HET SCHAAKSPEL
DE LAATSTE LES VAN LANGELOT
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1938
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD - PAG. 10
De Wielerwereld-
kampioenschappen
Wie hebben de kansen bij
de amateursprinters?
De strijd van de amateursprinters om het
wereldkampioenschap belooft, dit jaar
weer een hoogtepunt van de geweldige
wielerréunie te worden, zooals dit trouwens
bijna ieder jaar het geval is geweest.
Met geen mogelijkheid is van tevoren te
zeggen, welke renner de meeste kansen
op den wereldtitel heeft, omdat er verschil
lenden zijn wier krachten zóó weinig uit-
eenloopen, dat zij stuk voor stuk als groote
favorieten betiteld dienen te worden.
Is het dus practisch onmogelijk om thans
reeds den vermoedelijken wereldkampioen
in deze categorie aan te wijzen, met heel
wat meer zekerheid kunnen wij zeggen,
dat de strijd in* hoofdzaak zal gaan tus-
schen de Nederlandsche en de Italiaansche
amateurs. Voor wat Nederland betreft is
dit niet zoo verwonderlijk. Het kleine
Holland, dat in den loop der jaren op de
wereldkampioenschappen te voorschijn
kwam met kampioenen als Jaap Eden,
Maurice Peeters, Jaap Meyer, Mazairac,
Moeskops, Van Egmond, Van Vliet en Van
der Vijver, heeft in de internationale
sprinterswereld een naam hoog te houden,
die welhaast een even goeden klank heeft
gekregen als het sprintersland-bij-uitne-
mendheid: Frankrijk. Het gaat er zelfs
veel op lijken, dat Nederland deze faam
van de Franschen gaat overnemen. Want
de inschrijvingen' van het groote Frank
rijk bij de amateursprinters getuigt niet
bepaald van kracht. Slechts één jongere
sprinter werd waardig gekeurd om
Frankrijk in Amsterdam te gaan vertegen
woordigen en zelfs van dien eenen, den
jeugdigen Maton, koestert men niet de
verwachting, dat hij voor een verrassing
kan zorgen.
Eenige maanden geleden had Frankrijk
nog de beschikking over een goeden jongen
sprinter, n.l. Renaudin, die de Grand Prix
te Parijs de beste buitenlanders versloeg.
Maar Renaudin verkoos zoo spoedig moge
lijk over te gaan naar de beroepsklasse, om
te trachten zich meester te maken van de
plaats van den „ouden Michard" in de
internationale sprinterswereld, een plaats,
die binnenkort dringend nieuwe bezetting
behoeft.
Zoo ging Renaudin over naar de beroeps
klasse, zonder te hebben getracht den arna
teur-wereldtitel te veroveren, iets, dat tcch
altijd een waardevol praedicaat is bij het
betreden van de prof-klasse.
In het begin van dit jaar heeft Italië
voor een dergelijk geval gestaan. Kort na
de wereldkampioenschappen in Kopen
hagen kwam de jeugdige Bruno Loatti de
wielerwereld met daverende prestaties
vérrassen. Waar Loatti startte, versloeg hij
de beste amateursprinters en terecht zag
de Italiaansche Wielerbond in dezen ren
ner een waardig opvolger van Po.la en dus
een hooge troef voor de wereldkampioen
schappen 1938. Zoo werd Loatti, die het
plan had zoo snel mogelijk prof te worden,
min of meer gedwongen amateur te blijven.
De Italiaansche Bond nam hem onder zijn
hoede en hield hem zoodoende „in de wat
ten" hoewel hij voldoende star gelegen
heid gehield tot op den huidigen dag.
En inderdaad is Loatti thans een van die
amateursprinters, die groote kans op den
titel maakt. Maar het lichtende voorbeeld
van Loatti heeft in Italië navolging ge
kregen en zoo heeft men naast hem een
tweede jeugdige Italiaaan, n.l. Astolfi opge-
gewerkt tot een sprinter, met wien zeker
rekening gehouden zal moeten worden.
Astolfi slaagde er tijdens de Italiaansche
kampioenschappen al in Loatti te verslaan,
hoewel deze ten slotte toch den nationalen
titel wist te verdedigen.
Met Loatti en Astolfi zal Italië het ko
mende weekeind in Amsterdam dus zeer
sterk voor den dag komen en o.i. vormt
dit tweetal dan ook de grootste handicap,
die de Hollandsche amateursprinters Van
der Vijver, Ooms en Derksen zullen ont
moeten. Ongetwijfeld zijn ook de Duit-
schers Schorn en Hasselberg op een 500
Meterbaan geen te onderschatten tegen
standers en mogen wij de Denen Niel
sen en Andersen niet uit het oog verliezen,
maar naar onze meening zal de strijd en
den wereldtitel worden uitgevochten tus-
schen de Hollanders en de Italianen.
Van der Vijver, de huidige wereldkam
pioen, die na lang aarzelen en rijp beraad
ten slotte toch verkoos zijn titel in Am
sterdam te verdedigen, is absoluut de snel
ste van allen. In de conditie, waarin hij
op het oogenblik verkeert, is er geen, die
bem op de Stadionbaan met zuivere snel
heid kan verslaan. Maar de print wordt
nu eenmaal niet alleen met de beenen,
maar ook met de hersenen gereden. En de
tactiek is Van der Vijver's sterkste wapen
niet. Zit het hem mee en 'krijgt hij de
kans zijn races zoo in te deelen. als hij
zelf wil, dan lijdt het echter geen twijfel
of hij kan zijn titel voor dit jaar prolon-
geeren, om dan op 1 Januari 1939 als we
reldkampioen de beroepsklasse binnen te
treden.
Haast evenzoo staat zijn landgenoot
Derksen er voor. Ook dezen renner, die
pas dit jaar onder de leiding van Guus
Schilling met sprongen vooruit is gegaan,
mankeert het niet aan snelheid, maar wel
aan routine. Uiteraard is de Zwollenaar
nog niet zoo vaak in de gelegenheid ge
weest in internationale sprintwedstrijden
xiit te komen, zoodat hij min of meer vreemd
voor een uiterst belangrijke taak komt te
staan. Dat hij het echter zeer ver zal
brengen in de rijstebrij-berg van sprint-
ritten, die Zaterdag en Zondag verreden
wordt, staat als een paal boven water.
Zelfs achten wij hem i staat voor de ver
rassing te zorgen in dit tournooi, zooals
zijn .voorganger Arie van Vliet met wie
elen hem vergelijken in 1934 te Ber
lijn deed.
Ooms is zonder twijfel de grootste tac-
DE RIJWIELACHTERLICHTJES.
Nieuwe bepalingen voor de fabricage.
Het Bestuur van den Kon. Ned. Toeris
tenbond A.N.W.B. heeft eenigen tijd ge
leden den Minister van Waterstaat ver-
zoch tde keuringsbepalingen voor de rij
wielachterlichtjes zóó te wijzigen, dat op
voldoende wijze rekening wordt gehou
den met de bezwaren, welke de vorige
Ministerieele Beschikking, van 11 Augus
tus 1937, omtrent deze materie in de prak
tijk bleek in te houden. Het verheugt
den Bond, thans te kunnen mededeelen,
dat inderdaad een wijziging het licht heeft
gezien, waardoor aan sommige der be
zwaren is tegemoet gekomen.
max. zó
üioeiiamo
me schroetlampvoe'
(maten in mm)
Achterlichten voor rijwielen moeten
thans zoodanig zijn ingericht, dat de kans
op lostrillen, hét groote euvel in het
algemeen gesproken, niet meer bestaat.
Bij lampjes met schroefdraad is de leng
te van dezen draad vergroot, terwijl nu
ook de zoozeer gewenschte bajonetsluiting
is toegelaten.
De hierbij afgebeelde teekeningen ge
ven een indruk van de verhoudingen,
welke in millimeters zijn vastgesteld.
Nu moet men zich echter wel goed re
kenschap ervan geven, dat deze bepalin
gen bestemd zijn voor de fabrikanten der
lichtjes; lampjes, welke niet aan de nieu
we bepalingen voldoen, zullen in het ver
volg dus niet door de KEMA worden
goedgekeurd. Er bestaan echter nog zeer
groote voorraden lampjes, voorzien van
het merk: Rijkskeur, die niet aan de thans
gestelde verlangens voldoen, maar toch
nog mogen (en zullen) worden verkocht;
lampjes, welke nog steeds onderhevig
zijn aan de bezwaren, welke den A.N.W.B.
aanleiding gaven tot het indienen van
zijn adressen.
Men zal dus goed doen, zich bij het
koopen van een nieuw lichtje ervan te
vergewissen, of het geen aanleiding kan
geven tot de narigheid, welke tot dusver
zoo dikwijls werd ondervonden.. Ook de
genen, die op het oogenblik in het bezit
zijn van een goedgekeurd lampje, doen
het beste even na te gaan of dit hun vei
ligheid op den weg zoo goed mogelijk
waarborgt; wanneer men daar niet zeker
van is, laat men dan liever een nieuw
exemplaar koopen. Er staat te veel op het
spel!
De A.N.W.B. heeft ook aangedrongen
op het uitvaardigen van een keuringsvoor
schrift, dat voorziet in de mogelijkheid
om tijdens het rijden te kunnen controlee
ren of het achterlichtje brandt. Ieder
weet wel uit eigen ervaring hoe moeilijk
dit soms kan zijn, als men hiertoe geen
speciale voorzieningen heeft getroffen.
Ook de handel heeft van den beginne af
de noodzaak hiervan ingezien en er zijn
dan ook allerlei soorten uitvindingen ge
daan en aan de markt gebracht om een
dergelijke controle mogelijk te maken.
Reeds door het achterlichtje in serie te
schakelen bereikt men dit doel. In dit op
zicht bevat de Beschikking echter geen
enkele bepaling, hetgeen stellig te betreu
ren valt. Laten de wielrijders echter trach
ten te dien aanzien de noodige, zij 't wet
telijk onverplichte, voorzieningen te tref
fen. vóór de donkere dagen komen.
Want nogmaals, van het wel of niet
branden van het achterlichtje hangt zoo
veel méér af dan alleen het gevaar voor
een bekeuring
ticus, die zijn iets geringere snelheid ruim
schoots aanvult met tactiek. Reeds meer
malen is het Ooms, dank zij zijn uiterst
slimme wijze van rijden, gelukt snellere
tegenstanders te kloppen. Routine heeft hij
in de jaren, dat hij reeds rijdt, meer dan
voldoende opgedaan en dat alles is voor
ons voldoende om hem eveneens tot de
grootste favorieten te rekenen. Vooral op
de Stadionbaan, die hij kent als zijn broek
zak, maakt hij zeer ernstig aanspraak op
den wereldtitel 1938.
De overige landen komen met renners,
die tot op heden nog niet genoeg hebben
gepresteerd om de aandacht op zich te
vestigen. Natuurlijk is een verrassing nooit
uitgesloten, maar wij voor ons gelooven
niet, dat renners als Gosselin, Hendrickx,
Ganz, Jung, Jakl, Wing, Horn. Maxfield,
Kupczak of Jedrzejewski in staat zullen
zijn zich te gaan mengen in het groote
sprintduel, dat de Hollanders en de Itali-
aanen op de Stadionbaan zullen gaan uit
vechten.
OM DEN „GRAND PRIX DU MONDE".
Officieus wereldkampioenschap voor
achtervolgers.
Reeds eenige malen is de Nederlandsche
Wielren Unie op het U.C.I.-congres met het
voorstel gekomen om in het kader van de
wielerwereldkampioenschappen ook een
achtervolgingstitel te laten verrijden, maar
nog steeds heeft dit voorstel bij de U.C.I.
geen instemming gevonden. Toch geeft de
N.W.U. het nog niet op. Men heeft thans
de gelegenheid aangegrepen om tijdens de
komende wereldkampioenschappen een
achtervolgingstournooi te organiseeren,
met den titel van officieus wereldkampioen
als inzet en op deze wijze wil men trachten
de talrijke gedelegeerden, die bij de kam
pioenschappen aanwezig zullen zijn, te
overtuigen van de waarde van een pour-
suite-titel.
De strijd, die zal gaan om de „Grand
Prix du Monde" belooft inderdaad buiten
gewoon interessant te worden, daar men er
in geslaagd is de beste achtervolgers ter
wereld te contracteeren. In totaal zullen
acht renners starten, die vier verschillen
de landen vertegenwoordigen.
Archambaud, de wereldduurrecordhouder
en zijn landgenoot Richard, die ook reeds
zijn sporen als achtervolgingsspecialist
heeft verdiend, zullen Frankrijk represen-
teeren. Kaers, die thans in buitengewoon
goede conditie verkeert, is als eenige Belg
gecontracteerd, terwijl Di Paco Italië verte
genwoordigt.
Tegen deze sterke buitenlanders zullen
de vier sterkste achtervolgers van Neder
land het hebben op te nemen. In de eerste
plaats natuurlijk de Nederlandsche kam
pioen Jan Pijnenburg en de finalist van dit
jaar Klink. Verder zijn Slaats en Schulte
uitgenoodigd voor dit ongetwijfeld zeer
sterk bezette tournooi, dat niet zal nala
ten een goeden indruk te maken op de tal
rijke aanwezige wielerofficials.
Op Zondagavond 28 Augustus vinden de
verschillende series plaats, terwijl op Don
derdagavond 1 September de halve finales,
de finale en de strijd om de derde en vier
de plaats zullen worden verreden. Al staat
er dan ook geen officieele wereldtitel op
het spel, toch zullen de gecontracteerde
renners den strijd met grooten ernst opvat
ten, overtuigd als zij zijn van de waarde
van deze „Grand Prix du Monde", die er
hopelijk toe zal bijdragen, dat eerlang de
beste achtervolgers zullen kunnen strijden
om een officieelen poursuite-titel.
MOTORSPORT
TERREINKAMPIOENSCHAPPEN VAN
NEDERLAND.
Gemeentebestuur van Baarn weigert
toestemming.
Wij hebben gemeld, dat de terreinkam
pioenschappen van de K. N. M. V. dit jaar
op Zondag 4 September op het landgoed
„Drakestein" te Lage Vuursche zouden wor
den verreden. Het gementebestuur van
B.arn heeft echter geweigerd tot het hou
den van deze wedstrijden toestemming te
geven, aangezien de wedstrijden op een
Zondag worden gehouden.
Van de zijde der Koninklijke Nedeland-
sche Motorwielrijdersvereeniging verne
men wij, dat alsnog pogingen in het werk
zullen worden gesteld, om de wedstrijden
op den voorgenomen datum en te bestem
der plaatse te organiseeren. In ieder geval
zullen de terreinkampioenschappen door
gang vinden, zoo noodig op een terrein in
de provincies Noord-Bi'abant of Limburg,
over hetwelk de sportcommissie van de K.
M. V. vrijelijk kan beschikken.
ZEILEN
ZUIDERBAAN'S PROTEST TEGEN
HENDRIKS AFGEWEZEN.
De Regenboogwedstrijd dus voor de
Friezen.
Het protest van Zuiderbaan tegen Hen
driks, naar aanleiding van den teamwed
strijd in de Regenboogklasse tijdens de
Sneeker zeilweek, is afgewezen, zoodat de
Friezen winnaar blijven. De mogelijkheid
bestaat echter, dat Zuiderbaan thans in
hooger beroep bij den zeilraad gaat.
SCHAKEN
DE BONDSWEDSTRIJDEN TE
GRONINGEN.
Resultaten der vierde ronde.
De uitslagen van de voor de vierde ronde
te Groningen gespeelde wedstrijden lui
den:
Dameskampioenschap groep, A: mej.
Heemskerkmevr. Roodzant 01, mej. P.
W. van Schaikmevr. KeyserBronsveld
01, mevr. Van Aalstmevr. Scheltens
van Kregten 01; mej. A. M. van Schaik
mevr. v. d. VeenBaas afgebroken.
Dames groep B: mevr. Van Schaikmevr.
Andringa 10, mej. Klerkmevr. Mazirel
0—1.
Hoofdklasse la: De JongKramer 1/2
1/2, ir. Boersmadrs. Scholtens afgebroken,
KokRuben Sr. 10, WertheimMeyer
1/2—1/2.
Hoofdklasse 1 b: mr. BelinfanteVan
Epen afgebroken, mr. WolthuisRuben
1/2—1/2, v. d Tol—Geuzebeek 1/2—1/2,
Urbaan Jr. Mulder 01.
l,e klasse groep 2: ReyndersCaminada
10, dr. NijhofVan Dijk 01, Ketting
Bosscha 01, Cauveren Jr. Levi 1/21/2.
Groep 3: Van TongerenSchoenmakers
afgebroken, dr. TorenLagewaard 01,
Alle correspondentie, deze rubriek be
treffende, gelieve men te zenden aan den
redacteur, W. H. van der Nat, Witte Rozen
straat 40a, Leiden.
Toreneindspelen.
Hoe vaak komt het niet voor, dat wij een
partij spelen, die na \yisselende kansen
soms, tot een eindspel van torens plus pion
nen geraakt en waarin wij de pion-méér,
in 't middenspel vervoerd, ondanks alle
\erbitterde pogingen, niet tot de achtste
lijn kunnen biengen. Meestal bevindt zich
zoo'n vrij-pion op de damesvleugel, daar
in de meeste partijen naar de korte kant
gerocheerd woidt en de koningsvleugel dus
meer beschermd zijn gebleven.
Gaan wij van de volgende, eenvoudige
stelling uit.
ABCUEFGH
Op de koningsvleugel zijn geen pionnen
meer, een witte vrij pion is gevorderd tot
de zesde lijn.
De plaats van de torens is van veel be
lang. In bovenstaand geval staat de zwarte
teren zeer gunstig n.l. achter den vijandelij
ken pion en op de tweede lijn, aldus den
witten koning een directe opmarsch naar
b7 belettende. De witte toren daarentegen
staat den eigen pion in den weg en beschikt
over geringe bewegingsvrijheid. Een al-
gemeene regel voor toreneindspelen luidt:
De torens behooren achter de vrijpionnen,
achter de eigen zoowel als achter de vij
andelijken.
Bovenstaande, voor wit dus ongunstige
positie ontstaat echter vrij vaak, omdat
meestentijds de witte toren een pion op a7
heeft vermeesterd. Toch kan wit deze partij
winnen.
Bijv.
1. Khlgl Kh8g8
2. Kglfl Kg8—f8
3. Ta7a8f!
En vooral niet het eerder voor de hand
hggende 3. Kei? waarop zwart remise zou
houden! Men zie: 3. Kei?. Ke8; 4. Ta8f,
Kd7; 5. a7, Kc7; 6. Th8, Txa7; 7. Th7f,
Kb6 en de zwarte toren is gedekt.
Wanneer de koning naar f7 of g7 gaat,
nadert de witte koning verder om tenslotte
cp bl de zwarte toren te verjagen dan
langs de b-lijn naar b7 te komen en aldus
te winnen.
4. a6a? Ke7—d7
Ook op Kf7 volgt de zet:
5. Ta8b.8 Ta2xa7
6. Th 8h7f Kd7c6
7. Th7x&7
Uit het bovenstaande volgt, dat wit niet
zal kunnen winnen, wanneer de zwarte
koning een rij nader zou staan. Dus, de
b- of c-pion rullen in een dergelijke stel
ling niet winnen!
Wanneer de zwarte koning 3
Kf8f7 of g7 speelt en daar blijft, wint
wit als volgt: de witte koning gaat naar
bl, vandaar naar b2 enz. tot volgende stel
ling is ontstaan:
Wit: Kb6, Ta8, pion a6.
Zwart: Kg7 Ta2 (of al, a3, a4).
1Ta2—b2f
2. Kb6c7 Tb2—c2f
3. Kc7b8 Tc2—b2f
4. Kb 8a 7
Waarna wit vervolgt met Ta8b8b6 en
Ka7b7 en a6a7a8.
Hieruit volgt weer, dat men nooit te
vroeg a6a7 moet spelen, omdat dan de
koni g geen vluchtveld tegen het schaak
van den toren heeft en remise door voort-
dui md schaak het gevolg is.
ABCDEFGH
In bovenstaande stelling blijft het spel
remise.
1. Khl—gl Kh8g8
2. Tb7—b8t Kg8—f7
3. Kgl—fl
Op b6b7 speelt zwart Kf7g7h7 en
wit kan niet winnen, daar zijn koning geen
vluchtveld tegen het schaak van den zwar
ten toren heeft.
3Kf7—e7
4. b6b7
Anders gaat de zwarte koning naar den
pion en verovert hij dezen.
4Ke7d7
5. Tb8h8 Tb2xb7
6. Th8—h7f Kd7c6
remise.
Men kan nu begrijpen, waarom Steinitz
heeft gezegd: de a-pion is de sterkste pion,
omdat hij het verst van den koning verwij
derd is!
Anders wordt 'het,- wanneer er ook nog
pionnen op den kor ings vleugel aanwezig
zijn.
In veel gevallen bereikt de zwakste par
tij remise, omdat de sterkste de pion op
den kon ings vleugel moet opgeven wanneer
zijn koning naar den vrij-pion op den
damevleugel gaat, de zwakste daardoor
eveneens een vrij-pion krijgt, die het
meestal mogelijk maakt de toren voor den
promoveerenden dame-vleugel-pion te
geven en dan met de eigen vrij-pion het
evenwicht te herstellen.
Ook hier zjjn echter uitzonderingen.
B C D E
Wit aan zet, wint.
1. Kdl—cl Ta2—a3
2. Kclb2 Ta3xg3
3. Ta8—b8 Tg3—g2f
4. Kb2b3
Wit moet natuurlijk er voor zorgen dat
de zwarte toren niet op de a-lijn komen
kan.
4Tg2—g3f
5. Kb3b4 Tg3—g4f
6. Kb4b5 Tg4—g5f
7. Kb5b6 Tgö—g6f
8. Kb6b7 Tg6—gl
9. a6a7 Tglal
10. a7—a8D Talxa8
11. Tb8xa8 Kg7—g6
12. Ta8— a5!
e-n wit wint gemakkelijk, daar de zwarte
koning niet over de vijfde lijn kan komen,
en de pion na h4h3 door Ta3 wordt aan
gevallen na h3h2 door Th3 veroverd
wordt.
Een volgende maal meer over dergelijke
eindspelen.
BoersRemouchaimps afgebroken, Ruben
Jr. Bronkhorst 01.
Groep 4: GruppelaarDe Bondt afgebro
ken, v. d. HoekScheltens 10, Levie
Breimer 1/21/2, BarthVan Epen 01.
Groep 5: Van SettenVan Steenis 10.
WaalDekker 01. Van VeenendaalFa-
cee 01, v. d. BergMondria 1/21/2.
Groep 6: Lesv. d. Hoek afgebroken, Ris-
seeuwKlapwijk 1/21/2, mevr. Van Es
BakkerFrederiks 10, VisserVan Hal-
sema 0—1.
Groep 7: GöbbelsFar jon 10, Oost-
waldTe Bos afgebroken, Scheepersv. d.
Wal 01, Barentsenv. d. Linden 01.
Groep 8: Schmidt ErnsthausenVan
Ewijk 10. ModdermanSandifort 10,
ScheltensDe Jong 1521/2, Urbaan
Troff 0—1.
De navolgende afgebroken partijen zijn
uitgespeeld:
Om het kampioenschap dames, groep A:
mevr. Van Aalstmej. A. M. van Schaik
1—0.
Hoofdklasse la. Meyërdrs. Kok 01.
Hoofdklasse 1 b: v. d. Tolmr. Belin
fante 01.
Ie klasse groep 4: LevieGruppelaar
01 groep 5: BekerVan Steenis 1/2
1/2; groep 7: Farjonv. d. Wal 01, Oost-
waldv. d. Linden 1/2—1/2, groep 8 Or-
baanModderman 01, Van EwijkDe
Jong 01.
223. Nou, je kunt begrijpen, dat de baas-kok dit knap
vervelend vond! Hij zette een groote mond op en zei dat
het afgeloopen moest zijn. Dat zou je willen!, riep Lange-
lot brutaal terug.
224. Nu kwam de kok op Langelot af om hem een pak
slaag te geven, maar juist op tijd riep Langelot nog: Leo,
Tiger, Crocodillus! en daar veranderde de ongelukkige kok
in een groote appel en zijn armen werden doodgewone
stokjes.