HET VOLMAAKTE BEREIKT DONDERDAG 17 NOVEMBER 1938 DE LEFDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 Abonnementsprijs: voor Leiden 19 cent per week; 2.5Ü per kwartaal. Bij onze agenten ^0 cent per week; 2.60 per kwartaal. Franco per post 2.95 per kwartaaL Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal. Losse nummers 5 cent, met geïlL Zondagsblad 9 cent Advertentiën: 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. HOE WORDT HET WEER? MINDER KOUD. De Bilt seinl: Verwachting: Zwakke tot matige wind in den nacht en den ochtend, overigens ne velig tot betrokken of zwaar bewolkt, wei nig of geen neerslag, iets zachter. Hoogste barometerst.: 770.4 te Groningen. Laagste barometerst.: 741.7 te Seydisfjord. Langs de scheiding tusschen twee lucht- massa's, welke gisteren van Frankrijk via Midden-Duitschland naar het Oosten liep, ontwikkelde zich een ondiepe depressie, welke de hooge druk over Centraal-Euro- pa aanzienlijk in beteekenis deed afnemen. Een rest van het hoogedrukgebied bevindt zich nog over onze omgeving. Op het ge- heele vasteland bleef het somber mistig of nevelig weer, terwijl langs de schei dingslijn van de verschillende lucht-mas- sa's plaatselijk groote hoeveelheden regen vielen (Biarritz 42 m.m.). De depressie op den Oceaan trok over IJsland naar het Noord-Oosten. Ten Zuiden van Groenland voert een krachtig Westelijke luchtstroo- ming koude polaire lucht aan, welke reeds tot nabij Ierland is doorgedrongen. Hier en daar tapte men op de Britsche Eilanden lichte tot matige regen af. Over het alge meen zijn de ochtendtemperaturen lager dan gisteren. In Midden-Zweden komt lichte tot matige vorst voor. Voor onze omgeving is nog ne velig tot betrokken of zwaar be wolkt weeh te verwachten met plaat selijk mist in den nacht en des ochtends. Neerslag van beteekenis is niet te voorzien. Ket wordt iets zachter bij zwakken tot matigen wind uit Zuidelijke richtingen. LUCHTTEMPERATUUR. 6.8 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.: Van Donderdagnamiddag 4.35 uur tot Vrijdagmorgen 6.55 uur. HOOG WATER. Te Katwijk aan Zee op Vrijdag 18 Nov. voorm. 11.40 uur. Maan op 3.17 uur Vrijdagnacht. Maan onder 14.17 uur Vrijdagmiddag. BINNENLAND MAANDELIJKSCHE VERKEERS ONGEVALLEN CIJFERS. De door het Centraal Bureau voor de Statistiek geregeld gepubliceerde cijfers omtrent het aantal verkeersongevallen toont sinds Mei van dit jaar een weinig gunstig beeld, schrijft de K.N.A.C. Voor de laatste 5 maanden zijn de cijfers als volgt (tusschen haakjes de cijfers van 1937). gedood ernstg gewond Mei 49 (61) 387 (446) Juni 66 (41) 384 (453) Juli 71 (47) 401 (390) Augustus 68 (64) 429 (471) September 68 (61) 452 (4711 De drie geboden voor een veilig verkeer zijn: Weest voorzichtig weest beleefd volgt de verkeersregels op. Het laatste gebod eischt tevens een gron dige kennis dier regels. Te dien einde zij er nog eens aan herinnerd, dat bij nade ring van een voorrangsweg hetgeen wordt aangeduid door een driehoekig bord op de punt (omgekeerde driehoek) on voorwaardelijk doorgang dient te worden verleend aan alle verkeer op dien voor rangsweg, onverschillig of dat verkeer van rechts of van links komt. Een veel ge maakte fout welke strenge afkeuring verdient is het gedeeltelijk oprijden van den voorrangsweg van een der zijwe gen, in het Vertrouwen, dat het verkeer op den voorrangsweg wel naar het midden van dien weg zal uitwijken. De onver- ".achtsche koerszwenkingen, die hierdoor oeten worden gemaakt, kunnen tot ern- j verkeersongevallen aanleiding geven. DIENSTVOORWAARDEN VOOR HET P.T.T.-PERSONEEL. De hoofdbesturen van de vier postale organisaties, te weten de Centrale Bond van Nederlandsch Post-, Telegraaf- en Tele foonpersoneel (C.B.P.T.T.), de Nederland- sche R. K. Bond van P.T.T.-personeel ,,St. Petrus", de Centrale Nederlandsche Ambte- r.aarsbond (C.N.A.B.) en de Nederlandsche Bond van Christelijk Prot. Post-, Telegraaf- en Telefoonpersoneel „Door plicht tot recht", kwamen dezer dagen te 's-Graven- bage bijeen, ter bespreking van de arbeids voorwaarden van het P.T.T.-personeel. Besloten werd een bijzondere audiëntie aan te vragen voor de vier voorzitters, bij den minister van binnenlandsche zaken, over enkele onderwerpen, waaromtrent in het georganiseerd overleg bij P.T.T. geen cf een onbevredigende oplossing werd ver kregen. BOUW VAN WONINGEN VOOR GROOTE GEZINNEN. De minister van binnenlandsche zaken heeft aan de gemeentebesturen een schrij ven gericht in aansluiting aan zijn circu laire van 23 Juni j.l., waarbij een regeling voor den bouw van woningen voor groote gezinnen in uitzicht werd gesteld. In dit schrijven deelt de minister mede, dat tenbehoeve van den bouw van wonin gen voor groote gezinnen met beperkt in komen, die niet in staat zijn, de huur van een voor zulk een gezin voldoend ruime woning te betalen, door het werkfonds gel den beschikbaar worden gestel-el onder de volgende voorwaarden: a. Onder een groot gezin wordt verstaan een gezin met meer dan vijf inwonende kinderen; b. De voorschotten moeten worden terug betaald bij wijze van annuïteiten in dier voege, dat gedurende ten hoogste 15 jaar een annuïteit zal gelden, berekend naar een rente van 3 1/2 procent en gebaseerd op een aflossingstermijn van de voorschot ten van 40 jaar. Na afloop van deze periode zal met be trekking tot het dan bestaande schuld restant een nieuwe annuïteit worden vast gesteld, gebaseerd op een aflossingstermijn van de voorschotten van 40 jaar. Na afloop van deze periode zal met be trekking tot het dan bestaande schuldres tant een nieuwe annuïteit worden vastge steld, gebaseerd op een rentevoet van 3 1/2 procent en een looptijd van 35 jaar, of zoo veel langer of korter als in verband met de dan geldende omstandigheden noodig moet worden geacht. Deze voorschotten worden bepaald op zoodanige bedragen, dat de annuïteitslasten gelijk of nagenoeg gelijk zijn aan die, welke zouden drukken op de exploitatie van, voor de categorié van bewoners geschikte, wo ningen van normaal type, d.w.z. met drie slaapvertrekken, die te zelfder tijd in de zelfde gemeente zouden worden gebouwd. Tot dekking van het deel der stichtings- kosten, dat geacht wordt overeen te komen met de extra-kosten, tengevolge van de meerdere noodzakelijke woonruimte, wor den bijdragen a fonds perdu verstrekt; c. De bouw en exploitatie der woningen moet plaats hebben, hetzij door vereenigin- gen, vennootschappen of stichtingen, uit sluitend in het belang van verbetering der volkshuisvesting werkzaam en als zoodanig toegelaten, hetzij door gemeenten. CRISISCREDIETREGELING VOOR DEN MIDDENSTAND. Een uitbreiding. De minister van financiën heeft aan de Tweede Kamer o.a. het volgende medege deeld. Bij de wet van 14 Juni 1934 werd op de begrooting van financiën voor 1934 een artikel uitgetrokken, strekkende onder meer tot dekking van verliezen, welke voor het rijk voortvloeien uit de z.g. „crisiscrediet- regeling" voor den middenstand. Een zelf de artikel kwam ook op de daaropvolgende begrootingen voor. De „algemeene regels", welke voor deze credietverleening gelden, zi.'n laatstelijk ter kennis van de Kamer gebracht door toevoeging van die regelen aan de memorie van antwoord op het voor- loopig verslag betreffende het zevende hoofdstuk b. der rijksbegrooting voor het jaar 1936. De wenschelijkheid is gebleken deze „al gemeene regels" te herzien. De credietver leening toch op den voet van de geldende regeling beperkt zich tot volwaardige mid- denstandsbedrijven, welke uitsluitend ten gevolge van „crisisomstandigheden" in li quiditeitsmoeilijkheden zijn geraakt. Het wordt echter steeds moeilijker, de finan- cieele moeilijkheden, waarin degenen, die een beroep op deze regeling doen, verkee- ren, toe te schrijven aan de reeds verschei dene jaren geleden ingetreden economische crisis. Zonder in het karakter van den maat regel, die naar algemeene erkenning, guns tige resultaten heeft afgeworpen, verande ring te brengen, moest de omschrijving der gevallen, welke voor zoodanige hulpver- ieening in aanmerking komen, worden her zien. De „algemeene regels", volgens welke deze credieten worden verleend, zijn der halve gewijzigd in den zin, dat de crediet verleening zal strekken ter tegemoetkoming aan liquiditeits-moeilijkheden, waarin overigens volwaardige middenstandsbe- drijven, buiten de schuld van den onderne mer, zijn geraakt uit hoofde van in den be trokken bedrijfstak heerschende omstan- oigheden, terwijl de eisch, dat het bedrijf moet bestaan hebben vóór 1 Januari 1930, is vervangen door den eisch dat het bedrijf gedurende ten minste vijf jaar heeft be staan. Tenslotte wordt nog in herinne ring gebracht dat het in het voor nemen ligt, om ook, wanneer het indertijd voor den bedoelden steun maatregel gestelde maximum van 2.000.000 is bereoikt, met de cre dietverleening voort te gaan, en derhalve de genoemde grens zoo noodig te overschrijden. Politieke school Namens het bestuur van den R.K. Sta- tenkring „Leiden" is aan de besturen en leden der afdeelingen van de R.K. Staats partij in den Statenkring „Leiden" de vol gende circulaire gericht: Met de oprichting van de politieke school, welke 22 Nov. a.s. des avonds te 7.30 uur in de R.K. H.B.9., Mariënpoel- straat te Leiden zal worden geopend, heb ben wij alle afdeelingsbesturen in kennis gesteld. Zelden werd er een meer dankbare ge legenheid geboden om ons Katholieke volk de noodige Staatkundige scholing by te brengen In het kader van ons Part ij werk bezien, behoort de gestadige voorlichting der kie zers tot een der meest belangrijke taken, die wij hebben te vervullen. De politieke school moet dus slagen! En dat kan, wanneer de afdeelingsbesturen van de R.K. Staatspartij voldoende mede werken. Nog deze week moeten de besturen of minstens de dagelijksche besturen van de afdeelingen, hun volle aandacht schenken aan dit onderdeel van het Staatkundige vormings- en voorlichtingswerk. Elke afdeeling van de R.K. Staatspartij in den Statenkring „Leiden", moet minstens zorgen, dat er deelnemers zijn. Vooral voor afdeelingen in de onmiddellijke omgeving is het een gemakkelijke gelegenheid voor staatkundige scholing. Natuurlijk is er plaats voor ouderen; deze zullen zelfs zeer welkom zijn, maar ook vooral moet er aandacht worden be steed aan de Jongeren, de Propagandisten, de Jonge Middenstanders en de leden van de St. Josephsgezellen. Zij toch zullen, wie weet hoe spoedig ook eens geroepen worden om leiding te geven. Onze taak is het te zorgen, dat geschool de propagandisten worden opgeleid, waar aan de Partij nog immer een sterke be hoefte heeft. Wat wij vragen. Elk afdeelingsbestuur van de R.K. Staatspartij schenke nu eens de volle aan dacht aan die nieuwe onderdeel van staat kundige vorming. Zij toch weten, of kunnen met eenig overleg zoo goed te weten komen, wie ge schikt en genegen zijn, voor wie het een welkome en gemakkelijke manier is, zijn kennis te verrijken. De politieke school kan met uw aller medewerking slagen. Dit zal ten goede ko men aan onze Katholieke zaak, maar voor- BIJ DE OVERDEKTE Kalfs-, Rund. of Varkensvleesch uit onze electrisch gekoelde etalage glasvitrine. Voor Fijne Vleeschwaren Cnze Rec'eme is DE KVVMiTEIT Geen Filialen - Tel. 1284 al voor de toekomst van- alle afdeelingen in den Kring Leiden. Wij rekenen op u! Voor het bestuur, H. J. VAN MIL, secr. Zoeterwoude, 14 November 1938. Ook uit de afdeelingen (in de omgeving), behoorende tot den Statenkring Gou da, kan men zich opgeven. Wy willen gaarne de belangstelling trek ken naar deze nieuwe ontwikkelings-moge- lijkheid. 't Is inderdaad voor hen, die over poli tiek willen meepraten, noodzakelijk, dat zij, in groote lijnen althans, weten, wat politiek is, en kennen de groote princi- pieele politieke vraagstukken. Wie zonder die kennis over politiek mee praat, zal er vaak over praten op een ma nier, die een verstandig mensch onwaar dig is. Leiding geven zonder kennis van zaken, zonder geschoold te zijn, is heele- maal uit den booze! Wij vertrouwen daarom, dat de belang stelling voor de politieke school niet tot slechts enkelen beperkt zal zijn! Geslaagde verduiste ringsproef in het Zuidelijk stadsdeel Behoudens kleine uitzonde ringen werkte de burgerij uitstekend mede De eerste verduisteringsproef te Leiden is gisteravond gehouden en wij mogen zeg gen, dat zij goed geslaagd is. Er zit aan zulk een verduisteringsproef heel wat vast, heel wat meer dan de opper vlakkige toeschouwer zou denken. Dat kon men waarnemen op het politiebureau, waar het eenige uren van tevoren een drukte van jewelste was. Natuurlijk waren er heel wat mannetjes noodig om de con trole over de genomen maatregelijk uit te oefenen, men moest het doorgaand ver keer leiden, kortom er was zooveel te doen, dat er een stroom van politie-agen- ten en helpers moesten worden uitgezet. Omdat de gewone politie-diensten in de overige stadsdeelen eveneens moesten doorgaan waren voor de verduisterings proef alleen agenten uit den ochtenddienst gerequireerd. Voorts waren de leden van de Burgerwacht opgeroepen, niet alleen de mobiele garde, doch ook de burger-leden, de E. H. B. O.'ers en de Leidsche Reddings brigade. Allen werden voorzoover noodig op het politiebureau voorzien van de noo dige legitimatie-bewijzen, benevens in rui me mate van blauw papier om waar noo dig voor de afscherming van verlichtingen te zorgen. Op alle bruggen en andere toegangswe gen tot het te verduisteren stadsgedeelte waren posten uitgezet en van half negen tot half tien trokken allen uit om hun plaats te gaan bezetten. Ten einde de lichten van de voertuigen te laten dooven voor het doorgaand ver keer waren op de Korevaarstraat en Le vendaal en Hooge Rijndijk blauwe licht punten aangebracht, ter rechterzijde waar van het verkeer geleid wérd. Bij vreemde lingen werd het achterlicht van de auto's met blauw papier afgedekt. Stadgenooten dienden daarvoor zelf te zorgen. De stadstram reden niet verder dan tot aan het Stadhuis op de Breestraat. Door gaande trams naar Den Haag reden met afgedekte lichten gewoon door. Dan: te half tien werden alle lichten ge doofd. De stad, ten Zuiden van den Nieu we Rijn, werd in het pikkedonker gehuld. De straatverlichting stokte plots, de recla mes- en etalage-verlichtingen stierven weg en in alle huizen zoo moest het tenmin ste werd gezorgd, dat er naar buiten geen licht zou uitstralen. 't Was even een vreemd gevoel in de pikdonkere straten te vertoeven. Daar waar de straatverlichting electrisch Lr, was het volslagen duister, in de straten met gasverlichting gaven de nachtpitjes tenminste nog eenige aanwijzing welke weg men moest volgen. De raadgeving tot de burgerij: blijf in uw huizen, er is op straat niets te zien, heeft als 't ware een averechtsche uitwer king gehad. Het was in de pikdonkere stra-' ten drukker dan anders en eerst toen de verveling begon, zakte de belangstelling af. Het slagen van een verduisteringsproef hangt natuurlijk geheel af van de vraag of de burgerij de voorgeschreven maatregelen nakomt. 't Is voor de gemeente niet moeilijk de straatverlichting te dooven, 't is ook niet moeilijk om de geheele stad in duisternis te hullen, maar daar zit 'm juist de kneep: de burgerij moet in haar huizen licht be houden, doch het schijnsel er van mag niet op de straat komen. Natuurlijk waren er ook hier zondaars. Van halsstarrigen konden we ten dezen opzichte gelukkig niet spreken, onkunde of onachtzaamheid waren de voornaam ste factoren, welke - overtredingen deden begaan. Om deze te constateeren waren er con troleposten ingericht op den watertoren aan den Hoogen Rijndijk, op de fabriek van de firma Van Wijk en Co. op het Levendaal, en op den 40 M. hoogen toren van de Pe- truskerk. Zoodra van een dezer posten onvoldoen de beschermde lichten werden waargeno men, werden manschappen uitgezonden om de bewoners er op attent te maken. Boven dien controleerden de z.g. blokposten voor een intensieve controle en voorzoover thans bekend werd nergens eenige onwil van de zijde der burgerij bespeurd. De officieele rapporten der waarnemers worden deze week echter binnen verwacht. Resumeerende mogen we zgegen, dat deze eerste proef uitstekend is geslagd. Binnenkort zal een proef op groote schaal worden gehouden. Te verwachten is, dat dit een provinciale oefening zal zijn. Een beslissing daarover is spoedig te verwach ten. R.K. STATENKRING „LEIDEN Gisterenavond hield de R.K. Statenkring „Leiden" een alVmeene vergadering in den Burcht te Leiden. Buiten het bestuur waren aanwezig, afgevaardigden van de afdeelingen: Hillegom, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Noordwijk, Noordwijker- hcut, Sassenheim, Voorhout, Voorschoten, Zoeterwoude, H. R. en de Zilk. De voorzitter, de heer H. Bader, opende de vergadering en zeide, dat het bestuur volgens het reglement verplicht is voor de aanwijzing van candidaten voor de Prov. Staten tijdig een vergadering te beleggen, om verschillende besluiten voor de candi- daatstelling te nemen. Hij hoopte, dat bij de verkiezingen in het begin van het volgend jaar geen 14, maar weer 16 Kath. candidaten gekozen zullen worden. Door den secretaris, den heer H. J. van -Mil, werden de notulen gelezen, welke on veranderd werden goedgekeurd. Van de leden van het voorloopig Col lege van samenwerking uit de 4 Kieskrin gen in Zuid-Holland was een schrijven in gekomen, waarin werd medegedeeld de oprichting van een Provinciale Centrale. Hierbij werd vorzocht medewerking te willen vérleenen en opgave te willen doen van de namen van afgevaardigden en hun plaatsvervangers. De door het bestuur reeds verleende medewerking werd met algemeene stemmen goed|ekeurd. Als afgevaardigde voor de Prov. Cen trale zijn door het bestuur aangewezen de heeren J. Kortekaas te Lisse en H. J. van Mil te Zoeterwoude en als plaatsvervangers de heeren J. Schouten te Zoeterwoude en C. P. Paardekooper te Oegstgeest. Nu volgde een kort verslag van de op richtingsvergadering van de Centrale, waarin twee leden van den Kring Leiden n.l. de heeren mr. Bolsius en v. Mil in het bestuur waren gekozen. Reeds thans heeft de Prov. Centrale haar oordeel uitgespro-' kern, wat ter kennis van de afdeelingen kan worden gebracht, dat het ongewenscht moet worden geacht: lo. Het 2de Kamerlidmaatschap te ver eenigen met het lidmaatschap der Provin ciale Staten. 2. Een candidatuur van de Provinciale Staten te aanvaarden, of te stellen, wan neer de candidaat den leeftijd van 65 jaar heeft bereikt. De heer Alkemade, Noordwijk, en Schra- ma, Sassenheim, vragen of het voor wat betreft de leeftijd verplichtend gesteld wordt. De voorzitter deelt mede, dat vol gens de circulaire de wenschelijkheid wordt uitgesproken. De heer Warmerdam, Zilk, vraagt wakr- om men 2de Kamerleden wil uitschakelen. De secretaris deelt mede, dat men daar mede meer belangstelling wil wekken voor de politiële en ook anderen de gelegenheid wil bieden. Ook werd als bezwaar gevoeld het gelijktijdig vergaderen. Besloten werd deze adviezen aan de af deelingen mede te deelen. Mr. Bolsius deel de nog mede, dat door de Provinciale Cen-- trale reeds een advies voor de candidaat- stelling is gemaakt, wat nog deze week aan de afdeelingen bekend^ gemaakt zal worden De politieke school. Door een commissie uit het bestuur is na het verzoek op de laatste algemeene vergadering, om te komen tot oprichting van een politieke school, het voor bereidend werk verricht. Mr. Bolsius geeft hier van een kort verslag en vertrouwt, dat de afdeelings-besturen dit nieuwe instituut zullen wilen propageeren, en zórgen voor voldoende deelnemers. Aan de hand van de aan alle afdeelingen verzonden circulaire, mogen wij verwach ten dat de besturen nog deze week hieraan zullen medeworken. Ook uit de omgeving en behoorende tot de Statenkring Gouda kon men zich opgeven. De voorzitter brengt dank aan de commissie en hoopt dat de afdeelingen een groot aantal deelnemers voor de school zullen leveren. De heer Manders, Leiden, vraagt om er nog een schriftelijken cursus naast te stellen. Mr. Bolsius meent dat dit schade kan doen aan het thans opgezette plan en zou willen stel len daarop niet in te gaan. De heer Man ders kan zich daar mede vereenigen en wil toezien hoe de school zich ontwikkelt. Bij punt 4 der agenda. Bepaling van het gestelde in artikel I van de regelen voor de verkiezing der candidaten voor de Pro vinciale Staten van de R.K. Statenkring „Leiden" werd door het bestuur voorge steld: a. Het aantal te stellen candidaten te be palen op zes. b. De termijn van indiening voor candi daten te bepalen, tusschen 17 November 1938 en 18 Januari 1939. c. De stemming over de candidaten in de afdeelingen te doen houden op Zondag 19 Februari 1939, en te bepalen dat er ge stemd moeten worden zes candidaten'. d. De inzending der processen-verbaal te doen geschieden voor of op 20 Februari 1939 voor des n.m. 5 uur ten huize van den secretaris te Zoeterwoude Hooge Rijndijk F 163, of tusschen zes uur en half zeven te bezorgen aan hotel „Den Burcht" te Leiden. Met algemeene stemmen w&rd hiertoe besloten. De voorzitter herdenkt het overlijden van den heer Verweij z.g. die zooveel jaren voor de Katholieke zaak heeft gewerkt, ook als voorziter van een afdeeling van de Staatspartij en hoopt dat hij zijn eeuwig geluk in den Hemel reeds is binnengegaan. Deze woorden wei'den door alle aanwezi-. gen staande aangehord. De heer Bader zal geen candida tuur meer aanvaarden De heer Bader deelt tevens mede, dat hij geen candidatuur meer zal aanvaarden. Ik ben, aldus de voorzitter, 12 jaren als uwe afgevaardigde lid van de Provinciale Staten geweest en ik meen thans dit werk aan jongeren te moeten overlaten. Ik dank U allen voor het in my gestelden vertrou wen en verzoek U dezen dank aan uwe afdeelingen over te brengen. De 2de voorzitter de heer Heemskerk, dankte namens het bestuur en de afge vaardigden den heer Bader voor alles, wat hij als Statenlid heeft gedaan en voor zijn bereidwilligheid om ons gedurende 3 periodes te willen vertegenwoordigen. Hierna werd de vergadering gesloten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2