DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Zal bi) München de victorie van den vrede beginnen?
De leidende staatslieden beraden zich.
Vanmiddag wordt over
Europa's lot beslist.
„It is allright this time"
De besprekingen
begonnen
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1938
29ste Jaargang No. 9146
S)e Ceid^keGoti/fca/nt
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
Dit nummer bestaat alt
vier bladen.
In aiwachting
De spanning, die de laatste weken en
vooral de laatste dagen millioenen heeft
omprangd, is losser geworden door het be
richt van gisteren, dat er vanmiddag weer
een conferentie zal worden gehouden tus-
schen vertegenwoordigers van groote i_j>-
gendheden te München om alsnog een
wereld-oorlog te voorkomen; de span
ning is losser geworden, maar i s er toch
nog!
De geschiedenis te schrijven van deze
laatste weken, zou niet zoo moeilijk zijn,
omdat de feiten duidelijk en klaar voor ons
staan.
Maar ieder doet verstandiger, om n u de
gedachten en verlangens, met de hartelijke
en deemoedige gebeden, uitsluitend te
laten uitgaan naar: het behoud van den
vrede.
De spanning is losser geworden, maar: i s
er toch nog!
Is er toch nog, omdat de mogelijkheid
van een wereld-oorlog nóg open ligt; nóg
open ligt, hoewel ieder, die de geschie
denis der laatste weken heeft gevolgd, con-
stateeren kan, dat deze allerverschrikke
lijkste en allergruwelijkste ellende voorko
men kan worden....
Als men dit leest, is-* er een besluit geval
len, waarvan afhangt het lof van millioe
nen
Met den sterksten drang, die ooit een
hartewensch kan opstuwen, hopen en bid
den wij heden, dat die beslissing zóó zal
zijn, dat de dreigende wereldoorlog geen
feit zal worden....
Terwijl wij dit schrijven, kennen wij die
beslissing nog niet,
Maar dit mogen wij n u al reeds vast
stellen:
het besluit, dat zal worden genomen, ook
al is het zoo gunstig mogelijk, zal zeker niet
in-eens positief den wereld-vrede verzeke
ren;
de atmosfeer zal waarschijnlijk niet in
eens geheel en al ontladen worden.
Er zal moeten worden gearbeid en gebe
den, om de wereld in de toekomst, ook
in de nabije toekomst, tegen het oorlogs
gevaar te beschermen.
Wij meenen onszelf en onzen lezers te
moeten voorhouden den plicht, om deel
te nemen aan den algemeenen bid- en boe
tedag op morgen.
Als vanmiddag wij willen, vanzelf-,
sprekend, het beste, wat mogelijk is, ho
pen een definitief besluit zal worden ge
nomen, waardoor de vrees voor een nu
dreigenden- wereld-oorlog zal zijn verdwe
nen of althans de angstige spanning zal
zijn gebroken, dan moet worden g e-
dankt, maar óók gesmeekt, opdat ook
de toekomst ons die ramp bespare....
Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. 2
Giro 103003. Postbus 11.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Minister Colijn heeft gisteren een radio
rede gehouden, die door de beslistheid, de
kalmte, de waardigheid door het Neder-
landsche volk met groote waardeering en
oprechte dankbaarheid is vernomen.
Zulk een rede, die op hoog verstandelijk en
geestelijk peil staat, treft door de een
voud en waarheid!
Wij raden aan, van die rede waar
schijnlijk nog 'ns kennis te nemen door
ze aandachtig te lezen.
Dankbetuiging van
H. M. de Koningin
H. M. de Koningin, zeer getrof
fen door de buitengewoon groote
belangstelling en het medeleven bij
de herdenking van het 40-jarig re-
geeringsjubileum, wenscht aan alle
instellingen, vereenigingen en par
ticuliere personen zoowel hier te
lande, als in Nederlandsch-Indië,
Suriname en Curagao, alsmede in
het buitenland haar oprechten dank
te betuigen voor de aangeboden ge-
lukwenschen, aangezien het uiter
mate groote aantal het niet moge
lijk maakt voor alle gelukwenschen
afzonderlijk Harer Majesteits dank
ver te brengen.
Zooals gisteren reeds kon worden medegedeeld, heeft het beroep van Roose
velt op Hitier en de aandrang van Engeland op Mussolini om zijn bemiddeling te
verleenen bij Hitier succes gehad en heeft Hitier na een telefonisch onderhoud
met Mussolini de Britsche en Fransche leidende staatslieden, Chamberlain en
Daladier, alsmede Mussolini uitgenoodigd tot een conferentie welke heden té
München wordt gehouden.
De uitnoodiging is aanvaard.
Chamberlain zeide gisteren tot de juichende menigte: „It is allright this time"
(ditmaal is het in orde).
De Engelsche minister-president is vanmorgen te 8.33 uur van het vliegveld
Heston naar München vertrokken.
Hij is vergezeld door Wilson, William Nalkin, Ashton Gwatkin, William
Strang en verschillende andere functionarissen.
Daladier is vanochtend per vliegtuig van Le Bourget naar München vertrok
ken. Hij is vergezeld van Clapier, den directeur van zijn kabinet, Leger en Ro-
chat, den onderdirecteur van Europeesche zaken in het Fransche ministerie van
buitenlandsche zaken.
Te 6.08 vanochtend is Mussolini in gezelschap van zijn minister van buiten
landsche zaken, Ciano, in een specialen trein aan het station Brenner aangeko
men. Mussolini was verder vergezeld van Anfuso, Daista, Sebastiani en Mileti.
Hij werd verwelkomd door Rudolf Hess en den prins van Hessen. Te 7.15 uur
werd de reis voortgezet.
Hitier heeft gistermiddag reeds Berlijn in een specialen trein verlaten. Hij
werd vergezeld door generaal von Keitel, minister von Ribbentrop en verschil
lende deskundigen van het Duitsche ministerie van buitenlandsche zaken.
De Britsche, Fransche en Italiaansche ambassadeurs te Berlijn hebben zich
eveneens naar München begeven.
Naar wij vernemen, is bij de K. L. M. van Croydon de mededeeling ingeko
men, dat de gewone dienst van het Tsjechische vliegtuig van Croydon via Waal
haven naar Praag heden niet zal worden uitgevoerd, aangezien de Tsjecho-Slo-
waaksche regeering dit toestel noodig heeft, om haar gezant te Londen, den heer
Jan Masaryk, in verband met de internationale conferentie, naar München te
brengen.
MUSSOLINI DOOR HITLER TE
KUFSTEIN VERWELKOMD.
De chef der Italiaansche regeering Be
nito Mussolini is vanochtend om 9 uur 24
te Kufstein aangekomen, waar hij door den
Fuehrer en rijkskanselier, Adolf Hitler,
op zeer hartelijke wijze werd verwelkomd.
De Fuehrer, wiens extratrein enkele
minuten voor de aankomst van den Ita-
liaanschen trein te Kufstein was gearri
veerd, wachtte op het perron van Kuf
stein op den Duce en verwelkomde den
leider der Italiaansche regeering onder
het gejuich der bevolking van Kufstein,
in Duitschland.
Om 9 uur 40 zetten de Fuehrer en de
Duce de reis naar München voort.
Het station van 'Kufstein was voor de
gelegenheid feestelijk versierd.
Een eerecompagnie der Rijksweer be
wees de militaire eerbewijzen, waarna de
Fuehrer en de Duce de compagnie inspec
teerden.
De Fuehrer begeleidde den Duce ver
volgens naar zijn specialen trein, gevolgd
door den Italiaanschen minister van bui
tenlandsche zaken, graaf Ciano, den plaats
vervanger van den Fuehrer Rudolf Hess,
den chef van het oppercommando der
weermacht, den generaal der artillerie,
Keitel, den rijksleider der S.S., Himm-
ler, den rijksperschef, dr. Dietrich, en
het permanente gevolg van den Fuehrer,
zoomede het gevolg van den Duce.
Even vóór elven zijn Mussolini en
Hitier te München aangekomen. Zij wer
den verwelkomd door Goering, den Ita
liaanschen ambassadeur en andere auto
riteiten.
CHAMBERLAIN EN DALADIER
AANGEKOMEN.
Chamberlain en Daladier zijn te Mün
chen aangekomen. Zij werden beiden ver
welkomd door von Ribbentrop.
OOK TSJECHO-SLOWAAKSCHE
VERTEGENWOORDIGERS
NAAR MÜNCHEN.
Naar Reuter verneemt, heeft het Tsje-
cho-Slowaaksche gezantschap te Londen
de Britsche regeering medegedeeld, dat,
Mastny, de Tsjecho-Slowaaksche gezant
te Berlijn en Lisicki, gezantschapsraad te
Londen, die op weg zijn naar München,
uitsluitend voor het verstrekken van in
lichtingen ter beschikking van de Fran
sche en Britsche delegaties zijn, zooals
door Chamberlain was voorgesteld.
IN HET FÜHRERHAUS.
De besprekingen tusschen den Füh-
rer, den Duce, den Britschen eersten
minister en den Franschen minister
president zijn vanmiddag om 12 uur 45
begonnen in de werkkamer van den
Führerbau op de Königliche Platz te
München.
Aan de besprekingen nemen ook deel de
Italiaansche minister van buitenlandsche
Italiaansche minister van buitenlandsche
zaken, Graaf Ciano, en de rijksminister
van buitenlandsche zaken, von Ribben
trop, voorts als tolken voor het protocol
legatieraad dr. Schmidt van het ministe
rie van buitenlandsche zaken en de secre
taris-generaal van de Quai d'Orsay,
Leger.
DALADIER OVERLEGT MET
FRANCOIS PONCET.
Reeds direct na aankomst van Daladier
te München, had hij om half twaalf in zijn
apartementen, een bespreking met Fran
cois Poncet, den ambassadeur van Frank
rijk te Berlijn.
Om twaalf uur kwam Goering, gekleed
ln groot tenue der luchtmacht een beleefd
heidsbezoek brengen.
Om 12 uur 20 verliet Daladier, vergezeld
van Goering en Frangois Poncet, in een
open auto het hotel, opnieuw begroet door
de menigte, welke zich langs den weg had
geschaard. Hij begaf zich naar Hitler in
het Führerhaus.
NOENMAAL LEIDDE DE BESPRE
KINGEN IN.
De conferentie van vanmiddag wordt ge
houden in het Fuehrerhaus, dat gewoon
lijk voor staatsaangelegenheden wordt ge
bezigd en door Mussolini tijdens zijn vo
rig bezoek aan Duitschland werd geopend.
De schooljeugd van München heeft vrijaf
gekregen. Op straat is het zeer druk met
kinderen, die de staatslieden willen zien.
De reservisten, die voor militairen dienst
waren opgeroepen, hebben vrij gekregen
voor speciale diensten.
Chamberlain is om 12 uur 05 op het
Fuehrerhaus aangekomen, waar hij het
noenmaal heeft gebruikt met Hitler, Mus
solini en Daladier.
DE TSJECHISCHE BLADEN OVER DE
CONFERENTIE.
„Mogen wij a.u.b. ook blijven leven!"
De conferentie te München wordt door
de Tsjechische pers algemeen verwelkomd.
Le „Prager Presse" schrijft: „Tsjecho-Slo-
wakije verwelkomt de conferentie als laat
ste middel om uit de tegenwoordige moei
lijkheden te komen en is bereid al het moge
lijke te doen om den vrede te bewaren.
De regeering hoopt, dat men den
Tsjechen dezelfde waarborgen en
dezelfde basis voor een bestaan
zal toestaan als aan andere naties".
Het „Prager Tageblatt" maakt er een
toespeling op, dat Hitier zelve de staats
lieden heeft uitgenoodigd deel tq nemen
aan een conferentie. „Hitier heeft daarmede
erkend, dat de Sudetenkwestie niet een
kwestie is, welke alleen Duitschland en
Tsjechoslowakije aangaat, doch geheel
Europa".
„Cesko Slovo" schrijft: „De conferentie
te München bewijst, dat Hitier er voor het
oogenblik van heeft afgezien over te gaan
tot geweld. Het gaat er om te weten of hij
ook heeft afgezien van eischen, welke onze
natie geheel kunnen vernietigen". Het blad
vervolgt, met te verklaren het noodig te
achten, dat Tsjecho-Slowakije te München
wordt vertegenwoordigd. „Men mag te
München niet over ons en zonder ons be
schikken."
EEN BEROEP VAN DEN
ZWITSERSCHEN BONDSRAAD.
Ten gunste van den vrede.
Vanochtend is de bondsraad, voor de
opening der zitting van de beide kamers,
opnieuw bijeen gekomen om den toestand
onder oogen te zien.
Tijdens deze bijeenkomst werd beslo
ten een boodschap ten gunste van den
vrede te richten tot Hitier en Benesj, als
echo van de boodschap van Roosevelt.
Na er aan herinnerd te hebben dat de
bondsraad sterk gehecht is aan zgn on
zijdigheid en voornemens is buiten ieder
conflict te blijven, zich niet in het geschil
te mengen, noch zelfs zijn meening uit te
spreken over de procedure, welke een op
lossing zou kunnen geven, geeft hij een
beeld van de verschrikkingen en moreele
en materieele schaden, welke een oorlog
zou medebrengen voor de strijdende
partijen en zelfs voor hen, die niet aan
den oorlog deelnemen.
Buitenland
De eonferentie van Hitler, Mussolini,
Chamberlain en Daladier vanmiddag te
München begonnen. (1ste blad).
Een belangrijke uiteenzetting van Cham
berlain in het Lagerhuis. (2de blad).
Opluchting is allerwege merkbaar. (2de
blad).
Binnenland
Voor het onder de wapenen roepen der
troepen vraagt de regeering een crediet
aan van 120 millioen. (1ste blad).
De vóór-mobilisatie nog niet afgekon
digd. (2de blad)
De radiorede van Minister-president dr.
H. Colijn. (2de blad).
DE RADIO-TOE SPRAAK VAN
DEN PAUS.
De A. V. R. O. zal vanavond
om 7.50 uur de toespraak van
den Paus uitzenden en er een
Nederlandsche vertaling van
geven.
VREDESBOOODSCHAP VAN
Z. H. DEN PAUS.
Hedenavond te 19.30 uur zal Z. H. de
Paus door middel van de radio een vre
desboodschap richten tot de geheele we
reld.
MÜNCHEN ALS CONFERENTIESTAD.
München was vanochtend in afwachting
van het bezoek der staatslieden. Reeds
vroeg in den ochtend waren de straten en.
pleinen der stad versierd met vlaggen.
Het centraalstation was eenvoudig, doch
op waardige wijze versierd. Reeds van
acht uur vanochtend af stonden duizen
den te wachten op de aankomst van den
extratrein, waarmede de Duce uit Rome
zou komen.
De Duce zal gedurende zijn verblijf te
München zijn intrek nemen in het Prins
Karei-paleis. Graaf Ciano zal in hotel
„Vier Jahreszeiten" logeeren.
Chamberlain zal in hotel „Regina Pa
last" wonen, terwijl de Fransche premier
zal afstappen in hotel „Vier Jahreszeiten".
Dc vier, op wie de oogen van de heele wereld gericht
CHAMBERLAIN,
de Britsche premier.
HITLER,
de Duitsche Führer en rijks
kanselier.
DALADIER,
de eerste minister van Frankrijk.
MUSSOLINI,
de Italiaansche Duce.
