Wie kaatst moet den bal verwachten „Ik geloof In Hitier, maar wie volgt hem op?" BUITENLAND De reorganisatie T j echo-Slo wakij e De stormloop tegen de Kerk DE SPAANSCHE BURGEROORLOG De strijd in het verre Oosten VRIJDAG 21 OCTOBER 1938 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 5 Een peildoöi van Hoare voor een krachtig Engeland bereid tot vrede, gereed tot verdediging. In een te Clacton-on-Sea gehou den rede heeft de minister van bin- nenlandsche zaken, Sir Samuel Hoare, hulde gebracht aan het „moedige .vooruitziende en krach tige leiderschap van Chamberlain tijdens de jongste crisis". Hoare antwoordde vervolgens op de rede, die Hitier op 9 dezer te Saarbruecken gehouden heeft en op de door de Duitsche bladen ge oefende kritiek op de Britsche be wapeningspolitiek. Na te hebben verklaard, dat hij geloof de in Hitiers vredesbetuigingen, herinnerde spr. aan hetgeen de Fuehrer te Saarbruec ken gezegd heeft over mogelijke opvolgers van Chamberlain. Hitler, aldus Hoare, ge looft in het verlangen naar vrede van Chamberlain, doch hij vreest een mogelij ken opvolger in diens ambt. Ik geloof in Hitlers verlangen naar den vrede, doch evenals Hitier moet ik voorbereid zijn op een opvolger, die zijn zienswijze niet deelt, en onder deze omstandigheden neem ik zijn motto over: „Steeds bereid tot vrede, doch elk uur gereed tot verdediging." Ik ben het ook met hem eens, aldus ver volgde Hoare, wanneer hij zegt, dat wij als een sterke staat te allen tijde bereid kunnen zijn tot het voeren van een politiek van overeenstemming met de omliggende staten. Dit is de reden waarom ik in het belang van den vrede zooveel beteekenis hecht aan de behoefte aan nationale kracht. Een essentieele voorwaarde voor dan vrede is een krachtig Engeland. Want een groot Britsch belang is de vrede en onze kracht zal zeker in de schaal van den vrede wor den geworpen. Geen vredelievende natie" behoeft voor de Britsche bewapening be vreesd te zijn. Hoare zeide, ervan overtuigd te zijn, dat het onderhouden van vriendschappelijke betrekkingen met Engeland altijd een der hoofdpunten van Hitiers politiek is ge weest. Ik ben er ook van overtuigd, aldus Hoare, dat er zonder vriendschappelijke betrekkingen tusschen Engeland en Duitsch land geen stabiele vrede in de wereld kan zijn. Na gesproken te hebben van de men- schen, die zich tijdens de crisis bij honderd duizenden tegelijk voor openbaren dienst hadden opgegeven, zeide Hoare, dat het een der eerste plichten van de regeering is, dit groote lichaam van bereidwillige werk- kers te organiseeren. Met de gewijzigde methoden van den modernen oorlog is het geen noodig is niet langer het werven van millioenen infanteristen voor den dienst op het vasteland. Wat thans noodig is, is de organisatie van een groot industrieel land, opdat het zich kan beschermen tegen den vernietigenden slag van een luchtaan val. Indien Engeland zoo georganiseerd kan worden, dat het onmogelijk een vernieti genden slag kan worden toegebracht, kun nen wij de toekomst tegemoet zien met de zekerheid, dat wij nimmer verslagen kun nen worden. Een bereidwillige werker, die geoefend is, is evenveel waard als twintig ongeoefende soldaten en de regeering, in 1 et bijzonder mijn eigen departement, dat verantwoordelijk is voor de maatregelen tegen luchtaanvallen, moet alles in het werk stellen om de opleiding, waarom zoo vele onzer medeburgers schreeuwen, te organiseeren. De regeering moet er mrt verdubbelde kracht naar streven, dat onze burgers kunnen rekenen op hun beide categorieën van militaire verdediging, namelijk een luchtmacht, die groot en sterk genoeg is, om een eventueelen aanvaller af te schrik ken, en luchtafweergeschut dat het even gevaarlijk zou maken om de sleutelposities van ons land aan te vallen als het voor vliegtuigen gevaarlijk is, een modern slag schip aan te vallen. Ik ben niet bereid, zoo vervolgde Hoare, de beweringen te aanvaarden, die in som mige kringen geuit zijn over een uitge- breiden chaos en onbekwaamheid ten aan zien van de luchtbeschermingsmaatrege len. Ik acht het van meer belang, het land te verzekeren, dat de regeering voorne mens is, alle mogelijke stappen te doen om de organisatie van de luchtbeschermings maatregelen te verbeteren. Ik zal spoedig in de gelegenheid zijn, me- dedeelingen te doen omtrent de nieuwe maatregelen, welke noodig zijn. Een volle dig overzicht van den toestand zal te zijner tijd in het parlement worden gegeven, en het is daar, dat ik voorstellen voor de toe komst zal doen. Na gesproken te hebben over enkele der voornaamste lessen van de crisis ten aan zien van de voorbereidingen voor passieve verdediging, lessen, welke naar Hoare zei de, ter harte waren genomen, vervolgde de minister: Ik voel sterk de noodzaak van georganiseerde binnenlandsche veiligheid, waarin bereidwillige burgers geheel hun rol zullen hebben te vervullen, en dan lie ver als geoefende helpers dan als nieuw bakken amateurs. Samuel Hoare besloot: Ons streven is tweeledig: vrede in het buitenland, veilig heid in het binnenland. Voor dit dubbele program van vrede, veiligheid, verzoening en kracht vraag ik den steun der natie. van DE GEMEENSCHAPPELIJKE POOLSCH—HONGAARSCHE GRENS. Roemenië gereserveerd. Het Poolsche rechtsche oppositieblad „Warszawski Dziennik Narodny" schrijft, dat het na de besprekingen van Beck met koning Carol uitgegeven communiqué er den nadruk op legt, dat de gedachtenwisse- lingen vriendschappelijk waren. Het com muniqué laat echter vermoeden, dat dé Poolsche voorstellen op een zekere reser ve zijn gestuit in Roemeensche politieke kringen. Het blad voegt hieraan toe: „Het is onontbeerlijk, dat de Poolsche regeering haar diplomatieke activiteit voortzet, ten einde Roemenië te winnen voor de ge dachte van een gemeenschappelijke Poolsch-Hongaarsche grens." In welingelichte Roemeensche kringen verklaart men de gereserveerde houding der Roemeensche regeering tegenover de Poolsche voorstellen in de Roetheensche kwestie met de volgende redenen: 1. Loyaliteit jegens Tsj echo-Slo wa kij e. 2. De wensch directe betrekkingen met dat land te behouden met het oog op een oeconomische en politieke medewerking. 3. De wensch de positie van Hongarije niet buitensporig te zien versterken. 4. Scepticisme ten aanzien van een mo gelijke verzekering der regeering te Boe dapest ten aanzien van Transylvanië. 5. Het besluit de deelneming te ontwij ken aan een combinatie, welke als vijan dig jegens Duitschland zou kunnen wor den uitgelegd. Zeer zeker begrijpt men te Boekarest zeer goed het belang, dat Polen hecht aan een regeling der Roetheensche kwestie, welke Roethenië onder Hongaarsche con trole zou plaatsen. Doch, aldus verklaart men, men moet niet uit het oog verliezen, dat de Hongaren, wanneer zij in Roethenië gevestigd zouden zijn, strategische stellingen zouden bezet ten, welke de verdediging van Transylva nië en Boekowina bedreigen. IN HET SUDETENLAND. Hitler in de bezette gebieden. Hitler is gisteren uit Krumau, waar hij een korte toespraak tot de bevolking had gericht, via Kalsching tot nabij de nieuwe Duitsch-Tsjechische grens gereden. Na een kort oponthoud op den Schoeniger berg keerde Hitier naar Linz terug, waar hij des middags aankwam. Tegen den avond was hij weer in Obersalzberg aangekomen. Burgerlijk bestuur in het Sudetenland. De Fuehrer heeft den opperbevelhebber van het leger, generaal von Brauschitsch, een schrijven gezonden, waarin wordt me degedeeld, dat het Sudeten-Duitsche gebied thans door de afdelingen van het leger politie en S.S. is bezet. Heden wordt het bestuur door de civiele autoriteiten over genomen, en worden de militaire autoritei ten, onder dankzegging voor de bewezen diensten, ontheven van hel^ bestuur van het Sudetenland. Tsjecho-Slowaaksch-Duitsch incident. Er heeft zich een incident voorgedaan tusschen Tsj echo-Slo waaksche burgers en Duitsche wachttroepen op de grens van de bezette zone bij Selchozitz,- ten noorden van Melnik. Aan Tsjechische zijde vielen v:er dooden en aan Duitsche zijde verschei dene gewonden. De Tsj echo-Slo waaksche minister van buitenlandsche zaken heeft verontschuldigingen aangeboden en toege zegd een onderzoek in te stellen om de schuldigen te straffen. Het pad voor de samenwerking tusschen Duitschland en Tsjecho-Slowakije is teravond geëffend door de formeele ontbin ding van de communistische partij in de drie Tsjechische provincies, Bohemen, Mo- ravië en Slezië. Het communistische hoofd' kwartier is door de politie bezet. Dit be- teekent, dat het communisme in geheel Tsjecho-Slowakije onwettig is, daar het in Slowakije en Roethenië reeds verboden is. DE SUDETEN-DUITSCHE VLUCHTELINGEN. De vluchtelingen uit het Sudetenland, die naar Engeland komen, worden binnen twee weken verwacht. Aan 250 zijn visa ver strekt. Ofschoon de verblijfsvergunningen slechts geldig zijn voor een paar maanden, zijn zij verlengbaar. Er is nog niet beslo ten of aan de vluchtelingen zal worden toe gestaan in Engeland betrekkingen te aan vaarden. BELGIË ONREGELMATIGHEDEN BIJ DE VERKIEZINGEN IN EUPEN? Verscheidene Belgische bladen maken melding van onregelmatigheden, welke zich zouden hebben voorgedaan bij de gemeenteraadsverkiezingen in Eupen. De „Nation Beige" schrijft, dat men in beroep zal komen tegen twee dingen: Een der candidaten van de lijst van het Hei- mattreue Front, dat zeven zetels en daar mede de meerderheid heeft verworven, zou géén Belg zijn, daar hij niet in 1916 zou hebben geopteerd. Nummer zeven der ge kozenen van dezelfde lijst zou nog geen 25 jaar oud zijn en derhalve nog niet ver kiesbaar zijn geweest. Indien de overheid de klagers in het gelijk stelt, zal er te Eupen een nieuwe verkiezing worden gehouden. DE KONING TE LONDEN. Koning Leopold van België en zijn zus ter, de prinses van Piemont, zijn gister middag voor een particulier bezoek te Londen aangekomen en hebben hun intrek genomen in een hotel aan het Westend. Koning Leopold zal vóór Zondag naar Brussel terugkeeren voor de parade van de oudstrijders, doch de prinses zal nog enkele dagen langer te Londen blijven. DUITSCHLAND WOORDBREUK DER NAZI'S. Een artikel van de „Osservatore". Graaf Dalla Torre schrijft in de „Osser vatore Romano", dat de nationaal-so- cialistische autoriteiten te Berlijn zich so lidair hebben verklaard met de schuldi gen aan de incidenten van Weenen tegen kardinaal Innitzer. Een nieuw bewijs hiervoor ziet hij in een officieus bericht van de „Deutsche di plomatische politische Korerspondenz", waarin wordt gezegd, dat '„de houding van de Duitsche regeering ten aanzien van de Kerk niet is gewijzigd. De regeering zal niet dulden, dat het herstel van de Duitsche natie zal worden tegengehouden of gehinderd door invloe den van buiten. Dit is een waarschuwing voor de Kerk zich niet te verzetten tegen het verheven ideaal van het land". Graaf Dalla Torre noemt dit bericht be slissend, want alles wat tot nu toe werd beschouwd als uitspattingen van onver antwoordelijke elementen is thans een re ligieus conflict dat de geesten in Duitsch land vertroebelt en verdeelt. Hij tart de vijanden der Kerk te bewij zen, dat de protesten van het episcopaat niet alleen een gevolg zijn van het niet in acht nemen van de verdragen door het nationaal-socialisme. De oorzaak van het huidig conflict is juist hierin te zoeken. GEEN BURGERLIJKE AUTORITEITEN BIJ KERKELIJKE PLECHTIGHEDEN. Bij decreet van den minister van bin nenlandsche zaken is den burgerlijke autoriteiten verboden officieele vertegen woordigers te benoemen bij kerkelijke plechtigheden, zoowel bij de gewone fees ten volgens den kalender, als bij bijzon dere gelegenheden, zooals het bezoek van een bisschop, eerste communies, bedevaar ten e.d. Tevens wordt den civielen auto riteiten verboden bij kerkelijke feesten de nationale vlag te hijschen. DAT MOGEN DE DUITSCHERS NIET WETEN! Gisterochtend zijn de „Times" en eenige andere Engelsche en Fransche bladen bij aankomst in Duitschland in beslag geno men. Men veronderstelt, dat de door deze bladen over het spionnageproces te New York gepubliceerde verslagen de reden is voor deze in beslagneming. NOORWEGEN NOORSCH CONTROLEUR VAN NIET- INMENGINGSCOMITé VERDWENEN. Uit Bergen in Noorwegen wordt aan het Norsk Telegram Byraa gemeld, dat de of ficier der Noorsche koopvaardij, Jacobson, die kortgeleden benoemd was tot contro leur van het niet-inmengingscomité, ver dwenen is, toen hij over land naar Londen reisde. Mevr. Jacobsen, die zich op het oogenblik te Rotterdam bevindt, heeft haar ouders te Bergen er van in kennis gesteld, dat haar man in een concentratiekamp nabij Osnabrueck is ondergebracht. De Noorsche minister van buitenlandsche zaken is in deze aangelegenheid gemengd. Er ontbreken nog bijzonderheden. ITALIË DE ITALIAANSCHE RASSENWAAN. Geen nieuwe Joodsche studenten. In een rondschrijven van het Italiaansche ministerie van onderwijs wordt medege deeld, dat buitenlandsche en Italiaansche Joden niet aan de universiteiten kunnen worden ingeschreven. Joden, die reeds met hun studie begonnen zijn, kunnen haar vol tooien en zoolang in Italië blijven. Dit geldt echter niet voor Duitsche Joden. Het Amerikaansche departement van buitenlandsche zaken te Washington heeft een uittreksel gepubliceerd uit de Italiaan sche nota, welke door graaf Ciano is over handigd aan den ambassadeur der Ver- eenigde Staten te Rome. Hierin wordt ge zegd, dat de Amerikaansche Joden in Italië op gelijke wijze zullen worden behandeld als de Joden van andere nationaliteiten, terwijl ieder geschil kan worden voorge legd aan een speciale commissie, benoemd door den minister van binnenlandsche zaken. FRANKRIJK OOK FRANKRIJK ONTDEKT EEN SPIONNAGE-COMPLOT. Opzienbarende arrestaties. De nationale veiligheidsdienst neemt een groote discretie in acht ten aanzien van de arrestatie van een geheimen agent van Italië en diens medeplichtige, den inspecteur van politie Rakowsky. Men merkt op, dat de onthulling dezer feiten door een ochtend blad het onderzoek heeft gehinderd. De rechter van instructie heeft gelast Jules Rakowsky, den voornaamsten inspec teur van den algemeenen en vreemdelin gendienst van de prefectuur van politie en den in Italië geboren Vincenti Bellavia in de gevangenis op te sluiten. Zij worden beschuldigd van corruptie, misbruik van macht en overtreding van de vreemdelin genwet. De Italiaan Victorio di Resta, consulair ambtenaar en leider van de Dopolavoro in Savoie is gearresteerd. Het schijnt, dat deze arrestatie in verband staat met zijn optre den in samenwerking met een ander Ita- liaansch consulair ambtenaar, Adrien Gros- so te Moutiers, die gearresteerd is onder verdenking van spionnage. Het schijnt, dat Grosso werkte op aanwijzing van di Resta. PALESTINA DE ZUIVERING VAN JERUSALEM. Negentien Arabieren gedood. De bezetting van de oude stad Jerusa lem wordt methodisch voortgezet. De mi litairen omsingeien de verschillende wijken der stad, waarbinnen met groote voorzich tigheid en zoo weinig mogelijk geweld de zuivering wordt doorgevoerd. Den solda ten is er op gewezen, dat onder de Arabi sche bevolking vermoedelijk 85 pet. on- schuldigen zijn. Zij hebben opdracht een klein getal bandieten en desperado's te dooden of gevangen te nemen. Alleen in geval van tegenstand mag geweld gebruikt worden. Men is thans begonnen met de stelsel matige inschrijving der oewoners, ten ein de de niet ingezetenen er uit te pikken. De laatsten worden ondergebracht in een militair kamp in de Davidsburcht, waar zij ondervraagd worden, en tevens onder zocht wordt, of zij op hun schouders in drukken hebben van het dragen van een geweer. Sedert drie dagen is door de muezzins niet van de minarets opgeroepen tot het gebed. Vermoeid en ongeschoren na twee dagen in touw te zijn geweest, staan de Britsche soldaten met de bajonet op het geweer op wacht voor iedere opening in de moskeeën wijk, terwijl andere sol daten m dekens gehuld, op de straatstee nen slapen. Gisteravond werd officieel medegedeeld, aat, voorzoover bekend, bij de operaties in in de oude stad negentien Arabieren ge dood en 25 gewond zijn. Van Britsche zijde zijn geen nieuwe slachtoffers gemeld. Beroep op het wereldjodendom. De algemeene raad van het Zionisitsch Congres heeft een oproep aan het wereld- jodendom gepubliceerd, waarin verklaard wordt, dat voor de Joden in Palestina be- silssende dagen in .aantocht zijn. In een op roep wordt er bij de millioenen elders wo nende Joden op aangedrongen, het beleger de Jodendom in Palestina met eensgezind heid en coördinatie der krachten te helpen. De Joodsche pers blijft zich verzetten tegen een verdeeling van Palestina en ver klaart zich accoord met een oplossing, welke door de Britsche pers is voorgesteld, n.l. het stichten van een eenheidsstaat on der Britsche leiding met een minderheids statuut. Buitenlandsche Berichten ochtend half tien. Dit beteekent, dat hij samenviel met de benoeming van John Amen tot specialen aankJager ter vervan ging van den districtsattorney, Geoghan, belast met de leiding van een onderzoek naar onregelmatigheden in de administra tie der justitie te Brooklyn. De commisasris van politie, Valentine, heeft zich, zoodra hem het nieuws gewerd, naar Brooklyn begeven. Hij verklaarde, dat iemand, die een buitengewoon kwaad ge weten heeft, deze daad moest hebben ge pleegd. Meer dan 150 politiebeambten en leden van het administratieve personeel zijn on dervraagd. Rechercheurs hebben overal huiszoekingen verricht bij menschen, die op bedoeld bureau werkzaam zijn en ook de asch van kachels en fornuizen onder zocht. Op het laboratorium der politie zijn alle verbrande papierresten, die gevonden werden, onderzocht. Wat gestolen werd. Het gestolen materiaal betreft arrestaties welke verricht zijn tusschen Augustus 1936 en Januari 1938. Er waren zes groote boek- deelen, welke in een afgesloten kamer wer den bewaard. De dief heeft de bladzijden met een scherp mes uitgesneden en de ban den der boeken achtergelaten. Men gelooft, dat de geschonden regis ters onregelmatigheden inhielden ten aan zien van de invrijheidstelling van zekere gevangenen. Zij waren daarom van belang voor het onderzoek, door gouverneur Leh man van den staat New York ingesteld op giond van mededeelingen over wanbeheer. Hoewel het een geweldig werk zal zijn, zullen de gegevens uit de archieven van po litie en justitie kunnen worden gerecon strueerd, zoodat de diefstal toch niet het beoogde nut heeft gebracht. ERNSTIGE TRAMBOTSING TE MILAAN. Eén doode, vele gewonden. Gisterochtend zijn te Milaan twee tram treinen met elkander in botsing gekomen. De trams zaten vol arbeiders, die zich naar hun werk begaven. Er zijn vijftig personen min of meer ernstig gewond. Een persoon is aan zijn wonden bezweken. Twee rijtui gen werden geheel vernield. Volgens het Duitsche Nieuwsbureau be draagt het aantal gewonden tachtig. GEGEVENS DER NEW-YORKSCHE POLITIE GESTOLEN. Volgens den correspondent van de „Daily Telegraph" te New York is daar bij het onderzoek naar een beweerde corruptie te Brooklyn aan het licht gekomen, dat de gegeven over 7200 gevangenen uit een van cie politie'bureaux te Brooklyn ontvreemd zijn. Deze diefstal moet beschouwd worden als een der grootste schandalen in de ge schiedenis der New-Yorksche politie. De diefstal moet gebeurd zijn tusschen Maan dagmiddag kwart voor vijven en Dinsdag DE TERUGTREKKENDE VRIJWILLIGERS Van rechtsche zijde. Gistermiddag hebben de Italiaansche strijders, die uit Spanje terug zijn gekeerd, te Napels voor den koning gedefileerd on der commando van generaal BertL Tijdens net défilé riep de koning generaal Berti bij zich en wenschte hem geluk met de hou ding der defileerende troepen. De uit Spanje teruggekeerde vrijwilli gers werden door de bevolking luide toe gejuicht. Na het défilé werden de vrijwilligers per trein naar hun woonplaatsen teruggevoerd. Van iinksche zijde. Talrijke buitenlandsche vrijwilligers stroomen van alle zijden van het front sa men te Valencia, vanwaar zij naar de eva cuatiehavens zullen worden gevoerd. Over al in de stad zijn aanplakbiljetten aange bracht, waarop het Spaansche volk zijn erkentelijkheid betuigt jegens de buiten landsche vrijwilligers. DE KOUS OP DEN KOP. Volgens berichten van betrouwbare zijde hebben Iinksche vliegtuigen gisteren nabij Burgos vele tonnen zijden kousen, hemden, sokken en andere kleedingstukken laten vallen. In Spaansche regeeringskringen wordt verklaard, dat dit bombardement bedoeld was als een antwoord op de rechtsche broodbombardemen op Barcelona en Ma drid en beoogde, den nadruk te leggen op het gebrek aan textielgoederen in het rechtsche Spanje. DE STRIJD TEGEN HANKAU. Versneld tempo der operaties. De Japansche operatie tegen Hankau ge schiedt in een steeds sneller tempo. Eenhe den der Japansche marine hebben, naar het Duitsche Nieuws Bureau uit Sjanghai meldt, op den Yangtse een punt bereikt, dat 110 km. van Hankau is gelegen. Vanochtend vroeg bevonden zij zich op 18 km. van Hwnagsjikang, dat gistermiddag werd veroverd. Parallel met dit opvaren der oorlogs schepen trekken ook Japansche troepen op langs den Noordelijken oever van den Yangtse. Sterke gemotoriseerde afdeelingen staan nu nog slechts op 10 km. afstand van Kisjioe. In het gebied ten Zuiden van den Yangtse heeft de Japansche voorhoede Tayeh genomen. De ontruiming van Hankau is in vollen gang. Vooral gewonden en oorlógswezen worden geëvacueerd. Het Chineesche Nieuwsagentschap en alle dagbladen heb- ten hun bedrijf gestaakt. eD watercen trale werkt nog slechts met halve kracht wegens gebrek aan steenkool.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 5