DONDERDAG 17 NOVEMBER 1938 30ste Jaargang No. 9186 Se Telefoon: Redactie 15. m Adv. en Abonm-tarieven zie pag. 2 Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. - Postbus 11. V Het vluchtelingen vraagstuk Er zijn omstandigheden, waarin niet wordt geredeneerd, maar gedaan! Aldus sprak dr Deckers in de Tweede Kamer in verband met het vluchtelingen-vraagstuk. Wij gaan niet zóó ver, dat wij van de regeering vragen, niet meer te redeneeren ook niet en zelfs juist niet onder om standigheden, die zoozeer het gevoel tref fen en ontroeren. Wij vragen van de regeering wel, om te doen te doen, als resultaat van een redeneering, die is opgebouwd in het licht van de Christelijke beginselen van de waarachtige liefde, welke verstand èn igevoel laat spreken en samen-beslissen in een, soms schijnbaar onredelijke, maar in wezen toch redelijke en schoone har monie. Wij hebben echter geenszins den indruk, dat de regeering zich te veel door het ad vies van dr Deckers laat leiden en doet zonder te redeneeren! Integendeel, 't schijnt ons eerder toe, dat de regeering, redeneerend, een zeer g r o o t e voorzichtigheid betracht en zeker niet te gauw overgaat tot het stellen van een daad, waarbij vreemdelin gen worden toegelaten. Niet teneenen- male overbodig en misplaatst schijnt ons zelfs de aansporing, om de grenzen open te stellen althans voor die gevallen, waar in men zekerheid heeft van onderdak en onderhoud voor de vluchtelingen, en de genen, die dat ondeidak en onderhoud verschaffen, óók een zekere waarborg geven voor een behoorlijk optreden dier vreemdelingen tijdens hun verblijf in ons land, gedurende welken tijd zij een zeker patronage over hen voeren. Met andere woorden: niet teneenenmale overbodig en misplaatst schijnt ons de aansporing aan de regeering om wat meer soepelheid te be trachten! UE WERELD IN VOGELVLUCHT LONDEN: Het probleem- van de uit Duitschland uitgeweken Joodsche vluch telingen houdt de regeeringen bezig. Frank rijk houdt zich wat achteraf, het heeft al zooveel vluchtelingen uit alle oorden der wereld geherbergd en heeft op het oogen- blik met z'n eigen huishouding genoeg te stellen. Doch Engeland en de Vereen. Sta ter. en Nederland (ons land voornamelijk als een der meest voor de hand liggende doorgangslanden) beraadslagen op het oogenblik, wat er gedaan kan worden voor deze menschen. In welingelichte Britsche kringen ver luidt, dat de regeering van Britsch Guyana is uitgenoodigd, onmiddellijk de mogelijk heid te bestudeeren van de vestiging van Joodsche kolonisten. Voor alles moet wor den nagegaan of deze kolonisten in land bouw of industrie een bestaan zullen kun nen vinden. Er moet tenslotte toch ergens een plekje zijn, waar Ahasverus rust kan vinden. ROME: Gisteren is te Rome het docu ment onderteekend, waardoor het Britsch- Italiaansch accoord van kracht is gewor den. Daarmede is een heele stap gedaan in de richting van een betere verstandhou ding. De Fransche bladen wijzen erop, dat het accoord niet dat effect heeft gehad, wat men er in het voorjaar van verwacht had, met name niet de oplossing gebracht heeft van het vrijwilligers-vraagstuk. Dat is inderdaad zoo, maar er blijft nog ge noeg over; een voortdurende spanning tus- schen Engeland en Italië kan nooit goed zijn. BERLIJN: Op het tijdstip, dat de open bare meening van geheel de wereld zich keert tegen de geweldmethoden van de Duitsche regeering, publiceeren Engeland en Frankrijk verklaringen, waarin gezegd wordt, dat afstand van koloniaal gebied aan Duitschland niet wordt overwogen. Het is dus een voorloopige afwijzing van de Duitsche koloniale eischen. Het pro bleem zelf is daarmede echter nog niet van de baan. RIJKSMIDDELEN. Over de eerste tien maanden van dit jaar ging de opbrengst ƒ9 millioen boven de raming uit. De opbrengst der Rijksmiddelen bedroeg over de maand October ƒ36.140.473, het geen 1.996.646 meer is dan over October 1937 en 371.723 meer dan de raming. Over de eerste 10 maanden van dit jaar brachten de Rijksmiddelen op ƒ366.697.118 of 5.776.831 meer dan over hetzelfde tijd vak 1937 en 9.009.618 meer dan de ra ming. Voor de Joodsche vluchtelingen VELE JOODSCHE VLUCHTELINGEN AAN ONZE GRENS. Grensbewaking opnieuw versterkt. De regeeringspersdienst deelt het volgen de mede: Ten onrechte blijkt hier en daar in het buitenland de meening te hebben postge vat dat Nederland zijn grenzen voor Jood sche vluchtelingen zou hebben opengesteld. Vanzelfsprekend is dit niet het geval. Zoo- ais reeds werd bekend gemaakt, zal slechts een zeer beperkt aantal vluchtelingen in Nederland kunnen worden toegelaten. Voor eike persoon en voor elk geval afzonderlijk is een speciale beslissing van den Minister van Justitie noodig. Elke binnenkomst zon der voorafgegane vergunning moet dan ook worden geweigerd. Mogelijk mede als ge volg van de verspreiding van geruchten in het buitenland als zouden Joodsche vluchtelingen op groote schaal hier worden toegelaten, wordt thans zoodanige druk op onze grens uitgeoefend, dat het noodig is gebreken de grensbewaking opnieuw te versterken. Afgekeurd moet worden het gedrag van Nederlanders die per auto of trein Jood sche kinderen naar Nederland pogen over te brengen. Een dergelijke ongeordende aanvoer van vluchtelingen kan uiteraard niet worden geduld. Alleen een geordende toevoer is toelaat baar en dan nog in zeer beperkte mate. Vluchtelingen bij Vaals toegang tot ons land geweigerd. Het voorbarige gerucht, dat Nederland zijn grenzen voor de Joodsche vluchtelin gen zou hebben opengesteld, was oorzaak dat eergisteravond plotseling een ware in vasie van Duitsche Joden in Vaals plaats had, aldus meldt de Tel. Het schijnt, dat den eersten dag van het optreden tegen de Joden in Duitschland vele Joden uit Rijnland naar Aken gegaan zijn om te trachten hier over de Belgische of Neder- landsche grens te komen. Dit mislukte en zelfs kwam men niet tot aan de grens, om dat ook van Duitsche zijde de bewaking buitengewoon streng was en de betrokke nen werden teruggezonden. Noch bij de Nederlandsche, noch bij de Belgische pos ten meldde zich een noemenswaardig aan tal vluchtelingen aan. De vluchtelingen schijnen nu in Aken en omgeving bij vrien den onderdak te hebben gekregen. Op het onjuiste bericht evenwel, dat de Nederlandsche grens zou zijn opengesteld, kwamen Dinsdagavond groepen vluchte lingen, bepakt en beladen, aan de Vaalser grens; in totaal ongeveer 200 Joden man nen, vrouwen en kinderen. Hier moesten zij echter ervaren, dat de grens gesloten bleef, zelfs nu de Duitsche grensposten hen bereids hadden doorgelaten. Het was een zware -taak voor de mare- chausee en militaire politie, haar plicht te doen en de vluchtelingen terug te wijzen. Hartverscheurende tooneelen. Hartverscheurende tooneelen speelden zich af. Mannen vielen op de knieën en smaakten om toegelaten te worden, vrou wen vielen flauw. Niet aileen de Neder landers, maar ook de Duitschers, die hier van toevallig getuige waren, trachtten de menschen tot kalmte te brengen door hun de verzekering te geven, dat hun binnen enkele dagen vermoedelijk wel toegang tot Nederland zou worden verleend. Men slaag de er evenwel niet in, de menschen weer in evenwicht te brengen. Nog was deze groep niet gekalmeerd of een tweede tram en daarna een derde uit Aken, kwam, beladen met vluchtelingen, aanrijden. Opnieuw speelden zich dezelfde tooneelen af. De Vaalser bevolking was uit- geloopen en zag met deernis wat zich hier aan de grens afspeelde. Hoe moeilijk het ook viel, men kon en mocht de menschen niet toelaten en moest opname weigeren. Onder hen bevonden zich eenige families uit Keulen en Dusseldorp, die geen onder dak hadden kunnen krijgen en zich de laat ste dagen in de bosschoen hadden schuil gehouden. Het was reeds middernacht voor oe menschen weer naar Aken terugkeerden. Gemeentelijke buitengoederen te 's-Gravenhage beschikbaar voor Joodsche vluchtelingen. De gemeenteraad van s-Gravenhage heeft hedenochtend op voorstel van den voor zitter machtiging verleend aan B. en W. om, voor het geval vele Joodsche vluchte lingen te 's-Gravenhage zouden moeten worden ondergebracht, de in het bezit der gemeente zijnde buitens Ockenburgh, Voor de, Overvoorde en Cromvliet daartoe ter beschikking te stellen, in afwachting, dat de Haagsche liefdadigheid voor de verple ging dier vluchtelingen zal zorgen. IN INDIë GEWEIGERDE DUITSCHE JODEN. Het Soer. Hbl. heeft aan boord van de Joh. van Oldenbarneveldt in de haven van Soerabaja een onderhoud gehad met 11 Duitsch-Joodsche passagiers, wien door den adingsvergunning ge ls te Belawan maak- kenaren geen bezwa- kijkje in de koloniën |i nemen. In Batavia anders. De ontsche pingsambtenaar dorst de verantwoordelijk heid van een visum niet op zich te nemen waarop hij terugkwanï met een immigratie ambtenaar, die, verklarende, dat in Ned.- Indië geen onderscheid wordt gemaakt tus- schen ras en nationaliteit, niettemin van de 11 personen wenschte, dat zij pen bewijs zouden teekenen, dat zij niet-Ariër waren. Toen een van de passagiers, die uitste kend Hollandsch spreekt, nog iets in het midden wilde brengen, kreeg hij ten ant woord: „Ik kan u niet anders zeggen, dan dat wij menschen als u niet aan land la ten". Wie de passagiers zijn. Behalve de heer K. uit Weenen, de derde klasse passagier, wiens bestemming Singa pore was, doch daar werd geweigerd, heb ben de overige passagiers rondreisbiljetten op 100 dageen tickets, zoodat de terugreis reeds is voldaan. In de eerste klasse reist de heer B. uit Berlijn met vrouw en een jongen van 17 jaar. De heer B. is lid van een expeditie firma, die een kantoor in Londen heeft en op wiens pasjoort een visum voor vestiging in Engeland is vermeld. De heer B. spreekt uitstekend Hollandsch, zijn moeder is een Hollandsche en zijn zoon gaat te Amster dam op de H.B.S. Zij willen den zoon iets van Indië laten zien en vestigen zich na deze reis in Londen. De heer Simon, eveneens een eerste klas se passagier, toonde ons zijn toelatingsbe wijs voor de Vereenigde Staten. Zijn bagage is reeds naar San Francisco en de terug komst in Europa gaat hij met de Manhat tan van Havre naar de Vereenigde Staten. De andere passagiers hebben gewone Duitsche paspoorten en deelden ons mede eveneens op vacantiereis te zijn. Nadere mededeelingen. De redacteur van het Soer. Hbl. te Ba tavia heeft op het departement van justitie inlichtingen gevraagd over het standpunt dat in het algemeen tegenover vluchtelin gen wordt ingenomen en de motieven daar toe. Hij vernam allereerst, dat er geen be paald standpunt bestaat. Elk geval wordt op zichzelf beoordeeld. Soms is een beslissing niet gemakkelijk: grensgevallen zijn geen uitzondering en een beslissing zoowel naar den eenen als naar den anderen" kant kan in dergelijke om standigheden te verdedigen zijn. In het geval van de elf passagiers van de „Oldenbarneveldt" echter wees allies erop. dat de ontscheping onder geen voorwaarde toegestaan zou kunnen worden. Er is over geklaagd, dat de immigratie dienst toch niet in het belang van Judië handelde, door dezen reizigers te weigeren, een „toeristisch" bezoek aan Ned. Indië te brengen, terwijl er ook op gewezen is. dat verschillende der elf vluchtelingen geldige visa voor Engeland en Amerika bezaten. Kan men in ernst aannemen, aldus werd opgemerkt, dat een vluchteling, die onmid dellijk in Engeland of Amerika toegelaten kan worden, en trachten moet, zich buiten zijn geboorteland een nieuw bestaan te ver overen, van het weinige geld, dat hij heeft, eerst nog een toeristisch bezoek aan Indië brengt? om de Preanger en Bali te zien Wat gebeurt er nu, indien men dergelijke vluchtelingen voor korten tijd toelaat? Men kan er zeker van zijn, dat zij op den aangegeven datum niet vertrekken. Dan be ginnen voor den immigratiedienst de moei lijkheden. Een algemeene vreemdelingen dienst, die toezicht houdt op de hier te lan de vertoevende vreemdelingen, is er nog niet. Bestuur en politie moeten dus in den arm worden genomen om den man op te sporen. Tenslotte kan er voor het bezoek var. de elf passagiers der van Oldenbarneveldt maar één aanneemlijke verklaring gegeven worden, zij kwamen hier om te trachten, een nieuw bestaan te vinden. Hebben zij voldoende middelen achter zich? Niemand weet het. Men weet alleen dat het tegenwoordig wel heel moeilijk is. geld uit Duitschland te krijgen. De contan ten, die zij bij zich hebben, zijn dus op een of andere wijze uit Duitschland gesmok keld, of zijn verkregen uit de afwikkeling van transacties, welke zij nog in het bui tenland hadden loopen. Aan dat geld komt natuurlijk zeer spoedig een eind. Dat het meerendeel van de elf vluchte lingen voorzien was van 'n retourticket be wees niets ten aanzien van hun „toeristi sche bedoelingen. De stoomvaartmaat schappij had, om zelve gedekt te zijn, van deze passagiers geeischt, dat zij een retour- passage namen, ook in de oogen der „Ne derland" waren dit dus blijkbaar twijfel achtige gevallen. Trouwens, in Nederland wordt aan der gelijke vluchtelingen den toegang thans ook geweigerd, hoeveel te meer reden is er, om in een koloniaal land zeer voorzich tig te zijn met het verleenen van asyl aan vluchtelingen, die in Indië arbeid hopen te vinden, terwijl elke nieuwe tewerkgstel- ling van vreemdelingen hier verboden is. Italië en de rassen leer EEN PREDIKATIE VAN KARDINAAL SCHUSTER VAN MILAAN „Een anti-Romeinsehe ketterij" In de Dom van Milaan heeft Kardinaal Schuster, Aarts-bisschop van Milaan, Zondag 1.1. een in drukwekkende toespraak gehou den, waarin hij de rassenleer ver oordeelt en de mystieke beteekenis van de eenheid der Kerk in het Bloed van Christus uiteenzet. Uit deze predikatie laten wij hier enkele merkwaardige passa ges volgen: „In het buitenland is een soort ketterij ontstaan, die bijna overal voortwoekert, en die niet alleen de bovennatuurlijke funda menten van de Katholieke Kerk aantast, maar de hoogere opvattingen over individu, natie en vaderland materialiseert in het menschelijk bloed, die aan het menschdom iedere hoogere geestelijke waarde ontkent, en die aldus een niet minder groot inter nationaal gevaar vormt dan het bolsjewis me". Na te hebben uiteengezet wat deze soort ketterij, n.l. de rassenleer, verkondigt, gaat Kardinaal Schuster aldus voort: „In naam van deze mythe van de twintig ste eeuw worden vandaag de afstammelin gen van Abraham uit het Derde Rijk ver dreven, en tegelijk wordt de eenig geopen baarde godsdienst bestreden. Zullen de af stammelingen van Augustus en Varus mor gen niet zien, hoe krachtens dezelfde be ginselen de uitmoording der Romeinsche legioenen in het Teutoburger-woud op nieuw geschiedt? Men spreekt overal over de vredeswil, om een internationaal conflict te vermijden Maar vormt die philosoie uit het Noorden, die theosofie en politiek tegelijk is ge worden, misschien niet de vuurgloed, waar in de wapens voor een toekomstigen oorlog gesmeed worden? Dat zal het uur zijn waarvan in het Evangelie geschreven staat: Het eene volk zal zich tegen het andere verheffen, en het eene rijk tegen het an dere". Na te hebben aangetoond, dat het rassis me in strijd is met de katholieke leer der erfzonde, wijdt de Aartsbisschop van Mi laan uit over onze eenheid in het Bloed van Christus. Deze eenheid vindt haar hoogste uiting in het H. Sacrament van Zijn Lichaam en Bloed. De H. Eucharistie belichaamt de mystieke eenheid van iederen Christen met den Christus en van de christenen onderling. De ethnologische verschillen in de menscn- heid worden oneindig ver overtroffen door den eenen geest van Christus, die ook het lichaam der Kerk één maakt en levend. „Er kunnen nationale; yerschillen zijn in politiek en economie ^aldus vervolgt Kar dinaal Schuster maar.de Kerk doet niet aan politiek of aan sociale economie. In de Kerk bestaat geen rassenonderscheid. In de samenstelling van het Mystieke Lichaam de Kerk, bestaan volgens de woorden van St. Paulus geen Grieken en geen Scythen, maar enkel de nieuwe mensch, de „nova Creatura", de Christus, levende in den Christen". Nazi-aanval op de Kath. Kerk „GEEN KERKELIJKE STAAT IN DUITSCHLAND". Schandelijke aantijgingen. „Wij kunnen niet dulden, dat de Kerk Duitschen bodem aan haar eiland toevoegt. Haar eiland mag niet van deze wereld zijn". Het laatst verschenen nummer van het officieel orgaan der S.S. „Das Schwarze Korps" van 17 November publiceert een schandelijke aanval op de Katholieke Kerk. Vooreerst meent het blad, dat de katho lieke politiseerende geestelijkheid zich tot doel heeft gesteld, de geloovigen in een geestelijke, cultureeel en wereldbeschou- wende „splendid isolation" te leiden; dit zou duizenden malen bewezen zijn. „Van den Paus af, die door zijn verkon diging van het universeele katholieke ras het door God gewilde onderscheid tus- schen de volkeren loochent, tot den klein sten Hetzpaap, die voor enkele zwakzin nige vrouwtjes het aardsche leiderschap van Christus proclameert, bouwen zij allen tezamen aan een eigen wereld, die niets anders wil zijn dan een eenzaam eiland, een vreemd lichaam in het Duitsche volk. Onder alle levensuitingen van het voll: blijven zij koud en ongevoelig. De geeste lijke cultuur, christelijke kunst, christe lijke literatuur, christelijke wplvaart en zelfs een christelijke moraal. Al deze be moeiingen worden het meest treffend ge symboliseerd in den Weenschen Kardi naal, die zich in een uitbarsting van dwa ze grootheidswaanzin door besteld groot stadsgepeupel zelfs met eigen gepatenteer- Dit nummer bestaat uit vier bladen. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland Het Britsch-Italiaansche accoord is gis teren in werking getreden. (2de blad). Internationale hulp aan de Joodsche vluchtelingen wordt overwogen. (2de blad). Engeland en Frankrijk geven te kennen, dat zij geen afstand van koloniaal gebied aan Duitschland overwegen. (2de blad). Uit Weenen wordt meegedeeld, dat er vermoedelijk geen proces tegen Schusch- nigg zal worden gevoerd. (2de blad). Binnenland Interpellatie in de Tweede Kamer over de maatregelen van minister Goseling ten aanzien van de wilde busdiensten. (2de blad). De Rijksmiddelen brachten over de eer ste 10 maanden van dit jaar 9 millioen meer op dan de raming. (1ste blad). Voor toelating van iederen Joodschen vluchteling is een speciale ministerieele beslissing noodig. (1ste blad). de katholieke spreekkoren liet vieren: „Wij willen onzen Kardinaal zien!" of „Wij dan ken onzen bisschop Wat het lijfblad van den Fuehrer eigen lijk wil, wordt in een volgende passage over het kerkelijk bezit duidelijk: „Als de kerkelijke bezitters liberalisti sche ondernemers blijven, als zij geen ver plichtingen voelen tegenover het volk, als zij een groot gedeelte van den Duitschen bodem onttrekken aan de volkseconomie, alleen omdat zij niets kunnen presteeren, omdat werken voor hen niet noodig is, dan sluiten zij voor het Duitsche volk een gedeelte van zijn levensbeginselen, van zijn grondstofbronnen en zijn productie plaatsen.... Wij kunnen niet dulden, dat de Kerk Duitschen bodem aan haar een zaam eiland toevoegt. Haar eiland mag niet van deze wereld zijn." Het Schwarze Korps zou graag zien, dat deze Kerkelijke Staat ten gunste van de nationaal-socialistische staat geconfisceerd zou worden. En daarom worden de econo mische en moreele toestanden in katholie ke kloosters op de meest pornografische en verderfelijke wijze geschilderd. Daartoe dienen slagzinnen als „Wraakroepende-toe standen" „Teugellooze zwijnerij" enz. Ten slotte komt het blad regelrecht voor zijn wenschen uit: „Zouden deze voorbeelden niet overtui gend werken, dan kunnen wij er nog meer brengen. Tezamen bewijzen zij, dat de volksvijandige, zedelijk bedorven, staats- vijandige en misdadige geestelijkheid on willig of niet in staat is, het Duitsche volks vermogen te besturen en economisch de belangen er van te behartüfeen. Als men het aan hen ontneemt, dan ontneemt men hen niets, waarop zij rechtens aanspraak kun nen maken. Want zij hebben eens van hun landheeren deze stichtingen in trouwe han den ontvangen, om het volk en het land te dienen, maar niet om het volk te schaden, en in geen enkel geval om een onchriste lijk en ongebreideld leven van slemppar tijen te leiden. Een dergelijke „Kerkelijke Staat" kan in Duitschland niet langer bestaan." Deze schandelijke laster en infame op- hitserij geschiedt in Duitschland onder toe lating en goedkeuring der hoogste autori teiten! 't Is een hemeltergende schande! UITSCHAKELING DER JODEN IN DANTZIG. Geen onderscheid tusschen Duitsche en Poolsche Joden. DANTZIG, 17 Nov. (A.N.P In een be drijfsvergadering der firma gebr. Heyking heeft gouwleider Foerster verklaard, dat Dantzig thans maatregelen zal nemen om de Joden uit te schakelen. Deze maatrege len zullen in overeenstemming zijn met de Neurenbergsche wetten. Er zal geen onder scheid worden gemaakt tusschen Joden van Duitsche of Poolsche nationaliteit. De Dantzigsche regeering zal ook maat regelen nemen tegen ongewenschté immi gratie uit Duitschland en Polen. imxgraiieaienst een ïap geweigerd was. Zoowel te Sabang ail ten de immigratie-amfc ren en hebben zij eenf van Nederland mogen was het direct geheel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1