Dagboek-
krabbels
P A R IJ S
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
BUITENLAND
SPROOKJESTOCHT
ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
uit
III
ZONDAG, 21 Augustus.
Varvdaag had ik het genoegen, eens wat
intiemer met een Katholieke Fransche fa
milie kennis te maxen. Zij wonen in Ver
sailles: ik was er al eens eerder geweest,
cm den zoon van eer goeden vriend, die
€T eenigen tijd verblijft om Fransch te
ieeren, te bezoeken. Natuurlijk maakte ik
ioen ook kennis met de familie: ik werd
terstond uitgenoodigd eens 'n Zondag te
komen dejeuneeren. (Ja, dejeuneeren:
het middagmaal heel in Parijs déjeuner, het
avondmaal diner; s morgens vroeg neemt
men een „petit dé;ouner"). Dezer dagen
kreeg ik nog eens extrr 'n brief van Ma
dame, om me aan die uitnoodiging te her
inneren: ik zou dan tevens haar man, die
de eerste maal af .vezig was, kunnen ont
moeten. „Mon mari" schreef ze met echt
Fransche gastvrijheid „me charge de vous
aire que notre maison est la vötre et que
vous serez toujours le trés bien venu".
Vanmorgen ben ik dan naar Versailles
gegaan; op twee minuten afstand van ons
kloostertje ligt het station ClichyLeval-
iois. Ik ging maar >p goed geluk af: er gaan
treinen in overvloed Inderdaad hoefde ik
maar drie minuten te wachten. Het was
een prachtige dag en het is een heel bij
zondere tocht, omdat men buiten-om langs
Parijs rijdt. Men stap* eerst over in Becon-
Bruijères, later in St. Cloud. Parijs duikt
ap uit een kraag van groen, het is het ge
weldige Bois de Boixlogne, een der groote
stadsparken, dat niei langs de Seine de
stad begrenst. Boven de grauwe huizen
zee maakt de Eiffel toren z'n resoluut ge-
caar, men krijgt van hieruit ook een goed
idee, hoe grootsco de Are de Triomphe
eigelijk wel is: hij rijst een heel eind boven
ae daken uit. Op ier achtergrond ligt het
omhoogloopende Quartier de Montmartre
met ais bekroning de Basiliek.
In Versailles ga ik eerst nog 'ns even
wat ronddwalen op het voorplein van het
wijdsche paleis, rond het ruiterstandbeeld
van den Zonnekoning. Ruimte, ruimte, is
hier het parool geweest, ik geloof dat er
op dit voorplein wel plaats is voor vijf
honderd duizend menschen; als men terug
blikt naar de stad ziet men de drie groote
Avenues, van St. Cloud, van Parijs en van
t.ceaux naar den horizon schieten. Dit is
inderdaad voor een koning gemaakt, naar
menschelijke opvatting wellicht de meest
koninklijke koning, dien Europa ooit ge
kend heeft.
Vandaar ga ik aaar den Kathedraal van
Versailles om mijn brevier af te bidden;
wat later zoek ik door enkele stille ach
terstraten mijn weg naar het bevriende
Luis.
Dit is de vierde maal, dat ik in Frankrijk
ben: ik was er ooit voor vier weken, ook
als 'n voor 'n uag of tien en ben er nu al
ruim 'n maand: en dit is de eerste maal,
cat ik met eigenlijk familie-leven in aan
raking kom. Zoo moeilijk is het, in Frank
rijk met de familie contact te krijgen. „De
Franschen", aldus mijn gastvrouw, „slui
ten hun huizen goed af, men komt er niet
gemakkelijk binnen'Men zal ze in veel
gevallen geen ongelijk kunnen geven!
Maar heeft men eenmaal het vertrouwen
van een familie gewonnen, dat staat de
fransche gastvrij he'd op zeer hoog peil.
Men wordt inderd tad als een lid van de
familie beschouwd.
Het is een leerzame dag geweest. Mijn
gastheer is een goede vijftiger, niet groot,
niet bijzonder gezet, een sterke, sportieve
figuur. Een vol, op^n gezicht, resoluut, met
iets van die verrukkelijke bravour, die
voor de Franschen zoo kenmerkend is. Het
is een zeer ontwikkeld man, die kan mee
praten over alles wat hoogere geestesbe
schaving betreft, 'n Liefhebber van mu
ziek, met 'n bijzonder zwak voor Beet
hoven, 'n kenner van de Fransche litera
tuur, ook de moderne, maar bovenal een
bon chrétien" We hebben heel wat on
derwerpen aangeraakt, o.a. ook de politiek.
Hij bleek een overtuigd aanhanger van de
parti populaire francais" van Jules Doriot.
Van het huidige regiem moest hij niet veel
weten. Hij noemt het 'n kliek, die onder
z n vriendjes de baantjes verdeelt. Hij ver
telde me o.a. dat Leon Blum zich eens
heeft laten ontvallen- „Een ding heb ik al
vast bereikt: ik heb de middenstand kapot
gemaakt!" Blum is vooral het zwarte
schaap: „het is 'n schande voor Frankrijk,
zegt hij, dat die man hier eerste minister
geweest is". Ik vertel die dingen zonder
commentaar; voor n buitenstaander is het
tenslotte zeer moedijk, zich 'n eigen oor
deel te vormen. Ik het b.v. ook 'n Katholiek
ontmoet, die over cte sociale maatregelen
van Blum zeer te spreken was en het
alleen maar jammer vond, dat ze door een
figuur als Blum genomen moesten wor
den. Vooral het Doek over het huwelijk,
dat Blum dertig jaar geleden geschreven
heeft, maar in 193* opnieuw heeft uitge
geven, heeft de menschen zeer tegen hem
ingenomen. Zelfs heb ik iemand hooren
beweren, dat Blum, juist door dat boek,
ook bij veel arbeiders z'n aanzien verloren
Leeft, wat tenslotte aldus m'n zegsman,
zijn de meeste Fransche arbeiders toch
nette menschen.
We hebben ook nog 'n oogenblik over
literatuur gesproken. Mijn gastheer bleek
over boeken een zeer beslist en helder oor
deel te hebben Het „vi de Jésus" van
Mauriac was hem niet bevallen: „als het
over Christus gaat, zei hij, vraag ik iets
anders dan 'n roman". Toevallig noemde
ik den naam van Tean Cocteau, die inder
tijd, 'n jaar of tien terug, in Holland veel
genoemd werd. „Zwijg over Jean Cocteau,
zei hij, ik ken hem persoonlijk. Het is een
man z.g. „zonder leeftijd". Hij is gepoederd
over zijn geheele gezicht heen, doet zich ge
weldig druk voor: iemand, die zich interes
sant wil maken. En voor de rest „pourri"
(rot)."
Ik heb tot nog toe alleen over m'n gast
heer gesproken, ik moet echter ook iets
over de andere huisgenooten vertellen. De
gastvrouw, van denzelfden leeftijd als
Laar man, is een zeer eenvoudige, bemin
nelijke verschijning altijd gedistingeerd
zonder ooit gemaakt te zijn. Zij is een Nor-
mandische. Evenair haar man is ze zeer
ontwikkeld: zij zelf geeft aan de vreemde
kinderen, die ze hier hebben, Fransche les.
Vroeger waren ze schijnbaar zeer goed ge
fortuneerd, men ziet dat aan de prachtige
kunstschatten, die ze nu nog bezitten: een
echter Ruijsdael, een echte Pieter Breugel,
een echte Velasquez- een ivoren madonna
uit de 14e eeuw, om alleen het allervoor
naamste te noemen. Maar met den oorlog
hebben ze zeer veel kapitaal verloren; om
zich staande te houden, nemen ze buiten-
landsche kinderen (vooral Engelsche) in
huis, om Fransch te leeren. Merkwaardig
is de indruk, die ze daardoor van Engeland
gekregen hebben: zij meenen, dat de zede
lijke toestanden in Engeland op zeer laag
peil staan: de meeste Engelsche meisjes,
die ze gehad hebben hadden op zedelijk
gebied ontstellende opvattingen. Ze ver
telde me b.v. dat ze een meisje van 16 jaar
gehad hebben, dat haar over voorbehoed
middelen sprak, waar ze nooit van gehoord
nad! Van de 60 Engelsche meisjes, die ze
daar gehad hebben, waren er maar 'n vijf
tien, die werkelijk, goede, zuivere opvat
tingen over het leven hadden. Een van
haar, 'n zeer hoogstaand meisje, dat op het
^ogenblik nog daar is, vertelde, dat haar
ouders haar van ie Universiteit hadden
weggenomen om de ergerlijke toestanden
die er heerschten ;n de waanzinnige opvat-
.ingen, die er gepr >pageerd werden.
Naast mijnheer er. mevrouw zelf woont
ei nog 'n ongehuwd»- dochter in huis, die
aan de kinderen les geeft in Fransche lite
ratuur en geschied-nis. Er was ook 'n ge
trouwde zoon over met twee van z'n jon
gens; het is werkelijk verrassend hoe deze
menschen zich allen tot de jongsten toe,
voor kunst interesseeren. Ze zeggen me,
dat dit typisch Fransch is en dat het hun
vaak zoo tegenval* als ze bij de Engel-
oche meisjes geen o langstelling voor die
dingen kunnen we -eken.
Tot vijf uur 's middags ben ik gebleven:
ze hadden me zoo graag nog voor het diner
gehouden. Als ik weg ga, moet ik beloven,
dat ik voor m'n vertrek naar Holland nog
eens terug zal komen.
DINSDAG, 23 Augustus.
Gisteren heeft Lier in de regeering 'n
kleine verandering plaats gehad. Twee
ministers hebben cedankt, ze zijn terstond
door twee nieuwe vervangen. Het geval is
aldus aangekomen: Zondagavond heeft
Daladier voor de radio een rede gehouden,
over den toestand in Frankrijk en gezegd,
dat het in het belang van het land noodig
zal zijn, om een regeling te treffen voor
de 40-urige werkweek, die indertijd onder
Blum is ingevoerd. Het gaat erom, de franc
te redden (overal aoorde men geruchten
van een nieuwe devaluatie) en vooral ook
de nationale verdediging beter op peil te
brengen. Ramadier, de minister van ar
beid, en Frassard. minister van publieke
werken, zijn daart^ger in verzet gekomen
en hebben hun ontslag ingediend, klaar
blijkelijk met de noop, Daladier daardoor
in moeilijkheden te brengen. Maar de eer
ste minister heeft sten zien wie hij is.
Gistermorgen om elf uur heeft hij het ont
slag aanvaard: drie uur later had hij de
opvolgers voor de afgetreden ministers al
gevonden: een telefoontje was voldoende
om hun toezegging te ontvangen. Het aar
digste is, dat hij ze gekozen heeft uit de
zelfde partij, waartoe ook de twee voor
gangers behoorden, de U.S.R. (Union so-
cialiste et républiiaine). Men kon van te
voren voorzien, dat er oppositie zou
komen: die is dan ook niet uitgebleven. De
communisten en de socialisten en ook de
C G.T. (Confederation Generale du Travail)
hebben zich opgeworpen als de verdedigers
van "de handhaving der sociale wetten. Maar
nagenoeg alle andere partijen hebben zich
achter Daladier geschaard. Het is zeer in
teressant, de verschillende kranten te
lezen. Ze komen er allen op neer, dat deze
maatregel noodig was, wilde Frankrijk niet
ten gronde gaan Daarbij heeft Daladier niet
verklaard, dat hij ie wet der 40 uren wil
opheffen: hij wil alleen een regeling tref
fen, die het mogei'.jk maakt, dat er in de
fabrieken, waar het werk het vraagt, ook
langer gewerkt kan worden. Dat dit hoog
r.oodig is moge blijken uit enkele feiten,
die men in de pers naar voren brengt. Een
groote zijde-fabriek in Lyon kreeg een be
stelling uit Amerika van 15 milloen francs,
die echter op een bepaalde datum moest
worden afgeleverd. Omdat men met de be
perkte werktijd geen gelegenheid zag, de
bestelling op de vereisebte datum te leve
ren, vroeg men aan den inspecteur van
arbeid om vergunning tot verlenging van
werktijd. Deze meende'ze niet te kunnen
geven. Het gevolg was, dat de order aan
een Milaneesche iirma werd opgedragen.
In Calais werden Engelsche en Amerikaan-
sche orders voor "rule geplaatst. Ook hier
werd aan de arbeidsinspectie om verlen
ging van werktijd gevraagd. Ook hier werd
ze geweigerd en de orders gingen naar
Crefeld in Duitschland. Een zeer teekenend
staaltje vertelde me ook een arbeider, die
fcan een groote autcfabriek verbonden is.
Wie daar een auto bestelt, moet vijf, zes
maanden wachten, eer hij bediend wordt:
men is op het oogenblik 18000 wagens ten
achter en het wordi steeds erger!
Aanvankelijk lieden de protesten tegen
de aangekondigde maatregelen zich beden
kelijk aanzien: het schijnt echter op een
sisser uit te loopen vooral het feit, dat
Frankrijk" het vraagt, doet velen tot be
zinning komen.
„La France au travail" is de leuze, die
Daladier in zijn rede heeft ingezet. Toen
ik vanmorgen in ie buurt der groote hal-
ien liep, was daar een man bezig, leege
groenten-kisten op t< stapelen. Een jonge
tje van 'n jaar of tien was hem met ver
woeden ijver aan t helpen. En een oude
heer, die passeerde, constateerde met ken
nelijke voldoening: „Voila, la France au
travail!"
DONDERDAG, 25 Augustus.
Hier in de straat woont een Vlaming, die
in 1914 naar Parijs gekomen is en hier is
blijven hangen. Het is een brave kerel (ik
zie hem bijna iederer morgen aan de Com
muniebank en 's Zondagsmorgens dient hy
me de Mis); hij heeft me uitgenoodigd,
tijdens z'n vacantiedagen eens samen naar
Notre-Dame de Lo^gpont te gaan. Ik heb
-.at heel graag aangenomen en vanmiddag
2yn we samen op stap gegaan. Het was
prachtig weer, zomersch, zonder al te heet
te zjjn. We hebben eerst de metro genomen
naar Denfert-Rocnereau. Daar vindt men
bussen van Citroën, die het verkeer met de
zuidelijke omtrek var. Parijs onderhouden.
We nemen 'n bus, dif naar Arpajon voert.
Eerst rijden we de Zuidelijke Banlieu door,
Montrouge, Arcucil. Na 'n kwartier zijn
we geheel buiten de stad en rijden we
iangs het golvende land, waar hier en
uaar nog koren aan schoven staat. Het is
.-eerlijk, dit Fransche landschap met z'n
breede welving, die op verrassende wijze
door bosch en struikgewas doorbroken
wordt. Hier en daar liggen geheel nieuwe
dorpen tegen de hading, witte zomerhuis
je^ met roode daken toevluchtsoorden van
de Parijzenaars. We stappen uit in Mont-
Ihéry, een dorpje met een oude geschie
denis. Veel is er niet van over. De kerk is
wel grootendeels var de vorige eeuw en
bezit geen enkel iing van waarde. Boven
op het hoogste punt van het dorp staat
een oude toren, iaatste rest van een be
roemd kasteel. We zijn er bovenop ge
klommen: men heeft een prachtig uitzicht
over den verren omtrek van dit golvende
and. Bosschen, groene valleien, roode
dorpjes. Dichtbij ligt het klooster der As-
sumpionisten van Longpont, iets verder de
Basiliek. We dalen af, brengen een kort
bezoek aan het klooster (waar ik tever
geefs naar een oud'1 studiegenoot vroeg)
en bereiken ten slotte de oude Lieve
Vrouwe-kerk, met een gevel uit de 12e en
de 13e eeuw. Weer zoo'n oud stukje Fran
sche gothiek. Eer, merkwaardige, 12de
eeuwsche klokkentoren, massief, maar laag,
met hooge, open ga m-gaten. En een rijk
versierd portaal He: heeft veel geleden, de
beelden aan de flanken zijn grootendeels
geschonden. En toch blijft het 'n weelde
om te zien, dit grijze, eerbiedwaardige por
taal, met de statige madonna aan de pijlen
tusschen de twee leuren.
Het oude beeld van Notre Dame de
uongpont (volgens le legende nog afkom
stig uit den Druiïdcn-tijd) is tijdens de
Fransche revolutie verbrand: achter het
hoogaltaar troont thans een nieuw beeld.
In de sacristie wordt nog 'n ander Maria
beeld bewaard, de „Zwarte Lieve Vrouw"
uit perenhout vervaardigd, dat bijna zwart
geworden is. Men gebruikt het, om er de
pelgrims mee te zegenen. Een der vrien
delijke „chapelains" van de kapel, een Pre
monstratenzer van Menday, was zoo goed
ons het beeldje te toonen; hij heeft ook
ten geweldige kast geopend, waarin de re-
liekenschat van Longpont bewaard wordt.
Het is de grootste van Frankrijk, op een
na (die van St. Germin in Toulouse). Ik
meen dat er 'n driehonderd verschillende
relieken bewaard worden, allen in groote
schrijnen ondergebracht Groote schrijnen,
kostbaar kan men ze niet noemen, de
meeste zijn afkomstig uit de vorige eeuw,
slechts enkele dateeren uit de 18de eeuw,
maar er is eigenlijk geen enkel werkelijk
kunstwerk bij. Toch ben ik blij, dat we
deze reis gemaakt hebben: ik heb weer
'u oude, Fransche kerk gezien en ben bui
ten geweest: op de velden en in een dorp,
Vvaar de menschen je vriendelijk goeden
dag zeggen. We wandelen van Longpont
naar het stationnetje van St. Michel-sui-
orge. Om tien over half zeven zijn we aan
het Gare d'Orsay na een rit langs een
prachtig land, met rustieke dorpjes (Vil-
'.emoison, Sairyng, Javisy), en de blinken
de Seine, maar die eindigt in een berookte
fabriekswijk en een donkere onderaard-
sche gang. Want de perrons van Gare
d'Orsay liggen, evenals de Metro, onder den
grond.
Dr. HENRI VAN ROOIJEN,
Kruisheer.
RUST AAN DE FRONTEN IN SPANJE.
Aan alle fronten, zoowel aan dat aan den
Ebromond, waar de rechtschen het initia
tief hadden hernomen, als aan het front van
Estremadura, waar de regeeringstroepen het
verloren terrein poogden te herwinnen,
heerscht rust. De infanterie rust na de he
vige gevechten uit.
Ook ten Zuiden van Zujar aan het
front van Estremadura is het thans weer
kalm. In beide kampen bereidt men zich
op nieuwe gevechten voor. De luchtmacht
verricht boven verscheidene sectoren ver
kenningsvluchten en bombardementen.
GAAT HEMMINGS NAAR SPANJE?
Bij zijn onderhoud met Maisky, Grandi
en de Duitsche en Portugeesche zaakgelas
tigden heeft Plymouth de mogelijkheid van
een reis van Hemmings naar Burgos en
Barcelona naar voren gebracht. De secre
taris der commissie zou dan met het be
wind van Franco de mogelijkheid van een
gewijzigde houding ten aanzien van het
Britsche plan kunnen bespreken en te
Barcelona zekere onderdeelen van het plan
kunnen behandelen.
BELGIË
DE BUITENLANDSCHE POLITIEK
DOOR DE REGEERING GOEDGEKEURD.
De begrooting in evenwicht.
Na een uiteenzetting van minster-presi
dent Spaak over den internationalen toe
stand, hebben de leden der regeering una
niem de buitenlandsche onafhankelijkheids-
politiek, welke België onder de huidige om
standigheden moet voeren, goedgekeurd.
Vervolgens heeft de ministerraad de be
sprekingen over de gewone begrooting wel
ke sluitend is op een bedrag van 11 mil
liard, voortgezet.
DUITSCHLAND
VERNIETIGING VAN HET KATHOLIEK
ONDERWIJS IN OOSTENRIJK.
In Salzburg is reeds een vierde nationaal-
socialistische kostschool opgericht daar de
Katholieke Internaten niet konden voldoen
aan den eisch die gesteld werd om onder
wijs te geven in Nationaal-Socialistischen
geest.
In de provincie Salzburg zijn onlangs in
acht dorpen de katholieke scholen, die door
vrouwelijke religieusen bestuurd werden,
opgeheven en in algemeene openbaar na-
tional-socialistische lagere scholen omge
zet.
FRANKRIJK
FRANSCHE MINISTERRAAD BIJEEN.
Voornamelijk gewijd aan het bestudeeren
der buitenlandsche aangelegenheden.
Onder voorzitterschap van president Le
brun zijn gisterochtend de ministers bij
eengekomen. De vergadering was vooral ge
wijd aan het bestudeeren van de buiten
landsche aangelegenheden Minister-presi
dent Daladier zette den algemeenen toe
stand uiteen en na hem bracht minister
Bonnet verslag uit van de huidige diplo-
matieek besprekingen.
De minister van arbeid, de Monzie, deel
de mede, dat een overeenkomst tot stand
was gekomen tusschen de mijncommissie
en de mijnwerkers.
De minister van financiën, Marchandeau,
heeft geen uiteenzetting gegeven, aange
zien de begrooting voor oorlog en lucht
vaart eerst na 15 September gereed zal
zijn.
Ook zijn de vertegenwoordigers van
Frankrijk in de komende vergadering van
den Volkenbond benoemd.
Er is geen datum vastgesteld voor een
nieuwe bijeenkomst, aangezien de presi
dent der republiek gistermiddag om vier
uur naar Rambouillet is vertrokken.
BETOOGING TEGEN DE AANTASTING
VAN DE VEERTIGURENWEEK.
Het verbond van vakvereenigingen in
het district Parijs heeft gisteravond in het
sportpaleis een betooging gehouden, waar
aan bijna 1300 personen hebben deelgeno
men.
Alle sprekers maakten zich tot tolk der
protesten in de arbeidskringen over het
decreet inzake een verzachting van de wet
op de veertigurenweek, doch zij deden al
len tevens uitkomen, dat bij den dreigenden
internationalen toestand de arbeidersklasse
al zijn koelbloedigheid en'kalmte moet be
waren.
De betooging werd besloten met een mo
tie van vertrouwen in de C.G.T.
STAKINGEN IN HET NOORDEN.
De secretaris van de departmental or
ganisatie van textielarbeiders heeft mede
gedeeld, dat de arbeiders heden of Maan
dag in staking zullen gaan. Vandaag heb
ben 2500 arbeiders in één fabriek het werk
neergelegd. De staking in de jute-industrie
is algemeen: het aantal stakers bedraagt
14.000. De fabrieken zijn bezet, doch tot
incidenten is het niet gekomen. De textiel
staking berust op een loongeschil.
DUITSCHE DESERTEURS OVER DE
GRENS.
Fransche douanebeambten hebben bij
Forbach twee Duitsche deserteurs aange
houden, die op Duitsch gebied bij hun de
sertie gegrepen waren en zich na een kort
gevecht weer bevrijd hadden. Een der de
serteurs was in volledige militaire uitrus
ting.
POLEN
PROTESTEN TEGEN DE
AANGEKONDIGDE VERGADERING DER
DUITSCHE NAZI'S.
Verscheidene duizenden Poolsche bur
gers hebben gisteravond in de straten
van Bielsko, bij Katowits betoogd om te
protesteeren tegen een door de Jungdeut-
sche Partei, een Duitsche organisatie van
nationaal-socialistische strekking, tegen
Zondag a.s. aangekondigde meeting.
Groepen Poolsche studenten hebben in
den namiddag vlugschriften verspreid,
waarin de bevolking werd uitgenoodigd te
fcetoogen.
In deze vlugschriften werd met name ge
zegd: „Polen is geen Tsjecho-Slowakije".
op HEDEN, Maandag 5 en
Dinsdag 6 September,
Schitterende avondtour naar Den Haag
en Rotterdam. Feeërieke verlichting,
imposante tafreelen, o.a. 1 K.M. langs
de rivier de Maas en de omgetooverde
Schiedamsche Dijk. Copie Piet Hein-
vloot, Zilveren vloot en K.L.M. route.
Prijs per persoon f. 1.50
Vertrek 7.30 n.m. vanaf Beestenmarkt
Plaatsbespreken gratis
ELTAX 666, Stationsweg 47a
Van acht tot tien uur trok een menigte
door de straten, welke vaderlandsche lie
deren zong en kreten liet hooren, welke
vijandig waren tegen het Derde Rijk en
het nationaal-socialistische regiem.
Tijdens de betooging werden de ruiten
ingegooid van de woningen van senator
Wiesner, den leider der Jungdeutsche Par
tei, en van den vice-burgemeester van
Bielsko. Op het groote plein werden tal
van Duitsche bQeken en bladen ver-
bi and.
Op verscheidene plaatsenontstonden
vechtpartijen tusschen Polen en leden der
Duitsche minderheid. Een tiental personen
werd gewond. De politie trad op, doch er
wordt niet gemeld of er arrestaties werden
verricht.
DE DUITSCHERS IN POLEN.
De senator Wiesner, leider der jong-Duit-
sche partij, heeft den Poolschen minister
president een nota overhandigd, waarin ge
protesteerd wordt tegen het ontnemen van
de verkoopsvergunning voor tabak, alco
hol en lucifers aan vijfhonderd Duitschers
in de laatste maanden. Gevraagd wordt,
dat de regeering de schade, hieruit voort
vloeiende, zal vergoeden.
ITALIË
DE MAATREGELEN TEGEN DE JODEN.
Besluiten van den Italiaanschen
ministerraad.
De Italiaansche ministerraad heeft een
decreet aangenomen, waarbij wordt verbo
den, dat Joden* les geven aan scholen, wel
ke op eenigerlei wijze onder controle van
den staat vallen. Ook mogen deze scholen
geen Joodsche leerlingen hebben.
De telling der Joden in Italië is bijna ge
ëindigd. Tot nu toe zijn 84.000 Joden ge-
ia entificeerd en men schat het totale aan
tal op ruim 85.000. Naar schatting zijn se
dert 1919 20.000 Joden Italië binnengeko
men en zij zullen dus volgens de nieuwe de
creten Italië binnen zes maanden moeten
verlaten. De meesten van hen zijn Pool
sche Joden, anderen zijn Duitschers, Hon
garen en Oostenrijkers. De meeste Joden,
die het land zulen moeten verlaten, zijn
werkzaam in den handel, op banken en in
de vrije beroepen.
De verscherping van het antisemitische
karakter der regeeringsmaatregelen „ter
verdediging van het ras" en in het bijzon
der de bepalingen, volgens welke, Joden
worden uitgesloten van onderwijs en uni
versiteit, hebben veel opwinding in Italië
veroorzaakt, niet alleen bij degenen, die er
onmiddellijk bij betrokken zijn, maar ook
bij de Joodsche handeldrijvende kringen.
Men kan zelfs zeggen, dat in deze krin
gen een paniekstemming heerscht en de
algemeene indruk is, dat het Italiaansche
racisme strenger zal zijn, dan het Duitsche,
hoewel men verklaart geen Jodenvervol
ging te willen. Grooten indruk hebben de
maatregelen vooral gemaakt in de streek
van Triest, waar vele Italiaansche en bui
tenlandsche Joden wonen, die belangrijke
posten in handel en zeeverzekeringsbedrijf
bekleeden. Zij hebben er vaak groote kapi
talen belegd, waarvan het opnemen netelige
kwesties kan doen ontstaan. Vele Joden
schijnen het plan te hebben naar Noord- en
Zuid-Amerika te verhuizen.
EEN ITALIAANSCHE AANVAL OP
BLUM.
De oud-minister-president als benzine
magnaat.
Een speciale verslaggever van de „Popo
io d'Italia" in het Spanje van Franco
schrijft over leveringen van Fransche ben
zine aan de regeering te Barcelona. De ben
zine, aldus deze verslaggever, wordt in het
bijzonder over Perthus vervoerd. Tankwa
gens nemen lading in te La Nouvelle, waar
aanzienlijke voorraden zijn opgeslagen door
een groote Fransche maatschappij, aan
Barcelona. De naam van de maatschappij
is „Blum Montel en Co." en de voornaam-
steaandeelhouder is oud-minister-presi
dent Léon Blum. Deze omstandigheid, al
dus vervolgt de Italiaansche verslaggever,
verklaart, waarom de Joodsche millionnair
Blum voorstander is van inmenging, zelfs
van oorlog, daar hij daarvan groote win
sten voor zijn onderneming verwacht.
AMERIKA
ROOSEVELT BLIJFT DICHT BIJ HUIS.
Met het oog op den moeilijken interna
tionalen toestand heeft president Roose
velt medegedeeld geen uitnoodigingen te
kunnen aanvaarden, die hem zouden nood
zaken, ver van Washington weg te gaan.
Hij heeft besloten slechts aan de verkie
zingscampagne deel te nemen in de staten
dicht bij Washington.
