De Duitsche Jodenkwelling
Roosevelt spreekt zijn atkeuring uit
De Duitsche pers bijt terug.
BUITENLAND
En nu de
Katholieken
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
nuEnavAü 10 nuvtmutK 1935
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD - PAG. 13
ROOSEVELT RIEP OEN
AMBASSADEUR TERUG
ONGELOOFLIJK IN DE 20e EEUW.
President Roosevelt heeft in een gisteren
gehouden persconferentie gezegd, dat hij
nauwelijks kon gelooven, dat een derge
lijke anti-Joodsche campagne in Duitsch-
land zich kon voornoen in de twintigste
eeuw der beschaving.
De president onthulde, dat hij zelf om
den terugkeer van Wilson 'had gevraagd,
cie naar Washington is ontboden voor over
leg.
„Ik heb den minister van Buitenlandsche
Zaken opdracht gegeven den Amerikaan-
schen ambassadeur te Berlijn onmiddellijk
naar Washington te ontbieden ten einde
zijn rapport te vernemen en met hem te
beraadslagen", zeide hij.
Roosevelt onthulde niet, hoelang Wilson
te Washington zal blijven. Hij legde zorg
vuldig uit, dat in diplomatieke taal gezegd
moet worden, dat de ambassadeur naar huis
entboden is en niet, dat hij werd terugge
roepen.
Roosevelt zeide verder, dat de regeering
der Vereenigde Staten te Berlijn niet heeft
laten protesteeren, hetzij over de den Joden
aangedane behandeling, hetzij over de aan
Amerikaansche bezittingen- toegebrachte
schade.
De hulpverleening aan Joden.
De president zeide niet te weten, wat ge
beurt in verband met berichten uit Londen,
dat ambassadeur Kennedy probeert een ge
meenschappelijke actie tot stand te brengen
van Groot-Brittannië en de Vereenigde
Staten om hulp te bieden aan de Duitsche
Joden,
Het intergouvernementeele vluchtelin
gencomité te Londen, aldus vervolgde Roo
sevelt, ging voort met te trachten hulp te
verleenen om den toenemend moeilijken
toestand het hoofd te bieden.
Roosevelt zelf heeft er ernstig zijn ge
dachten over laten gaan, op welke wijze
Duitsche vluchtelingen geplaatst zouden
kunnen worden. Hij achtte den tijd echter
niet rijp om reeds eenige verklaring daar
over af te leggen.
Wel verklaarde hij, dat niet overwogen
wordt wijziging te brengen in het Ameri
kaansche stelsel der quota voor immigran
ten.
Krachtige uiting van misnoegen.
De correspondent van de „New York
Times" te Washington zegt in een commen
taar op Roosevelts veroordeeling van
Duitschland, dat men zich moeilijk een
krachtiger uiting van het misnoegen van
het land kan denken, behalve dan een af
breken der diplomatieke betrekkingen. In
een bericht uit Washington aan de „New
York Herald Tribune" wordt verklaard, dat
feitelijk gesproken kan worden van een
rechtstreekschen mondelingen slag door het
hoofd van de Amerikaansche regeering
gericht op de Duitsche regeering.
DE EMIGRATIE-PLANNEN.
Inzake de bovengenoemde berichten over
samenwerking tot effectieve hulp aan de
Joden kan gemeld worden, dat er plannen
geopperd zijn om de Joden naar Brazilië
of Rusland te sturen, maar het feit dat een
toestemming van buitenlandsche regeerin-
gep noodig zal zijn, heeft gemaakt dat de
hoop zich meer en meer richt op het Brit-
sche koloniale rijk. Er zijn voorstellen ge
daan om de Joden uit Duitschland over te
brengen naar een tijdelijk onderdak, waar
zij een noodzakelijk bedrijf, zooals b.v. den
landbouw, zouden kunnen leeren, waarna
zij geschikt zouden zijn voor nederzetting
ergens in het Britsche koloniale rijk. In
wel deel van het Rijk is nog niet bekend,
al is men er in invloedrijke kringen voor,
hen naar Britsc-h Guyana te zenden.
Officieele inlichtingen zijn over dit alles
<niet te krijgen, maar men kan wel aanne
men, dat, welke plannen ook ter uitvoering
zullen worden voorgelegd, hulp verwacht
zal worden van het particulier kapitaal.
Het Fransche dagblad „Epoque" wijst er
op, dat op de gezonde hoogvlakten van Oe
ganda, op de hoogvlakten van Kenya, in de
minder toegankelijke gebieden van West- en
Noord-Canada en in Nieuw-Zeeland nog
ontzaglijk veel ruimte is.
Te Londen wordt veel gesproken van
teruggave der koloniën aan de Duitschers,
koloniën, waar zij op grond van de raswet-
ten de kleurlingen zullen gaan kwellen.
Het ware beter, deze koloniën niet terug te
geven en er de Joden onder te brengen
aldus wordt in de pers geschreven.
DE „BREMEN" UITGEFLOTEN.
De storm van verontwaardiging die in de
Vereenigde Staten is losgebarsten naar aan
leiding van de Jodenvervolgingen in
Duitschland, schijnt voorloopig nog niet te
verflauwen. Het Duitsche mailschip „Bre
men" heeft gisteren de thuisreis aanvaard
na een merkwaardige vijandelijkheidsbe-
tooging van tienduizenden schreeuwende
mannen en vrouwen, die plakkaten droe-
gen, en die zoo dicht bij het schip trachtten
te komen als de politie wilde toestaan. De
„Bremen" vertrok op den vastgestelden
tijd onder een eenstemmig aangeheven ge
joel, waarop het schip spottend antwoordde
met drie korte stooten op de fluit. Twee
politiebooten begeleidden het schip totdat
dit in volle zee was. Vóór het vertrek werd
de menigte in toom geh juden door een aan
zienlijk versterkte politiemacht. De scheeps
wanden werden nauwkeurig onderzocht om
te zien of er geen bommen waren aange
bracht, terwijl tevens opdracht was gegeven
de patrijspoorten te sluiter om te verhinde
ren, dat hieruit voorwerpen zouden worden
geworpen. Iedere taxi, die passagiers of
verwanten aanbracht, werd aan een nauw
keurig onderzoek onderworpen.
COMITé TER VERDEDIGING VAN
GRYNSZPAN.
Talrijke „niet-Joodsche" Amerikaansche
publicisten hebben een comité gevormd
voor de verdediging van den moordenaar
van legatieraad von Rath. Het initiatief
hiertoe is genomen door de publiciste me
vrouw Dorothy Thompson, die het in een
gisteravond gehouden radiorede heeft uit
eengezet. De door het comité bijeen te
brengen gelden zullen worden gebruikt om
Grynszpan den bijstand te verzekeren van
een Franschen advocaat, die uit de besten
zal worden gekozen
HET RAISEEREN DER JOODSCHE
MILLIOENEN:
Een rede van Funk.
Tijden de installatie van den nieuwen
leider van de Duitsche industrie, Zangen,
heeft de Duitsche minister van economi
sche zaken, Funk, een rede gehouden, waar
in hij zich ook bezig hield met het Joden
vraagstuk. Hij zeide o.a. dat men de Jo
den niet uit het leven van den staat kan
uitschakelen en ze toch in het economisch
leven laten bestaan. Van het op grond van
de verplichte aanmelding van het vermo
gen vastgestelde netto-vermogen van de
Joden in Duitschland van ongeveer zeven
milliard Rijksmark is reeds twee milliard
overgegaan in Duitsche bezit. De tot nu toe
genomen maatregelen zullen het mogelijk
maken de Joden binnen eenigen tijd uit
het Duitsche zakenleven te verwijderen en
het nog in Joodsche handen zijnde bezit in
Duitsche handen over te laten gaan tegen
een rente-regeling. Hierbij zal er op wor
den gelet, dat de in verband met het vier-
jaren-plan zoo gewichtige en waardevolle
voorraden zonder vermindering aan waar
de of hoeveelheid ten goede komt aan het
Duitsche volk. Verhinderd moet verder
worden, dat door het vastleggen van groo-
te kapitalen voor het „arisch maken" de
kapitaalmarkt voor de noodzakelijke lee
ningen te zeer beperkt wordt.
Hoeveel bezitten de Duitsche Joden?
Naar omtrent de vermogenspositie der
Berlijnsche Joden bekend wordt, hebben
de Joden op grond van een verordening van
26 April 1938 aangifte moeten doen van
hun vermogen. Te Berlijn waren in totaal
35.802 Joden aanmeldingsplichtig d.w.z. dat
zij een vermogen van 5.000 Mark of meer
hadden.
Het resultaat van het onderzoek berust
uitsluitend op de eigen aangiften van de
aanmeldingsplichtige Joden en de getallen
zijn derhalve eerder te laag dan te hoog.
Na aftrek van loopende schulden bezit
ten 894 Berlijnsche Joden een vermogen
van 300.000 Mark en meer. Hiervan bezit
ten er 346 een vermogen van meer dan een
half millioen, 125 een vermogen van meer
dan een millioen, 37 een vermogen van
meer dan 2 millioen, 17 een vermogen van
meer dan 3 millioen, 7 een vermogen van
meer dan 4 millioen, 8 een vermogen van
meer dan 5 millioen, en 5 onderscheiden
lijk een vermogen van meer dan 6, 7, 8, 10
en 12 milloen Mark.
GEEN TUNNEL NAAR FRANSCH
GEBIED.
Ten aanzien van de berichten, welke in
de buitenlandsche pers zijn verschenen
over een vijftigtal Duitsche Joden, die ge
poogd zouden hebben op Fransch gebied
door te dringen door een tunnel te graven,
welke onder de grens doorliep, deelen de
autoriteieten van het prefectuur van de
Moezel mede, dat deze berichten niet juist
zijn.
HET ANTISEMIETISME TE DANTZIG.
De anti-semietïsche incidenten te Dant-
zig nemen in aantal toe. Tweehonderd Pool-
sche Joden, die te Dantzig wonen en gis
terochtend voor het Poolsche commissa-
riaat-generaa lstonden te wachten om hun
passen aan de gewone controle te doen on
derwerpen, werden door de politie gear
resteerd en ondanks hun protesten naar het
politiebureau gebracht. Vele huiseigenaren
hebben hun Joodschen huurders aange
zegd, dat de woningen vóór 1 December
ontruimd moeten worden. De autoriteiten
hebben de goederen ir een handelsfirma
van een Zwitserscheil eigenaar in beslag
genomen. Na een huiszoeking in de Jood
sche vrijmetselaarsloge heeft de politie een
kistje, inhoudende een millioen gulden, in
beslag genomen.
DE DUITSCHE PERS IS BOOS.
De Duitsche pers zet haar heftige cam
pagne voort tegen Angelsaksische kringen,
die de door Duitschland genomen anti-se-
mietische maatregelen critiseeren. Zij gaat
verder voort Groot-Brittannië aan te val
len over haar Palestijnsche politiek en
probeert een vergelijking te trekken tus-
schen de vergeldingsmaatregelen tegen de
Joden en de onderdrukking van den Ara-
bischen opstand in Palestina.
Onder het opschrift „hoe de anderen de
Joden behandelen: concentratiekampen,
uitwijzing en gressluiting", publiceert
de „Voelkischer Beobachtër" een uitvoeri
ge „Balans uit de geheele wereld" over de
reactie, welke de jongste anti-Joodsche
maatregelen in Duitschland in andere lan
den heeft verwekt, waarin het blad o.a.
schrijft: Vooral de Angel-saksische landen
moeten oppassen teveel van „menschelijk-
heid" te praten, want in hun eigen ge
schiedenis, tot op het huidige oogenblik,
valt van ware menschelijkheid weinig te
bemerken. Het minste wat men van deze
„apostelen der menschheid zou verwach
ten, zouden pogingen zijn om het lot der
Joden met alle hun ten dienste staande
middelen te verbeteren. Niet het overbe
volkte Duitschland, maar de bezitters van
geweldige, half of geheel onbevolkte gebie
den in alle vier overzeesche werelddeelen,
kunnen iets voor de Joden doen, wanneer
zij werkelijk iets voor hen willen doen.
Het is geen toeval, dat het Joodsche vraag
stuk juist eindelijk in die landen wordt
aangepakt, waar het rechtstreeks en het
sterkst op het volk drukt, t. w. in Duitsch
land, Polen, Hongarije, Tsjecho-Slowakije
en Roemenië. Wij zijn ervan overtuigd, dat
de man uit het volk in Engeland, Amerika
Frankrijk en alle andere democratische lan
den een volledig begrip voor dDuitsche
maatregelen zou nebben, indien hij niet
door zijn pers en de woordvoerders van de
„openbare meening" systematisch aver het
ware karakter van de Joodsche kwestie in
Midden- en Oost-Europa, en over de betee-
kenis en de noodzaak van de afweermaat-
regelen onjuist werd ingeilcht."
Griep, Kou, Pijn. M
altijd een poeder of cachet van Mijnhardt.
Mijnhardt's Poeders'per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets.genaamd,.Mijnhardtjes"2st. lOct Doos50ct
Buitenlandsche Berichten
TIEN GEWONDEN BIJ SPOORWEG
ONGEVAL IN BELGIE.
Bij het binnenrijden van het station van
Ath in Henegouwen, is een personentrein
tegen een rangeerenden locomotief gereden
Een tiental reizigers werd gewond.
DE ONTPLOFFING OP DE
„VANCOUVER".
Uit het onderzoek is gebleken, dat de
ontploffing, waardoor het Duitsche schip
„Vancouver" voor Oakland is gezonken,
het schip van buiten af heeft beschadigd.
De minister van handel, Roper, heeft me
degedeeld, dat thans zal worden onder
zocht of hier sprake is van misdadigen op
zet.
VULKAAN-ERUPTIE IN JAPAN.
De Japansche vulkaan Asama, nabij Ka-
roeizawa, is in werking getreden. In Tokio
trilden de ruiten en deuren tengevolge van
den luchtdruk. Tot nu toe is nog geen mel
ding gemaakt van slachtoffers. Wel schijnt
schade te zijn aangericht aan de te velde
staande gewassen.
HONGAARSCHE GIFMENGERS TER
DOOD VEROORDEELD.
Hebzucht leidde tot misdaad-
Na een sensationeel proces heeft het ge
rechtshof te Boedapest drie personen,
twee mannen en een vrouw, ter dood ver
oordeeld, die er van beschuldigd werden,
drie personen door vergiftiging te hebben
gedood, of daaraan medeplichtig te zijn.
Veertien personen werden door hun toe
doen ernstig ziek.
Zeven jaar geleden verdeelde de oude
Nikolas Borbely uit het dorp Alsonemedi
zijn grond onder zijn zeven kinderen. Een
der zonen, Koloman, ontving de boerderij
en een grootere oppervlakte aan grond
dan de anderen, doch op voorwaarde, dat
hij, totdat zij stierven, zijn ouders zou on-
houden. De zes minder bedeelde kinderen
waren ontevreden over "t grootere erfdeel
van den broer. Hun ontevredenheid
groeide allengs tot haat, en zoo ontstond
het plan aan Koloman's bevoordeeling een
einde te maken. Zij boden den molenaar
van hun dorp, Paul Fazekas, een beloo
ning, indien hij den ouden Borbely zou
dooden, door arsenicum te vermengen
met het meel, waarvan het brood voor
hun vader zou worden gebakken. De mo
lenaar ging er op in en het doel werd be
reikt. Nicolas Borbely werd gedood, doch
met hem een zijner dochters en een klein
kind.
Het gerechtshof veroordeelde den mole
naar en twee van Borbely's kinderen, zijn
dochter Christine en zijn zoon Nikolas,
ter dood. Een zijner andere dochters werd
tot levenslang veroordeeld. Allen hebben
hooger beroep aangeteekend.
VAN HET VATICAAN
HET PROTEST VAN DEN PAUS TEGEN
DE HUWELIJKSWETGEVING.
Met de rechten der Kerk zal rekening
worden gehouden.
Op het eigenhandige schrijven van den
Paus betreffende de huwelijkswetgeving
heeft de Italiaansche koning geantwoord
met een missive, waarin hij den Paus de
verzekering geeft, dat de fascistische staat
rekening zal houden met de rechten der
Kerk in dit kiesche vraagstuk.
Dit antwoord heeft in religieuze krin
gen een uitnemenden indruk gemaakt.
Men gelooft te mogen hopen, dat een
voor beide partijen bevredigende regeling
zal worden gevonden voor het vraagstuk,
ontstaan door het decreet, waarbij huwe
lijken tusschen Italiaansche ariërs en per
sonen van ander ras verboden worden.
DUITSCHLAND
KLOOSTERBEZIT MOET ONTEIGEND
WORDEN.
„Zedelijke corruptie en misdadige
geestelijkheid
„Das schwarze Korps" kondigt aldus
United Press onteigeningsmaatregelen
aan van landbezit en andere eigendommen
der Katholieke Kerk, vooral in Oostenrijk
wegens wanbeheer en immoraliteit in de
kloosters, die o.m. kunstschatten aan
vreemdelingen verkoopen en er waarde-
looze copieën voor in de plaats stellen.
„De zedelijke corruptie, onvaderlands
lievende en misdadige geestelijkheid, al
dus het nazi-blad, wil noch kan bijdragen
tot de rijkdom der Duitsche natie. Indien
die rijkdom aan haar ontnomen wordt,
verliest zij niets, waarop zij ook maar het
geringste recht kan doen gelden. Zij heeft
haar eigendommen van de vroegere re
geerders ontvangen in den vorm van een
pand, ten einde volk en staat nuttig te
zijn en niet om in staat te zijn, de natie te
benadeelen en een onchristelijk ongebrei
deld en immoreel leven te leiden.
Zulk een „staatskerk" kan niet lange?
in Duitschland bestaan".
HET WORDT AFVALLIGEN
GEMAKKELIJK GEMAAKT.
De in Oostenrijk geldende wet, waarbij
aan degenen, die de Katholieke Kerk
wenschen te verlaten, een bedenktijd van
drie maanden wordt gegeven, is thans op
geheven door middel van een verorde
ning, op grond waarvan de betrokkenen
de Kerk onmiddellijk kunnen verlaten.
HET VERTREK VAN DEN
AMERIKAANSCHEN AMBASSADEUR.
De ambassadeur def Vereenigde Staten
te Berlijn, Wilson, heeft gistermiddag een
afscheidsbezoek gebracht aan von Rib-
bentrop vóór hij naar de Vereenigde Sta
ten vertrok.
De Amerikaansche minister Huil heeft
verklaard, dat hij niet zou mededeelen,
hoe lang Wilson in de Vereenigde Staten
zou blijven. In het licht van deze verkla
ring gelooft men in welingelichte kringen
te kunnen aannemen, dat Wilsons verblijf
van onbepaalden duur zal zijn.
HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
VON RATH.
Gisteravond te 22.50 uur is de trein met
het stoffelijk overschot van den vermoor-
-den secretaris van de Duitsche ambassade,
von Rath, uit Parijs naar Dusseldorf ver
trokken.
In den trein hadden ook plaats geno
men de Duitsche onderstaatssecretaris
van het ministerie van buitenlandsche za
ken, von Weiszacker en de Duitsche am
bassadeur te Parijs.
NEGEN POLITIEBEAMBTEN
VEROORDEELD.
Te Klagenfurt zijn negen Oostenrijksche
politiebeambten veroordeeld tot gevange
nisstraffen van twee tot vier jaar, wegens
„anti-nationaal-socialistische activiteit" tij
dens het bewind van Schuschnigg.
ENGELAND
HET BEZOEK VAN KONING CAROL.
De begroeting.
Aan boord van den Britschen torpedo-
bootjager „Sikh" zijn koning Carol van
Roemenië en kroonprins Michael gisteren
te 14.15 uur van Boulogne te Dover aan
gekomen. Boven het Kanaal hing een
dichte mist, zoodat de jager en de bege
leidende schepen eerst in zicht kwamen,
toen zij de pier reeds dicht genaderd wa
ren; de „Sikh" kwam drie kwartier later
dan verwacht werd aan. De gasten wer
den begroet door saluutschoten van de
batterijen te Dover.
1 De Hertog van Kent en de Roemeensche
gezant begaven zich aan boord om de vor-
Eerste Leidsche
Begrafenisonderneming
voor Róomsch Katholieken
GEVESTIGD 1882
G. H. KLEINHANS
Pieter de la Courtstraai 22
TRANSPORT TELEFOON 1455
stelijke bezoekers te verwelkomen. Na
den jager verlaten te hebben, inspecteerde
Koning Carol de eerewacht aan de kade.
Te Londen hadden zich reeds vroeg in
den middag velen opgesteld bij het Victo
ria-station en langs den weg naar Buck
ingham Palace.
Koning Carol, die gekleed was in een
donkerblauwe uniform met een lange
witte cape met goud afgezet over den lin
kerschouwer en kroonprins Michael in een
grijze militaire uniform met baret, wer
den aan het Victoria-station verwelkomd
door den Koning, den Hertog van Glou
cester, Chamberlain, Halifax, Hoare, Back
house en vele andere hooggeplaatste per
soonlijkheden. Onderweg naar Bucking
ham Palace werden de koninklijke bezoe
kers geestdriftig door de bevolking toe
gejuicht.
In Buckingham Palace werden Koning
Carol en Prins Michael begroet door de
Engelsche Koningin en de Prinsessen Eli
zabeth en Margaret. Later hebben Carol
en Michael een bezoek aan Koningin Maiy
gebracht.
Galamaaltijd ten hove.
Ongeveer 160 gasten, o.m. de eerste mi
nister, de leden van het kabinet en alle
zestien ambassadeurs, die geaccrediteerd
zijn bij het Hof van St. James, hebben
gisteravond aangezeten aan het banket,
dat de Koning en de Koningin op Buck
ingham Palace hebben aangeboden ter eere
van Koning Carol en Kroonprins Michael
van Roemenië. Attlee, Pirow en de Roe
meensche gezant waren eveneens aanwe
zig.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
koning van Engeland koning Carol van
Roemenië heeft benoemd tot ridder in
de orde van den kousenband, terwijl
kroonprins Michael het grootkruis van de
Victoria-orde werd verleend.
TSJECHO SLOWAKIJE
DE REORGANISATIE DER REPUBLIEK.
Karpathische Oekraine verzoekt om
Tsjechische medewerking.
In een communiqué der regeeringskrin-
gen van de Karpathische Oekraine wordt
medegedeeld, dat overal in het gebied
van de Katpathische Oekraine kalmte
heerscht en dat het geheele bestuur gere
organiseerd is en normaal werkt.
Aan het communiqué wordt toegevoegd,
dat „de Karpathische Oekraine de mede
werking van Tsjechische ambtenaren
heeft verzocht voor het reorganiseeten
van het land in het kader van de Tsjecho-
Slowaaksche republiek".
POOLSCHE POLITIEMANNEN
VERDREVEN.
Toengisteren Poolsche politiemannen
u^gH0pane te Javorina in het Noorden
^^^^pvakije aankwamen om deze plaats
^M^zetten, werden zij omringd door
vrouwen en kinderen, die riepen: „Wij
zijn Slowaken en willen niet bij Polen
worden gevoegd". Aangezien de menigte
de Polen bedreigde, moesten zij onder ge
leide van Tsjecho-Slowaaksche gendarmen
naaf de grens worden geleid.
VERSCHERPT TOEZICHT OP
EMIGRANTEN.
De Tsjecho-Slowaaksche regeering heeft
opdracht gegeven tot een algemeene tel
ling van de niet genaturaliseerde emi
granten. Zij zal tevens overgaan tot een
herziening van de naturalisaties sedert
1918, voor zoover het degenen betreft, die
zich tijdens de Septembercrisis niet loyaal
tegenover Tsjecho-Slowakije hebben ge
toond en hun burgerplicht hebben ver
zuimd.
Verdef heeft de regeering van de Karpa
thische Oekraine besloten, „het land te
verlossen van de buitenlandsche en in
dienst van het buitenland staande poli
tieke agenten, die onder de bevolking on
ware defaitistische berichten verspreiden".
DE STRIJD AAN DE EBRO.
Succes der rechtschen.
Van rechtsche zijde wordt gemeld, dat
de troepen van Franco den geheelen rech
ter oever van de Ebro hebben bezet. De
plaatsen Asco en Flix zijn door hen inge
nomen.
Bij het aanbreken van den dag wapper
den de vlaggen der rechtschen overal
langs de 65 K.M. lange bocht in de Ebro,
welke bijna vier maanden lang in het be
zit van de regeeringstroepen is geweest
Gedurende den nacht hebben de troeper
van Franco hun linies versterkt en zand
zakversterkingen opgeworpen. Verschei
dene geïsoleerde troepen miliciens wer
den nog omsingeld.
