MAANDAG 5 DECEMBER 1938 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD - PAG. 9 De druk op Israël DE DUITSCHE JODENHAAT. Bepaalde wijken van Berlijn afgesloten voor Joden. De politiepresident van Berlijn heeft een verordening uitgevaardigd, inzake het in stellen van „Joden-bandistricten" in de rijkshoofdstad, welke op 6 dezer van kracht wo-rdt. Straten, pleinen, inrichtingen en gebou wen, waarover de Jodenban wordt afge kondigd, mogen krachtens deze verorde ning door Joden van Duitsche nationali teit en staatlooze Joden niet worden be treden. Voorzoover Joden bij het van kracht worden van de verordening nog binnen een district wonen, waarover de Jodenban is afgekondigd, hebben zij voor het passeeren van de bangrens een ver gunning van de politie noodig. Tot bandistricten worden verklaard: alle schouwburgen, bioscopen, concertzalen, musea, de Deutschlandhalle, het sportpa leis, het rijkssportveld, alle sportvelden en alle openbare en particuliere badinrichtin gen. Verder de Wilhelmstrasse van de Leipziger Strasse tot de Linden, en het plein van het Reichsehrendenkmal. Joden moeten rijbewijzen inleveren. De chef der Duitsche politie, Himmler, heeft een verordening uitgevaardigd over «e onttrekking van rijbewijzen aan Joden. De verordening luidt o.a.: De laffe moord van den Jood Grynszpan, welke gericht was tegen het geheele Duitsche volk, laat zien, dat Joden onbetrouwbaar en onge schikt zijn om auto's te bezitten en te be sturen. Daarom wordt voorloopig bepaald, dat aan alle m Duitschland wonende Jo den van Duitsche nationaliteit het bestu ren van motorvoertuigen van elk soort verboden en het rijbewijs ingetrokken wordt. Den in Duitschland wonenden Jo den van Duitsche nationaliteit is het hou den van personen-auto's en motorrijwie len, met en zonder zijspan, verboden. Voor vrachtauto's zal nog een speciale verorde ning verschijnen. De in Duitschland wo nende Joden van Duitsche nationaliteit moeten hun rijbewijzen alsmede hun an dere betreffende papieren voor personen auto's en motorrijwielen onverwijld, uiter lijk tot 31 December 1938, te bevoegder plaatse inleveren. Joden te Dantzig gemolesteerd. De anti-Joodsche campagne te Dantzig werd Zaterdag gekenmerkt door geweldda den. Bij het station werden Joden, die de Vrije Stad wilden verlaten, gemolesteerd. Dertig Duitsche rabbijnen naar Palestina. De Palestijnsche regeering heeft dertig vergunningen uitgereikt voor immigratie van Duitsche rabbijnen. Deze vergunnin gen zijn verleend op verzoek van den op perrabbijn van Palestina. REGELING DER JOODSCHE KWESTIE IN POLEN. De Poolsche Landdag zal nog in de hui dige zitting een wetsontwerp bespreken, waarbij de positie van de Joden in Polen geregeld wordt. In de vergadering van Zaterdagmorgen, heeft generaal Skwarczynski, de leider van het kamp der nationale eenheid, verklaard, dat het Joodsche vraagstuk op wettige wijze tot oplossing moet worden gebracht. Bij de uitwerking van het betreffende wetsontwerp zal het kamp der nationale eenheid zich laten leiden door de beginse len welke in zijn programma staan, t,w.: 1. Dat de Joodsche kwestie moet worden opgelost door een vermindering van het aantal der Joodsche bevolking in Polen. 2. Dat het Poolsche bedrijfsleven en de Poolsche beschaving zich van Joodsche in vloeden moeten bevrijden. 3. Dat het aandeel van Joden in sommi ge beroepen verminderd moet worden. Po len, zoo vervolgde de generaal, zal niet- op houden de aandacht van de wereld te ves tigen op de noodzaak, om het probleem der Joodsche emigratie radicaal en snel op te lossen. Tevens verklaarde hij te hopen, dat de' Poolsche regeering gemeenschappelijk met de regeering van Hongarije, krachtig haar eischen zal doen gelden inzake de grensvaststelling. DUITSCHE JOOD TE NEW YORK VERMOORD. Nat. soc. agenten verdacht. Een uit Duitschland afkomstige Israëliet, Christian Morgenstern, is gisternacht te New York vermoord. De politie verdenkt er nationaal socialistische agenten van de moordenaars te zijn. Hun identiteit kon nog niet worden vastgesteld. Het onderzoek heeft uitgewezen, dat het slachtoffer kortgeleden moeilijkheden heeft gehad met Duitsche autoriteiten ter gelegenheid van de emigratie van zijn twee zusters, die naar Luxemburg waren uitge weken. Vrijdag heeft men Morgenstern voor het laatst gezien in gezelschap van geheimzinnige vreemdelingen, die met een Duitsch accent spraken. Zaterdagmorgen werd Morgenstern door zijn bediende ster vende gevonden, liggend in een plas bloed, op den grond van zijn slaapkamer. De moord heeft levendige ontroering ge wekt in Amerikaansche kringen, die op de noodzakelijkheid wijzen van onderdruk king van het optreden der nationaal socia listen in de Vereenigde Staten. Als u tóch iets moet verliezen En u hebt 't voor 't kiezen Offert liever dan een uur AC?/ Dan üw verd'ren levensduur! BUITENLAND VAN HET VATICAAN GOEDE GEZONDHEID VAN DEN PAUS. Gistermiddag weer een auto-ritje. Na de geestelijke oefeningen, heeft Z. H. de Paus Zaterdagmorgen eenige kar dinalen en prelaten ontvangen. Daarna heeft Z. H. eenige particuliere audiënties verleend, om vervolgens een speciale audiëntie te geven aan 150 echtpaïen en aan een Italiaansche groep bedevaarders, tot wie hij een rede hield. De gezondheids toestand van den H. Vader konit elkeen zoo bevredigend voor als maar mogelijk is. Voor het eerst sedert de ernstige hart aanval, welke de Heilige Vader onlangs heeft gehad, heeft hij Zondagmiddag we derom een autorit door de tuinen van het Vatikaan gemaakt. BELGIË De kabinetscrisis SPAAK OVERWEEGT REORGANISATIE DER REGEERING. Albert Janssen minister van financiën. Albert Janssen heeft de portefeuille van financiën, welke hem door den heer Spaak was aangeboden, aanvaard. De Belgische eerste minister denkt er thans over, de samenstelling der tegen woordige regeering te wijzigen. Er zullen drie nieuwe departementen in het leven worden geroepen: voor land bouw, buitenlandschen handel en werk loosheidsbestrijding. Twee departemen ten, die voor buitenlandschen handel en werkloosheidsbestrijding, zullen van tij- delijken aard zijn. De nieuwe regeering zal bestaan uit vijf socialisten, vijf katholieken, drie li beralen en generaal Denis. De heer van Acker, socialistisch afge vaardigde voor Brugge en rapporteur over ,het wetsontwerp in zake de verplichte werkloosheidsverzekering, zal waarschijn lijk worden belast met het departement van werkloosheidsbestrijding. De minister-president heeft gisteravond aan de pers medegedeeld, dat de namen van de nieuwe ministers gisteravond niet meer bekend zouden worden gemaakt. De besprekingen, welke hij voert zijn wel ver gevorderd, doch hij aarzelt nog bij de be noeming van twee of drie ministers. Maandagochtend zou de minister-presi dent zich opnieuw naar het paleis des ko- nings begeven. DUITSCHLAND WORDT DS. NIEMOLLER BINNENKORT IN VRIJHEID GESTELD? Ds. Martin Niemoeller zou volgens uit de kringen van zijn familie ontvangen in lichtingen binnenkort worden vrijgelaten uit het concentratiekamp Sachsenhausen. Men herinnert zich, aldus Havas, de stappen, welke te zijnen gunste werden gedaan door prof. Sauerbruch en maar schalk von Mackensen. Vijftien predikanten der Belijdeniskerk bevinden zich thans in arrest, 19 ontvan gen geen salaris, 38 mogen geen predika ties houden, 19 zijn uit hun parochies ver bannen, terwijl 53 zijn uitgesloten van de uitoefening van hun werkzaamheden. VERKIEZINGEN IN HET SUDETENLAND Gisteren hebben in het Sudetenland de aanvullende verkiezingen voor den Rijks dag plaats gehad. Het resultaat is als volgt: Totaal aantal stemgerechtigden 2.525.346. Totaal aantal geldige stemmen 2.491.920 Geldige ja-stemmen 2.464.494 Geldige neer>stemmen 27.426 Dit beteekent, dat 98,90 procent ja-stem- men en 1.10 procent neen-stemmen zijn •uitgebracht. AMERIKA KARDINAAL MUNDELEIN OVER ZIJN REIS NAAR ROME. Italië is slecht ingelicht. Kardinaal Mundelein, de aartsbisschop van Chicago, is Zondag van zijn reis naar Rome te New York teruggekeerd. Op vragen van de journalisten over den politieken toestand verklaarde de kardi naal o.a.: Het Italiaansche volk is slecht ingelicht over den internationalen toe stand en over de campagnes, die in Duitschland worden gevoerd. Het Italiaan sche volk heeft evenwel kennis gekregen van de houding der Vereenigde Staten ten aanzien van de verdrukte minderheden en het staat sympathiek tegenover de po litiek van Roosevelt. Persoonlijk vind ik het verheugend, dat de Amerikaansche staatsburgers weten wat er in de wereld geschiedt, in plaats van slechts op de hoog te te worden gesteld, van wat enkele an deren openbaar gelieven te maken. POLEN PROTESTEN DER OEKRAIENSCHE MINDERHEID. In de Poolsche Kamer hebben vier Oekraiensche afgevaardigden interpellaties aangevraagd over onderdrukkingsmaatre- R.K. Ver. v. Kraamverzorging vrior alle gezindten te Leiden en Omstreken Plaatsing-Bureau le Binnenvestgracht SU, voorheen Boerhaavestr. verleent hulp door gediplomeerde krachten Geopend eiken DINSDAG- en DUNLIEft- DAGMIDDAG van 24 UUR tot het ver strekken van de gewenschte inlichtingen, aanmelden van contribueerende leden en aanvragen voor kraamhulp - Telef. 3420. Aanvragen (schriftelijk) adres 1ste Bin- neDvestgracht 30. gelen, door soldaten en grenswacht toege past tegen de Oekraiensche bevolking uit de omgeving van Lwow, Tarnapol en Sratnislawow. Aangekondigd werd door deze afgevaardigden, dat binnenkort een wetsontwerp tot het toekennen van een ruime autonomie vcor de Oekraiensche minderheid zal worden ingediend. De afgevaardigde Baran vestigde er de aandacht op, dat in November verschillen de Poolsche detachementen de Tsjechoslo- waaksche grens zouden hebben overschre den om „terreur en anarchie" te zaaien bij de Roetheensche bevolking. Verschil lende malen zouden deze detachementen Tsjecho-Slowaaksche afdeelingen hebben aangevallen. Baran keerde zich verder te gen „de campagne van valsche berichten, door Poolsche pers en omroep verspreid over de chaotischen toestand in Roethe- nië en het verlangen der bevolking naar aanhechting bij Hongarije". Hij zeide, dat het in Roethenië kalm was en dat de mi nister-president Wolosin een onbestreden aanzien bij de bevolking genoot. De bijeenkomst kreeg een heftig ka rakter, toen de Oekraiensche afgevaardig de Moedry een andere houding jegens Roethenië verlangde en protesteerde tegen het zaaien van onrust in dat land Er ont stond onder de Poolsche afgevaardigden een storm van verontwaardiging. Talrijke leden verlieten hun plaats en stormden op den spreker toe. De orde werd echter her steld. ROEMENIË DADERS VAN AANSLAG TE CLUJ DOODGESCHOTEN. De drie mannen, die den aanslag op den rector van de universiteit van Cluj heb ben gepleegd, zijn Zaterdag, volgens een officieele lezing, doodgeschoten toen zij trachtten te ontsnappen. ENGELAND DE HERTOG VAN GLOUCESTER DOET EEN ERNSTIGEN VAL. Tijdens een jachtpartij. Tijdens een jachtpartij is de hertog van Gloucester Zaterdag van zijn paard geval len. Men heeft geconstateerd, dat zijn sleu telbeen gebroken is. De hertog van Kent zal nu in zijn plaats naar Noorwegen gaan om de uitvaart van koningin Maud bij te wonen. Hij heeft de reis, die hij de volgende week in de Mid lands zou maken, afgezegd. Het ongeval gebeurde bij Melton Mow bray in Leicestershire. Het paard struikel de en viel na een sprong. De hertog viel op zijn schouder, terwijl het paard gedeel telijk op hem terechtkwam. DE ROMEINSCHE REIS VAN CHAMBERLAIN. De Britsche regeering is met de Ita liaansche overeengekomen, dat Chamber - ltin en Halifax op 11 Januari te Rome zullen aankomen en tot den 14den zullen blijven. EDEN NAAR DE VEREENIGDE STATEN VERTROKKEN. Eden en zijn echtgenoote, die plaatsen hadden besproken op de „Normandië", hebben deze op het laatste oogenblik gean nuleerd, daar de „Normandië" wegens sta king niet kan uitvaren. Eden is Zaterdag middag met de „Aquitania" van Southamp ton naar de V.S. vertrokken. ITALIË JOURNALISTEN MOGEN NIET VOOR HET BUITENLAND WERKEN. De minister van cultureele zaken, Al- fieri, heeft beslist, dat met ingang van 1 Jan. a.s. de Italiaansche journalisten geen diensten meer mogen verrichten als cor respondenten van buitenlandsche bladen en persbureaux. DE SPAANSCHE BURGEROORLOG VRIJWILLIGERS VERLATEN HET LAND. Gisteren zijn te Cerbere 442 strijders van de internationale brigade aangeko men. Hiervan waren 99 Franschen, 22 Finnen, 23 Belgen, 181 Zweden en 117 Ne derlanders. Zij zijn met den nachttrein naar Parijs vertrokken, vanwaar zij naar hun geboor teland zullen gaan. Luchtaanvallen op Barcelona. Bij aanvallen van de rechtsche lucht macht op Barcelona en omgeving zijn op zijn minst 55 personen gedood en meer dan 100 gewond. GEMENGDE BERICHTEN AUTOBOTSING EISCHT EEN DOODE Vijfjarig kind het slachtoffer Zaterdagmiddag omstreeks drie uur heeft zich op den rijksweg tusschen Best en Boxtel een ernstige autobotsing voorge daan, welke aan een vijfjarig kind het leven heeft gekost. Een huurauto uit Eindhoven is aan het slippen geraakt en daarbij in botsing ge komen met een bestelauto uit Eindhoven, waarna de huurauto tot staan kwam tegen de pui van een huis. Bij de botsing werd een 5-jarig kind, gezeten in een der auto's vrijwel op slag gedood; verscheidene andere inzittenden werden gewond en zijn overge bracht naar het ziekenhuis te Best. Beide auto's werden zwaar beschadigd, terwijl ook het huis, waartegen de huurauto te recht gekomen was, eenige schade had op- geloopen. WIELRIJDER DOODGEREDEN Zondagavond om kwart voor zeven is op den Oostzaandijk onder de gemeente Landsmeer een 45-jarige wielrijder, die on der invloed va nalcohol verkeerde, aange reden door een autobus. De man zwaaide met zijn fiets over den weg en reed boven dien zonder licht. Hij liep een schedelfrac tuur en verschillende ernstige verwondin- den op. Nadat dokter J. Odinot de eerste hulp had verleend werd de man, die in hoogst zorogwekkenen toestand verkeer de. door den Amsterdamschen geneeskun digen dienst naar het gemeenteziekenhuis te Purmerend vervoerd, waar hij spoedig na aankomst is overleden. Het slachtoffer woonde te Landsmeer. AUTOBUS IN DE SLOOT GEREDEN Twee licht gewonden, onder de 22 passagiers Gistermiddag omstreeks vijf uur is een autobus van de N.V. Grado, die op weg was van Groningen naar Winschoten, tus schen Noordbroek en Scheemda in een sloot geraakt. In de bus zaten 22 passagiers. Tusschen Noordbroek en Scheemda wilde chauffeur een auto inhalen. Tengevolge van den mist zag hij echter niet, dat van tegenoverge stelde richting een auto naderde. Hij moest toen krachtig remmen. Hierdoor gleed de autobus in de langs den weg loopende sloot. Het ongeluk is echter vrij goed afgeloo- pen. De conductrice, mej. L. G. uit Scheemda, is in bewusteloozen toestand naar haar huis vervoerd. Een der passagiers de heer L. B. uit Nieuw Wolda, werd naar het R.K. Ziekenhuis te Winschoten over gebracht. Na verbonden te zijn is hij naar zijn woning getransporteerd. De andere in zittenden kregen geen noemenswaardig letsel. De bus, die licht beschadigd was, is door een kraan wagen gelicht. WONING AFGEBRAND Gisteravond om half negen is door tot nu toe onbekende oorzaak brand uitgebroken in de woning van de fam. J. Zwink, eige naar de heer P. Cazemier, te Lettelberd, gemeente Lek. De bewoners, man, vrouw en zes kinderen, die reeds allen te bed la gen, moesten in allerijl het perceel verla ten. Van den inboedel kon niets gered wor den. De brandweer uit Leek, die spoedig ter plaatse was, kon niet verhinderen, dat de woning tot den grond afbrandde. De schade wordt door verzekering gedekt. GRONINGSCHE KUSTVAARDER KRIJGT MACHINESCHADE Veilig te Kopenhagen binnengebracht Uit Kopenhagen wordt gemeld: Visschers uit Gilleleje (Nordseeland) troffen Zondag middag ter hoogte van Raagelejke een klei ne, van een zeil voorziene roeiboot aan, waarin zich twee Nederlandschë zeelieden bevonden, die mededeelden, dat het motor schip „Europa' uit Groningen vier mijlen ten Noorden van Kullen een krukas had ge broken .waardoor het schip onbestuurbaar was geworden. Beide mannen, die proviand bij zich hadden, hadden getracht de kust te bereiken om assistentie in te roepen. Zij hadden van des nachts twee uur af geroeid en waren doodop van vermoeidheid. De visschers brachten hen naar Gelleleje. In den loop van den dag is de „Europa" door eenige kotters uit laatstgenoemde plaats naar Kopenhagen gesleept en daar veilig in de haven binnengebracht. De „Europa" is een kustvaarder met een bruto inhoud van 339 ton en behoort toe aan de reederij T. Tammes te Groningen. Het schip, dat zes opvarenden aan boord heeft en onder commando staat van kapi tein E. Smit, was op weg van Liverpool naar Riga. ZWERVERS IN EEN LEEGSTAAND PERCEEL Zij hadden wat op hun kerfstok De Haagsche politie houdt regelmatig toezicht op onbewoonde perceelen, welke steeds gecontroleerd worden. Zoo geschied de onlangs in een perceel in de Oog in 't Zeilstraat. Het perceel bleek evenwel niet I onbewoond te zijn, want de politie trof twee mannen aan die waren binnenge drongen om voor den nacht onderdak te hebben. Het wargn de 26-jarige scheeps timmerman N. J. v. d. W. en de 26-jarige varensgezel M. J. de M., beiden zonder vaste woon- en verblijfplaats. Op het hoofdbureau van politie werden zij gefouilleerd. De M. had een sleutel bij zich, welke, na recherche-onderzoek, af komstig bleek te zijn van een opensluiting van een winkel op het Spui, eenige weken geleden gepleegd. De man ontkende echter, doch vertelde dezen sleutel van den 30- jarigen koopman M. H. F. N. uit Dordrecht gekregen te hebben N. werd gesignaleerd en kon in Rotterdam worden aangehouden. Bij zijn verhoor vertelde deze, dat hy samen met de M. de opensluiting had ge pleegd, en hij bekende daarenboven schul dig te zijn aan enkele kleine inbraken in de residentie. Zoo bracht hij in den nacht van 15 op 16 November een bezoek aan een sigarenwinkel in de Torenstraat en in denzelfden tijd doorzocht hij een tuinhuis van een perceel in het Westeinde, waar drie dekens werden gestolen. De politie is nog niet met het onderzoek gereed. De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat meerdere inbraken in Den Haag zul len worden opgehelderd. HOLLENDE PAARDEN IN OSS Drie voor voertuigen bespannen paarden op hol. Zaterdagmiddag is een drietal straten in de kom der gemeente Oss in hevige op schudding gebracht, doordat achtereen volgens vier paarden, die voor diverse wagens waren gespannen, op hol sloegen en groote materieele schade aanrichten, meldt het „Mnd. Ochtendblad". Toen de voerman W. uit Oss met zijn paard en wagen de Molenstraat, één der hoofdstraten passeerde, werd het paard door onbekende oorzaak plotseling schich tig en sloeg op hol. Het beest holde, met den zwaren vierwieligen wagen achter zich aan de Molenstraat, waar des Zaterdag middags veel verkeer is, door en sloeg de Boterstraat in. Daar de wagen hevig slin gerde, verloor de voerman zijn evenwicht en werd van den wagen geworpen. Hij werd door voorbijgangers opgenomen, doch bleek geen letsel van beteekenis te hebben opgeloopenl Het woeste dier holde verder en passeerde het pakhuis van den Boeren bond, waarvoor een aantal met paard be spannen wagens stonden, welke door land bouwers werden volgeladen. Door het hevig lawaai, werden twee daar staande paarden, die elk voor een boerenwagen waren ge spannen eveneens schichtig en sloegen op hol, zoodat op dit moment drie gespannen hevig slingerend door de Boterstraat voort bewogen. Aangezien de straat vrij smal is, werd de situatie voor het verkeer zeer gevaarlijk, ook al doordat de wagens voortdurend tegen elitaar opbotsten. De voetgangers namen ijlings de beenen en zochten een goed heenkomen, doch een melkventer, die zich met zijn paard be spannen melkwagen terzijde van den weg bevond, kon zijn wagen niet meer in veilig heid brengen. Op den wagen zaten een aantal kinderen die een eindje met den melkboer mochten mederijden. Bij het zien van het naderend gevaar wist de melkboer eenige kinderen van den wagen te trekken, doch onmiddellijk daarna werd zijn wagen door een hollend paard aangereden. Zijn wagen kantelde en een der kinderen ge raakte onder het vehikel. De melk stroom de over de straat, terwijl de melkflesschen in scherven vielen. Na eenige moeite slaag de men erin, het meisje, datonder den wagen terecht was gekomen, uit haar hachelijke positie te bevrijden. Het kind had niet ernstige verwondingen aan hoofd en handen opgeloopen. Inmiddels waren de drie paarden voort gehold, achtervolgd door een aantal lieden, die er nabij de Nieuwe Brouwersstraat in slaagden de twee paarden, die de ge heel vernielde boerenkarren achter zich aan sleepten, tot stilstand te brengen. Het paard van W. dat inmiddels zijn wagen was kwijt geraakt, holde verder en kwam vervolgens in botsing met een wagen van een venter, welke zich rechts van den weg bevond. De wagen sloeg om, terwijl het paard zóó schrok, dat het ook op zijn beurt op hol sloeg. Aan het einde van de Nieuwe Brouwers straat gelukte het eenige personen aan den dollen en gevaarlijken rit der paarden een einde te maken. De aangerichte schade is vrij aanzienlijk. Buitenlandsche Berichten HEVIGE SNEEUWSTORM IN HET HOOGE NOORDEN Sedert drie dagen woedt in het Poolge bied een hevige sneeuwstorm. De laatste waarneming van den ysbreker „Sedov" werd op 30 November verricht. De „Se dov" bevond zich toen op 85 graden 29 mi nuten N.B. en 123 gr. 48 O. L. De „Sedov" bevindt zich thans op een plaats, welke slechts 25 mijl verwijderd is van het breedterecord van de „Fram.\ Men gelooft, dat de „Sedov" nog een grooter breedte zal bereiken. LUCHTVAART DE POSTVLUCHTEN OP INDIë Op de uitreis bereikte de „Emoe" gis teren Singapore, de „Zilverreiger" Alexan- drië, de „Oehoe" Jodhpur. Op de thuisreis landde de „Pelikaan" te Amsterdam de „Valk" te Bagdad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 9