De Middenstand en de Landbouw ZATERDAG 10 DECEMBER 1938 DE LE1DSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 Otfideële Crislspublicatles STEUN VERGOEDING ERWTEN EN VELDBOONEN. De Nederlandsche Akkerbouwcentrale. maakt bekend, dat de steunvergoeding voor erwten van den oogst 1938, welke rijn gedenatureerd in het tijd vak van 5 tot en met 10 December 1938, zal bedragen 1.35 per 100 K.G. voor groene erwten, door handelaren gedenatureerd, en voldoende aan het standaardmonster van kwaliteits klasse C, en 0.85 per 100 K.G. voor voe dererwten, welke zijn gedenatureerd door telers, die deze erwten zelf hebben geteeld. De steunvergoeding voor veldboonen, van den oogst 1938, welke voldoen aan de kwaliteitseischen en in genoemd tijdvak door telers af handelaren zijn gedenatu reerd, zal J 2.50 per 100 K G. bedragen. 's-Gravenhage, 9 December 1938. TEELTREGELING PLUIMVEE HOUDERIJ 1939. In aansluiting op het reeds gepubliceer de worat er nog de aandacht op gevestigd, dat ook eventueele verzoeken ter verkrij ging va.i een nieuwe broed vergunning voor hen, die uitsluitend voor eigen bedrijf broeden, in 1938 geen broedvergunning be zaten en by het ingaan der teeltregeling in 1933 :n het bezit van een of meer broed machines waren, welke zij bij de verplich te inventaiisatie van broedmachines heb ben aangegeven, vóór 24 December 1938 bij de Nederlandsche Centrale voor Eieren en Pluimvee te Beekbergen moeten zijn in gediend, onder storting van 2.50 op haar postgirorekening no. 99651. 's-Gravenhage, 9 December 1938. Bultenlandsctie Berichten DE TYPHOON OP DE PHILIPPIJNEN. Heeft talrijke slachtoffers geëischt. Volgens de laatste berichten heeft de typhoon welke Manilla gisteren geteisterd heeft, 45 slachtoffers geëischt. Honderden personen zijn gewond en dui zenden dakloos. Er is voor millioenen dol lars schade aangericht. SYDNEY DOOR CYCLOON GETEISTERD. Gisteravond is Sydney geteisterd door een van de ergste cyclonen, die men daar ooit heeft meegemaakt. Op de beroemde brug over de haven werden een tram en een trein door hevige windvlagen uit de rails geworpen. Muren stortten in, daken werden afgerukt, en dozijnen luxe-jachten werden op den wal geworpen. De schade loopt in de tienduizenden guldens. De tele fonische en telegrafische verbindingen met Sydney zijn verbroken. MIJNONTPLOFFING IN ENGELAND. In een mijn te Littlemill in Zuid Ayr shire heeft zich gisteravond een mijngas- ontploffing voorgedaan, tengevolge waar van drie mijnwerkers gedood werden. Zes anderen liepen ernstige brandwonden op. HELSCHE MACHINE IN AGRAM ONTPLOFT. Geen speelgoed voor jongens. Naar het persagentschap Avala mede deelt, is Donderdagavond in Agram een helsche machine tot ontploffing gekomen. De lokalen van verscheidene rechtsche or ganisaties werden zwaar beschadigd. De aanslag zou door een communistische jeugdgroep op touw gezet zijn. De helsche machine ontplofte op de eerste verdieping van het huis, waar zich de lokalen be vinden van de rechtsch gerichte „vernieu wingsbeweging Zbor" en van de studen tenorganisaties dezer beweging „Adria- wacht". De employé's waren reeds vertrok ken. Een dienstmeisje werd op straat door wegspringende brokstukken zóó zwaar ge wond, dat het spoedig overleed. ZES NEGERS OP DEN ELECTRISCHEN STOEL. Gisteravond zyn in de staatsgevangenis van Georgie te Reidsville zes negers ge- electrocuteerd. hetgeen de grootste te rechtstelling vormt die sinds langen tijd in de Vereenigde Staten is voorgekomen. Drie der negers zijn ter dood veroor deeld wegens mc-ord op den politiecom- mandant van Jackson, twee wegens moord op een politieman en een wegens het doo- den van een boer en zijn dochter. Een blanke, die tegelijk met hen zou worden geëxecuteerd, heeft een maand respijt gekregen. Vergadering van gisteren. De minister antwoordt. De heer STEENBERGHE, minister van oeconomische zaken, zegt, dat er gevraagd is naar concentratie van de statistiek. Nu de crisis langer duurt dan verwacht werd, is spreker bereid de samenvoeging der sta tistische instituten te overwegen. De afdeeling Middenstand wil spr. niet afzonderlijk op de begrooting brengen. De middenstand krijgt ook zoo wel zijn aan deel in de besprekingen. De invoering van de IJkwet ondervindt vertraging wegens de ingewikkeldheid der materie. Het bestaan van een handel in concenten acht spreker niet mogelijk. De regeling is zoo, dat een consentenhandel uitermate moeilijk zou zijn .De bedrijven, die na de basisjaren uitgebreid zijn, krijgen meer consenten. De regeering is inderdaad niet te diep op de monetaire politieka ingegaan; even wel dit geschiedde op voorbeeld van de Ka mer. Het is intusschen verstandig, dat zij dat niet gedaan heeft. De monetaire politiek is moeilijk openbaar te bespreken, haar richtsnoer is het evenwicht tusschen prijs op kostenpeil te bewaren. Het kostenpeil is hier te lande niet hoo- ger dan in het omringende buitenland. Het is thans bereikt, dat onze industrie door doelmatig te arbeiden hoogere loonen kan uitkeeren, terwijl het totale kostenpeil toch niet hooger is. Moge dat van het Nedenand- sche bedrijfsleven steeds te zeggen zijn. Van spr. is geen stimuleering van verla ging van het loonpeil te verwachten en ook geen deflatiepolitiek. Onze koopvaardijvloot is niet verouderd. Het percentage schepen jonger dan tien jaar is bij ons na Noorwegen het hoogst. Ordening. Over ordening heeft spr. in de stukken weinig gesproken. Dat behoeft ook niet, spr. komt niet voor den eersten keer voor de Kamer en hij is niet van meening veran derd. Het woord „ordening" is zoo misbruikt, dat spr. blij is niet tot het misverstand te hebben bijgedragen. Men moet niet ineens op de 28ste trede van den ordeningstrap willen springen, want dat is halsbrekend. Volgens delftekst van Quadragesimo Anno gaat spr. inderdaad juist te werk; ten onrechte is beweerd, dat hij daarmede in strijd handelt. De moeilijkheden bij de verbindendver klaringen van ondernemersovereenkomsten komen voor een deel voort uit het niet on derscheiden door de ondernemers van pu bliek en privaatrecht, dit is een kwestie van voorlichting. Van de artikelen over de gilden in De Standaard en in de Nederlander staat spr. niet zoo ver af. Men moet de gildegedachte bezien als gedachte. Maar den concreten vorm der gilden wil niemand terug. Inzake de concentratie van bedrijven zegt spr., dat een werkelijke monopolie positie practisch niet voorkomt. Langs den weg der ondernemersovereenkomsten is hier wel wat te bereiken. Problemen van den middenstand Op het terrein van den middenstand heeft de regeering behoorlijke activiteit ontwikkeld. Het afgeloopen jaar heeft op sprekers uitdrukkelijke, instructie ges.aan in het teeken van de Vestigingswet Op het program van het volgende jaar staan de re geling van den markt- en straathandel, de credieten en onderzoekingen op ander ge bied. Excessen op het gebied van het cadeaux- stel doen zich niet voor. Als zy er zouden kernen, zouden wettelijke voorzieningen niet gemist kunnen worden. Over het roote winkelbedrijf praat men dikwijls wat al te gemakkelijk. Welke nor men stelt men zich voor? Normen zullen er toch moeten zijn. Moet de minister zelf oor- deelen of er o.v. in Den Haag een nieuw fi liaal van Albert Heyn noodig is. Overwegen en bestudeeren wil spr. wel doen. De rechtsgrond van hoogere belasting voor groote winkels ziet spr. niet in. De wal keert hier het schip; de leveranciers van het groote winkelbedrijf betalen die belasting en verhalen haar op den middenstand. La ten al diegenen, die een regeling vragen, iets verder dan tot nu toe op de zaak in gaan., Nog steeds handhaaft spr. de beschuldi ging, dat het groote winkelbedrijf ten aan zien van de middenstandsexamens veel en veel actiever is geweest dan de kleine mid denstand. De middenstand moet deze wet, die voor hem gemaakt is, ook gebruiken. Invoering van de Vestigingswet over alle bedrijven acht spr. niet mogelijk. Het gaat den middenstand dit jaar beter, naar de omzetcijfers uitwijzen. Over de combinatie van de maatregelen voor in- en uitvoer, door den heer Van Lidth de Jeude eierendans genoemd, be hoeft men zich niet zoo bezorgd te maken. Op het gebied van eierendans zijn de libe rale niet ondeskundig: De heer Van Lidth de Jeude wees staatsinterventionisme op allerlei gebied af, doch dr. Vos deed in zijn rede niet sanders dan op allerlei gebied staatsingrijpen te vragen. Dat was een com plete Lambeth-walk. (Hilariteit). De handelspolitiek. Over de handelsovereenkomsten met het buitenland zegt spr. een nota toe aan de vaste commissie voor handelspolitieke aan gelegenheden. Bij de industrialisatie en bij de vermeer- Tweede Kamer dering van de bodemproductie moet de re geering met tal van factoren rekenen. Doch de voorzichtigheid mag niet tot inactiviteit leiden. Ons volk moet als vanouds risico's durven nemen. Men moet naar verre toe komsten zien en werken aan de schepping van productiemogelijkheden voor het nage slacht. Een volk dat leeft, bouwt aan zijn te -komst. De heer ROS VAN TONNINGEN (N.S. B zegt, dat van Nederlandsch standpunt geen enkele reden bestond om dien wed strijd af te lasten. Slechts zekere Joodsche elerr enten, waarvoor de heer De Geer zulk een voorliefde heeft, zouden onrust hebben gewekt. De 'gastvrijheid tegenover de Jo den wordt niet tegenover Duitschers toege past. Spr. ontkent, dat hij aanleiding heeft gtgeven tot de beschuldiging voor landver raad. Als zoon van een verdienstelijke of ficiersfamilie schudt hij deze beschuldiging van zich af als kaf. De heer De Geer mist het recht aanmerkingen op anderen te ma ken, zoolang hij lijdelijk toeziet, dat min derjarigen onteerd worden te Oss. LANDBOUW Aan de orde is de afdeeling Landbouw. De heer EBELS (V.D.) vraagt aandacht voor de belangen der landarbeiders. De prijzenpolitiek in den landbouw verdedigt spr. De landbouwbevolking heeft recht op een behoorlijke vergoeding van haar arbeid Andere bevolkingsgroepen moeten dit be grijpen. De heer RUYTER (R.K.) is het in het algemeen met den minister eens. Het plan- Westhoff juicht spr. toe. De werkloosheid wordt er mee bestreden, waar de boeren ook van profiteeren door vergrooting van den binnenlandschen afzet. Jonge boeren zullen zich kunnen vestigen. Nieuwe me thoden kunnen worden beproefd. Spr. komt er tegen op, dat uit het Land- bouwcriscisfonds 7 millioen wordt genomen om den grooten gezinnen een tegemoetko ming te geven wegens de voor dit fonds be taalde heffingen; al gunt spr. den grooten gezinnen die tegemoetkoming wel. De loonen van den agrarischen arbeid zijn nog niet op voldoende peil. De inkom sten van het landbouwcrisisfonds mogen daarom niet worden vermincjerd. De heer VAN DEN HEUVEL (A.R.) dringt aan op een wettelijke regeling van het landbouwonderwijs. Het schenken van 7 millioen uit 'het Landboucrisisfonds aan de groote gezinnen keurt spr. af. Wat ge beurt er na uitvoering van het plan-West- hoff? De consumptiemelk-centrale juicht spr. toe. Laat men echter niet in naam overdra gen en practisch regeeringsbemoeiing be houden, zooals bij de bloembollen. De landbouw heeft behoefte aan be- drijforganen voor het treffen van prijs regelingen enz. Men moet van de over heidsbemoeiing afkomen. De landarbeider verdient minder dan de helft van het loon der arbeiders in de meelfabrieken en in de bakkerijen. Dat is geen verhouding. De mi nister moge de eerste stappen in de goede richting zetten als hij dan niet alles berei ken kan. De heer VAN DER SLUIS (S.D.) merkt op, dat de prijzen der landbouwproducten onder invloed van de crisismaatregelen sterk zijn gestegen. Hoe staat het met de verdeeling van die opbrengsten? De boeren hebben van de crisismaatregelen sterk ge profiteerd. Doch de meeste boerderijen zijn i zoo klein, dat het gemiddelde inkomen nog heel laag is. Er is nog armoede onder vele boeren, vooral onder de kleine. Spr. vraagt meer steun voor de kleine boeren door verhooging van de steunnormen en door gedifferentieerde prijzen. De landar beiders zijn in zeer sterke mate de dupe geworden van de crisis. Zij zijn steeds de paria's gewees. Waarom toch kunnen geen minimumloonen worden vastgesteld? De heer VAN DER WEYDEN (R.K.) vraagt uitbreiding van den landbouwvoor- lichtingsdienst. Spr. kan zich met het be leid van den minister wel vereenigen, doch de prijzen zijn nog te laag. De agrarische belooning is niet redelijk. De regeering gaat deze principieele kwestie met veel vernuft uit den weg. Zij miskent de waarde van land- en tuinbouw. De steun aan de kleine tuinders is dank baar ontvangen, doch afdoende is die steun niet. De richtprijzen naderen de kostprijzen niet. In den tuinbouw zijn de spanningen onhoudbaar opgevoerd. De disharmonie tusschen agrarisch en stedelijk loon mag niet worden gehand haafd. Mr. van Leeuwen in De Nederland- sche Werkgever zegt. dat men in een too- neelzaal er niets aan heeft, allen op den stoel te gaan staan. Ja, maar de stoelen zijn in casu pianokrukken, sommige zijn hoo ger opgeschroefd dan andere. De normale verhoudingen tusschen agrarisch en indus trieel loon moeten worden hersteld. De internationale concerns hebben een zeer groote macht. Spr. vraagt maatregelen om deze macht te breidelen. Het belang van den consument moet hier voorop staan. Voor angstvalligheid in de ze voelt spr. weinig neiging. Spr. verwacht niet veel goeds van de vaste lasten-ommissies vöor den tuinbouw. Slechts zeer ten deele zullen die commis sies kunnen helpen. Kan van de crediteuren niet m.er worden geëischt? Waar niet is, verliest de keizer zijn recht. Men zal de renten kunnen verminderen, zeker van de bedragen, die op de bedrijven drukken bo ven de waarde van het goed. De verkoop van landelijke eigendommen aan niet-gebruikers biedt vele nadeelen. De minister moet daar maatregelen tegen be ramen. Reeds de helft van de boeren is pachter. Men moet de waarde inzien van een eigen-geërfden boerenstand. In tijden BINNENLAND 158 millioen aan W erkfonds- werken RUIMERE VOORZIENINGEN VOOR WERKLOOZEN UIT GROOTE CENTRA De Werkfondswerkzaamheden z(jn en worden ononderbroken voortgezet, het geen, naar minister Romme in de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer over de begrooting van Sociale Zaken meedeelt, heeft geleid, met inbegrip van de aan de gemeente Amsterdam toegezegde 10.000 000 voor de bouw van een nieuw raadhuis, tot een blokkeering van rond 158.000.000. In een gevorderd stadium van voorbe reiding bevindt zich een wettelijke voor ziening ter bespoediging van de onteige ningsprocedure. Zij maakt deel uit van eenige noodzakelijk geachte voorzieningen, ter uitvoering van de plannen der regee ring tot het verkrijgen van tijdelijke en blijvende werkverruiming door bodem ver betering. In de tewerkstelling op de grondslagen van het rapport-Westhoff, waarop minister Romme hier het oog heeft, zit een moge lijkheid in de richting van oplossing van het werkloosheidsprobleem voor wat be treft een belangrijk deel van de werk- looze bevolking van het platteland en van de daarin gelegen kleinere stedelijke cen tra. Voor het stedelijke werkloosheids probleem, in het bijzonder der vakarbeiders bieden de voornemens der regeering ech ter geen oplossing. Wel zullen voorzienin gen op ruimeren schaal, dan in het ver leden het geval was, worden getroffen om ook werkloozen uit grootere centra bijeen te brengen. MOREELE EN GEESTELIJKE HERBEWAPENING. Een adres van het Roode Kruis aan H. M. de Koningin. Het hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis meldt ons: Het is met groote waardeering en volle dige instemming, dat het hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis heeft ken nis genomen van het persoonlijk woord dat H. M. de Koningin heeft willen richten-tot haar volk in zake den bekenden oproep voor moreele en geestelijke herbewapening. In dit persoonlijk woord heeft onze Konin gin er zoo juist op gewezen, dat wij allen, zonder onderscheid, persooonlijk kunnen bijdragen om dien geheel nieuwen geest van eerlijkheid, vertrouwen en liefde over de wereld vaardig te doen worden, die de conditio sine qua non vormt voor duurza- men vrede. Het doel van de moreele herbewapening is dat men zich geestelijk wapent met de eigenschappen van eerlijkheid en ver trouwen, onzelfzuchtigheid en liefde. Op deze fundamenten kan dan een nieuwe wereld worden gebouwd. Gods levende geest, tot uitdrukking gebracht in de bewuste naleving van deze moreele richtsnoeren, kan alle burgers vereenigen in dienst van hun land en alle landen in dienst van de menschheid, zooals in den op roep is betoogd. Wanneer men bedenkt, dat het leidend beginsel van het Roode Kruis is, zoowel in tijd van vrede als in tijd van oorlog de menschheid te dienen door hulp te verlee- nen aan zieken, gewonden, zwakken en hulpbehoevenden, en door mede te wer ken aan alle maatregelen waardoor men- schelijk leed kan worden voorkomen en verzacht, dan springt duidelyk in het oog, dat de Roode Kruis-arbeid van allen die daaraan medewerken in dienst van de menschheid juist de practische toepassing van die eigenschappen van onzelfzuchtig heid en liefde, vereischt, die den grondslag van de moreele herbewapening vormen. Daarom is in de gistermiddag gehouden vergadering van het hoofdbestuur, onder persoonlijke leiding van de voorzitster, H. K. H. Prinses Juliana, de volgende resolu tie aangenomen, die in den vorm van een adres aan H. M. de Koningin is gezonden: Mevrouw, Het hoofdbestuur van hét Nederlandsche Roode Kruis heeft met groote waardeering en instemming kennis genomen van den oproep van Uwe Majesteit tot moreele en geestelijke herbewapening, overtuigd dat de arbeid van het Roode Kruis, die beoogt zoowel in vrede als in tijd van oorlog de menschheid te dienen door hulp te verleenen aan zieken, gewon den, zwakken en hulpbehoevenden, steeds en overal moet gegrondvest zijn op en ge dreven worden door naastenliefde gepaard met zelfopoffering, eerlykheid en moed, wil deze arbeid slagen. erkennend dat een aldus moreel en gees telijk herbewapend volk in staat zal zijn den zegen van den vrede te bewaren en mede te werken aan den wereldvrede, geeft hierbij aan Uwe Majesteit de ver zekering, dat het van ganscher harte en onvooraardelijk wenscht mede te werken om de vervulling van de~en oproep zoo veel mogelijk te benaderen." van oorlog e.d. zal de, grond door de huidi ge verkoopers tot schade van de boeren, weder worden verkocht. De boeren moeten aan goedkoop crediet worden geholpen, dan zal de neiging om te verkoopen worden te gengegaan. Een ander goed middel zou de afschaffing van de grondbelasting alleen voor de grondgebruikers zijn. De vergadering wordt te 18 uur ver daagd tot Dinsdag 12 uur. Sport en politiek In het commentaar van het Dultsche Nieuws-Bureau op de verbreking van de sportbetrekkingen tusschen Duitschland en Nederland is gezegd, dat achter burgemees ter Oud staat „de tendenz van toonaange vende kringen: het gebied van de sport, hetwelk anderse voor de volken als een brug der naties gerespecteerd wordt, te be trekken in eenzijdige politieke opvattin gen." Afgescheiden van het feit, dat „politieke opvattingen ook niet indirect met het wed strijdverbod van den Rotterdamschen bur gemeester te maken hadden, doet het wel zonderling aan, in de „Daily Telegraph and Morning Post" te lezen: In een boek, verschenen kort vóór de laatste Olyhipische Spelen voor de oplei ding van alle Duitsche sportbeoefenaars, schreef de heer Kurt Munch: „Er is vastgesteld, dat alle sportvereeni- gingen onderwijs in politiek en philosophie moeten ontvangen van de „politieke organi satie" of het Arbeidsfront. Niet-politieke, zoogenaamde „neutrale" sportbeoefenaars zijn in Hotlei^s staat ondenkbaar." KEURING OP LONG-TUBERCULOSE Oprichting van stichting waarin departe menten van Onderwijs en Sociale Zaken deelnemen Binnenkort zal, naar minister Romme meedeelt in zijn toelichting op een ontwerp- aanvullende begrooting voor 1939, worden opgericht een stichting, die zich zal be lasten met het uitvoeren van keuringen op medisch-hygiënisch gebied, waarbij in de eerste plaats worden beoogst keuringen op long-tuberculose. De keuringen zullen worden georgani seerd en gecentraliseerd, waardoor doel treffender en economischer te werk kan worden gegaan. Aan de stichting zullen meewerken verscheid enen vereen igingen, werkzaam op het gebied van de gezond heidszorg en van de sociale verzekering, benevens organisaties van werkgevers en werknemers. Het ligt in de bedoeling, dat het rijk voorloopig alleen door het departement van onderwijs zal deelnemen met oog op de keuringen van schoolpersoneel, en door het departement van Sociale Zaken we gens de hierbij betrokken belangen van de volksgezondheid. De bijdrage in het stich tingkapitaal (in totaal bedraagt dit 50.000) zal worden bekostigd uit de post voor tuberculosebestrijding. LUCHTVAART VLIEGONGELUK IN FRANKRIJK. Vijf dooden. Tegen drie uur gistermiddag is een vliegtuig van het militaire vliegterrein te Nancy (Frankrijk) bij de hoeve Ste Ca- theme verongelukt en in brand geraakt. De vijf leden der bemanning zijn allen om het leven gekomen. ITALIAANSCH VLIEGTUIG VERONGELUKT. Twee dooden. Een watervliegtuig van de luchthaven van Tarente is nabij het Arsenaal in zee gestort. De beide inzitenden zijn omgeko men. DE „REIGER" IN MIDDEN-AFRIKA, De evenaar gepasseerd. Nadat de Reiger" gisterochtend om 7 uur (plaatselijke tijd) Khartoem had verlaten, maakte het toestel omstreeks 11.15 uur een tusschenlanding in Juba. Na het noenmaal werd de tocht voortgezet en tegen 4 uur in den middag was het eindpunt van dezen dag, Naibori, bereikt. De reis ging gisteren over uitgestrekte oerwouden. Eenige malen bracht gezag voerder Scholte het toestel op een gerin gere hoogte dan die, waarop gewoonlijk wordt gevlogen, om den passagiers gelegen heid te geven de groote kudden olifanten, leeuwen en ander Afrikaansch wild, dat Midden-Afrika bevolkt, duidelijk waar te nemen. Het passeeren van den evenaar ging volgens oud gebruik met eenige plechtig heid gepaard. Vandaag wordt de reis voortgezet naar Broken Hill. DE POSTVLUCHTEN OP INLIë. De positie der postvliegtuigen was gis teren als volgt: Uitreis: „Zilverreiger" te Bandoeng. „Buizerd" te Jodphur. „Ibis" te Alexandrië. Thuisreis: „Torenvalk" te Bagdad. „Wielewaal" te Rangoon. De „Nandoe" landde om 22.03 op Schip hol. Hedenmorgen om 7 uur is het K. L. M.- vliegtuig „Pelikaan" met gezagvoerder van Balkom van Schiphol naar Indië vertrok^ ken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 6