STADS NIEUWS AGENDA DINSDAG 20 SEPTEMBER 1938 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 f Abonnementsprijs: voor Leiden 19 cent per week; 2.50 per kwartaal. Bij onze agenten ^0 cent per week; f 2.60 per kwartaal. Franco per post 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal. Losse nummers 5 cent, met geïlL Zondagsblad 9 cent Advertentiën: 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. V HOE WORDT HET WEER? EENIGE REGEN. De Bilt seint: Verwachting: Meest matige Zuidoostelijke tot Zuidwestelijke wind, gedeeltelijk be wolkt tot betrokken, waarschijnlijk tijdelijk regen in het Zuidwesten, in het Noordoos ten weinig of geen regen, weinig verande ring in temperatuur. Hoogste barometerst.: 770.3 Sodankyla. Laagste barometerst.: 741.4 Reykjavik. De depressie in het Noordwesten nam niet in diepte toe. Een langgerekte uitlooper passeerde gisteren Ierland en ligt thans over de Iersche Zee en het Kanaal. Aan zijn Oostzijde is het weer overal betrokken, met regen, aan zijn Westzijde is het weer op klarend, met zwakken, stijgenden lucht druk. Een tweede uitlooper ligt over de Golf van Biscaye en reikt tot nabij de Azoren. Het Westelijke deel op den Oceaan is be dekt met een uitgebreid gebied van hoogen luchtdruk, dat reikt tot aan de kusten van Amerika. In Finland en in het Oostelijke Oostzeegebied hield de scheiding van den luchtdruk aan. Het passeeren van den de- pressie-uitlooper over Ierland gaf aldaar geen noemenswaardige afkoeling. In onze omgeving en in Frankrijk werd het iets koeler. In Duitschland heerscht, vooral in het Oosten, mooi herfstweer. In de Alpen zijn de gebieden nog geheel zomersch, doch de bewolking is toegenomen. De stations langs de Noorsche kust en in Zweden melden temperaturen ver boven r.ormaal, enkele tot meer dan vijf graden. De regenval was zeer onregelmatig verdeeld en alleen lokaal groot. De invloed der secundaire de pressie in het Kanaal zal zich ge leidelijk over de Noordzee uitbrei den en in het Zuidwesten van ons land reeds heden betrokken weer, met lichten regen brengen. In het Midden en Oosten zal de bewolking toenemen. LUCHTTEMPERATUUR. 18.8 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.: Van Dinsdagavond 7.36 tot Woensdag ochtend 6.11 uur. HOOG WATER Te Katwijk aan Zee op Woensdag 21 Sept. nam. 1.30 uur. Maan op Woensdagochtend 3.37 uur. Maan onder Woensdagnamiddag 17.34 uur Het Katholiek Comité van Actie „Voor God" schrijft ons Gebed en eerherstel... „Wij haten het Christendom en de Christenen I" riep de Voor zitter van den Bond der God- loozen, Lunatscharsky tijdens een openbare rede te Moscou. Hoe moeten wij dezen haat beant woorden Als Christenen, dus door liefde, eerherstel en gebed. DE KATHOLIEKE FILM ACTIE-AVOND IN DE STADSGEHOORZAAL Een in alle opzichten geslaagde avond De Alkmaarders kunnen met trots zeg gen „Van Alkmaar begint de victorie", maar de organisatoren van de loterij ten bate van de Katholieke Film Actie kunnen met nog grooter trots zeggen: „In Leiden begon onze victorie". En zeer terecht, want er waren gisteren zeker 1000 personen in de groote Stadsgehoorzaal bijeengeko men om dezen openingsavond mee te leven en luister bij te zetten. Het was dan ook met groote vreugde, dat de organisator van de loterij, de heer Weezenbeek, dezen avond aan allen een hartelijk welkom toe riep in het bijzonder aan de talrijke heeren geestelijken en aan pater A. Van Schalen O.F.M. Na deze welkomstwoorden werden er, hoe kon het anders, talrijke dankwoor den gesproken. Hierbij werden genoemd de ijverige propagandisten, de heeren van Brussel en Rijsbergen, de Graal en Kolpings-lijfwacht en de Leidsche Courant, die steeds haar kolommen open heeft ge steld voor de propaganda. Na verder nog op het nut der Kath, film gewezen te hebben werd begonnen met de afwerking van het programma. Na een na tuurfilm en een prachtige reportage van den intocht van de Koningin in Amster dam kwam als laatste toegift een gekleurde teekenfilm de aanwezigen bezig houden. Alvorens met de hoofdfilm te beginnen sprak pater van Schalen nog een propa gandistisch woordje. Spr. sprak er zijn groote vreugde over uit, dat de Leidenaren ook nu weer getoond hebben, dat zij op de bres staan voor de Kath. Film Actie, want deze volle zaal is het teeken ervan. Dat de K.F.A. Leiden als eerste plaats heeft uitgekozen voor haar te beginnen actie vindt haar reden in het feit, dat Lei den aan het hoofd gaat wat het aantal do nateurs betreft. Na verder de waarde van de goede kath. film naar voren gebracht te hebben gaat spr. verder met de gevol gen aan te wijzen, die er komen als wij de geweldige kracht van de film onderschat ten. Maar om tot het einddoel, kath. films in kath. zalen te draaien, te komen zal strijd kosten. En daarom moeten wij blijven vechten en de K.F.A. blijven steunen en helpen. Wij leven in een prachtigen tijd, maar tevens in een moeilijken tijd. De we reld zal in elkaar getrapt worden of opge heven worden. En als wij dan eens zien wat de communisten er vcor over hebben om de wereld in elkaar te trappen, dan moeten wij wel wat over hebben om de wereld op te heffen tot Gou. Als zij alles ge\en voor hun verkeerde idealer, dan moeten ook wij met voller, ernst de volle h~nderd procent geven en meestrijden aan het grootste en mooiste apostolaat van den mcaernen tijd: „De Katholieke Film". Na dit kernachtige woord werd een begin gemaakt met de vertooning van de hoofd film „De Zwarte Madonna". En dadelijk zij gezegd, dat men geen betere keus voor een propaganda-tournée had kunnen doen, want het is een film, die niet alleen door het gegeven maar ook door het gevoelige spel op een hoog peil staat en gerust den toets kan doorstaan met de meeste andere, met veel reclame, aan gekondigde films, welke dan soms bar tegen vallen. Boven1 dien zit er vaart in deze film, soms te veel vaart, maar dit doet geen afbreuk. Tech nisch bekeken is de Zwarte Madonna een meesterstuk van fotografie met als hoogte punten de verschillende Close Ups, ver bluffend van eenvoud en raak getroffen. Wü kunnen ons voorstellen, dat er met deze film door het geheele land succes be haald zal worden. Het gegevene is buiten gewoon eenvoudig en laat ons zien een meisje, dat op een kostschool een degelijk kath. opvoeding genoten heeft en een jonge luitenantt-vlieger, die het zoo nauw niet neemt met den godsdienst, op elkaar ver liefd worden. Als de vliegenier dan ver ongelukt en voor zijn geheele leven invalide zal moeten blijven, blijft het meisje hem trouw waardoor hij eindelijk in gaat zien, dat hij tot nu toe verkeerd geleefd heeft om ten slotte ook naast zijn verloofde troost te zoeken en te vinden bij de Zwarte Madonna. En tijdens de processie van de Zwarte Madonna zien wij beiden vol moed de toekomst tegemoet gaan. Er zou nog veel meer goeds van deze film te vertellen zijn, maar wij zullen het hierbij voorloopig laten. Vast staat echter, dat de K.F.A. een suc cesvollen winter in het verschiet heeft het geen ten goede zal komen niet alleen aan de K.F.A. maar aan het geheele katholieke volksdeel van Nederland en ook..., aan duizenden anderen Nederlanders. DE RECTORAATSOVERDRACHT. In het verslag der rede van prof. dr. J. A. J. Barge bij de overdracht van het rectoraat der Leidsche Universiteit is ten onrechte in een der kopjes de indruk ge wekt, dat de studenten zich aan wanbe taling schuldig maken. Dit heeft prof. Barge geenszins beweerd. Deze wees op het euvel, dat de huidige rege ling der collegegelden, waarbij moet wor den doorbetaald tot na het met goed ge volg afgelegd doctoraal examen, een na- deeligen invloed uitoefent op de studie. PROF. MULLER SECRETARIS VAN DEN ACAD. SENAAT. In de gistermiddag gehouden vergade ring van den academischen senaat, is ge durende het studiejaar 1938/'39 benoemd tot secretaris van den senaat prof. dr. F. Muller Jzn. SCHOLEN WEER OPEN! De burgemeester heeft besloten, dat de scholen voor gewoon, buitengewoon en voorbereidend lager onderwijs, als mede de kinderbewaarplaatsen op Don derdag 22 September as. zullen wor den heropend. GEMEENTERAAD. De Gemeenteraad van Leiden vergadert op Maandag 26 September 1938, des namid dags te twee uur, in het gebouw „Tot Nut van 't Algemeen" (Steenschuur 21). Te behandelen onderwerpen: 10. Beëediging en installatie van het nieuwbenoemde raadslid, den heer H. Oost veen. 2o. Benoeming van een lid der Commis- siën, bedoeld in art. 2, le lid, sub 3o, der verordening, houdende Reglement voor de Commissiën van Advies, betreffende de ar- beids- en dienstvoorwaarden van het per soneel in dienst der gemeente Leiden (va cature: P. M. van der Voort). 4o. Praeadvies op het verzoek van mej. J. Steenhuizen om ontslag als onderwijze res aan de openbare school voor buitenge woon lager onderwijs. 4o. Voorstel inzake het goedkeuren van de rekening, over het tydvak 1 Januari15 September 1937, van het plan der oude wo ningen van de Vereeniging tot Bevordering van den Bouw van Werkmanswoningen. 5o. Voorstel inzake het overbrengen van het dienstjaar 1937 op dat van 1938 van gel den in verband met de voldoening van on betaald gebleven vorderingen en het nog niet verwerkt of verbruikt zijn van ver leende credieten, alsmede tot het overbren gen van verschillende ontvang- en uitgaaf posten van den kapitaaldienst. 6o. Voorstel tot het ter beschikking van de Stedelijke Fabrieken van Gas en Elec- triciteit stellen van een strookje grond in de toegangspoort van de openbare lagere school aan de Drie Octoberstraat ten be hoeve van den bouw van een transforma torhuisje. 7o. Voorstel tot het verkoopen van het terrein aan de Oosterkerkstraat, hoek 2e Looierstraat, kadastraal bekend gemeente Leiden, Sectie C No. 955 (ged.), aan J. van Iterson q.q„ te Leiden. 8o. Voorstel tot het aankoopen van de perceelen spoorweg met opstal, kadastraal bekend gemeente Leiden, Sectie N Nis. 169, 175 en 176, alsmede van de spoorbrug over de Zijl, en tot het vaststellen van den des- betreffenden begrootingsstaat. 9o. Voorstel: a. tot het verhoogen van het voor den bouw van de rioolwaterzuiveringsinrichting aan de Slaagh- of Stinksloot beschikbaar gestelde bedrag; b. tot het aangaan met den Staat der Ne derlanden van een overeenkomst inzake verhooging van de geldleening uit het Werkfonds 1934, ten behoeve van het sub a genoemde werk. lOo. Voorstel tot het wijzigen van de gemeentebegrooting, dienst 1938, ter aan vulling van in verband met de werkloozen- zorg uitgetrokken bedragen. Ho. Voorstel: I. tot het verleenen van medewerking aan het bestuur van de Vereeniging voor Christelijk Onderwijs, alhier: a. tot het aanschaffen van leermiddelen ten behoeve van zijn school voor u.l.o. aan het Noordeinde No. 3; b. tot het aanbrengen of uitbreiden van rijwielbergplaatsen bij de scholen voor g.l.o. aan de Oosterstraat/Munnikenstraat en de Pasteurstraat, alsmede bij de school voor u.l.o. aan het Noordeinde No. 3; 11. tot het verleenen van medewerking aan het bestuur van de Inrichting van Lief dadigheid voor R.K., alhier, tot het aan schaffen van schoolmeubelen en leermid delen ten behoeve van zijn school voor u.l.o. aan de Haarlemmerstraat No. 34; III. tot het vaststellen van den overge- legden begrootingsstaat. 12o. Voorstel: a. tot het beschikbaar stellen van gelden ten behoeve van de aansluiting van de rio- leering van de stadswijk ter weerszijden van den Rijnsburger weg aan de centrale rioleering; b. tot het aangaan van een regeling met het Rijk betreffende de aansluiting van de rioleering van het academisch ziekenhuis aan de centrale rioleering. WERKLOOZENZORG EISCHT HOOGERE BEDRAGEN. Hoewel in vergelijking met de jaren 1936 en 1937 het aantal werkloozen eeni- germate is verminderd, zijn de op de be grooting 1938 uitgetrokken gelden voor de werkloozenzorg belangrijk te laag ge bleken, aldus schrijven B. en W. aan den raad. Dit is o.a. toe te schrijven aan het feit, dat wel het totale aantal werkloozen is gedaald, maar niet dat der ondersteun den, terwijl voorts regeeringsmaatregelen inzake verbetering in de steunregeling, zooals de wijziging van de aftrek der ge zinsinkomsten, de uitgaven deden stijgen. De uitgaven voor werkloozensteun en werkverschaffing, waarin een bijdrage uit het Werkloosheidssubsidiefonds wordt ont vangen, moeten thans worden geraamd op rond 1.500.000. Op de begrooting is hiervoor uitgetrok ken 1.293.250.zoodat een verhooging met 206.750.noodzakelijk is. Daartegenover kan de bijdrage uit het Werkloosheidssubsidiefonds thans worden uitgetrokken op 84.1 pet. van 1.500.000. 1.261.500.of 204.800 meer dan de raming ad 1.056.700. De hoogere, ten laste van de gemeente blijvènde, uitgaven voor dit onderdeel zullen derhalve 206.750.204.800. is 1.950.bedragen, welke som kan worden afgedragen op de uitgavenpost „Rente en provisie van tijdelijk ter voor ziening in de behoefte aan kasgeld opge nomen gelden", waarop een overschot kan worden verwacht. Voorts moeten nog eenige wijzigingen in de begrooting worden aangebracht ter zake van de ondersteuning van werkloo zen, waarvoor geen bijdrage uit het Werk loosheidssubsidiefonds, doch wel subsidie uit 's Rijks kas wordt ontvangen. Dit be treft o.a. de kosten van uitvoering van werkobjecten door jeugdige werkloozen, de spaarregeling voor de extra B-steun, de verhooging van de exploitatiekosten van de centrale werkplaats voor jeugdige werkloozen en de daartegenover staande rijksbijdragen ad 84.1 pet. Het nadeelig verschil tusschen de hoo gere uitgaven en de hoogere rijksbijdragen te dezer zake bedraagt 5.175.13, welk bedrag eveneens uit de reeds genoemde uitgavenpost kan worden bestreden. Tenslotte deelen B. en W. den raad nog mede, dat ook de subsidie aan de Gemeen telijke Commissie voor Maatschappelijk Hulpbetoon, welke op 803.300.is uit getrokken, met een aanzienlijk bedrag zal moeten worden verhoogd. De desbetref fende begrootingsregeling zal zoodra mo gelijk ter vaststelling worden aangebo den. CREDIET VOOR DE RIOOLWATER ZUIVERINGSINSTALLATIE ONTOEREIKEND. Het blijkt, dat de in 1936 getroffen mo netaire maatregelen der regeering, n.l. de devaluatie van de gulden, de prijzen der materialen ook voor den bouw van de rioolwaterzuiveringsinstallatie aanmerke lijk hebben doen stijgen. B. en W. vragen om deze reden althans bij de raad aan het crediet ad 184.000 voor den bouw dezer inrichting in 1936 toegestaan met f 19.000 te verhoogen en de leening, hiervoor bij dit werkfonds ge sloten, derhalve te brengen van 184.000 op 203.000. Ook de grondaankoop is veel duurder gebleken dan aanvankelijk gedacht was. Het hiervoor beschikbaar te stellen bedrag zou n.l. met 9.456.90 tot 25.456.90 ver hoogd moeten worden. Het voorstel hier toe wordt den raad tegelijkertijd gedaan. STADSWIJKEN AAN DEN RIJNSBUR- GERWEG WORDEN OP DE RIOLEERING AANGESLOTEN. Reeds geruim en tijd is in voorbereiding de aansluiting van de rioleering van het stadsgedeelte ter weerszijden van den Rijnsburg er weg aan de centrale rioleering. Deze aansluiting is urgent in verband met de vervuiling, waaraan de Poelwete ring, als gevolg van de loozing van de rioleering van bedoeld stadsgedeelte en in het bijzonder als gevolg van de loozing van de rioleering bloot staat. Herhaalde lijk zijn bij het gemeentebestuur klachten binnengekomen van omwonenden omtrent die vervuiling en de daaruit voortsprui tende hinder. De onderhandelingen met het rijk vor derden zooveel tijd, dat B. en W. eerst thans die aansluiting .bij den raad aanhan gig hebben kunnen maken. De kosten van uitvoering van het plan worden geraamd op 49.000. Ten laste van de Stedelijke Lichtfabrieken komt dan nog een bedrag van plm. 200, we gens noodzakelijke verlegging van gas leidingen. Aangezien het rijk, indien niet tot aan sluiting van de rioleering van het Acade misch ziekenhuis aan de centrale riolee ring wordt overgegaan, een uitbreiding van de zuivering van het afvalwater yan die inrichting tot stand zou moeten bren gen, zijn B. en W. in overleg getreden met den minister van Financiën, in zake het verleenen van een bijdrage in de kosten van aanleg en exploitatie van de centrale rioleering. Dit overleg heeft tot volledige overeen stemming geleid. Het Rijk zal een evenredig deel van de kosten van aanleg van de centrale riolee ring van het ziekenhuis af tot aan het rioolgemaal aan de Maresingel voor zijn rekening nemen. Dit aandeel, aan de be rekening waarvan tot grondslag ligt de verhouding van de geschatten afvoer van het ziekenhuis tot de geheele afvoer door middel van bedoeld gedeelte van de cen trale rioleering, bedraagt 23.500.De bijdrage zal worden betaald bij wijze van annuïteit. Verder zal het Rijk een evenredige jaarlijksche bijdrage verleenen in de jaar- lijksche kosten van exploitatie der cen trale rioleering eri van de zuivering van het rioolwater. Op grond van de thans voorhanden zijnde gegevens kan deze bij drage op 2600 per jaar geschat worden. B. en W. stellen den raad voor op bo venstaande basis tot aansluiting op het centrale rioleeringsnet van de genoemde stadswijken te besluiten. Grondverkoop. B. en W. stellen den raad voor een stuk grond, gelegen aan de Oosterkerkstraat, hoek 2e Looierstraat, voor de somma van 1000.te verkoopen aan den heer J. van Iterson. Dit stuk grond werd in 1934 door de ge meente in eigendom gekregen, noodig voor verbreeding van de toegang tot de 2e Looierstraat. Deze toegang is sedert de nieuwe verbindingsweg tusschen de Zijlsingel en de Heerengracht dusdanig LEIDEN. Dinsdag, Jongerenafdeeling R.-K. Staats partij: Henri de Greeve over: „Hare Majesteit", „Den Burcht", 8.30 uur. Vrijdag, R.K. Klubo Esperantista, Zita- Vereeniging, 8 uur. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken te Leiden wordt van Zater dag 17 tot en met V r ij d a g 23 S e p t. waargenomen door de apotheek C. B. Duys- ter, Nieuwe Rijn 18, tel. 523. Te Oegstgeest: Oegstgeetsche Apotheek, Wilhelminapark 8, tel. 274. verbeterd, dat de verkoop van het betref fende gedeelte, groot 77 vierkante meter, zonder bezwaar kan geschieden. Overneming oude spoorlijn. Nog steeds staat aan de Heerensingel het oude stationnetje, dat dienst deed voor de spoorverbinding van Leiden naar de Haarlemmermeer. De gemeente heeft thans aangeboden gekregen van de N.V. Hollandsche Elec- trische Spoorweg Maatschappij in liqui datie de koop van de lijn tusschen de Zijl en dit station. Het bezit hiervan kan, al dus B. en W., van belang zijn in verband met de mogelijkheid eener verbinding van de nieuwe provinciale weg op de spoorbaan naar de Haarlemmermeer in westelijke richting. Ook de brug over de Zijl zou in deze transactie begrepen wor den. De Maatschappij vraagt voor een en an der de som van 12.392, welk bedrag B. en W. de raad voorstellen beschikbaar te stellen. „Werkmanswoningen". Het mag dan al niet groot zijn, blijkens de rekening van het plan der oude wonin gen van de Vereeniging tot Bevordering van den Bouw van Werkmanswoningen bedraagt het overschot over acht en een halve maand 2.64, welk bedrag B. en W. de raad voorstellen in de gemeente kas te storten. Eigenlijk is er een exploitatie-saldo groot 1188.39, maar hier gaat af drie procent dividend, tot een bedrag van 1185.f zoodat er per saldo slechts f 2.64 overblijft. Dat de rekening over acht en een halve maand loopt, houdt verband met het feit, dat deze thans per 15 September is afge sloten, op dezelfde datum, waarop ook de annuïteiten vervallen. REGEN EN VREDE. Kleine oorzaken kunnen vaak groote gevolgen hebben. Zoo denkt ook de heer Veraart uit Rijswijk erover, die na een periode van vacantie weer begonnen is met het nemen van proeven, om met be hulp van groote massa's over een weiland uitgesproeid water het weer in onze om geving te beïnvloeden. Het is hem thans niet te doen althans niet op de eerste plaats om de nachtvorsten tegen te houden, doch om den vrede in Europa te bevorderen. Hij heeft daarover een bro chure het licht doen zien, waarin hij zijn denkbeeld nader uiteen zet. De weersge steldheid in Nederland is van buitenge woon groot belang voor de weersgesteld heid in geheel Europa en zelfs daarbui ten. Valt er in Nederland in het najaar, vooral aan de kust, veel regen, dan zal de overheerschende Westelijke wind deze naar Duitschland en verder voeren. Nu is het bekend uit de krijgsberichten, welke ons van de Spaansche fronten en die uit China bereiken, dat regen een der voor naamste hinderpalen is in den oorlog. „Nu zeer velen zich op het oogenblik angstig afvragen, aldus schrijft de heer Veraart in zijn brochure, of de gespannen toestand in Europa niet weldra tot een wereldoorlog zal voeren, welke in ver schrikkingen de vorige nog verre zal over treffen en waarbij ook ons land, dat de vorige maal gelukkig gespaard is geble ven, wellicht zal worden betrokken, heb ik gemeend de aandacht te moeten vesti gen op de meest vreedzame verhindering van een gewapend conflict. Ik wil hierbij doen opmerken, dat de proefnemingen, door mij op betrekkelijk kleine schaal ge houden, in tijden van oorlogsdreiging op veel grootere schaal zouden kunnen wor den uitgevoerd, waartoe ongetwijfeld alle regeerings- en gemeentelijke instanties, mei overigens zeer geringe kosten brandweer- en vliegtuigoefeningen zouden willen medewerken. Nederland en met name den Haag en omgeving is buitengewoon gunstig gele gen voor het beïnvloeden van de weers gesteldheid in geheel Europa". Gisteren zijn tegelijk èn in den Haag èn in Leiden proeven genomen. De bewol- kingstoestand was labiel; de Bilt verwacht te weinig of geen regen. De Bilt heeft ge lijk gekregen. RUMOERIGE SOLDATEN EN LASTIG PUBLIEK. Gisteravond tusschen 9 uur en half elf is het op den Stationsweg en de Steen straat vrij rumoerig geweest. Pas onge- komen soldaten, die druk de café's be zochten, trokken veel publiek en natuur lijk veel opgeschoten goed samen. De mi litairen werden door officieren en onder officieren en later door militaire patrouil les naar de kazerne gedirigeerd, doch de politie moest tenslotte de opgeschoten vlegels, die als maar als toeschouwer ble ven, met den gummistok verwijderen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2