WOENSDAG 28 DECEMBER 1938
30ste Jaargang No. 9220
^eÊcki6oKcSoti^cmt
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Adv. en Aboiim-tarieven zie pag. 2
Giro 103003. - Postbus 11.
Dil nummer bestaat uit
drie bladen.
V De Paus In zijn
Kersttoespraak
Het heeft velen getroffen, dat Z. H. de
Paus in zijn Kerstrede met geen enkel
woord heeft gesproken over of gezinspeeld
op den toestand in Duitschland.
Met een apostolische vrijmoedigheid en
een energieke beslistheid heeft Z. H. zijn
zeer ernstige afkeuring uitgesproken over
misstanden en onrechtvaardigheden onder
het fascistisch regiem in Italië.
Over Duitschland zweeg de Paus.
Op Kerstmis van het voorgaande jaar
zag de Paus zich genoodzaakt te verkla
ren:
„Er bestaat in Duitschland een vervol
ging, een vervolging zooals er nog zelden
is geweest, zoo verschrikkelijk, zoo ernstig
en zoo vruchtbaar in haar kwade gevol
gen. Er is een vervolging, en het is treu
rig te moeten zeggen, dat hierbij noch ge
weld, noch hinderlaag en leugen ontbre
ken".
De herinnering aan deze woorden alléén
Is reeds voldoende, ons er van te overtui
gen, dat de Paus niet duidelijker en niet
krachtiger wat in Duitschland geschied
kan veroordeelen, dan hij het reeds ge-
daar heeft.
Zóo beschouwd, is het zwijgen van den
Paus héél veel zeggend.
De katholieken over heel de wereld, en
speciaal óók de katholieken van Neder
land, iedere katholiek in Nederland
geen enkele uitgezonderd hoopt en bidt
mede met den Vader der Christenheid in
Home. dat er in Duitschland spoedig een
einde moge komen aan de vervolging van
de katholieken, die „zoo verschrikkelijk,
zoo ernstig" is. een vervolging niet al
leen van de katholieken, maar ook van
zoo talloos anderen om wille van geloof
en van ras!
Gebedsactie S.P.L.
Heeds sedert tal van jaren voert het S.
P. L. (Pauselijk Liefdewerk van den H.
Apostel Petrus voor de opleiding van in-
landsche priesters in de missielanden) een
gebedsactie onder le religieuze en kloos
terlingen voor de uitbreiding van de Inland-
sche geestelijkheid.
Deze gebedsactie vraagt éénmaal per
v/eek een godvruchtige oefening of ver
sterving naar eigen vrije keuze op te dra
gen voor de intentie, die maandelijks wordt
aanbevolen. Jaarlijks wordt aan de deel
nemers een gebedskalender aangeboden,
waarop deze intenties vermeld worden.
Men behoeft slechts eens en voor goed,
totdat men van meening verandert, een of
meerdere van zijn gewone oefeningen of
gebeden voor deze intenties te bestemmen,
en deze meening af en toe (bijv. als men
de aankondiging der intentie leest) te her
nieuwen.
Aangezien ook zeer vele leeken over
tuigd zullen zijn van de noodzakelijkheid
van het gebed voor dit doel, meenen wij
goed te doen langs dezen weg de aandacht
van belangstellende leeken op deze ge
bedsactie te vestigen, opdat ook zij eraan
deel kunnen remen.
Wij zijn bereid op aanvrage ook aan lee-
kendeelnemers onze intentielijst te zenden.
De gebedsintentie voor de maand Januari
luidt:
„Om God te bedanken voor den ze
gen aan ons Liefdewerk geschonken."
Met groote dankbaarheid kunnen wij ge
tuigen dat God ons Liefdewerk bijzonder
heeft gezegend en het een groote vlucht
heeft doen nemen.
Dank zij de geregelde contributies, wel
doenersbij dragen, giften en beursstichtin-
gen is het mogelijk geweest belangrijken
steun aan de Inlandsche seminaristen voor
hun priesteropleiding te verleenen.
Helpt het Bestuur van 3. P. L. om God
den verschuldigden dank daarvoor te bren
gen en vraagt Hem om Zijn Zegen ook
voor de toekomst, want de nood in de mis
sielanden is heel groot en er zijn nog zoo
er.orm veel seminaristen in de missielan
den die om steun vragen.
Voorschoten, 27 December 1938.
Mgr. TH. M. P. BEKKERS,
Nationaal Secretaris.
ONTPLOFFING IN ITALIAANSCHE
BUSKRUITFABRIEK.
LIVORNO, 28 Dec. (A. N. P.). Bij een
ontploffing in een kruitfabriek zijn drie
personen om het leven gekomen.
Het R.K. Werklieden
verbond
Rede van den voorzitter
Vandaag kwam te Utrecht het R. K.
Werkliedenverbond in „Wintervergade
ring" bijeen onder voorzitterschap van den
heer A. L. de Bruyn.
De Ver bonds voorzitter wees in zijn ope
ningsrede op de z.i. noodzakelijke machts
bevoegdheid voor de regeering, om ovei
de miduelen en de wegen te beschikken
noodig voor de bestrijding der werkloos
heid.
De toekenning van zulk een machtsbe
voegdheid heeft niets gemeen met de op
vatting nopens een totalitair- regiem, als
regeer-systeem. Indien krachten en in
stellingen in ons volk voldoende sociaal
ontwikkeld en bereid en in staat waren,
de wersloozen op te nemen, dan zou de
staatsmacht zich stellig uithouden. Nu het
anders is, nu honderdduizenden leege han
den om arbeid vragen, nu moet de staat,
de regeering, noodgedwongen, regelend
ingrijpen.
Sommigen, die veelal louter in het verre
verleden verwijlen, zien groote gevaren
aan de toenemende staatsmacht verbonden,
gevaren, die onder de oogengezien moeten
worden Deden dezulken dat maar, zagen
zij dat gevaar inderdaad maar ernstig on
der het oog, dan zouden zij er waarschijn
lijk toe komen meer waarde te hechten
aan' de organen, die heel in het bijzonder
kunnen worden aangewend, om den staat,
waar mogelijk „van het particuliere erf"
tt weren.
Wij doelen aldus spreker o.a. op de
bed rij fsr ad en.
Het een of het ander: verwerpt men het
zelfdoen, dan blijft er in deze internatio
naal en nationaal zoo moeilijken tijd niets
arders over dan dat aan den Staat, aan
oe regeering, groote bevoegdheden worden
toegekend. Ook mr. Oud heeft, met een
beroep op den gezonden volksinvloed,
daarvoor gepleit.
Wij spraken vervolgde spreker ter
vorige vergadering in verband met de
werkloosheid over „het verlossende woord"
dat van de regeering werd verhoopt.
Er is nog al een en ander over te doen
geweest.
Het verheugt ons in deze vergadering
te kunnen getuigen, dat de regeering blijk
heeft gegeven, de bedoeling van dat woord
te hebben verstaan.
De regiering is gekomen „met een reeks
sluitende economische-sociale maatregelen,
die een effectieve bestrijding van de werk
loosheid tinnen betrekkelijk korten tijd
ten doel hebben".
Het komt nu aan op de verlossende
daad.
In het verdere deel van zijn betoog
schonk de Verbondsvoorzitter aandacht
aan de actie gericht op de nieuwe gemeen
schap.
Een bekend spreekwoord zegt: „met
kwade honden is het slecht hazen van
gen".
Er blijken zegt spr. nog betrekke
lijk veel „kwade honden" te zijn. Het ini
tiatief zou eigenlijk van een ander zijn uit
gegaan. Nonsens: het Verbond tooit zich
niet met endermans veren. De bedoeling
zou louter van politieken aard zijn.
Wij hebben met welke partij ook in geen
enkelen vorm ook eenig overleg gepleegd.
Wij mochten vervolgde spr er niet
op rekenen, dat ons initiatief direct, zon
der meer, door het geheele Nederlandsche
volk, mei enthousiasme zou worden over
genomen. 'Jan zou het Nederiandsche volk
het Nederiandsche volk niet zijn.
Wij mogen intusschen stellig niet onte
vreden zijn. Het Nederiandsche katholieke
volksdeel in al zijn geledingen heeft den
wekroep aanstonds begrepen en zijn mede
werking toegezegd.
Ook de aanvankelijke instemming van
piet-katholieke zijde stemt hoopvol, waar-
bil spr. allereerst denkt aan het protes
tant-christelijk deel van ons volk. Hoe
kan het ook anders, indien men bedenkt,
dat de leer van het Evangelie dat is de
door sommigen onbegrepen of niet aan
vaarde basis van de „leus' de in iedere
menschenziel geschreven grondwet moet
zijn van ons aller handelen.
Het heeft zonder twijfel groote waarde
ail mogen enkelen van de eerst bedoelde
critici wel overwegen dat een sociaal
democratisch Kamerlid publiek in de
Tweede Kamer getuigde:
„Wij maken in onze dagen mee
een groote stijlvolle actie voor een
nieuwe gemeenschap: de door ka
tholieken ingezette actie voor ver
wezenlijking van Quadragesimo
Anno, waarvoor ook de hulp van
de niet-katholieken wordt inge
roepen. Geen wonder, Quadrage
simo Anno bevat wijsheden, die
op natuurlijke, voor ieder aan
vaardbare waarheden berusten".
Die voor ieder aanvaardbare waarheden
vormen de basis van de leuze: naar de
nieuwe gemeenschap.
Mr. Oud vervolgde spreker sprak
cnlangs in zijn partij-vergadering op zijn
wijze, onze taal. Men bedenke dit in Ne
derland wel: wat er van de wereld, dus
ook van ons land, zal worden, zal tenslotte
worden oepaald door de vraag, in hoeverre
wij allen, zonder uitzondering bereid zullen
Dr. Mag. D.A.W.H.
baron Sloet tot Everlo t
Priester en geleerde van groote gaven en
en nobel karakter.
In mgr. dr. Sloet is een priester en ge
leerde heengegaan van groote gaven en
nobel karakter Tot in hoogen ouderdom
heeft hij de Kerk gediend en, als sociaal
voelend edelman, de gemeenschap.
Pastoor Sloet stamde uit de riddermati-
familie Sloet tot Everlo, Singraven, Ol-
denhof. Dit geslacht voert zijn wapen te
rug tot de dertiende eeuw.
De Sle e ten zijn van een door en door
protestantsche familie; pastoor Sloet's
grootmoeder bekeerde zich tot het katho
licisme en sinds dien gedenkwaardigen
dag heeft de katholieke tak der Sloeten
zich beijverd, te toonen dat de adeldom
ook in apologetisch opzicht verplichtingen
oplegt: toen na den Franschen tijd de
laatste Sloet van Warmelo het riddergoed
Warmelo bij Diepenheim aan dr. Slc-et's
vader als nalatenschap aanbood, heeft deze
de aanvaarding geweigerd uit vrees, dat
hij wederom protestant zou moeten wor
den (tot een dergelijke vrees leidden de
toenmalige toestanden); de in Christo her
boren Sloeten wilden katholiek zijn en
blijven en zij schonken zonen als pries
ters aan de H. Kerk.
Er kwam nog iets bij: toen de Prins van
Oranje als Koning Willem I in 1813 aan
't bewind gekomen was, moesten allen, die
zich tot den adelstand rekenden, hun adel
dom in Den Haag laten legaliseeren, maar
daarvoor voelde de familie Sloet hoe
wel zij steeds Oranje-gezind geweest was
niet veel: wat had een aloude adellijke
familie met het nieuwe Den Haag van
doen? Later hebben wel de twee oud
ooms van dr. Sloet de een was dokter
en de ander griffier onder minister
Modderman erkenning; van hun oude titels
•aagd en natuurlijk verkregen,
en zoo noemen zich ,alle neven van dr.
Sloet: baron Sloet tot Everlo; pastcor Sloet
echter, die als jongeling indertijd eveneens
een legalisatie-formulier thuisgezonden
kreeg, heeft de gelegenheid tot erkenning
nooit willen benutten; hij kon de negen
honderd gulden leges wel voor betere
doeleinden benutten!
En zoo heeft de vrome priester, de
scherpzinnige geleerde, de vooruitstreven
de sociale werker alles en nóg eens alles,
wat hij bezat, niet alleen aan have en
goed. maar ook, en vooral, aan gaven van
geest en hart, aan karakter in dienst
gesteld van den Christus-Koning.
Zich geheel te geven, dat zat er immers
al vroeg bij hem in.
Teen wijlen mgr. A. I. Schaepman hem
tot priester wijdde, moest dit op een spe-
cialen dag gebeuren, want de student had
zich op het Groot-Seminarie overwerkt en
werd daarom niet op 15 Augustus 1878 ge
wijd, maar een poos later, in April 1879.
De neomist werd op voorspraak van den
toenmaligen Rijsenburgschen president
van de Burgt, huiskapelaan bij een Belgi
sche familie; rond 1880 was hij assistent te
Oude Pekela; van 1882 tot 1898 was hij
rector bij de Duitsche Benedeictinessen le
Oldenzaal; in laatsgenoemd jaar werd de
rector pastoor te Harderwijk en sinds 1906
is hij pastoor te Abcoude.
Pastcor Sloet heeft van de academische
overheid van Leuven het eere-doctoraat in
de godgeleerdheid ontvangen en door wij
len Aartsbisschop Van de Wetering werd
hij tot eere-kanunik van het Metropolitaan
kapittel benoemd.
Hoezeer dezen eminenten priester ook
de parochie^arbeid in engeren zin ter har
te ging, hij zag zich naarnaast een taak
voorbeschikt, waarin hij zich als strijder
Gods eeuwige verdiensten zou kunnen
vergaren: hij wijdde zich aan de Bijbel
studie, maakte zich de semietische talen
eigen, om origineelen te kunnen lezen,
vertaalde een groot deel van het Oude
Testament Can isius-bij beitje en het
Boek der Openbaring, maakte zij gedegen
kennis van den Bijbel dienstbaar naar bin
nen en naar buiten; was mede-cprichter,
voorzitter en eere-voorzitter van de Apo
logetische Vereeniging „Petrus Canisius",
stichtte mede Het Schild", polemiseer
de met Bolland, door hem niet au serieux
genomen, en met prof. Eerdmans, die zijn
respect voer den geleerden pastoor niet
verhelen kon.
Omvangrijk en diepgaand was deze we
tenschappelijke en apologetische arbeid,
maar als leerling van dr. Schaepman, be
zield met diens gloed, streed de priester
Sloet. vooral in Twente te zamen met
zijn voortvarenden intimus dr. Ariëns
ook op sociaal gebied voor verheffing van
de volksgemeenschap. „Tijd".
Drama te Hem bij
Hoorn
Meisje door Jongeman
aangerand
Dader pleegt zelfmoord
Vanochtend omstreeks half acht heeft
zich te Hem bij Hoorn een drama afge
speeld.
In den veestal van den heer Appelman
was de 26-jarige knecht S. bezig met het
melken van de koeien, waarbij hij gehol
pen werd door de 25-jarige pleegdochter
van de familie Appelman, mejuffrouw van
Stralen. Plotseling heeft de knecht het
meisje aangerand. Zij werd ernstig ge
wond. Op haar hulpgeroep snelde een an
dere pleegdochter van de familie het meis
je te hulp. De knecht nam hierop de vlucht
en heeft door ophanging een einde aan
zijn leven gemaakt. Het lijk is naar de
ouderlijke woning te Hem overgebracht.
De toestand van het meisje is b
De aanleiding tot het drama schijnt gele
gen te zijn in het feit, dat de aangeval
lene verloofd is met een knecht, die vroe
ger in dienst van de familie Appelman
was en met wien zij het volgende jaar in
het huwelijk treedt. Dit was niet naar den
zin van S., hetgeen vanochtend tot een
uitbarsting heeft geleid.
zijn het gebod der sociale rechtvaardigheid
en sociale liefde tot richtsnoer van ons
handelen te nemen.
Indien men het groote pogen m dat licht
beziet, dan vallen alle kleine menschelijke
beuzelarijen weg
Een en ander beteekent niet, dat de
katholieke en andere bewegingen haar ge
wone, dagelijksche, voor ons volk zoo nut
tigen arbeid moet verwaarloozen. In geen
geval. Die arbeid is nuttig en noodzakelijk,
aia resultaat waarvan spr tenslotte met
vreugde memoreert, het indienen van het
vooral ook principieel zoo belangrijke wets
ontwerp terzake van de kindertoeslag
verzekering.
i BINNENLAND
DE KONINGIN IN DE RESIDENTIE.
Gistermiddag om kwart over drie is H.M.
de Koningin uit Soestdijk per auto in Den
Plaag aangekomen, waar Zij haar intrek
heeft genomen in het paleis Noordeinde.
ST. CASSIANUSVEREENIGING.
Vereeniging van hoofden van R. K.
Bijzondere Scholen in het Bisdom Haarlem
Voor de 125ste maal werd gisteren de
algemeene vergadering van de St. Cas-
sianusvereeniging, de vereeniging van
hoofden van R. K. Bijzondere scholen in
het Bisdom Haarlem gehouden. Ter gele
genheid van dit feit was de convocatie be
scheiden versierd, evenals de muziekzaal
van Prinkirann te Haarlem, waar men,
zooals gewoonlijk, vergaderde.
In de St. Josephkerk aan de Jansstraat
voraf donr Z. H. Exc. Mgr. M. P. J.
Möllmann, oud-vicaris generaal van het bis
dom een H. Mis opgearagen voor levende
en overleden leden der vereeniging.
In zijn openingswoord heette de voor
zitter, de heer W. P. J. Bertels, het eere
lid. den heer G. H. Weustink, oud-inspec
teur van het L. O. en de heeren H. v. d.
Weyer, inspecteur van het L. O., Vintges,
oud-insoecteur bij de Vmcentiusscholen
te Amsterdam en Frans Wisse als verte
genwoordiger der St. Augustinusvereeni-
ging in het bijzonder welkom, evenals den
heer Strevelaar, hoofd van de schippers-
school to Duisburg.
Spr. prees de groote verdiensten van de
eerw*. zuster Paulina, die ontslag had ge
nomen als bestuurslid en stelde voor haar
tot eere-lid van de vereeniging te benoe
men, waartor bij acclamatie werd beslo
ten.
Tijdens het voorlezen van de notulen be
trad mgr. Möllmann de zaal, die door den
voorzitter met eenige welgekozen woor
den begroet werd.
Dan wa hel woord aan dr. W. R. Heere
voor het houden van een inWding, geti
teld „Mensch en gemeenschap".
Bij de bestuursverkiezing werd in plaats
van zuster Paulina na herstemming geko
zen de eerw. zuster Scholastika, terwijl de
periodiek aftredende bestuursleden, de
heeren H. F. Fluitman en Th. P. Badoux
onder dankzegging voor den reeds gepres-
teerden arbeid herkozen werden.
De middag was gewijd aan onze Neder
iandsche letterkunde. Mej. Annie Brug
man, vroeger verbonden aan het Rotter
dams Hofstadtooneel, besprak de Nieuwe
Giasoeriode en de op den voorgrond tre
dende figuren uit die periode, zooals Wil
lem Kloos, Lodewijk van Deyssel, Albert
Verwey, Frederik van Eeden, Herman
Gorter, Ar ie Prins en Jacques van Looy.
Zij typeerde hen kort maar duidelijk en
volledig en declameerde stukken uit hun
werk. Na een korte pauze declameerde zij
op schoone wijze gedichten van Boutens,
van Jan Prins, van Guido Gezelle. van
Adama van Scheltema en van Helene
Swarth, terwijl zij besloot met een schets
van Anne de Vries, den schrijver van
„Bartje".
Voor haar kunstzinnige voordracht werd
zij zeer terecht met een dankbaar applaus
beloond.
Tot slot richtte Z. H. Exc. Mgr. Möll
mann zich tot de aanwezigen.
In den loop van dit iaar verscheen een
a^QClt,T"isch r-T-oofcpbcift vac <?e han^ van
dr. Gerard Wijdeveldf getiteld „Aure'lius
Augustinus de Magistro" (Aurelius Augus-
tinus over den leermeester), welke ver
handeling door den nieuwen dokter werd
ingeleid, vertaald en toegelicht. Uit de
vlotte en nauwkeurige vertaling van dit
specifiek Augustiniaansch proza bleek wel
zeer duidelijk, dat dr. Wijdeveld niet al
leen een uitmuntend classicus, maar ook
een zeldzame literator moet zijn.
Bedoelde verhandeling is een der klei-
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Het offensief van Franco vordert.
(2de blad).
Een bittere klacht van de Osservatore Ro
mano over de Russische en Duitsche aan
vallen op het Geloof. (2de blad).
Zal de Paus reeds op 15 Januari Rome
verlaten? (2de blad).
De reis van Daladier naar Tunis. (2de
blad).
De groote Fransche leening. (Fin. en
Econ., 2e blad).
Binnenland
Vergadering van de hoofden van R. K.
Bijzondere scholen in het Bisdom Haa/lem.
(lste blad).
De „Wintervergadering" van het R. K.
Werkliedenverbond, (lste blad).
Op een boerderij te Hem heeft zich van
ochtend een droevig drama afgespeeld. (1©
blad).
De Elfstedentocht uitgesteld. (3de blad).
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
VATIC A AN: Het Kerstfeest is op de eer
ste plaats een kerkelijk feest en wie in
zrchzelven den vrede gevonden heeft, wel
ke niet van deze wereld is, kan het Vre-
de-feest bij uitnemendheid vieren met een
blij hart. Maar de mensch verlangt ook naar
rraterieelen vrede, naar vrede in harmo
nie in zijn omgeving en als hij dien niet
vindt, wordt zijn vreugde overschaduwd
door verdriet om de verscheurdheid bij an
deren. Zoo heeft het Vaticaan het Kerst
feest moeten vieren in een sfeer van on
vrede. De „Osservatore Romano" klaagt in
ben hoofdartikel over de aanvallen, die
Eerlijn en Moskou richten op het Geloof in
de harten der menschen. In de bestrijding
van het Geloof reiken de uitersten elkaar
de hand.
PARIJS: De Fransche regeering heeft
zoo juist een groote leening van 175 mil-
l'oen gulden afgesloten, welke beschouwd
wordt als een bewijs, dat het vertrouwen
van de geld wereld in de Fransche crediet-
waardigheid aan het terugkeeren is. De
Fransche minister van financiën, Paul Rey-
naud, heeft dit met vreugde geconstateerd
in een radio-rede, welke hij gisteravond
heeft gehouden, en het succes van deze
leening toegeschreven aan de jongste krach
tige maatregelen der Fransche regeering.
Reynaud eindigde zijn rede met de woor
den: „Zes weken geleden heb ik u de ge
neesmiddelen en de hoop gebracht. Van
daag breng ik u het bewijs, dat de weg,
dien wij kozen, .de goede is. Die weg zal
lang en soms moeizaam zijn, maar wan-
reer men hooD in het hart draagt, kan men
alle hinderpa^n overwinnen."
BURGOS: Het offensief van Franco
wordt voortgezet. lederen dag worden nieu
we veroveringen gemeld. Wanneer men
evenwel een blik werpt op de kaart, ziet
men, dat het offensief slechts moeizaam
vooruitgaat.
nere werken van den grooten Heilige en
bevat een samenspraak met Adeodatus, in
hoofdzaak over het leeren kennen en het
mMedeelen der kennis, het „docere".
Geheel op het eind van dit colloouium
verklaart Adeodatus als een conclusie uit
het onderhoud: „Hem (d.w.z. God) zal ik
thans met Zijn eigen hulp te vuriger be
minnen, naarmate ik in het leeren meer
vorderingen zal maken".
Het is de taak van u, hoofden van scho
len. aldus de spreker, om bij het onderwijs
de leerlingen door de kennis te brengen
tot de liefde Gods en daarom moet uw
onderricht met God beginnen en tot Hem
doen uitgaan. Uit het geschapene kunt gij
opklimmen tot. den Schepper, tot den Va-
de- van alle licht.
Blijft dan uw best doen, om met uwe
leerlingen vóór de lessen steeds met aan
dachtiger eerbied Gods bijstand in te roe-
oen: blijft u beiiveren, om bij hetgeen gij
mededeelt den innigen band van het we
tenswaardige met het bovennatuurlijke
zooveel mogelijk te doen uitkomen en te
verklaren.
Dit kunt gij niet goed doen uit eigen
krachten. Het is niet zoo gemakkelijk in
niets de jeugd aanstoot te geven, noch in
uw gedrag, noch bij de uitoefening van
uw ambt. Daarvoor is noodig, dat de lief
de Gods niet alleen in u woont (want nie
mand geeft, wat hij niet heeft) maar ook,
dat deze voortdurend gevoed, onderhouden
en vermeerderd wordt. Dat dat door de
veelvuldige H. Communie en door de jaar
lij ksche retraite op eminente wijze ge
schiedt, behoef ik u niet te herinneren, al
dus besloot spr.
