PEÜEDO
\killq hoop en"Meuwó
DE DEUREN
miiiuiiiiiiiii
1 PENEDO - Haarlemmerstraat 113 - Tel. 3584, Leiden 1
floverteert in dit
ONZE
OVERTREFT ALLES!
Groep 3 met 200 prachfgeschenken
Sint Nicolaas Kinderfeest
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 7
Tweede Kamer
Vergadering van gisteren.
Buitenlandsche Zaken
In de middagvergadering der Tweede Ka
mer kwam aan de orde Hoofdstuk III (Bui-
+enlandsche Zakan) der Rijksbegrooting
voor 1939.
De heer BONGAERTS (R.K.) houdt be
schouwingen over den Volkenbond. Spr.
vertrouwt, dat ce minister de eerste ge
legenheid zal aangrijpen om te Genève,
los van andere staten, het standpunt van
Nederland principieel uiteen te zetten.
Het Volkenbondspact moet worden los
gemaakt van het verdrag van Versailles.
De heer VAN DER GOES VAN NATERS
(S.D.) ziet door het bezoek van Koning
Leopold uitgedrukt, dat er eenzelfde lots-
gemeenschap is tusschen de kleine volken.
Wie een internationale rechtsnorm wil,
moet ook internationale sancties erkennen.
Daarnaast staat de neutraliteitspolitiek, door
Nederland te Genève beaamd.
De heer SMEENK (A R.) zegt, dat het be
zoek van Koning Leopold van België aan
ons land allerwegen met ingenomenheid
is begroet.
Spr. dringt aan op spoed met een inter
nationale regeling van het Joden-vraagstuk.
Wij kunnen, door onze bevolkingsdichtheid,
niet vele Joden opnemen.
De heer JOEKES (V.D.) verheugt zich
over het bezoek van den Koning der Bel
gen. Moge het bezoek van Koning Leopold
bijdragen tot hervatting of voortzetting van
de enkele tusschen beide landen nog han
gende verschillen.
De heer BIEREMA (Lib meent, dat ons
land over de ontwikkeling van den inter
nationalen toestand diep teleurgesteld moet
zijn.
Over de zelfstandigheidspolitiek der re
geering verheugt spr. zich. Het koninklijk
woord „niemands volgeling en niemands
belager" is een juiste kenschetsing.
De uitbreiding van onze diplomatieke ver
tegenwoordiging met eenige ambassades
moge niet te lang op zich laten wachten.
Vervolmaking van het consulaire corps be
veelt spr. aan.
Teleurstellend was het te vernemen, dat
de uitvoerbaarheid van een herziening van
de verdragen met Btlgië van 1839 weinig
uitzicht biedt. Toch hoopt spr. op een goede
oplossing, met name van de Rijnvaartkwes
tie.
De heer ROST VAN TONNINGEN (N.S.B.)
zegt, dat onze verhouding tot België scherp
relief heeft gekregen door den internatio
nalen toestand.
Ons land neme een voorbeeld aan Zwit
serland. Dit land heeft tijdig de gevaren
der sancties erkend.
Nederland moet den Volkenbond verla
ten en terugkeeren tot de echte zelfstan
digheidspolitiek.
De heer RUTGERS VAN ROZENBURG
(C.H.) verwacht met andere leden heil van
de doorwerking van de christelijke begin
selen en van geestelijke herbewapening.
Spr. vraagt of er bij de groote mogend
heden .neer toeschietelijkheid bestaat om
vluchtelingen op te nemen. Nederland zou
door het verleenen van asyl eën goed voor
beeld kunnen geven aan andere mogend
heden.
De vergadering wordt de 5.30 tot des
avonds acht uur verdaagd.
Avondvergadering.
Onderwijs
Gisteravond vergaderde de Tweede Ka
mer onder voorzitterschap van den heer
Smeenk.
Aan de orde is hoofdstuk VI (Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen) der Rijksbe
grooting vroor 1939.
De heer dr VOS (Lib.) houtd een plei-
cooi voor goede lichamelijke opvoeding op
de lagere school. Thans is 40 pet. der leerlin
gen verstoken van elke lichamelijke op
voeding.
Met het spellingbeleid kan spr. zich niet
vereenigen.
Het jnderwijs moet meer gericht zijn
op de practijk des levens, door wijziging en
moderniseering der leerstof.
Het onderwijs moet gezond-nationaal zijn
er daarbij speelt de liefde voor de moeder
taal een groote rol, en daarom ook neemt
jpr. de spellingquaestie zoo hoog op.
De heer THIJSSEN (S.D.) zegt, dat de
leerlingenschaa] als een donkere schaduw
over ons onderwijs ligx. Spr. zal daarop
bij de afa. lager onderwijs terugkomen.
Spr. wil thans behandelen de spelling,
bet beleid van den minister ten aanzien van
ue uitvoering van de Concentratiewet en
d** M.U.L.O.-nota.
De Regeering wil nu een eigen regee-
ringsuitvoering inzake de naamvals-n en
de geslachten. Spr. voorspelt, dat een rege
ling, die ingaat tegen de taalwetenschap,
het verliest. Alleen het lager onderwijs kan
men dwingen tot een schijnbare gehoor
zaamheid. Reeds is een groot aantal kinde
ren het leven ingegaan, opgevoed met de
spelling Marchant. Nu zal het onderwijs
gegeven moeten worden met een geslach-
tenlijst-De Vries en Te Winkel, die op de
helling staat.
De Concentratie-quaesti" wil spr. vooral
beschouwen als een staatkundig beleid. De
openbare scholen worden telken jare on
derworpen aan een onderzoek, en dat is
niet de bedoeling geweest van sprs en an-
aere Kamerfracties. Ware dit wel zoo, de
wet zou niet zijn aangenomen. De wet
worde gemaakt tot wat de Kamer heeft
gewild. Spr. dringt bij den minister op
spoed aan.
Over de M.U.L.O.-nota zal spr. thans vrij
wel zwijgen. Gelukkig hebben we nu ein
delijk eens een overzicht dienaangaande
gekregen.
Spr. vraagt saneering van het U.L.O.-
enderwijs.
De heer VAN HOUTEN (Chr. Dem.) zegt,
dat het gezien de stukken een hope
loos geval is, met dezen minister te debat-
teeren. De minister blijft, ondanks de af
keuring van zijn beleid rustig aan. omdat
l ij meent dat niemand het er beter kan
afbrengen.
De minister-president heeft gezegd, dat
de leerlingenschaal Kabinetszaak is en dat
de minister van Ondeiwijs niet de zonde
bok mag zijn. Maar de afkeuring der Kamer
geldt het geheele beleid van den Minister.
Een der grieven geldt de lichamelijke op
voeding. De minister wil niet méér kosten
ten laste der openbare kas brengen.
Spr. vreest, dat, als deze minister hoofd
van het departement blijft, zijn departe
ment wel niet voldoende krijgt van het
geen vooi de werklooze j»ugd beschikbaar
komt. Zoo is het ook met andere onderwys-
aaneelegenheden.
Spr. hoopt, dat er niet meer nieuwe spel-
ungscommissies zullen komen en dat pers
er bedrijfsleven nu het regeeringsvoorbeeld
zullen volgen, hoezeer spr. bezwaren heeft.
De Regeering passe in haar stukken de spel
ling-March ant volledig toe.
De heer VAN SLEEN (S D.) zegt, dat van
dezen minister weinig voor het onderwijs
is te wachten. Ook spr. wijst op het ge-
trekkige der lichamelijke opvoeding.
De heer ROOSJEN (A.Rbetreurt o.m.,
oat de Regeering 's ministers spellingbe
sluit reeds tot uitvoering brengt.
De heer WOUDENBERG (N.S.B.) zegt,
cat ter wille van de volkswelvaart voor het
onderwijs niet gauw teveel kan worden ge
daan. Spr. waardeert de toewijding van het
onderwijspersoneel, met name der kwee-
kelingen met acte. De fouten van ons on
derwijs zijn te wijten aan het demolibera-
lusme. Er is tekortkoming aan Germaan-
sche dat is dus Nederlandsche, Christe
lijke deugden. (Gelach' Het onderwijs
n.oet gegeven worden in nationalen zin;
eerbied voor arbeid en gerechtigheid moet
worden aangekweekt.
De jeugd moet leeren eerbied te hebben
voor andere volkeren. Spr. wijst op het
voorbeeld elders. In het nationalistische
Nederland zullen alleen het gezin en de
ktrk het voor het zeggen hebben.
De heer RUYMAER VAN TWIST (A.R.):
Cuitschland.
De heer WOUDENBERG: Deze Interrup
tie getuigt niet van groote intelligentie.
De VOORZITTER hamert
De heer WOUDENBERG vervolgt dat
net onderwijs corporatief georganiseert be
hoort te zijn.
De heer BOTTERWEG (A.R.) bespreekt
het door de Regeering ten opzichte van het
Werkfonds gevolgde systeem. De Kamer
behoort zich stuk voor stuk rekenschap van
de uitgevoerde werken te kunnen geven.
Mevr. DE VRIES-BRUINS (S.D.) onder
steunt deze opmerking van den heer Bot-
terweg. Er moet eenheid zijn, welke niet te
bevorderd door 't Werkfonds.
De heer TILANUS (C.H.) zegt, dat de
scherpe critiek door sommige leden op den
Minister uitgeoefend, hem niet steekhou
dend schijnt. De niet-zwak gestelde memo
rie van antwoord schijnt echter de critiek
wel wat getemperd te hebben. Met vele an
dere leden is spr. het met die critiek niet
eens. Z^o ergens, dan geldt hier: geef me
geld en ik geef u goede oolitiek. Dit be
treft dan ook alle geuite wenschen, niet
temin had ten aanzien van de jeugdwerk
loosheid van Onderwijs wel meer initiatief
kunnen zijn uitgegaan. Ook ten aanzien van
de spelling is de chaos toegenomen.
De heer ZIJLSTRA (A.R meent, dat de
minister er recht op heeft, dat zijn beleid
wordt gezien in het licht van het algemeen
regeeringsbeleid. Aan klachten over resul
taten van het onderwijs hecht spr. weinig
waarde, als ze niet gemotiveerd zijn.
Inzake de spelling had de Regeering beter
kunnen terugkeeren naar de nu weer ver
laten spelling. De scholen moeten die spel
ling leeren, waarop de maatschappij prijs
stelt.
De heer KERSTEN (Staatk Ger.) is
iegen suosidieering van het bijzonder hoo-
ger onderwijs. De financieele gelijkstelling
ir gekocht voor prijsgeving van het Gere
formeerde beginsel. Wederom komt spr. op
tegen de openbare leerzalen, wegens de on
zedelijke en goddelooze boeken, daar voor
handen.
Spr. is het eens met de afwijzende hou-
üir.g, door den Minister aangenomen in de
quaestie der lichamelijke opvoeding; er
worden in de scholen al genceg fratsen ge
maakt en er is ook geen geld.
De Minister aan het woord.
Minister SLOTEMAKER DE BRUiNE
dankt degenen die zijn beleid hebben ge
steund. Spr. weet overigens niet, waarom
de memorie van antwoord den heer Van
Houten niet overtuigd heeft. Spr. zal geen
opsomming geven van wat hij gedaan heeft
en bezig is te doen. De heer Tilanus en
Zijlstra hebben getoond, de positie van den
Minister van Onderwijs in dezen budgetai-
ren tijd te begrijpen.
Als er eenige dingen niet geschieden er
dit geldt als een verwijt aan het Kabinet,
dan verklaart spr. het met dit Kabinetsbe
leid geheel eens te zijn.
Inzake de lichamelijke opvoeding heeft
spr. de propaganda in de bladen gevolgd.
Allerlei wenschen zijn er geuit Spr. oor
deelt, dat de huidige toestand voorshands
cm financieele redenen moet bestendigd
blijven.
Men kan niet spreken van de eischen
van de taalwetenschap. Zegt men: keer
terug tot Terpstra, dan zegt spr. dat diens
bedoeling niet was de n te doen vervallen.
De heer Tilanus is onbillijk geweest. Spr.
verdedigt zijn opvatting van het woord
beeld. Spr. gelooft, dat de halve weg terug
beter is de heele weg terug.
Spr. vertrouwt dat binnenkort een be
slissing en overeenstemming zal zijn be
reikt, en hoopt weldra nadere mededeelin-
gen te kunnen doen,
Spr. verdedigt de werkwijze van het
Werkfonds, dat niet een jaar tevoren zijn
gedragslijn kan aangeven.
Na nog enkele opmerkingen van den Mi
nister wordt gerepliceerd. Hierna wordt
zonder belangrijke opmerkingen de
afdeeling Hooger Onderwijs afgehandeld.
Je geld óf je leven!!
Aardig is anders!
Maar hij laat
tenminste nog
kiezen, terwijl
Iemand, die met
slechte remmen
rijdt, z'n mede
weggebruikers
rechtstreeks naar
het leven staat!
WBIJE TOEBWB
H HAARLEMMERSTRAAT 113 LEIDEN
U OPENDE DONDERDAGMIDDAG 24 NOVEMBER
van de geheet naar de eisen des iijds verbouwde en opnieuw ingerichte winkel lm
Haarden
Rijwielen
Wringers
Schaatsen
Strijkijzers
Stofzuigers
Theelichtjes
Lampekappen
Broodroosters
Wasmachines
Poppen met vlechten
Gezelschapsspelen
Sporen op rails
Kinderrijwielen
Poppenwagens
Poppenwiegen
Mondorgels
Bouwdozen
Autopeds
Paarden
Rijwiellantaarns
Verchr. Vogelkooien
Ballen
Beren
Behalve dat U hij ons In ST. NICOLAAS GESCHENKEN voor KNALPRIJZEN prima kunt
slagen, ontvangt ieder kooper, jong oi oud, die voor MINSTENS éêN GULDEN besteedt,
vanai heden tot en met Zaterdagavond een BLIK PRIMA SPECULAAS GRATIS I!
H AANBEVELEND, H
WARMOND
Abonnementen eo
Advertentiën worden
aangenomen door
Wed. G. de WINTER
SINT NKOUUS-RECUME
Nade 300 geschenken der vorige groepen beginnen
wij na aan de belangrijkste groep
waaronder: Radiotoestel, Rijwielen, Salon Rustbank, Clubfauteuil, Zilver Cas-
setlee met compleet tafelgarnituur, Pendule, Standaard Schemerlamp, Kinder
auto's, Autopeds, Zijden en Wollen Dekens, enz., en*.
Doet Uw St. Nicolaas inkoopen in de winkels van „VEILIG
KOOPEN" en spaart nu onze Jubileum-zegels ZOOVGel U kunt!
Want U weet, wat „Veilig Koopen" doet
dat doet ze goed!
„Veilig Koopen" geelt kleinere berichten
maar grootere geschenken!
Voor 6 December 200 prachtgeschenken ter waarde van f. 1000.
Voor de spaarders van onze Jubileum-zegels Jubileum-formulieren
gratis verkrijgbaar In al onze winkels
Nog een klein aantal kaarten Is verkrijg
baar voor ons
op WOENSDAG 30 NOVEMBER v. 7 tot 9.30
IN DE STADSGEHOORZAAL.
Deze kaarten zijn verkrijgbaar in ons
Geschenkenhuis - Vrouwenkerkkoorstraat 1
tegen inlevering v. f. 10.- gewone spaarzegels
Meerdere kaarten op vertoon van ons spaar
boekje tegen ft 0.20. 3887
VttoKmWmKHCOMftmATit^uG ifQopfcfl"
