Het verzet tegen de
decreten in
Frankrijk
PUROL^
De strijd in het
verre Oosten
Overeenstemming
met Moskou
MAANDAG 28 NOVEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
De regeering zet door
Radiorede van minister-president Daladier.
Gisteravond te acht uur heeft de Fran-
sche minister-president, Daladier, een ra
diorede gehouden tot het Fransche volk,
waarin hij er aan herinerde, dat alleen het
parlement het recht heeft te zeggen of
Frankrijk in staat zal zijn door energie zijn
plaats in de wereld terug te vinden. Ver
volgens zeide Daladier, dat de decreten
geen einde maken aan de sociale wetten en
hij wees er op, dat de algemeene staking
geen enkele materieele rechtvaardiging
heeft, noch een moreele rechtvaardiging.
De huidige agitatie heeft veel van het
opdringen van de wil van één party of van
één groep der bevolking aan de geheele
bevolking en de regeering, door middel
van een soort chantage, in afwachting van
het gebruik van geweld. De minister-pre
sident verklaarde vast besloten te zijn een
einde te maken aan deze methoden en te
zorgen, dat allen de wetten des lands eer
biedigen. Deze actie van bezetting en alge
meene staking is een brutale actie tegen de
vredespolitiek van de regeering en een po
ging van een minderheid om een dictatuur
uit te oefenen.
De regeering doet derhalve een beroep
op alle klassen van de bevolking tot het
bewaren van de eenheid. Terwijl in de
wereld de schaduw van de dictatuur steeds
grooter wordt, blijft Frankrijk het land van
de vrijheid. De Franschen mogen deze
vrijheid geen geweld aandoen en niet met
eigen hand schade doen aan de waardig
heid van Frankrijk. Indien niettegenstaan
de deze oproep van de regeering de dreige
menten worden uitgevoerd, dan zal zij haar
plicht doen en geheel haar plicht. Zij zal
het eerbiedigen van de wetten verzekeren
en de groote belangen van het land be
schermen.
DE DREIGENDE ALGEMEENE
STAKING.
In het Sportpaleis te Parijs is Zaterdag
een door de C. G. T. georganiseerde protest-
betooging tegen de decreten eghouden.
Verzekerd werd, dat de diensten voor
verlichting en ziekenverpleging Woensdag
a.s. in tact zullen blijven. Er werd een mo
tie aangenomen, waarin de aanwezigen
zich verplichten in staking te gaan op kal
me en gedisciplineerde wijze en Donder
dag het werk te hervatten.
Gisterochtend were op het minsterie van
P. T. T. verklaard, dat deze diensten
voortdurend ter beschikking staan van de
openbare diensten en dus niet kunnen wor
den opgeëischt. Niettemin Heeft de regee
ring veiligheids- en voorzorgsmaatregelen
beraamd om voor ieder geval de normale
functioneering te verzekeren der'diensten
van de P. T. T.
Tal van winkeliers in het district Parijs
hebben het ministerie van Arbeid doen we
ten, dat zij Woensdag a.s. geopend zullen
zijn, ondanks de stakingsorder.
De algemeene vereeniging van gemeen
tesecretarissen en gemee-itepersoneel in
Frankrijk en de koloniën publiceert een
communiqué, waarin wordt verklaard, dat
geweigerd wordt deel te nemen aan de
staking, welkge „wordt ingegeven door po
litieke overwegingen".
De leden worden uitgenoodigd Woens
dag 30 November op normale wijze hun
werk te verrichten.
Mooie handen
Uw handen blijven ondanks
guur weer en alle huishoude
lijke arbeid gaaf, zacht en
mooi door
TEGENSLAG VOOR DE JAPANNEEZEN
Chineezen heroveren Lotiem
De Chineesche troepen in Oostelijk
Hoepeh hebben, naar het Chineesche pers
bureau meldt, de stad Lotien, op 115 K.M.
ten Noordoosten van Hankau, welke de
vorige week door de Japanneezen was be-
zett heroverd.
Ook elders maken de Chineezen melding
vin succes bij hun militaire actie. Sinds
Vlijdag richten de Japanneezen hun aan
vallen op Kengkau, 20 K.M. ten Oosten
van de Spoorlijn Kanton-Hankau. Inmid
dels wisten de Chineezen evenwel twee be
langrijke strategische punten ten Zuiden
van Toengtsjeng in te nemen. Uit Hong
kong wordt voorts gemeld, dat de vijande
lijkheden de Noordelijke grens van Hong
kong steeds dichter naderen. Eenige dui
zenden Chineesche vluchtelingen zijn
reeds in Hongkong aangekomen. En Engel-
sche politie en Engelsche troepen zijn naar
de grens der Kroonkolonie gezonden, om
de verdediging te versterken. Ondanks de
krachtige aanvallen der Japanneezen zijn
de Chineezen erin geslaagd Mafang, aan
den Noordelijken oever, te behouden. De
Japansche luchtmacht heeft weer verschei
dene steden gebombardeerd, o.a. Kwang-
ning, waar 100 slachtoffers vielen en 90
huizen vernield zijn.
BUITENLAND
DUITSCHLAND
INVRIJHEIDSSTELLING VAN
DS. NIEMOELLER GEVRAAGD.
Veldmaarschalk von Mackensen, die de
volgende maand 89 jaar hoopt te worden,
heeft, naar in welingelichte kringen ver
klaard wordt, Hitier verzocht, ds. Niemoel-
ler spoedig in vrijheid te stellen. Men zegt,
dat zijn verzoekschrift ook door enkele
andere hooge officieren van het vroegere
keizerlijke leger geteekend is.
Von Mackensen zegt in zijn verzoek
schrift, dat hij wegens zijn hoogen leeftijd
elk oogenblik kan sterven. Hij vraagt den
Fuehrer hem dezen laatsten wensch in te
willigen. De geheele Evangelische wereld
aldus de maarschalk zou Hitier voor
een dergelijke edelmoedige daad dankbaar
zijn.
HOE MEN KATHOLIEKE WEEKBLADEN
ONMOGELIJK MAAKT.
Naar uit Keulen aan de K.W.P. wordt
gemeld is het orgaan der Katholieke Ar
beidersbeweging de „Ketteler Wacht" op
last van de Nationaal-Socialistische auto
riteiten verboden.
De reden waarom dit nog veel versprei
de Katholieke weekblad verboden werd
doet wel zeer zonderling aan: het verbod
wordt n.l. gemotiveerd met de verklaring,
dat in een der plaatselijke afdeelingen
het blad gecolporteerd werd, terwijl daar
bij tevens uitnoodigingen werden afgege
ven door een Katholieke Vereeniging om
een filmvoorstelling te komen bijwonen
waarop een film van het Eucharistisch
Congres vertoond zou worden.
Door de uitgeversmaatschappij „Kette
ler Hausverlag" te Keulen zijn reeds tal
van pogingen gedaan om opheffing van dit
verbod te verkrijgen, doch tot op heden
zonder eenig succes.
De JODEN-VERVOLGING.
Hoe de „boete" van één milliard betaald
moet worden.
In een rondschrijven aan de belasting
kantoren betreffende de heffing van de
„boete" van één milliard rijksmark, die
aan de Joden is opgelegd, preciseert de
Duitsche minister van financiën, dat deze
heffing berekend is volgens het totale be
drag der Joodsche bezittingen in Duitsch-
land en in het buitenland, zulks met af
trek van de schulden. De heffing is ook
van toepassing op Duitsche Joden in het
buitenland. De goederen van echtgenooten,
ouders of kinderen zullen niet afzonderlijk
berekend worden. De raming der bezittin
gen is geschied volgens den toestand op
12 November j.l., zonder dat latere wijzi
gingen in aanmerking genomen kunnen
worden.
Het eerste deel der boete van 1 milliard
mark moeten de Joden op 15 Dec. a.s. con
tant betaald hebben. Teneinde hen in staat
te stellen zich van hun schuld te kwijten,
is in Berlijn een centraal kantoor opge
richt voor den aankoop van juweelen en
kunstvoorwerpen, welke in Joodsch bezit
zijn. De artikelen worden hier door ex
perts getaxeerd. Voor de drie volgende be
talingen, zal de minister van financiën de
ontvangers kunnen machtigen om in beta
ling aan te nemen in Joodsch bezit zijnde
effecten.
Chileensche politici richten zich tot Hitier.
Vijf en zeventig parlementsleden in
Chili, behoorende tot verscheidene politie
ke organisaties, hebben uit naam der be
schaving eentelegram aan Hitier gericht,
waarin zij protesteeren tegen de vervol
gingen, waarvan Joden het voorwerp zijn.
Zij vragen, dat deze vervolgingen gestaakt
worden en dat voor de Joden het recht
wordt hersteld op leven en rechtvaardig
heid.
JODEN VERLATEN HET MEMEL-
GEBIED.
De „National-Zeitung" te Essen publi
ceert het volgende bericht van zijn corres
pondent te Kaunas, volgens hetwelk de Jo-
dc. bij massa het Memelgebied verlaten.
Hun geld zouden zij overbrengen naar Li-
thauen, en hun bezittingen in Memel zou
den zij verruilen voor dezulken in Kaunas
en de andere Lithausche steden.
ENGELAND
CHAMBERLAIN NAAR ROME?
Volgens sommige Engelsche bladen is
Chamberlain van plan, eind Januari een
bezoek aan Rome te brengen.
Of het bezoek al of niet door zal gaan,
hangt volgens de „Daily Telegraph" tot op
zekere hoogte af van het verloop van den
oorlog in Spanje en de wijze, waarop de
Britsche openbare meening erop reageert.
De „Daily Mail" schrijft, dat de Brit
sche en de Italiaansche regeering thans de
plannen bespreken voor dit bezoek, dat
een onderdeel zal vormen van een korte
vacantie, die Chamberlain op de Middel-
landsche Zee wil doorbrengen.
NOORWEGEN
HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
KONINGIN MAUD.
Op haar verjaardag terug in Noorwegen,
Het Britsche slagschip „Royal Oak" met
het stoffelijk overschot van koningin Maud
aan boord, is Zaterdagochtend voor de
Noodsche kust aangekomen. Een mijnen-
legger en twee torpedojagers van de Noor-
sche vloot waren den Britschen oorlogsbo
dem een eindweegs tegemoet gevaren. Ter
wijl de schepen de Oslcfjord binnen voe
ren, weerklonken saluutschoten van de
kustbatterijen en overal waren de vlaggen
halfstok.
Toen de „Royal Oak" de haven van Oslo
binnenvoer, en op eenigen afstand van de
kade voor anker ging, waren vele duizen
den op de been. De kroonprinses Martha
en haar moeder, prinses Ingeborg van
Zweden, begaven zich aan boord van de
„Royal Oak", waarna het stoffelijk over
schot van koningin Maud, gedragen door
Britsche mariniers, in een slope werd neer
gelaten en naar de kade gebracht, waar
heen zich ook koning Haakon, kroonprins
Olaf, kroonprinses Martha en prinses In
geborg begaven. Onder het spelen van het
volkslied werd de lijkkist in de rouwauto
gedragen. 21 Kanonschoten weerklonken.
Op 26 Nov. bulderden altijd de kanonnen
ter eere van de koningin, want het was
haar verjaardag.
TSJECHO SLOWAKIJE
DE BEZETTING VAN AFGESTAAN
GEBIED.
Ernstige incidenten met de Polen.
Er hebben zich gisteren ernstige inci
denten voorgedaan tijdens de bezetting
door Poolsche troepen van de Slowaak-
sche gebieden Zdar en Javorina, die door
Tsjecho-Slowakije aan Polen zijn afge
staan.
Het kwam tot schietpartijen tusschen
Polen en Slowaken, waarbij een Poolsch
officier werd gedood.
De gezant van Polen te Praag, Pappee,
heeft een proteststap ondernomen bij het
ministerie van buitenlandsche zaken te
Praag en de instelling van een onderzoek
geëischt.
De gezant zou zich niet allen hebben be
klaagd over de gebeurtenissen van Zon
dag, doch ook over de houding van de
Slowaaksche pers in het algemeen.
Hij zou verklaard hebben, dat indien
Warschau geen voldoening zou krijgen,
de Poolsche regeering er de ernstigste
consequenties uit zou trekken.
Volgens een officieele mededeeling van
de Tsjecho-Slowaaksche regeering hebben
zich een aantal incidenten voorgedaan tij
dens de bezetting van het aan Polen afge
stane gebied door de Poolsche troepen. De
reden van deze incidenten was steeds een
meeningsverschil over de nieuwe grens.
De meeste incidenten werden ter plaatse
geregeld, slechts een incident was ernsti
ger en in dit 'geval zal een onderzoek
worden ingesteld.
WOENSDAG VERKIEZING VAN EEN
PRESIDENT.
Officieel wordt medegedeeld dat de ver
kiezing van den president der' republiek
den 30sten November om half elf 's mor
gens in het Huis van Afgevaardigden zal
geschieden.
ITALIË
UITBREIDING VAN ANTI-KOMINTERN
PACT?
Italië wil even wachten.
Volgens de „News Chronicle" is een
nieuw verdrag tusschen Duitschland, Ita
lië en Japan, waarbij het anti-Komintern
pact wordt uitgebreid tot een nauw ver
bond van groote militaire beteekenis,
thans klaar om onderteekend te worden,
doch Italië zou met de onderteekening nog
even willen wachten in verband met de
aan den gang zijnde Britsch-Italiaansche
onderhandelingen.
PIROW TE ROME.
De Zuid-Afrikaansche minister van de
fensie, Pirow, is Zaterdagavond uit Ber
lijn vertrokken en te Rome aangekomen.
Waarschijnlijk zal hij een bezoek aan Mus
solini brengen.
BULGARIJE
DE DEMONSTRATIES TEGEN HET VER
DRAG VAN NEUILLY
De demonstraties tegen het vredes
verdrag van Neuilly en voor de Bulgaar-
sche minderheden in de aangrenzende lan
den hebben Zaterdag avond grooter af
metingen aangenomen. Tienduizend per
sonen namen te Sofia aan de betoogingen
deel. De politie trad krachtig op en er zijn
vele gewonden. Voor het bureau van den
minister-president werden brandslangen
op de menigte gericht. Honderd personen
zijn gearresteerd.
Voor Zondag vreesde men het hoogte
punt van de ongeregeldheden, omdat deze
dag de verjaardag van het verdrag was.
De Zondag is evenwel kalm verloopen,
dank zij de voorzorgsmaatregelen, welke de
regeering had genomen.
HONGARIJE
IMREDY BLIJFT AAN
Het ontslag door rijksbestuurder niet
aanvaard
De ryksregent heeft in een zeer hartelijk
eigenhandig schrijven aan minister-presi
dent Imredy verklaard, dat hij na het raad
plegen van politieke persoonlijkheden tot
de overtuiging is gekomen, van den minis
ter-president en de meerderheid van het
parlement inzake de hervorming ter be
spoediging van de parlementsprocedure en
dat het land zonder twijfel verwacht, dat
Imredy zijn hervormingen door zal voeren.
In verband met het vertrouwen, hetwelk
het geheele land in Imredy heeft gesteld
tijdens de jongste buitenlandsch-politieke
campagne, weigert de rijksregent het ver-
'zoek van Imredy om af te treden te aan
vaarden.
De regeering van Imredy blijft dus in
haar oude samenstelling de Hongaarsche
staatszaken leiden.
Slechts aan het hoofd van het ministerie
van buitenlandsche zaken zal in de plaats
van von Kanya een andere functionnaris
komen. Er wordt gesproken over een Candi
da tuur van graaf Csaky. Horthy heeft zijn
besluit gisteravond om zes uur genomen.
POLEN
GERICHT TEGEN DUITSCHLAND
De Russische- en de Poolsche regeeringen
hebben een gemeenschappelijke verklaring
gepubliceerd betreffende een overeen
stemming, welke tusschen beide staten is
tot stand gekomen.
Te Warschau beschouwt men deze over
eenstemming als de inleiding van een
periode van verbetering der betrekkingen
tusschen Warschau en Moskou. Men is van
meening, dat deze politiek een antwoord
van den Poolschen minister van buiten
landsche zaken Beek op de vasthoudend
heid van Duitschland ten aanzien van het
Roetheensche vraagstuk beteekent.
De Duitsch-PooLsche betrekkingen zijn
sléchter geworden, niet alleen door dit
Roetheensche vraagstuk, maar ook, door
dat ten aanzien van het vraagstuk der uit
Duitschland gezette Joden geen overeen
stemming is bereikt. Een derde bron van
wrijving, die misschien ook een aanleiding
tot Poolsch-Russische solidariteit zal zijn,
is de vrees voor Duitsche propaganda ten
gunste van een onafhankelijke Oekraine.
Het is bekend, dat de regeering te War
schau zich eenige malen heeft beklaagd
over Duitsche radiouitzendingen in ae
Oekrainsche taal.
In officieele kringen in Warschau is men
van meening, dat dit nieuwe aspect der
buitenlandsche politiek van Polen niet
alleen een wijziging van houding met zich
mede zal brengen van den kant van
zekere naburen van Polen, maar eveneens
belangwekkende reacties kan wekken op
het gebied van de binnenlandsche politiek.
De overeenstemming tusschen Polen en
Sovjet Rusland heeft in Tsjecho-Slowakije
hevige sensatie gewekt. Tsjecho-Slowaak
sche politieke kringen hopen, dat de nieuwe
verklaring niet de bron zal vormen van
nieuwe verwikkelingen in O.-Europa.
AMERIKA
NIEUWE TAAK VOOR WILSON
Volgens een mededeeling van den Ame-
rikaanschen vice-minister Welles, zal
Wilson, de uit Berlijn teruggekeerde Ame-
rikaansche ambassadeur, voor onbepaalden
tijd worden toegewezen aan het departe
ment van buitenlandsche zaken, als des
kundige in Duitsche aangelegenheden. De
Duitsche ambassadeur, Dieckhoff, zal
waarschijnlijk niet naar Washington terug-
keeren, zoolang de status van Wilson niet
is opgehelderd.
DE MIN. VAN ECONOMISCHE
ZAKEN OVER ZIJN BELEID IN-
ZAKE LANDBOUW-CRISISFONDS
Aan de Memorie van Antwoord inzake
het Landbouw-Crisisfonds is het volgende
ontleend:
Het was den Minister van Economische
Zaken een voldoening uit het verslag te
vernemen, dat vele leden zich in hoofdzaak
met het gevoerde landbouw-crisisbeleid
konden vereenigen. Met deze leden is hij
van oordeel, dat de economische omstan
digheden nog immer zoodanig zijn, dat voor
vele landbouwproducten prijs- en produc
tieregelingen noodzakelijk zijn ten einde
den landbouw door ineenstorting te behoe
den.
De minister acht het inderdaad niet al
leen met het oog op het prestige der over
heid, hetwelk bemoeiingen met tal van tech
nische detailregelingen niet gedoogt, doch
vooral en in de eerste plaats met het oog
op de belangen van den landbouw zelf,
van groote importantie, dat een ingrijpen
de wijziging in het systeem der landbouw
crisismaatregelen wordt gebracht en wel
in dier voege, dat de overheid zich terug
trekt en het bedrijfsleven in den landbouw
naar voren treedt.
Op het oogenblik zijn nog besprekingen
gaande tusschen het college van regeerings-
commissarissen en vertegenwoordigers van
de landbouworganisaties ten einde te ko
men tot het vaststellen van richtlijnen,
welke in de toekomst bij het overnemen
van landbouwcrisismaatregelen waren te
volgen. De Minister verwacht, dat deze be
sprekingen spoedig tot een voorloopig re
sultaat zullen voeren, waarna dan, zoo
als reeds eenigen tijd geleden is gepubli
ceerd, met de vertegenwoordigers van de
betrokken takken van handel en nijver
heid besprekingen zullen worden gevoerd
over de vraag, hoe de organisaties van han
del en nijverheid bij de overneming der
maatregelen moeten worden ingeschakeld.
Het resultaat van dit overleg zoowel met
den landbouw als met handel en nijverheid
zal daarna aan den Minister worden voor
gelegd, waarna hij zijn standpunt zal be
palen.
Hoewel nóg niet met zekerheid vaststaat,
welk systeem dan zal worden ingevoerd,
is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat in
de toekomst de overheid er zich töe zal be
palen, zoodanige voorwaarden te scheppen,
dat de landbouwproducten, indien het be
drijf de daartoe noodige regelingen treft,
een prijs kunnen opbrengen, die gelegen is
binnen zekere prijsgrenzen. Deze prijs-
grenzen zullen dan wat ruim kunnen wor
den gesteld, ten einde het bedrijf niet
slechts kwade, doch ook goede kansen te
doen loopen. In dit systeem zou er dus voor
het bedrijf de mogelijkheid bestaan onder
bepaalde omstandigheden en indien zij de
juiste regelingen treft een hoogere op
brengst te verkrijgen.
De Minister is van meening, dat, hoe
gaarne hij ook zou overgaan tot opheffing
van de kalverteeltbeperking, hiertoe in het
belang van de veehouderij niet mag wor
den besloten. Vrijlaten van de kal ver teelt
zou, behalve consequenties ten aanzien van
de melkproductie, zonder eenigen twijfel
binnen afzienbaren tijd een zoo grooten
druk op de vleeschmarkt met zich mede
brengen, dat van behoorlijke rundveeprij-
zen in Nederland geen sprake meer zou
zijn. t
De Minister kan de meen in g van som
mige leden, die van oordeel zijn, dat de
vleeschprijzen thans te laag zijn, niet dee-
len. Om echter een daling te voorkomen
wordt op het oogenblik door de Neder»
landsche Veehouderij-Centrale op voorzich
tige wijze het overtollige rundvee uit de
markt genomen. Eveneens is deze Centrale
er inmiddels toe overgegaan het te groote
aanbod van varkens af te nemen, om een
prijsval tegen te houden. Het voornemen
bestaat, dit vleesch voor de werkloozen be
schikbaar te stelen, op de wijze zooals dit
ook reeds eerder is geschied.
Het is inderdaad te betreuren, dat de
verliezen, welke de boterexport mede
brengt, uit de opbrengst van de margarine-,
olie- en vetheffingen moeten worden be
streden. De minister ziet echter geen an
dere mogelijkheid, daar dekking van deze
-kosten uit de schatkist in dezen geen ver
betering zal brengen.
Het moet ten zeerste betwijfeld worden
of stopzetting van de margarineproductie
voor den landbouw thans voordeel zou op
leveren.
Wat betreft het tot de regeering gerich
te verzoek haar invloed te willen aanwen
den, opdat aan de hun inziens bevoorrechte
positie van het Unilever-concern in de mar
garineconventie een einde kome, wijst de
Minister er op, dat de verdeeling van de
productie van de margarine tot stand is ge
komen door vrijwillige overeenstemming
tusschen de overgroote meerderheid der
Margarineproducenten. Ook over verlen
ging van de margarineconventie is thans
tusschen de overgroote meerderheid over
eenstemming bereikt. Mocht blijken, dat
overeenstemming niet met alle producen
ten tot stand kan komen, dan zal de Mi
nister voor hen, die niet tot de nieuwe con-
ventiën toetreden, het aandeel in de pro
ductie vaststellen.
Wat betreft de vetconventie kan de mi
nister mededeelen, dat deze na langdurige
onderhandelingen tusschen de belangheb
benden door de overgroote meerderheid
van hen tot stand is gebracht.
Aan den afzet in het buitenland, welke
voor den tuinbouw van primair belang is,
wordt voortdurend aandacht gewijd, ter
wijl ook het verbruik in eigen land met
alle ten dienste staande middelen wordt
bevorderd. Voor zoover echter hierdoor
geen verbetering is te verkrijgen, zal door
een doelmatige steunverleening uit het
Landbouwcrisisfonds moeten worden
voortgegaan den tuinbouw voor catastro-
phale gevolgen te behoeden.