OMGEVING
Wilt U iets weten?
Laatste berichten
Burgerlijke Stand
MAANDAG 12 DECEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 3
fWflïÜÜ SET^^PI ITMOP ZATERDAG 17 DECEMBER A.S.
O Wat wil dat zeggen
Dan komen de Meisjes van de Graal, Verkenners, Kruisvaarders en H.B.S. Jongens de noodige Pondjes Levensmiddelen en Bonnen er voor en al hetgeen U geven
wilt voor de Armen der St. Vinc.-Vereen. bij U halen, om hen ook een gelukkig Kerstfeest te schenken. jHT Geel veel, wij zijn U dankbaar. Het Pondjes-Comité
Eventueele bijdragen kunnen gezonden worden aan den Penningmeester, de Heer G, W. FLEERKAMP, Hoogewoerd 136 of te storten op gironummer 244175
Gemeenteraad
Hedenmiddag kwam de Raad dezer ge
meente bijeen onder voorzitterschap van
burgemeester mr. A. v. d. Sande Bakhuy-
zen.
Afwezig wethouder Splinter.
Na afhandeling der Ingek. Stukken wordt
overgegaan tot de agenda.
;lo. Benoeming van 5 leden der Commis-
siën van Advies, betreffende de arbeids-
er dienstvuorwaarden van het personeel in
dienst der gemeente Leiden 'aftredend: de
H.H. J. A. van der Reijden, J. H. Schüller,
1' Eikerbout, H. Lomberi en H. Oostveen).
De aureaenden worden herkozen.
2o. Benoeming van 5 plaatsvervangende
leden dier Commissiën (aftredend: de H.H.
Avan Rosmalen, Dr. M. Key, P. van der
Tas. 'ih. M. W. Bergers en J. J. Vallent-
goed).
1^3 aftredenden worden herkozen.
3o. Aanwijzing van een candidaat voor
de benoeming van een commissaris der
N.V. Leidsche Duinwater Maatschappij.
Benoemd wordt mr. Knibbe met 25 van
de 29 stemmen, terwijl op dr. Key 1 stem,
op den heer Eikerbout 1 en op den heer
Carton 2 stemmen waren uitgebracht.
4o. Voorstel om het hoofd van de o. 1.
school aan de Duiven bodestraat, J. C. van
Schaik, te stellen aan het het hoofd van de
opleidingsschool voor u.l.o. aan den Mare-
sihgel.
Up voorstel van den heer v. d. Laan
(Lib.) gaat de raad in geheime zitting.
Na 10 minuten worden de deuren her
opend en wordt het voorstel z.h.st. aan
genomen.
5o. Voorstel tot het overplaatsen van een
drietal leerkrachten aan o, L scholen.
Goedgekeurd.
6o. Voorstel tot het verlengen 'van de
aanstelling van P. Beimers, als tijdelijk
leeraar m de wiskunde aan de Hoogere
Burgerscnool met 5-jarigen cursus.
Goedgekeurd.
7o. Praeadvies op het verzoek van Dr. N.
Verweij om ontslag als 2en geneesheer aan
de gestichten „Endegeest", „Voorgeest" en
„Rhijngeest".
CosLgeKèUrd.
8o. Voorste] tot het verleenen van eervol
ontslag met pensioen aan H. van Batenburg
als leeraar in het teekenen aan het Gym
nasium, om gezondheidsredenen.
Goedgekeurd.
9o. Voorstel:
a. tot het verleenen van medewerking
aan de tusschentijdsche beëindiging van de
door M. M. Lemair-Bomli aangegane huur
van het winkelhuis Heerenstraat No. 48;
b. tot net verhuren van- het sub a ge
roemde perceel aan G. Schaap, te Leiden,
eveneens tegen een huurprijs van 425 gld.
Goaügekeurd.
lOo. Voorstel tot het aankoopen van het
•perceel 4e Binnenvestkracht No. 60, van den
leer J. W. Happé tegen den prijs van
550 gld.
Goeagekeurd.
Agenda-punten 1135. Alle punten gaan
zonder hoofdelijke stemming en zonder
debat onder den hamer door.
35o. Voorstel inzake het beleggen van
kasgelden.
Goedgekeurd.
36o. Voorstel inzake het aangaan van een
nieuwe rekening-courant overeenkomst met
de N.V. Bank voor NeUerlandsche Gemeen
te te 's-Gravenhage.
Goedge.teuid.
37o. Voorstel tot het wijzigen van de ver
ordening betreffende het verleenen van
een bijslag op de pensioenen aan gemeente
ambtenaren en hunne weduwen en weezen
toegekend. (Voorgesteld wordt wederom
voor een jaar den ingevoerden bijslag te
verleenen).
Goedgekeurd.
38o. Voorstel tot het wijzigen van de met
de gemeente Alphen aan den Rijn d.d. 3 No-
vermber 1926 gesloten overeenkomst be
treffende de levering van electriciteit aan
<ie gemeente door de Stedelijke Electrici-
teitsfabriek te Leiden.
Goedgekeurd.
39o. Voorstel tot het vaststellen van een
nieuwe verordening regelende de heffing
en invordering van rechten voor diensten
door den Gemeentelijken Reinigings- en
Cr.tsmeitingsoienst bewezen.
Goedgekeurd.
40o. Voorstel tot het vaststellen van een
verordening iegelnede de heffing en invor
dering van rechten onder de benaming van
fcesmetteiijke-ziektengelden.
Speciaai geldt aat voor observatie
waarna later blijkt, dat men niet aan een
besmettelijke ziekte lijdt.
Wethouder V e r w e y (S. D. A. P.) ant
woordt, dat deze verordening sleunt op de
Besmettelijke Ziektewet van 1928. Het col
lege van B. en W. is daarom wat laat, want
de wet bestaat reeds 10 jaren. Maar de re
den daarvan is, dat er aan dergelijke ver-
erdening weinig behoefte is gebleken. In
die 10 jaren heeft zich slechts één geval
voorgedaan, waarin de gemeente de kos
ten moest betalen. Het heeft dus niet zoo
veel te beteekenen. Bovendien kunnen B
en W. uitzonderingen toestaan voor het
geval de verordening onbillijk werkt.
De heer Tobé (R.-K.): Een ander col
lege kan er wel eens anders over denken.
Spr. stelt voor, dat geen betaling verschul
digd is, wanneer na observatie blijkt, dat
de persoon niet aan een besmettelijke ziek
te lydende was.
Wethouder Verwey (S. D. A. P.). ont
raadt dat amendement, omdat het in strijd
is met het systeem van de wet. Bovendien
is het een soort motie van wantrouwen je
gens toekomstige colleges van B. en W.
Het amendement wordt verworpen met
25 tegen 5 stemmen.
Vóór de heeren Ccster, Tobé, Lombert,
Manders en Wilmer.
De verordening wordt daarna z.h.st. goed
gekeurd.
41o. Voorstel tot het wijzigen van de ver
ordening op de heffing van eer belasting on
eer den naam van Straatbelasting, te Lei-
aen, tevens praeadvies op een desbetref
fend adres van den Verhuurdersbond voor
Leiden en Omstreken.
Z.h.st. goedgekeurd.
42o. Voorstel tot het vaststellen van een
nieuwe verordening regelende de heffing
van opcenten op de hoofdsom der perso-
reele belasting te Leiden.
De heer v. W e 1 z e n (Comm.) meent
dat de maatregel van 35 nieuwe opcenten
voortvloeit uit den bestaanden wantoestand
inzake de verhouding tusschen rijk en ge
meente In 't algemeen heeft spr. geen be
zwaar tegen belastingverhooging, maar hij
is voorstander van een belastingdruk naar
draagkracht en de progressiviteit wordt in
de personeele belasting slechts in zeer be
perkte mate toegepast. Spr. had een ster
kere progressiviteit gewenscht.
De heer de Re ede (C.H.) merkt op,
dat dit voorstel ten nauwste verband houdt
met de begrooting. Spr. maakt er bezwaar
tegen, dat dit voorstel behandeld wordt
buiten de begrooting om. Weliswaar moeten
eventueele wijzigingen in de opcenten
vóór 28 Dec. ter kennis worden gebracht in
den Haag, maar uitzonderingen kunnen
worden toegestaan.
De heer Wilmer (R.K.) legt namens de
kath. raadsfractie de voolgende verkla
ring af.
De Katholieke Raadsfractie heeft niet
de overtuiging, dat de begrooting voor 1939
niet zou. kunnen worden sluitend gemaakt
op een aiidere en betere wijze, dan door de
nu vastgestelde belasting-verhooging.
't Moet echter woorden betwijfeld, of bij
de behandeling van de begrooting andere
voorstellen, die zouden worden gedaan,
om de begrooting sluitend te maken, een
meerderheid in de Raad zullen vinden
gezien ook de houding, die B. en W. waar
schijnlijk tegenover die voorstellen zouden
aannemen.
Als nu dit voorstel inzake belasting-ver-
hooging zou worden verworpen en later
andere voorstellen, om tot een sluitende
begrooting te geraken, geen meerderheid in
den Raad zouden vinden dan zou er ge
schapen zjjn een toestand, die voor ge
meentebestuur, gemeente en burgerij zeker
onaangename, ongewenschte gevolgen zou
hebben.
De Katholieke Raadsfractie wil er met
klem en nadruk haar teleurstelling over
uitspreken, dat deze situatie is geschapen,
doordat het voorstel inzake belasting-ver
hooging nu vóór 1 Jan. - - moet worden
behandeld, terwijl de begrooting nog niet
tegelijkertijd in behandeling kan
worden genomen.
De Katholieke Raadsfractie behoudt zich,
vanzelfsprekend, volle vrijheid voor, om
bij de behandeling der begrooting deze ver
klaring nader te motiveeren.
De heer de R e e d e heeft verklaard, dat
het best mogelijk is, dit voorstel ijdens de
begrooting te behandelen. Indien dat juist
mocht blijken dan is de Kath. Raadsfractie
voorstandster van uitstel.
Voorstel aangehouden.
Het voorstel Inzake verhooging der
personeele belasting van 100 op 135
zal in de raadsvergadering van de vol
gende week worden behandeld.
Tot dit uitstel van behandeling
heelt de Raad besloten om B. en W.
de gelegenheid te geven nogmaals te
informeeren of, indien dit voorstel
eerst zou worden aangenomen bij de
behandeling der begrooting in Februari
a.s., het nog in werking zou kunnen
(Wordt vervolgd).
OEGSTGEEST
Uitvaart Mr. J. Melchers.
Onder zeer groote belangstelling de
kerk was geheel bezet had hedenoch
tend de plechtige uitvaart en begrafenis
plaats van mr. W.J. M. Melchers, die
Donderdag door een noodlottig ongeval
om 't leven kwam.
De plechtige H. Mis werd gecelebreerd
door Pastoor J. Looijaard met assistentie
van Kap. Bernefeld en Kap. Uman. De be-
aarding werd verricht door -Pastoor
Looijaard.
Ook op het kerkhof was de belangstel
ling groot.
Vraag: H. B. te L inzake verdeeling
eener nalatenschap.
Antwoord: By het open vallen der
nalatenschap krijgt de weduwe de helft
plus een kindsgedeelte in geval er gemeen
schap van goederen is. Zijn zij op huwe
lijksvoorwaarden gehuwd, dan krijgt de
weduwe niet meer dan een kindsgedeelte.
In beide gevallen kan wat dat kindsgedeel
te betreft door een testament een kleiner
bedrag worden bepaald; zelfs kan dat ge
deelte de weduwe ontnomen worden.
Vraag L. B, te L. inzake aanslag in
komstenbelasting.
Antwoord: Tenzij u samenwoont met
andere belastingplichtige personen, zal uw
aanslag bedragen 130.87.
Vraag: Er is een tante van mij gestor
ven, van wie ik erfgenaam ben. Maar ik
hoor niets van den notaris.
Antwoord: Informeert u eens bij den
notaris, of er een testament is een zoo ja,
of u dan wel erfgenaam bent.
Vraag inzake dienstnemen by de ma
rine.
Antwoord: Wend u tot den comman
dant van de Kon. Marine te Den Helder.
Vraag: Waar kan ik in Leiden bekomen
bet boek getiteld „De Loodgieter". Het boek
wordt uitgegeven door Missets Vakbladen
bureau en is een studieboek.
Antwoord: Iedere goede boekhande
laar-kan dit boek voor U bestellen.
Vraag: a. Tot welke instantie moet ik
mij schriftelijk of mondeling(?) wenden,
ter verkrijging van inlichtingen omtrent:
doel, eischen van toelating, duur van den
cursus, enz. van de Politieschool te Hilver
sum?
b. Is net einddiploma van den H.B.S,. A
voor het bezoeken van deze school onvol
doende?
Antwoord: Wendt U schriftelijk tot
c'en directeur van de Politieschool te Hil
versum, die U dan allé inlichtingen zal ver
strekken.
Vraag: Ik heb een oud schilderstuk op
doek. Ik vermoed, dat het zeer oud is,
maar er staat geen datum op. Wel de
naam G. Gerardts, Anvers, of is Anvers
een buitenlandsche plaats? Is dat een be
roemde schilder? Heeft dat nog waarde?
Antwoord: Wjj hebben eenigen tijd
geleden op een dergelijke vraag reeds ge
antwoord, dat dit zonder het stuk te heb
ben gezien niet is te beoordeelen. Om
trent den schilder zoudt u eens moeten
informeeren bij den directeur van De La
kenhal alhier. Anvers is de Fransche
naam voor Antwerpen.
Binnenland
KIND VERDRONKEN.
Gistermiddag omstreeks half twee is het
negenjarig zoontje van den veehouder H.
te Haerst bij het spelen in de Vecht ge
raakt. Een broertje waarschuwde den zoon
van den veerman K., die zich onmiddellijk
te water begaf en den knaap op het droge
bracht. Dokter Nienhuis uit Hasselt heeft
geruimen tijd kunstmatige ademhaling
toegepast, doch dit heeft niet meser mogen
baten.
TWEE JEUGDIGE INBREKERS
GEARRESTEERD.
De laatste weken werd herhaaldelijk in
de omgeving van de Bergendalrcheweg te
Nijmegen ingebroken tijdens afwezigheid
van de bewoners. Kasten en laden werden
open gebroken, doch zelden werd een
gioote buit gemaakt.
Gisternamiddag werd met behulp van
een valsche sleutel toegang verkregen tot
een woning aan de Pater Brugmanstraat.
De inbrekers, twee jongens van 13 en 14
jaar, dachten, dat er niemand thuis was.
Zij werden verrast en vluchtten door de
keukendeur. Via eenige^ tuinen renden zij
een woning binnen om deze door de voor
deur weer te verlaten. De boefjes wisten
te ontkomen, doch lang zou hun vrijheid
niet duren. De bewoners konden een goed
signalement van de knapen aan de politie
opgeven, en eenigen tijd later werden z(j
gearresteerd. Het is. gebleken, dat de jon
gens den laatsten tijd niet minder dan
tien huizen zijn binnengedrongen.
LEZINGEN TEN PALEIZE.
Wij vernemen, dat dezer dagen ten pa-
leize Noordeinde in tegenwoordigheid van
Prinses Juliana en van Prins Bernhard
etnige lezingen gehouden zijn, waarbij als
toehoorders een vijftigtal dames en hee-
len uit het geheele land uit universiteits
kringen en uit het maatschappelijke en za
kenleven aanwezig waren.
Als sprekers zijn opgetreden: Prof. dr. J.
Huizinga, over: de Nederlandsche bescha
ving in haar historische groei, prof. jhr.
cr D. G. Rengers Hora Siccama, over het
staatsrecht der republiek;
Prof. mr. Paul Scholten, over: het staats
bestel sedert 1814;
Prof. G. A. P. Weyer, over: Nederland
als koloniale mogendheid;
Jhr. mr. O. van Nispen tot Sevenaar,
over: Nederland's internationale positie.
Na de inleidingen was er telkens gele
genheid voor gedachtenwisreling, waarvan
een ruim gebruik is gemaakt.
Het schijnt in het voornemen te liggen
binnenkort wederom dergelijke lezingen te
organiseeren, waarvoor andere sprekers
en toehoorders zullen worden uitgenoo-
digd.
Buitenland
DE ANTISEMITISCHE MAATREGELEN.
BERLIJN, 12 Dec. (A.N.P.). In verband
met de verschillende berichten in het bui
tenland over voornemens tot verdere maat
regelen tot uitschakeling der Joden ver
klaart men volgens het Duitsche Nieuws
bureau in welingelichte kringen, dat het
doel van alle reeds genomen en nog te ver
wachten maatregelen is de emigratie der
Joden uit Duitschland en dit niet alleen
in het belang van het Duitsche volk, maar
ook in net belang van de Joden zelf. Nu
Duitschland zijn volkseenheidsbegrip ver
worven heeft, zal het toch steeds, ondanks
alle maatregelen, die immers juist wrijvin
gen moeten verhinderen aldus deze ver
klaring, tot moeilijkheden komen. De
Joden en de van hun vólk bewuste Duit-
schers kunnen niet met elkander in over
eenstemming gebracht worden, zooals de
geschiedenis voldoende heeft bewezen.
Daarom is een scheiding tusschen de Joden
en het Duitsche volk gewenscht. De tot
dusverre uitgevoerde juridische scheiding
moet nu een feitelijke worden.
Het is onjuist te spreken over een „Jo-
denban". De beperking van de Joden tot
bepaalde woonwijken van Berlijn of in
stelling van een Ghetto is niet juist. Men
zal ei' toe komen in alle aan Joden behoo-
rende huizen ook slechts Joden als huur
ders te laten wonen. De streng wettelijke
uitschakeling der Joden uit het bedrijfs
leven gaat natuurlijk verder, aldus het D.
N. B. Maar ook hier vormt het buitenland
zich een volkomen onjuist beeld. De ver
ordening van 12 November 1938 bepaalt,
dat vanaf 1 Januari 1939 Joden geen af
zonderlijke zaken, geen inkoopkantoïen
etc. meer mogen hebben en geen hand-
werkberoep meer mogen uitoéfenen. Maar
na 1 Januari 1939 zullen de Joden in alle
Duitsche zaken kunnen koopen en even
eens vrijen toegang hebben tot Duitsche
café's en restaurants. Men zal waarschijn
lijk eenige zaken en café's voor de Joden
gesloten houden.
Men zou zich ook nauwelijks kunnen
indenken, dat Joden er prijs op zouden
stellen te kernen bijv. in den Kaiserhof
te Berlijn of in den Deutschen hof te Neu
renberg. In het algemeen echter zal den
Joden iedere zaak en ieder café open
staan. Wanneei het doel van alle maat
regelen de emigratie der joden is, is het
natuurlijk, dat de staat de emigratie van
zijn kant naar vermogen vergemakkelijkt.
De moeilijkheid ligt hier immers uitslui
tend en alleen in den transfer Misschien
zouden zoo gaat de verklaring verder
buitenlandsche Joden deviezen ter be
schikking kunnen stellen, zooals zij dat
gedaan hebben voor de Oostenrijksche Jo
den. Iedere rijke emigreerende Oostenrijk
sche Jood heeft eenigen armen Joden de
emigratie mede mogelijk gemaakt. Langs
dezen weg ziet men oplossingsmogelijkhe
den en heeft men in het oude Duitsche
rijk gedeeltelijk ook reeds pogingen in het
werk gesteld.
Ten slotte moet nog geconstateerd wor
den, zoo eindigt dit D.N.B.-bericht, dat
door de volksche maatregelen niet een
zijdig de Joden getroffen worden. Men be
hoeft slechts te denken aan de wet op de be
scherming van het bloed of aan het feit,
dat niet alleen Joden uit Duitsche huizen,
maar eveneens Duitschers uit Joodsche
huizen zullen moeten verhuizen. Al deze
maatregelen echter worden slechts geno
men om toekomstige wrijvingen te ver
mijden en een dragelijk naast elkander
leven mogelijk te maken tot de volledige
emigratie der Joden uit het Duitsche Rijk.
Individueele acties, zooals zij hier en daar
tegen de Joden nog zijn voorgekomen, zijn
al lar» definitief verhinderd en zullen zeer
streng gestraft worden.
LEIDEN.
Geboren: Alida Johanna Theresia d.
v. C. Twaalfhoven en J. A. Wijfje.
Ondertrouwd: N. H. den Hertog, jm
23 j. en M. de Heer jd. 25 j. A, Opdam jm.
23 j. en S. W. v. d. Zeeuw jd. 21. J. F.
Mieremet jm. en E. M. v. Kampen jd.
Overleden: P. v. Es m. 60 j. W. J.
M. Melchers m. 36 j.
HET TEKORT AAN ARBEIDSKRACHTEN
Vrouwen moeten aanvullend optreden.
BERLIJN, 12 December (A.N.P.). Op een
vergadering van landbouwers te Flensburg
in Slees wij k-Holstein, heeft een partij
leider verklaard, dat de autoriteiten be
sloten hadden het volgende jaar den dienst
plicht tot jonge vrouwen uit te breiden.
Het tekort aan arbeidskrachten in Duitsch
land wordt blijkbaar zoo nijpend in som
mige bedrijven, vooral in den landbouw,
dat wellicnt 500.000 jeugdige Duitsche vrou
wen zullen worden opgeroepen, om een jaar
landwerk te verrichten overal waar hun
hulp gewenscht is, voornamelijk in den
landbouw en in groote gezinnen.
Gepensioneerde ambtenaren moeten
zich aangeven.
KEULEN, 12 December (A.N.P.). Aan ge
pensioneerde ambtenaren tot den leeftijd
van 70 jaar is medegedeeld, dat zij zich
moeten aangeven om weer van hun diensten
gebruik te maken, teneinde te voorzien in
het tekort aan personeel in Oostenrijk en
het Sudetengebied.
STAATSPOLITIE IN MEMEL
BUITEN DIENST GESTELD.
MEMEL, 12 December (A.N.P.). Het be
stuur van het Memelgebied heeft een veror
dening uitgevaardigd, waarbij in het Me
melgebied alleen de districtspolitie dienst
mag doen. De leden van de Litausche staats
politie gelden thans als particuliere perso
nen.
NIEUWE HONGAARSCHE
JODENWETTEN.
BOEDAPEST, 12 Dec. (A.N.P.). De bla
den melden, dat het ontwerp der nieuwe
Joden wetten gereed is. De regeering zal het
ontwerp waarschijnlijk in de komende
dagen aan de Kamer voorleggen. Volgens
de bladen valt een verscherping der bepa
lingen tegen de Joden te verwachten, en
wel betreffende de verhouding tusschen
Joodsche en niet-Joodsche Hongaren, waar
van het percentage, tot dusver 80 tot 20,
gebracht zal worden op 93 tot 7. In recht-
sche kringen neemt men aan, dat het ras-
vraagstuk voortaan sterker op den voor
grond zal staan. In regeeringskringen ver
luidt, dat de regeering de emigratie der
Joden zooveel mogelijk wil bevorderen.
GEVECHT MET REBELLEN NABIJ
BETHLEHEM.
JERUZALEM, 12 Dec. (A.N.P.). Naby
Bethlehem heeft zich een gevecht afge
speeld tusschen troepen en rebellen, waar
aan ook door vliegtuigen werd deelgeno
men. Er vielen verscheidene gewonden,
waaronder een soldaat. In het district zijn
31 arrestaties verricht.
DE „CONDOR" GELICHT.
MANILLA, 12 Dec. (A. N. P.). Het Duit
sche vliegtuig „Condor" is gisteren uit het
water gelicht.
Tengevolge van dee typhoon van
de vorige week is de machine blijkbaar
zwaar beschadigd geworden. Tijdens de
werkzaamheden brak zij althans uit elkaar.
W1SSELNOTEER1NGEN (AMSTERDAM)
Londen 8.587/g
Berlijn 73.77 l/2
Parijs 4.841/0
Brussel 30.99
Zwitserland 41.58
Kopenhagen 38 35
Stockholm 44.25
Oslo 43.17l/2
New Vork 1.84
Praag 6.30
