BINNENLAND
KERKNIEUWS
Land- en Tuinbouw
Wilt U iets weten?
BIOSCOPEN TE LEIDEN
DINSDAG 10 JANUARI 1939
DE LEW>CCHE COURANi
VIERDE BLAD - PAG. 11
Het Huisbezoek
der Priesters
HUISBEZOEK EN LEEKEN-
APOSTOLAAT
Het is wel heel toevallig, dat ik den
zelfden naam heb als de onderteekenaar
van het ingezonden stuk in de „Leidsche
Courant" van Zaterdag j.l.
Maar ik ben het volkomen eens met in
zender; bij mij staat het vast, dat verreweg
de meeste lezers deze meening deelen.
Hetgeen inzender naar voren brengt, is
een greep uit mijn hart, n.l. door het instel
len van een leekeninstituuv op geestelijk
terrein voorlichting, hulp en medeleven te
schenken aan hen, die zulks noodig hebben.
Hiervoor moeten, vanzelfsprekend,
hoogstaande mannen worden aangewezen
(zeer terecht reeds door inzender gezegd),
door den parochie-herder, die met
apostolische liefde en klaren, ruimen blik
op het gezins-, parochie-, geestelijk- en
maatschappelijk leven hun mooie taak vol
brengen.
In zeer vele gevallen als daar zijn: fami-
lie-veete, erfenis-ruzie, geharrewar on
der broeders en zusters, etc etc. kan de
kwestie door dergelijke eminente geloovige
mannen met tact en naastenliefde
ju goede banen geleid worder en kan door
hun onpartijdigheid zooveel goeds tot stand
gebracht worden tot eer van God en welzijn
der menschen.
Daarom: hulde aan den heer N. Versteeg
en ik ben overtuigd (of ik moet mij heel
sterk Vergissen), dat voornoemde heer één
dezer leekenapostelen zou kunnen
zijn. Met belangstelling zie ik derhalve na
dere uitwerking van dit lofwaardig streven
tegemoet.
Mijnheer de hoofdredacteur met hartelij-
ken dank voor de plaatsing.
Hoogachtend,
J. VERSTEEG.
Mijnheer de hoofdredacteur,
Er is in uw blad geschreven over het
huisbezoek der priesters. Ik heb die drie ar
tikelen met veel aandacht gelezen. Daarop
is een artikel geschreven door een leek, die
't had over het sympathiek verlangen
der leeken naar meer huisbezoek van de
priesters.
Nu wil ik ook als leek graag een
paar opmerkingen maken over dat sym
pathiek verlangen.
Zeker, er zijn Katholieken, bij wie zulk
een sympathiek verlangen aanwezig is:
Maarer zijn er ook, bij wie dat ver
langen minder sympathiek is.
Ik heb wel 'ns tegen een mevrouw, die
klaagde, dat de pastoor zoo weinig bij haar
op bezoek kwam hoewel ze toch wel,
zoo zeide ze, tot de notabelen der parochie
kon worden gerekend de vraag gesteld,
of haar geestelijke nooden dan een
veelvuldig bezoek van een priester zoo ge-
wenscht maakten. Men had haar 'ns moeten
zien kijken! Weineen, een gezellig praatje
te houden, dat was de bedoeling.
Nu meen ik, dat, als een priester tijd over
heeft voor een ontspanning, voor een „ge
zellig praatje" b.v., hij, evenals ieder ander,
in vrijheid die ontspanning moet kunnen
kiezen.
't Is een feit, dat er verscheidene Katho
lieken zijn, die klagen over het huisbezoek
der priesters, terwijl zij noch direct noch
indirect voor een belang van geestelij-
k e n aard naar het bezoek van een geeste
lijke verlangen. En voor belangen van
tijdelijken, van geldelijken aard, zijn toch
niet de priesters op de eerste plaats aan
gewezen!
Mijn bedoeling is hierop 'ns te wijzen.
Verscheidenen maken 't den geestelijken
lastig, met te zeuren, of hij nog niet 'ns
aankomt, al is zijn laatste bezoek misschien
nog geen maand geleden en al hebben zij
niets, letterlijk niets met hem te bepraten.
Ziet, deze zijde aan de kwestie van het
huisbezoek der priesters wil ik ook 'ns la
ten zien.
Zeker, het overdreven verlangen naar
bezoek van een priester, een parochie-gees
telijke kan voortkomen uit hoogachting en
eerbied, maar intusschen kan dat verlangen
voor parochie-geestelijken indien ik als
leek goed zie erg lastig en hinderlijk zijn.
Met dank voor de plaatsing van deze sim
pele gedachten, waaraan ik 'ns uiting wilde
geven,
EEN LEEK.
NIEUWE KERK TE WYCHEN.
Zondag had te Wychen de eerste steen
legging plaats doo- pastoor A. v. d. Berg
O.F.M. van een nieuwe kerk in de zich
uitbreidende buitenwijk Woezik. Het is een
ontwerp van den architect H. C. van de
Leur uit Nijmegen, die een kerkgebouw
ontwierp in landdeken stijl. Het werk
wordt uitgevoerd door de aannemersfirma
Tysse, Glaase en Wessels te Wychen.
„Maasbode".
UITVOER VAN KAAS NAAR
NEDERLANDSCH-INDIë.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek,
te 's-Gravenhage, deelt mede, dat de uit
voer van kaas naar Nederlandsch-Indië in
December 1938 bedroeg 47.564 K.G. bruto;
met een waarde van 25,311, waarvan:
Goudakaas*) 27,771 K.G. bruto, met een
waarde van 15,168 en Edammerkaas*)
9425 K.G. bi-uto, met een waarde van
f 4488.
Evenals voorheen is in deze opgaaf
niet begrepen de Gouda- en Edammerkaas
in broodvorm. (St.Crt.)
PRINS BERNHARD IN DEN
RAAD VAN STATE.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft heden de
vergadering van den Raad van State bij
gewoond.
HET TERUGLEIDEN VAN
VREEMDELINGEN.
Asylverleening op geordende en
verantwoorde wijze.
Op de vragen van het Chr.-Hist. Twee
de Kamerlid' mevr. MackayKatz betref
fende de terugleiding naar Duitschland
van Duitsch-Joodsche vluchtelingen, die
zonder verlof na een bepaalden datum
Nederland zijn binnengekomen, heeft de
minister van Justitie als volgt geant
woord:
In den laatsten tijd zijn in sommige
groote steden, met name in Amsterdam,
regelmatig Duitsche vreemdelingen, tot
een aanzienlijk aantal, aangetroffen, die
deels afkomstig uit ver van onze grens
verwijderde streken in Duitschland
kort te voren zonder verlof op heimelijke
wijze Nederland waren binnengekomen.
Mede gelet op het groote aantal der reeds
verleende toelatingen, heeft de regeering
daarom in het belang der openbare orde
moeten bepalen, dat bij verdere dergelijke
binnenkomst terugleiding dient te ge
schieden, met dien verstande, dat in bij
zondere gevallen, met name wanneer on
middellijk levensgevaar aanwezig moet
worden geacht, van dien maatregel .vordt
afgezien.
Gelet op het hiervoren medegedeelde,
in het bijzonder op het gemaakte voorbe
houd, bestaat voor de tot uitdrukking ge
brachte vrees in zake niet-handhaving van
het asylrecht geen aanleiding. Veeleer
heelt de genomen maatregel tot strekking
om zoo goed mogelijk te verzekeren, dat
asylverleening op geordende en verant
woorde wijze geschiedt.
HERDENKING 125-JARIG BESTAAN DER
INFANTERIE-REGEVDENTEN.
Tc Venlo.
De officieele herdenking van het 125-jarig
bestaan van het 2e Regiment Infanterie
werd te Venlo Maandag ingezet met een
muzikale reveille op de voornaamste pun
ten der stad.
In de afgeloopen dagen heeft de burgerij
op spontane wijze getuigenis afgelegd van
haar sympathie met het jubileerende corps,
dat reeds meer dan 25 jaren in Venlo ge
huisvest is Onder voorzitterschap van bur
gemeester Mr. B. Berger vormde zich een
comité uit de inwoners, om het Regiment
door het aanbieden van een huldeblijk een
blijvend bewijs te geven van medeleven
met dit feest. Dank zij den ruimen bijdra
gen, die in enkele dagen tijds binnenkwa
men, werd het comité in staat gesteld zijn
plannen te verwezenlijken. Het huldeblijk,
dat op het gemeentehuis aan een deputa
tie van het regiment werd aangeboden, be
staat uit een groot borstbeeld in brons op
voetstuk van den Oranjevorst Frederik
Hendrik, naar wien de Infanteriekazerne
genoemd is. Aan den Limburgschen kun
stenaar Charles Vos werd opdracht ge
geven om dit beeld te vervaardigen. Daar
naast is uit de binnengekomen gelden een
som van 250.onder enveloppe aan
geboden, met bestemming voor de feest
viering der soldaten. Een bepaald bedrag
wordt bovendien nog gereserveerd om aan
de onthulling van het borstbeeld een fees
telijk cachet te geven.
Na de reveille volgde een feestmarsch
van het Regiment door de stad. Op het
marktplein was een défilé voor de burger
lijke autoriteiten.
Van de receptie in de versierde zalen
van het hoofdgebouw der kazerne, werd
een zeer druk gebruik gemaakt.
Des avonds was er een fakkeloptocht
door de stad, waaraan het 2e en 17e Regi
ment deelnamen onder leiding van de
onderofficieren. Tijdens dezen marsch werd
gedefileerd op de markt voor de autoritei
ten en langs de sociëteit Mariaweide voor
den commandant en de officieren, die al
daar aan een corpsdiner vereenigd waren.
De onderofficieren hielden na den fakkel-
marsch een corpsdiner in hotel Rheinischer
Hof.
De feestelijkheden van heden, welke
hoofdzakelijk in den kring van het Regi
ment gehouden worden, werden ingezet
met een plechtige H. Mis in de hoofdparo
chiekerk, opgedragen door den Hoogeerw.
heer Deken J. van Oppen.
Te Ede.
Voor het front van het 22ste regiment
infanterie te Ede had in verband met het
125-jarig bestaan van het 10e en 22ste regi
ment infanterie bij monde van den bur
gemeester van Ede, den heer L. R. Middel-
berg, eere-voorzitter van een comité uit de
burgerij, de aanbieding namens deze bur
gerij plaats van twee vernikkelde schelle-
boomen met rood-wit-blauwe paarde-
staarten en klinkende bellen.
Luit.-kolonel J. F. de Ridder, comman
dant van het 22ste regiment infanerie, aan
vaardde het prachtige geschenk in groolen
dank.
Des middags werden namens de burgerij
nog aan elk regiment (10e en 22ste) zes
klaroenen met vanen aangeboden.
Te Maastricht.
Het 13e regiment infanterie te Maastricht,
dat in 1914 door verdubbeling werd ge
vormd uit het 2e regiment, heeft met het
in Venlo gelegerde 2e regiment Maandag
het 125-jarig bestaan van deze regimenten
op feestelijke wijze herdacht.
Na een militaire reveille om half acht
De zetel van 's Jands
recht
Men schrijft ons uit Den Haag:
Dezer dagen waren we in de gelegenheid,
het geheel vernieuwde gebouw van den
Hoogen Raad te bezichtigen.
Wat 'n verschil met den ouden toe
stand!
Feitelijk is nog maar alleen de groote
zittingzaal gereed, wat niet wegneemt, dat
geconstateerd kan worden, hoezeer hier
een grondige verandering heeft plaats ge
grepen.
Voorheen was 't gansche gebouw even
kaal en kil als een ouderwetsch plattelands
station, ondanks de geweldige, volkomen
nuttelooze kolonade. 't Was de moeite
van 't bekijken niet waard.
Thans is een bezienswaardig geheel in
wording, waarvan bovenbedoelde zaal al
vast getuigenis aflegt.
In een donker-marmeren nis zetelt daar
's Lands hoogste rechtscollege. In den ach
terwand zijn door nu wijlen prof. Roland
Holst gegrift de levensgroote beeltenissen
der groote wetgevers Justitianus, Solon,
Mozes en Napoleon, die twee aan twee de
weegschaal des rechts flankeeren. Aan hun
voeten staat in groote letters een Latijn-
sche spreuk, welke men als volgt zou kun
nen vertalen:
Waar 't recht niet tot zijn recht komt,
Daar hoort men hoe 't kanon bromt.
Wie vreezen mocht, dat deze nisversie
ring te druk is, heeft het mis. De figuren
verbreken de eentonigheid zonder ook
maar in 't minst te storen.
De meubileering niet meer het oude
saaie groen der stoelbekleedingen, doch
donker rood van nis en zaal past zich
waardig bij de mooie nis aan en zoo is een
keurig en waardig geheel verkregen, waar
in men de oude zaal niet herkent, hoewel
zij feitelijk in hoofdzaak dezelfde is ge
bleven.
Overigens is in het gebouw alles nog in
wording, behalve dft het trappenhuis zoo
goed als gereed is. De marmeren trap voert
naar de bovenverdieping, waar ruime ka
mers voor 's Hoogen Raads leiders zijn
gebouwd boven de vestibule, welke de
vroegere open ruimte verving. De Raad
kamer, de kleine zittingszaal, de biblio
theek en meerdere dienstvertrekken vindt
men beneden, achter en naast de groote
zaal.
Het nieuwe gebouw staat op de grond
vesten van het oude; belendingen aan alle
zijden, wier licht niet mocht benomen
worden, stonden uitbreiding in den weg.
De architect, de heer rijksbouwmeester
Breman, heeft echter een practisch geheel
weten te scheppen, dat het oude gebouw
geheel doet vergeten, terwijl de hoofd
opzichter, de heer Kortenbach, nauwgezet
waakte voor de juiste uitvoering der veel
omvattende plannen.
werd in de garnizoenskerk van Maastricht
de St. Servaaskerk, een plechtige Hoogmis
opgedragen in tegenwoordigheid van on
geveer alle dienstplichtige manschappen
van het regiment en zeer veel militaire en
civiele autoriteiten, onder wie de garni
zoenscommandant overste A. Govers, de
territoriaal bevelhebber van Zuid-Limburg
overste E. P. H. Haan, de Commissaris der
Koningin in Limburg, mr. dr. W. G. A. van
Sonsbeeck en de burgemeester van Maas
tricht, jhr. mr. W. Michiels van Kessenich.
Na de Hoogmis werd de lofzang „Te Deum
Laudamus" gezongen.
Om half twaalf werd op het Vrijthof, in
tegenwoordigheid van de reeds genoemde
en vele andere autoriteiten, een wapen
schouw gehouden.
Oud-burgt meester van Maastricht, mr. L.
B. J. van Oppen, sprak als voorzitter van
het huldigingscomité woorden van waar
deering namens de bevolking tot het Maas-
trichtsche regiment en bood namens de
inwoners zijner stad een zestal fraaie diepe
trommen in volledige uitmonstering aan.
Reserve-kapitein Janssen van het 13e
regiment sprak namens de reserve-officie
ren van het regiment en bood namens dezen
een viertal klaroenen met bjjbehoorende
fanions aan.
Overste Govers sprak namens het regi
ment een dankwoord.
In de Tapijnkazerne werd daarna een
drukbezocht receptie gehouden, terwijl des
avonds o.a. een tooneelvoorstelling is aan
geboden aan de manschappen van het regi
ment.
FRANSCHE REGEERING KOOPT
KOOLHOVEN-JAGERS.
Voorloopig 20 F. K. 58-machines besteld.
Naar wij vernemen, heeft de Fransche
luchtvaartministerie besloten tot aankoop
van een serie van twintig Nederlandsche
vliegtuigen, en wel van de nieuwste Kool
hoven-jagers, type F.K. 58.
Deze jagers zullen evenals de reeds door
Koolhoven gebouwde machines van dit
type worden uitgerust met motoren van
1100 p.k., type Hispano 14 A.A., met welke
motoren F.K. f8 tijdens proefvluchten op 't
Fransche vliegveld Villacoublay op 5200
meter hoogte een officieel gemeten hori
zontale snelheid van 483 K.M. per uur
haalde.
De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
de Fransche regeering, na bevredigende
resultaten met dezt machines, later tot
aankoop van een grootere serie zal over
gaan. In ieder geva" is echter ook deze
aankoop een succes voor de Nederlandsche
vliegtuigindustrie, want tot nog toe is de
Fransche regeering slechts éénmaal tot be
stelling van andere buitenlandsche vlieg
tuigen overgegaan, toen zij namelijk ver
leden jaar een serie van honderd Curtiss-
jagers in de /ereenigde Staten heeft be
steld.
BEVORDERING VAN
HUISHOUDELUKEN ARBEID.
DE DIENSTBODE „VOOR DAG
EN NACHT".
Wij hebben er laatst op gewezen, dat
volgens den letter van de bekende mi-
nisteriëele circulaire bij dienstboden „voor
dag en nacht" een gedeelte van hun loon
zou kunnen blijven opgeëischt als aftrek
van den steun aan den werkloozen vader
zooals dat ook volgens de tot nu toe
geldende regeling kon geschieden.
Er wordt ons echter medegedeeld, dat de
circulaire niet aldus moet worden ver
staan en dat in den vervolge ook het loon
van dochters, die niet in huis zijn, maar
geheel en al buitenshuis verblijven, niet
voor steun-aftrek in aanmerking komt.
ONDERWIJZER CONTROLEUR IN
RIJWIELBEWAARPLAATS.
Administratieve nevenbetrekking door
Kroon toelaatbaar geacht.
In artikel 45 der Lager Onderwijswet
1920 is de bepaling opgenomen, dat het
aan onderwijzers verboden is, ambten of
bedieningen te bekleeden, voor zoover deze
niet zijn van kerkelijken aard of daarmede
gelijk te stellen aard. Van dit verbod kun
nen Ged. Staten, den inspecteur van het
lager onderwijs gehoord, ontheffing ver
leen en.
Op dit gebied heeft zich eenigen tijd ge
leden een interessante kwestie voorgedaan.
Een onderwijzer aan de leerschool, van de
Rijkskweekschool te Maastricht, vroeg aan
Ged. Staten van Limburg vrijstelling van
het verbod van art. 45 L.O.-wet voor wat
betreft de waarneming van de nevenbe
diening van controleur van de rijwielbe
waarplaats aan het station te Maastricht.
Ged. Staten weigerden de gevraagde vrij
stelling te verleenen, daarbij overwegen
de, dat naar hun oordeel de waarneming
van deze nevenbediening niet in overeen
stemming is te achten met de waardigheid
het ambt van onderwijzer en derhalve
in strijd met de belangen van het onder
wijs.
De onderwijzer ging tegen deze beslis
sing in beroep, aanvoerende, dat zijns in
ziens de aan de nevenbetrekking verbon
den werkzaamheden, die zuiver admini
stratief zijn, bezwaarlijk in strijd zijn te
achten met de waardigheid van het ambt
van onderwijzer, dat die betrekking ver
scheidene jaren is waargenomen door den
stationschef te Maastricht en dat in ver
schillende andere gemeenten het contro
leurschap is opgedragen aan gepension-
neerde stationschefs en zelfs aan een -gees
telijke (dominee).
De Kroon heeft het bestreden besluit van
Ged. Staten van Limburg vernietigd en
alsnog de gevraagde vrijstelling verleend.
Uit overwegingen van het betrokken Ko
ninklijk besluit blijkt, dat op grond van
de overgelegde stukken moet worden aan
genomen, dat de bedoelde nevenbetrek
king, die thans in hoofdzaak van admi
nistratieven aard is, niet een zoodanig ka
rakter draagt, dat de waardigheid van het
ambt van onderwijzer zich tegen de waar
neming daarvan door den appellant zou
verzetten en dat dus, nu ook overigens
blijkens de stukken de belangen van het
onderwijs niet door deze waarneming zul
len worden geschaad, Ged. Staten ten on
rechte de gevraagde vrijstelling hebben
geweigerd. s,Tel."
HET CENTRAAL STATION TE UTRECHT
Naar wij van de directie der Nederland
sche spoorwegen vernemen, kan thans als
vaststaand worden aangenomen, dat de
herbouw van de boven-verdieping van het
Utrechtsche Centraal Station in moderne
stijl zal geschieden, zoodat een harmonieus
geheel zal worden verkregen.
Reeds is men druk bezig met de uitwer
king der plannen.
Vraag betreffende bevroren aardap
pelen. Een onzer abonné's schrijft ons, dat
men aardappelen, die door de vorst zoet
zijn geworden, dus enkel zoet en niet rot
gevroren, stil moet laten liggen op een
plaats, waar het niet vriest. Na 8, hoogstens
14 dagen, is dan de zoete smaak verdwe
nen.
Vraag. Het is mij bekend, dat er ver
slaggevers zijn, die het gesprokene bijna
woordelijk in de krant zetten door middel
van een „code".- Mijn vraag is nu; Zijn er
méérf dan één code of methode om het ge
sprokene in een minimum van tijd neer
te schrijven. Zijn er boekjes in den handel
om het te leeren. Zoo ja: welke? Maken ro
manschrijvers ook gebruik van een code?
Antwoord. U hebt een heel klein
klokje hooren luiden. Die z.g. code is niet
anders dan stenografie, een middel om een
gesproken tekst letterlijk op te nemen. Er
zijn verschillende methoden, die wij hier
niet kunnen gaan noemen. De gebruikelijke
stenografie door romanschrijvers is nogal
zelfs uit een boek. Vraagt u maar eens in
den boekhandel.
Uw vraag betreffende het gebruik van
stetnografie door romanschrijvers is nogal
naief. Neen, die schrijven den heelen tekst,
zooals die in het boek gedrukt staat.
Vraag. Zoudt u mij den naam van den
regisseur van „Vadertje Langbeen" kunnen
noemen, en diens volledig adres? Kunt u
mij ook zeggen, door welke film-maatschap
pij deze film uitgebracht is en in welke stu
dio's de opnamen gemaakt zijn?
Antwoord. Friedrich Zelnik. Zijn
privé-adres is ons niet bekend, maar u
zoudt hem kunnen schrijven p. a. Cinetone-
studio, Amsterdam. De film is uitgebracht
door „Filmex" en opgenomen in de Cine-
tone-studio te Amsterdam.
Koppermaandag is de gildedag der typo
grafen en vroeger algemeen gevierd door
gildenoptochten te Amsterdam en door een
rondgang der leprozen om giften in te
zamelen. Het octaaf van Drie Koningen
vormde een uitgangspunt in de Vasten-
avondpret. K. is de tweede Maandag in
het nieuwe jaar. Hij heet ook wel Coppel-
dach, Copperkensdach, Flora-Maandag,
Gezworen Maandag, Verzworen Maandag,
Bombarcerdag, Bombarnusdag, Verloren
Maandag, Raasmaandag. De afleiding
waarnaar U juist hebt gevraagd is on
zeker. Wij- kunnen U hierover niet inlich
ten.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSUUR
KEURING
Trianon:
Robin Hood (Errol
Flynn, Olivia de Ha-
villand).
Welkom vreemde
ling (Dick Powell,
Pat O'Brien).
Avonturen
Komisch
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 27
uur. Zaterdag en
Woensdag 2 uur ma-
tinée.
Goedgekeurd
v volwassenen
Luxor:
Misbruik van ver
trouwen (Danielle,
Darrieux, Charles
Vanel).
Moderne Meisjes
(Sabine Peters, Leo
Slezak).
Dramatisch
Amusant
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 2—7
uur. lederen middag
behalve Maandag, 2
uur matinee.
Toelaatbaar
v. volwassenen
Casino;
Spoorwegpiraten.
(Erich von Stroheim
Charles Vanel, Suzy
Prim).
Begeerde vrouwen.
(Madeleine Renaud)
Spannend
Dramatisch
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 47
uur. Woensdag half 3
matinée.
Toelaatbaar
v. volwassenen
Rex:
Rubbex (Jules Ver-
straete, Enny Meu
nier).
De geheime schuil
plaats. (Jack Holt).
Planters in
Indië.
Detective-
avonturen
lederen avond 8 uur.
Zondag ook van 2—7
uur. Eiken werkdag
2 uur matinée.
Toelaatbaar
v. volwassenen
I,Ida:
De 13 Landers.
In de maneschijn.
(Douglas Fairbanks,
Bing Crosby).
Dramatisch
Sensationeel
lederen avond 8.15 u.
Zondag ook van 2—7
uur. Zaterdag en
Woensdag 2-30 uur
matinée.
Afgekeurd