Uld" BENDER
ZATERDAG 22 OCTOBER 1938
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.5J per kwartaal.
Bij or.ze agenten /O cent per week;
f 2.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïIL
Zondagsblad 9 cent.
Advertentiën: 30 cent per regeL
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
BOE WORDT HET WEER?
VEEL WIND EN FRISCH.
De Bill seint:
Verwachting: In het Noorden matige tot
krachtige Zuid-Oostelijke tot Oostelijke
wind, licht tot half bewolkt, droog weer,
weinig verandering in temperatuur.
In het Zuiden: meest krachtige tijdelij
ke matige meest Oostelijke wind, half tot
zwaar bewolkt of betrokken, weinig of
geen regen, iets zachter des nachts, over
dag iets kouder.
Hoogste barometerst.: 773.7 te Stockholm.
Laagste barometerst.: 749.8 te Isafjord.
Het gebied van hoogeluchtdruk over
Zuid-Scandinavië en de Randstaten nam
nog in beteekenis toe. Het verplaatste zich
langzaam Oostwaarts. Op den Oceaan be
weegt zich een nieuwe storing in de rich
ting van Frankrijk. De depressie bij IJs
land vulde nog verder op. Onder invloed
van de nieuwe depressie werden de lucht-
drukverschillen over onze omgeving, En
geland en West-Frankrijk grooter, zoodat
de Zuid-Oostelijke wind tot matig, plaat
selijk tot krachtig toenam. In het gebied
van hoogeluchtdruk blijft het weer helder
en zonnig, met lage ochtendtemperaturen.
Over de Britsche Eilanden werd het zwaar
bewolkt tot betrokken, terwijl in Ierland
en Schotland plaatselijk regen valt.
Voor het Noorden van ons land
is matige tot krachtige Zuid-Oos
telijke tot Oostelijke wind te ver
wachten, met gedeeltelijk bewolkte
lucht en weinig verandering in
temperatuur. In het Zuiden neemt
de wind toe toe krachtig, terwijl de
bewolking zwaarder wordt en de
temperatuur overdag wat lager, des
nachts wat hooger. In het Noorden
blijft het droog, terwijl voor het
Zuiden geen regen van beteekenis
wordt verwacht.
LUCHTTEMPERATUUR.
11 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.«.:
Van Zaterddagnamiddag 5.23 uur tot
Zondagmorgen 6.07 uur; van Zondagna
middag 5.21 tot Maandagmorgen 6.09 uur.
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Zandag 23 Oct.
voorm. 2.05 en nam. 2.30 uur; van Maandag
24 Oct. voorm. 2.45 tot nam. 3.10 uur.
Maan op 6.45 uur Zondagmorgen.
Maan onder 16.42 uur Zondagmiddag.
Maan op 7.56 uur Maandagmorgen.
Maan onder 17.12 uur Maandagmiddag.
(Zondag 23 October nieuwe maan).
Storm waarschuwingsdienst.
Geseind van de Bilt hedenochtend negen
uur aan alle posten: „Weest op uw hoede."
Acadeimienieuws
LEIDEN. Bevorderd:
tot doctor in de Geneeskunde, op proef
schrift getiteld: „Over wezen en verloop
van de ulcusziekte", de heer M. J. Hee-
ring, geboren te Dordrecht.
Geslaagd:
candidaatsexamen klassieke taal- en let
terkunde mej. C. W. L. van der Sluys, Den
Haag;
candidaatsexamen Nederlandsche taai
en letterkunde de dames M. A. Kooien,
Den Haag en T. M. van Leening, Rotter
dam;
candidaatexamen Rechten de heeren J.
Rombach, Vorden R. Graafstal, Bloemen-
daal, W. C. van Dedem, Amersfoort, mej.
L. Oskam, Den Haag;
candidaatsexamen Romaansche taal- en
letterkunde: de heer B. de Boer, Wagenin-
gen.
Examen van apothekers-assistent te Lei
den: de dames-: Y. E. van Ouwerkerk, Rijs-
v ijk, M. Langejan, Rotterdam, J. Lelyveld,
Haag, C. van Leeuwen, Scheveningen.
NE
C. F. MEERPDEL's isSSJT
Alléén: Breestraat 171 - Tel. 2659
MISSIE-ZONDAG 23 OCT.
Zal de dag van morgen slagen?
Lezer, de Paus verwacht ook Uwe daad.
Tè groote belangen vragen daarom, belan
gen van Jezus Christus zelf, dan dat gij u
zoudt mogen terughouden.
Als Plaatsbekleeder van Jezus Christus
verklaarde Pius XI Zijn missieplicht te be
schouwen als dat deel van Zijn apostelambt,
dat Hem voortdurend in spanning en zorg
houdt, zoolang het aantal heidenen moet
worden geschat op een milliard.
De dag van morgen moet Hem in die zorg
verlichten.
Men heeft de Missie-Zondag wel genoemd
de trompet, door de Voortplanting des Ge-
loofs geblazen om de katholieke gewetens
te wekken ten overstaan der milliard hei
denen.
En verklaarde de Paus niet: „Het schijnt
ons, dat ook Wij worden aangespoord met
het profetenwoord: Roep en houd niet op,
verhef Uw stem als een bazuin
Welnu: thans hoort gij die trompet, die
bazuin: thans hoort gij 's Pausen stem,, hard
en luid, omdat de spanning der Missie-be
hoeften de stootkracht wekt.
Krachtens goddelijk bevel gaat de Kerk
in een pelgrimstocht over de aarde om er
de kinderen van God te verzamelen en er
Gods uitverkorenen bijeen te brengen, die
verspreid liggen over de vier windstreken.
Zoo omschreef Bossuet de missietaak der
Kerk, waarvan gij, lezer, u door Gods goed
heid lid moogt noemen.
De Missie-Zondag van morgen moet aan
die Kerk de middelen daartoe verschaffen.
Geef dan veel, terwijl gij veel bidt, opdat
Gods woord moge verheerlijkt worden en
alle volkeren God mogen erkennen in
Jezus Christus, Dien Hij gezonden heeft.
We schreven: Lichting 1938.
De Missies nemen onder den zegen van
God toe in aantal en uitgestrektheid in alle
werelddeelen. Werkelijk, er is reden tot
dank en verheugenis.
Maar dan moet ook de achterhoede ver
sterkt worden met manschappen, die door
gebed en geldeliike gaven de zwoegende
missionarissen ondersteunen.
De Missie-Zondag van morgen moet den
Paus de nieuwe lichting brengen van Ka
tholieken, die, nog geen lid, thans lid wor
den van bet Genootschap tot Voortplanting
des Geloofs.
Teder helpe die „lichting" groot te maken.
Dat lidmaatschap moet volgens 's Pau
sen bedoeling de gewone vorm zijn, waarin
wij, als katholieken, onze persoonlijke mis
sieplicht vervullen. Het eischt een dafelijk-
sche „Onze Vader" en „Wees Gegroet" met
het schietgebed „H. Franciscus Xaverius,
bid voor ons"; daarnaast een wekelijksche
uitgave van 2 1/2 cent of 1.30 per jaar.
De Paus vraagt het u; de missionarissen,
de dragers van het crucifix, die het kruis
gaan planten, vragen het u. En zij allen in
naam van Christus, die als Gezondene des
Vaders, een Missie-Priesterschap bezat en
doorgaf.
Niemand weigere! Niet-leden melden zich
morgen nog aan bij hun pastoor.
En die reeds wel lid zijn? Ieder winne
er een medelid bij, alvorens het acht dagen
verder is.
Ariëns z.g., die „in zijn laatste schoenen"
nog graag iets goeds deed voor de Missiën
en in werkelijkheid zijn laatste krachten
wijdde aan de Missie-actie, moge u over
tuigen met het edelste en sterkste motief
dat gelden kan:
„Hoe meer gij de Missies zult beminnen
en bevorderen, hoe beter katholiek gij zult
zijn".
C. C. VAN DIJCK, Pr.
St. Michielsgestel,
Seminarie.
RECHTZAKEN
POGING TOT MOORD TE OVERSCHIE.
Tegen verdachte een jaar geëischt.
Vrijdagmiddag heeft zich voor de Rot-
terdamsche rechtbank te verantwoorden ge
had de 40-jarige Johanna S., gedetineerd en
wonende te Rotterdam, wegens poging tot
moord op den 29-jarigei kantoorbediende
M. H., eveneens te Rotterdam woonachtig.
Verdachte had zich in den avond van 16
Juni verdacht opgesteld in een tramhuisje
lands de Schie te Overschie nabij de tol.
Daar had ze met een revolver, die met
zes scherpe patronen geiaden was, H. op
gewacht. Toen hij op de fiets naderde,
sprong ze plotseling naar voren en wilde
hem in de rug schieten. Zij raakte hem
echter in den rechterbovenarm.
De Officier van Justitie eischte een ge
vangenisstraf voor den tijd van een jaar
met aftrek van voorarrest, met voorwaar
delijke ter beschikking stelling van de re
geering.
Mr. F. Eikelenboom pleitte clementie.
Uitspraak 4 November.
HAARLEMSCHE POLITIERECHTER.
Een verkeerde voorgehad.
Terecht stond de 36-jarige W. V. uit D e
Kaag (gem. Alkemade) wegens mishan
deling van een zekeren J. M. de W. uit
DE LEIDSCHE COURANT
Lisse. Getuige was opH2 Aug. j.l. een
paar maal met de pont overgevaren om
naar een zijner vrienden te gaan zoeken
om Koninginnefeest te gaan vieren. Op
een gegeven oogenblik ontving get. op
z'n rechteroog een flinke klap, welke
bleek uitgedeeld te zijn door verd.
Op een vraag van dén politierechter,
waarom verd. aan deze getuige de klap
had gegeven, zeide verd., dat de uitge
reikte klap voor een ander bestemd was.
Getuige leek zeer veel op dien anderen
persoon, die verd. steeds hinderlijk is.
De officier van justitie eischte tegen
verdachte een geldboete van 10.subs.
6 dagen hechtenis.
Overeenkomstig den eisch werd ver
dachte veroordeeld.
KANTONGERECHT
TE ALPHEN AAN DEN RIJN.
Allereerst had zich te verantwoorden A.
v. P. uit Zuilen, die als bestuurder van een
vrachauto een aanrijding te Alphen had
veroorzaakt met een truc met trailer be
stuurd door J. C. Sch. De oorzaak van de
aanrijding bleek niet recht duidelijk, doch
het kwam vast te staan, dat A. v. P. niet
voldoende had opgelet. Hij was van ach
ter een personenwagen gekomen, zonder
zich eerst te hebben overtuigd of dit wel
mogelijk was. Ook een getuige J. G. uit Al
phen die langs den weg stond te praten had
het ongeval gezien en verklaarde eveneens
dat verdachte niet voldoende had opgelet.
De ambtenaar vroeg een boete van 10.
subs. 10 dagen. Uitspraak conform den
eisch.
Een aanrijding langs den
Ziendeweg.
M. O. had een aanrijding veroorzaakt
langs den Ziendeweg en had de auto van
div. W. uit A a r 1 a n d e r v e e n voor een
bedrag van omstreeks ƒ400 beschadigd, en
was zelf met zijn melkauto in een langs
dien weg gelegen sloot terechtgekomen.
Mevrouw v. W. verklaarde, dat zij de
melkauto op zich had zien aanstormen,
waarop dan ook haar echtgenoot direct had
afgeremd. Het remspoor hiervan was op
gemeten en had een lengte, van ongeveer
12 meter. De dokter was wel verzekerd te-
STADS
DE VERDUISTERINGSPROEF
OP WOENSDAG 16 NOV.
Wenken en raadgevingen
In verband met de op Woensdag 16 No
vember a.s. in het in ons blad van Woens
dag 19 dezer aangegeven gedeelte onzer
stad te houden verduisteringsoefening,
maakt het Hoofd van den Luchtbescher
mingsdienst het navolgende bekend:
De verduistering zal in tijd van oorlog
niet beperkt kunnen worden tot korte pe
riodes, waarin direct gevaar voor een lucht
aanval dreigt Rekening moet worden ge
houden met het feit, dat luchtaanvallen
plotseling kunnen plaats grijpen; veelal zal
dit laatste het geval zijn.
Daarom zal de verduistering in dien tijd
alle avonden en nachten onafgebroken moe
ten plaats vinden: op dit grondbeginsel zal
ook de oefening moeten worden gebaseerd.
WAT MEN IN HUIS NIET EN WAT MEN
WEL MOET DOEN.
Draait niet eenvoudig in Uw woning of
inrichting alle lampen los, of sluit niet
door middel van den hoofdschakelaar of
door het uitnemen van de zekeringen den
stroom geheel af.
Wanneer de verduistering avond aan
avond zal moeten plaats vinden, kunt U
ook niet steeds in het donker zitten of Uw
inrichting of bedrijf sluiten.
Het is daarom zaak, het leven in wonin
gen, inrichtingen als café's, bioscopen, scho
len, e.d. en fabrieken en werkplaatsen,
waarin gewoonlijk des avonds gewerkt
wordt, ook tijdens de oefening normaal
voortgang te doen vinden. Daarbij zullen
dan echter de noodige maatregelen moeten
worden genomen ter voorkoming van licht-
uitstraling.
De te nemen maatregelen zijn in het al
gemeen van eenvoudigen aard en zullen
m de meeste gevallen niets of zeer weinig
kosten.
DAAROM KAN EN MOET IEDEREEN
MEEDOEN!
Zorgt er dus voor, dat geen licht naar
buiten kan stralen.
Donkere gordijnen, van zware stof vor
men een goede afsluiting. Besteedt vooral
de noodige aandacht aan de zij- en boven
kanten van de gordijnen (b.v. vastzetten
met punaises en strook zwart of blauw pa
pier aan bovenkant).
Beschikt men riiet over donkere gordij
nen, dan verdienen rolgordijnen van don
kere stof of zwart of donkerblauw papier
de voorkeur.
Kleine vensters kunnen met zwart of
donkerblauw papier worden beplakt. Ook
carton of triplex kan hier goed dienst doen.
Denkt vooral aan den achterkant van Uw
huis, aan dakramen en zoldervensters en
aan het uitnemen of losdraaien van de lam
pen, in portieken, portalen en op trappen.
Winkeliers, denkt er aan Uw etalage-
verlichting, Uv Neon- of andere reclame
verlichting en de verlichting van aan den
gevel aanwezige automaten te dooven.
Garagehouders, dooft de verlichting van
Uw benzinepompen en uraagt zorg, dat bij
het openen van de deuren Uwer garage
geen licht naar buiten, nan vallen.
gen W. A. doch niet voorzichzelf. M. O.
verklaarde dat zijn snelheid niet grooter
was geweest dan ongeveer 30 K.M. en hij
had de auto van dr. W. niet zien aanko
men. Er ontstond nog een debat over een
uithaalplaats, waarop de melkauto-chauf-
feur gerekend had, dat de dr. zou stilstaan,
en over het uitzicht. De getuige W. V.,
die naast den melkauto-chauffeur zat tij
dens het ongeval, had niet veel gezien, daar
hij net zijn boterham aan het eten was. Dr.
v. W., die door zijn gemachtigde vertegen
woordigd was, had nog een drietal getui
gen laten dagvaarden. Deze hadden
gen van allen de botsing gezien. Hun
verklaringen kwamen hierop neer, dat
melkauto-chauffeurs in het algemeen veel
te snel rijden. De ambtenaar was van mee
ning, dat de melkauto-chauffeur te hard
had gereden en niet voldoende had opge
let, omdat van hem geen remspoor was ge
vonden, zoodat hij aannam dat verdachte
de auto van dr. W. op het laatste moment
pas gezien had. Hij eischte dan ook 10.
subs. 10 dagen, waarop de verdediger van
dr. W. een pleidooi hield in verband met
de door dr. v. W. ontvangen dagvaarding.
De kantonrechter veroordeelde verdachte
M. O. tot 10 subs. 10 dagen en sprak dr.
W. vrij.
Een echte spijbelaar.
J. W. te A 1 p h e n moest zich verant
woorden wegens overtreding der Leer
plichtwet. Hij had een kind van hem sinds
1 Mei tot nu toe 37 maal laten verzuimen.
Het rapport over verdachte was niet zoo
gunstig, daar het kind door al die verzui
men niet goed meer met de klas meekon.
De ambtenaar wil rekening houden met de
financieele omstandigheden en eischt een
geldboete van 3 subs 2 dagen.
J. W. uit Nieuwkoop had zich voor
eenzelfde feit te verantwoorden. Het rap
port over dit gezin was heelemaal niet gun
stig en er stond in vermeld dat het een
slordig gezin was, terwijl het rapport te
vens aantoonde, dat het thuis houden niet
gerechtvaardigd was. De ambtenaar wil
sterk rekening houden, ook met den finan-
cieelen toestand en eischte eveneens 3.
subs. 2 dagen. Veroordeeling conform den
eisch.
Controleert thans zeil reeds, hoe U Uwe
woning geheel „lichtdicht" kunt maken,
neemt nu reeds maatregelen.
Blijft tijdens de oefening zooveel moge
lijk thuis; op straat is niets te zien, terwijl,
wanneer U Uw woning verlaat anderen met
minder goede bedoelingen wellicht, gebruik
makende van de duisternis, deze met een
bezoek zullen „vereeren".
WERKT ALLEN MEDE!
Een volgende maal iets over het verkeer
met voer- en vaartuigen.
GEMEENTERAAD
Aan de agenda van den Gemeenteraad op
Maandag 24 October zijn nog de volgende
punten toegevoegd:
Onderzoek van den geloofsbrief van het
nieuw benoemde raadslid, den heer P. G.
Knibbe.
Voorstel inzake het verstrekken van
brandstoffen aan daarvoor in aanmerking
komende werkloozen gedurende het win
terseizoen 19381939.
BRANDSTOFFENVERSTREKKING
De Minister van Sociale Zaken heeft me
degedeeld, dat ook gedurende het a.s. win
terseizoen aan ondersteunde en bij een
werkverschaffing geplaatste werklooze ge
huwde of ongehuwde kostwinners zoome
de aan werkloozen, die steun voor alleenwo-
nenden ontvangen, een brandstoffenbij slag
mag worden verstrekt en wel gedurende de
tijdvakken van 30 October 1938 t.m. 26 No
vember 1938 en van 12 Maart 1939 t.m. 15
April 1939 van ten hoogste 1 en geduren
de het tijdvak van 27 November 1938 t.m.
11 Maart 1939 van ten hoogste 1.30 per
week (voor kamerbewoners de helft).
Ten aanzien van de bij een werkverschaf
fing geplaatsten is de regeling iets ruimer
dan die, welke voor het seizoen 19371938
gold, omdat zij, die geen volle week bij de
werkverschaffing zijn geplaatst, dan wel
periodiek zijn tewerk gesteld, thans over de
z.g. wandeldagen resp. wandelweken, ook
voor den bijslag in aanmerking komen en
wel voor de helft van den bijslag, welke
hun zou worden uitgekeerd, indien zij over
bedoelde dagen resp. weken tewerkgesteld
waren geweest.
Evenals vorige jaren zullen voor de ver
strekking mede in aanmerking komen de
kastrekkers indien en voor zoover hun kas-
uitkeering minder bedraagt dan het steun
bedrag hetwelk zij zouden ontvangen, wan
neer zij volgens de steunregeling werden
ondersteund, vermeerderd met het bedrag
van den brandstoffenbijslag.
In verband met de thans geldende kolen-
prijzen zal de verstrekking aldus geregeld
kunnen worden, dat gedurende de beide
eerstgenoemde tijdvakken Yt H.L. parelco-
ker. en Yi H.L. eierkolen per week worden
beschikbaar gesteld en gedurende het laatst
genoemde tijdvak Ys H.L. parelcokes en
Yt H.L. eierkolen.
In de kosten van de verstrekking van den
brandstoffenbijslag van aan vorengenoemde
categorieën van werkloozen, welke kosten
in totaal op plm. 70.000 worden geraamd,
wordt eenzelfde bijdrage uit het Werkloos-
heidssubsidiefonds verleend als in de ove-
EERSTE BLAD - PAG. 2
AGENDA
LEIDEN.
Dinsdag. Ver. „Katholiek Leiden", R.K.
Winterprogram, gezelschap Jan
Musch, Stadsgehoorzaal, 8.15 uur.
Bal na.
De Zondagsdienst der huisartsen te Lei
den wordt waargenomen door de dokters:
Jasperse, Meyboom, Nieuwzwaag en Stof
fers.
De Zondagsdienst te Oegstgeest wordt
Oegstgeest wordt waargenomen door dr.
Hugenholtz, Tel. 390.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 22 tot en mat V r d a g 28 Oct. a.s.
waargenomen door de apotheek C. B. Duys-
ter, N. Rijn 18, Tel. 523.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek:
Wilhelminapark 8, tel. 274.
VOOR DE JEUGD.
(Rectificatie van de Kinderrubriek in ons
nummer van jl. Donderdag).
DE PRIJSRAADSELS.
In afd. B. raadsel V moet staan:
In afd. C. raadsel IV moet staan:
A. .s d. 1. .g.n n.g z.s. .1,
D. w..rh..d a..t.rh..lt h..r w.L
Oom W i m.
rige kosten van steunverleening en werk
verschaffing.
B. en W. geven den Raad in overweging
te besluiten tot het, met inachtneming van
de door den Minister in zijne circulaire van
17 October 1938 gegeven voorschriften, ver
strekken van een brandstoffenbijslag als
hiertoe genoemd.
Nadat door den Raad overeenkomstig het
bovenstaande zal zijn besloten, zullen B. en
W. de Gemeentelijke Commissie voor Maat
schappelijk Hulpbetoon verzoeken aan de
daarvoor in aanmerking komende door
haar ondersteunde armlastigen een gelijke
brandstoffenverstrekking te doen plaats
hebben.
EXCURSIE DR. SCHAEPMAN
De reeds eerder aangekondigde excursie
naar de nieuwe KRO-studio zal plaats
vinden op Zondag 13 November a.s.
Vertrek nam. 2 uur per luxe touringcars
vanaf het gebouw van de „Leidsche Cou
rant" waarna de tocht wordt gemaakt via
Utrecht, De Bilt, Bilthoven, Soestdijk naar
Hilversum.
Na het bezoek aan de studio zal de terug
tocht over Amsterdam aanvangen.
Wij organiseeren deze excursie voor onze
leden en donateurs, doch voor zoover de
plaatsruimte toelaat zijn ook KRO-vrienden
van harte welkom.
Zij, die deze excursie willen medemaken,
gelieven hiervan voor 1 Nov. opgaven te
doen aan den penningmeester, den heer A.
C. H. Speel, Leliestraat 112, 's avonds van 6
9 uur, waar men zich tevens tegen beta
ling van 1.50 van een plaatsbewijs kan
voorzien.
Het bestuur van Dr. Schaepman.
„JAN MUSCH"
mvt zijn gezelschap komen a.s. Dinsdag
avond in de Groote Stadsgehoorzaal.
Zij zullen opvoeren het schitterende too-
neelstuk „de Sabijnsche Maagdenroof".
Een prachtige inzet voor den openings
avond van het R. K. Winterprogram, uit
gaande van de Vereeniging „Katholiek
Leiden".
Katholieken van Leiden! hebt waardee
ring voor het werk van deze vereeniging.
Gij kunt dit doen, en dat zult gij zeker,
door er voor te zorgen, dat a.s. Dinsdag
avond geen plaats in de Gehoorzaal onbe
zet is.
Thans even opgelet!!!
Men kan zyn plaats voorbespreken bij
de fa. Huibers 20 ctens per plaats.
Verder is er Zondag a.s. in de Vestibule
der Stadsgehoorzaal, gelegenheid om plaat
sen te bespreken van 1 tot 2 uur a 10 cent
per plaats.
Daar een jarenlange erva
ring èn een enorme sorteering
van verschillende fabrikaten
(I ten dienste staat, hebt U
de grootste kans van slagen 1
Inderdaad: MEERPOELheeft
meer keus en is toch
voordeeliger 1
-Förster's
kleine piano
„Pianetto"
'n klasse apart
Volie 7'/3 octaaf toon omvang.
Normale repetitie-mechaniek en
speelaard, n Juweel van toonschoonheid.
A dam - Rotterdam - Arnhem - Breda n
