BUITENLAND
DE „MILLIOENEN-NOTA
Uit de begrooting Economische
Zaken 1939
De vrijwilligers in
Spanje
VERZEKER U
van "n gezei-
ligen winter!!
BORDUURATELIER Cordineeren,
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
De voorgestelde belasting-verhooging
VOLKENBOND
Spaansctie regeering bereid
ze terug te zenden
MEDEDEELING VAN NEGRIN TE
GENèVE.
De linksch - S paajisc he premier Negrin
heeft in de vergadering van den Volken
bond te Genève medegedeeld, dat de
Spaansche regeering heeft besloten de on
verwijlde terugtrekking van alle nict-
Spaansche strijders aan de zijde der link-
sche regeering te bevelen.
Negrin verklaarde voorts, dat het be
sluit zijner regeering geldt voor buiten-
landsche vrijwilligers van welke nationali
teit ook, zelfs voor degenen, die sedert het
uitbreken van den burgeroorlog de Spaan
sche nationaliteit hebben aangenomen. De
regeering wil dbor haar besluit een bij
drage tot een algemeene ontspanning le
veren.
Negrin heeft na zijn verklaring in de
Assemblée de volgende motie ingediend:
„De Assemblée, in kennis gesteld van het
besluit der Spaansche regeering tot het on
middellijk terugtrekken van de buiten-
landsche strijders, onder toezicht van een
internationale commissie, er nota van ne
mende, dat de Spaansche regeering zich
verplicht deze commissie alle waarborgen
en faciliteiten te verleenen, besluit gevolg
te geven aan het verzoek der Spaansche re
geering en maatregelen te nemen tot het
instellen van deze internationale commis
sie".
Commentaar van Radio Nacional.
In de uitzending van Radio Nacional is
het volgende commentaar geleverd op de
verklaringen van Negrin te Genève:
De houding van Negrin is volkomen be
grijpelijk, want enkele dagen geleden heeft
Negrin aan een correspondent van de bui-
tenlandsche pers verklaard: Indien er geen
Europeesche oorlog uitbreekt, zijn wij ver
loren. Nu de oorlogsdreiging afgewend
schijnt, begint Negrin met andere wapens
te strijden en zoekt hij bemiddeling. Dit is
een nieuwe manoeuvre. Doch Negrin dient
niet te vergeten, dat er slechts één vrede is,
slechts één overwinning: de vrede en de
overwinning van Franco.
SCHERPE CRITIEK VAN LITWINOF.
Tsjecho-Slowakije in den steek gelaten.
In een in de Volkenbondsvergadering uit
gesproken redevoering heeft de Russische
afgevaardigde Litwinof over het Tsjecho-
Slowaaksche vraagstuk verklaard, dat het
noodzakelijk was alle middelen uit te put
ten, welke in staat zouden zijn een gewa
pend conflict te bezweren. Wij zijn van
meening, dat een maatregel, aan dit doel
beantwoordend, zou zijn direct een confe
rentie der groote Europeesche mogendhe
den en andere belanghebbende landen bij
een te roepen, om een eventueelen collec
tieven stap voor te bereiden.
Nog geen drie dagen geleden heeft de
regeering van Tsjecho-Slowakije de Sovjet-
regeering gevraagd of zij, overeenkomstig
het Sovjet-RussischTsjecho-Slowaaksche
pact, bereid was haar onmiddellijke en
doeltreffende hulp te verleenen in geval
Frankrijk, getrouw aan zijn verplichtingen,
hetzelfde zou doen. Hierop gaf de Sovjet-
regeering onmiddellijk een volkomen dui
delijk en positief antwoord.
Litwinof oefende scherpe critiek uit op
den Volkenbond, die, naar hij zeide, zijn
verplichtingen niet nakwam: Abessinië,
Oostenrijk, Spanje en China zijn reeds in
den steek gelaten.
Een vijfde staat, aldus voegde hij hier
aan toe, Tsjecho-Slowakije, ondergaat nu
inmenging in zijn binnenlandsche aangele
genheden, van de zijde van een nabuurstaat
en bevindt zich thans onder bedreiging van
een op luide toon uitgesproken agressie.
Wij achten het nuttig, aldus Litwinof,
dat de zaak voor den Volkenbond wordt
gebracht, opdat de openbare meening ge
mobiliseerd wordt en de houding van ze
kere andere staten duidelijk uitkomt.
Het is niet onze schuld, dat onze voor
stellen niet aanvaard zijn. Ongelukkig heeft
men andere methode gevolgd, die wel
moesten leiden tot een zoo ernstige capi
tulatie, dat de gevolgen daarvan vroeg of
laat volkomen catastrofaal moeten worden.
Men handelt niet in Volkenbondsgeest,
wanneer men vandaag een problematischen
oorlog vermijdt om voor morgen een zeke
ren en algemeenen oorlog te moeten ver
wachten, vooral als men dat doet om den
honger van onverzadiglijke aanvallers te
stillen, ten koste van de vernietiging of
verminking van souvereine staten.
DUITSCHLAND
DE THEOLOGISCHE FACULTEIT VAN
SALZBURG OPGEHEVEN.
„Bij de nieuwe verordening van het Oos-
tenrijksche Universiteitswezen", 2ooals de
officieele mededeeling verklaart, „is de ka
tholieke Theologische Faculteit van Salz
burg opgeheven. Deze maatregel wordt on
middellijk van kracht".
Als reden wordt vermeld, dat de eenige
faculteit, die van de oude universiteit van
Saizburg is overgebleven, „haar weten-
De bladen wijden alle kortere of lan
gere beschouwingen aan de „millioenen-
nota" in het bijzonder ook aan de in
het vooruitzicht gestelde belastingverhoo
gd-
De Maasbode (R. K.) noemt het
brood-noodig:
dat wij ons volkomen bewust blijven
van het, misschien onvermijdelijke,
maar in ieder geval noodlottige van
een belastingverhooging bij den reeds
bestaanden belastingdruk, die bij her
haling, ook van regeeringszijde, als
veel te zwaar is gekenmerkt. Ook on
danks welgemeende pogingen om den
belastingdruk voor het economisch
leven te verlichten, blijft deze voor
den opbloei van dat economisch le
ven een zeer ernstig bezwaar alleen
reeds door de aantasting van de deels
reeds zoo sterk geslonken koopkracht
van de bevolking. En zoo zouden de,
mede ten bate van de bestrijding der
werkloosheid, zoo hopeloos hoog op
geschroefde belastingen, juist deze
werkloosheid weer sterk in de hand
werken.
En zijn overzicht besluit het blad met
een opmerking, die ook wij gisteren maak
ten:
Zuinigheid is dan ook wel een zeer
gebiedende eisch, ook op het gebied
van defensie; anders zou de zorg voor
onze weermacht onze eigenlijke weer
kracht ten zeerste kunnen schaden en
tenslotte zelfs in den wortel kunnen
aantasten.
Alleen indien ons volk de volstrek
te overtuiging heeft, dat men ook op
het gebied van de defensie zich met
de vereischte zuinigheid tot het on
vermijdelijke beperkt, zal het bereid
blijken, de zoo zware lasten te blij
ven dragen.
De T ij d (R. K.) merkt omtrent de
nieuw voorgestelde belasting o.m. het vol
gende op:
Wat de nieuwe 2 pet.-belasting zelf
betreft, die, zooals de idyllische uit
drukking luidt „aan de bron" zal
worden geheven, is niet recht duid-
lijk hoe deze heffing, vooral ten aan
zien van kleine en zeer kleine be
dragen, zonder enormen ambtelijken
rompslomp mogelijk zal zijn.
In het systeem van deze heffing
kan echter indien men de techni
sche moeilijkheden eenvoudig en
vooral goedkoop zou weten op te los
sen het beginsel schuilen voor een
vereenvoudiging van ons geheele be
lastingstelsel, waaraan na deze nieu
we toevoegingen nog dringender dan
vroeger behoefte is.
De Rotterdammer (A. R.) vindt
het niet volkomen duidelijk, of de nieu
we „nationale inkomsten- en winstbelas
ting" 2 pet. zal bedragen of gemiddeld
2 pet. (dus met een zekere progressie).
Ook wij hebben dat niet goed uit het
Staatsstuk kunnen begrijpen. Intusschen
schijnt "t ons toch wel toe, dat bedoeld
is. een uniforme heffing van 2 pet. Het
antirev. orgaan schrijft o.a.:
Deze belasting zal zooveel mogelijk
bij de bron worden geheven, dat wil
zeggen, dat, voor zoover dit doenlijk
schappelijk-organisatorisch verband geheel
verloren heeft". Om aan de wetenschappe
lijke beteekenis van Salzburg geen afbreuk
te doen, zal in de plaats van de theologische
faculteit een natuur-wetenschappelijk in
stituut „van internationalen rang" naar
Salzburg worden overgebracht.
De oude Universiteit van Salzburg was
in 16-17 door de Confederatie van Benedic
tijnen uit Beieren en Zwaben opgericht, en
in den Baroktijd verkreeg zij een wereld
vermaardheid. Toen Salzburg in den tijd
van Napoleon bij Beieren was ingelijfd,
werd de universiteit door de Beiersche
overheden opgeheven. Eerst in 1850, veer
tig jaar na de opheffing, werd het nog be
staande Lyceum te Salzburg weer uitge
bouwd tot een theologische faculteit, waar
aan later nog een pauselijk filosofisch in
stituut verbonden werd. Indertijd heeft
men gehoopt, dat in Salzburg nogmaals een
Katholieke Universiteit voor Duitschland
zou worden opgericht, en om deze verwach
ting geheel te niet te doen, is nu door de
Nationaal-Socialistische autoriteiten ook de
Thelogische faculteit opgeheven.
POLEN
POLEN ZEGT CONVENTIE VAN 1925
MET TSJECHO-SLOWAKIJE OP.
Gisteravond heeft de Poolsche gezant te
Praag, Papee, aan den Tsjecho-Slowaak-
schen minister van buitenlandsche zaken
een nota overhandigd, waarin de Poolsche
regeering de verwachting uitspreekt, dat
de Tsjecho-Slowaaksche regeering voor de
door de Poolsche minderheden bevolkte ge
bieden een zelfde regeling zal toepassen als
voor de gebieden met Duitsche bevolking.
In de nota wordt verder vastgesteld, dat
de bepalingen van de PoolschTsjechische
conventie van 1925 betreffende de positie
der Poolsche bevolking nutteloos geworden
zijn, zoodat de Poolsche regeering de con
ventie opzegt.
is, op den schuldenaar van huren,
pachten, renten, loonen en pensioe
nen de verplichting wordt gelegd,
het bedrag van de door den verhuur
der, verpachter, schuldeischer, werk
nemer of gepensionneerde verschul
digde belasting dadelijk bij de uitbe
taling van hetgeen door hem moest
worden betaald, in te houden en aan
den fiscus af te dragen. Daartoe dient
dan deze belasting te worden gesplitst
in een vijftal betrekkelijk zelfstan
dige onderdeelen, te weten in een
huurbelasting en een winstbelasting,
die te zamen naar een tarief van 2
procent, terwijl als vijfde onderdeel
hieraan zal worden toegevoegd een
bijzondere winstbelasting van rechts
personen, die, naast de winstbelasting
naar een tarief van 2 pet., waaraan
zoowel de natuurlijke personen als
de rechtspersonen zijn onderworpen,
naar een tarief van 8 pet. wordt ge
heven van de hier te lande door
rechtspersonen gemaakte bedrijfswin
sten.
Volkomen duidelijk is ons niet, wat
proportioneele heffing beteekent, ter
wijl ook van een tarief van 2 pet. ge
sproken wordt. Later zal dit wel na
der toegelicht worden.
De Nieuwe Rott. Crt. (lib.) geeft
naar onze meening van een belangrijk
punt in de millioenen-nota een verkeerde
voorstelling. Het blad schrijft o.m.:
Wat de uitgaven aangaat, vermel
den wij nog, dat het aantal tewerk-
gestelden bij de werkverschaffing „zoo
mogelijk" zal worden uitgebreid tot
90.000 a 100.000 man (totnogtoe was
het maximum 75.000 man) en dat ook
ten aanzien van de bestrijding der
jeugdwerkloosheid een „belangrijke
verhooging" zal worden voorgesteld
van het bedrag, dat daaraan ten koste
werd gelegd.
Neen de Regeering heeft toegezegd,
naast uitbreiding van de bestaande werk
verschaffing, een nieuw plan, waarbij
90.000 100.000 man te werk zullen worden
gesteld; eeh plan, dat de werkloosheid
niet in haar gevolgen maar dat de werk
loosheid zelf zal bestrijden, dat naar een
blijvende werkgelegenheid zal leiden, een
plan n.l. „tot verhooging van het voort-
brengingsvermogen van den bodem".
Het Handelsblad (lib.) wijst er op,
dat men de belasting-verhooging zal moé
ten aanvaarden:
Zonder nieuwe middelen gaat het
helaas nog niet. Deze zullen moeten
komen uit de heffing min of meer
naar Engelsch voorbeeld van een
„Nationale" Inkomsten- en Winstbe
lasting, dus een nieuwe inkomsten
belasting die naast en boven de reeds
bestaande komt, maar op verschillen
de punten afwijkt van de Rijksinkom
stenbelasting, zoowel wat object als
wat wijze van heffing betreft. Het
individueele karakter is, behoudens
teruggave wegens „kinderaftrek", ver
laten; geheven wordt volgens een uni
form tarief: 2 pet. van alel huren,
pachten, renten (van schulden), loo
nen en pensioenen, direct aan de
bron (dus het Britsch-Amerikaansche
stelsel van income-tax), terwijl bo
vendien nog een winstbelasting van
niet minder dan 8 pet. van N.V.'s en
andere rechtspersonen zal worden ge
heven. Deze beide heffingen zullen
geljjk boven reeds gezegd een
verzwaring van onze directe lasten
met 90 jnillioen per jaar beteeken en!
Per saldo een aanzienlijke verschui
ving van indirecte naar directe be
lastingen.
Vooral de winstbelasting is een
ruwe heffing, welke de innerlijke,
voor het bedrijfsleven noodzakelijke
reserve--vorming ernstig kan benadee-
len tot schade voor de uitbreiding
der werkgelegenheid! dus juist wat
de minister zegt niet te willen. Maar
in dezen tijd moeten wij maar niet te
zeer klagen over het feit, dat, nu een
verdere opvoering van onze theore
tisch wel heel zuiver en fraai uitge
sponnen Rijksinkomstenbelasting, niet
mogelijk is, wij het roer radicaal om
gooien. Er moeten nieuwe middelen
zijn voor oogenblikkelijke eischen.
Wij zullen dus deze nieuwe zware in
komstenbelasting en winstbelasting
op N.V. wel moeten accepteeren.
De socialistische pers maakt
over den vorm van de millioenen-nota
deze o.i. zeker niet geheel misplaatste op
merking:
Daar zoo'n millioenen-nota tenslot
te niet uitsluitend wordt geschreven
als een veredelde kruiswoordpuzzle
voor honderd en vijftig parlementsle
den, doch een stuk is, dat het gansche
Nederlandsche volk ten nauwste raakt,
zouden wij toch wel eens het denk
beeld in overweging willen geven, om
voor de eindredactie van dit docu
ment de hulp in te roepen van lie
den, die het vermogen bezitten om
zulke weerbarstige stof in een goed
leesbare en overzichtelijke vorm op
te dienen. Mocht een zoodanige dui
delijkheid beneden de waardigheid
van het departement liggen, dan zou
het in elk geval aanbeveling verdie
nen, indien de regeering er toe kon
besluiten om, naast de officieele tekst,
Voor het dienstjaar 1939 wordt voor den
gewonen dienst in totaal meer geraamd
562.241.
Een bedrag is aangevraagd om de kosten
van eenige nieuwe statistieken te dekken
Zoo zijn plannen in voorbereiding een sta
tistiek samen te stellen inzake vestiging uit
en vertrek naar het buitenland, een statis
tiek inzake het hypotheekwezen, enz.
De Centrale Commissie voor de statistiek
heeft het voorstel gedaan om gelijktijdig
met de volks- en beroepstelling in 1940 een
bedrijfstelling te houden, evenals in 1930
is geschied.
De resultaten van de bedrijfstelling 1940
'zullen in de eerste plaats de proef op de
som kunnen leveren aangaande het oor
deel, hetwelk men zich op grond van aller
lei minder volledige gegevens over de ont
wikkeling in het thans loopende tijdperk
heeft gevormd. In de tweede plaats kun
nen zij het basismateriaal leveren waarop
een deel van de economische politiek van
het volgende decennium kan worden ge
fundeerd.
De kosten van de bedrijfstelling van
1930 hebben bedragen 398.600, terwijl de
raming voor de bedrijfstelling 1940
485.000 bedraagt.
De A.N.V.V. zal voortaan een subsidie
ontvange, gelijk aan het bedrag, dat deze
vereeniging en de bij haar aangesloten ver
eenigingen van andere zijde ontvangen, tot
een maximum van 100.000.
Krachtige industrialisatiepolitiek is
een der middelen, waarmede de regee
ring een bijdrage zal moeten leveren
voor oplossing van de werkloosheid. In
dit licht is een aangevraagde verhooging
van 62.500 tot 92.500 nog van uiterst
bescheiden aard. Er zal op moeten wor
den gerekend, dat in de toekomst groo-
tere bedragen worden aangevraagd.
Ten behoeve van de propaganda voor
het Nederlandsche product in den vreemde
is het noodzakelijk gebleken de deelneming
van Nederland aan daarvoor in aanmer
king komende jaarbeurzen en dergelijke
meer te bevorderen dan tot nu toe het ge
val was. Met het uitgetrokken bedrag ad
230.000 zal de activiteit op het onderha
vige gebied op het vereischte peil worden
gebracht.
Daar mag worden aangenomen, dat het
getal cursussen voor den land- en tuin
bouw nog geleidelijk zal blijven toenemen
en de minister dit streven naar meer ont
wikkeling bij de land- en tuinbouwende
bevolking zooveel mogelijk meent te moe
ten steunen, wordt voor het jaar 1939 een
zodanige verhooging aangevraagd, dat ver
wacht mag worden, dat aan alle voldoende
gemotiveerde subsidie-aanvragen voor in
den winter 19391940 te houden cursussen
zal kunnen worden voldaan.
KLEINE BOEREN EN TUINDERS
Voor steunverleening aan kleine boeren
bedrijven wordt naar schatting ongeveer
3.500.000 noodig geacht
Voor 1938 zijn de kosten van de steun
verleening aan kleine tuinders begroot op
600.000 of wel gemiddeld 100 per klei
nen tuinder.
Uitgaande van de veronderstelling, dat
in 1939 een zelfde aantal onder de rege
ling zal vallen kan een zelfde bedrag als
voor 1938 worden begroot, vermeerderd
met de kosten aan de B-tuinders, nu de
regeling over 12 maanden zal loopen en
niet over 7 maanden, zooals in 1938, ter
wijl er rekening is gehouden met verbe
teringen, welke in overweging zijn geno
men.
Rekening houdende met het boven
staande, kan het totale bedrag gesteld
worden op 810.000 of wél 135 per klei
nen tuinder.
Het aantal, dat thans als basis dient
is 6000, terwijl het nog de vraag is, of
dit getal niet te klein is.
Het is gebleken, dat sommige dringende
en zeer belangrijke cultuurtechnische wer
ken niet tot stand kunnen komen met uit
sluitend een bijdrage in de arbeidsloonen.
Willen deze werken tot uitvoering kun
nen komen, hetgeen uit een oogpunt van
blijvende werkverruiming of meerdere
vestingsmogelijkheden of zelfs ter voor
koming van het te niet gaan van werkge
legenheid van belang kan zijn, dan dienen
daarvoor zoo noodig middelen ter beschik
king te zijn. Gewezen wordt hierbij op de
wenschelijkheid eventueel maatregelen te
treffen ter voorkoming van de verzilting
van polderwater Op de Zuid-Hollandsche
nog een uitgave ten behoeve van de
burgerij beschikbaar te stellen.
Over de nota zelf zegt het blad niet zoo
heel veel, o.a. dit:
Een eigenlijk dekkingsplan voor het
tekort geeft de Nota niet. De nieuwe
nationale inkomsten- en winstbelas
ting die voor loontrekkers betee
kent, dat voortaan 2 pet. van hun loon
door den werkgever zal worden in
gehouden zal, na aftrek van de
kosten van andere belastingmaatrege
len (o.a. een nieuwe regeling voor de
kinderaftrek), netto een vijftig mil-
lioen in het laatje brengen. Daar het
echter nog volmaakt onzeker is, wan
neer deze nieuwe belasting in werking
zal treden, staat het uiteraard even
min vast in hoeverre hierdoor het te
kort voor 1939 zal worden verminderd.
Hetzelfde geldt voor de vijf millioen,
die uit een verhooging der invoerrech
ten wordt verwacht. In dit opzicht
blijft alles dus vaag en onzeker.
eilanden, verbetering van de afwatering in
enkele deelen van Noordbrabant, enz. Uit
getrokken is hiervoor is hiervoor een be
drag van 100.000.
Het ligt in de bedoeling ook in 1939 aal
in de maat van 25—28 c.M. van de vis-
schers af te nemen, om deze pootaal daar
na weder uit te zetten in de wateren,
waarin daaraan behoefte bestaat.
Nu teekening in de werkzaamheden en
de formatie van het Rijksbureau voedsel
voorziening in oorlogstijd V.V.O. is ge
komen, wordt de behoefte gevoeld aan de
instelling van een afdeeling „voedselvoor
ziening in oorlogstijd" bij het departement
van Economische Zaken, waarvan het
Rijksbureau voorbereidinng voedselvoor
ziening in oorlogstijd dan een onderdeel
zal uitmaken.
VOOR DEN MIDDENSTAND
De tot den middenstand behoorende
ambachtsleden en kleine industrieelen
kunnen wat hun credietbehoefte betreft op
het oogenblik niet in voldende mate wor
den geholpen. De Nederlandsche Midden-
standsbank houdt zich bezig met het kort-
loopende middenstandscrediet en de Maat
schappij voor Industriefinanciering met
het langloopende industrieele crediet. Aan
soortgelijke langloopende credietmogelijk-
heden, op zuiver zakelijken grondslag, als
de Maatschappij voor Industriefinanciering
aan de groot- en middenindustrie ver
leent, is ook bij de ambachtslieden en klei
ne ndustrieelen een sterke behoefte. Het
apparaat van de Maatschappij voor Indu
striefinanciering is hierop niet ingesteld.
De minister heeft gemeend hiervoor een
post van 500.000 op zijn begrooting te
moeten brengen.
De bedoeling is dus aan ambachtslie
den en kleine industrieelen langloopende
credieten te verschaffen voor het aan
schaffen van machines en verbetering
hunner outillage in het algemeen. Voor
de uitvoering zal gebruik gemaakt wor
den van het apparaat van de Nederland
sche Middenstandsbank.
Aangenomen wordt, dat in 1939 in uit
voering zal zijn een twintigtal ruilverka
velingen, waarvoor het Rijk op grond van
van art. 88 zal meten vorschieten pl.m.
728.000,
De beste polis hiervoor is: het
volgen van een danscursus bij
Evert Castelein de dans
school voor de Kath. jonge
lui. Gezellige sfeer, superieur
onderwijs en aantrekkelijke
tarieven, die voor „elk wat
wils" bieden. Aarzelt niet
langer, geeft U nog vandaag
voor een onzer lessen op. U
kunt dit doen vanavond 610.
Zondag 128 u.
N00RDWIJK: Zondag 12-2
in Hotel Royal
SASSENHEIM: Aanvang
Zaterdag 8 uur, Hotel Het
Bruine Paard.
ZOETERMEER: Zondag
6.30-7 in Café v. Well.
VOORSCHOTEN: heden Don
derdag 8.30in het Graalhuis
NIEUW VEEN: dagelijks bij
J. Stouten en J. de Bruyn
VEENENDAAL Stofknoopen enz.
Haarlemmerstr. 27, Tel. 1511
Feestartikelen
Slingers met Vlaggen, 7 Meter lang, 25 ct.
Mutsen vanal 2l/.j ct., Schilden, Confettie,
Serpentines, Servetten, Bruidszakjes enz.
Steeds de nieuwste Voordrachten
en Bruiloftsliedjes
Firma G. VAN BRUSSEL
HAARLEMMERSTRAAT 267
KLITW0RTEL
op Brandewijn tegen
b||3haaruitval en roos.
fragb-'t Speciaal aangeprezen
te90n Haarziekte-
H silr ^r'JS f '-50 fl.
IgEj™ V CHEMISCHE FABRIEK
A.S.CASPERS
KERKSTRAAT 21 - NOORDWIJK (B.)
