meende men gisteren,
dat het resultaat volmaakt negatief is ge
weest, vandaag heeft men er een optimis
tischer kijk op. Het officieele communi
qué is in zeer vredelievenden toon ge
houden en laat doorschemeren, dat er la
ter speciale conventies zullen volgen ter
aanvulling van het Britsch-Italiaansche
accoord. Mussolini zelf zou zijn eere
woord gegeven hebben, dat hij dit ac
coord tot h«n»*having "an den status quo
rond de Middellandsche Zee naar den let
ter en den geest zou nakomen.
De slot-indruk van het bezoek is dus
niet slecht.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat, hoe
gering de resultaten ook mogen zijn, nie
mand in twijfel zal trekken, dat deze reis
naar Rome verstandig en gepast was. In
dien er al teleurstelling moge zijn over te
gemakkelijk uitgesproken verwachtingen,
doet het bezoek tegelijkertijd eenige vrees
verdwijnen. Het is buiten kijf, dat indien
de reis var Chamberlain naar Rome geen
enkel der concrete internationale proble
men heeft opgelost, het evenmin een heeft
verslechterd, en zeker heeft bijgedragen
tot een wederzijdsch begrip en de ver
dwijning van illusies, welke gevaarlijk
hadden kunnen zijn.
De „Popoio di Roma" schrijft, dat, hoe-
vel het nog te vroeg is om de gevolgen
der besprekingen te Rome over den al-
gpmnenen toestand in Europa en over bij
zondere kwesties, welke thans aan de
orde zijn, vooruit te zien, het zeker schijnt,
dat de atmosfeer moet opklaren. Te Rome
hebben mannen, die verantwoordelijk zijn
voor de politiek van twee der machtigste
Europeesche naties, elkander wederzijds
de verzekering aegeven te willen samen
werken voor den vrede. Dat is behalve
een groot politiek ook een groot morsel
succes.
In Romeinsche kringen heeft voorts het
bezoek van Chamberlain en Halifax aan
den Paus en kardinaal Pacelli niet nage
laten de aandacht te trekken. Het bezoek
was vóór alles een „beleefdheidsbezoek",
doch onwillekeurig stelt men biertegen
over de houding van Hitier jegens den
Paus ter gelegenheid "an zijn bezoek aan
Rome in het voorjaar 1938.
Het onderhoud tusschen den Paus en
Chamberlain was in aller oogen van te
meer beteekenis, daar het den gewonen
duur van audiënties van dien aard te bo
ven ging, hetgeen een bewijs is van de
hartelijkheid der betrekkingen tusschen
cien H. Stoel en Engeland
BURGOS. Het offensief van Franco
begint nu te vlotteh. De republikeinen
hebben bij Tortosa een groot stuk van
hun geb'pd moeten prijsgeven. De aan
val van Franco richt zich nu op Tarrago
na. Maar in Estremadura blijft de link-
sche aanval voortduren en deze is thans
uitgebreid met een tweede offensief bij
Madrid.
Dit nummer bestaat alt vl]l
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Chamberlains bezoek aan Rome toch
niet onbevredigend geacht. De Paus heeft
diens vredeswerk geprezen. (1ste blad).
Franco's offensief in Catalonië vordert
thans snel. Tarragona wordt reeds aange
vallen. Een tweede tegenoffensief der
linkschen bij Madrid. (2de blad).
De kwestie van den Belgischen agent
met Burgos geregeld. (2de blad).
De toetreding van Hongarije tot het
anti-Komintern-pact. (2de blad).
Binnenland
De Regeeringrpersdienst geeft eenige
mededeelingen inzake de gaatjes in ruiten
en woningen van Duitsche vertegenwoor
digers. (1ste blad).
Justitioneel optreden tegen het Nationale
Dagblad. (1ste blad).
De vorstperioden en de groenten en
bloemen. (2de blad).
De Internationale Bidweek en het onder
wijs. (2de blad).
Omgeving
Te Oegstgeest heeft een ernstige auto
botsing plaats gehad, waarbij 9 personen
min of meer ernstig werden gewond. (1ste
blad).
WAT DE SPOORWEGEN DOEN.
Zooals bekend is, zal Ziud-Holland op
Donderdag a.s. van 8.30 tot 10.30 uur in het
duister gehuld zijn. Moeilijk te verduiste
ren objecten zijn wel de spoorwegen, om
dat in het spoorwegbedrijf geen stilstand
mogelijk is en de veiligheid moet gehand
haafd blijven. De N. S. zullen echter alles
doen, wat maar eenigszins mogelijk is, om
de oefening, ook wat de spoorwegen be
treft, te doen slagen. De stations en halte
gebouwen worden in het duister gehouden.
Waar gewerkt wordt, moet dit geschieden
met afgeschermde verlichting. Zoo zal
eenig afgeschermd licht noodig zijn bij de
loketten, de in- en uitgangen, de controle
enz. Zoo noodig worden de ramen met
donker papier afgedekt. Reizigers worden
op de perrons, die eveneens in donker ge
houden zullen worden, met electrische zak
lantaarns, die geen licht naar boven uit
stralen, bijgelicht. De randen van hooge
perrons en trappen zullen van smalle wit
te banden worden voorzien. Op de empla
cementen wordt de geheele verlichting ge
doofd, de handlantaarns der rangeerders
mogen geen licht naar boven uitstralen. De
overwegverlichting wordt gedoofd of af
geschermd. Van alle treinen, die gedurende
het tijdstip der verduistering rijden, v/ordt
de verlichting volkomen gedoofd. Hierbij
wordt de medewerking van het publiek in
geroepen. De Post zal zorgen voor afge
schermde lampen in de postrijtuigen, waar
in moet worden gewerkt. De seinlichten op
de treinen zullen z.g. worden afgestreept.
Eén soort licht kan m.h.o. op de veiligheid,
niet worden verduisterd of afgeschermd,
n.l. de lichten van de vaste seinen. De me
dewerking van het geheele dienstdoende
personeel wordt ingeroepen om de proef te
doen slagen. Een verduisterde extratrein,
bestaande uit een motorrijtuig met luchtbe
schermingsautoriteiten, zal ter controlee
ring van de verduistering, rijden van Den
Haag over Rotterdam D.P., Gouda, Woer
den en Leiden naar Den Haag terug.
DE TELEGRAAFKANTOREN OPEN.
Er is bepaald, dat in den avond van 19
dezer, waarop in geheel Zuid-Holland de
verduisteringsproef voor de luchtbescher
ming zal plaats hebben, alle telegraafkan
toren zullen geopend blijven tijdens de
oefeningsduur, en dit met het oog op onge
vallen, welke zich zouden kunnen voor
doen.
De audiëntie van Chamberlain en Halifax bij Z. H. den Paus. De Engelsche
staatslieden in het Vatieaan, omrinnd door verschillende autoriteiten
Verkeers-cltaos door de
gladheid
Hedenmorgen te half 9 uur heeft op
den Rijksweg onder Oegstgeest nabij
hoeve „Veldheim" een hevige botsing
plaats gehad tusschen twee auto's,
waarbij negen personen werden ge
wond, waarvan verscheidene ernstig.
De eene auto was afkomstig uit Rot
terdam en werd bestuurd door Ch. O.
In deze auto was gezeten de familie de
Ruiter uit Rotterdam, welke op weg
was naar een begrafenis te Amster
dam. De familie bestond uit drie ge
huwde dames en heeren en twee an
dere personen, wier identiteit nog niet
is vastgesteld. De chauffeur van deze
auto en de heer G. B. de R. waren er
zeer ernstig aan toe; de laatste be
kwam een bekkenbreuk en groote won
den aan het gelaat. De overige vijf
inzittenden kregen allen ernstige hoofd
wonden en eenigen een beenbreuk.
De bestuurder van de auto uit Am
sterdam, wiens naam nog niet bekend
is bekwam eveneens zwaar letsel.
De gewonden werden met twee
ziekenauto's en particuliere auto's naar
het Academische Ziekenhuis te Lei
den overvoerd. De doktoren Hugen-
holtz en Varekamp verleenden de eer
ste hulp.
Het ongeluk is veroorzaakt door de
mist en door de gladheid van den weg.
De botsing ontstond, toen de auto uit
Rotterdam een autobus passeerde. Deze
wagen kwam daardoor midden op den
rijweg en botste tegen den uit Am
sterdam komenden wagen. Beide voer
tuigen werden aan den linkerkant ern
stig beschadigd. Tengevolge van de
botsing begonnen de wagens rond te
tollen, wat tot gevolg had, dat de inzit
tenden over den weg en langs de berm
werden geslingerd, waar zij in deernis-
wekkenden toestand bleven liggen,
sommigen bewusteloos, anderen ker
mend.
Voorbijgaande auto's, die stopten bij
de plaats van het ongeluk, veroorzaak
ten een nieuwe chaos. Door de gladheid
schoven een achttal auto's in elkaar,
waardoor deze wagens alle beschadigd
waren. Door een ervan werd een boom
omvèr-gereden.
De vernielde auto's van het eerste
ongeval werden per kraan wagen weg
gesleept; de andere wagens konden op
eigen gelegenheid de reis voortzetten.
