N STADS NIEUWS VRf THC 30 DECEMBER 1938 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 Abonnementsprijs: voor Leiden 19 cent per week; 2.5J per kwartaal Bij or.ze agenten '0 cent per week; f 2 60 per kwartaal Franco per post 2 95 per kwartaal Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal Losse nummers 5 cent, met geill Zondagsblad 9 cent Advertentiën: 30 cent per regel Ingezonden mededeel ingen dubbel tarief Telefoontjes hoogstens 30 woorden. 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. V BOE WORDT HET WEER? IETS KOUDER. De Bilt seint: Verwachting: voor de kuststrook; Regen, hagel of natte sneeuwbuien, wisselende be- wo.king, matige tot krachtige Noordweste lijke wind, iets kouder. Voor het binnenland: Regen, hagel of ratte sneeuwbuien, wisselende bewolking, meest matige Westelijke tot Noordweste lijke wind, des nachts temperatuur om het vriespunt, overdag lichte dooi. Waarschuwingen voor het verkeer: In den nacht en ochtend plaatselijk gladde wegen in het Midden en Oosten van het land. De weerstoestand van hedenmorgen 7.20 irur: Den Helder: licht bewolkt, Westelijke matige wind, 3 gr. C. Vlissingen: zwaar bewolkt, W.N.W. ma tige wind, 5 gr. C. De Bilt: licht bewolkt, Westelijke ma tige wind, 4 gr. C. Groningen: matige regen, Z.W. matige wind, 3 gr. C. Maastricht: na regen, W.Z.W. matige wind, 3 gr. C. De depressie over de Noorsche Zee trok langzaam Oostwaarts. Aan haar Zuid.ijde dringen de warmere luchtmassa's stesds verder het vasteland van West-Europa binnen. In Scandinavië, Duitschland, onze omgeving en Frankrijk zijn de ochtend- temperaturen dan o.ik over het algemeen belangrijk hooger dar. gisteren. In West- Duitschland valt hedenmorgen dooi in, ter wijl strenge vorst alleen noe in de Rand staten en in Oostenrijk wordt aangetroffen. Het doordringen van de warmere lucht massa's in Oostelijke richting gaat aan vankelijk gepaard met matige tot zware sneeuwval, welke later in regen overgaat. Dit slcjht-weer-getoied passeerde heden nacht ons land. Terwijl de luchtdruk tot in de Poolzee laag bleef, gingen de baro meterstijgingen op Groenland en IJsland regelmatig door, zoxlat thans met groote snelheid zeer koude luchtmassa's uit het Poo'gebied Zuidwaarts gevoerd worden. Onder invloed hiervan daalde de tempe ratuur op de Faroer tot het vriespunt en zijn de zeer hooge temperaturen op de Britsche eilanden weel verdwenen. In dere koude lucht wisselen perioden van opkla ring af met regen- hagel- ol natte sneeuw buien. Tijdens deze opklaringen zal ten gevolge van uitstra'ing in het Midden en Oosten van ons land de temperatuur in den nacht tot om het vriespunt dalen, waarbij opvriezen van de wegen, welke nog met sneeuw of ijs bedekt zijn, tijdelijk op zal treden. LUCHTTEMPERATUUR. 4.6 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS C.a.: Van Vrijdag nam. 4.25 uur tot Zaterdag ochtend 7.41 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Zaterdag 31 Dec. v.m. 8.40 en nam. 9.05 uur. Maan op Zaterdagmiddag 11.59 uur. Maan onder Zondagnacht 2.46 uur. DE WELDADIGHEIDSZEGELS VOOR HET KIND. De „Ronde door Nederland" een groot succes. De centrale propaganda-commissie schrijft: Het aantal oplossingen, ingekomen op de prijsvraag „De Ronde door Neder land" bedraagt thans bijna 100.000, dat is ruim 20.000 meer dan verleden jaar, en een sprekend bewijs van de erondige aardrijkskundige kennis van het publiek, want bijna alle oplossingen waren volledig en goed. Dit heeft de commissie aanleiding gege ven om een groot aantal inzenders met een extra troostprijs te verrassen, door aan de „DE RONDE DOOR NEDERLAND". Oplossing: De plaatsnamen zijn achter eenvolgens: Kaatsheuvel Ilpendam Nieuw-Doi'drecht Duivendrecht Fderveen Ruinerwold Zwaagwesteinde 1 Einighausen Groenekan Enumatil j Loenersloot Soerendonk Het te vormen woord is KINDERZEGELS reeds uitgeloofde prijzen nog 200 Deven- 'ter koeken toe te voegen. De trekking der pry zen moest, ten ge volge van het overgroote aantal inzendin gen, worden uitgesteld en is thans bepaald op Donderdag 5 Januari a.s. te 2 uur n.m. De laatste week is thans aangebroken, de week van de Nieuwjaars-corresponden tie. Moge iedereen het jaar besluiten met een goede daad ten bate van het arme, misdeelde kind, door voor al zijn Nieuw- jaarswenschen te gebruiken zegels en kaarten „Voor het Kind". Dan zal de twee-ton-actie van verleden jaar overtroffen kunnen worden. VERGOEDING BIJ SPEK-EXPORT NAAR DUITSCHLAND. KLACHT TEGEN S.D.A.P.-VOORZITTER. Ir. Mussert acht zich beleedigd. Namens ir. A. A. Mussert. leider der N. S. B., heeft mr. A. J. van Vessem, rechts kundig raadsman der N.S.B., bij den Of ficier van Justitie te Amsterdam een klacht ingediend tegen ir. J. W. Albarda met verzoek tot vervolging wegens smaad subs, beleediging. Deze zou in zijn Kerstrede o.m. gezed hebben: „Als de heer Mussert de macht in handen kreeg, zou er weinig andsrs ge- bouten can wanneer Hitler ons lanu ver- ever ce, aan wien Mussert het wel spoe dig zou uitleveren. LEENING BATAAFSCHE PETROLEUM MAATSCHAPPIJ. Groot 100 millloen. Begin Januari zal het prospectus ver schijnen betreffende de uitgifte van een 31/2 pet. leening ten bedrage van i 100 millioen door de Bataafsche Petroleum- Mij. De koers van uitgifte zou 100 1/2 pet. bedragen. „Vad." BOTERNOTEERING De commissienoteering voor Nederland- sche boter is heden vastgesteld op 84 cent per. K.G. BOTERHEFFING Het bedrag van de heffing en de steun- uitkeering op boter is, behoudens tusschen- tijdsche wijziging voor de week van 29 December 1938 tot 5 Januari 1939 vast gesteld op 70 cent per K.G. BIGGENMERKEN Van 12 tot 17 December zjjn 42.725 (vorig jaar 30.784) biggenmerken aange bracht. Van de toekenning 1938 zjjn tot 17 De cember 1.1. gebruikt 2.036.720 merken, tegenover 1.7/6.881 merken van de toe kenning 1937 op het overeenkomstige tijd stip van het vorige jaar. Van 1 Januari tot genoemden datum zijn in totaaJ 2.299.449 (vorig jaar 1.927.020) biggen gemerkt. WATER BIJ DE MELK GEDAAN. Een zware straf heeft de kantonrechter te Gouda opgelegd aan een 61-jarigen vee houder uit Mocrkapelle, die gisteren te recht stond wegens twee feiten van melk- vervalsching. Bij een controle was circa 10 pet. water in de melk geconstateerd en oen de controleur twee dagen la!*.r nog maals kwam inspecteeren, bleek er op nieuw ongeveer 10 pet. water by de melk te zijn. De kantonrechter noemde het een on gehoorde brutaliteit, dat de ve:houder twee dagen later opnieuw geknoeid had. „Je dacht zeker na den eersten keer", al dus de rechter, „nu word ik voorloopig toch niet meer gecontroleerd en *iu kan ik het er wel verder op wagen, 't Is een mooie boel". Er rekening mede houdende, dat de vee houder twee iaar geleden ook al wegens melkvervalsching is veroordeeld, vorderde het O.M. voor het eerste feit 150 boete sul'-f-. 10 drgen hechtenis. Voor'de tweede overtreding, welke hij schromelijk bru taal noemde, eischte de ambtenaar veer tien dagen hechtenis. De veehouder verklaarde liever te zul len betalen dan te gaan zitten, maar de kantonrechter achtte de gevorderde straf fen juist en deed overeenkomstig den e.sch uitspraak. De Moercapsllenaar betaalde de 150 a contant. De hechtenis viel hem tegen, blijkbaar had hij een hooge boete ver wacht, want hij droeg een goed gevulde portefeuille bij zich. „Tel." NED. R. K. VOLKSBOND. Algemeene ledenvergadering. Gisterenavond hield de afdeeling Leiden van dsn Ned. R. K. Volksbond een alge meens ledenvergadering, welke slecht be zocht was. Na opening op de gebruikelijke wijze sprak de voorzitter, de heer J. Ny- huis, het welkomstwoord, waarby in het byzonder we.kom werd geneeten de spre ker van dezen avond, de heer J. de Wit, uit Amsterdam. Verder deelde de voor zitter mede, dat bericht van verhindering was ingekomen van vier bestuursleden, terwijl tevens verteld werd, dat zoowel de secretaris als de penningmeester tijdens de vergadering de zaal zullen moeten ver laten omdat hun aanwezigheid elders ver- eischt werd. Nadat de notulen, na eenige opmerking waren goedgekeurd, kwam de heer J. de Wit aan het woord om zijn rede te houden over Ter inleiding maakte spr eenige opmer kingen omtrent de juiste richtlijnen van zijn rede waardoor spr. niet in wilde gaan c.a. op het „politiek Katholicisme". Als eerste deel had spreker gekozen: Wat is kerkvervolging. Kerkvervolging is als menschelijke mach ten hst uitoefenen van godsdienst onmo gelijk willen maken. Een kerkvervolging is niet zooals Ling- beek en Kerstens het doen of zeggen en ook niet het beschimpen of het verbran den van een aantal Godsh"izen. Wel is een kerkvervolging zooals de Duitsche staat maatregelen neemt tegen den Katholieken godsdienst. Want wan neer men, zooals in Duitschland, kinderen belet om het Godsdienst-onderwijs te vol gen of men hen belet hun Eerste H. Com munie te doen, dan is dat bestrijding en vervolging van de Kern. Kerkvervolging is als de Staat de Kerk belet de middelen te gebruiken, die zy noodig heeft voor het /ervullen van haar zending. Spr. gaat daar dieper op in door ver gelijkingen te maken tusschen de bestrij ding van de Kerk in de eerste tyden, de vervolgingen in Mexico en Rusland, om te komen tot de moderne Kerkvervolging van het Nationaal Socialisme. En de moderne Kerkvervolgings-metho- de is zeer gevaarlijk, want in Duitschland beweert inen, dat men Godsdienst en Kerk eerbiedigen wil, maar fouten worden door de pers luidruchtig bekend gemaakt. Ten minste de Nazi-pers, want de Kath. pers wordt geheel geknevelo. De jeugdorganisaties in Kath. verband worden belemmerd. Ja men legt zelfs de waarheidsverkondig°rs op den kansel en ir den oiechtstoel aan banden. Dat is een onbloedige kerkvervolging door een handig samenstelsel van wetten. Men zegt zelfs dit de plichtgetrouwe katholiek geen goed vader ar der of Duit- scher is, zoodat men hem overal achter stelt. De Kath. jongeman, die de Christus- jeugd stelt boven de Hitlerjeugd, heeft absoluut geen toekemst. Men maakt in Duitschland een pregram om de Kerk terug te brengen in de sacris tie en haar uit te s.uiten van het geheele cultureele en economische leven. Spr. noemt dat de gewone liberale me thoden, zooals wij die reeds kennen. Men neeft daar in Duitschland een „mooi" woord voor uitgevonden „politiek katholicisme" en daar ■schermt men mee. Op uitvoerige wijze bespreekt spr. daar na de onbloedige systhematische vervol ging, zooals die in Duitschland heerscht. Men moet in aanmerking nemen, bij elke kerkvervolging verliest men zielen, voor- ai als de jeugd methodisch tegen de Kerk wordt opgezet. Wat moeten wij doen om te voorkomen dat hier ir. Nederland een kerkvervolging komt. vraagt spr. de vergadering? Daar is maar een antwoord op: te zamen vormen een massa, die pal staat en sterk, een aaneengesloten eenheid, politiek en sociaal. Dat is hier in Nederland onze kracht en onze macht. Wel poogt men al lerlei verdachtmakingen te zaaien, maar als wy sterk zijn, dan stuiten alle verdacht makingen daarop af. Laten toch alle ar beiders aaneengesloten blijven staan in de branding, want daar kan dan niemand tegenop Verder moet ons medeleven en onze sympathie staan aan de zijde der vervolg den in alle landen waar Katholieken ver volgd worden. Wij moeten ons protest laten hooren vooral ook tegen de vervolgingen in Duitschland van onze Katholieke ge- loofsgenooten. Ons niet lal en leiden door de misleidende propaganda van den heer Goebbels, die zegt: geen martelaren maken. AGENDA LEIDEN. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken wordt van: Van Maandag 26 Dec. 2e Kerstdag f< t en met - Vrijdag 30 Dec. as. nemen waar de apotheken: J. E. M. ten Dyk, Ha ven 18, tel. 85 en A. J. Donk, Doezastraat 31 tel. 1313. Voor Oegstgeest: Mej. y Doedens, Wilhelminapark 8, tel. 274. KERKNIEUWS NIEUWJAARS-RECEPTIE. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal op Nieuwjaarsdag receptie verleenen voor leeken, broeders en zusters van 12 tot i uur en vcor de Priesters van 1 tot w. maar misdadigers. Want de propagandis tische heer Goebbels heeft er slag van om zand in de oogen te strooien. Niet zeggen: dat zouden ze hier eens moeten probeeren, want dit kunnen wij gemakkelijk zeggen, daar wij hier nog een sterke sociale mas sa vormen. Spr. gaat dieper In op het feit, dat wy gerust mogen en moeten zeggen op aller lei plaatsen, dat er wel degelijk een Kerk vervolging is in Duitschland, dat onze broeders en zusters in het Geloof wel de gelijk vervolgd worden. Wy moeten een ieder duidelijk maken, dat wie hen in Duitschland slaat, ook ons slaat. Niet voor vyftig procent meeleven met onze Katho lieke broeders daar en voor de andere vijf tig procent met hun beulen, door te zeg gen: de Katholieken zullen het er wel naar gemaakt hebben. Wy staan op dat punt wel alleen, dat bewijst de geschiedenis, want toen er in Mexico duizenden Katholieken vermoord werden, zweeg de geheele linksche- en wereldpers, maar toen datzelfde Mexico de olievelden annexeerde, was heel de Amerikaansche pers in opstand, die zelfde pers, die tevoren dacht: het zijn maar Ka tholieken. Ook met de Jodenvervolging in Duitsch land gaat het thans zoo. Voor de Katho lieken maakt de wereld zich niet druk, maar als het anderen dan Katholieken be treft, dan is „Leiden in last".» Om een Kerkvervolging hier in ons land te voorkomen moeten wij bidden, veel bidden. Maar ook bidden voor de vervolg de geloofsgenooten in Duitschland en ook voor hun vervolgers. Maar ten tweede moeten wij hier in Ne derland oppassen; niet overschatten, maar ook niet onderschatten, want het vuurtje smeult, dat hebben wij gezien in April bij de opgeblazen zaak Oss, toen er een golf van anti-papisme opwoei. Spr. besloot met er op te wijzen, dat de Kerk, zoolang Zij bestaat, vervolgd en bestreden is geworden. Velen hebben hun krachten beproefd en verspild op de Rots van Petrus, de zuil der waarheid. Zij zijn te pletter gsloopen en vergaan, maar onze H. Vader de Paus zetelt nog te Rome. De Kerk heeft strijd gekend zoowel van binnen als van buiten, maar zij bleef en zal blijven bestaan. Daarom, als wy de hand opheffen, dan zal het niet zijn om een uithsemschen groet te brengen, maar om een kruisteeken te maken in den naam van den Vader. Laat ons allen bijeen blijven en vormen een groote sociale massa, de massa der georganiseerde arbeiders, die als ideaal hebben de nieuwe gemeenschap waar niet de internationale van den haat, maar de internationale van de liefde zal klinken. De voorzitter was de tolk va nallen toen hij aen spi. dank bracht voor zijn enlnou- siaste rede, er zyn spijt over uitsprekend dat niet meerdere leden deze prachtige reae heoben beiuistera. Met ae hoop, aat ce heer ae Wit nogmaals terug zal vvilien Komen, um aan te aprexen vour een groo- ter genuor, oaaroy oen wensen uitspre- Kenci, aat de aanwezige lenen aeze woor den ter huri.e zonen nemen aie de spr. naar voren nsext georaent, was net eerste fceneette aez-cr vergadering acmer aen rug. De tweeae he.it w&s gewyd aan de begrooting. Alvorens tot de begrooting van de in komsten en uitgaven voor net jaar 1989 over te gaan, oraent de voorzitter versiag uit van ae vergadering van aen Centraien rtaaa, waarna ae begrooting onaer de roupe wera genomen. Deze oegiooung was sluitend gemaakt op een bearag van inkomsten en uitgaven van /271.het grootste geaeeite aer inkomsten wera verkregen uit ae con- trioutie van de 1050 leaen a 11 cent per week, netgeen ae som opbraent van bOU6. De voorzitter deelde mede, dat men zich ii. net komenae jaar geneel aan aeze cij fers zal moeten houoen en aat zal kunnen ais aLe leaen meaewerken en ais net ge- iokt, en aat moet, dan mag de afaeeling Lemen mei ontevreden zyn. Nadat enkeie vragenstellers naar ge noegen waren beantwoord, werd de inge diende begrooting met algemeene stem men goedgekeurd en aangenomen. Van de rondvraag maakten verschillen de aanwezigen gebruik. Niets meer aan de orde zijnde, werd de vergadering met de beste wenschen voor 1939 en een Zalig Nieuwjaar, door den voorzitter gesloten. Naar het ,Hbld." verneemt, heeft minis ter Steenberghe besloten, met ingang van 1 Januari a.s aan de exporteurs van spek naar Duitschland niet langer een vergoe ding te geven, in welken vorm ook, voor exportrecht. Met ingang van dien datum komt te vervallen de vergoeding van een halve cent per kilo (het l.g. „spekpotje"). De resteerende 11/2 cent per kilo vcor ver richte werkzaamheden zal nader worden bezien, doch wordt voorloopig nog uitbe taald. Deze vergoeding mag echter in géén geval zóó worden beschouwd, dat daarin een zekere erkenning van exportrecht ligt besloten. DE LIMBURGSCHE STEENKOLEN MIJNEN IN NOVEMBER 1938. Het totaal aantal arbeiders der gezamen lijke steenkolenmijnen in Limburg be droeg op 1 December 1938 ondergronds 20.535, bovengronds 11.678. De totale netto-opbrengst der gezamen lijke steenkolenmijnen in Limburg be droeg gedurende de maand November 1938 1.142.860.561 ton steenkolen. Het aantal werkdagen, waarop het be drijf gedurende de maand November 1938 regelmatig werd uitgeoefend, bedroeg bij de onderscheidene mijnen: Domaniale Mijnmij. 25, Mijnen Laura en Vereeniging 25. Oranje Nassau Mijnen 25, Mijnen Wil- lem-Soohia 24, Staatsmijnen in Lim burg 25. M.U.L.O.-EXAMEN EN MIDDENSTANDSDIPLOMA. In de gisteren te Arnhem gehouden 35ste algemeene vergadering van de ver eeniging vcor M.U.L.O. is besloten de eischen voer het M.U.L.O.-examen, voor wat betreft het vak boekhouden, ter aan passing aan de eischen van het Midden- standdiploma, aan-te vullen met de vol gende onderwerpen: enkel boekhouden. De dagboeken: kasboek, bankboek, giroboek, in- en verkoopboek, en aanvullingsmemo- riaal, de eerste vijf ook in tabeilarischen vorm. Het samenstellen van de bijboeken: debiteuren-, crediteuren- en voorraadbeek uit de bescheiden. Winstbepaling door ka pitaals vergelijking. Voorts werd besloten tot instelling van een aanvullend examen algemeene han delskennis, om te voldoen aan alle eischen van het middenstandsexamen algemeene handelskennis. Dit aanvullend examen zal omvatten: a handelskennis in engeren zin: eenige kennis van groot- en kleinbedrijf, paten ten, octrooien, merken, incasso- en infor- matiebureaux Eenige kennis van het mid- denstandscredietwezen. Eenige zeer alge meene kennis van: bedrijfsverzekering en verzekering tegen wettelijke aansprake lijkheid. Kennis van de organisaties op middenstandsgebied en van de vertegen woordigende lichamen voorzoover voor den middenstand van belang. Eenig in zicht in bedrijfsstatistieken; b. wetskennis en c. bedrijfsleer, beide overeenkomstig de eischen van het middenstandsdiploma. Het aanvullend examen zal tijdens het mondeling M.U.L.O.-examen kunnen wor den afgenomen. Het zal 25 minuten duren. De geslaagden krijgen op het M.U.L.O.-di- ploma een aanteekening, dat zij voldoen aan de eischen van het middenstandsdi ploma. Het volgend jaar zal te 's Gravenhage vergaderd worden. RECHTZAKEN HAAGSCHE RECHTBANK Rijwieldiefstal. R. L. te L e i d e n moest voor de zevende maal terecht staan voor de Haagsche recht bank, thans terzake rijwieldiefstal, meer malen gepleegd. De eerste benadeelde was Th. Menken, melkhandelaar te Oegstgeest, die zijn rij wiel even onbeheerd had laten staat te Leiden en bij terugkomst tot de minder aangename ontdekking was gekomen, dat het vehikel verdwenen was. 0 De scholier Verheij van Wy *Jc te Leiden had pas een nieuwe fiets cadeau gekregen, maar was zoo onvoorzichtig geweest het rijwiel even onbewaakt te. laten met het ge volg, dat het van eigenaar was gewisseld. De officier van Justitie, mr. Cohen Ter- vaert, vertelde, dat verdachte de laatste maal veroordeeld was tot een voorwaar delijke gevangenisstraf van negen maan den, welk vonnis na deze feiten ten uitvoer was gelegd. Hiermede rekening houdende eischte spr. thans een gevangenisstraf voor den tijd van vier maanden. Aanrijding te Alkemade. J. J v. d. B., uit Alkemade was door den kantonrechter veroordeeld tot een geldboe te van 20 subs 8 dagen wegens het veroor zaken van een aanrijding nabij het Beek laantje te Alkemade. Verdachte was van dit vonnis in hooger beroep gekomen bij de Haagsche recht bank, waarben naar voren '..wam, dat hij plotseling met zyn auto van richting ver anderd zou :.ljr zonder daarvoor eerst een teeken te geven, waardoor een achter hem rijdende auto tegen verdachte's auto was opgereden. Verdachte zeide, dat hij de achter hem rijdende au.o duidelijk in zijr spiegel aan hac zien komen, maar dat hij gedacht had nog gemakkelijk iets naar links te kunnen uithalen en daartoe dan ook zyn richting aanwijzer had uitgestoken. De Officier vond, dat na het getuigenver hoor niets nieuws naar voren was gekomen en vroeg dan ook bevestiging van het von nis van den kantonrechter Uitspraak over 14 dagen. Ernstige botsing te Wassenaar Op 22 November omstreeks 7 uur heeft er op den Rijksstraatweg nabij „Den Deyl" te Wassenaar, een ernstig auto-ongeval plaats gehad. Aan de rechterzijde van den weg reed t vrachtauto. Achter deze auto kwam met een snelheid van 80 K.M. een andere auto aan bestuurd door B. ten B., te Den Haag. Doordat er een dikke mist hing had ten B de vrachtauto te laat opgemerkt en was er met groote snelheid aan de aohterzyde tegen op gebotst. De kantonrechter had het rijden van ver- de chte, gezien de weersomstandigheden, hoogst roektloos gevonden en hem een gc.dboete opgelegd van 10 subs. 10 dagen cn een jaar voorwaardelijke intrekking van he', rijbewijs met een proeftijd van drie jaar. l e Offilcier achtte in hooger beroep dit vonnis juist gewezen en vroeg bevestiging. Uitspraak over 14 dagen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2