De eischen van Rome Daladier verdedigt zich De strijd in het verre Oosten DE SPAANSCHE BURGEROORLOG BUITENLAND ZATERDAG 10 DECEMBER 1938 DE LE1DSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 TUNIS, SUEZ, DJIBOETI. Deze kwesties moeten nu in orde komen! In de „Giornale d'ltalia" schrijft Virgi- nio Gayda, dat de Italiaansche eischen voor- a1 betrekking hebben op Tunis, het Suez- kanaal en Djiboeti. De regeling van de Fransch-Italiaan- sche betrekkingen is thans aan de orde ge steld en deze kwestie zal geregeld moeten worden! Dit is een juridische en politieke realiteit, waar geen subtiele politiek iets aan zal kunnen veranderen. Het Italiaan sche imperium is, een werkelijkheid. Het heeft nieuwe groote belangen geschapen aan de Roode Zee en aan den daarheen lei denden weg. De „Giornale d'ltalia" schrijft verder, dat het Fransch-Italiaansche verdrag van 7 Jan. 1935 de problemen tusschen beide lan den geenszins definitief heeft geregeld, zooals de Fransche pers beweert: „Dit verdrag, dat door Mussolini werd geteekend, om een einde te maken aan de lange periode van Fransche vijandigheid tegenover Italië en om de betrekkingen te plaatsen op den grondslag van eerbie diging van beiderzijdsche belangen, bestaat niet meer, juridisch noen practisch. Frank rijk zelf heeft het geannuleerd! Het verdrag voorzag in onderhandelin gen over een conventie, waarbij de kwes- tie-Tunis geregeld zou worden. Deze be sprekingen zijn echter nooit aangeknoopt, zoodat do kwestie-Tunis nog open is. Het verdrag bepaalde verder dat het in werking zou treden op den dag van uit wisseling der ratiticatieoorkonden, doch zcover is het nooit gekomen". DE „MESSAGGERO" OVER DE HEILIGE MOTIEVEN VAN ITALIë. In een hoofdartikel schrijft de „Messag- gero", lat na de gebeurtenissen der laat ste dagen, die gewijd zijn door de hernieuw de, verzekering van de soliditeit van de as- Rome-Berlijn, hieruit door de Franschen de les zou dienen te worden getrokken, dat zij zich rekenschap moeten geven van de „heilige" motieven van Italië, zich er van moeten overtuigen, dat Italië en Duitschland in staat zijn, in het volle be wustzijn van hun recht en hun kracht, elk door hen beoogd doel te bereiken, en ten slotte zich moeten vergewissen van de noodzaak, het te Muenchen aangevangen werk tot een goed einde te brengen. Doch in Frankrijk, aldus het blad, verklaart een zeer belangrijk personnage o.a. dat, als Frankrijk zich inscnikselijk toont, Italië zijn eischen zal verhoogen, terwijl dit niet zal gebeuren als Italië tot de slotsom zal komen, dat het tegen een muur praat. In dit geval, aldus concludeert de „Messag- gero", zou Italië deze muur slechts kunnen doorbreken. DEMONSTRATIES OVER EN WEER. In geheel Italië worden door studenten en door de bevolking tegenbetoogingen ge houden tegen de Fransche „anti-Italiaan- sche betoogingen". De. laatste Italiaansche manifestaties worden gemeld uit Triest, Milaan, Gorizia en Pescara. Ook in Syra cuse, Foggia, Littorio, Zara Siene, Raven na, Campobasso en Crotone is betoogd voor aansluiting van Tunis,Corsica en Nice. Donderdagavond hebben 'n honderd stu denten voor het Italiaansche consulaat- van Corsica betoogd Met steenen hebben zij de ruiten ingeworpen. Politie en gen darmerie joegen de betoogers uiteen. Het consulaat wordt thans bewaakt. Gisteren is een duizendtal studenten te Algiers door ae voornaamste straten ge trokken onder het roepen van „Sicilië en Sardinië voor Frankrijk, Italië voor den Negus". De betoogers, die door politie werden be geleid, gingen na een half uur zonder in cidenten uiteen. Op de kaart is aangegeven het Fransche protectoraat Tunis, hierin zijn meer Ita liaansche kolonisten dan Fransche. In to taal zouden er 120.000 Italianen verblijf houden; dit gebied is op de kaart aange geven (met hierin de voornaamste plaat sen), als Italiaansche minderheid in Tunis. In de hoofdplaats Tunis zelf wonen 46.000 Italianen, 'tegen 33.000 Franschen; de rest der bevolking is inheemsch. To taal telt de hoofdstad 220,000 inwoners. Het heele protectoraat telt 2,608.000 in- Na de politieke staking DE KAMER SPREEKT VERTROUWEN IN DE REGEERING UIT. In de Fransche Kamer heeft minis ter-president Daladier gistermdddag tijdens de voortgezette debatten over algemeene politiek der regeering, een groote rede gehouden, waarin hij zijn beleid rechtvaardigde en de revolution- naire actie van de communisten en de hen steunende socialisten aan de kaak Stelde. „Op dit oogenblik is brutale openhartig heid meer waard dan alle huichelarij. Ik geloof, dat vandaag beslist moet wor den, of ik omvergeworpen zal worden, of mijn arbeid zal kunnen voortzetten. Ik ben de gevangene van geen enkele partij en van geen enkele persoon. De algemeene staking was een staking met politiek karak ter als protest tegen de buitenlandsche po litiek der regeering." Toen de linkerzijde protesteerde tegen de methode, toegepast bij de ontruiming van de bezette fabrieken, zeide Daladier: „In een democratie moet de wet gehandhaafd worden. Ik was het, die bevel gaf tot het ge bruik van traangas. Ik wilde geen buiten landsche stataslieden ontvangen, die met ironie of medelijden tot mij gesproken zou den hebben. De 30ste November is een overwinning van het Fransche volk ge weest." Daladier oefende vervolgens critiek uit op het communistische standpunt betref fende de buitenlandsche politiek. „Ik kan, aldus zeide hij, niet toestaan, dat men spreekt van een politiek van capitulatie, maar ik stel er prijs jp te verklaren, dat de politiek der communisten tot oorlog leidt. Ik wil vrede met Duitschland. Alle oud strijders willen vrede met Duitschland (Ap plaus). Dat alles is geen kwestie van rede voeringen of betoogingen, maar van arbeid. Als het land sterk is, kan het verhinderen, dat men zijn gebied aantast. Er is geen bui tenlandsche vrede zonder binnenlandsche vrede. Om de republikeinsche orde te hand haven zal ik voortzetten, wat ik ben be gonnen zonder mij door iemand te laten be- invloeden. Ik wil trouw blijven aan mijn partij en aan de democratie". Ten slotte riep de minister-president de Franschen op tot broederlijke samenwer king. De rede van den premier werd luide toe gejuicht. Twee moties. In de avondzitting las de Kamervoorzit ter de door de socialisten en radicaal-socia listen ingediend moties voor. De door de socialisten ingediende motie ontzegt de regeering het vertrouwen der Kamer. De motie van de radicaal-socialisten daar entegen spreekt het vertrouwen der Ka mer in de regeering uit. Bij de stemming over de vertrouwens- motie brachten 315 afgevaardigden hun stem vóór de regeering uit, 241 tegen en 53 onthielden zich van stemming. Daladier behaalde dus een flinke meerderheid. woners. Ter bescherming van de Noord kust heeft de Fransche marine een oorlogs haven te Bizerte. Alhoewel de Italiaansche kolonisten veel bijgedragen hebben tot de ontwikkeling van Tunis, ziet Frankrijk hierin geen en kele reden om Tunis, dat van 1882 onder zijn bestuur staat, door betoogingen af handig te laten maken. Op de kaart is aangegeven het eiland Corsica, waarvoor de Italiaansche betoo gers veel belangstelling koesteren. Blijk baar gaan de Italiaansche aspiraties ook naar Savoye en Nizza (op de kaart geruit aangegeven) uit. Deze landstreken moest Italië in 1860 aan Frankrijk afstaan bij de vrede van Villafrar.ca. DE KRIJGSVERRICHTINGEN Met het oog op een mogelijk Japanschen opmarsch naar het binnenland ten Noorden van Kanton, wordt het deel der Kanton- •Hankauspoorlijn tusschen Lientsjiangkou en Jingtsjangwan, ten Zuiden van Jingte, systematisch door de Chineesche troepen vernield, teneinde te verhinderen, dat de Japanneezen langs de sporlijn optrekken. Jingte zelfs is naar gezegd wordt in een puinhoop herschapen. Gemeld wordt, dat Chineesche mobiele eenheden zeer bedrijvig zijn ten Noordwesten van Kanton, waar bij na 100.000 man zouden zijn saamgetrokken Inmiddels hebben de Japanneezen gisteren ten Zuiden van Hankau proefaanvalien on dernomen op de Chineesche stellingen nabij de grens tusschen Hoepeh en 'Honan, ten einde na tte gaan hoe sterk de -Chineesche verdedigingstroepen in dien stctor zijn. Chineesche berichten melden, dat de Ja- pansche aanvallen zijn af gelagen. Ge meld wordt, dat verwoed gestreden wordt aan het front in ZZuid-Sjansi, waar de Japansche troepen dt Chineesche stellingen aanvallen langs net ZZuidelijk deel van den Toengpotspourweg. Op htc oogenblik wordt gevochten bij Linfeng, Siangling en Sintsjiang. EEN NOTA AAN DE BRITSCHE REGEERING. Wegens bombardeering van de burger bevolking. In een gisteren op het Foreign Office te Londen overhandigde nota der Spaansche regeering is een beroep vervat, dat de Brit- sche regeering haar invloed bij Duitschland en Italië zal aanwenden om een einde te maken aan de bombardeering van burger bevolkingen door rechtsche vliegtuigen. In de nota wordt o.m. verklaard: „Het Spaansche volk kan niet zonder veront waardiging en verbittering de koude onver schilligheid bezien, waarmede de democra tische regeeringen de herhaalde cynische toepassing aanvaarden van de methode van oorlogvoeren, welke zij als barbaarsch en onmenschelijk hebben veroordeeld." De nota haalt rapporten aan van de Brit- sche commissie van onderzoek naar bom bardementen en vraagt, wanneer de her haalde toepassing van een dergelijke me thode van oorlogvoering is bewezen, hoe democratische regeerjngen dan passief of onverschillig kunnen blijven zonder te probeeren alle doeltreffende maatregelen, welke ongetwijfeld te harer beschikking staan, toe te passen om een einde te ma- ken aan het gebruik dier methode. De Spaansche regeering verklaart hulpe loos te zijn, niet omdat zij geer. technische represaillemiddelen heeft, doch omdat zij het vastberaden besluit heeft genomen de onschuldige burgerbevolking niet te bom bardeeren. De nota verzoekt Groot-Brittannië ge paste maatregelen toe te passen of zijn overredingskracht aan te wenden om een einde te maken aan de bombardeering van burgerbevolkingen. HET BEGINSEL DER GODSDIENST VRIJHEID. De regeering te Barcelona heeft een de creet uitgevaardigd, waarbij formeel het beginsel der godsdienstvrijheid in het re- publikeinsch Spanje wordt bekrachtigd. BELGIË DE REGEERING BLIJFT Een verklaring van minister-president Spaak Na een vergadering van den minister raad gisteravond heeft minister-president Spaak bevestigd, dat de regeering aan het bewind blijft. „De regeering, zoo zeide hij, heeft als steun het vertrouwen van Z.M. den Koning, van de Kamers en van het volk. Wie durft onder deze omstandigheden zeggen, dat zij door aan de macht te blijven niet demo cratisch zou handelen? Er moeten nog moeilijkheden uit den weg worden ge ruimd. De taak van de regeering is den weg te effenen. De liberale partij zal in een gewijzigde regeering de plaats innemen welke haar toekomt. Verder is het dwaas te beweren, dat geen overeenkomst tot stand zal kunnen komen tusschen de partijen der meerder heid inzake de Spaansche politiek, terwijl deze overeenkomst wel tot stand kon ko men ten aanzien van de andere punten van het programma". DUITSCHLAND „VERZACHTING" DER ANTI-JOODSCHE MAATREGELEN? In gezaghebbende Duitsche kringen ver neemt men,i dat in de toepassing van de on langs tegen de Joden uitgevaardigde de creten eenige „verzachting" zal worden ge bracht. In de eerste plaats zegt men, dat geen plannen bestaan voor een speciaal kenteeken voor de Joden. Er zal order wor den gegeven, dat het door de Berlijnsche politie genomen besluit, waarbij Joden de toegang tot zekere straten en wijken verboden wordt, niet tot andere steden zal worden uitgebreid. Men gelooft, dat de maatregelen van den hoofdcommissaris van politie te Berlijn niet verscherpt zullen worden. Joden, die villa's of groote wo ningen bezitten, zullen andere Joden, wien de woningen door de huiseigenaars zijn op gezegd, mogen opnemen. Dat zou beteeke- nen, dat men in beginsel min of meer van de gedachte van ghettovorming zou afzien. Duitsche winkeliers zullen hun waren aan Joden mogen verkoopen, cmdat een Jood- sclie winkel na 1 Januari niet meer zal kunnen bestaan. Met uitzondering van ze kere etablissementen zullen Joden weer toegang tot hotels, restaurants en koffie huizen hebben. Verder zou men overwegen of het mogelijk is Joden, die dat wenschen, te laten werken in zekere ondernemingen. Niettemin gelooft men, dat over vijf jaar alle Joden Duitschland zullen hebben, ver laten. ZWITSERLAND MAATREGELEN TER BESCHERMING VAN DE DEMOCRATIE De Bondsraad heeft gisteren maatregelen genomen ter bescherming van de demo cratie. De desbetreffende wet heeft het oog op revolutionaire propaganda in het alge meen, persdelicten, optochten en stoeten. Hij die in het openbaar de democratische beginselen door het slijk sleurt of met dit doel bewust onjuiste berichen verspreidt: hij die zekere bevolkingsgroepen aanzet tot haat tegen eenig ras of belijders van eenigen godsdienst en hij die buitenland sche propaganda bevordert met het doel de wetten van het gemeentebestuur of van een kanton aan te tasten, zal worden ge straft met een gevangenisstraf van ten hoogste een jaar en een geldboete van 2000 francs. De Bondsraad krijgt het recht, groepen, die de binnen- of buitenlandsche veiligheid van het land in gevaar brengen, te ont binden of hun politieke activiteit te be perken en te verbieden, en ten slotte eenige tegen de politieke en cultureele grondsla gen van Zwitserland gerichte propaganda- vormen te verbieden. Bladen kunnen worden geschorst en wor den verboden in geval van herhaling. De kantonale regeeringen moeten betoo gingen en optochten, welke indruischen te gen den geest dezer bepalingen verbieden. Artikel 5 bedreigt groepeeringen van to talitaire strekking, in het bijzonder Natio- naal-Socialisme en Communistische, met ontbinding. POLEN OEKRAINERS EISCHEN AUTONOMIE. Sensationeele motie in den Poolschen landdag. De Oekrainsche afgevaardigden en verte genwoordigers van de bevolking van Wol- hynië hebben in den Poolschen landdag een sensationeele motie ingediend, waarin zij autonomie vragen voor de door Oekrainers bewoonde gebieden. De bevolking daar telt ongeveer zeven millioen zielen. De motie bevat een ontwerp-grondwet voor deze gebieden, en o.a. de instelling van een autonome regeering en landdag. Het hoofd van deze regeering en de voornaamste ministers zouden eventueel deel uitmaken van de centrale regeering te Warschau. De landdag zou gekozen moeten worden volgens algemeen, gelijk, direct evenredig stemrecht. De voorzitter van den landdag heeft de voorlezing van dit wetsontwerp tot de vol gende bijeenkomst verdaagd. DUITSCHE RADIOPROPAGANDA IN TESCHEN? De „Ceske Slovo" meldt, dat een clan destiene Duitsche radiozender een campag ne zou voeren tegen Polen in het gebied van Teschen, dat aan Polen is afgestaan. De spreker, die de uitzendingen verzorgt, zou iederen avond uiteenzetten, in het Duitsch, Tsjechisch en Poolsch, dat de Duitsche be volking van Teschen veel ongelukkiger is onder Poolsch bewind dan het geval was onder Tsjecho-Slowaaksch bestuur. AMERIKA EDEN SPREEKTE TE NEW YORK. De wedren met de klok. De „Aquitania" waarmede de Britsche oud-minister Eden naar de Vereenigde Sta ten reisde, is tengevolge van mist buiten de haven van New-York opgehouden. Al leen dank zij buitengewone maatregelen kon Eden nog tijdig naar het feestmaal worden gebracht, waar hij zijn rede zou houden. Hij werd spel met een kotter van de kustwacht naar wal gebracht, waar een afdeeling motor-politie hem stond op te wachten. Met loeiende claxon werd Eden naar de zaal, waar het diner werd gegeven, gebracht en een half uur vóór hij zijn rede moest beginnen, kwam hij daar aan. Wat Eden zeide. In zijn rede te New York heeft oud-mi nister Eden o.a. gezegd: „Als velen uwer ben ik zelf van de generatie, welke soms in mijn land de „missing generation" wordt 1 „Mijnhardtje" 5 ct. 12 „Mijnhardlje»" 50 cl genoemd. Waarvoor hebben wij en u onge veer twintig jaar geleden voor gestreden? Wij hoopten, dat verdraagzaamheid en rechtvaardigheid en niet macht en wilekeur de wereld zouden regeeren. Na twintig jaar zien wij met droefheid hoever wij nog ver wijderd zijn-van ons doel. Wat ook van de wereld geworden is, zij is geen veilige plaats voor de democratie. Andere syste men zijn opgestaan, met autoriteit en een geheel afwijkende philosophie en hebben hun uitdaging gezonden. Ten aanzien van deze uitdaging zijn wij er van overtuigd, dat wij ons zoowel ma terieel als geestelijk moeten verdedigen te gen den naderenden storm, ten einde ze ker te zijn, waar wij staan en wat wij wil len en dan stand te houden. Wij allen wenschen vrede, hoewel we van meening mogen verschillen over de methode, welke wij het beste oordeelen om tot het doel te geraken. De meeningsverschillen in uw en mijn land zijn menigvuldig en verscheiden, doch niettegenstaande dit is de samenstelling van den staat in onze samenleving in ve lerlei opzicht gelijk en wat meer is, ik ge loof, dat het de juiste samenstelling is en een samenstelling, welke de beste vooruit zichten heeft voor de menschelijke ontwik keling. Ook geloof ik, dat indien wij vast besloten zijn, dat zij zal overleven, de democratie zal overleven, doch wanneer wij niet vast hiervan overtuigd zijn, zij zal ondergaan. Volgens onze opvi.tting is de mensch niet gemaakt voor den staat, doch is de staat gemaakt voor den mensch. We ma ken thans een poging mee om den mensch van het tegendeel te overtuigen; na eeuwen van strijd wordt de mensch bedreigd door den staat welke hij zelf heeft geschapen. Niemand, die in de democratie gelooft kan ooit een dergelijken stand van zaken aan vaarden. In onze opvatting van moderne democra tie moet de staat gegrondvest zijn op ver draagzaamheid ten aanzien van ras en gods dienst. Ieder burger moet persoonlijke vrijheid genieten en allen moeten gelijk zijn voor de wet. Wij weten, dat wij voorbestemd zijn in ons land en in onze generatie te le ven in een noodtoestand, waarvan nie mand het einde kan zien. Wij zien een we reld, welke zeer levendig is, doch welke ook meedoogenloos en uitdagend is een wereld, waarin voor velen kracht het eeni ge werktuig van politiek is. Onder derge lijke omstandigheden weten wij, dat wij in onszelf moeten gelooven om te kunnen le ven. BURGEMEESTER LAGUARDIA OPNIEUW BEDREIGD. Gisterochtend is voor de deur van de werkkamer van burgemester Laguardia opnieuw een dreigbrief gevonden, waarin de dood van den burgemeester werd aan gekondigd ingeval hij zijn aanvallen tegen het nationaal-socialistische regiem zou voortzetten. Van Laguardia is bekend, dat hij alle te gen hem gerichte bedreigingen veracht, al dus Havas, want het is niet de eerste maal, dat hij een dergelijken brief ontvangt. De zen keer echter hebben de autoriteiten op zich genomen hem te beschermen of hij dat wil of niet. De politie heeft daarom voor zorgsmaatregelen genomen. f Het Katholiek Comité van Actie „Voor God" schrijft onsi Uw Handteekening Ge hebt misschien Uw naam opgeschre ven ten bewijze, dat ge protesteert tegen bepaalde misdaden bedreven tegen Kerk en geloovigen. Heeft hier Uw naam werkelijk iets te zeggen, is Uw hand teekening werkelijk de vertegenwoordig ster van iemand, die zelf diep geloovig, en met een hart, dat brandt voor de zaak van God en Kerk, spontaan zijn gerecht vaardigde verontwaardiging uit over wat een mede-geloovige, een mede-katholiek om Christus' Wille wordt aangedaan Zoo niet, dan is Uw handteekening toch niet meer geweest dan een doode krabbel. Alleen de levende, diepe getuigenis van een overtuiging heeft iets te zeggen tot hem, die die overtuiging mist.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 5