i
m
m
i i
i-
m
m
jê
m
m
m
m
m
m
m
t
w
SPORT
HET SCHAAKSPEL
ft
BIOSCOPEN TE LEIDEN
DONDERDAG 29 DECEMBER 1938
DE LETDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 10
H.H.IJ.C.FRANCAIS VOLANTS 6—0.
De H.H.IJ.C. heeft gisteravond te 's-Gra-
Venhage op de „Fransais Volants" een
groote overwinning behaald. Deze Pary-
sche ploeg mocht nauwelijks een behoor
lijke tegenpartij voor de Hagenaars ge
noemd worden.
In den eersten speeltijd bleek spoedig,
dat Begin, die met Plesman en 'Smalhout
een voorhoede vormde, te weinig steun
ondervond om erg gevaarlijk te worden.
Het moest dus komen van de aanvalslinie
De JongEverwijnDupont. En daar
kwam het dan ook van, want eerst was
het Everwijn, die op goed aangeven van
De Jong een fraai doelpunt scoorde (10)
en even later bracht Dupont met een
hard, ver schot den stand op 20.
In den tweeden speeltijd was Begin veel
beter. Reeds vrij spoedig maakte hij er
met een tamelijk fortuinlijk schot 30
van, waarop een zeer fraai sc-lo-doelpunt
volgde, dat den stand op 40 bracht.
In het laatste kwartier hebben de Ha
genaars er een pretje van gemaakt Ze
vielen „en masse" aan en verwaarloosden
de verdediging vrijwel volkomen. Op
fraaie wijze maakte Dupont er 50 van,
waarna Everwijn den eindstand op 60
bracht
VOETBAL
UIT HET LEIDSCHE DISTRICT,
De Junioren-competitie.
Voor Zondag 1 Januari zijn geen com
petitiewedstrijden vastgesteld, vanwege de
slechte speelterreinen.
Juniorenbijeenkomst op 15 Januari.
Reeds eerder hebben wij melding ge
maakt van den vastgestelden Juniorendag,
met daarbij vermeld, dat de vereenigingen
welke hieraan deelnemen moesten melden
vóór 15 Dec. met hoeveel Junioren men
deelnam en hoe de reis werd ondernomen:
per tram, per bus, of wel per rijwiel.
Zes vereenigingen hebben hieraan vol
daan, zoodat wij aan moeten nemen, dat
de overige niet deelnemen. Ruim 300
deelnemers hebben zich gemeld, zoodat
deze de eerste week in Januari een pro
gramma krijgen toegezonden, wat tevens
entréebewijs is.
Volgende week komen wij hier nog na
der op terug.
M. HOOGERVORST,
secr. compt.-leider.
CRICKET
DE EERSTE TOETSWEDSTRIJD.
Een zeer tamme draw.
De eerste toetswedstrijd schijnt door
beide partijen gebrpuikt te zijn om eikaars
krachten te leeren kennen met het oog op
de volgende wedstiijden, en noch Ham
mond noch Meivilla hebben een serieuze
poging gedaan om in de ontmoeting het
element van strijd te brengen. De Afri-
kaansche aanvoerder heeft drie van de
vier dagen de tweede viool moeten spelen,
zoodat hem dit verwijt minder treft, maar
ook hij draagt een deel der verantwoor
delijkheid dat de geheele vierde dag een
anti-climax is geworden, want toen zijn
mannen dan eindelijk weer ingingen om
den tijd uit te spelen, waren er in elk ge
val nog drie uur en Mitchell bleek het
consigne meegekregen tehebben, dat hij
niets maar dan ook niets mocht riskeeren,
zoodat de score na 11/2 uur slechts 41
bedroeg.
In den ochtend probeerde Paynter een
paar maal het tempo te verhoogen maar
zonder succes, want daarvoor bowlden
Mitchell, Gordon en Langton te accuraat
en na 2 uur met de lunchpauze was de
stand 223 voor 2 of een voorsprong van
255 runs.
Het is onwaarschijnlijk, dat de Afrikaan-
ders 256 zouden hebben trachten te maken
ir 3 uur en 3 kwartier maar Hammond
had natuurlijk den plicht om als hij niet
kon winnen, te zorgen dat geen nederlaag
mogelijk zou worden en du$ liet hij zijn
ploeg nog 3 kwartier doorbatten en zoo-
dra deze beslissing bekend was, was de
wedstrijd als zoodanig dood als een pier.
Het publiek dat reeds in veel minder
grooten getale was opgekomen toonde
luide zijn misnoegen, maar alle invitaties
aan Hammond om een gering risico te
nemen hadden geen gevolg en Hammond
sloot pas op 291 voor 4 zoodat de Afri-
kaanders 324 mochten maken in 2 3/4 uur.
Gibb en Paynter hebben 168 voor het 2de
Engelsche wicket gemaakt en Gibb maakte
106 voor hij door een van Dalton rare
slows gebowld werd. Paynter was reeds
uit voor precies 100 en deelt nu met Rus
sell (Durban 1922) en Sutcliffe (Oval 1929)
de eer van een honderd in beide innings
tegen Zuid-Afrika en Gibb heeft een 100
in zijn eersten toetswedstrijd, maar de om
standigheden waren van dien aard, dat
men weinig belangstelling voor die re
cords aan den dag legde. Hammond sloeg
na de lunch een mooie 58 bij elkaar in
een klein uur voor ook Ibw was op Dal
ton die eigenlijk een balsman puur en
simpel is en niet eens tot de change bow
lers behoort maar in zijn 6 overs had hij
nochtans 2 wickets voor 29 tegen Gordon
2 voor 59, Davies 0 voor 67 en Langton
die nu ook met veel minder devil" bowl
de dan gisteren 0 voor 54.
Mitchell en Van der Bijl togen een kwar
tier later naar de wickets en maakten 67
runs in 2 uur en toen was de Oxford-stu
dent uit op Hammond die zich zelf weer
had aangezet toen al zijn geregelde bow
lers geen scheiding teweeg hadden kun
nen brengen.
Nourse kwam in en zette het zelfde saaie
DE SPORTBETREKKINGEN TUSSCHEN
DUITSCHLAND EN ANDERE
LANDEN.
Deelneming van Duitschers afhankelijk
van de goedkeuring der Duitsche
sportleiding.
In den vervolge zal de deelneming
van Duitschers aan sportgebeurtenis
sen in het buitenland, evenals sport
gebeurtenissen in Duitschland, waar
aan wordt deelgenomen door buiten
landers, afhankelijk zijn van de goed
keuring der officieele Duitsche sport
leiding.
Een desbetreffend besluit van den
Rijkssportleider Von Tschammer und
Osten is vastgelegd in de regeling be
treffende de sportbetrekkingen tus-
schen Duitschland en andere landen.
Deze regeling geldt eveneens voor Oos
tenrijk, maar strekt zich niet uit tot
het Sudeten-Duitsche gebied.
Op 1 Februari a.s. zal de regeling van
kracht worden. Deze regeling, zoo ver
klaart men, zal de taak der sportlieden ver
gemakkelijken en hen behoeden voor alle
moeilijkheden welke uit de deviezencon-
trole kunnen voortvloeien.
vervelende spel voort tot Mitchell in de
laatste vijf minuten liet zien wat hij kon
en drie vieren op Goddard sloeg waar
door hü zijn totaal op 48 bracht. Ham
mond bowlde de laatste over zelf en er
was eenige „spanning" of Mitchell zijn 50
tenminste zou halen, maar de Engelsche
aanvoerder bowlde zeer goed en het re
sultaat was zijn 3de maiden in 6 overs.
Nourse bleef met 17 n.u. en de totalen
werden: Engeland 422 en 291 voor 4 tegen
Zuid-Afrika 390 en 108 voor 1.
Voor den tweeden wedstrijd die Zater
dag te Kaapstad begint heeft Hammond
zijn keuze nog niet gedaan, maar het is
duidelijk dat Edrich ol Yardley hun plaats
zullen moeten ruilen als Hutton spelen
mag. Maar battingskracht heeft Hammond
meer dan genoeg er de vraag is slechts of
hij Wright zal durven opnemen om den
aanval te versterken. In de drie wedstrij
den die hij gespeeld heeft is de jonge veel
belovende Kent bowler voor wien Brad-
man gepasseerden zomer niets dan lof heeft
gehad een groote mislukking gebleken.
Hij bowlde met stukken effect maar met
zulk volkomen gebrek aan lengte, dat hij
3 wickets die hij met prachtige ballen ge
nomen heeft bij elkaar 158 runs gekost
hebben tegen de zwakste State elftallen.
Dan is Perks er nog, die misschien Far
oes zou kunnen vervangeD maar die ook
nog niets gepresteerd heeft, zoodat de
keuze voor den Engelschen aanvoerder
niet gemakkelijk is.
Melville heeft reeds aangekondigd, dat
Bond wordt vervangen door Balaskas, en
Dalton, die verhinderd is, door Rowan, die
ook in 1935 in Engfland heeft gespeeld, en
gisteren is Viljoen licht gewond zoodat
misschien nog een derde verandering zal
intreden. Curnow, de erkende openings-
batsman, is voor Kaapstad evenmin be
schikbaar, maar zal daarna van der Bijl
vervangen. Gordon heeft succes gehad,
maar Davies niet en nu Crisp iu Engeland
is gebleken, blijft er voor de Afrikanen
niemand over dan de oude Quinten Mc Mil-
lan de googly-bowlei, die evenals zijn
voorbeeld, Fleetwoor Smoth, nu en dan
een paar volkomen verborgen ballen in
zijn mars voert, die evenzooveel slachtof
fers maar die ook verschrikkelijk duur
pleegt te zijn. Voorloopig blijft het er dus
naar uitzien dat de aanval aan weerszijden
veel te zwak is, want zelfs Verity is geen
matchwinnaar meer tenzij na regen, en
Langton, de Afrikaansche Tate, moet zijn
eerste wicket nog nemen! „Vad.".
HET SCHAAKTOURNOOI TE
HASTING BEGONNEN.
Euwe remise tegen Sergeant.
Gisteren is het negentiende internatio
nale schaaktournooi van Hastings begon
nen. De eerste ronde in de onderscheidene
groepen is over het algemeen gunstig voor
de deelnemende Nederlanders verloopen.
De uitslagen luiden:
Hoofdgroep.
TylorLandau afgebroken na 38 zetten
in betere stelling voor onzen landgenoot.
Het was een Siciliaansche partij.
PircSir G. A. Thomas, na 34 zetten
remise in een partij met den Laskervariant
van het damegambiet.
Szabo wint van Millner Barry in 31 zet
ten in een Catalaansche opening.
GolombekKlein afgebroken na 34 zet
ten in gelijken stand.
SergeantEuwe remise na 27 zetten in
een Caro Kann-opening.
Premier reserves A.
SaemischPrins afgebroken in betere
stelling voor Saemisch.
Van ScheltingaHoenlinger 1/21/2.
Premier reserves B.
MorrisonVan Doesburgh 10.
ThomasVan Seters 1/21/2.
Major A.
Blom fieldmevr. Roodzant 1/21/2.
Mej. HeemskerkBarlow 10.
De jeugdige Rotterdammer F. A. Dam en
won in de eerste klasse A. zijn eerste party
met zwart.
Alle correspondentie, deze rubriek be
treffende, gelieve men te zenden aan den
redacteur dezer rubriek W. H. van der
Nat, Witte Rozenstraat 40a, Leiden.
Dr. Emanuel Lasker.
Den 25sten December 1868 werd Ema
nuel Lasker te Berlinchen geboren en de
grijze Grootmeester mocht dus j.l. Zon
dag zijn zeventigsten verjaardag herden
ken. Na de lagere school en het gymna
sium te Berlijn te hebben bezocht, studeer
de Lasker aan de Hoogeschool te Berlijn
en daarna te Göttingen de mathematiek en
promoveerde, na in '89 zijn studiën ge
durende eenige jaren te hebben onder
broken om zich aan het schaakspel te wij
den, in '97 te Heidelberg tot doctor in de
Wijsbegeerte.
Reeds op twaalf jarigen leeftijd leerde hy
het schaakspel van zijn ouderen broeder
Berthold Lasker. Emanuel was echter al
zeer spoedig de meerdere van zijn leer
meester op het schaakbord.
De meestertitel verwierf hy in 1889
door den eersten prijs te behalen in het
Hauptturnier te Bresiau. Lasker wachtte
niet lang met den schaakwereld te toonen
dat hy zijn meestertitel waardig was. Want
nog het zelfde jaar nam hy deel aan het
meestertournooi te Amsterdam waar ce
tweede prys hem ten deel viel. (I. A.
Burn.). Alleen al zijn partij tegen Bauer
uit dat toarnooi was 'n schitterend debuut.
In '90 versloeg hij in tweekampen de
meesters Bird, Miniati, Mieses en English
om twee jaar later het Kampioenschap van
Engeiand te behalen door den grooten
Blackburne in een match te verslaan. En
dan komt 1894 de match om het Wereld
kampioenschap met Wilhelm Steinitz. Las
ker won 10 partyen, verloor er vyf en
maakte er vier remise.
Twee jaar later heeft de revanche-match
plaats te Moskou, die zoo tragisch voor
Steinitz verliep: 5 maal hield Steinitz re
mise, 2 partijen won hij, maar 10 maai zege
vierde Lasker en deze zware nederlaag is
Steinitz nooit te boven gekomen.
Alle successen van Lasker op het schaak
bord op te sommen is niet goed mogelijk.
In matches versloeg hij Janowski, Mars
hall en Tarrasch terwijl adeen Schlecnter
kans zag een tweekamp onbeslist te hou
den.
Pas in 1921 moet de dan 53-jarige zijn
meerdere erkennen in de jonge Capa-
blanca. Na tien remises en vier verioren
partijen gaf Lasker zich gewonnen. Maar
deze nederlaag, die ten deele mag worden
toegeschreven aan het heete klimaat van
Cuoa, het geboorteland van Capabianca,
beteekenae niet het einde van Laskers
schaakloopbaan, zooais velen destijds
meenden!
Men oordeele: 1923 Marisch-Ostrau, eer
ste prijs, boven o.a. Reti, Grunfeld en
Euwe; 1924 eerste pry's te New-Yorx,
boven Capabianca, Aijechin en veie an
deren; Moskou 1927 tweede prijs boven
Capabianca alweer. Dan blyft Lasker een
tiental jaren uit de schaakarena weg. Op
nieuw aeet het dat hij als schaker heeft
afgedaan. En dan zien we de oude Leeuw
nogmaals den strijd aanbinden tegen de
opkomende generatie van scnaakgrooten:
Bern 1934, vierde prijs, Moskou 193o, derae
prijs, ongeslagen! weer boven Capabian
ca!
Ook in 1936 behaalt hij nog een zeer goed
resultaat aoor in het sterk bezette tour-
nooi te Moskou ae zesde plaats te bezetten
evenals zyn het i'xohr geaeeloe ze venae
en acntste plaats te Nottingham in dat
zelfde jaar.
Laskers .eeftijd heeft eindelijk ook hem,
de Geweldige, zyn grenzen gesteld. Hy is
en blijft ecmer aoor aüe eeuwen het groot
ste BcaaaKgenie en zooiang er scna^ers
zijn zuiien zij hem ais de Grootste aiier
Scnaanmeesfers blijven eer en. Moge hem
een hoogen en zeei geiu&xigen ouaerdom
gegeven zijn.
Het is niet gemakkelijk om uit de tal-
looze door Lasser gespeelde partijen en
kele uit te kiezen, die Karaüteristiex voor
zyn stijd zijn. Want... Lasker nad geen
styi of, wn men net anders uitdrukken:
hy paste axle stijlen toe naar gelang de
party of zijn tegenstander hem daartoe
aanleiding gaf. Zyn spel was een strijd
spel.
Ik heb daarom-een keuze gedaan uit par
tijen, gespeeld in tijden, aat hij zien op
hoogtepunten!! van zyn kunnen bevond.
Ze zijn aoor vele anaeren en misschien
mooiere te vervangen. Want iedere partij
door hem gespeeld is een Laskerpartij, d.i.
een schaakgenot!
Wit: F. Marshall
Zwart: Dr. E. Lasker.
Derde partij om het Wereldkampioen
schap Februari 1907 te New-York.
1. a 2d4 d7d5
2. c2c4 e7e6
3. Pblc3 Pg8—f6
4. Lel—g5 Lt8e7
5. e2e3 Pf6—e4
De z.g. Lasker-verdediging, welke zwart
een gelijk spel geeft.
6. Lg5xe7 Dd8xe7
7. Ltld3 Pe4xc3
8. b2xc3 Pb8d7
9. Pgl—f3 0—0
10. 0—0 Tf8—d8
11. Ddl—c2 Pd7—f8
12. Pf3—e5 c7—c5
13. lal—bl De7—c7
14. Dc2b3
De nu volgende damezetten zyn even-
zoovele tempo verliezen.
14b7b6
15. c4xd5 eöxdo
16. Db3a4 Lc8—b7
17. Da4—dl
Ordre, contre ordre dêsordre! En dat
tegen Lasker!
17Td8d6
18. Ddl—g4 Ta8—e8
19. Dg4g3 Td6e6
20. Ld 3—f5 Te6e7
21. 12- -f4 Lb7c8
22. Lf5xc8 Te8xc8
23. Dg3—f3 Dc7d6
24. Tfl—cl Te7—c7
25. h2h3 h7—h6
26. Kglh2 Pf8h7
27. Df3h5 Ph7—f6
Dit paard is voorbestemd in een fraaie
combinatie de beslissing te brengen.
28. Dh5—f5 c5xd4
29. e3xd4
Er is nu een zeer interessante stelling
ontstaan. Speelt zwart bijv. Tc7xc3? dan
volgt 30. Dxc8, Txc8, 31. Txc8, Kh7; 32.
Th8, Kxh8; 33. Pxf7, Kg8; 34. Pxd6 en wit
heeft een toren gewonnen.
Maar Lasker voert nu een prachtige
combinatie uit, beginnend met een zet die
er als een fout uit ziet en de tegenstander
loopt er in.
De stelling is na den 29sten zet van wit
als volgt:
mm
i
s
W
i
m
1!
ti
m
n§
11
mm
2
eöf
B C D E DG
29.
Pf6—e4ü
Geeft wit de zoo verlargde kans op f7
te slaan. En wit slaat toe:
30. Pe5xf7?
en zyn lot is bezegeld!
30Tc7xf7
31.- Df5xc8f Tf7—f8!
32. Dc8b7
Nu blijkt in welke val wit geloopen is.
De dame is van de bedreigde koningsvleu
gel afgesneden. 32. Dc8—g4 kon niet
wegens Tf8xf4 met een doodelyke aftrek-
schaak!
Een Engelsch journalist merkte hierbij
cp: „The Champion never played better
chess in his life, never made a more subtile
combination".
32Dd6xf4f
33. Kh2—gl Df4—e3t
34. Kgl—h2 De3—g3t
35. Kh2—gl Pe4d2!!
36. Db7xd5t Kg8—h8
37. Kgl—hi Pd2f3
38. g2xf3 Dg3xh3t
39. Khl—gl Dh3—g3f
40. Kgl—hi Tf8f4
41. DdS—d8f Kh8h7
42. Tel—fl Tf4f5!
En wit gaf nu de partij op. Op Th4 had
Dxh4 nog langen tijd weerstand kunnen
bieden.
Fransche partij.
Gespeeld in het tournooi te New-York
1924.
Wit: Dr. E. Lasker.
Zwart: Richard Reti.
1. e2e4 e7e6
2. d2d4 d7d5
3. Pbl—c3 Pg8—f6
4. Lel— g5 Lf8b4
5. Pgle2 d5xe4
6. a 2a3 Lb4—e7
Na ruil op c3 of La5 zou wit het betere
spel krijgen.
7. Lg5xf6 g7xf6
Achteraf bleek dat Lxf6 beter was ge
weest.
8. Pc3xe4 f6—f5
9. Pe4c3 Lc8d7
10. Ddl—d2 Le7d6
11. 0—O—0 Dd8e7
12. Pe2g3
Dreigt Pf5, ef5:, Tel enz.
1 2De7h4
13. Dd2—el
Dreigt wederom Pf5:.
1 3Pb8—c6
14. Pg3xf5 Dh4—f4f
15. Pf5e3 Pc6xd4
16. g2g3 Df4e5
17. Lflg2 Pd4—c6
Zwart verliest nu een pion.
18. f2- f4 De5g7
19. Pc3—b5 0—0
Ke7 of Df8 kan niet wegens Pf5. We
zien het belang van 13. Del!
20. Pb5xd6 c7xd6
21. Td7xd6 Tf8—d8
22. Del—d2 Ld7—e8
23. Thl—dl Td8—c8
24. f4—f5!
Het begin van het einde!
25. f5—f6 ;ij Dg7—f8
Op Dn6 beslist Pf5! :>,i
26. Pe3—f5
K
I
m
ip?
i
ij i
6f
4
u'
i
st
a
m
ABCüEFGH
Er dreigt 27. Dg5f, Kh8; 28. Dg7f, Dg7:;
29.fg7f:, Kg8; 30. Lc6:, Tc6:; 31. Pe7f, Kg7:;
32. Pc6:.
26Kg8h8
27. Dd2g5 Tc8c7
28. Lg2xc6 Tc7xc6
29. Td6d8 Tc6—c8
30. Dg5g7 Df8xg7
31. f6xg7 Kh8—g8
32. Pf5—e7
en zwart gaf de partij op.
Zwart heeft de opening niet goed be
handeld. Te wijze waarop Lasker hiervan
gebruik maakt, toont ons zijn groote
kracht en.... zijn styl!
Partijstellmg.
No. 9
X
i
11
t
j
CR
E
8
T
1
li
ABCUEÉGH
Zwart aan zet, geeft mat in vier zetten.
(Deze stelling geldt voor de oplossings
wedstrijd).
Aan allen een zeer gelukkig 1939 toege-
wenscht.
HOOK.iFll.MS
Booloo (Micho Iho,
Mamc» Clark).
Golddiggers in Pa
rijs. (Rudy V-allee,
Hugh Herbert).
De Wildzang (Dean-
na Durbin).
Spotternij en Zotter
nij. (Maurice Cheva
lier).
't Zwerfstertje (Shir
ley Temple).
De drie malle inval
lers. The Ritz Bro
thers).
Het dwaze Spook-
theater. (Ole Olsen,
Chic Johnson).
Intrigue om Binkie.
(Binkie Stuart).
Een stad op stelten.
(Laurel en Hardy).
De man. die beslag
'egt (Jean Harlew,
Robert Taylor).
Amusant
Komisch
Ontroerend
Komisch
Komisch
Ontroerend
Klucht
Komisch
AANVANGSUUR
lederen avond 8 uur,
Zaterdag en Woens
dag 2 uur matinée.
Zondag en 2en Kerst
dag doorloopende
voorstelling van 27
uur.
lederen avond 8 uur.
Zondag en 2en Kerst
dag van 2—7 uur.
Vrijdag-, Dinsdag-,
Woensdag- en Don
derdagmiddag mati
née 2 uur.
lederen avond 8.15 u.
Zondag en 2en Kerst
lag van 2—7 uur. Za
terdag. Dinsdag en
Woensdag matinée,
half drie.
lederen avond 8 uur
Zondag 47 en 8—
11 uur, 2en Kerst
dag drie voortellin
gen, 2 uur, 4.30 uur
m 8 uur. Vanaf Dins
dag dagelijks mati
née half drie.
Iedere avond 8 uur
^ndag en 2en Kerst
dag doorl. voorstel
ling van 2—7 uur.
Zaterdag, Dinsdag
en Woensdag mati
née 2 uur.
Goedgekeurd
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen
Goedgekeurd,
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen