DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 2
KONING LEOPOLD BETUIGT
ZIJN DANKBAARHEID
'"■llllllll
lllllllllllllllllllllllllllllllllllli
BINNENLAND
KERKNIEUWS
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1938 30ste Jaargang No. 9193
S)e Cckióch^Soii^ant
Hartelijke telegram-wisseling tusschen den
Belgischen vorst en onze Koningin.
Bij zijn vertrek van Nederlandschen bodem heeft Koning Leopold
aan Koningin Wilhelmina het volgende telegram gericht:
„Aan Hare Majesteit de Koningin
der Nederlanden Het Loo.
Bij het verlaten van het prachtige land wensch Ik nogmaals
aan Uwe Majesteit Mijne dankbaarheid te betuigen voor
Hare gulle gastvrijheid. Ik ben diep ontroerd door de har
telijke ontvangst, die Mij door Uwe Majesteit en het Neder
landsche volk werd bezorgd. Het zal Mijn volk en Mij ver
heugen bij een toekomstig bezoek van Uwe Majesteit onze
gevoelens van erkentelijkheid te mogen uiten".
LEOPOLD
Koningin Wilhelmina heeft hierop met het volgende telegram
geantwoord:
„Aan Zijne Majesteit den Koning
der Belgen te Laeken.
Ten zeerste gevoelig voor het vriendelijk telegram, dat Uwe
Majesteit Mij gezonden heeft bij het verlaten van Mijn land,
gevoel Ik mij gedrongen Uwe Majesteit de verzekering te
geven, dat Haar bezoek voor Mij en Mijn volk een oorzaak
van bijzondere vreugde geweest is en dat geheel Nederland
de komst van Uwe Majesteit hoogelijk heeft gewaardeerd.
Ik verheug Mij bij voorbaat erop Uwe Majesteit eerlang een
bezoek in Brussel te brengen".
WILHELMINA
DII nummer bestaat uit
vier bladen.
De geestelijke
herbewapening
Een inzender in het „Vaderland" meent
te mogen beweren, dat de dagbladpers „met
haar geweldigen invloed" zeer daadwerke
lijk aan de „geestelijke herbewapening"
zou werken, als zij niet, zooals nu „gevoe
lens van afkeuring, zelfs van haat en
vijandschap" zou opwekken.
„Wat helpen ons" aldus de inzender
„onze individueele voornemens om ons
geestelijk te herbewapenen moet het
niet veeleer zijn een neerleggen der wape
nen in den geest, dus geestelijke ontwape
ning? wanneer ons dagblad ons dage
lijks met kolommen vol van de vlijmend-
ste critiek op anders handelenden en an
ders denkenden overgiet?"
De inzender doelt hier, zooals uit het
verdere gedeelte van zijn schrijven blijkt,
op de critiek op wat in Duitschland ge
schiedt, met name op de Jodenvervolging.
De redactie van het „Vaderland" ant
woordt hierop zeer terecht:
„Niet de pers, en zeker over het geheel
de Nederlandsche niet heeft de kloof ver
wijd „tusschen een verleden van interna
tionale afgunst, zelfzuchtigheid en liefde
loosheid, en een toekomst van internatio
naal begrijpen". Maar die kunst heeft men
te Berlijn verstaan. Men zie hoe Amerika
reageert op de Duitsche Jodenvervolging,
hoe de invloed van Engelsche goedwillen-
den eersten minister aan het tanen is, hoe
de aanvankelijke geneigdheid om Duitsch
land weer koloniën te geven is verdwe
nen als sneeuw voor de zon. En nu willen
we gaarne erkennen, dat de wereld op deze
wijze weer verder verwijderd is geraakt
van de oprechtheid, de eerlijkheid en de
onbaatzuchtigheid, die ook in het verkeer
tusschen de volken zoogoed als tusschen
personen richtsnoer moeten zijn, wij geloo-
ven niet, dat de „muziek van een hevige
perscampagne" bij de asylverleening daar
van de oorzaak is, maar de rauwe klanken,
waarmede de Joden uit Duitschland wor
den verdreven. En wij zijn ervan overtuigd,
dat het Duitsche volk in zijn geheel, voor-
zoover het kennis kan nemen van den in
druk dezer cacophonie, dat mede begrijpen
zal. Want niet het Duitsche volk is tot deze
negermuziek in staat, doch een kleine min
derheid van „medicijnmannen", die zelfs in
eigen goddelijke roeping gelooven".
Zóó is het inderdaad.
Niet degene, die het kwade openlijk,
afkeurt, maar degene, die het kwade be
drijft, is er de schuld van, als er „gevoelens
van haat en nijd" worden opgewekt.
Wij geven natuurlijk onmiddellijk toe,
dat voor den inhoud en de wijze van be
richtgeving: waarheid, rechtvaardigheid en
naastenliefde leiddraad en richtsnoer moe
ten zijn.
Dan zullen diepe afkeer van, hartgrondi
ge verachting voor de daden, die plaats
grijpen, voor het optreden van bepaalde
personen niet leiden tot een onchriste
lijke haat en nijd.
De pers heeft dus ten deze wel een zeer
verantwoordelijke taak.
Die taak kan echter zeker niet bestaan in
het z w ij g e n over wat verkeerd en slecht
is in het nalaten van zoo krachtig moge
lijk protesteeren tegen publieke immo
raliteit, tegen publieke zeden-verwildering.
Geestelijke herbewapening is niet zoet
sappige neutraliteit!
VOORBEREIDINGEN VOOR HET
NIEUWE INTERNATIONALE
EUCHARISTISCHE CONGRES.
PARIJS, 25 November. (A.N.P.) Reeds
worden toebereidselen gemaakt voor het
volgende internationale Eucharistische
Congres, dat van 4 tot 8 September 1939
in Nice gehouden wordt. In een vergade
ring van het internationale comité, heeft
mgr. Remond, bischop van Nice, de plan
nen ontvouwd. De kosten van het Congres
worden geraamd op 60 millioen francs. De
president der republiek en de minister van
buitenlandsche zaken hebben mgr. Re-
mond verzekerd van de medewerking der
Fransche regeering. Een der moeilijkste
vraagstukken vormt het vervoer en de
huisvesting van de vele vreemdelingen,
die in Nice verwacht kunnen worden. Er
zullen kampen worden ingericht, en er
wordt een parkeerterrein buiten de stad
aangelegd voor 200.000 auto's. De spoorlijn
tusschen Marseille en NTice wordt verbe-
Gezondheidstoestand
van den Paus
TERUGKEER VAN ZIJN OUDE KWAAL.
VATICAANSTAD, 25 Nov. (A. N. P.).
De gezondheidstoestand van den
Paus schijnt ernstiger te zijn gewor
den. Kardinaal Lauri, wiens taak het
is de heilige sacramenten aan den Paus
toe te dienen, is aan het ziekbed ge
roepen waar hij ruim een uur bleef.
Vanmorgen, toen de Paus zich ge
reed maakte zijn particuliere vertrek
ken te verlaten en naar de een étage
lager gelegen bibliotheek te gaan, waar
de particuliere audiënties verleend
worden, viel hij in zwijm. In allerijl
werd de geneesheer naar het Vaticaan
ontboden. Na den Paus te hebben on
derzocht verzocht de geneesheer, prof.
Milani, den Paus in bed te blijven en
alle audiënties op te schorten. Onmid
dellijk daarop werd kardinaal Lauri
ontboden.
De storingen, die deze nieuwe crisis
in den gezondheidstoestand van den
Paus hebben veroorzaakt, zijn dezelfde
als die van bijna twee jaar geleden.
Zij doen zich voor in den bloemsomloop
in het algemeen en in de functioneering
van het hart in het bijzonder.
Voor het oogehblik lijkt de gezond
heidstoestand van den Paus stationair.
Audiënties gisteren reeds gestaakt.
VATICAANSTAD. 25 Nov. (A. N. P.).
Medegedeeld wordt,, dat de Paus gisteren
reeds op dokters advies het verleenen van
audiënties niet heeft voortgezet in verband
met teekenen van vermoeidheid, die toen
aan den dag waren getreden.
Een officieel bulletin.
VATICAANSTAD, 25 Nov. (A. N. P.).
Vanmiddag om 12 uur is omtrent den ge
zondheidstoestand van den Paus een offi
cieel communiqué uitgegeven, waarin
wordt medegedeeld, dat de Paus, na de H.
Mis te hebben gecelebreerd, een aanval
van hartasthma kreeg, welke thans verbe
tering toont. De eerste zorgen werden den
Paus verleend door dr. Rochi, en onmiddel
lijk daarop arriveerde de geneesheer, die
den Paus behandelt, prof. Milani.
terd. En de Italiaansche autoriteiten willen
de lijn tusschen San Remo en Ventimiglia
verdubbelen.
Het congres zal gehouden worden aan de
zeekust, waar luidsprekers worden opge
steld. Des avond zal een processie langs
de zee trekken en een processie van boo
ten zal van Cannes naar Menton trekken.
Het parool van het Congres is: „Weest één"
in het gezin, in elke natie en internatio
naal.
PE WERELD IN
VOGELVLUCHT
PARIJS: De Britsche en Fransche mi
nisters hebben, te Parijs toch tijd gevonden
om over de groote politieke problemen te
spreken en over de houding, welke hun
beide landen daartegenover zullen inne
men. Vooreersf is de Fransch-Duitsche ge
meenschappelijke verklaring ter sprake ge
komen en Chamberlain heeft er zijn vol
doening over uiegesproken. Hetgeen ook
moeilijk anders kon, daar hij met een
zelfde gemeenschappelijke verklaring van
München thuis kwam.
De Fransche bladen stellen met voldoe
ning vast, dat tusschen de Franschen en
Britsche staatslieden volkomen overeen
stemming is bereikt, in het bijzonder wat
betreft de militaire verdediging.
Volgens de „Epoque" is het belangrijkste
punt, dat uit het communiqué en de ver
klaringen van Daladier en Chamberlain
naar voren komt, dat Frankrijk en Enge
land vastbesloten zijn, de verdedigings
middelen te versterken. Wij weten niet,
aldus het blad, hoe Berlijn en Rome dit
besluit zullen opnemen, doch dat kan ons
weinig schelen. Van overwegende betee-
kenis is, dat Frankrijk en Engeland vast
besloten zijn, in de toekomst alle militaire,
economische en diplomatieke hulpmiddelen
gezamenlijk te gebruiken.
Overigens heeft de Fransche regeering
te kampen met een steeds groeiende oppo
sitie tegen de financieele decreten, welke
zich uit in een reeks stakingen, waarbij de
fabrieksgebouwen worden bezet. De poli
tie zorgt er evenwel voor, dat de gebou
wen weer worden ontruimd, hetgeen na
eonige strubbelingen en vechtpartijen ook
gelukt. Wat het resultaat van deze opposi
tie zal zijn, is nog niet te overzien, doch
wanneer de regeering op deze wijze zou
moeten zwichten, zou het er in Frankrijk
niet best gaan uitzien. Frankrijk is op weg
om zich met een energieke poging te ont
trekken aan den noodlottigen neergang,
waarin het in de laatste jaren is terecht
gekomen en wanneer deze poging verijdeld
wordt, zou er wel eens een chaos kunnen
ontstaan, waarbij de communisten alleen
garen zouden spinnen.
EEN AARTSBISSCHOP OVER DEN
KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
RIO DE JANEIRO. 25 Nov. (A. N. P.).
Bij zijn terugkeer uit Europa heeft Mgr.
Jaoa Becker, de aartsbisschop van Porto
A'egre, een verklaring voor de pers afge
legd. Hij zeide o.m., incognito door Duitsch
land te hebben gereisd en zich te hebben
kunnen vergewissen van de realiteit der
anti-religieuze actie, in het bijzonder de
sluiting van christelijke scholen, die ge
doemd zijn om geheel te verdwijnen. Het
voornaamste doel van het nationaal-socia-
lisme is volgens den aartsbisschop de ver
nietiging van de christelijke beschaving.
NA KONING LEOPOLD'S BEZOEK.
Z. M. bij aankomst te Laeken direct naar
zijn kinderen.
Vreugde in België over aangekondigd
tegenbezoek onzer Koningin.
De correspondent van de „Msb." te Brus
sel meldt ons:
Koning Leopold is, zooals gemeld, gister
middag om 1.18 aan de halte van het ko
ninklijk buitenverblijf te Laeken aange
komen.
De koning is hier uit den trein gestapt
er. heeft zich onmiddellijk naar zijn kinde
ren begeven, die zich met Koningin Elisa
beth in het koninklijk buitenverblijf van
Laeken bevonden.
Het gevolg van den koning is met den
specialen trein doorgereder tot aan het
Erusselsche Zuid-station.
Alle personaliteiten, die aan de officieele
reis van Koning Leopold naar Nederland
hebben deelgenomen, spraken er met den
grootsten lof over en waren bijzonder in
genomen met de zoo enthousiaste wijze,
waarop het Nederlandsche volk den Ko
ning der Belgen heeft ontvangen.
Zeer zeker is dit bezoek van de hoogste
beteekenis geweest voor de toekomstige
betrekkingen tusschen Nederland en Bel
gië op alle gebied.
Het is met buitengewone vreugde, dat
men hier in den loop van der dag de heug
lijke tijding heeft vernomen, dat H.M. Ko
ningin Wilhelmina het volgend jaar een of
ficieel tegenbezoek aan België zal brengen.
KONINGIN NAAR HET LOO
TERUGGEKEERD.
H. M. de Koningin is Donderdagmiddag
per auto naar Het Loo vertrokken.
DE WERKLOOSHEID.
Het laagste percentage sinds de
laatste 7 jaren.
De directeur van den Rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat in de week van
7 t/m 12 November 1938 bij gesubsidieer
de vereenigingen met werkloozenkas waren
aangesloten 567.022 personen (waaronder
74 891 landarbeiders).
Van de 492.131 verzekerden, buiten de
landarbeiders, was het werkloosheidsper
centage 23,2 (in de vorige verslagweek, 24
t/m 29 October 1938, was dit percentage
£2,5)
In de overeenkomstige verslagweek van
November was het werkloosheidspercen
tage voor verzekerden (zonder landarbei
ders) in de laatste jaren als volgt:
1932 28,4
1933 25.2
1934 27,6
1935 31,5
1936 30,0
1937 25,1
1938 23.2
Op 12 November 1938 waren bij de or
ganen der openbare arbeidsbemiddeling in
geschreven 346.379 werkzoekenden, waar
van er 328.961 werkloos waren (n.l. 314.715
mannen en 14.246 vrouwen).
VERGUNNINGEN TOT HET ZOUTEN
VAN HARING.
Naar reeds is medegedeeld, is krachtens
het Crisis-Haringbesluit 1938 met ingang
van 27 November 1938 een verbod, tot het
zouten van haring te verwachten, loopende
tot 1 Mei 1939.
De Nederlandsche Visscherij centrale
maakt hieromtrent békend, dat het gebrui
ken vou zout ter verduurzaming van haring
alleen kan geschieden krachtens een door
of vanwege den Minister van Economische
Zaken afgegeven vergunning, welke slechts
wordt uitgereikt aan georganiseerden bij
de Nederlandsche Visscherijcentrale, ech
ter onder voorwaarde, dat het gebruiken
van zout geschiedt, hetzij uitsluitend ter
voorkoming van bederf tijdens het vervoer,
hetzij in een rookerij, inleggerij of soort
gelijke inrichting, voor zoover aldaar nood
zakelijk voor de uitoefening dezer bedrij
ven.
Het is den houder eener vergunning ver
boden, haring in tonnen te verpakken, als
mede haring in voorraad te hebben, waar
voor in strijd met genoemde voorwaarde
zout is gebruikt.
Aanvraagformulieren ter verkrijging
eener vergunning zijn op verzoek verkrijg
baar.. bij de Nederlandsche Visscherijcen-
trale, Juliana van Stolbergplein 34 te
's-Gravenhage; bij het Uitvoercertificaten-
bureau, Rijksvischhal te IJmuiden; aan den
Vischafslag te Den Helder en bij de con
troleurs der Nederlandsche Visscherijcen-
trale; te Vlaardingen, Da Costastraat 18; te
Katwijk aan Zee, ten Brittenstraat 60 en
te Scheveningen, Haringkade 71.
DE BOTERHEFFING.
Het bedrag van de heffing en de steun-
uitkeering op boter is, behoudens tusschen-
iijdsche wijziging, voor de week van 24
November tot 1 December vastgesteld op
7C cent per kg.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
De besprekingen der Engelsche Ministers
te Parijs. (2de blad).
Toenemende stakingen in Frankrijk als
uiting van verzet tegen de' decreten. (2de
blad).
Een alarmeereid bericht maakt melding
van dreigende Poolsche troepenconcentra
ties aan de grens van Roethenië. (2de blad)
Vandaag is te Tokio een DuitschJa-
pansch cultureel accoord onderteekend.
(2de blad).
De Britsche minister MacDonald over
het Palestijnsche probleem. (2de blad).
JOODSCHE VLUCHTELINGEN
AAN DE GRENS.
Schriftelijke vragen. -r
Het Tweede Kamerlid Donker heeft
aan den Minister van Justitie de volgen
de schriftelijke vragen gesteld:
1. Is het waar, dat er op 23 November
j.l. een groote groep Joodsche vluchtelin
gen, onder wie een aantal, dat er in ge
slaagd was uit een concentratiekamp te
ontsnappen en waarvan verscheidenen
sporen van mishandeling vertoonden be
nevens verscheidene jonge meisjes en be
jaarde lieden, aan het station te Zevenaar
is aangekomen, en dat deze menschen per
keerenden trein weer naar Duitschland
zijn teruggezonden, nadat zich op het sta
tion hartroerende tafreelen hadden afge
speeld?
2. Is de minister, ingeval voorgaande
vraag bevestigend wordt beantwoord, be
reid mede te deelen:
a. om welke redenen, nadat de regee
ring toegezegd heeft Joodsche vluchtelin
gen in zekere mate hier te lande toe te
laten, aan bovengenoemde vluchtelingen
de toegang is geweigerd;
b. waarom in dit geval zelfs geen reke
ning is gehouden met het feit, dat een aan
tal dezer vluchtelingen levensgevaar al
thans lijfsgevaar dreigt, terwijl vóór 10
November j.l. deze omstandigheid voor de
beoordeeling der toelating wél gewicht in
de schaal legde?
BIGGENMERKEN.
Van 7 tot 12 November zijn aangebracht
5U.654 (v. j. 42.051) biggenmerken.
Van de toekenning 1938 zijn tot 12 No
vember 1.1. gebruikt 1.811.962 merken,
tegenover 1.595.386 merken van de toeken
ning 1937 op het overeenkomstige tijdstip
van het vorige jaar.
Van Januari tot genoemden datum zijn
ir totaal 2.074.691 (v.j. 1.745.525) biggen
gemerkt.
WAARSCHUWING
Men wordt vriendelijk verzocht in geen
enkele relatie te treden met of een verzoek
(b.v. om geld) in te willigen van een zekere
Chalau, die een brief toont van Mgr. Kan-
dthil, Aartsbisschop van Ernaculam, alvo
rens zich in verbinding te stellen met het
Bisdom van Haarlem.
SLOTZUSTERS PASSIONISTINNEN.
Inzegening van het klooster te Sittard.
Op 29 December e.k. zal Zijne Hoog
waardige Excellentie mgr. dr. G. Lemmens
het slotklooster der Zusters Passionistinnen,
toegewijd aan de Zalige Gemma Galgani,
inzegenen. Dien dag zulen de Zusters het
klooster in bezit nemen en er haar leven
van boete en gebed aanvangen. De mede
stichters en voornaamste weldoeners van
dit slotklooster zullen een persoonlijke
uitnoodiging ontvangen, aan de plechtig
heid deel te nemen en het nieuwe kloos
ter te bezichtigen.
DE ZALIGE GEMMA GALGANI.
Naar de Heiligverklaring.
De H. Congregatie der Riten heeft een
nader onderzoek ingesteld naar de won
deren, die voor de Heiligverklaring der Za
lige Gemma zijn voorgedragen. Men ver
wacht, dat in het begin van het volgend
jaar de laatste, plechtige zitting over het
onderzoek dezer wonderen zal plaats heb
ben, waarmee dan het eigenlijk proces af-
geloopen zal zijn, en de Postulator het z.g,
„Decreet del Tuto" kan aanvragen. De
strekking van dit Decreet is, dat er dan
niets meer aan de Heiligverklaring in den
weg staat.
