Mgr. Sproll ver
bannen
De kinder
verlamming
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1938
29ste Jaargang No. 9116
Ste £eki&clie0ou/*a/nt
Telefoon: Redactie 15. Adv. en Abonn.-tarieven tie pag. A
Telefoon: Administratie 935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbna 11.
Dit nummer bestaat uit
vier bladen.
Kunnen er nog blinden
zijn?
Wij hebben geaarzeld om iets te zeggen
naar aanleiding van een artikel in het
laatste nummer van het „Nationale Dag
blad".
Er zijn beleedigingen, zóó onredelijk, zóó
grof, zóó weerzinwekkend, dat de belee-
digde partij reden heeft, om zich af te vra
gen, of het niet beter is, zich niet te
verdedigen, die beleedigingen niet te
gaan weerleggen of ontzenuwen, maar er
alléén een stilzwijgende verachting voor
over te hebben.
Van zulk een aard zijn de beleedigingen
in het bedoelde artikel in het „Nationaal
Dagblad" ongetwijfeld!
En de beleedigde partij zijn hier de Ka
tholieken, alle Katholieken.
Niet één, die den naam Katholiek wil
dragen, kan zich daardoor niet beleedigd,
gegriefd en gehoond gevoelen!
Wij zullen op den inhoud dier beleedigin
gen niet ingaan; daarvoor zijn ze tè onrede
lijk, tè grof, tè weerzinwekkend.
Wij willen er wèl melding van maken
hoewel wij daarvoor een aanvankelijken
tegenzin moesten overwinnen omdat
wij, voorzoover onder ons bereik ligt, er
aan willen medewerken, dat er niet één
Katholiek, niet één eerlijke niet-Katho-
liek meer kan zijn, die niet inziet, klaar
inziet, hoe ontzettend fel, hoe schrikwek
kend grof anti-katholiek de partij
pers der N.S.B. is, en ieder dan daaruit de
voor de hand liggende conclusie moge trek
ken.
Het bedoelde artikel in het „Nationaal
Dagblad" draagt het hoonende opschrift:
„Het z.g. Nederlandsch Episcopaat"!
In dat artikel wordt het bekende stand
punt, dat het Hoogwaardig Episcopaat heeft
ingenomen ten aanzien van de N.S.B. een
voudig gekwalificeerd als „zuivere wille
keur".
En dan wordt hieraan toegevoegd, dat de
Bisschop van Haarlem op dien weg van
willekeur nog een stapje verder gaat „door
zijn verbod om lid te worden van den Na-
tionalen Jeugdstorm". Terwijl zoo gaat
het blad op waarlijk weerzinwekkende wijze
(deze kwalificatie mèg niemand tè sterk
vinden) verder in Oss een pastoor, die
door de maréchaussee „wegens zedenmis
drijven zou worden gearresteerd, dank zij
de interventie van den bisschop van Den
Bosch via den Procureur-Generaal, baron
Speyart van Woerden, beschermd werd en
nog steeds met de zielzorg der Ossche bevol
king, dus ook met de jeugd is belast, ver
biedt de bisschop van Haarlem het lidmaat
schap van den Nationalen Jeugdstorm".
Als men nu weet, dat het Ambtenaren
gerecht het optreden van de maréchaussee
tegen den genoemden pastoor onvoorwaar
delijk heeft veroordeeld, als men verder
bedenkt, dat God zij dank onze gees
telijkheid op een hoog moreel peil staat,
dan zal toch ieder zulk geschrijf als.,,,
weerzinwekkend moeten verafschuwen.
In datzelfde artikel wij gaan nog even
verder wordt het „politieke Katholicis
me" genoemd „de allergemeenste inquisi
tie en godslastering"! Als men hierbij over
weegt wij demonstreerden dit nog giste
ren met een frappant voorbeeld wat al
het orgaan der N.S.B. onder „politiek Ka
tholicisme" verstaat, dan is dit een zoo
grove beleediging, dat wij er niet op mo
gen ingaan.
Wij willen hier een paar woorden citee-
ren uit de jongste brochure over den Vol
kenbond van den oud-gezant jhr. mr. O.
van Nispen tot Sevenaar.
Hij verklaart in die brochure, dat, indien
hij ooit voorkeur voor de dictatoriale re-
geeringsmethode had gehad, de propagan
disten van dezen regeeeringsvorm hem
daarvan grondig zouden hebben genezen.
Door hun strijdmethoden nl., welke die
der sociaal-democratie in haar jonge jaren
ver overtreffen.
De bewonderaars der dictatuur, zegt de
heer Van Nispen tot Sevenaar, „gaan zelfs
ophitsen tegen de belijders van een bepaal
den godsdienst. Mannen, die men jaren
lang kon rekenen onder de meest beschaaf
de in den lande, toonen, eenmaal ingeënt
met het virus hunner partij, niet terug te
deinzen voor het uitstorten van schimp en
smaad over hun politieke tegenstanders.
De vergroving en verwildering van de poli
tieke zeden, die hiervan reeds ruimschoots
te constateeren valt, nemen zij gaarne voor
hun rekening. Wij zouden het een ramp voor
ons land achten, indien dergelijke mannen
met het bewind zouden worden belast".
Wij vragen ons af, waar de N.S.B. zich
zóó in de kaart laat kijken: Kunnen er nog
blinden zijn, die dat alles niet zien?
STUTTGART, 25 Augustus. (A.NJ.)
Naar de bladen berichten is tegen den
bisschop van Rottenburg, mgr. Sproll,
een verbod uitgevaardigd, zich langer in
Wuertemberg op te houden.
Deze maatregel is „noodzakelijk" ge
worden, zegt het Duitsche Nieuwsbureau,
doordat de bisschop als eenige staatsbur
ger in zijn district niet heeft deelgeno
men aan de verkiezingen op 10 April van
dit jaar. Dit is, volgens genoemd Nieuws
bureau, aanleiding geweest voor talrijke
betoogingen tegen den bisschop. De Duit
sche bladen wijzen er verder op, dat het
verbod is uitgevaardigd om de orde en
de rust te herstellen. Een bisschop, die
zijn plichten als staatsburger in ernstige
mate niet nakomt, aldus de officieele
Duitsche pers, kan in zijn diocees niet
langer worden geduld.
DE BISSCHOP HEEFT GEWEIGERD,
ZIJN DIOCEES VRIJWILLIG TE VER
LATEN.
Onder zware verdenking
Het is geen alledaagsche gebeurtenis,
als er kort na elkaar vier meisjes ver
dwijnen, meisjes, die in Berlijn op ka
mers woonden, die voorgaven winkel
juffrouw of typiste te zijn en een
zaam alleen in de wereld stonden.
Op zoo'n geval moet rechercheur
Krause af. Maar rechercheur Krause is
niet altijd Krause geweest, hij is eigen
lijk Dr. Joachim von Dengern, die on
schuldig in de gevangenis heeft geze
ten en, om licht te brengen in zijn eigen
zaak 'n speurder, geworden, voor wien
geen onoplosaber raadselen bestaan.
Deze Krause gaat er op los. En hij
vindt den dader. Maar dan is het ver
haal nog lang niet uit. Dan volgt het
voornaamste eerst, 'n originele climax
met een onverwachte ontknooping, als
men nimmer had kunnen droomen.
Welke deze is, zeggen wij natuurlijk
niet. Wij kunnen u slechts aanraden
dit nieuwe feuilleton mee te lezen en
mee te genieten.
DE ZIEKTE WOEKERT VOORT.
In de omgeving van Gouda zijn nu in een
tijdsverloop van enkele maanden 33 geval
len van kinderverlamming geconstateerd,
verdeeld over de verschillende plaatsen
als volgt: Gouda 15, Boskoop 5, Reeuwijk
4. Waddinxveen 3, Gouderak 2, Ouderkerk
a. d. IJssel 2, Krimpen a. d. LJssel 1 en
Stil wijk 1.
Elf gevallen in Den Haag.
Tot nu toe zijn in de gemeente Den Haag
elf gevallen van kinderverlamming gecon
stateerd, waarvan acht in Scheveningen en
drie in Den Haag. De patiënten maken het
naar omstandigheden goed.
Doodelijk geval te Oud-
Beyerland.
In het Sophiaziekenhuis te Rotterdam is
het 2-jarig zoontje van den heer B. Schip
per uit Oud-Beyerland aan de gevolgen
van kinderverlamming overleden.
De weekstaat in het land.
Volgens de wekelijksche opgave van het
aantal besmettelijke ziekten in de Staats
courant, zijn in de week van 14 tot en met
20 Augusus jJ. in totaal 26 gevallen van
kinderverlamming (poliomyelitis anterior
acuta) aangegeven, n.L 2 te Enschede, 1
te Oldenzaal, 1 te Weerselo (O.), 1 te Am
sterdam, 3 te Boskoop, 1 te Geervliet, 4
te Gouda, 5 te 's-Gravenhage, 1 te Hardinx-
veld, 1 te Krimpen a. d. IJsel, 1 te Wad
dinxveen, 1 te Lichtenvoorde (G.), 1 te
Winterswijk, 1 te Maastricht, 1 te Swal
men en 1 te Ubach over Worms. Alleen in
de provincie Zuid-Holland zijn 16 gevallen
aangegeven.
INBRAAK IN EEN INDUSTRIE- EN
NIJVERHEIDSSCHOOL TE DEN HAAG
Gisteravond om 11 uur kwam een burger
langs de Industrie- en Nijverheidsschool in
de Asstraat 3 te 's Gravenhage. Het viel
hem op, dat de buitendeur van de school
openstond, terwijl op straat vier pakken lin
nen iagen.
De situatie kwam den man verdacht voor
en hij waarschuwde de politie. Deze ging
op onderzoek uit en ontdekte op de Noord-
polderkade een bakfiets, waarop eveneens
pakken linnen lagen. De verhuurder van de
bakfiets lichtte de politie in aangaande de
namen van de huurders, zoodat in den loop
van den nacht in hun woning konden wor
den aangehouden de 18-jarige smid B. C.
S., een 21-jarige rijwielhersteller H. K. B.
en een 27-jarige verwarmingsmonteur J. A.
S. De beide eersten bekenden ingebroken
te hebben in de school.
Vermist werden doozen met garen, een
partij breikatoen, linnen flanel, keper en
andere goederen. De dieven kwamen door
opensluiting van de voordeur in het
schoolgebouw, maar zij schijnen in hun
werk gestoord te zijn, alle goederen wer
den op straat voor de school -teruggevon
den, terwijl ook een gedeelte op de bakfiets
was geladen.
DE INDISCHE VORSTEN.
Ontvangst door de ministers van
algemeene zaken en koloniën.
Vanochtend hébben de ministers van al
gemeene zaken en van koloniën verschei
dene Indische vorsten, die ter gelegenheid
van het regeeringsjubileum hier te lande
vertoeven, op hun departementen in
audiëntie ontvangen.
Minister Colijn ontving achtereenvolgens
de sultans van Boeloengan, Deli, Langkat
en Pontianak.
De sultan van Boeloengan was vergezeld
van den heer M. E. L. Israel, die hier te
lande aan den sultan is toegevoegd. De
sultan van Deli was in gezelschap van zijn
beide zoons en den heer G. W. Fris. De
sultan van Langkat kwam met zijn jongeren
broer, den Tengkoe Amat en den heer B.
van Duren. De suitar van Pontianak met
fijn zoon, den Pangeran Adipati, zijn
schoonzoon, den Pangeran Kesoemojoedo
en den heer Israel.
Alleen de sultan van Deli was in In-
xandsch costuum gekleed, de andere vorsten
droegen een zwart Suropeesch costuum.
- De besprekingen met de inlandsche vors
ten met minister Colijn duurden ongeveer
een half uur.
Minister Weiter heeft hedenochtend even
eens den sultan va.i Deli en zijn beide zoons
ontvangen, alsmede de Pangeran van Solo.
Deze laatste was vergezeld van zijn toege-
voegden raadsman, den heer L. A. M. Vis
ser.
Op het departement van koloniën was
de chef van het kabinet van den minister,
J Th. Petrus Blumberger tegenwoordig.
AUTOBUS MET BEDEVAARTGANGERS
TEGEN TRAM GEBOTST
Drie gewonden.
Gisteravond omstreeks half tien is ter
hoogte van de Schelsberg, op den weg van
Heerlen naar Sittard een autobus met be
devaartgangers, afkomstig uit Noorbeek,
tegen een tramwagen van de L.T.M. ge
botst. Drie der inzittenden werden ge
wond.
Het gezelschap, leden van een zangkoor,
had een bedevaart gemaakt en was op de
thuisreis toen het ongeluk gebeurde.
De chauffeur, O. uit Gulpen, reed links
van den weg en botste tegen de tram. De
gevolgen lieten zich zeer ernstig aanzien.
De autobus werd ongeveer twintig meter
meegesleurd, voordat de tram tot staan
kwam.
Het tumult, dat deze botsing veroorzaak
te, werd nog overstemd door het gegil van
de inzittenden, die het ongeluk hadden zien
aankomen. De bus maakte tenslotte een
halven draai om en kwam in tegenoverge
stelde richting te staan.
De gevolgen bleken intusschen minder
ernstig dan men aanvankelijk vermoedde.
Drie passagiers van de bus, die ernstig
werd beschadigd, kregen verwondingen. De
14-jarige J. H. had een ernstige hoofdwon
de opgeloopen, de 67-jarige L. F. liep even
eens een hoofdwonde op. De chauffeur ver
wondde zijn lip. De geestelijke, die het ge
zelschap vergezelde, kreeg eenige onbedui
dende verwondingen. Geneeskundige hulp
was spoedig ter plaatse. Nadat den gewon
den hulp was verleend, kon het gezelschap
de reis naar huis voortzetten.
De politie heeft de bus in beslag geno
men
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Mgr. Sproll, de moedige bisschop van
Rottenburg verbannen. (1ste blad).
De Gestapo belemmert het kloosterle
ven in Oostenrijk onder voorwendsel van
te zoeken naar verborgen schatten en wa
pens. (4de blad).
Een nieuwe basis voor onderhandelingen
in Tsjecho-Slowakije. (4de blad).
Engelsche ministers beraadslagen over
den toestand in Midden-Europa. (4de bl.).
Binnenland
De Nederlandsche regeering overweegt
maatregelen om den invoer van Mexicaan-
sche olie te beletten. (4de blad).
De cijfers der werkloosheid hier te lande
in Augustus toonen opnieuw een daling
aan. (4de blad).
Te Maasland verdronk een vader, die
zijn zoontje wilde redden; het kind werd
gered. (3de blad).
Te Hoogland is een 11-jarige knaap dood-
gevonden. (3de blad).
Sporl en Wedstrijden
Capt. Eyston bracht het wereldrecord
voor automobielen op 558,606 K.M. per uur.
Het record kan echter niet worden erkend.
(3de blad).
DE „ZUIVERING" IN SOVJET-RUSLAND.
WARSCHAU, 25 Augustus. (A.N.P.) De
Poolsche pers bericht, dat naar aanleiding
van de debatten in de laatste zitting van
den Oppersten Raad der Sovjet Unie 70
leden van dezen Raad zijn gearresteerd,
niettegenstaande zij de parlementaire im
muniteit genieten. Deze arrestaties heb
ben veel opzien gebaard.
PE WERELD IN
VOGELVLUCHT
LONDEN: De Britsche ministers Cham
berlain, lord Halifax en sir John Simon
hebben gisteren geconfereerd en volgens
de Engelsche bladen voornamelijk ge
sproken over Centraal Europa. Men zou
in Londen niets gerust zijn omtrent de
houding van Duitschland.
De „Daily Mail" bericht, dat Engeland
binnen enkele dagen opnieuw zijn hpu-
ding ten aanzien van hetgeen zich op het
oogenblik in Europa afspeelt zal laten we
ten. Volgens de „Daily Mail" zal deze
verklaring zeer duidelijk zijn en aan
Frankrijk steun beloven, indien het in een
conflict wordt betrokken overeenkomstig
zijn verplichtingen ten aanzien van Tsje
cho-Slowakije.
De „Daily Express" meent, dat de Brit
sche regeering besloten heeft, maatrege
len te nemen om een einde te maken aan
de aanvallen van de Duitsche pers op
Tsjecho-Slowakije.
De „News Chronicle" schrijft, dat het
duidelijk is, dat de regeering waakt tegen
de gevaren, welke den vrede in Midden-
Europa bedreigen. Tsjecho-Slowakije zal
het slachtoffer zijn van een aanval, wan
neer de aanvaller meent te kunnen han
delen zonder dat de groote mogendheden
tusschenbeide zullen komen. Wanneer
Londen duidelijk te verstaan geeft, dat
indien Tsjecho-Slowakije zou worden aan
gevallen, Engeland Frankrijk zou steu
nen, dan zal de Tsjechische democratie
niet vermoord worden.
De „Daily Mail" schrijft in een hoofd
artikel, dat de Britsche regeering verstan
dig heeft gedaan, lord Runciman in par
ticuliere missie te laten vertrekken en te
verklaren, dat zij zich niet direct wilden
mengen in de twist in Midden-Europa.
Men hoeft nog niet te wanhopen aan het
tot stand komen van een overeenkomst
tusschen de regeering te Praag en de par
tij van Henlein.
Volgens de berichten van vandaag zou
een nieuwe basis voor onderhandelingen
gevonden zijn.
Het de versiering van het paleis Noordeinde te Den Haag is een aanvang gemaakt
in verband met de komende jubileumfeesten