Sudeten-Duitschers
eischen territoriaal
zelfbestuur
Hevige strijd aan
den Jangtse
DE SPAANSCHE
BURGEROORLOG
BUITENLAND
LUCHTVAART
WOENSDAG 31 AUGUSTUS 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
Praag richt zich naar een
stelsel van Kantons
De partij der Sudeten-Duitschers
heeft, naar van betrouwbare zijde ver
zekerd wordt, besloten, den nieuwen
grondslag voor onderhandelingen, dien
de Tsjechische regeering had voorge
steld, af te wijzen en in plaats daar
van territoriaal zelfbestuur, naar het
Iersche voorbeeld, te eischen.
Volgens dezelfde bron zou dit besluit
reeds door Kundt aan Benes zijn medege
deeld. Samen met Sebekowsky zou Kundt
gisteren een geheime conferentie met Benes
gehau hebben.
Het cchijnt, dat dit besluit der Sudeten-
Duitsche partij geenszins in overeenstem
ming is met wat de Engelsche bemiddelaar
lord Runciman als wenschelijk beschouwt.
Deze zou dan ook alles doen, om de Sude-
ten-Duitsche part j tot andere gedachten te
brengen.
Men heeft te Praag geen enkele bevesti
ging an het in het buitenland gepubliceer
de bericht over een onderhoud, dat presi
dent Benesj vandaag met Henlein zou heb
ben.
EEN STELSEL VAN KANTONS IN
VOORBEREIDING?
Het verluidt, dat de regeering te Praag
den jongsten tijd een plan uitwerkt, geba
seerd op de Zwitsersche grondwet en het
stelsel van kantons, zooals Zwitserland dat
kent.
Bevestiging van dit bericht werd verkre
gen door de omstandigheid, dat Ashton
Gwatkin gisteren eenige uren op de Zwit
sersche legatie heeft vertoefd.
WEER GERUCHTEN OVER DUITSCHE
VRAGEN TE MOSKOU
Uit goeed bron wordt vernomen, dat de
Duitsche ambassadeur te Moskou, den
volkscommissaris van buitenlandsche za
ken, Litwinof, in een particulier onderhoud
gevraagd heeft, welke houding Rusland zou
aannemen in geval van een gewapend con
flict tusschen Duitschland en Tsjecho-Slo-
wakije. Litwinof zou geantwoord hebben,
dat Frankrijk in dat geval Tsjecho-Slowa-
kije waarschijnlijk te hulp zou komen en
dat Rusland, trouw aan zijn verplichtingen,
Frankrijk zou volgen. De ambassadeur zei-
de toen nog, dat de gevaarlijke houding in
zekere militaire Tsjechische kringen
Duitschland zou kunnen noodzaken tus-
schenbeiden te komen, zonder dat men het
van een niet-uitgelokten aanval zou
kunnen beschuldgien.
De nadruk wordt er óp gelegd, dat hier
geen sprake is van een stap der Duitsche
regeering, maar slechts van een particulier
onderhoud.
WERKEN SUDEJEN-DUITSCHERS AAN
DE DUITSCHE GRENSVERSTERKING?
Roledni List verzekert, dat 30.000 Sude-
ten-Duitsche arbeiders thans medehelpen
aan de versterking van de Duitsche grens.
BRITSCH KABINET BIJEEN
Het Britsch kabinet is om elf uur
in Downingstreet bijeengeroepen. Ne
gentien van de twee en twintig leden
waren aanwi zig.
Na de besprekingen is een commu
niqué uitgegeven, waarin wordt mede
gedeeld, dat de aanwezige ministers
zich volledig accoord hebben verklaard
met de reeds ondernomen actie en met
de in de toekomst te volgen politiek.
Bij zijn aankomst in Downingstreet voor
het bijwonen van de kabinetszitting was
lord Halifax vergezeld van den Britschen
ambassadeur te Berlijn, Henderson.
De politiek, die in het na afloop der be
sprekingen in Downingstreet gepubliceerde
communiqué wordt bedoeld, bestaat, naar
men gelooft, uit een verder streven naar
verzoening, gepaard gaande met waakzaam
heid ten aanzien van een eventueele plot
selinge verergering van den toestand.
Er is niets overeengekomen omtrent een
nieuwe bijeenkomst der ministers, doch
dezen blijven in de buurt van Londen.
ROOSEVELT SPREEKT MET HULL
Onmiddellijk a zijn terugkeer van Hy-
depark heeft president Roosevelt een be
spreking gehad met den minister van Bui
tenlandsche Zaken, Hull, die zich naar het
Witte Huis begaf na kennis te hebben ge
nomen van de laatste berichten uit Europa.
Men tracht te Washington den ernst
van den toestand niet te verkleinen.
Wel is men min of meer benieuwd, of
de Amerikaansche regeering nog tot
bijzondere stappen zal overgaan. Men
gelooft in het algemeen niet, dat Roo
sevelt het tot een oorlog in Europa zou
laten komen, zonder zijn waarschu
wende stem opnieuw verheven te heb
ben.
DE HOUDING VAN FRANKRIJK
De Fransche minister van buitenlandsche
zaken Bonnet heeft tijdens de uiteenzetting
door hem in den ministerraad gegeven, alle
internationale vraagsutkken, die thans aan
de orde zijn, de revue laten passeeren. In
het bijzonder heeft hij zeer uitvoerig ge
sproken over de Tsjecho-Slowaaksche
kwestie.
Het Fransche standpunt blijft onver
anderd: door een pact met Tsjecho-
Slowakije verbonden zal Frankrijk het
verdrag nakomen.
Tijdens het onderhoud, dat hij ge
durende zijn bezoek in Duitschland
met Duitsche ministers heeft gehad,
heeft Vuillemin dat duidelijk te kennen
gegeven. Parijs acht dan ook een Fran-
schen stap te Berlijn om te herinneren
aan de verplichtingen tegenover Praag
overbodig, temeer daar men iedere
daad wil voorkomen, welke bij den
geest, die thans in Duitschland heerscht,
zou worden uitgelegd op een onjuiste
wijze. Het contact tusschen Parijs en
Londen is permanent.
De Fransche regeering gelooft aan de mo
gelijkheid van een vreedzame regeling en
hoopt, dat de Britsche pogingen een vriend
schappelijke oplossing van het geschil te
verkrijgen tot succes zullen leiden.
DE NIEUWE VOORSTELLEN
De Sudeten willen wel naar Berlijn
Men heeft op het oogenblik nog geen
aanduidingen inzake het antwoord vein de
Sudeten-Duitschers op de nieuwe voorstel
len van de regeering te Praag, doch het is
niet waarschijniljk dat zij zonder meer van
de hand gewezen zullen worden. Er hangt
veel van af of de beslissing genomen zal
worden door de Sudeten-Duitsche partij of
over de grens. De laatste voorstellen van
de Tsjechische regeering komen de acht
punten van Henle' aanzienlijk tegemoet
en indien de Duitsche factor kon worden
uitgeschakeld, zouden de Sudeten wel wil
len onderhandelen.
SUCCESSEN DER JAPANNERS.
Van Chineesche zijde wordt gemeld,
dat aan den Jangtse heftig wordt ge
streden, nadat de Chineesche troepen
versterking ha .kien gekregen. Ten Wes
ten van Joeitsjang en ten Oosten van
Matoetsjen liggen de Chineesche en
Japansche troeoen tegenover elkaar.
De Japansche troepen te Joeitsjang wor
den op 25.000 man geschat. Zij hebben ge
poogd langs vijf verschillende wegen naar
het Westen op te rukken, doch zij werden
teruggedreven. Ook een aanval op Ma
toetsjen werd af ge. vlagen, en de Chineezen
hebben Hoeloengsjan, een strategische
hoogte nabij Matoetsjen, heroverd.
Verder wordt gemeld, dat ongeveer
6C.OOO Japanners Loean aanvallen. De Chi-
rezen zijn tot nutoe nog niet geweken.
De Chineesche troepen rukken op naar
Roeangmei; reeds zijr verscheidene strate
gische stellingen buiten de stad heroverd.
Het schijnt, dat de Japansche bezetting van
de stad op Hsiautsjikoe terugtrekt.
Na de Japansche nederlaag bij Fengling-
tue is de toestand bier niet veranderd. De
Chineesche artillerie heeft gisteren Tsjialoe
onder vuur genomei- doch de Japansche
artillerie heeft niet geantwoord. De Japan
sche hoofdmacht trekt naar het Zuiden.
Tsjialoe is bezet door 3.000 Japanners met
zware artillerie, ilchl geschut en pantser
wagens. Het dorp Tsjautsoen is in Japan
sche handen gevallen.
KINGSJAN GEBOMBARDEERD.
Het Chineesche ministerie van bui
tenlandsche zatten heeft aan de Chi
neesche ambassade te Londen geseind,
dat Japansche vliegtuigen tweehonderd
bommen hebben laten vallen op King-
sjan, honderd mij] ten noordwesten van
Hankau. Hierbij werd een duizendtal
burgers gedood of r "d.
EEN LUCHTAANVAL OP ALICANTE.
Linkschen herstellen zich in Toledo.
De luchtmacht van Franco heeft gister
ochtend het Spaansche havengebied gebom
bardeerd. Vier personen werden gedood en
drie gewond.
Aan het front van Estremadura zijn de
regeeringstroepen gisteren opgerukt tot
Guadalperal.
In de provincie Toledo zijn de regee
ringstroepen, die onlangs terug moesten
tiekken, weer opgerukt naar Puente del
Arzobispo. De dorpen Cargantilla en Se-
villeja de la Jara werden bezet.
DUITSCHLAND
Mgr. Sproll blijft zijn
diocees besturen
Vanuit de verbanning
Naar wij uit welingelichte bron verne
men heeft Mgr. Sproll van Rottenburg, die
als Suffragaan-Bisschop onder de Aarts
bisschop van Freiburg ressorteert, in over
leg met Mgr. Gröber zijn voorloopig asyl
te Freiburg verlaten en zich naar Sankt
Peter begeven, waar zich het Priester-Se
minarie van het Aartsbisdom Freiburg be
vindt. Zijne Excellentie Mgr. Sproll heeft
opnieuw krachtig geprotesteerd bij de re
geering van Wurtemberg tegen zijn weder
rechtelijke verbanning en is vastbesloten
het bestuur over zijn Kerkprovincie te blij
ven uitoefenen. Vandaar de Z.H. Excel
lentie het bestuur van zijn Diocees niet
heeft overgedragen aan zijn Generaal-Vi
caris.
Mgr. Sproll draagt zijn lot met groote
gelatenheid en christelijke blijmoedigheid.
FULDA EN HET OOSTENRUKSCHE
EPISCOPAAT.
Het staat vast, dat de Oostenrijksche
Bisschoppen geen uitnoodiging ontvangen
hebben vanwege KardinaalBertram om
deel te nemen aan de Bisschopsconferen
tie van Fulda. Niettemin werd ter genoem
de conferentie de afwezigheid van de Oos
tenrijksche Kerkbestuurders betreurd en
algemeen was men van gevoelen, dat een
streep moest gezet worden achter het ver
leden en in het vervolg een diepere samen
werking moest gelegd worden tusschen
Katholiek Duitschland en Oostenrijk.
Teneinde deze samenwerking voor te be
reiden werd ter conferentie besloten, om
in de komende weken een officieel afge
vaardigde naar Oostenrijk te zenden, ten
einde onderhandelingen mét het Oosten
rijksche Episcopaat aan te knoopen.
Er dient nog aan herinnerd, dat het Oos
tenrijksche Episcopaat in de begindagen
van Sept. te Salzburg ten huize van Mgr.
S. Waitz zal bijeenkomen.
GEEN MANOEUVRES OP DE NOORDZEE
EN GEEN VERLENGING VAN DEN
DIENSTTIJD?
Gezaghebbende kringen spreken tegen,
dat de Duitsche vloot op de Noordzee ma
noeuvres zou houden.
Oefeningen op kleine schaal zijn onlangs
bij Hamburg gehouden, maar men verze
kert, dat geen bijzondere manoeuvres gaan
de zijn.
Bevoegde kringen verklaren niets te we
ten van de verlenging met een maand van
de militairen diensttijd van de lichting
1936, welke 30 September zou afzwaaien.
Zij betwisten, dat binnenkort over deze
zaak een legerorder zou afkomen.
HET PARTIJ-CONGRES
NEURENBERG
De Britsche ambassadeur te Berlijn, Sir
Neville Henderson, heeft de uitnoodiging
van Hitier tot deelneming aan het partij
congres te Neurenberg aanvaard.
Reuter verneemt, dat de uitnoodiging
voorloopig is aangenomen.
De Amerikaansche ambassadeur, mr.
Wilson, zal eveneens de gast van Hitier zijn,
evenals de ambassadeurs van Frankrijk, Ja
pan, Argentinië en Brazilië.
SLOT BELLEVUE TE BERLIJN
Ontvangstpaleis voor buitenlandsche
staatslieden
De „Fuehrer" en rijkskanselier heeft ge
last, dat het slot Bellevue zal worden omge
bouwd tot een paleis voor de ontvangst van
buitenlandsche staatslieden en deelnemers
aan congressen.
De architectuur van het exterieur van
het slot zal gehandhaafd blijven. Wel zul
len omvangrijke herstellingen en vernieu
wingen worden uitgevoerd.
Het interieur van het slot zal een groote
verandering ondergaan. De voor recepties
bestemde zalen zullen echter in haar oude
architectuur gehandhaafd blijven.
De werkzaamheden moeten in het voor
jaar van 1939 gereed zijn.
DANZIG
DEUR VAN JOODSCH BEDEHUIS
INGEDRUKT
Het Poolsche telegraaf-agentschap rfieldt
uit Dantzig, dat onbekend gebleven perso
nen de deur van een joodsch bedehuis te
Dantzig hebben geforceerd, de ruiten heb
ben vernield, het meubilair hebben bescha
digd en de lokalen van een Zionistische
jeugdorganisatie, die op de eerste verdie
ping van hetzelfde gebouw waren geves
tigd, zijn binnengedrongen, waar zij de
bibliotheek hebben vernietigd.
Deze aanval houdt, naar men veronder
stelt, verband met een incident, dat door
een uit Weenen aangekomen Jood was ver
oorzaakt,' die een lid van de Hitier jeugd
juist voor het joodsche bedehuis zou heb
ben aangesproken ?n mishandeld.
FRANKRIJK
ARBEIDSDECREET AAN LEBRUN
VOORGELEGD.
De regeering krijgt het recht overuren toe
te kennen in het openbaar belang.
In den gisterochtend gehouden Franschen
ministerraad heeft Bonnet een uitvoerig
overzicht gegeven van den buitenlandschen
politieken toestand, voornamelijk met be
trekking tot de gebeurtenissen in het Ver
re Oosten, den oorlog in Spanje, de
Fransch-Italiaansche betrekkingen en het
Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk.
Nadat Daladier een overzicht had gege-
van van den toestand op het gebied der
nationale productie, heeft Pomaret, de
minister van Arbeid, een door alle le
den der regeering mede-onderteekend
decreet aan president Lebrun ter onder
tekening voorgelegd, inzake de mogelijk
heid van overuren binnen het kader van
de wet op de 40-urige werkweek.
Artikel 1 van dit decreet omschrijft de
rechten van de regeering inzake het toe
kennen van overuren in alle fabrieken, die
werkzaamheden verrichten in het belang
van de landsverdediging, de veiligheid en
de openbare diensten.
DE HAVENKWESTIE TE MARSEILLE.
Voorloopig compromis gesloten.
De havenarbeiders te Marseille van gis
teren op grond van een voorloopig compro
mis aan het werk gegaan. Gistermiddag
werden te Parijs nieuwe onderhandelingen
gevoerd.
ITALIË
MUSSOLINI EN DE VREDE.
Guyon bericht uit Rome aan „Le Jour
nal", dat de Britsche zaakgelastigde, sir
Noel Charles, opdracht heeft ontvangen
Mussolini te verzoeken ook bij te dragen
aan den vrede in Europa. Naar verluidt zou
Mussolini deze gelegenheid hebben afge
wacht om in te grijpen. Morgen zal men
zien of men hiertoe zal besluiten. Guyon
gelooft niet, dat men een opzienbarende
verklaring van den duce moet verwachten
ter gelegenheid van het leggen van den
eersten steen voor het ministerie voor Ita-
liaansch-Afrika, hetgeen morgen zal ge
schieden. Chamberlain zou liever efen dis
crete doch krachtige interventie verlangen
en Mussolini zal zeker zijn bijdrage leve
ren, aldus het bericht uit Rome.
RUSLAND
STALIN ERNSTIG GEWOND?
Geruchten over een aanslag op of een
ongeluk van den rooden dictator.
De Poolsche pers maakt melding van
geruchten, dat nabij Moskou een aanslag
zou zijn gepleegd op Stalin, toen hij zich
in zijn pantserauto naar zijn villa begaf.
Stalin zou ernstig gewond zijn, en ver
scheidene personen uit zijn omgeving zou
den gedood zijn door het ontploffen van
een bom.
Anderzijds is sprake van een ongeval,
waarbij Stalin betrokken zou zijn geweest.
MOSKOU SPREEKT GERUCHTEN
TEGEN.
Te Moskou weet men niets van een aulo-
ongeluk van Stalin, waarvan de Poolsche
pers melding maakt. Het bericht wordt dan
ook formeel tegengesproken.
AMERIKA
ROOSEVELT WIL GEEN VERKLARING
AFLEGGEN OVER DEN TOESTAND
President Roosevelt heeft tijdens de gis
teren gehouden persconferentie geweigerd
een verklaring af te leggen over den Euro-
peeschen toestand.
Hij zeide, dat het in een tijd gelijk deze
het beste is, geen commentaar te leveren.
200 MILLIOEN DOLLARS VOOR DE
VLOOTUITBREIDING.
Admiraal Leahy heeft na een bezoek aan
president Roosevelt verklaard te verwach
ten, dat het congres een crediet van 200
millioen dollars zal worden gevraagd voor
vlootuitbreiding.
Buitenlandsche berichten
DRIE DORPEN IN BRITSCH-INDIë
WEGGEVAAGD
32 Dooden
Drie Britsch-Indische dorpen met de ge-
heele bevolking zijn door het water wegge
vaagd tengevolge van een overstrooming,
die veroorzaakt werd doordat een natuur
lijke bergdam over de rivier Tehri in den
staat Garhwal doorgebroken is.
Bij de overstroomingsramp zijn, naar tot
dusver bekend is, 32 personen om het leven
gekomen, terwijl nog honderden vermist
worden.
CYCLOON IN MEXICO
Vele slachtoffers
Een geweldige cycloon heeft groote ver
woestingen aangericht in de provincies van
N. O. Mexico.
Alleen reeds te Ciudad Vittoria zijn
twaalf personen om het leven gekomen.
Honderden huizen zijn verwoest. Men weet
nog niet hoeveel dooden in het geheele
geteisterde gebied te betreuren zijn, ter
wijl men evenmin de totale schade kent.
Wolkbreukachtige regens blijven op
Monterrey in Mexico en de geheele omge
ving neerstroomen. De overstroomingen ne
men van oogenblik tot oogenblik grooteren
omvang aan; heele groepen arbeidershui
zen worden weggespoeld. Reeds zijn door
het water achthonderd woningen meege
sleurd. Negentienhonderd gezinnen zijn
dakloos geworden.
AARDBEVING TEISTERT MASSATE
Het eiland Massate, een der eilanden der
Philippijnen, is door een aardbeving, welke
anderhalf uur duurde, geteisterd. De mate-
rieele schade is zeer groot, doch tot nu toe
heeft men nog geen berichten over verlie
zen aan menschenlevens ontvangen.
KLEINE UITBARSTING VAN EEN
BIJKRATER VAN DEN VESUVIUS
Een kleine eruptiekegel heeft gisteravond
een lavastroom uit den Vesuvius gebraakt.
De stroom verspreidt zich met een snelheid
van een paar honderd meter per uur in
noordelijke richting.
De in de buurt gelegen terreinen worden
nog niet bedreigd.
Te Napels is het grootsche schouwspel
duidelijk zichtbaar.
ELECTRISCHE TRAM IN TOKIO
VERONGELUKT
Alle inzittenden gedood of gewond
Een electrische tram te Tokio heeft met
te groote snelheid een bochtige weg bere
den met het gevolg, dat de tram van een
ijzeren brug sloeg en in een rivier terecht
kwam. Twee passagiers werden op slag ge
dood, zes ernstig en acht licht gewond, het
geen wil zeggen, dat alle inzittenden ge
dood of gewond zijn.
DR. FRITZ OPEL OVERLEDEN
Dr. Fritz Opel, de plaatsvervangende
voorzitter van den raad van commissaris
sen van de Opelfabrieken, is in den leeftijd
van 63 jaar tengevolge van een hartverlam
ming overleden.
CORRIGAN EERE-LID VAN DE
„LEUGENAARSCLUB".
De „leugenaarsclub" van Niagarafalls in
Noord-Amerika heeft, naar de „United
Press" verneemt, besloten, Amerika's jong
sten Oceaan-vlieger, Douglas Corrigan, tot
haar eere-lid te benoemen.
Deze club, welke reeds verscheidene pro
minente leden telt, is van meening, dat de
man, die „bij vergissing" in plaats van naar
Californië over den Oceaan naar Ierland
vloog, onvoorwaardelijk tot hare leden
moet behooren.
Het bestuur der club heeft Corrigan te
legrafisch een uitnoodiging gezonden, om
deel te nemen aan een te zijner eere in
Niagarafalls te geven gala-diner.
Dit telegram was geadresseerd aan: „Mr.
D. R. Wrong way (verkeerde weg) Corri
gan".
Tegelijkertijd heeft de club Corrigan het
voorstel gedaan zich in een ton tegen de
Niagara-watervallen op te laten drijven
daar zulks andersom reeds door zoovele an
deren is gepresteerd.
MILITAIRE VLIEGTUIGEN IN
FRANKRIJK OMLAAG GESTORT
In den afgeloopen nacht is een militair
vliegtuig tegen een pijnboom van het bosch
Cernay les Reims gevlogen en omlaag ge
stort. Het vliegtuig vloog in brand. De bei
de inzittenden zijn om het leven gekomen.
Een ander militair vliegtuig is nabij Brig-
noles neergestort. De bestuurder, luitenant
kolonel Dugand, commandant van het acht
ste eskader, werd gedood.
BOMBARDEMENTSVLIEGTUIG
IN ENGELAND OMLAAG GESTORT
Gisteren is nabij Redesale in Northum
berland een bombardementsvliegtuig van
de Britsche luchtmacht omlaag gestort. Een
der inzittenden is omgekomen, de beide
anderen wisten zich door middel van hun
parachute te redden.
LINDBERGH TE ODESSA
Gisteren is de Amerikaansche vlieger
Charles Lindbergh met zijn echtgenoote
op het vliegveld van Odessa gedaald. Het
echtpaar werd ontvangen door den Rus-
sischen vlieger Slepnev, vertegenwoordigers
van den gemeentelijken Sovjet en functio
narissen van de burger-luchtvaart.
In een interview heeft Lindbergh zich
zeer gunstig uitgelaten over de Kolchosen
in het gebied Kief, dat hij heeft bezocht.
DE „LIENTENANT DE VAISSEAU
PARIS" OP WEG.
Vanochtend half vier Greenwichtijd
heeft de bemanning van den vliegboot
„Lieutenant de Vaisseau Paris" gemeld,
dat 1360 K.M. was afgelegd. Twee uur later
bevond de vliegboot zich op een afstand
van 1794 K.M. van Horta. Omstreeks zeven
uur vanavond wordt de vliegboot te Port
Washington op Long Island verwacht. Het
weer is mooi en het zicht goed.
