BUITENLAND
LUCHTVAART
RECHTZAKEN
KERKNIEUWS
DE LAATSTE LES VAN LANGELOT
DONDERDAG 28 JULI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BI AD - PAG. 7
DUITSCHLAND
ZOO VER IS HET GEKOMEN....
Schandelijke bejegening van
Duitsch bisschop.
Men schrijft het volgende aan de „Msb.":
Verleden Zondag in den Dom te Münster
in Westfalen de H. Mis bijwonende, was ik
niet weinig verwonderd, den bisschop van
Münster in hoogsteigen persoon den kansel
te zien bestijgen. Daar moest toch zeker een
zeer bijzondere reden voor zijn, meende ik.
En inderdaad was dit het geval.
Z. H. Exc. deed voorlezing van een ver
slag van hetgeen zien op 16 en 18 Juli 1.1.
om de figuur van den bisschop van Rothen-
'burg in die stad had afgespeeld. Voor diens
paleis had zich op beide dagen een groote
(menigte verzameld, die tegen den bisschop
demonstreerde, o.m, door spreekkoren,
waarin Z. H. Exc. „Landesverrater",
„schwarzer Zigeuner", enz. genoemd werd.
Met een van verontwaardiging trillende
slem deelde mgr. von Galen mede, niet in
staat te zijn, één der gebruikte scheld
woorden voor te lezen.
Op 18 Juli heeft men zich toegang tot
het paleis van den bisschop verschaft en
eischte men hem te spreken. De bisschop
bevond zich in de kapel van het paleis en
bad. Een groep der betoogers is toen de
kapel binnen gegaan doch is, den bisschop
aldaar in gebed aantreffende, afgedeinsd.
Met een tweede groep was hetzelfde het
geval. Toen is de redacteur van een plaat
selijk blad met 5 anderen tot bij den bis
schop doorgedrongen en heeft geëischt, dat
hij de kapel zou verlaten. De bisschop ant
woordde, dat hij niet weg zou gaan, al moest
hij daarom sterven. Daarop zijn ook deze
betoogers afgedropen.
Het maakte een diepen indruk, de rijzi
ge, forsche figuur van den Münsterschen
bisschop, graaf Bernhard von Galen, daar
op den preekstoel te zien staan, terwijl hij
met diep bewogen stem vervolgde, dat het
zoo ver gekomen was, dat een Duitsche
bisschop in Duitschland niet meer veilig
v/as voor het gepeupel, want de politie en
de autoriteiten hadden geen moeite gedaan,
dit te beletten. Z. H. Exc, gebruikte het
woord „Pöbel".
Toen daarna door den bisschop een
„Onze Vader" en een „Wees gegroet" ge
beden werd voor den bisschop van Rothen-
burg, scheen dit in de harten der geloo-
vigen een zeer bijzonderen weerklank te
vinden.
ENGELAND
DE HEERSCHAPPIJ VAN
HET RECHT
REDE VAN LORD HALIFAX.
Over China en den Volkenbond.
In het Britsche Hoogerhuis heeft Lord
Halifax een verklaring afgelegd, waarin hij
om. zeide:
Ik kan het Huis verzekeren, dat wy vol
strekt bereid zijn tot, en in feite reeds
bezig zijn met het overwegen van een mo
gelijk voor ons open staande actie in het
Verre Oosten, wanneer wij niet de passen
de consideratie krijgen voor de belangen,
die wij het recht hebben in China te be
schermen.
Wat den Volkenoond betreft zeide hij:
De Volkenbond staat heden ten dage, naar
mijn meening, voor de noodzakelijkheid een
beslissing te nemen, die van invloed zal
zijn op zijn geheele toekomst. Wanneer ik
dacht, dat het uit was met den Volkenbond,
zou ik een pessimist zijn.
Ik geloof niet, dat het het menschelijk
vernpft te boven gaat middelen te bera
men, waardoor de idealen van den.Vol
kenbond worden gehouden en, terwijl aan
den eenen kant zijn practische beperkingen
erkend worden, aan den anderen kant de
weg. wordt open gehouden om thans en in
de toekomst het meest volledige gebruik
te maken van zijn onmetelijke potentiali-
teiten als instrument voor den vrede.
Het zij mij vergund de principes vast te
leggen, die aan een zoodanige oplossing ten
grondslag moeten liggen.
Het eerste doel van den Volkenbond is
Ihet voorkomen van oorlog. Dit is een nega
tieve wijze van uitdrukking. De positieve
is, dat de Volkenbond de middelen behoort
te verschaffen om iederen staat een ge
wettigd excuus te ontnemen zoo er al
een gewettigd excuus bestaat om zijn
toevlucht te nemen tot geweld.
Daarom moeten wij alles doen wat wy
kunnen voor de vestiging der heerschappij
van het recht, door versterking der machi
nerie, door bestudeering van en uitspraken
in geschillen, en wij moeten middelen zoe
ken om de mogelijke oorzaken van geschil
len uit den weg te ruimen en een onrecht
vaardigheid te herstellen door het venti-
leeren van grieven en door een actieven
druk der openbare meening.
Wij hebben allen voortdurend gezegd, dat
menschelyke zaken nooit statisch kunnen
blijven, maar de verandering, die zoowel
natuurlijk als juist kan zijn, moet uitge
voerd worden door vreedzame middelen,
wil niet de genezing tienduizend maal er
ger zijn dan de kwaal. Groot-Brittannië
heeft zijn woord gegeven om te trachten
deze beginselen daadwerkelijk te maken,
en wij houden ons aan die verplichting tot
het uiterste van ons vermogen.
WIEDEMANN KOMT WEER NAAR
LONDEN.
De „Daily Mail'' bericht, dat de vertrou-
wensman van den Fuehrer, kapitein Wiede
mann, morgen opnieuw naar Londen zal
komen met een boodschap van Hitier voor
Chamberlain. Het blad voegt hieraan toe,
dat de boodschap vermoedelijk een grond
slag voor onderhandelingen tusschen En
geland en Duitschland, om te komen tot een
luchtvaartverdrag, zal bevatten. Deze
tweede reis van kapitein Wiedemann is ge
regeld door bemiddeling van de Duitsche
ambassade te Londen en Chamberlain heeft
zijn vertrek naar Schotland voor vacantie
hjerom uitgesteld.
PALESTINA
HET TERREUR DUURT VOORT.
De onrust in Palestina duurt voort en
neemt langzaam het karakter van een bur
geroorlog aan. Te Haifa heeft de Arabische
bevolking wederom een aantal Jpodsche
winkels in brand gestoken, bommen ge
worpen in de Joodsche wijken en Joden
mishandeld. Een aantal wegen werd on
begaanbaar gemaakt, o.a. de weg van
Jeruzalem naar Nabloes over een lengte
van acht kilometer. Op den weg van Jeru
zalem naar Tel Aviv werden verscheidene
voertuigen aanvallen. Een passagier van
een Joodsche autobus werd betrapt op het
oogenblik, dat hij een bom wilde werpen
'ir. de Arabische stad Ramleh.
De Joodsche nationale raad heeft een
oproep gepubliceerd om een burgerwacht
te vormen. De eerste groep van deze bur
gerwacht betrekt thans in den nacht de
wacht in het gebied Sharon.
Sjek Izzeddin, de Muzelmansche kadi
van de stad Acre, is door Arabieren neer
geschoten, toen hij in de nabijheid van zijn
bureau stond.
De politie heeft een demonstratie van
Mohammedaansche vrouwen uiteengedre
ven. Daarbij werden negen personen licht
gewond.
Buitenlandsche Berichten
AUTO VAN EEN WEG GEVALLEN.
Op de Simplonstraat te Milaan is de be
stuurder van een auto, waarin negen per
sonen reden, het stuur kwijtgeraakt. De
auto vloog van den weg en viel in een af
grond van vijf meter. Drie inzittenden wer
den uit de auto in een beek geworpen en
verdronken, vier anderen liepen kwetsuren
op.
FABRIEKSVLOER INGESTORT.
In een fabriek van radio-onderdeelen in
een der voorsteden van Kopenhagen is een
ponsmachine door den vloer van de eerste
verdieping gezakt en tusschen de beneden
werkende arbeiders terecht gekomen. Een
aantal arbeiders en arbeidsters werden
meegesleugd. Ongeveer dertig personen
werden gewond. De fabriek is wegens gé-
vaar voor instorten gesloten.
ONTPLOFFING AAN BOORD VAN
FRANSCHEN ONDERZEEëR.
Uit Toulon wordt gemeld: Aan boord
van den onderzeeër „Espoir", die gemeerd
lag bij het arsenaal van den Mourillon, is
een ontploffing ontstaan toen arbeiders be
zig waren de wanden van de accumulato-
renafdeeling met een isoleerende stof te
bestrijken. Eén matroos vond den dood
door verstikking. Doordat het isolatiema
teriaal in brand was gevlogen, was hij
bovendien overdekt met brandwonden.
Een arbeider, die in een andere afdeeling
bezig was, werd door de vlammen om
ringd en bekwam zware brandwonden. Zijn
toestand is verontrustend. Er wordt een
onderzoek ingesteld naar de oorzaken van
het gebeurde.
GROOTE BRAND IN DE HAVEN VAN
VANCOUVER.
Gisteravond is brand uitgebroken aan
de kade van de Canadian Pacific Steamship
Company in de haven van Vancouver,
waardoor het passagiersschip „Empress of
Russia" ernstig gevaar liep. De geheele
brandweer van Vancouver was op het ter
rein van den brand aanwezig. In een uur
tijd stonden alle pakhuizen langs de kade
in vlammen.
ONTPLOFFING TE BELFAST.
Vanochtend werd de bevolking van Bel
fast. gewekt door een hevige ontploffing,
waardoor een winkel gedeeltelijk vernield
werd. De politie heeft vastgesteld, dat een
springstof was bevestigd aan het winkel
raam. De eenige bewoner van het winkel
huis, de heer McKeaveney, werd niet ge
troffen. Hij is in 1935 candidaat geweest
voor de verkiezingen van het parlement
van Noord-Ierland. Hij heeft verklaard, niet
te weten waarom een aanslag op hem werd
gepleegd.
DE „NORMANDIE" HEEFT VERTRAGING
De „Normandië", welke op weg was van
le Havre naar New York, moest te South
ampton de reis onderbreken en onmiddel
lijk naar le Havre terugkeeren. Na aan
komst op de rede begafzich een sleep
boot naar het schip en deze keerde terug
met een der leden van de bemanning van
de „Normandie" aan boord, die een per
foratie aan de maag had gekregen en on
middellijk in een ziekenhuis moest worden
opgenomen.
De „Normandië" heeft de reis hervat met
ongeveer een halven dag vertraging.
GEMENGDE BERICHTEN
MEISJE OVERREDEN EN GEDOOD
Gisteravond omstreeks zeven uur is op
den Deventer straatweg te Holten een ern
stig ongeluk gebeurd. Een meisje, de 14
jarige A. Bannink, stak te voet plotseling
den weg over en werd daar gegrepen door
een zeswielige truck uit Gorinchem. Het
kind was op slag dood.
KNAAPJE VERDRONKEN
Bij het spelen aan boord van het sleep-
schip Wilhelmina, dat óp de Nieuwe Maas
nabij de buitenplaats Merode ligt, is het
vierjarig zoontje van den schippersknecht
P. J. VoS; wonende aan boord van dat schip
overboord geslagen en verdronken. Op
verzoek van de IJsselmondsche politie
heeft de Rotterdamsche rivierpolitie in de
buurt gedregd en na eenigen tijd zoeken
slaagde de bemanning van de „Politie 3"
erin het lijkje van het ventje op te halen.
Het is aan de IJsselmondsche politie over
gegeven.
MEISJE IN ZEE VERDRONKEN
Had zich te ver van de kust gewaagd
Gistermiddag heeft, de zee wederom een
slachtoffer geëischt: een 14-jarig meisje
uit Haarlem, dat aan het Bloemendaalsche
strand in zee was gaan zwemmen, had zich
te ver van de kust gewaagd en is voor de
sterke stroom meegesleurd. Ze was de
zwemkunst niet voldoende machtig om op
eigen kracht terug te keeren en is ver
dronken. In den loop van den avond is het
lichaam aangespoeld.
WEER GEVALLEN KINDERVER
LAMMING.
Slachtoffers te Gouda en omstreken.
Te Gouda is een patiëntje van de besmet
telijke ziekte kinderverlamming, een 4-ja-
rig meisje, overleden. Er zijn te Gouda
thans vijf gevallen geconstateerd, waarvan
twee een doodelijken afloop hebben gehad.
In drie buitengemeenten is de ziekte de
laatste maanden evèneens voorgekomen,
in twee gevallen te Gouderak, twee te
Oudekerk aan den IJssel en eveneens twee
te Reeuwijk. De beide "Gouderaksche pa
tiëntjes zijn overleden.
DE „MERCURY" IN SOUTHAMPTON
GELAND.
De „Mercury" is om 20 uur 20 in Sout
hampton neergestreken.
NIEUWE VLUCHT OM DE AARDE
Duitsch vliegtuig vertrekt 8 Augustus
De Japansche regeering heeft vergunning
verleend voor het vliegen over Japansch
gebied door een viermotorig Focke-Wulf
vliegtuig, dat 8 Augustus van Berlijn zal
vertrekken voor een 35.800 K.M. lange
vlucht om de aarde met acht tusschen-
landigen, n.l. te Baghdad, Karatsji, Hanoi,
Tokio, Nome, San Francisco en Dublin.
DE K. N. I. L. M. GAAT VLIEGEN
NAAR SAIGON.
Het fiat der beide betrokken regeerin
gen: de Fransche en de Nederlandsche, in
zake de luchtverbinding met Saigon is
thans verkregen, meldt de „Telegr.".
Nu zullen de noodige detail-regelingen
worden ontworpen voor de nieuwe lijn.
Volgens het recept: elk uur een lepel,
zijn we er langzamerhand op voorbereid
dat de Koninklijke Ned.-Ind. Luchtv. Mij.
dit jaar haar buitenlandsche verbindingen
tot twee ziet uitgegroeid. Reeds hoorden
we een datum noemen voor de opening der
nieuwe lijn: 1 October a.s. Het is echter
zeer goed mogelijk dat nog eerder Batavia
en Saigon door de lucht met elkander ver
bonden worden, gelijk zij al veel eerder
radiografisch in gemeenschap werden ge
bracht.
Ten hoofdkantore der K. N. I. L. M. hier
PASPOORT WAS GEEN PASPOORT.
En kon derhalve niet worden vervalscht.
BURGEMEESTER NIET BEVOEGD
TOT AFGIFTE.
Voor den waamemenden Amsterdam-
schen politierechter mr. J. Boon stond gis
teren ^en man terecht, wegens verval-
sching van zijn paspoort.
Verd. had een in 1934 afgeloopen pas
poort zelf verlengd door de twee van 1932
in een zes te veranderen en de vier van
1934 in een acht. De man gaf de feiten, zoo
als zij door het O.M. waren ten laste gelegd,
toe.
De Officier van Justitie, mr. J. F. L. van
Dulleman vorderde een gevangenis
straf van vier maanden wegens
overtreding van art. 231 W. v. Str. (ver-
valsching van een paspoort).
De verdediger, mr. W. C. I. van Ever-
dingen, hield een uitvoerig betoog,
waarin hij aanvoerde, dat deze pas,
die uitgegeven was volgens de ten
lastelegging door den burgemeester
van Amsterdam, maar namens den
burgemeester door een bevoegden
ambtenaar was geteekend, geen gel
dig paspoort vormde en derhalve
de valschheid in geschrifte te dien
opzichte niet bestaat.
De paspoorten zijn bij souverein besluit
van 12 December 1813 ingesteld voor bui-
tenlandsch verkeer. Daarbij werd bepaald
dat zij zouden worden afgegeven door den
secretaris van staat voor buitenlandsche
zaken op declaratoire van plaatselijke re
geeringen. By datzelfde besluit werd een
beperkte delegatie toegestaan,
waarby echter niet de burgemeester van
Amsterdam was betrokken. Die beperkte
delegatie werd, verstrekt voor Rotterdam
en omliggende plaatsen aan den commis
saris-generaal van politie en voorts aan de
commissarissen der Koningin in de provin
cies. In een K.B. van 26 Mei 1922 worden
voorschriften gegeven voor het verlengen
van paspoorten en die verlenging wordt
toegestaan aan de burgemeesters der ge
meenten, of aan de commissarissen der Ko-
ninin en aan het departement voor buiten-
landsch zaken. Er onbreekt echter een K.B.,
waarbij aan burgemeesters de bevoegd
heid wordt gegeven om buitenland
sche paspoorten af te geven. De
burgemeester van Amsterdam beriep zich
voor die bevoegdheid op een circulaire van
den minister van Justitie, waarbij dezen ge
machtigd werden die bevoegdheid toe te
staan aan burgemeesters van gemeenten
boven de 20.000 inwoners.
Deze circulaire kon niet opheffen het oor
spronkelijk K.B., waarby een beperkte de
legatie alleen werd toegestaan. Op boven
staande gronden kwam mr. Van Everdih-
gen dus tot de conclusie, dat het paspoort
geen paspoort was en dus ook niet kon
worden vervalscht.
PI. drong op vrijspraak aan, subs, vroeg
hy ontslag van rechtsvervolging.
De politierechter ging met het betoog
van den verdediger mee en sprak verd. vrij
in Amsterdam, kon men toegeven dat de
onderhandelingen ter zake haar einde aan
het naderen zijn. Van een voldongen feit
spreekt men er nog niet. Ons telegram
echter geeft duidelijke taal en geeft aan
dat Indië over een- voldongen feit is inge
licht. En dit stemt tot verheugenis!
De K. N. I. L. M. heeft zich hierop al
ingesteld voor wat betreft de voorziening
aan personeel en materieel.
De bedoeling is, eens per week voorloo-
pig deze lijn te bevliegen in samenwerking
met de Air France en daarbij heeft men
dan den opzet, tevens te zorgen voor goe
de verbindingen met Hanoi, Yunnen-fu en
Mandalay.
Het uiteindelijke resultaat ter zake moet
in niet geringe mate worden toegeschre
ven aan de bemoeienis des heeren E. Ent
hoven, voorzitter^ van den raad van be
stuur der K. N. I. L. M.
KABELBALLON OP DRIFT.
Uit Reims wordt gemeld:
Tijdens manoeuvres heeft een vliegtuig
de kabel van een kabelballon vernield. Het
vliegtuig slaagde er in te dalen, doch de
ballon is met de beide inzittenden afge
dreven naar de Argonnen.
DE MISSIE IN BRITSCH-INDIë.
EEN GESPREK MET DEN NEDERLAND-
SCHEN MISSIEBISSCHOP
MGR. BOUTER.
Mgr. Bouter, de Nederlandsche Missie
bisschop van Nellore in Engelsch-Indië
een bisdom van zeven a acht millioen in
woners heeft enkele interessante mede-
deelingen verstrekt aan een correspondent
van het Engelsche Katholieke weekblad
„Catholic Herald".
In 1929 waren er 29,000 katholieken in
Nellore; nu zijn er 46.000. Het aantal in-
landsche priesters steeg in die jaren van 29
tot 63; vijftig Indische studenten bereiden
zich in het klein-seminarie voor op het H.
Priesterschap, terwijl 46 studenten reeds
op het Groot-Seminarie zijn. Op het oogen
blik wordt aan ongeveer 5000 katechume-
nen onderricht gegeven in het H. Geloof.
„Er zijn in Indië 67.000.000 „onaanraak-
baren", die verlangen naar een godsdienst.
Zoowel de Katholieken en de protestanten
als de Mohammedanen stellen pogingen in
het werk om hen te bekeeren. De Katho
lieken kunnen hun geen geld aanbieden,
enkel hun godsdienst; maar toch zijn er
teekenen, die er op wijzen, dat velen dezen
godsdienst zullen aanvaarden.
Dit alles is echter niet geheel zeker, maar
als de „onaanraakbaren" hun zoeken naar
een godsdienst opgeven, dan zullen zij naar
mijn meening allen in handen vallen van
het communisme. De Kerk gaat toch voor
uit, en van tijd tot tijd komen hier en daar
massa-bekeeringen voor van ongeveer dui
zend personen tegelijk.
Wij hebben meer priesters noodig en
meer zusters, die tegelijk als verpleegsters
zeer goed werk kunnen verrichten oxn het
hooge sterftecijfer onder kinderen en moe
ders tegen te gaan.
Er bestaat bij ons geen kleurlingenpro
bleem. In mijn bisdom is geen enkele Euro
peaan, uitgezonderd de missionarissen.
Daarbij doen wij allen ons best om de in-
iandsche geestelijkheid te bevorderen, om
zoo spoedig mogelijk tot een inlandsche
hiërarchie te komen.
Men moet het aantal Katholieken in Indië
procentsgewijze niet te hoog schatten; er
zijn er vier millioen op een bevolking van
vierhonderd millioen. Maar het is een zeer
verheugend teeken, dat het prestige van
de Katholieke Kerk door het Congres te
Madras enorm gestegen is".
Gandhi en het Christendom.
Wat de houding van Gandhi tot het Chris
tendom betreft, ging Mgr. Bouter accoord
met 'hetgeen Mgr. Kierkels, Aartsbisschop
van Salamis en Apostolisch Delegaat van
het Cöngres van Madras, op het Congres
verklaarde: „Buiten de Kerk heeft mis
schien niemand meer gedaan voor den op-
loep van de Kerk tot de Christelijke ethica
dan Gandhi, die bij zijn streven naar den
economischen opbloei van Indië nooit de
geestelijke waarden uit het oog verloor".
FATHER KEMPERMAN TERUG
UIT DE MISSIE.
Stichter van Vrijland vestigt zich
te Silvolde.
Naar wij vernemen, zal de Zeereerw.
Father R. Kemperman, van de Congregatie
van Mill-Hill, die jaren geleden het be
kende „Huize Vrijland" bij Arnhem sticht
te, uit de missie terugkomen.
Father Kemperman is, vóór hij tien jaren
geleden naar de Philippijnen vertrok, ook
reeds in de missie werkzaam geweest.
De missionaris zal zijn intrek nemen in
zijn geboorteplaats Silvolde, waar hij, naar
wij hopen, een welverdiende rust mag ge
nieten.
PASTOOR A. SUIDGEEST VRAAGT
EMERITAAT.
Naar de „Tijd"verneemt, heeft pastoor
A. F. Suidgeest, sedert 1917 te Hem en Ven
huizen, het voornemen aan den bisschop
van Haarlem tegen 30 September eervol
ontslag uit zijn bediening te vragen.
Het is de bedoeling van pastoor Suidgeest
na zijn emeritaat te Venhuizen woonachtig
te blijven.
179. Jullie herinnert je nog wel dat Langelot de commis
saris van politie-;in een olifant had veranderd. Toen de
commissaris nu op weg ging naar grootmoeder om haar
te vertellen dat ze morgen voor den rechter moest ver
schijnen. liepen-alle menschen weg.
180. Telkens als er iemand aan kwam, probeerde hij zich
achter een wilgenboom te verschuilen, maar dat ging niet,
want zijn slurf stak er toch bovenuit. Als de menschen dan
hard gillend wegliepen, begon de commissaris te bulderen
van het lachen.
