Jubileumboek van H. M. de Koningin
Studiedagen R.K. Volksbond
Bisdom Haarlem
LUCHTVAART
SPORT
vanaf heden aan ons bureau verkrijgbaar.
Prijs afgehaald aan ons bureau of bij de agenten f. 0,75
Franco toezending per post na ontvangst van f. 0,95
DE LEIDSCHE COURANT
WOEN&L-p j 24 AUGUSTUS 1938
TWEEDE BLAD PAG. 7
GEMEENTERAAD VAN WARMOND
HET LEERGEZAG DER KERK.
Dinsdagmorgen 23 Augustus werd de dag
aangevangen met een H. Mis. Na het ont
bijt volgde de achtste les door Pater J. Ja
cobs M.S.C. uit Heerlen, met het onder
werp: „De Kerk als bovennatuurlijke ge
meenschap. Het leergezag der Kerk".
Deze bekende voorvechter van „Credo
et Pugno" in Zuid Limburg was de eerste
lesgever op den derden en laatsten dag.
Vooraf begon spr. vast te stellen, dat er
tusschen natuur en bovennatuur geen te
genspraak bestond; neen hier is sprake
van een grootste harmonie, en God, Die in
den mensch de natuurlijke drang tot ge
meenschap legde, heeft met de bovenna
tuurlijke gemeenschap der menschen Zijn
eigen werk de sociale natuur van den
mensch vervolmaakt. In de geschiedenis
van het menschdonj ziet spr. twee belang
rijke gebeurtenissen: de erfzonde, waarbij
naar St. Paulus' woord, wij door de zonde
van één mensch allen zondaars geworden
zijn, en Christus' Kruisdood, waarvan de
evangelist zegt, dat wij door gehoorzaam
heid van één, allen rechtvaardig zijn ge
worden. Wie deze waarheden kent, vindt
het logisch, dat God de bovennatuurlijke
solidariteit op aarde wilde laten beoefe
nen in een gemeenschap en deze gemeen
schap, die uiterlijke organisatie van de bo
vennatuurlijke gemeenschap, noemt spr.
„De Kerk". Uit de harmonie tusschen na
tuur en bovennatuur volgt, dat de'Kerk in
de natuurlijke menschengemeenschap
bloeien kan, er volgt tevens uit, dat leden
van de natuurlijke menschengemeenschap,
die niet tot de bovennatuurlijke gemeen
schap, de Kerk behooren, in de normale
orde niet tot vollen wasdom, ontplooiing
en voltooiing van hun persoonlijkheid kun
nen komen. De normale weg ter zaligheid
is dan ook het lidmaatschap van Christus'
Kerk, hetgeen nog niet inhoudt, dat men
daarbuiten niet zou kunnen zalig worden;
het is evenwel niet de normale weg.
Het naaste doel van de Kerk is de ontwik
keling van 's menschen bovennatuurlijk
leven; het laatste doel daarentegen is de
voltooiing van het menschelijk leven in de
eeuwige zaligheid. Van zeer groot belang,
van noodzakelijk belang noemt spr. het,
dat wij, katholieken, de beteekenis en het
eigenlijke doel van de Kerk en Haar leer
gezag begrijpen. Het is lang niet voldoende,
dat het Kerkelijk leergezag slaafs wordt
gevolgd, men moet zich wel degelijk afvra
gen: waarom. Men moet redelijk mensch
zijn. Sommige niet-katholieken, maar he
laas óók katholieken zien in het kerkelijk
leergezag louter en aleen een instituut,
dat verplichtingen oplegt, verplichtingen,
die minder aangenaam zijn naar gelang ze
den individueelen mensch meer aan ban
den legt. Deze zienswijze ten opzichte van
de Kerk houdt een groot gevaar in zich,
-want wie de Kerk zóó ziet, bezit er niet
de liefde voor, de liefde, die juist in dezen
tijd de Kerk zoo van noode heeft; de liefde
ook waaraan de kinderen Gods zullen her
kend worden. Zien we daarentegen de Kerk
als de bovennatuurlijke door God gewilde
gemeenschap, waarin het gezag een na-
tuur-noodzakelijke, ordenende en leidende
plaats inneemt en bovenal als we de Kerk
beschouwen als de voortleving van Chris
tus Mystieke Lichaam, dan dragen wij de
Kerk de noodige liefde toe, omdat we dan
toonen in te zien, dat de Kerk door Haar
priesterlijke, leerarende en besturende taak
de weldadige voortzetting van Christus'
werk op aarde beteekent. Met de plicht om
Christus' leer te verkondigen kreeg de
Kerk daar ook het recht toe. Immers uit de
gebiedende opdracht (plicht) moet van
zelfsprekend het recht volgen. De Kerk is
de voortlevende Christus onder ons door
de uitdeeling der genadeschatten, maar te
gelijk een zichtbare maatschappij met eigen
middelen en eigen gezagsorganisatie. In
zaken van geloofs- en zedenleer schonk
Christus Zijn Kerk het onfeilbaar leerge
zag. Dit leergezag strekt zich uit tot alle
menschen en over alle levensgebieden. Het
bestuursgezag strekt zich daarentegen
slechts uit tot de leden van de Kerk. Het
leergezag is derhalve universeel terzake
van geloof en zeden; rechtstreeks en on
rechtstreeks. Derhalve zijn dit leergezag
bevoegdheden toegekend niet enkel binnen-
maar ook buiten de specifiek kerkelijke
gemeenschap. Christus leer is immers niet
enkel een vorm van eeredienst, maar een
levensleer, zoodat de Kerk ook de plicht
en derhalve ook het recht heeft, al wordt
dit, helaas, door velen op gruwzame wijze
miskend, de waarheid harer beginselen te
verkonden in het sociale, economische en
politieke leven en de andere levensgebie
den, waar de bovennatuurlijke beginselen
richtsnoer voor de natuurlijke samenleving
zijn. Wij kunnen natuur en bovennatuur
wel onderscheiden, maar niet gescheiden
van elkander denken. Christus was aan Zijn
eigen waarheid verplicht aan Zijn Kerk
een onfeilbaar leergezag toe te kennen. Dit
onfeilbaar leergezag is voor alle geloovi-
gen verplichtend. Echter niet in alle kwes
ties treedt de Kerk onfeilbaar op en eischt
het onvoorwaardelijke gehoorzaamheid en
volgzaamheid, doch wanneer het niet het
geval is, dan past het den geloovigen een
eerbiedig stilzwijgen zeker ten opzichte
van het opperste gezag, terwijl de geloovi
gen het recht hebben over meeningsver-
schillen met lagere gezagsbekleeders op ge
paste wijze in hooger beroep te gaan.
Steeds enthousiaster werd deze achtste les,
vooral toen het einde naderbij kwam. Spr.
wist zijn gehoor te boeien en besloot met
de opwekking tot bewustzijn van de on
schatbare weldaad, die de Kerk ons door
Haar Leergezag geschonken heeft, waar
door Christus ons het voorrecht gegeven
heeft van het veilig en ongerept bezit der
Waarheid.
Een hartelijk applaus, gevolgd door een
lange reeks van vragen, was wel een zeer
duidelijk bewijs voor den geachten inlei
der, dat zijn onderwerp werkelijk bestu
deerd was geworden. Er restte ons slechts
korten tijd om nog van de koffie gebruik
te maken, om althans weer tijdig voor de
9e les preesnt te zijn.
KERK EN STAAT.
Na een kleine lichamelijke opfrissching,
van korten duur, verscheen op het po
dium de voorzitter der R.K. Staatspartij,
oud-minister mr. T. J. Verschüur, die met
de kalmte, hem eigen, zijn les over: „De
wederzijdsche verhouding van Kerk en
Staat" nader belichtte. Zeker had het Cen
traal Bestuur van den Volksbond geen be
tere keuze kunnen doen dan dezen man uit
de practijk. Na een principieele uiteenzet
ting van de waarheid, dat in de mensche-
lijke samenleving er niets is om zichzelfs
wil, maar slechts ten dienste van hoogere
belangen, toonde spr. aan, dat de staat
kunde beoefend moet worden in het kader
van 's menschen bovennatuurlijke bestem
ming. Hierna toovert spr. den deelnemers
de historie voor oogen hoe de verhouding
van Kerk en Staat in het verleden is ge
weest. Waar Kerk en Staat twee groote
machten zijn, waardoor de menschenge
meenschap wordt beheerscht, ligt het voor
de hand, dat beiden vaak met elkander in
aanraking komen, waardoor eensgezind
samengaan gebiedende eisch is. De historie
daarentegen laat ons evenwel een opeen
volging van botsingen zien en met het op
treden van de Hervorming won de gedach
te veld, dat godsdienst en staatkunde op
elkander zijn aangewezen. Men kwam er
evenwel toe den staatsbestuurderen vrije
beslissingen te geven om een der beide op
den voorgrond tredende godsdiensten, het
Katholicisme of het Protestantisme tot vrije
staatsgodsdienst te proclameeren. In ver
schillende landen heeft de Protestantisme
het pleit gewonnen. Dank zij de steeds
meer postvattende liberale staatsdiee, ofte
wel liberale vrijheidsgedachte, wier invloed
zeer aanzienlijk was geworden, ontstond er
daarna een groote scheiding tusschen Kerk
en Staat. Immers de liberale vrijheidsge
dachte is geen werkelijke, in haar wezen
echte vrijheidsgedachte; want vrijheid is
absoluut onbestaanbaar zonder gebonden
heid. Al meende Paus Leo Xni, dat het
noodig was, dat er althans een zeker ver
band gelegd behoorde te worden tusschen
beide machten waar het hier over gaat, een
verband dat niet ten onrechte vergeleken
wordt bij een vereeniging, waardoor ziel
en lichaam in den mensch onderling zijn
gebonden, de geest der menschen was nu
eenmaal van een geheel andere, tegen
strijdige gedachte bezield. Van samenwer
king op velerlei terrein tusschen Kerk en
Staat, viel niets te bespeuren, omdat aan
gelegenheden als onderwijs, huwelijkswet
geving etc. etc. niet van zuiver tijdelij-
ken aard beschouwd kunnen worden, ge
zien vanuit katholiek standpunt, maar
voor den aanhanger van de liberale staats
idee als privaatzaak werd beschouwd. En
wanneer waar is, hetgeen niemand kan ont
kennen, dat zoowel onderwijs als huwe
lijkswetgeving niet enkel een wereldlijk,
maar zeker ook een geestelijk karakter
dragen, dan is hier toch ook zeker een taak
weggelegd voor de Kerk, en zal samen
werking dringend noodzakelijk zijn. Van
dit ideaal is, helaas, de praktijk nog zeer
verre verwijderd. Conflicten tusschen bei
de machten zijn danook vaak ontstaan, om
dat men de onvervreemdbare rechten der
Kerk niet respecteerde, erkende. Hield de
Kerk de wetten der zedenleer voor, dan
werd haar verweten, dat Zij zich op ver
keerd terrein begaf. Ook de praktijk in
eigen land werd door spr. niet vergeten,
terwijl hier en daar gezonde opbouwende
critiek niet werd onthouden. Begrijpelij
kerwijs ontspon zich na afloop een zeer
langdurige gedachtenwisseling, die op de
zelfde rustige wijze als het geheele betoog
door den spreker werd beantwoord; het ge
volg was evenwel, dat de soep wat minder
heet ter tafel kwam, hetgeen voor de vra
genstellers geen beletsel bleek, want er
scheen geen einde aan de vragen te komen.
Na het diner verzamelden de deelnemers
aan de studiedagen zich voor de laatste
maal in deze dagen in de aula om de
aureool der negen gehouden lessen in de
tiende les te aanschouwen in de begeeste
rende rede van praeses Drost uit Amster
dam. In deze les kreeg deze prominente
redenaar de gelegenheid zich uit te leven
in het schoone onderwerp: „De gemeen
schap der Heiligen", welk onderwerp met
bijzondere interesse werd gevolgd. Het
werd waarlijk een piëteitvolle, maar niet
minder enthousiaste beschouwing over de
hoogste en zeker wel allerbelangrijkste al
ler gemeenschappen, de gemeenschap waar
toe alle katholieken zouden moeten behoo
ren: De Gemeenschap der Heiligen. Het is
de gemeenschap, die aan geen grenzen zich
gebonden voelt, die geestelijk is, en daar
om zooveel hooger staat dan al de ge
meenschappen, die we in de laatste dagen
meer van nabij hebben leeren kennen. De
ze superbe gemeenschap is de edelste en
voortreffelijkste saamhoorigheid van de
ledematen van Christus' Mystieke Lichaam.
Zooals de familieleden, die deelen in de
belangen der familie-gemeenschap, die be
langen zullen verdedigen, en de goed-ge-
richte staatsburgers samenwerken voor het
welzijn van den staat eenerzijds en profi-
teeren van de weldaden der aardsche sa
menleving anderzijds, zoo ook reiken de
ledematen van het Godsrijk elkander de
helpende hand, door de middelen zoo rij
kelijk aan de ledematen uitgedeeld. Met
een hartelijk handgeklap, dat bleef aan
houden, werd Praeses Drost den dank der
aanwezigen overgebracht, onderstreept
door de woorden van den voorzitter, die bij
alle krachtsinspanning het applaus der aan
wezigen door zijn woordenvloed niet had
kunnen overtreffen. Aan het slot dankte
de voorzitter nog eens alle sprekers, die
deze dagen hadden geleid; de Eerw. Broe
ders met den Eerw. Rector voor de ge
noten gastvrijheid en de deelnemers voor
hun bijzondere attentie dezer dagen be
toond. Mogen deze studiedagen, die thans
tot het verleden behooren, rijpe en rijke
vruchten afwerpen voor het Katholieke
volksdeel van dit Bisdom, meer speciaal
het Kath. deel, dat Volksbonders heet.
IN EEN DOOS OVER DE NOORDZEE
Een Engelschman als vrachtgoed.
Dezer dagen is een eigenaardig stuk pak-
ketpost op het vliegveld Schiphol aange
komen. Uit het toestel van de International
Air Freight Company, welke maatschappij
slechts vrachtgoed vervoert tusschen Croy
don en Schiphol, kwam namelijk een
groote doos te voorschijn, inhoudende
den 30-jarigen Engelschman W. M. Ed
wards in levende lijve.
Het vraagstuk was spoedig opgelost.
Deze Londensche zakenman had een tele
gram ontvangen van zijn verloofde, een
actrice, die op het oogenblik in Nederland
optreedt, om direct over te komen. Bij aan
komst op het vliegveld Croydon bleek
echter, dat het toestel volgeboekt was. De
eenige kans om nog over te gaan, lag in
het toestel van de International Air Freight
Company, dat de motoren reeds warm liet
'draaien. Het vervoer van personen is
echter aan deze maatschappij niet toege
staan. Edwards aarzelde niet zich als post
pakket aan te geven, hij kreeg een label
om zijn hals en werd in een doos „verpakt"
ingeladen. Een kwartje per kilogram be
droeg de vracht en de heer Edwards be
taalde een bedrag van 13.50 voor zijn
transport.
Een ambtenaar van de International Air
Freight Company verklaarde ter voorko
ming van navolgers, dat zijn maatschappij
er geen gewoonte van kon maken op deze
wijze te werk te gaan, aangezien zij geen
vergunning heeft voor het vervoer van
passagiers.
Wie z'q omzet
wil vermeeren,
moet adverteeren!
Onder voorzitterschap van burgemeester
A. J. L. Ketelaar kwam de Raad dezer ge
meente in openbare vergadering ten ftaad-
buize bijeen. Nadat de bijeenkomst op de
gebruikelijke wijze door den voorzitter was
geopend, werden door den secretaris, den
heer H. L. van Delft, de notulen der vorige
bijeenkomst voorgelezen, die zonder eenige
bemerkingen onder dankzegging werden
vastgesteld.
Hierna ging de Raad onmiddellijk over in
geheime zitting welke ongeveer een uur in
beslag nam.
Grondaankoopen.
Bij heropening der openbare zitting werd
allereerst voorlezing gedaan van een aan
tal ingekomen stukken, o.a. goedkeuring
van een Raadsbesluit tot grondaankoop aan
de Dorpsstraat, goedkeuring der rekening
van het Waterleidingbedrijf over 1936,
goedkeuring der begrooting voor het dienst
jaar 1938, met enkele bemerkingen van ad
ministratieven aard, bemerking -op de ge
meenterekening dienstjaar 1936.
B. en W. stellen voor op laatst genoemd
schrijven in overleg te treden met het
Verificatiebureau van de Vereeniging van
Ned. Gemeenten en den heer Gemeente
ontvanger en aan de gemaakte opmerkin
gen te voldoen. De overige stukken werden
voor kennisgeving aangenomen.
Het verzoek van den Ned. Bond van
Hotelhouders e.a. met betrekking tot het
sluitingsuur bij gelegenheid van het Jubi
leum van H. M. de Koningin, werd ver
wezen naar den Burgemeester, zulks als
behoorende tot zijn competentie.
Overgegaan werd tot aankoop van een
strookje grond voor wegverbreeding zulks
voor de woning van den heer L. Versluys
in de Verl. Dorpsstraat.
De school met den Bijbel.
Van het Departement van Onderwens,
Kunsten en Wetenschappen was de mede-
deeling ontvangen, dat voor de school
met den Bijbel de vergoeding als bedoeld
in art. 101 der L.O.-wet 1920 over het jaar
1938 van 8.50 per leerling werd vastge
steld op 10.per leerling. Toen deze
aangelegenheid in den Raad ter sprake
kwam, waren meerdere leden er van over
tuigd, dat het uitgetrokken en vastgestelde
bedrag van 8.50 per leerling in de be
grooting voor dat jaar te laag geraamd was,
terwijl het College van B. en W. de toezeg
ging had gedaan, zich tegen een eventueele
verhooging van het bedrag door de des
betreffende instantie niet te zullen verzet
ten.
Hoewel conform de bepaling van art. 101
ter, derde lid der L.O.-wet 1920 binnen 30
vrije dagen te rekenen van den dag waar
op het afschrift is toegezonden, bij de
Kroon in beroep kon komen, is vanuit het
College van B. en W hieromtrent geen
voorstel gedaan, omdat zij zich volkomen
kunnen neerleggen bij de beslissing van
den Minister, weshalve B. en W. den Raad
voorstelden een bedrag van 10.per
leering voor het jaar 1938 aan den School
met den Bijbel uit te keeren.
De heer Weijers informeerde of ook een
vergoeding van 10— zal worden uitge
keerd aan de R. K. School, omdat z.i. door
de gelijkstelling dit bestuur daarop recht
heeft.
De voorzitter antwoordde, dat zulks niet
het geval is, wjjl het R. K. Schoolbestuur
tegen de toegekende vergoeding van 8.50
ROEIEN
DE EUROPEESCHE ROEIKAMPIOEN-
SCHAPPEN.
Elf deelnemende landen.
De inschrijving voor deelneming aan de
Europeesche roeikampioenschappen op 2,
3 en 4 September a.s. te Milaan is gesloten.
Het organisatie-comité dezer kampioen
schappen heeft van het secretariaat van
den internationalen roeibond (F.I.S.A.) de
lijst ontvangen.
Elf landen hebben ingeschreven, n.l.
België, Denemarken, Duitschland, Frank
rijk, Hongarije, Italië, Nederland, Polen,
Zwitserland, Tsjecho-Slowakije en Joego
slavië.
In totaal zullen 44 ploegen met 148
roeiers aan den start verschijnen. Op de
verschillende nummers zullen uitkomen:
zeven skiffs, zeven double sculls, vijf
tweeën zonder stuurman, negen tweeën met
stuurman, zes vieren met stuurman, zes
vieren zonder stuurman en vier achten.
per leerling niet in beroep is gekomen.
De heer Weijers zal zich hierbij neerleg
gen, doch vindt zulks niet billijk.
Door het bestuur der School met den
Bijbel was mede verzocht, een bedrag van
118.10 beschikbaar te stellen, zulks voor
aanschaffen van nieuwe schoolmeubelen.
Conform art. 72 der L.O.-wet 1920 werd
besloten de aangevraagde gelden beschik
baar te 6tellen.
Overgegaan werd tot wijziging der ver
ordening betreffende de straatpolitie en
openbare vermakelijkheden, zulks in ver
band met het feit, dat het college, herhaal
delijk klachten kreeg over het hinderlijk
aanhouden van auto's en personen door
sommige exploitanten van bedrijven uit
deze gemeente, zulks met het oog op de ge
varen van het verkeer, vooral op hoeken
van straten.
Afwijzend, werd beschikt op het beroep
van den heer J. P. Tuijt, zenuwarts te
's-Gravenhage, om vergunning tot het bou
wen van een koepel in het Lage Land, ge
daan aan den Raad dezer gemeente inge
volge art. 21 der bouwverordening dezer
gemeente.
Aangeboden werd de gemeenterekening
dienstjaar 1937, zoomede die van het Wa
terleidingbedrijf over dat jaar, welke van
af heden gedurende 14 dagen voor een
ieder ter lezing zijn neergelegd ter ge
meente-secretarie.
Besloten werd om naar aanleiding van
het verzoek voor den aanvang der vergade
ring gedaan door W. Ciere inzake onbe
woonbaarverklaring van zijn woning, de
gestelden termijn tot uiterlijk één maand
te verlengen.
Meer vergunningen.
Door den heer H. P. Pappe alhier was
een verzoek ingediend om uitbreiding van
het aantal vergunningen ingevolge de
Drankwet. In hun breedvoerig prae-advies
wezen Burg. en Weth. er op, dat bij K.B.
van 7 Juli, 1920 het maximum aantal ver
gunningen voor den verkoop van sterken
drank in het klein, voor deze gemeente
werd bepaald op 7, welke vergunningen al
le zijn verleend. Volgens art. 5 der Drank
wet mag in een gemeente met een gelijk
aantal zielen als Warmond 1 vergunning
zyn op 250 inwoners, zoodat het aantal ver
gunningen voor deze gemeente zou kun
nen bedragen 12.
B. en W. zijn van oordeel, dat voor
een bedrijf als door den heer Pappe voor
noemd geëxploiteerd wordt, het noodzake
lijk is, dat hij een dergelijke vergunning
krijgt, doch een dergelijke vergunning kon
door hen niet worden verleend daar dit
recht is voorbehouden aan de Kroon, wes
halve besloterr werd, om met ingang van
1941 de Kroon te verzoeken, het maximum
aantal vergunningen met 1 te verhoogen.
Inmiddels is door den heer Pappe voor
noemd aan H.H. Ged. Staten verzocht hem
een vergunning voor maatschappelijk ver
keer te willen verleenen. Daar dit verzoek
van den heer Pappe aan het college was
gezonden voor bericht en raad, werd be
sloten het aantal vergunningen voor deze
gemeente in 1940 met 1 te verhoogen en te
brengen op 8, terwijl het verzoek van den
heer Pappe om voorloopig een vergunning
voor maatschappelijk verkeer voor twee
jaar dus voor 1939 en 1940 geen bezwaren
ontmoette.
Na de gehouden rondvraag, welke niets
bijzonders naar voren bracht, ging de Raad
andermaal in geheime zitting over.
SCHIETEN
LEIDSCHE SCHIETVEREENIGING
WILLEM TELL
.De uitslag van de zomerwedstrijd 1938
is als volgt:
Pers. baan: L. de Witt 50 p.; A. van Ztfll
47 p.; W. Verboom 46 p.; W. Alphenaar
45 p.; Th. G. Barthen 43 p.
Vrije baan: W. Alphenaar 88 p. 5 x29
L. de Witt 88 p. 1x29; W. Verboom 85 p.
29, 28, 28, 2x26; A. van Zijll 85 p. 30, 28,
27, 2x26.
Kampioen L. de Witt 96 p. Hiermede is
hij eigenaar geworden van den wisselbeker,
welke hij driemaal achter elkaar heeft be
haald.
KRACHTSPORT
NIEUW WERELDRECORD
TWEEHANDIG STOOTEN.
De Egyptische athleet Ibrahim Nassif
heeft het wereldrecord tweehandig stooten
in het middengewicht verbeterd en ge
bracht op 160 K.G. Het oude record stond
op naam van den Franschman L. Hostin
met 157 K.G., gevestigd op 28 Juni 1936 te
Lyon, welke prestatie de Egyptenaar Hus
sein tijdens de Olympische spelen 1936 te
Berlijn evenaarde.