Het bezoek van den Koning der Belgen BUITENLAND De strijd in het verre Oosten WOENSDAG 23 NOVEMBER 1938 DE LEIDSCHE COURANT VIERDE BLAD - PAG. 13 DUITSCHLAND OOSTENRIJKSCHE OFFICIEREN VEROORDEELD De „Lokal Anzeiger" meldt, dat het Hof te Salzburg den vroegeren Oostenrijkschen generaal J. Stochmal veroordeeld heeft tot 8 jaar zware opsluiting, umdat hij in Juli 1934 de nazi's heeft laten fusilleeren, die Lambi eohthausen bij Salzburg bezet had den. Tevens werd de vroegere Oostenrijk- sche kapitein Rosenkranz tot zes jaar zware opsluiting veroordeeld. FRANKRIJK DE HERSTEL PLANNEN VAN REYNAUD Bijeenkomst van de financieelë commissie Gisietrniddag heatt de Fransche minister van financiën, Paul Reynaud, in de finan- cieele ccinmissie van de Kamer een uit eenzetting gegeven van zijn plannen. Hij begon met een overzicht te geven van den fittancieeien toestand, zooals deze was op het c ogenblik, dat hij de portefeuille aan vaardde en vervolgens zette hij de maat regelen uiteen, waarbij hij erop wees, dat het noodig is voor de verzekering van het evenwicht der begr oting 1939 een beroep te doen op het land. De uiteenzetting van den minister maakte een goeden indruk De minister-president Daladier verklaar de o.a. dat, indien de financieele comrms sie dien avond een motie van wan trouwen zou aannemen, nij de Britsche mi nisters, die vandaag worden verwacht, zou verzoeken hun reis naar Parijs uit te stel len. „Ik wil Chamberlein en Halifax niet ont moeten, met een motie van wantrouwen in mijn knoopsgat. Indien een motie van wan trouwen wordt aangenomen, weet ik wat mij te doen staat". Voorts heeft de financieele commissie gesproken over de motie, welke Vrijdag j.l. is ingediend door de Socialisten en Com munisten. De commissie^ heeft de Socialistische motie verworpen met 20 tegen 18 stemmen, bij 5 onthoudingen. Vervolgens is een motie, welke was in gediend door den Radicaal-Socialist Paul Bernier, welke door de regeering was aan vaard, aangenomen met 25 stemmen tegen 16. VERZET TEGEN DE DECRETEN Stakingen Gisteren hebben stakers de werkplaatsen van de metaalfabrieken Cail bezet. Zij wer den door de mobiele garde verdreven. Drieduizend arbeiders te Denain-Anzin zijn in staking gegaan uit sympathie met hun kameraden bij Cail en houden nog hun werkplaatsen bezet. Gisteravond is in de arbeidsbeurs een vergadering gehouden waarin de sprekers critiek uitoefenden op de decreten. De bond van arbeiders in de metaal industrie, aangesloten bij de CGT, heeft in een gisteravond te Valenciennes gehouden vergadering besloten vandaag een alge meen solidariteitsstaking te organiseeren uit sympathie met de stakers in het gebied van Valenciennes. HET BEZOEK DER ENGELSCHE MINISTERS Fransche persstemmen De bladen houden zich in hoofdzaak bezig met het bSÉoek van Chamberlain en Halifax aan Parijs." Het „Petit Journal" schrijft: Oin ons met Duitschland te verstaan, moeten wij een troef in handen hebben, en wel een groote- re kracht dan de zijne. Dit heeft het ka rakter van het bezoek der Britsche minis ters volkomen gewijzigd. Begoonnen in het teeken van vrede en verzuening, wordt het een schitterende betooging van Frank rijk en Engeland om tegenover het bru tale geweld een nog grootere kracht te plaatsen. De besprekingen zullen dus in hoofdzaak gaan over de bewapening en de samenvoeging der defensiemiddelen van beide landen. Volgens de „Petit Parisien" is minister Bonnet voornemens ook de kwestie der Duitsche Joden aan te roeren. Hij zal, aldus het blad, den Engeischen ministers voor stellen een beroep te doen op president Roosevelt zich te verstaan met sommige Zuid-Amerikaansche Staten, opdat aldaar gelegenheid tot vestiging voor de uitge wekenen komt. Bonnet za- hieraan toe voegen, dar Frankrijk bereid is een aantal vluchtelingen in zijn koloniën up te nemen In de „Populaire" richt Leon Blum een hartelijk woud van welkom tot de Britsche ministers. Onze gasten, zoo schrijft hij, zijn de vertegenwoordigers van Engeland, en er is geen politieke partij, die niet een steeds gicoiere toenadering en vriendschap tusschen onze beide landen en voolkeren wenscht. Wat brengt C hamberlain mee naar Parijs? De „Macin" verneemt uit Londen: Men meent te v.elen, dat Chamberlain voorstel len mede naar Parijs zal nemen voor een compro;ns, krachtens hetwelk de landen welke deel uit maken van de iiet-inmen- gingscommtssie de vrijheid zouden krijgen om, indien zij dat zouden wenschen, gene raal Franco de rechten van oorlogvoerende toe te xenr.en. TSJECHO SLOWAKIJE DE TOEKOMSTIGE NIEUWE PRESIDENT EMILE HATSJA CANDIDAAT. Emile Hatsja, de president van het op perste gerechtshof voor administratieve aangelegenheden van Tsjecho Slowakije, is candidaat gesteld voor het president schap der republiek. De verkiezing zal Donderdag worden gehouden. DE TERREUR IN DE KARPATHISCHE OEKRAÏNE. Volgens de „Lidove Noviny" heeft een Tsjecho-Slowaaksche patrouille in de buurt van Moekacevo-drie terroristen, die haar op Tsjecho-Slowaaksch gebied hadden aangevallen, doodgeschoten. Vier aanval lers zijn gevangen genomen. Bij Prislo zijn drie terroristen gedood. ENGELAND TERUGROEPING VAN DUITSCHEN AMBASSADEUR TEGENGESPROKEN. In gezaghebbende Duitsche kringen te Londen wordt meegedeeld, dat de berich ten als zou de Duitsche ambassadeur von Dirksen worden teruggeroepen naar Duitschland om overleg te plegen, onge grond zijn. Gezaghebbende kringen te Ber lijn noemen deze berichten misplaatst, en een woordvoerder deelde gistermorgen aan den Reutercorrespcndent mede, dat er op het oogeniblik geen aanleiding bestaat om den ambassadeur von Dirksen persoonlijk verslag te laten uitbrengen. Omtrent de afwezigheid te Berlijn van den Britschen ambassadeur, sir Neveille Henderson, wordt in Berlijnsche politieke kringen medegedeeld, dat de ambassadeur drie weken geleden naar Engeland is te ruggekeerd om een operatie te ondergaan. Aan de afwezigheid van den ambassadeur wordt derhalve geen politieke beteeken is gehecht. ROUWDIENST VOOR KONINGIN MAUD. In de kapel van Marlborough house is heden een rouwwdienst gehouden voor ko ningin Maud van Noorwegen. Tot de aan wezigen behoorden koning George, konin gin Elizabeth, koning Haakon en prins Olaf yan Noorwegen, koning George van Griekenland, de koningin-weduwe Mary, de ex-koningin van Spanje, de hertogen en hertoginnen van Gloucester en Kent, prins en prinses Paul van Joego-Slavië, verscheidene andere leden der koninklijke familie, leden van de Noorsche legatie en het Noorsche consulaat, enz. enz. Overeenkomstig den wen'sch van de overleden vorstin droeg de dienst een een voudig karakler en werd geen militair eerbetoon gebracht. HONGARIJE EEN POLITIEKE CRISIS SPLITSING IN DE REGEERINGS- PARTIJ. De regeeringspartij in Hongarije heeft een gevoelig verlies geleden, daar 57 ha- rere Kamerleden uitgetreden zijn. De par tij bezette tot dusver 170 van de 245 Ka merzetels, zoodat zij thans niet meer over een meerderheid beschikt. De afscheiding is een uiting van protest tegen Imredy s voornemen om den duur van de parlementaire behandeling van be langrijke wetsontwerpen op ten hoogste twee dagen vast te stellen. De opposanten verklaren, dat dit gelijk staat met afschaf fing van het parlementaire stelsel. Ock bevinden zich onder hen gematigden, die bezwaar hebben tegen den feilen anti-se- mietischen toon van de regeenngsbladen en tegen de anti-Joodsche plannen, die Imredy toegeschreven worden. Door deze ernstige splitsing is de positie van de regeermg-Imredy uiterst moeilijk geworden. Weliswaar heeft de minister president verklaard zijn taak te willen voortzetten, steunende op het deel, dat zijn politiek trouw is gebleven, maar in het ka binet zelf zijn verscheidene ministers, die min of meer de dissidenten aanhangen. In politieke kringen gelooft men daarom, dat het ministerie Imredy, dat vandaag voor het parlement moet verschijnen, desnoods de Kamers vcor drie maanden naar huis zal sturen. Het program inzake de herwonnen gebieden zou door wetsde- creten worden uitgevoerd. Nieuwe verkie zingen zouden worden voorbereid volgens een ander plan. Indien Imredy deze voornemens koestert hij moet thans immers den strijd aan binden tegen een aanzienlijk versterkte oppositie zou zijn politiek uitsluitend afhangen van de rechtsche extremisten, die het roerigste deel vormen van de nieuwe meerderheid. POLEN DE POSITIE DER JODEN. Te Warschau heeft zich. onder leiding van den opper-rabbijn van Warschau, een Joodsch comité voor kolonisatie gevormd. In zake de positie der Poolsche Joden wordt voorts opgemerkt, dat voor het eerst Eerste Leidsche Begrafenisonderneming voor Roomsch Katholieken GEVESTIGD 1882 G.H.KLEINHANS Pieter de >a Counstraai 22 TRANSPORT TELEFOON 1455 het beginsel van evenredigheid in een ar tikel van de „Iskra" vermeld wordt. Hier in staat n.l. het volgende: Het Poolsche volk geeft zich meer en meer rekenschap van de noodzakelijkheid het Poolsche be drijfsleven te emancipeer en van de Jood- sche tusschenpersonen, en een billijke ver houding te scheppen in de vrije beroepen, waarin de Joden een te groot aandeel heb ben. PALESTINA HET VRAAGSTUK DER DUITSCHE VLUCHTELINGEN. Palestina zou 100.000 immigranten kunnen opnemen. Het Joodsche Agentschap voor Palestina heeft een verklaring uitgegeven, welke het voorstel inhoudt 100.000 Duitsche Joden naar Palestina te zenden als eerste groep. Er wordt verklaard, dat er een land is Palestina dat zonder verwijl Duitsche Joden in grooten getale kan opnemen. 52 Jcodsche landbouwkolonies en de Joodsche gemeenschappen in Palestina, bijgestaan door Joden, in die landen leven, waar zij nog vrij zijn, en zijn bereid de financieele verantwoordelijkheid te aanvaarden en ook de organisatie op zich te nemen voor de directe opneming van 100.000 Duitsche Joden in Palestina, hetgeen feitelijk zou neerkomen op de geheele jonge generatie van de Duitsche Joden, die kunnen immi- greeren en zich aan nieuwe levensom standigheden aanpassen. Grooter plannen zouden verwezenlijkt kunnen worden, indien bevriende de re geeringen zouden helpen door een leening voor dit doel te waarborgen. DE TERREUR. Brug opgeblazen bij Irbid. De opstandelingen hebben in de buurt van Irbid met dynamiet een brug in de lucht laten vliegen, juist op het oogen- blik, dat een goederentransport passeerde. De trein is in het ravijn gestort. Er zijn verscheiden slachtoffers. Het treinverkeer tusschen Palestina en Transjordanië is ge staakt. AMERIKA TOELATING VAN DUITSCHE JODEN OP CUBA. President Laredo van Cuba heeft een decreet geteekend, waarbij den consulai- ren ambtenaren van Cuba wordt opgedra gen aan Europeesche Joden, overeenkom stig de immigratiewetten, visa te verstrek ken. De regeering zal evenwel alleen Jo den toelaten, die goed gezond zijn en over voldoende middelen beschikken om iets bij te dragen tot de economische ontwikkeling van Cuba. JAPANSCHE BERICHTEN. De strijd tegen de ongeregelde troepen. Volgens een communiqué van het Ja- pansche ministerie van oorlog hebben de Japansche krijgsverrichtingen tegen de Chineesche guerilla-troepen in het Zuide lijke deel van de provincie Sjansi een zeer bevredigend verloop. Twee Japansche afdeelingen zijn er in ge slaagd om 2.000 Chineezen te omsingelen en een vernietigenden slag toe te brengen. Een afdeeling cavalerie heeft voorts een troep Chineezen van 600 man sterkte ver slagen. Ook de Japansche luchtmacht is weer ac tief geweest. Een officieel bericht uit Sjanghai meldt, dat Japansche marine- vliegtuigen op 21 Nov. boven Kweilin in Kwangsi gevlogen hebben en het Chi neesche vliegveld aldaar gebombardeerd hebben. Dertien op den grond staande toe stellen, 2 vliegtuigen in de hangars en dé belendende gebouwen werden vernield. Het Chineesche afweergeschut trad in "werking en een Japansch toestel werd in brand ge schoten, doch slaagde er niettemin in vei lig naar zijn basis terug te keeren. DE SPAANSCHE BURGEROORLOG VAN HET SEGRE-FRONT. Legerbericht der rechtsclien. Van rechtsche zijde wordt medegedeeld, dat de regeeringstroepen over de Segre te ruggeslagen zijn en dat het front, dat werd ingenomen voor het offensief der regee- ringstroeen aan dit front, is hersteld. DE PLECHTIGHEDEN BIJ HET BELGENMONUMENT TE AMERSFOORT. Te ruim drie uur arriveerden eenige auto's, in de eerste waarvan gezeten wa ren de Belgische ministerpresident en mi nister van buitenlandsche zaken, Z.Exc. P. H Spaak en de Nederlandsche minister van buitenlandsche zaken, mr. J. A. M. Patijn. In de volgende auto was gezeten, de Belgi sche gezant te 's-Gravenhage, baron de Kerry met echtgenoot,e, terwijl voorts me- do waren gekomen, verschillende leden van de diplomatieke staf der legatie met hunne dames, verder de Nederlandsche gezant te Brussel, baron Ph. Harinxma thoe Slooten, en de vleugel-adjudant van den Belgi schen koning, generaal Nuyte. Zij werden door de reeds aanwezige autoriteiten be groet en stelden zich eveneens voor het mo nument op. Tegen half vier, terwijl de stortregen in hevigheid toenam, naderden de koninklij ke auto's. Koning Leopold stapte het eerst uit en hielp de koningin de auto verlaten. Ir de beide volgauto's zaten dezelfde leden van het kleine gevolg, die ook met de bei de vorsten den maaltijd ten paleize Soest- dijk hadden gebruikt. De militaire muziek zette de Braban- gonne in toen de koninklijke bezoekers hun auto verlieten. Nadat verschillende der aan wezigen aan den koning waren voorgesteld inspecteerde de koning en de koningin de eerewacht en vervolgens daalden zij van het hoofdgedeelte van het monument af om in langzaam tempo het voetpad dat naar het voorste gedeelte van het monument leidt, geheel te volgen, tot groote vreug de van de vele duizenden, die hier in een groote boog rondom het monument ston den opgesteld. Teruggekomen bij het hoofdgedeelte van het monument gaf de burgemeester van Amersfoort, graaf van Randwijck, den ko ning eenige uitleggingen omtrent de bouw wijze en symbolische beteekenis der ver schillende figuren. Vervolgens nam de ko ning de door een lakei gedragen groote bloemruiker over, bestaande uit witte se ringen met paarse orchideeën en ver sierd met linten in de Belgische kleuren en plaatste die aan den voet van het monu ment. Stram in de houding sloegen allen dit symnolische gebaar gade terwijl de mu ziek het Wilhelmus speelde, dat gevolgd werd door de Brabangonne. Hierna ont hulde de koning de beide bronzen pla quettes, die ter weerszijden in de beide torens zijn aangebracht, en die in het Fransch en in het Nederlandsch de reeds vernielde tekst bevatten. Toen de plechtigheid hiermede ten ein de was, begaven de koningin en de koning zich, voorafgegaan door den burgemeester, naar binnen, in het'monument, om de trap te beklimmen die naar de kamer leidt waar plaquettes zijn aangebracht van koningin Wilhelmina en koning Albert en van ver schillende hooge autoriteiten, Belgische en Nederlandsche, die in de mobilisatie jaren aan het vluchtelingenwerk hebben bijge dragen. Tot op den bovensten omgang be klommen de beide vorsten het monument, luide toegejuicht door de menigte toen zij boven verschenen. Na eenigen tijd binnen te hebben vertoefd, kwamen zij weer naar buiten, waar hun door twee kleine kin deren van bewoners uit de omgeving bloe men werden aangeboden. Ruim een kwartier na aankomst der hoo ge bezoekers namen gij afscheid van de aanwezige autoriteiten en terwijl de mu ziek de Brabangonne speelde, vertrokken zij in de hofauto's in de richting van Soest- dijk, wederom toegejuicht door het pu bliek, dat al dien tijd langs den weg was blijven wachten om op den terugtocht nog maals gelegenheid te hebben de Koningin en haar Belgischen gast hartelijk toe te juichen. VORSTELIJK BEZOEK AAN HET RIJKSMUSEUM In den namiddag, het was ruim vijf uur en de duisternis was reeds gevallen, heb ben Hare Majesteit de Koningin en haar hooge gast, Koning Leopola, gisteren een bezoek gebracht aan het Rijksmeuseu. Duizenden hadden zich in weerwil van de staag neervallende regen, opgesteld voor den oostelijken hoofdingang van het museum, waar de hofauto's, bijna een half uur na het vastgestelde tijdstip, komende uit Amersfoortvoorreden. Een hartelijk en langdurig gejuich begroette het vorste lijk gezelschap. In de met palmen en bloemen versierde hal ontving hier de hoofd-directeur, de heer F. Schmidt Degener, het hooge be zoek. Aanwezig was ok de ministeh van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen, prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine, die de Koningin ten geleide strekte, ter wijl de hoofddirecteur van het Rijksmu seum, de heer Schmidt Degener, koning Leopold van voorlichting diende. Tenge volge van de vertraging in de aankomst moest de rondgang door het vastgestelde gedeelte van het museum, in een sneller tempo geschieden. Geruimen tijd vertoefden koning Leo pold en zijn hooge gastvrouw voor Rem brandt's meesterwerk, de Nachtwacht, pralend onder de mystieke indirecte kunstverlichting. Den vorstelijken bezoekers werden ver- verschingen aangeboden. Tijdens den rondgang door het museum hebben zich Z. Exc. minister Spaak en de Belgische gezant bij ons Hof nog bij het gevolg aangesloten. De hooge bezoekers onderhielden zich met vele autoriteiten. De heer Schmidt Dege ner en minister Slotemaker de Bruine de den H.M. de Koningin en Koning Leopold uitgeleide, waarna naar het paleis werd gereden. GALACONCERT VAN DE GEMEENTE AMSTERDAM. Een schitterender aanblik dan bij welk gala-concert ook, dat we ons van de laatste jaren herinneren, bood gisteravond de groote zaal van het concertgebouw, ter ge legenheid van het gala-concert, aangebo den door het gemeentebestuur van Amster dam ter eere van het bezoek van koning Leopold van België. De indeeling van de zaal wasvoor dit bijzondere concert veranderd, en aan den kant tegenover het podium was tegen den achterwand van de zaal de koninklijke loge ingericht, op een verhoogde estrada, welke men langs twee met loopers belegde trap pen ter linker- en ter rechterzijde kon be treden. Vooraan in het midden van deze estrada stonden de beide fauteuils voor de twee vorstelijke bezoekers, terwijl daar achter de stoelen voor de léden van het gevolg geplaatst waren. Van het midden dezer estrada liep een breed gangpad naar tiet podium. De stoelen ter weerszijden van dit pad waren zoodanig opgesteld, dat men aan beide kanten met het gezicht er heen gewend zat. De zaal en de balcons vulden zich met een talrijk publiek. Links van het middenpad zaten op de voorste rijen de dames van de leden van het dagelij ksch bestuur der gemeente Am sterdam, daar achter de leden van dsn ge meenteraad met hun dames, hoogleeraren ier gemeente-universiteit en andere nota belen. Op de voorste rijen ter rechterzijde zaten de leden van den ministerraad, mi litaire, geestelijke en rechterlijke autoritei ten, oud-ministers en andere notabelen o.a. de burgemeester van 's-Gravenhage en Rot terdam. Dichter naar het podium toe had den de leden van het diplomatieke corps hun plaatsen en achter hen de leden van het consulaire corps. Kort voor half tien hadden allen hun plaatsen ingenomen en arriveerden de hof- dignitarissen, die hun plaats op de ko ninklijke estrada hadden. Onder hen be vond zich ook de Bslgische minister-presi dent Spaak, die gekleed was in rok, en zich aan het begin van de rij der Nederland sche ministers zette, naast zijn Nederland- scnen ambtgenoot van buitenlandsche za ken, jhr, J. A. N. Patijn. Onder het gejuich van de dichte menig te, die zich ondanks de avondlijke duister nis langs den geheelen weg van -het ko ninklijk paleis naar het concertgebouw had geschaard, arriveerde even voor half tien de koninklijke auto, waarin koning Leo pold naast koningin Wilhelmina had plaats genomen, voor dén ingang van het concert gebouw aan de Jan Willem Brouwerstraat, waar de geheele vestibule geheel met tapij ten, bloemen en planten was versierd. Hier werden de hooge gasten ontvangen en verwelkomd door burgemeester dr. W. de Viugt, met alle leden van het college van B. en W. en de gemeente-secretaris mr. S. J. van Lier. Zij begaven zich met klein gevolg naar de smaakvcl versierde tover en van hier uit werd te ruim half tien de zaal betreden door den ingang, vooraan ter linkerzijde van het podium. Allen hadden zich van hun plaatsen ver heven toen het concertgebouworkest on der leiding van prof. dr. Willem Mengel berg de Brabangonne inzette. Voorafgegaan door de beide hofmaarschalken en daar achter de gemeentesecretaris, dan volgden begeleid door den in ambtscostuum geklee- den burgemeester van Amsterdam, dr. de Vlugt, de koningin en koning Leopold. De Koningin was gekleed in een slee- pende. taupe-k'.eurige robe, waarbij zij een groote ruiker paarse archideeën droeg, en zij had een diamanten diadeem in het haar. Over de japon droeg zij wederom het viclette grootlint van de Leopoldsorde van België. De Koning was, zooals tijdens dit ge hele bezoek voortdurend, weer in den khaki generaalsuniform met het grootkruis van den Nederlandsch en Leeuw. Statig schreed de stoet langs het mid denpad naar de v erhooging, tusschen de rijen genoodigden, waarvan de dames de voorgeschreven reverence maakten, de hee- ren een eerbiedigen buiging. Nadat de Koningin en de Koning even eens hun plaatsen hadden ingenomen keer de prof. Mcnge'berg zich vragend naar de koninklijke bezoeAers en door een vriende lijke hoofdknik gaf de Koningin toestem ming, het concert te doen beginnen. Hel programma bestond uit de ouverture Cyrano de Bergerac van Joh. Wagenaar, en uit de Variations Symphoniques voor pia no van César Franck. Als solist trad de pianist Willem Andnessen op, die zeer har telijk door het publiek werd beloond met een luid langdurig applaus, waartoe de Ko ningin het sein gaf. Als laatste nummer van het programma voerde 't concertgebouworkest Beeihovens Vijfd* Symphonic uit. Koning Leopold las terde gedurende hei grootste gedeelte van den avond met ce kin op zijn hand steu nend en blijkbaar diep onder den indruk van net machtige werk. In het luide ap plaus, dat volgde. liM prof. Mengelberg het orkest deelen. Te omstreeks elf uur was het concert af- geloopen Op cezolfde wijze als zij .varen binnengeleid verlieten de vorstelijke perso nen en de leden van hun gevolg de zaal, wederom ender de tonen van de Br '.tan- vcnne en weer uitge'eide gedaan door -Jen burgemeester en de overige leden va i het I dagelij ksch bestuur der gemeente. Byitcn sloncien weer duizenden langs

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 13