STADS NIEUWS Abonnementen. BINNENLAND AGENDA ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1938 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD - PAG. 2 Abonnementsprijs: voor Leiden 19 cent per week; f 2.50 per kwartaal Bij onze agenten /O cent per week; f 2 60 per kwartaal. Franco per post 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad 0.50 per kwartaal Losse nummers 5 cent, met geïll Zondagsblad 9 cent. Advertentiën: 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen dubbel tarief Telefoontjes hoogstens 30 woorden, 50 cent per plaatsing, al léén Woensdag en Zaterdag. ïJÖE IVORDT HET WEER? TOENEMENDE REGENKANS De Bilt seint: Verwachting: Meest matige Zuidelijke tot Zuidwestelijke wind, half tot zwaar be wolkt of betrokken, aanvankelijk droog weer. Later in het Westen en Noorden toe- mende kans op regen, zachter. Hoogste barometers!770.3 te Praag. Laagste barometers!: 749.6 te Blacksod. De depressie in het Westen trok naar het Noordoosten én breidde zich geleidelijk naar het Oosten uit. Haar invloed op het weer bleef evenwel beperkt tot Ierland en Schotland, waar de zwaarste regens vielen. (Te Blacksod in 36 uur 46 mm.). Vanochtend meldden de stations in Wales en in het Noorden van Engeland regen. Op de Noorsche zee ligt stationair een gebied van lagen luchtdruk. In de omgeving van IJsland en ten Westen van Portugal blijft de luchtdruk bij voortduring betrekkelijk hoog. Het continentale gebied van hoogen luchtdruk hield stand, het maximum ver plaatste zich naar het Oosten van Cen- traal-Europa. Op het vasteland is het overal mooi, rus tig weer, met koele nachten en plaatselijk ochtendmist. In Frankrijk en Zwitserland is het weer over groote gebieden windstil en onbewolkt. De Alpentoppen melden na genoeg onbewolkten hemel en zomertem- peraturen, met groote droogte. Jungfrau- joch min 4 graden Celsius. In Noord-Scandinavië wordt lichte vorst gemeld. In Zuid-Zweden steeg de tempera tuur sterk en op ikele stations op het Zui delijke deel der Noorsche kust vielen in den nacht groote hoeveelheden regen. Te Sku- desnaes 17 mm Het is te verwachten, dat de de pressie in het Westen haar invloed zeer geleidelijk verder naar het Oosten zal uitbreiden. In onze om geving zal de bewolking tegeh den nacht gaan toenemen en het regen- gebied zal morgen wellicht reeds in den loop van den dag, zich over Noordzee-kust uitbreiden. LUCHTTEMPERATUUR. 16.4 gr. C. LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.ï van 7.43 tot 6.08; /an 7.40 tot 6.09. HOOG WATER. te Katwyk aan Zee op Zaterdag 18 Sept. v.m 9.15 tot n.m. 9.40. Maandag 19 Sept. van v.m. 9.45 uur tot n.m. 10.10 uur. Maan op 23.46 Zaterdagavond, onder 15.55 Zondagmiddag; op 0.59 Maandagnacht, onder 16.33 Maandagmiddag. RIJKSMIDDELEN. De opbrengst van Augustus was ƒ85.714 minder dan de raming. Over de maand Augustus hebben de Rijksmiddelen ƒ35.683.036 opgebracht, hetgeen 1.437.039 minder is dan over Augustus 1937 en ƒ85.714 minder dan de raming. Over de eerste acht maanden van dit jaar was de opbrengst 292.372.232. Dit is 2.419.586 meer dan over de eerste acht maanden van 1937, en 6.222.232 meer dan acht twaalfden van de raming over 1933. DE LEGEROEFENINGEN, De regeeringspersdienst meldt: In verband met de reeds getroffen maat regelen in het grensgebied, zullen de voorgenomen oefeningen in leververband worden vervangen door oefeningen in kleiner verband. ONTSLAG BUITENGEWOON DIENSTPLICHTIGEN. Met ingang van 1 October a.s. worden wegens geëindigden dienstplicht uit den dienst ontslagen de buitengewone dienst plichtigen, die dit jaar 40 jaar worden of zijn geworden. De buitengewone dienst plichtigen, die als onderofficier of als offi cier tot de marine-reserve behooren, wor den echter met ingang van dien datum ont slagen, voorzoover zij dit jaar 45 jaar oud worden of zijn geworden. Met betrekking tot dit ontslag worden korporaals niet als onderofficier beschouwd. Zij, die een bewijs van ontslag wenschen te ontvangen, kunnen dit aanvragen ter se cretarie van de gemeente waar zij wonen of, indien zij aldaar niet in het register van dienstplichtigen ingeschreven staan, van de gemeente, waar zij tfoor den dienstplicht zijn ingeschreven. Behooren zij als dienstplichtige tot de sterkte der zeemacht, dan moet hij het ont slag bij de daarbij betrokken autoriteit aanvragen. Welke autoriteit dit is, kunnen belanghebbenden ter gemeente-secretarie verneemn. MODERN KATHOLIEK JEUGDWERK Lustrumschouw van de Kruisvaart Hedenmiddag is te Scheveningen de Lus trumschouw van de Kruisvaart begonnen, welke Zondag wordt voortgezet. Des mor gens zal Z.H. Exc. Mgr. B. Hilhorst, C.S.Sp., Apostolisch Vicaris van Bagamoyo, een Pontificale H. Mis opdragen in de Kerk van O. L. V. van Lourdes te Scheveningen. Na de Hoogmis wordt de lunch gebruikt in het Paviljoen Pier. Eveneens in het Paviljoen Pier wordt des middags te 1 uur een algemeene bijeen komst gehouden van directeuren, leidsters, leiders en basseleers, waarop rapport wordt uitgebracht over de groepsbesprekingen, welke heden na de inleiding van Piet Kas teel over het jaarprogram gehouden zijn. Tevens zal Kanunnik Karei Dubois, Alge meen Proost van de Kath. Actie in het Bis dom Brugge, die met de gouwleiding en een 35-tal studenten aan de Lustrumschouw deelneemt, een groet brengen namens de Kath. Studenten Actie in West Vlaanderen. Het défilé zal om drie uur voorbijtrek ken langs de kerkelijke en burgerlijke autoriteiten, die zullen plaats nemen op het balcon van Palace Hotel. Tot besluit volgt het middagfeest in het Circusgebouw. DISTRIBUTIE VAN ZEEVISCH AAN WERKLOOZEN. Zooveel mogelijk inschakeling van den handel. Het antwoord van de ministers Romme en Steenberghe op de vragen van den heer van Lidth de Jeude, betreffende de distributie van zeevisch aan werkloozen, luidt o a. als volgt: De Ministers achten het wenschelijk, dat bij de distributie van versche, gerook te en gebakken zeevisch aan werkloozen, voor zoover de belangen der distributie zulks toelaten, de handel zooveel mogelijk wordt ingeschakeld op de wijze, als in overleg met de door den ambtsvoorgan ger van minister Romme, ingestelde „Con tact-commissie ter zake van de verstrek king van levensmiddelen en kleeding aan werkloozen en armlastigen'* is vastge steld en aan de betrokken gemeentebe sturen is meegedeeld. De ministers zijn van oordeel, dat dis tributie van visch rechtstreeks vanwege de Overheid a fortiori op de wijze, als sub 1 bedoeld, in de mate en omvang, als waarin deze thans plaats vindt, geen schade aan den groot- en kleinhandel in zeevisch berokkent. De Ministers zijn verder van meening, dat de vischdistributie in haar huidigen vorm, in stede van te veroorzaken een be perking van afzetgebied voor den groot- en kleinhandel, een niet te onderschatten daadwerkelijke propaganda beteekent voor meerder vischgebruik in den lande, ten gevolge waarvan, ten voordeele van dien handel, nieuw afzetgebied in normale tijden kan worden ontsloten. Ten einde het debiet der handelaren ook daar, waar het betreft de voorziening van het minst koopkrachtige deel der be volking, te steunen, zijn de Ministers be reid te onderzoeken of te zijner tijd meer dere inschakeling van den handel bij de distributie van zeevisch mogelijk is, mits dientengevolge, gerekend over een lan gere periode, de distributie voordeeliger en niet minder doeltreffend, dan thans het geval is, zou kunnen geschieden. STUDENT VAN VIJFTIEN JAAR. Gistermorgen heeft de secretaris van cu ratoren der Universiteit te Utrecht, dr. J. L. baron de Geer van Jutphaas, in een pers conferentie verteld, dat zich zoo juist een vijftienjarige jongen, die (met eenige tie nen voor de wiskunde-groep) eindexamen H.B.S. heeft gedaan en thans natuurkunde gaat studeeren, aan de Universiteit te Utrecht heeft laten inschrijven. Op zijn tiende jaar had hij de lagere school door- loopen. De heer De Geer wilde niet meer inlichtingen over den betrokkene geven, maar was zelf zoo verbaasd over dit onge wone feit, dat hij het niet kon laten het als curiosum mede te deelen. Het bedoelde jongmensch is pas in Maart van dit jaar vijftien jaar geworden. „Hbld." OPENING tAN HET SEIZOEN „Katholiek Leiden" opent op Zondag 25 Sept. het nieuwe seizoen. Op dien avond zal het keurige, nieuwe vaandel door den Hoogeerw. Deken worden gewijd en door het bestuur in ontvangst worden genomen. Majoor Bangert, die ons zeer tot zijn'spijt en zeer tot onzen spijt, in het vorig seizoen door ziekte in den steek moest laten, zal komen spreken. En last not least zal de heer Mizee met zijn groot gemengd koor ons vergasten op de Mis in e-mineur van Briickner. Ik meen, dat tot nu toe de Leidsche Ka tholieken nog weinig gelegenheid hebben gehad, een groot werk van dezen componist te hooren. Het is dus alleszins de moeite waard, om Zondag 25 Sept. te komen luiste ren. Deze e-mineur-Mis is natuurlijk geen modern werk, aangezien Brückner in 1896 reeds is overleden. Het klankbeeld is onge veer het Wagneriaansche klankbeeld. Ook is deze Mis niet liturgisch in de beteekenis, welke wij in Nederland aan het woord „li turgisch" hechten. Toch heeft Brückner deze Mis wel degelijk bestemd om in de kerk te worden gezongenin een weid- sche, exuberante, barok kerk. Het is echte muziek echt-godsdienstige muziek het is een compositie, waarin de diepgeloovige, katholieke componist zijn aanbidding uitzingt naar den Almachtige. Deze Mis is ook daarom belangwekkend, omdat we erin terugvinden alle persoon lijke componeer-methoden van den toon dichter. Wie 't heele oeuvre van Brückner wil benaderen kan beginnen met te luiste ren naar deze Mis. 't Is min of meer: Ex uno disce omnes.Uit dit ééne werk zult ge de overige werken gemakkelijker gaan begrijpen en genieten. Ik kan niet in bi- zonderheden treden. Trouwens muziek is er niet om over te praten. Muziek is er om ge componeerd, uitgevoerd en aanhoord te worden. „Katholiek Leiden" noodigt u uit op een mooien avond. De thuisblijvers zullen onge lijk hebben. R. REYNEN, Rector. LEIDSTERS EN LEIDERS VAN DE K.J.C. IN HET DISTRICT LEIDEN. De Districtagenda van deze week luidt: De Directeuren van Leiden en Oegstgeest vergaderen ten huize van den Districtsdirecteur a.s. Vrijdag des morgens te 11 uur; de Directeuren van de overige Parochies in het Leidsche district worden verzocht bijeen te komen dienzelfden dag aan hetzelfde adres des avonds te 7 uur. De Leidsters van Welpen, Sint Jans- knapen en van het S.F.L. houden haar Re- collectie-oefening a.s. Donderdagavond te 8.30 uur in het Liduinahuis, Zoeterwoud- sche Singel 33 te Leiden. De Leiders van de Kruisvaart, Ver kenners, S.F.L. en van de Sportjunioren hebben hun Recollectie a.s. Vrijdagavond te half neeen in het Liduinahuis, Zoeter- woudsche Singel. L. BEUNE, Pr. KADERDAG VOOR DE R.K. STAATS PARTIJ IN DE STATENKRÏNG LEIDEN. Door den Statenkring „Leiden" zal op Zondag 9 October a.s. des voormiddags te elf uur een Kaderdag worden georgani seerd in een der zalen van Hotel „den Burcht" te Leiden, waar als spreker zal optreden mr. dr. P. J. Witteman te Over- veen. Op deze bijeenkomst, welke een ander karakter draagt, dan een massale bijeen komst van kath. kiezers, worden uitgenoo- digd op de eerste plaats de besturen van plaatselijke afdeelingen, behoorende tot de Statenkring Leiden. (Hiertoe behooren de volgende plaatsen: Hülegom, Katwijk, Kou dekerk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Noord- wijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest," Sassen- heim, Voorhout, Voorschoten, Warmond, Wassenaar, de Zilk, Zoeterwoude (dorp) en Zoeterwoude (H.R.) Bovendien zijn toe gangskaarten verkrijgbaar bij de afdee- lingsbesturen van genoemde plaatsen voor besturen van propagandaclubs, jongere af deelingen, kernen, Jonge Middenstanders, St. Josephsgezellen en besturen van vak- en standsorganisaties, kortom het karakter van den Kaderdag moet zoodanig zijn, dat hij tevens kan dienen als het uitgangspunt van breeden activiteit onder Partijleden en kiezers, dat zij in levendig contact blijven met hun kringleiders en dat zij de leiding en voorlichting ontvangen, welke thans meer dan ooit noodig zijn, wil een zekere verwarring en misleiding in onze gelede ren geen schade aanrichten. De Partij en haar werk dichter bij de Ka tholieken, dichter bij haar aangesloten le- dèn, dichter bij de plaatselijke leiders en werkers. Als inzet voor de komende Statenverkie zingen leek het gewenscht, nu reeds onge dwongen samen te komen met de plaatse lijke leiders, met wier onmisbare medewer king het werk onverwijld moet worden aangepakt. DE TREIN LEIDEN—UTRECHT. In verband met het verminderde reizi- gersvervoer zijn de treinen op het baan vak LeidenUtrecht weer met een rijtuig verminderd. Het 3 Octoberfeest nadert Traditie en nieuwigheden mengen zich dooreen Nu de jubileumfeesten alom in den lan- de weer achter den rug zijn en de alge meene feestroes weer in weldadige rust is veranderd, maakt de Leidsche 3 October- vereeniging zich weer op haar jaarlijks tra ditioneel feest den rechtgeaarden Leide- naars voor te zetten. Het zal dit jaar de 49ste feestviering zijn van de thans 52 jaar bestaande vereeniging, want de oorlogsja ren 19141917 gingen zonder feestelijkhe den voorbij. Terwijl gansch het land in de afgeloopen maanden en weken geheel in beslaggeno men werd door de feesten ter gelegenheid van het veertig-jarig regeeringsjubileum van H. M. de Koningin, waren de bestuur- deren der 3 Octobervereeniging druk in de weer om het groote Leidsche feest voor te bereiden. In een deze week gehouden persconferen tie zijn de plannen nog eens nader toege licht en al met al belooft ook dit feest met de onmisbare medewerking van het weer wel weer te zullen slagen. Zooals te doen gebruikelijk staan ver schillende oude nummers weer op het pro gramma, als daar zijn de Reveille door het Leidsch Politiemuziekgezelschap vanaf het- balcon der Stadsgehoorzaal, de koraalmu- ziek in het van der Werf f park, de uitdee- ling van haring en wittebrood en voorts als nieuw nummer een Ster-estafette, waarvoor zich thans reeds meer dan 500 deelnemers hebben laten inschrijven. Op den ochtend van 3 October zal tevens het Stedelijk Museum „De Lakenhal" van 1012 uur geopend zijn, om den liefheb bers van de oude Leidsche historie gele genheid te geven tal van dingen, op de geschiedenis van Leiden's beleg en ontzet betrekking hebbend, in oogenschouw te kunnen nemen. De directeur, de heer Pe- linck, zal alsdan n.l. een tentoonstelling dezer voorwerpen in de twee groote ten toonstellingszalen arrangeeren. Bezoekers hebben gratis toegang, zoodat vertrouwd mag worden, dat veleji deze gelegenheid zullen aangrijpen om iets naders uit Lei den's grijs verleden te aanschouwen. De middag is weer gewijd aan een groo- ten historischen optocht, waarin ditmaal het Leidsch Stadhuis, eens de trots van de Sleutelstad, door feilen brand in het jaar 1929 verwoest, staat op het punt uit zijn assche te herrijzen en de wensch om het nieuwe trotsche stadhuis een waardig ca rillon te geven, dat tot het nageslacht zai spreken van de dankbaarheid der Leidsche burgerij, heeft reeds vele plannen doen beramen om aan de daarvoor benoodigde gelden te komen. Dit is ook de ondergrond van dezen optocht, maar tegelijkertijd heeft het 3 Octoberbestuur deze gelegenheid aan gegrepen om den Leidenaars en allen, die het 3 Octoberfeest zullen bijwonen, gele genheid te geven iets meer omtrent de ge schiedenis van het vroegere stadhuis te vernemen. Deze optocht zal bestaan uit twaalf groe pen, welke het volgende in beeld zullen brengen: 1. Het stadhuis zooals het was van 1413 1597. Op een rijk versierden praalwagen zal een groot schilderstuk worden meege voerd, waarop het stadhuis uit dien tijd zal zijn afgebeeld. 2. Deze groep stelt voor de overmeeste ring van Leiden door de Hoeksche partij op 20 Januari 1481, waarbij het Kabel- jauwsch gezinde stadsbestuur gevangen wordt genomen. 3. Hier wordt weergegeven de Blijde In- comste van hertog Karei, Prins van Span je en graaf van Holland op 14 Juni 1515. 4. Pieter Adriaansz. van der Werff, bur gemeester van Leiden, biedt het muitende volk zijn degen aan, om desnoods hemzelf te slachten teneinde zich voedsel te ver schaffen, zooals het geschiedde in Septem ber 1574. 5. Deze groep beeldt uit het stadhuis als middelpunt der stadsregeering, kort voor de vestiging der nieuwe Draperie, welke een groote bron van welvaart werd voor de stad. Na 1574 n.l. vond er een groote verandering in de Leidsche industrie plaaUs, welke voordien voornamelijk op de ver vaardiging van lakens alleen was aange wezen. Nadien werden ook lichtere weef sels als saai en baai vervaardigd. 6. Hier zal men op een wagen meegevoerd zien een schilderstuk van het Leidsch stad huis zooals het was van 15971929, omge ven door de verschülende gilden uit die dagen. 7. Blijde incomste van Prinses Elisabeth, gravin van de Palts in Leiden op 21 Mei 1613. 8. Bezoek van stadhouder Willem V en zijn gemalin prinses Frederika Wilhelmina in Leiden op 4 October 1788. 9. Lodewijk Napoleon, koning van Hol land, begeeft zich van het Leidsch stadhuis naar het terrein van de buskruitramp op 12 Januari 1807. 10. Het Japansch gezantschap van Z. M. den Taikoen van Nippon wordt ten stad- huize ontvangen op 4 Juli 1862. 11. In deze groep wordt een symbolische voorstelling gegeven van den brand van het voormalige stadhuis en de vernieuwing ervan. 12. De laatste groep is een praalwagen betreffende het nieuwe carillon, het ge schenk der Leidsche burgerij aan het nieu- LEIDEN. Zondag: 2de Tooneeluitvoering door „Von del", „Wat niet sterven kon", S! Antonius Clubhuis, 8 uur. Dinsdag, Jongerenafdeeling R.-K. Staats partij: Henri de Greeve over: „Hare Majesteit", „Den Burcht", 8.30 uur. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken te Leiden wordt van Zater dag 17 tot en met Vrijdag 23 Sep! waargenomen door de apotheek C. B. Duys- ter, Nieuwe Rijn 18, te! 523. Te Oegstgeest: Oegstgeetsohe Apotheek, Wilhelminapark 8, te! 274. De Zondagsdienst der huisartsen te Lei den wordt waargenomen door de dokters: v. Bockel, van Es, Teeuwen, v. d. Meer en Winkler. De Zondagsdienst te Oegstgeest wordt waargenomen door dr. Leemhuis, Te! 2030. Zij die zich vanaf heden abonneeren op „De Leidsche Courant", ontvangen de nog verschijnende nummers tot 1 October a.s GRATIS klaar voor den winter. V ook? Indien U thans CALOR-huisbrand be stelt, profiteert U van de lage zorner- prijzen CA LOR huisbrand heerlijke warmte, een en al voordeel voor U. 1080 H. Morschweg 148 en Bestelkantoor: H. DE LIGNY, Boommarkt 2 - Tel. 46 we stadhuis. Van dit sluitstuk moet het ook voor de 3 Octobervereeniging komen. Immers, deze wagen zal worden begeleid door eenige tientallen dames en heeren, die voor het nieuwe carillon zullen collectee ren. Het bestuur hoopt op deze manier weer een belangrijk bedrag aan het totaal benoodigde te kunnen toevoegen. Reeds vroeger heeft de 3 Octobervereeniging met succes op deze wijze gelden ingezameld. Tijdens den Boerenoorlog, in het begin de zer eeuw werd voor de Transvalers een bedrag van 1700 gecollecteerd en 'n tien tal jaren geleden voor den Leidschen Hout een bedrag van 3500. Ook nu hoopt men weer op succes! Ruim 400 personen zullen aan dezen op tocht medewerken, waarvan ongeveer 100 ruiters, terwijl zes praalwagens, ontwor pen door den Haagsche narchitect Jan de Quack, zullen worden meegevoerd. De rest der feestviering zal bestaan uit hoorzaal en de traditioneele kermis op het Schuttersveld. Het feestterrein zal, wijl de 3 Octoberdag op een Maandag valt, ook reeds des Zaterdagsmiddags geopend zijn, terwijl er zoowel op 1 als op 3 October een vuurwerk zal worden afgestoken. JONGERENAVOND R.K. STAATSPARTIJ Dinsdag 20 September wordt des avonds 8 30 uur in de groote zaal van hotel „Den Burcht" een herdenkingsbijeenkomst voor het 40-jarig regeeringsjubileum van H.M. de Koningin gehouden. Dien avond zal het woord, voeren de WelEerw. Heer H. de Greeve, met als on derwerp van zijn rede: „Hare Majesteit". Met muziekgezelschap „Fr an z Schweit zer" zal voor de muzikale opluistering zorg dragen. R.K. VROUWENBOND. Volgende week Zaterdag hopen wij weer te beginnen met de Vrouwenbondsrubriek in de „Leidsche Courant". Wie copy heeft, gelieve dit in te zenden vóór Woensdag a.s., niet naar een der le den der Redactie, daar deze met vacantia afwezig zijn, maar naar mevr. J. Manders- Vermeulen, Boerhaavelaan 12, Leiden. Het Bestuur. DE WERKLOOSHEID. Bij den Gem. Dienst voor Soc. Zaken, afd. Arbeidsbemiddeling, stonden gisteren de navolgende personen als werkloos inge schreven: Bouwvakarbeiders 756, Fabrieksarbeiders 204, Kantoorpersoneel 193, Hotel-, Café- personeel 88, Kappers 4, Schoenmakers 18, Land- en Tuinarbeiders 186, Metaalbewer kers 590, Sigarenmakers 19, Technici, op zichters 30, Textielarbeiders 313, Transport arbeiders 919, Typografen 85, Voedings middelenarbeiders 257, Vrouwen 170. Alg. totaal 3902. Op 16 Sept. 1937 4162, op 17 Sep! 1936 4544. Benevens 68 ged. werk loozen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 2