BUITENLAND BINNENLAND MAANDAG 29 AUGUSTUS 1938 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD - PAG. 6 DU1TSCHLAND DE KERKVERVOLGING IN HET DERDE RIJK Tal van scholen gesloten Volgens een bericht in de „Prager Pres- se" duurt de strijd tegen het bijzonder on derwijs in het Derde Rijk nog onvermin derd voort. Op verschillende plaatsen zijn weer tal van katholieke inrichtingen voor middelbaar onderwijs gesloten. In Düren (Rijnland) werden de schoollokalen die tot nog toe eigendom waren van het Katholiek Lyceum door het standsbestuur aangekocht. De drie confessioneele inrichtingen voor middelbaar onderwijs in Bonn, het O. L. Vr. Lyceum, het Katholieke Cecilia-Lyceum en het protestantsche Klostermann-Lyceum werden door de autoriteiten gesloten, even als het Katholiek Lyceum der Engelsche zusters en het Protestantsche Lyceum in Fulda. Volgens een bericht in het „Nationalsozialis- tische Bildungswesen" heeft de stad Fulda reeds tientallen jaren lang in haar begroo ting een bedrag van 2000 Rijksmark opge nomen voor het kleeden van arme kinderen, die de H. Communie of het H. Vormsel moesten ontvangen. Dit bedrag werd ieder jaar op voorstel van de geestelijkheid ver deeld en door dezen aan de desbetreffende ouders uitbetaald. Het bestuur van de stad Fulda heeft thans deze uitbetalingen stop gezet en deze gelden aan de Hitier jeugd ter beschikking gesteld. ZWITSERSCH BLAD IN DUITSCHLAND VERBODEN Naar wy vernemen heeft het hoofd der Duitsche geheime Staatspolitie Heinrich Himmler de verspreiding van het Katholie ke Zwitsersche blad „Schaffhauser Zei- tung" voor onbepaalden tijd in Duitschland verboden. Gedurende de geheele Duitsche Kultur- kampf heeft bedoeld Katholiek Zwitsersch blad steeds een principieel katholieke hou ding aangenqjnen. HET CONGRES DER IN HET BUITEN LAND WONENDE DUITSCHERS. Een rede van Hess. Op het zesde congres der in het buiten land wonende Duitschers te Stuttgart, heeft de plaatsvervanger van Hitler, Rudolf Hess, het woord gevoerd en er daarbij aan herinnerd, dat het afgeloopen jaar een jaar was van moeilijke beslissingen van den Fuehrer en van vertrouwenrijke af wachting van het Duitsche volk. De terug keer van de Oostmark heeft de schoonste vervulling gebracht van een ouden Duit- schen droom. Het Duitsche volk heeft het jaar benut om zijn economische kracht te versterken en zijn veiligheid tegenover een vijandelijken aanval zoover te vergrooten, dat het in kalmte iedere ontwikkeling te- gemoetziet, welke kwaadwilliger tegen over Duitschland zouden teweegbrengen. Ten aanzien van de Suedeten-Duitschers zeide Hess: Niemand op de wereld, die van zijn volk houdt, zal het ons kwalijk nemen, wanneer wij den Sudeten-Duiteschers zeg gen, dat wij vol bewondering er over zijn, hoe zij trots de ergste chicane, terreur en moord een ijzeren discipline bewaren. Is er nog een bewijs voor noodig geweest, dat de beste Duitsche geesten in het Sudeten- duitsche volk belichaamd zijn, dan is het de onverstoorbare kalmte, welke voort komt uit het gevoel van het eigen recht. Gij, in het Sudetenland weet het: wij zijn met geheel ons hart bij u. DE DUITSCHE GRENSVERSTERKINGEN De liberale Gazette verklaart in een ar tikel, dat nooit, zelfs niet in de laatste ja ren van den oorlog, zoo een gebruik is ge maakt van prikkeldraad als thans in Duitschland bij de Belgische grens. Het blad geeft te kennen, dat over een diepte van 25 tot 30 km. drie of vier prikkeldraad linies zijn aangebracht, waarachter zich anti-tankgeschut bevindt. DRIE DUITSCHE KOOPVAARDIJ SCHEPEN IN BERENTZ-ZEE AANGEHOUDEN. Twee na stappen te Moskou vrijgelaten. De Duitsche ambassadeur te Moskou heeft Donderdag een bezoek gebracht aan Litwinof, doch het gesprek heeft geen be trekking gehad op de kwestie der Sudeten- Duitschers. De ambassadeur heeft geprotesteerd te gen de in beslagneming van drie Duitsche koopvaardijschepen door Sovjets in de Berentz-zee. Twee dezer schepen werden reeds vrijgelaten. Men verzekert voorts op de Duitsche am bassade, dat de ambassadeur op 22 Augus tus, van verlof teruggekeerd, een bezoek heeft gebracht aan Litwinof en dat, indien de Tsjpechische kwestie bij die gelegenheid al besproken werd, dit slechts in algemeene termen is geschied, daar tal van onderwer pen aan de orde zijn geweest. FRANKRIJK Ministerraad vervroegd. De Fransche minister-president Daladier heeft Zaterdagochtend een delegatie van het Volksfrontcomité ontvangen. Na afloop van het onderhoud verklaarden de gede legeerden, dat Daladier uiting had gege ven aan den wenseh, het parlement vrij spoedig bijeen te roepen en dat Daladier's radiorede van Dinsdag a.s. gewijd zou zijn aan den financieelen toestand. Daladier heeft evenwel terstond aan de pers medegedeeld, dat hij, anders dan de gedelegeerden van het volks frontcomité hebben doen voorkomen, in het geheel niet van plan is, Dinsdag een radiorede te houden en dat hij op het oogenblik niet denkt aan het bij eenroepen van het parlement. Personen, die de vergadering van het Volksfront met Daladier hebben bijge woond, hebben verklaard, dat de minister president, zijn verklaringen, welke hij aan de radicaal-socialisten en andere fracties heeft afgelegd, heeft bevestigd. Het onder houd is vriendschappelijk verloopen. Dala dier heeft een beroep gedaan op de arbei dersklasse om een helder begrip te toonen voor de eischen des tijds. De communisten hebben geantwoord, dat men van de arbei dersklasse alles gedaan kan krijgen, wan neer men slechts garandeerde, dat de hui dige sociale wetten van kracht zouden blij ven. Andere bijeenkomsten van het Volks frontcomité of van de vakvereenigingen zijn niet voorzien. De bijeenkomst van den ministerraad, welke Dinsdag a.s. zou worden gehouden, is vervroegd en zal hedenmiddag half vier worden gehouden. MAATREGELEN DER ITALIAANSCHE AUTORITEITEN TEGEN FRANSCHE BOEREN. Naar vernomen wordt hebben de Ita- liaansche autoriteiten Zaterdag den burge meester van Isola, een kleine grensge meente in het departement der zee-Alex Alpen, ervan in kennis gesteld, dat de Fransche onderdanen, die in het Italiaan- sche deel van het dal van Chastillon grond bezitten, hun landerijen en boerderijen, die aan gene zijde van de grens zijn ge legen, binnen 48 uur onvoorwaardelijk moeten verlaten. Er is hun een termijn van een maand gesteld om te verhuizen, hun vee weg te voeren en den oogst binnen te halen. Indien binnen dezen termijn niet aan het bevel is voldaan, zullen de mili taire autoriteiten het gebied bezetten. ENGELAND DE REDE VAN SIR SIMON. OORLOG NIET ONVERMIJDELIJK. De volkeren zijn vredelievend. De hoofdpunten van de rede, die Sir John Simon gistermiddag heeft gehouden, kunnen als volgt worden saamgevat: 1. De houding van Engeland tegenover de mogelijkheid van een conflict in Mid den-Europa is nauwkeurig en volledig uiteengezet in Chamberlains verklaring in het Lagerhuis op 24 Maart. Die ver klaring blijft geldig. Er behoeft niets aan toegevoegd of gewijzigd te worden. 2. Wij zijn er van overtuigd, dat in het algemeen duurzame oplossingen niet ge vonden kunnen worden door het gebruik van geweld. Geweldmaatregelen zouden onder zekere omstandigheden ook anderen dan die er oorspronkelijk bij betrokken zijn gemakkelijk kunnen meetrekken en wie kan zeggen waar dit proces, wanneer het eenmaal begonnen is, zal eindigen? 3. Wij zullen te allen tijde het heele ge wicht van onzen invloed laten gelden om het uitbreken van oorlog in eenig deel der wereld te voorkomen. 4. Er is geen grens voor de reacties van oorlog. Gij zult de treffende rede van mr. Cordell Huil gelezen hebben, waarin hij den nadruk legde op de ver gaande reac ties van den oorlog. 5. Lord Runciman is niet naar Tsjecho- Slowakije gegaan als scheidsrechter of rech ter, maar als bemiddelaar en vriend. Hij is in geenen deele een vertegenwoordiger van de Britsche regeering. 6. Ik ben er van overtuigd, dat alle re delijke menschen in elk land wenschen hem te helpen inplaats van hem te hinderen bij zijn poging een rechtvaardige oplossing te bevorderen van een dringend probleem. Het is niet alleen onze plicht, maar ook die van anderen, alles te vermijden wat de vrede in gevaar zou kunnen brengen. Ik ben ervan overtuigd, dat met den goeden wil van beide partijen een oplossing kan worden gevonden, die allen wettigen belangen recht doet wedervaren. 8. Er zijn groote mogendheden in Euro pa, die er een regeeringsvorm op na hou den, welke geen van ons, opgevoerd in de traditie van de parlementaire demo cratie, zou kunnen aanvaarden. Maar dat is geen reden om ons buitenlandsch be leid in te richten alsof vriendschap met deze zoo geheel anders geregeerde landen onmogelijk was. Ik persoonlijk verwerp te eenen male de opvatting, dat de oorlog onvermijdelijk is en dat deze landen on verbiddellijk onze vijanden moeten zijn. 9. Ik geloof, dat, evenals het volk van Engeland, een diepe en duurzame liefde voor den vrede heeft, de volken van alle andere landen even vredelievend zijn. Ik geloof, dat de man op straat overal zijn leven in rust en veiligheid wenscht te slijten, genietende van de goede dingen van het leven, en dat hij vol haat en vrees is voor de vreeselijke gevolgen van den modernen oorlog. 10. De mannen en vrouwen in vele Euro- peesche landen zijn verontrust door de ge dachte, dat zij verwacht worden zich voor te bereiden op de gevaren en verschrikkin gen van den burgeroorlog. Het feit, dat zij verontrust zijn, geeft echter hoop, want 1 nergens zou een regeering zoo onverschillig ^geewnfsjubileum Ji. 171. de Xon ingi'rt _^knc/genoo£en geeft uiting a.aor? uk liefde voor ons Orecnjehuisr. 'Zendt een gelufovensch- telegrojn op het doorvoor ontworpen formulier. De netto opbrengst fèml ten goede oonJeuèdoTSonisoties hel ffederlondsche Jeugd.- leidersinstifuut en de Cicademie voor /ichomelyKp Opvoeding voor de gedachten en meeningen van het volk kunnen zijn, dat het hun gevoelens, dat deze dingen vermeden moeten worden, zou durven negeeren. Waarlijk er zou een groote verantwoordelijkheid rusten op den- gene, die door zijn toedoen de menschheid in het onheil van een oorlog zou storten. DINSDAG KOMT DE KABINETSRAAD BIJEEN. Er is medegedeeld, dat Chamberlain he den te Londen zal terugkeeren en voorne mens is Dinsdagochtend om elf uur een be spreking te houden met de ministers die dan te Londen bereikbaar zijn. Vervolgens zal Chamberlain zich naar Schotland bege ven om er zijn vacantie voort te zetten. Het verluidt, dat de meeste ministers de vergadering zullen bijwonen, daar de toe stand inzake Tsjecho-Slowakije zal worden besproken. In de vergadering zal besloten worden of verdere diplomatieke stappen te Praag en Berlijn nuttig worden beoordeeld en of voorzorgsmaatregelen moeten wor den genomen. Het schijnt waarschijnlijk, dat tenzij de toestand verbetert, het geheele kabinet be gin September zal bijeenkomen. TSJECHO SLOWAKIJE DE BESPREKINGFN VAN RUNCIMAN MET HENLEIN. Gistermiddag om vijf uur hebben Henlein en Runciman c-p het kasteel Rothenhaus, de bezitting van prins van Hochenlohe, een tweede bespreking gehouden. Men weet, dat lord en lady Runciman, vergezeld van Ashton G. W. Atkin en Peto, sinds Zaterdagavond bij prins Clary Al- dringen op het kasteel te Tiplitz Sanof ver blijf houden. Gisteravond heboen zij zich naar Eich- wald vir begeven, een bij het kasteel van prins Aldringen gelegen jachtdomein. Om streeks het middaguur keerden zij terug. Runciman ontving vervolgens den Su- detenduitschen burgemeester van Teplitz Sanof en later nog den Duitschen in dustrieel Friedrich Schist. Om drie uur begaf Ashton G. W. Atkin zich naar Rothenhaus bij prins van Hohen- lohe. Daar waren in den loop van den och tend Henlein en Kundt gearriveerd, die een inspectietocht door Noordbohemen maken. Zij hebben op het kasteel het noenmaal ge bruikt. Na het noenmaal beeft de leider der Su- detenduitschers een bezoek gebracht aan de plaats Neuhaus, waarna hij op Rothenhaus Terugkeerde. Om vijf uur kwamen Runciman en Peto op het kasteel aan. Direct daarop begon de bespreking tusschen Henlein en Runciman, in tegenwoordigheid van Kundt, Atkin en Peto. Dit onderhoud van Henlein met Runci man heeft een uur en een kwartier ge duurd. Na afloop der bespreking heeft een der medewerkers van Runciman verklaard: Runciman was gelukkig een lang durig onderiioud te kunnen hebben met Henlein. Tijdens de bespreking werd besloten, dat zeer binnenkort een nieuwe bespreking zal worden gehou den, mogelijk reeds in den loop dezer week. De ontmoeting van vandaag is een goed voorteeken voor de komende besprekingen. Men kan zeggen, dat de atmosfeer wat verbeterd is en hopen, dat de spanning, welke de laatste week heeft gekenmerkt, zal verminderen, in dien zekere voorwaarden vervuld zul len zijn". Een ander geluid uit Sudeten- duitschen kring. Henlein had het woord willen voe ren op een oogstfeest door zijn partij georganiseerd te Oberleutendorf. Hij werd vervangen door afgevaardigde Frank, die verklaarde: Gij weet allen, KATHOLIEKE ACTIE EN RASSEN KWESTIE. Toespraak van den H. Vader tot Duitsche, Italiaansche en Fransche pelgrims. Z. H. de Paus heeft Zaterdag een toe spraak gehouden tot een groep Duitsche, Italiaansche en Fransche pelgrims en daar bij Zijn droefenis uitgesproken over de ge spannen verhouding met Duitschland. Op nieuw gaf Zijne Heiligheid als zijn vaste overtuiging te kennen, dat de rassenkwes tie een vraag is, die de Kei'k moet onder zoeken en opnieuw sprak Zijne Heiligheid tegen, dat de Katholieke Actie in Italië aan politiek zou hebben gedaan. Het eerst richtte de Paus zich tot een groep van veertig Beiersche kinderen. Tot hen wilde Hij in het bijzonder een wel komstwoord richten, daar zij uit Duitsch land gekomen waren op een oogenblik, dat de atmosfeer zoo vertroebeld en dreigend is. Zijne Heiligheid bracht Zijn gebeden voor Duitschland en Zijn zegening van dit land in herinnering, „die zich ook en vooral uitstrekten tot onzen geliefden kardinaal Faulhaber". Tegenover een groep van vier-en-veer- tig kinderen, leden van de Katholieke Ac tie te Reims, herhaalde de Paus, dat het doel der Katholieke Actie is het Katholieke leven openlijk en strijdvaardig te belijden. De pers, vooral de Fransche bladen, heb ben eenige onnauwkeurigheid begaan ten opzichte van de Katholieke Actie „alsof zij zich had bezig gehouden met problemen, die niet tot haar gebied behocren". Onder deze problemen was ook het rassenvraag stuk. „Het woord rassen-leer heeft zóó'n menschelijke strekking, dat men niet kan volhouden, dat het vreemd is aan wijsbe geerte, zedenleer en godsdienst, en in het laatste zegt ons geloof ons, hoe wij moeten denken en wat wij moeten aannemen". R. K. Ver. v. Kraamverzorging voer alle gezindten te Leiden en Omstreken Plaatsing-Bureau le Binnenvestgracht 30, voorheen Boerhaavestr. verleent hulp door gediplomeerde krachten Geopend eiken DINSDAG- en DONDER DAGMIDDAG van 2—4 UUR tot het ver strekken van de gewenschte inlichtingen, aanmelden van contribueerende leden en aanvragen voor kraamhulp - Telef. 3420. Aanvragen (schriftelijk) adres 1ste Bin nenvestgracht 30. dat in de komende dagen de laatste strijd zal worden gestreden. Gij weet ook, dat tijdens dit laatste gevecht be slissende zaken op het spel staan en dat de gymnastiekmeester uit Asch, dien de Tsjechen zoo bespot hebben, dan de eindoverwinning zal hebben behaald". De gemoederen wat gekalmeerd? De toestand wordt in welingelichte kringen te Berlijn bijzonder ernstig ge acht, daar men voelt, dat de openbare meening door de geïnspireerde Duit sche pers is opgezweept tot een hoogte, dat de verwachting werd gewekt, dat iets positiefs zou geschieden. De redevoering van Simon heeft de uitwerking echter wat verzacht. MEXICO MEXICAANSCHE KATHOLIEKEN EISCHEN GERECHTIGHEID. De katholieken van Huajuapon de Leon, in den Mexicaanschen staat Oaxaca, hebben ten open brief gericht aan president Carde nas, waarin zij gerechtigheid eischen tegen over de moordenaars van Father Lucio Ser rano Martinez, den priester ,die vermoord werd, terwijl hij bezig was catechismus onderricht te geven aan kinderen in een school te San Pablo Anicano. In den brief wordt er de nadruk op ge legd, dat de onderwijzers der openbare school medeplichtig zijn aan dezen moord, dat de moordenaars niet vervolgd zijn en dat de autoritieten de feiten verdoezeld hebben, zoodat de moordenaars thans nog vrij rondloopen. PALESTINA DE TERREUR. In den strijd tusschen militairen en ban dieten werden elf bandieten gedood. De bandieten vielen een door soldaten bege leid convooi aan ten noorden van Turka- iem. Men verwacht dat Dijzondere maatregelen genomen zullen worden voor geheel Pa- Jestina. Naar verluidt zijn de opstandelin gen beter georganiseerd en gefinancierd. Hun nieuwe tactiek is plotseling optreden in plaats van aanvallen in massa, waardoor het geduld van de bevolking wordt uitge put. Te Jaffa was de politie genoodzaakt van de vuurwapenen gebruik te maken, een Arabier werd gedood en zes gewond. In een Arabisch dorp is een Joodsch po litieman vanuit een hinderlaag gedood. Te Jeruzalem is een Arabisch poiltieman ont voerd. ZELFBESTUREN BIJ DE KONINGIN. Zij waren gekleed in hun kleurige statiecostuums. Zooals reeds eerder gemeld, heeft H. M. de Koningin Zaterdag de zelfbestuurders uit Nederlandsch-Indië of de deputaties daarvan, die hier vertoeven in verband met het regeeringsjubileum, op „Huis ten Bosch" in audiëntie ontvangen. Even voör half twaalf reden twee auto's het ruime voorplein van „Huis-ten Bosch" op, waarin gezeten waren de Sultan van Deli en gevolg. Uit den eersten auto stapte de Sultan met zijn oudsten zoon, terwijl in den tweeden autolicht bevonden de tweede zoon van den Sultan en de aan den Sultan toegevoegde ambtenaar van het binnen- landsch bestuur. De Indische vorsten waren gekleed in hun kleurige statiscostuums. Ongeveer tien voor 12 vertrok het gezelschap weer in de zelfde volgorde. De volgende zelfbestuurder, die ter audiëntie kwam, was de Sultan van Lang- kat, die met zijn echtgenoote, twee doch ters, een broeder en zijn secretaris even voor 12 bij „Huis ten Bosch" aankwam. Ook zij waren gekleed in de kleurrijke cos- tuums, terwijl de secretaris den SLiltan en zijn' gemalin volgde met een gouden pa jong. In het gezelschap bevond zich voorts nog de toegevoegd ambtenaar binnen- landsch bestuur. Daarna volgden met tusschenpoozen de Sultans van Pontianak en van Boeloengan. DEPUTATIES DER JAVAANSCHE VORSTENLANDEN NAAR HELMOND. Naar wij vernemen zullen de deputaties van de Javaansche vorstenlanden, die ter gelegenheid van het regeeringsjubileum van H. M. de Koningin in ons land vertoe ven, Donderdag 1 September a.s. een be zoek aan Helmond en de tentoonstelling „Klimop" aldaar brengen. Het hooge gezelschap zal bestaan uit de deputaties van zijne hoogheid Pakoe Boe- wono X, Soesoehoenan van Soerakarta, de deputatie van Z.H. Hamengkoe Boewo- no VIII, Sultan van Djogjakarta, de afge vaardigden van de hoofden van het Mang- koe Nangorosche huis te Soerakarta, en van het Pakoe Alamsche huis te Djogja karta. De hooge gasten zullen na een plechti- gen intocht om half twaalf in de stad ten raadhuize worden ontvangen. Daarna bren gen zij een bezoek aan de groote tentoon stelling „Klimop" en de textielfabrieken der N.V. van Vlissingen en de N.V. Did- dens en van Asten. Jubileum-feest in werkkamp Vredesteijn. Ook in het werkkamp Vredesteijn zal ter gelegenheid van het regeeringsjubileum feest worden gevierd. Grootsch kan dit niet worden opgezet, maar toch zal er met be perkte middelen getracht worden aan dit festijn een eigen cachet te geven. Ons feest, ons werk ziedaar 't motto waaronder een comité uit de jongens, on der leiding van br. Felicianus, aan het werk ging. En zij slaagde er in, een program samen te stellen, dat gezien mag worden. Een plechtige H. Mis en een Te Deum vormen de hoofdmomenten der kerkelijke viering, 's Middags zal de zeereerw. heer Pastoor Nolet een herdenkingsrede uitspre ken, waarbij de jongens op hun eigen wijze dit gedeelte van de viering met zang en declamatie aanvullen. Behendigheidsspelen en 's middags een gecostumeerde voetbal wedstrijd zijn onderdeelen, waarbij de vroolijkheid hoogtij zal vieren. En tot slot begint er 's avonds om half negen een groot kampvuur, waarbij veel zang en too- neel en dans de aanwezigen zal vermaken. Dit festijn heeft plaats op 31 Aug. INVOERBEPERKING VAN HARING IN BELGIë. Voorloopig bedoeld als statistische controle Omtrent de invoerbeperking van haring in België vernemen wij nader, dat deze li- centieering, welke zoowel den invoer, als den uit- en doorvoer van versche, gezou ten en gerookte haring betreft, voorloopig slechts bedoeld is als een statistische con trole, ten einde een inzicht te verkrijgen in de hoeveelheden, welke in- en uitge voerd worden. Het ministerie van Economische Zaken heeft zich in verbinding gesteld met de Bel gische regeering om te bereiken, dat de normale gang van zaken zoo weinig moge lijk belemmering zal ondervinden. Het blijkt n.l. o.a., dat er nog verscheidene im porteurs in België zijn, die nog geen in voervergunning hebben, zoodat het hun on mogelijk is, Nederlandsche haring te im porteeren. HAARLEMSCHE JUBILEUMPROCESSIE NAAR KEVELAER. Aan de jubileumprocessie van de Haar- lemsche bedevaartgangers naar Kevelaer ter gelegenheid van het eeuwfeest werd door 473 pelgrims deelgenomen. De intocht te Kevelaer was grootscher dan ooit. In de basiliek werd het woord gevoerd door den prelaat van Kevelaer, die vooral het mee leven der Haarlemmers met het pelgrims oord deed uitkomen. Het 100-jarig be- staansfeest werd herdacht, waarbij pastoor Wennen van Nieuw Vennep de feestpre- dicatie hield. Hierna werden vijf jubila rissen gehuldigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 6