Het bezoek van Z.M. den Koning
der Belgen aan H.M. de Koningin
C
LUCHTAANVALLEN!
STADS
NIEUWS
DINSDAG 15 NOVEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.50 per kwartaaL
Bij onze agenten 20 cent per week;
2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaaL Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïlL
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
v
HOE WORDT HET WEER?
MIST.
De Bill seint:
Verwachting: Zwakke wind meest uit
Zuidelijke richtingen, nevelig tot gedeelte
lijk bewolkt, in den nacht en ochtend
plaatselijk dikke mist, weinig of geen re
gen, weinig verandering in temperatuur.
Hoogste barometerst.: 777.3 te Budapest.
Laagste barometerst: 746.8 te Vardö.
De luchtdruk is in het Noorden nog re
gelmatig stijgende. Het continentale ge
ls ied van hoogeluchtdruk heeft thans een
enorme uitgebreidheid gekregen en bedekt
het geheele waarnemingsgebied. Op het
geheele continent en op de Britsche Eilan
den is het luchtdrukverval thans gering ge
worden en tengevolge daarvan de winden
zwak. Een uitgestrekt mistgebied bedekt
Centraal Europa en de kustlanden en reikt
tot over het Kanaal tot in Midden-Enge-
land. De gister gemelde geisoleerde de
pressie op den Oceaan vult op en ver
plaatst zich weinig. Een nieuw gebied van
lageluchtdruk van groote uitgestrektheid
nadert het Westelijke deel van den Oceaan.
Bij de Azoren is de luchtdruk flink geste
gen en ook op IJsland zijn de barometers
nog stijgende. De atmospheertemperatu-
ren zijn op de plaatsen, waar waarnemin
gen mogelijk waren, minder hoog dan de
vorige dagen. De hooge Alpenstations mel
den echter nog denzelfden zomertoestand
van gisteren.
Het is te verwachten, dat de wind
uiterst zwak zal blijven en uit rich
tingen tusschen Zuid en Oost. De
mist kan wellicht in den middag
iets dunner worden, doch zal in
den nacht zeer dik blijven en ook
morgen is een snelle opklaring
niet waarschijnlijk. De tempera
tuur zal onder deze omstandighe
den weinig veranderen.
LUCHTTEMPERATUUR.
11.1 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.:
Van Dinsdagnamiddag 4.39 uur tot
Woensdagmorgen 6.52 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Woensdag 16 Nov.
voorm. 8.10 en nam. 8.34 uur.
Maan op 0.46 uur Woensdagnacht.
Maan onder 13.30 uur Woensdagmiddag.
stoffelijk overschot van den zoo populairen
gezagvoerder te vinden. Hier vond men een
wiel, daar een stuk van een vleugel, hon
derd meter verder een verwrongen klomp
staal, die eenige uren te voren een vlieg
tuigmotor was geweest, weer honderd
meter verder resten van de cabine enz. enz.
Kort vóór elf uur is men bij het
bergingswerk aan het wrak van de
verongelukte K.L.M.-machine erin
geslaagd, het stoffelijk overschot
van den tot dat oogenblik vermisten
gezagvoerder van het vliegtuig,
Jan Duimelaar, te vinden.
Het bleek, zooals men gevreesd
had, te liggen tusschen de onder het
achterstuk van den romp terechtge
komen resten van de cockpit. Nadat
het stoffelijk overschot was uitge
zaagd, is het per auto van den
G.G.D. naar het Wilhelminagasthuis
overgebracht.
DE ZES SLACHTOFFERS.
Toen was het zeker, dat deze vliegramp
zes dooden had geëischt, n.l. de gezagvoer-
Beschermt U tegen de ge
volgen van
Gij neemt voorzorgen
tegen brand, ziekte en
natuurrampen.
Waarom dan niet tegen
het zooveel ernstiger ge
vaar uit de lucht? Doe
het nog I
der Duimelaar, kapitein W. van Gemeren,
de marconist C. J. W. Surber, en de werk
tuigkundige W. J. van Huut, terwijl van
de veertien passagiers bleken te zijn over
leden mevrouw Silberstein, van Duitsche
nationaliteit, die zich met haar echtgenoot
en haar dochtertje in het toestel bevond, en
mevr. Schneider-Desnitzki, eveneens een
Duitsche.
De heer Silberstein werd zwaar gewond,
zijn dochtertje liep slechts onbeteekenende
kwetsuren op.
Zwaar gewonod werd mevrouw Vley-
mann, een EngeLsche uit Nieuw-Zeeland,
die op weg was naar Londen. Eveneens
ernstig gewond werd de Engelschman
Muller. De Engelschman Ingram werd met
een beenbreuk opgenomen. Van de Duit
sche familie Weidemann, bestaande uit drie
personen, is de man ernstig gewond, de
vrouw en de dochter werden licht gewond.
De Duitsche mej. Zimmermann en de En
gelschman Tairclough werden eveneens
licht gewond. Al deze passagiers waren op
weg naar Londen.
Licht gewond werd verder de Tsjech M.
Winter, die met zijn broer S. Winter," die
te Amsterdam woont, op weg was naar
Nederland. Laatstgenoemde werd nagenoeg
niet gewond en kon naar zijn woning te
Amsterdam worden overgebracht. De
Duitsche mej. Muellerheim, die eveneens
op weg was naar Amsterdam, werd ook
licht gewond.
DE TOESTAND VAN DE GEWONDEN.
Omtrent den toestand van de gewonde
passagiers, vernemen wy, dat deze zich in
het algemeen in den loop van den ochtend
iets gunstiger liet aanzien dan men aan
vankelijk durfde hopen. Niettemin blijft
de toestand van de zwaargewonden nog
zorgelijk.
BLIJKEN VAN DEELNEMING.
Bij het hoofdkwartier der K. L. M. te
's Gravenhage zijn in den loop van den
echtend tal van blijken van deelneming
ontvangen. De minister van waterstaat
.zond een brief, waarin hij zijn deelneming
betuigde, terwijl de directeur van den
luchtvaartdienst, de heer Van Ede van der
Pais, persoonlijk zijn opwachting kwam
maken.
Verder zijn telegrammen van deelne
ming ontvangen van den directeur-gene
raal der P. T. T., ir. M. H. Damme, die
zich momenteel in Nederlandsch-Indië be
vindt, van de directeur van het depart
ment van verkeer en waterstaat te Ban
doeng, van de nationale luchtvaartschool,
van de K. N. I. L. M., van vele buitenland -
sche luchtvaartmaatschappijen, van tal
van organisaties op luchtvaartgebied en
van particulieren.
J. J. E. DUIMELAAR.
De bestuurder van het verongelukte
vliegtuig, J. J. E. Duimelaar. werd 27 Sep
tember 1895 te Asperen (Z.-H.) geboren.
Hij ving zijn luchtvaartcarrière aan in No
vember 1916 als chauffeur-monteur bij de
luchtvaart-afdeeling te Soesterberg. In
Augustus 1921 werd hij leerling-vlieger en
in 1922 behaalde hij zijn internationaal en
militair brevet. Op 9 April 1922 trad hij
in dienst der K. L. M.
De heer Duimelaar bezit het onderschei-
dingsteeken voor 12 K-jarigen dienst bij
de K. L. M. Hij maakte 25 Indië-vluchten,
waarvan 24 als gezagvoerder.
KAPITEIN VAN GEEMEREN.
De bij het vliegongeluk omgekomen ka
pitein-vlieger W. van Geemeren was 43
jaar oud. Hij werd in Juli 1923 in den rang
van eerste luitenant bij de L. V. A. ge
plaatst en 1 Januari j.l. tot kapitein bevor
derd.
W. J. VAN HUUT.
De werktuigkundige W. J. van Huut is
geboren te Enschede op 26 April 1907.
Zes jaar was hij gedetacheerd op de
vliegkampen de Kooy en de Mok als bur-
gervliegtuigmaker.
Op 13 April 1931 kwam hij in dienst bij
de K. L. M. Hij stond bekend als een uit
stekende kracht en hij was gedurende een
half jaar gedetacheerd bij de chargeurs
reünies om het personeel aldaar te ïn-
strueeren.
C. J. SURBER.
De marconist C. J. Surber werd geboren
cp 1 Juli 1912 te Rotterdam. Hij heeft als
derde stuurman op de groote vaart geva
ren, o. m. was hij in dienst bij de Rotter-
damsche Lloyd.
Hij was reserve-luitenant ter zee derde
klasse. In 1935 kwam hij als telegrafist bij
de K. L. M. in opleiding en op 16 April
1936 ontving hij zijn aanstelling als zoo
danig bij deze maatschappij.
Men meldt ons van officieele zijde, dat
het programma van het bezoek, dat Z. M.
de Koning der Belgen aan H. M. de Ko-
ningin der Nederlanden zal brengen, als
volgt is vastgesteld.
Maandag 21 November:
I.01 uur nam.: Aankomst van Z. M. den
koning der Belgen te Roosendaal. Opwach
ting van de Nederlandsche autoriteiten en
den eeredienst.
3.00 uur nam.: Aankomst van Z. M. den
Koning der Belgen aan het Centraal-Sta-
tion te Amsterdam.
Begroeting door H. M. de Koningin. Hun
ne majesteiten begeven zich naar het ko
ninklijk paleis.
6 45 uur nam. ontvangt Z. M. de Koning
der Belgen de hoofden van missies.
8.00 uur nam. gala-diner in de burgerzaal
10.00 uur nam. taptoe op den Dam.
Dinsdag 22 November:
10.30 uur v.m.: hunne majesteiten bege
ven zich naar het Raadhuis.
10.45 uur v.m.: ontvangst aldaar door het
gemeentebestuur van Amsterdam.
II.30 uur v.m.: hunne majesteiten bege
ven zich van het Raadhuis naar Soestdijk.
Noenmaal in den familiekring.
3.00 uur nam.: hunne majesteiten bege
ven zich naar het monument der Belgen.
3.4& uur nam.: vertrek van hunne majes
teiten naar Amsterdam. Bezoek aan het
Rijksmuseum.
7.30 uur nam.: Diner in de burgerzaal.
9.15 uur nam.: Vertrek van hunne ma
jesteiten naar het Concertgebouw ter bij
woning van het concert, aangeboden aan
Z. M. den Koning der Belgen door het ge
meentebestuur van Amsterdam.
Woensdag 23 November:
10.30 uur v.m.: vertrek naar de Fokker
fabrieken.
10.45 uur v.m. bezoek aan die fabrieken.
12.30 uur nam. noenmaal van hunne
majesteiten.
2.45 uur nam. vertrek naar Den Haag.
4.00 uur nam. aankomst aan het paleis
Noordeinde.
De bouw van het Stadhuis.
16o. Voorstel tot onderhandsche opdracht
aan de firma Smit en van der Linden, te
's-Gravenhage, van:
a. het leveren enz. van eiectrische instal
laties voor laagspanning en zwakstroom,
met bijbehoorende werken;
b. het leveren enz. van lichtornamenten
en van de bijbehoorende stekkers voor de
stopcontacten; een en ander ten behoeve
van het in aanbouw zijnde Stadhuis.
De heer Schüller (S. D.) meent, dat
de raad slechts poover is ingelicht. Spre
ker heeft o.a. vernomen, dat de laagste in
schrijver vrij wat hooger was dan de be
grooting. Spr. heeft ook gehoord, dat de
besteding veel eerder had kunnen plaats
vinden. De raad dient ook te weten hoe
gj oot de stelpost is, die in het bestek is op-
ge nomen.
Wethouder Splinter antwoordt, dat
wat de eerste vraag betreft de betrokken
ingenieur wat licht tegen de zaak heeft
aangekeken. De lichtleiding had eerder be
steed moeten worden. Of dat de voortgang
van het werk heeft geschaad betwijfelt
spr. Architect Blaauw wilde de leiding niet
gelegd hebben voor het dak waterdicht was
en dat is het op 't oogenblik nóg niet om
dat de aanvoer van leien uit Engeland ver
traagd is. Dat de begrooting is overschre
den is jammer, maar de zaak ligt er nu
eenmaal toe. De vraag hoe groot de stel
post is kan spr. niet mededeelen. Dan zou
de onderhandsche aanbesteding geen zin
hebben. Spr. heeft echter een geruststel
lende verklaring gekregen over de groot
te van de stelpost.
De heer Schüller (S. D.) zegt, dat
z.i. de raming niet juist is geweest. Ondanks
de bezuinigingen is men nog /T2000 bo
ven de raming (in ieder geval 10.000). En
za1 het gevolg van de bezuinigingen niet
zijn, dat er straks weer meer bijwerk
komt.
Wethouder Splinter bestrijdt dat de
aanneemsom 12.000 boven de begrooting
zou liggen. De heer Blaauw heeft een be
drag van 5000 berekend. Daarmede heeft
spr. te maken en met andere berekeningen
niet.
De heer Oostveen (S. D.) merkt op,
dat sommige bezuinigingen wel heel ver
gaan. Zoo is o.a. de noodverlichting van
73 op 53 teruggebracht.
Wethouder Splinter: Wat beteekent
dat nu?
De heer O os tv en: Waren er dan aan
vankelijk 20 lichtupnten te veel?
Wethouder Splinter: Dat heb ik toch
al gezegd.
De heer Oostveen zegt voorts te vree
zen, dat de vaste kern van arbeiders der
aannemers-firma zoo groot zal zijn dat
Leidsche arbeiders aan dit werk niet te
pas zullen komen.
Wethouder Splinter antwoordt, dat
er de noodige aandacht aan zal worden
4.25 uur nam.: vertrek van Z. M. den
Koning der Belgen naar de Belgische le
gatie.
Donderdag 24 November:
11.13 uur v.m. vertrek van Z. M. de Ko
ning der Belgen van het station Holland-
sche Spoor. 9
12.18 uur nam.: aankomst te Roosendaal.
Afscheid van de Nederlandsche autoriteiten
en eeredienst.
HET GEVOLG VAN Z. M. DEN KONING
DER BELGEN EN DE AAN Z. M.
TOEGEVOEGDE EEREDIENST.
Men meldt ons van officieele zijde, dat
het gevolg van Z. M. den Koning der Bel
gen zal bestaan uit de hierna genoemde
heeren:
Graaf Cornet de Ways Ruart, groot-maar
schalk van het hof van Z. M. den Koning;
Luitenant-generaal Tilkensv adjudant-
generaal, chef van het militaire huis van
Z. M. den Koning;
Baron Capelle, d.d. chef van het Kabinet
en secretaris van Z. M. den Koning;
De heer Papeians de Morchoven, ceremo
niemeester van Z. M. den Koning;
Luitenant-generaal Nuyten, adjudant van
dienst van Z. M. den Koning;
Majoor van den Heuvel, comfnandant
van de koninklijke paleizen;
Ordonnans-officier van dienst: kolonel
van Caubergh, stalmeester van Z. M. den
koning.
Z.M. zal vergezeld zijn van den eersten
minister en ministej van buitenlandsche
zaken en handel, den heer P. H. Spaak,
met diens kabinetchef, den heer J. Reus.
De eeredienst zal bestaan uit:
vice-admiraal A. Vos, hoofd der IVde
afdeeling van het departement van de
fensie;
gep. generaal-majoor der artillerie K. N.
I L. J. H. Wesseling,
Ph. J. graaf van Zuylen van Nijevelt,
kamerheer van H. M. de Koningin,
eerste luitenant Jhr. D. J. A. A. van La-
wick van Pabst van Nijevelt, ordonnans
officier van H. M. de Koningin.
besteed, dat de kern zoo klein mogelijk zal
zijn.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
goedgekeurd.
Ontsierende reclame.
17o. Voorstel tot voortzetting van de be
handeling van het voorstei tot het wijzigen
van de verordening op de Straatpolitie met
betrekking tot het weren van ontsierende
reclame.
Hierbij heeft de heer v. Eek (S. D. A.
P.) het volgende amendement (een nieuw
lid van art. 1) ingediend: Degene, tot wien
B. en W. hebben besloten een aanschrijving
te richten als bedoeld in het eerste lid, kan
tegen het besluit van B. en W. schriftelijk
in beroep komen bij den Raad binnen 30
dagen, nadat de aanschrijving is verzon
den. Binnen 30 dagen, nadat het verzoek
schrift bij den Raad is ingediend, wordt
door dezen een beslissing genomen. De
Raad kan echter zijn beslissing voor den
tijd van 30 dagen uitstellen."
De heer P. v. d. Tas (A.-R.) stelde de
volgende motie voor:
„De Raad overwegende:
dat het gewenscht is ter zake van ont
sierende reclame een Advies Commissie in
te stellen, welke in het bijzonder zal moe
ten lette op de belangen van het bedrijfs
leven,
dat het wenschelijk geacht wordt, dat
B en W. alvorens een aanschrijving als
voorgesteld in art. 48 van de Verordening
op de Straatpolitiè te doen uitgaan, advies
van deze commissie inwint,
dat bij gebleken verschil van meening
tusschen B. en W. en de Advies Commissie
den betrokken beroep op den Raad dient
open te staan,
verzoekt B. en W. te willen bevorde
ren dat het ontwerp der verordening als
nog in deze zin gewijzigd wordt."
De voorzitter deelt mede, dat de
commissie voor de Strafverordening met de
motie-v. d. Tas in hoofdzaak accoord gaat.
Als advies-commissie zouden B. en W. de
Monumenten-commissie willen zien aange
wezen.
Als B. en W. een besluit nemen in afwij
king van het advies der commissie wil de
Commissie voor de Strafverordeningen het
beroep op den Raad open stellen.
De heer v. Eek (S. D. A. P.) gaat met
dit nieuwe voorstel accoord.
De heer v. d. Tas (A.-R.) meent, dat
de Monumenten-Commissie wel in de laat
ste plaats geschikt is om kwesties over mo
derne reclame te beoordeelen. Spr. moet
daarom aan een aparte advies-commissie
vasthouden.
De heer Wilbrink (C.-H.) heeft even
eens bezwaar tegen de monumenten-com
missie als commissie van advies inzake re
clame. Spr. begrijpt ook overigens niet,
dat de gemeente, die op haar eigen bor
den alerlei moderne en toch allesbehalve
Gemeentel. Aankondigingen
Het gemeentelijk badhuis aan de van
der Werfstraat zal op Woensdag 16 No
vember a.s. van des middags 12 uur tot
des n.m. 2J4 uur voor het publiek geslo
ten zijn.
De Directeur van den Genees
kundigen Dienst.
fraaie reclame heeft toegelaten, thans van
particulieren z.g. ontsierende reclame wil
verbieden. In elk geval ligt de reclame ge
heel buiten de visie van de personen, die
in de monumenten-commissie zitting kun
nen hebben. Als men daarin menschen wil
hebben die ook van reclame verstand heb
ben, dan zoekt men naar het schaap met
vijf pooten.
De heer Wilmer (R.-K.) heeft in de
zitting van Maart ook de wenschelijkheid
van een beroepsinstantie uitgesproken. In
gevallen, als bij de aanneming der veror
dening aan de orde kunnen komen, kan
diep ingegrepen worden in den particulie
ren eigendom en dan is 'n instantie voor be
roep noodzakelijk. De raad is als zoodanig
niet uitermate geschikt, maar beter de Raad
dan in 't geheel geen beroeps-instantie.
't Spijt spr., dat de Commissie voor de
Strafverordeningen niet tot een beroeps
instantie is kunnen komen.
Op 't oogenblik zijn er twee stroomingen
in den Raad: de een wil de monumenten
commissie, de andere een aparte commis
sie als adviseerend college. Spr. schaart
zich bij de laatste. De advies-commissie kan
zoodanig worden samengesteld, dat zij de
zaak volkomen objectief en van alle kan
ten kan bezien.
De heer Beekenk amp (A.-R.) breekt
een lans voor de monumenten-commissie.
Het gaat hier uitsluitend over de vraag:
Is een reclame ontsierend voor de stad, ja
dan neen? Met de kwestie of een reclame
efficient en doelmatig is heeft dit niets te
maken.
De heer Groen eve ld (S. D. A. P.)
is van meening, dat de Monumenten-Com
missie zich ook wel degelijk met de zake
lijke zijde van de kwesties die aan haar
oordeel worden onderworpen zal hebben
bezig te houden. Maar bij de samenstelling
van de monumenten-commissie kan daar
mede rekening worden gehouden.
De heer Tobé (R.-K.) voelt niets voor
de heele verordening. Als men in de rich
ting zou gaan van bijv. de vereen. „Oud
Leiden" dan zou Leiden op den duur een
groot museum worden. En spr. leeft lie
ver in een levende stad dan in het graf
van Toetankhamen.
De voorzitter wijst er op, dat in den
Raad de beteekenis der zaak wordt over
schat. Er zullen betrekkelijk weinig objec
ten zijn, die op grond van de verordening
geweerd zullen worden. Het aantal geval
len zal gering zijn. Spr. gelooft dat men
den aard der Monumenten-Commissie ver
keerd ziet. Daarin zullen wel degelijk ook
personen zitting moeten hebben met mo
derne opvattingen ook omtrent reclame. De
verordening wil slechts het stadsschoon
beschermen, maar het wil de reclame niet
weren. De gemeente blijft zelf reclame-ob
jecten exploiteeren. Maar B. en W. moeten
de macht hebben om in te gaan tegen ont
siering van bepaalde stukjes stadsschoon.
De heer v. d. Tas (A.-R.) trekt zijn mo
tie in en dient een amendement in om in
plaats van Monumenten-commissie te le
zen: Reclame-advies-commissie.
De heer v. Eek (S. D. A. P.) trekt zijn
voorstel in ten behoeve van dat der Com
missie voor de Strafverordeningen.
Het voorstel-v. d. Tas wordt verwor
pen- met 21 tegen 13 stemmen.
Vóór de heeren v. d. Tas, Knibbe, Eiker
bout, v. Rosmalen, Wilbrink, v. d. Kwaak,
v. d. Reyden, Coster, Wilmer, Manders,
Bergers en Lombert.
De verordening wordt goedgekeurd met
24 tegen 10 stemmen.
Tegen de heeren Tobé, v. d. Tas, v. Ros
malen, Eikerbout, v. d. Kwaak, Wilbrink,
v d. Reijden, Knibbe, Wilmer en Lom-
bert.
Rondvraag.
Bij de rondvraag vestigt dr. Key (V. D.)
de aandacht op het feit, dat de Vereeniging
tot bestrijding der tuberculose alhier zoo
in geldverlegenheid zit, dat zij misschien 't
werk zal moeten staken. Als er hier gehol
pen kan worden, laat dit dan spoedig zijn.
De voorzitter zegt, dat deze zaak de
aandacht heeft.
De heer v. d. L a an (Lib.) vraagt of het
niet mogelijk is de schutting voor het Stad
huis te verwijderen nu de werkzaamheden
zoover gevorderd zijn.
De voorzitter antwoordt, dat juist
binnenkort de schutting gedeeltelijk meer
naar de straat zal verplaatst worden, omdat
men dan aan de Stadhuisstoep gaat begin
nen. Als deze gereed is (voorjaar 1939
waarschijnlijk) zal overwogen worden of
de schutting kan worder weggenomen.
De heer Bergers (R.-K.) vestigt de
aandacht op de sloot achter Rijn- en Schie-
kade bij Ambachtsschool, die zeer ver
vuild is.
De heer Coster (R.-K.) vraagt spoe
dige praeadvies op een adres inzake licht-
tarieven van den biotcoop-exploitant den
heer Huges.
De Raad gaat daarna in geheime zitting.
Aankoop grond.
Na heropening der openbare vergadering
werd met 24 tegen 9 stemmen besloten tot
aankoop v. grond en water, te Leiden, groot
2.49.70 hectaren, en van grond en water,
te Zoeterwoude, groot 0.62.05 hectaren (al
les ten Noorden van de vroegere open
zweminrichting)
Tegen stemden de heeren Snel, Jonge-
leen, Tobé, Hessing, Oostveen, Lombert,
Wilmer en v. Weizen en mevr. Braggaar.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
OVER EEN OPDRACHT INZAKE DEN STADHUISBOUW STEDE
LIJK SCHOON EN RECLAME AANKOOP VAN GROND.
