Ordening in het bloembollen-
bedrijf
St. Dominicus-Huis te Leiden
ZATERDAG 11 OCTOBER 1938
30ste Jaargang No. 9165
3)c Geid&^k^Sou/fca/nt
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2
Giro 103003. Postbus 11.
Een plan tot samenwerking en overleg gereed
Het algemeen
belang gaat
Het bloembollenvak staat aan den
vooravond van een belangrijk besluit.
Reeds herhaaldelijk zijn stemmen op
gegaan om te komen tot een „ordening"
in het bedrijf, in aansluiting op de
„crisis-maatregelen".
Er is een algemeene tendenz, om de uit
voering van de crisis-maatregelen, die in het
belang zoowel van den land- als van den
tuinbouw werden genomen, in handen te
stellen van het bedrijf zelf. De Regeering
slaat tegenover dit streven sympathiek, doch
verwacht, dat het initiatief daartoe van de
bedrijven zelf zal uitgaan.
Deze verwachting hebben de bevoegde
regeeringsinstanties ook uitgesproken ten
opzichte van het bloembollenbedrijf.
Reeds lang was bij de meer-vooruitzien-
den de overtuiging gerijpt, dat het tusschen
de bedrijfsgenooten moest komen tot sa
menwerking en overleg ten aanzien van de
maatregelen tot behoud en tot bloei van het
vak te treffen.
Door een „contactcommissie", waarin bij
de oprichting vertegenwoordigd waren de
Alg. Vereeniging voor Bloembollencultuur,
de L.T.B., het H.B.G., de C.B.T.B., de N.T.B.
en de Bond van Veilingen, werden plannen
om tot een dergelijke samenwerking te ko
men, onder het oog gezien.
De zeer uiteenloopende meeningen aan
gaande den inhoud van een dergelijk plan
zijn, na langdurige gedachtenwisselingen,
in een concreet ontwerp tot elkaar geko
men, van welk ontwerp de uitvoering bin
nen korten tijd te wachten is.
Plannen tot rijpheid gekomen.
Nu deze plannen tot samenwerking en
overleg tot rijpheid zijn gekomen, hebben
wij ons gewend tot den heer D. W. Lef e-
b e r te Lisse, den man, aan wiens beleid en
doorzettingsvermogen het te danken is, dat
de vage ideeën van ordening en samenwer
king gemeengoed zijn geworden van de
vereenigings-besturen in het bloembollen-
bedrijf, zoodat, zij het na vele strubbelin
gen, het gezamenlijk overleg tot resultaat
heeft geleid.
Er is veel geschreven, verklaarde de heer
Lefeber, over de chaotische verwarring in
de Bloembollenorganisaties, en daarom is
het misschien wel goed de momenteele
stand van zaken te belichten.
Het is waar, dat eenigen tijd geleden in
de grootste bloembollen-organisatie in het
geheel geen richting werd aangegeven en
zij tusschen alles door schommelde van
den eenen dag in den anderen. Het was geen
visch en het was geen vleesch.
Dit gaf werkelijk verwarring en het is
gelukkig voor het bedrijf, dat nu alle be
sturen en alle organisaties, welke van eenig
belang zijn, gemeenschappelijke samenwer
king in het bedrijf voorstaan endenood-
zakelijkheid erkennen van een
centrale instantie met publiek-
rechtelijke bevoegdheid, welke
practisch zal staan boven de
o rganisaties.
Omreden het bloembollenbedrijf een vrij
wel uitsluitend export-bedrijf is, dat vele
risico's met zich brengt en vele belemme
ringen ondervindt, moet het mogelijk zijn
in en voor het bloembollenbe
drijf de bedrijfsbelangen te be
hartigen bóven het individueel
belang
De „kleine kweekers", waarmee men
doelt op de kleinste kweekers, zijn dikwijls
gebruikt als reclame-object voor een of an
dere actie in ons bedrijf. Menzalzeker
en vooral ook de belangen van
de minst-sterken moeten be
schermen. Echter tegenover de be
drijfsbelangen, welke verdedigd moeten
worden en tegenover de moeilijkheden ver
oorzaakt door de export-belemmering, is
élke kweeker individueel slechts een
zeer kleine kweeker. Hij presteert
als individueel te weinig om de groote be
drijfsbelangen daaraan over te laten.
Het is in het bloembollenbedrijf duide
lijk gebleken, dat het niet alleen gaat om
een goede, gezonde productie van bloem
bollen, ook niet om het individueel boeken
van een order met misschien nog eenige
handelswinst. Het gaat voor het bloembol
lenbedrijf om de vraag: hoe worden de wer
kelijk algemeene en groote bedrijfsbelangen
het beste behartigd.
Een voorbeeld.
Om een historisch voorbeeld te geven:
Een exporteur had in het buitenland ge
boekt 1.000.000 Hyacinthen in de maat 10
cM.; condities contante betaling.
Die exporteur vond het een levensbelang
om dien order in die maat zoo spoedig mo
gelijk uit te voeren.
Deze exporteur dacht, dat de directe han
delswinst van dien order alle andere be
langen mocht negeeren.
De betreffende maat Hyacinthen, welke
vóór de bedrijf regeling vrij voor export werd
verhandeld, is van te kleine kwaliteit om
aan de afnemers te kunnen voldoen.
Grootere en betere qualiteit was in zeer
grooten getale voorradig, zelfs als over
schot, en toch wilde die exporteur deze or
der uitvoeren.
Het is te begrijpen, dat handelswinst en
individueel belang tracht vóór te gaan,
maar het is uit dit voorbeeld óók duidelijk,
dat het gewenscht is, dat de behartiging on
zer groote, algemeene bedrijfsbelangen in
de toekomst zal zijn toevertrouwd aan een
centraal orgaan, waarin alle erkende bloem
bollen-organisaties zullen zijn vertegen
woordigd om op deze wijze zeker tot wel
zijn van het bloembollenbedrijf te kunnen
samenwerken.
Niemand zal kunnen weerstaan de drang,
welke in vrijwel alle bedrijven voor den dag
treedt en welke door den economischen toe
stand vraagt: méér onderlinge sa
menwerking, méér contact, méér
overleg tusschen de bedrijfsorganisa
ties en dit geeft het ontstaan aan een geor
dend bedrijf.
De vertegenwoordiging van het bloembol
lenbedrijf is echter zeer moeilijk, door de
splitsing in kweekers en handelaren. Er
kennend, dat de belangen van kweekers en
handelaren vrijwel steeds met elkaar ver
band houden en dus nauw contact tot be
hartiging der bedrijfsbelangen noodig is,
moet er toch voldoend en zooveel mogelijk
zelfstandigheid zijn om objectief de belan
gen van beide groepen te behartigena.
De heer Lefeber zeide nog, dat, al is het
„plan van samenwerking en overleg" in
groote lijnen en vele onderdeelen gereed,
nog eenige ernstige bezwaren van socialen
aard onder het oog zullen moeten worden
gezien.
„Im groszen Ganzen" is de ordening in
het bloembollenbedrijf echter gereed. Het
zal ongetwijfeld vele vakgenooten tot vol
doening stemmen dit te vernemen, en zeer
zeker zal ook de L.T.B. er zich over moeten
verheugen, dat de richting in de economie,
door haar als organisatie zoo lang voorge
staan, pra:tisch zal worden ingeslagen.
Pachtkamers samen
gesteld
BENOEMING VOOR VIJF JAAR.
Bij Koninklijk besluit zijn met ingang van
1 November a.s. voor den tijd van vijf jaren
benoemd tot leden van de pachtkamers van
de volgende kantongerechten:
L e i d e n: J. de Graaf te Zoeterwoude en
J Penning de Vries te Alkemade.
Alphen: L. van Leeuwen te Alphen
aan den Rijn en A. P. Uyttewaal te Ter
Aar.
Haarlem: B. Biesheuvel A.zn. te
Spaarndam en C. M. Reinders Folmer te
Heemstede.
Delft: B. Havenaar te Berkel en G. H.
van den Berg te Monster.
D e n H a a g: G. J. van der Stoel te Was
senaar en mr. D. A. Kley te 's-Gravenhage.
Gouda: G. den Hoek te Bergambacht
en A. C. van den Berg te Bleiswijk.
INKOOPSPRIJS VOOR MELK
VERHOOGD.
Met ingang van Zondag a.s. een
halve cent duurder.
De „Constunptie-Melk-Centrale" en de
Algemeene Vereeniging voor melkvoorzie-
ning, welke de consumptiemelk-regeling in
het westen des lands uitvoeren, deelen
roede, dat met ingang van Zondag 23 Octo
ber a.s. het gedeelte van den prijs, dat de
veehouder rechtstreeks van den kooper der
melk ontvangt, wordt verhoogd met 1/2 cent
per liter melk.
De prijs voor 2e klasse melk wordt hier
door 6.25 cent per Liter, terwijl voor le
klasse en 3e klasse melk een premie resp.
een korting van 0.25 cent per liter melk
wordt toegepast.
NEDERLANDERS TE KANTON VEILIG.
De Nederlandsche regeeringspersdienst
meldt:
Volgens een bij het Nederlandsche de
partement van Buitenlandsche Zaken in
gekomen ambtelijk telegram, zijn de te
Kanton woonachtige Nederlanders veilig.
Brief van Z. Exc. Pieter Bas
In de woelige dagen van de historische
Septemberweek ontving de redactie van
„Het Groene Hout", orgaan der R.K. Stu
denten in Nederland, een voortzetting van
„De Dijk" een politieken brief van Godfried
Bomans, alias Z. Exc. Pieter Bas, waaraan
wij het volgende ontleen en:
Alleen al Hitier heeft van mij twaalf
brieven ontvangen, Goebbels zeven,
Benito twee, en ja, wat heb ik al niet
aan postzegels gespendeerd aan Runci-
man, Chamberlain, Roosevelt en
Benesj? Naar Goering stuurde ik gis
teren nog een groote kist Würste mit
Sauerkraut en een ontzaglijk gebraden
zwijn, heelemaal gevuld met kleine
doperwtjes en stukjes zwezerik. Ge
loof mij, ik had haast spijt toen ik het
door den bode zag wegdragen. Maar
het welzijn van Europa gaat voor alles.
Je zult je misschien afvragen waartoe
het dient als een simpel student in de
rechten dergelijke brieven schrijft. Ze
worden toch niet gelezen, denk je. Ha,
dat denk je! Maar dat is niet zoo. Ik
onderteeken met Pieter Bas, Minister
van Nederland. En naar een minister
je luisteren, al was het alleen om de
beleefdheid. Eigenlijk heb ik daar niet
het recht toe. Doch de goede oude man
was zulk een vriend van mij, dat ik
wel mag veronderstellen, dat, wat ik
voor het belang van Europa doe, ook
hij zou gedaan hebben. Zoo schrijf ik
alle staatshoofden van Europa aan,
milde, zachte vermaningen om toch
kalm te zijn, om toch het hoofd koel te
houden, en vooralom toch vroolijk
te blijven. Over dit laatste zul je mis
schien verwonderd zijn. Toch, het is
de hoofdinhoud van al mijn brieven.
Ik meen namelijk, dat Europa niet
vroolijk genoeg is. Er worden op de
kanselarijen te weinig grapjes gemaakt.
Telkens als ik, in de afgeloopen maan
den, de radio aanzette of de krant
openvouwde, viel het mij weer op:
die verbeten stemmen, die enorme ernst
Vroolijkheid is contrabande. Hoogstens
durft men spreken van „ontspanning'.
Een oogenblik van „ontspanning" is
ingetreden, zegt men. En dat is alles
wat er aan vroolijkheid te krijgen is.
De menschen van nu zijn tot aan den
hals gevuld met wils- en daadkracht,
met een somber soort energie om zich
achter een of ander vaandel te scharen
en een of andere richting op te mar-
cheeren. Er zijn op het oogenblik maar
weinig menschen, b.v. in Nederland,
die niet precies weten wat zij willen,
waartoe zij „behooren", waar zij „voor"
en waar zij „tegen" zijn. Daar zit iets
goeds in, mits men er vroolijk bij blijve.
Maar dat blijft men niet, en daarom
ben ik geneigd te veronderstellen dat
er iets verkeerds in zit.
Jedenfalls, het gaat buiten het bestek
van dezen brief en wellicht ook van
mijn eigen capaciteiten, deze filosofi
sche gedachten hier verder uit te wer
ken.
Ik zou er de voornaamste staats
hoofden op willen wijzen, dat, verge
leken bij een of andere fout in het
Vex-drag van Versailles, het feit dat
morgen om half zeven de zon opgaat,
oneindig belangrijker is. Ik zou willen
zeggen, dat tegenover de vraag of een
volk ook gelukkiger kan zijn, de moge
lijkheid of het ook grooter zou kunnen
worden geheel in het niet valt. Ik zou
den staatshoofden willen opmerken,
dat hun blik te absoluut is, dat zij niet
betrekkelijk meer zien. Absoluut be
keken is, om bij mijn voorbeeld te blij
ven, een mogelijke fout in het Verdrag
van Versailles een groote donkere vlek.
Doch tegen de zon bekeken, die morgen
om half zeven opgaat, is zij niet meer
dan een punt, een stip. Dit is het be
trekkelijke standpunt. En een vroolijk
mensch is niets anders dan een betrek
kelijk mensch".
In de opwekking tot v r o o 1 ij k h e i d,
en de aansporing, om alles betrekkei ij k
te zien, ligt een groot mate van ernst
van absolute waarheid....
PE WERELD IN
VOGELVLUCHT
Het Katholiek Comité van Actie
„Voor God" schrijft ons:
De eeuwige onrust.
„Tegenwoordig lijken voortdurende
stuiptrekkingen en revoluties wel
haast een levensvoorwaarde. Het
kenmerk onzer dagen is ontevreden
heid met het overgeleverde, mis
noegdheid met het bestaande, geest
drift voor het eeuwig wordende de
sport van het hervormen en moder-
niseeren. A. M. Weisz.
KANTON: Wat gisteren reeds gemeld
werd, wordt heden bevestigd: de Japan
ners hebben Kanton bezet. De Chineezen
hebben de stad niet verdedigd, omdat zij
verdedigingslinies hadden aangelegd in het
Zuiden, vanwaar zij een eventueelen Ja-
panschen aanval verwachtten. Inplaats van
uit het Zuiden deden de Japanners ech
ter een aanval uit het Oosten, waar de
Chineezen gerekend hadden op de natuur
lijke bescherming der bergruggen. Zij ver
gisten zich, de Japanners lieten zich niet
door de bergen tegenhouden en marcheer
den in snel tempo op de stad aan, terwijl
zij de Chineesche verdedigingslinies links
lieten liggen. Zoo viel de stad. De Chinee
zen hebben vóór hun vertrek nog snel de
regeeringsgebouwen opgeblazen. Niette
min is de inneming van Kanton een be
langrijk succes voor de Japansche strijd
krachten.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat de Ja-
panneezen door de inneming van Kanton
een zeer belangrijk succes hebben be
haald, omdat Kanton de laatste verbinding
tusschen China en de buitenwereld was. De
plannen voor dit offensief bestonden reeds
maanden lang, doch de uitvoering werd uit
gesteld wegens de nabijheid van Hong
kong en uit vrees voor internationale ver
wikkelingen. Blijkbaar heeft Japan thans
besloten iets te wagen om de mogelijkheid
tot het afdwingen van een beslissing te
verkrijgen. Het verlies van Kanton is on
getwijfeld een zware slag voor Tsjang Kai
Sjek, die thans nog slechts over den spoor
weg van Joennanfoe beschikt.
Bovendien schijnt de verdediging van
Hankau nu snel af te brokkelen. De val der
stad schijnt slechts een kwestie van dagen
te zijn. Het lijkt er echter op, dat Japan
den oorlog wil voortzetten, zoolang Tsjang
in China aan het hoofd staat, terwijl China
de Japanneezen dieper in het land zal
blijven trekken. Want hoewel de Japannee
zen alle strategische punten beheerschen,
wordt hun macht over het tusschenliggen-
de land verzwakt door den onvermoeiba-
ren tegenstand der Chineesche guerilla-
troepen. Het leggen van garnizoenen in
een enorm land als China is nog iets an
ders dan het winnen van veldslagen.
DU nummer beslaat uil vl|f
bladen, w.o. geïllustreerd
Zondagsblad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buiten-and
De Duitsche campagne tegen de Kerk.
(2de blad).
Een waarschuwing van den Franschen
kroonpretendent. (2de blad).
De bespoediging der Britsche bewape
ning. (2de blad).
De toestand te Jerusalem verbeterd.
(2de blad).
De val van de stad Kanton. (2de blad).
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
MINISTER ROMME'S PLANNEN.
Het Eindhovensch Dagblad is
van oordeel dat de aangebroken zittings
periode der St.-Gen. veel belangrijker is,
dan Troonrede en Mililoenennota in hun
soberheid hebben doen verwachten, en
wijst daartoe op de bestrijding van de
werkloosheid.
„De plannen van minister Romme zijn
grootscheepsch genoeg en het moet ver
wondering wekken, dat ze in de Troon
rede zoo allerbescheidenst tot uiting ko
men. Gaat de Kamer met deze plannen
mee, dan zal het euvel wel niet geheel
overwonnen zijn, maar toch aanmerke
lijk besnoeid worden.
Belangrijk is, dat hij den leeftijd, waar
op de jeugd zal worden toegelaten in het
bedrijfsleven, voor de jongens tot den 15-
Binnenland
De wijziging van de Tariefmachtigings
wet in de Tweede Kamer is aangenomen.
(2de blad).
De Tweede Kamer over de Rijksbegroo-
ting 1939. (2de blad).
De benoemingen van leden van pacht
kamers in de verschillende kantons. (1ste
blad).
Met ingang van morgen wordt het ge
deelte van den prijs, dat de veehouder
rechtstreeks van den kooper der melk
ontvangt, verhoogd met y7 cent per liter.
(lste blad).
Het lijkt erop, of het auto-ongeluk te Koe
dijk, begin dezes jaars, een tragische ont
knooping zal hebben (4e blad).
Sport en Wedstrl|den
Raichenbach behoudt zijn titel van wereld
kampioen (4e blad).
en voor de meisjes tot den 16-jarigen
leeftijd wil verschuiven. Hierdoor wordt
het aanbod van jeugdige werkkrachten ge
remd, en de maatregel komt niet alleen
de vakopleiding der jeugd ten goede maar
biedt ook gelegenheid weer een aantal
werklooze leerkrachten in te schakelen.
Daarnaast komt bodemcultuur op groo
te schaal, waarvan men blijvende ar
beidsgelegenheid voor minstens 100.000
werkloozen verwacht een agrarische
politiek, die in de toekomst ons land on
afhankelijk zal maken van den import
van granen, die nog altijd zeer belangrijk
is, en die we betrekken van landen, die
voor onzen export van weinig beteekenis
zijn.
Dit zijn nieuwe projecten, die in deze
periode aan de orde komen, en waarvan
men slechts kan hopen, dat zij tot een
goed einde zullen worden gebracht".
Lft
SiSiMalL
TIIÜW'kP
Er is weer een nieuwe loot aan den ouden
stam der sociaal-charitatieve activiteit in
Leidens veste!
Aan de Raamsteeg is verrezen een pen
sion, het St. Dominicus-Huis, hetwelk huis
vesting biedt aan een negental echtparen.
Aan een dergelijke instelling, met lagen
pensionprijs, was inderdaad behoefte.
Voor elk echtpaar is bestemd een zit-
en een slaapkamer (er zijn 5 beneden- en 4
bovenwoningen), welke kamers ruim en
frisch zijn, en liggen aan gangen, die in het
geheel een huiselijk-gezellige sfeer kunnen
scheppen.
Voor de inwonenden wordt zorg gedragen
door Zusters Dominicanessen.
Als we er nu nog bij vertellen, dat er aan
de instelling een kapel is verbonden dan
zal ieder toegeven, dat er wel, min of meer
bejaarde, echtparen zullen zijn, die hier wil
len wonen. Wat de pensionprijs is? Wij
hebben reeds gezegd, dat deze héél matig
is; gegadigden kunnen zelf verder infor-
meeren bij de Eerw. Zuster Priorin der Do
minicanessen, St. Jacobsgracht.
i
Het initiatief voor den bouw van dit Huis
is genomen door het bestuur van het R.K.
Wees- en Oudeliedenhuis, dat aan de Raam
steeg in bezit had de panden, die nu door
verbouwing tot dit St. Dominicus-Huis zijn
omgevormd.
