STADS
NIEUWS
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZONDAGSBLAD.
WOENSDAG 6 JUU 1938
29ste Jaargang No 9074
S)e £eki&eli£(Ebti/fca/nt
Telefoon: Redactie 15.
Telefoon: Administratie 935.
AAr. en Aboan,-tarieven zie pog.
Giro 103003Postbus 1L
Dit nummer bestaal uit
vier bladen.
Y Jammer!
De socialistische A. J. C. wil zich bij de
hulde van de jeugd aan H. M. de Koningin
ter gelegenheid van haar 40-jarig regee-
ringsjubileum apart houden.
Waarom? Welke redenen geeft het hoofd
bestuur van de A. J. C. daarvoor op?
Eerst meerdere redenen. Maar ten slotte,
ra overleg, was aan alle geopperde bezwa
ren tegemoet gekomen, behalve aan één: de
N J. S. (N. S. B.-jeugd) doet ook mee. 't
Zou wel gebeuren zonder groepsonderschei-
dingen (uniform, groet, kreet, e.d.), maar
't bleef voor de A. J. C. een onoverko-
m e n 1 ij k bezwaar.
Dat vinden we jammer.
Bij een dergelijke hulde mag geen en
kele groep, die mee wil doen op be
hoorlijke, passende wijze mee wil
doen worden uitgesloten.
Wij, katholieken, hebben tegen het Na-
tionaal-Socialisme dieper-gefundeerde be
zwaren dan de S. D. A. P. kan hebben
Wij zouden het ook niet bevreemdend
vinden, als de N. S. B. zélf van oordeel was,
dat haar jeugd-organisatie niet thuis be
hoort bij een dergelijke algemeene, natio
nale huldiging, waaraan deelnemen
„marxisten", katholieken en andere door
haar dagelijks met niets anders dan smaad
en hoon overladen tegenstanders.
Maar w ij willen ook die jeugd, de N. S.
B.-jeugd, niet uitsluiten, als zij zich
zelf niet wil uitsluiten.
Dat de leiding der A. J. C. daar anders
over denkt, vinden wij jammer.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
LONDEN: Eindelijk schijnt men er dan
toch in geslaagd te zijn, een overeenkomst
inzake de niet-inmenging op te stellen,
welke door alle vertegenwordigers der 26
landen kan worden aanvaard.
Te Rome heeft men de overeenkomst in
zake de nietinmenging in Spanje met vol
doening begroet. Men is van meening, dat
thans niets meer de practische uitvoering
van het Britsche ontwerp in den weg
staat, waardoor de internatinale zijde van
het Spaansche vraagstuk zal kunnen wor
den opgelost. Men verwacht, dat de ver
sterking van de controle aan de grenzen en
het terugtrekken van een aanzienlijk deel
van de vrijwilligers aan beide zijden zal
leiden tot het erkennen van de rechten van
oorlogvoerenden van Franco, waardoor ye-
le internationale moeilijkheden uit den
weg geruimd zullen worden. Bovendien is
men te Rome van oordeel, dat hierdoor de
overwinning van Franco zal worden ver
sneld, terwijl bovendien het in werking
treden van het Britsch-Italiaansch verdrag
van 16 April zal worden verhaast.
De overeenkomst wordt door de Duit-
sche pers met terughoudendheid begroet.
Men wijst vooral op den langen duur van
de onderhandelingen en men is van mee
ning, dat nog niet alle moeilijkheden uit
den weg zijn geruimd.
De „Lokalanzeiger" bericht, dat Barcelo
na reeds moeilijkheden voor de toepassing
van het plan heeft geschapen en het „Ber
liner Tageblatt" gelooft, dat Moskou niet
zoo onhandig zal zijn te antwoorden met
een botte weigering, doch dat de Sovjets
wel door zullen gaan met het aanstoken
van den Spaanschen brand en met hun po
gingen, hem algemeen te maken. Wij zul
len er maar het beste van hopen.
TOKIO: Morgen zal in Japan het feit
worden „herdacht" dat de Oorlog met Chi
na reeds een jaar duurt. Evenals in den we
reldoorlog is ook in dezen strijd de ver
wachting van een einde in drie maanden
niet in vervulling gegaan. De Japansche
regeering heeft het volk reeds aangespoord
de buikriem toe te halen en de eerste ver
jaardag van dezen strijd zal worden her
dacht met een herdenking der gevallenen.
Dat Japan zich overigens ook op een lang-
durigen strijd voorbereidt, bewijst wel het
bericht van de industrieele mobilisatie in
Japan, waardoor 1.300.000 employé's en ar
beiders een andere betrekking zullen moe
ten zoeken om de bewapening te kunnen
opvoeren.
Coördt natie van het
verkeer
Het ligt in de bedoeling een vergunnings
stelsel in te voeren.
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herinnerd,
dat dit vanaf heden ad 50 cent betaald
moet worden.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging en aanvulling van de zesde, negende
en tiende afdeeling van de wet van 29 Ne-
vember 1935 tot verlaging van de open
bare uitgaven, zoomede regeling van de in
trekking der wet van 5 Mei 1933.
Aan de memorie van toelichting ontlee-
nen wij het volgende:
De wet van 29 November 1935 tot ver
laging van de openbare uitgaven beoogt
door de bepalingen van de zesde en negen
de afdeeling een coördinatie van het ver
voer van goederen en personen mogelijk
te maken.
Op grond hiervan is bij Kon. Besluit van
12 Januari 1937 voor het personenvervoer
een regeling in het leven geroepen, het
RA.P. (reglement autovervoer personen).
Wat dit R.A.P. betreft, moet krachtens het
bepaalde in de tiende afdeeling van de
wet, uiterlijk cp 15 Februari 1939 (twee
jaar na invoering van dit reglement) een
zelfstandige wettelijke regeling in werking
treden. Deze wettelijke regeling is thans in
gevorderden staat van voorbereiding, in
verband waarmede het onnoodig voorkomt
om bij dit wetsontwerp nog in den grond
slag van het reglement autovervoer per
sonen wijziging te brengen. Door het
schrappen van de woorden „en van goe
deren'' in artikel 2 der zesde afdeeling blij
ven de artikelen 2 en 3 alleen voor het
personenvervoer van toepassing.
In aansluiting bij artikel 1 zullen de
voorgestelde artikelen 4 en volgende van
de zesde afdeeling den grondslag vormen
voor de regeling van het goederenvervoer.
De minister ziet zien verplicht om thans
een uitbreiding voor te stellen van de mach
tigingen welke tot grondslag dienen van de
bij Algemeenen Maatregel van Bestuur uit
te vaardigen regeling van het goederenver
voer per motorrijtuig en schip. Met het oog
op een doeltreffende coördinatie wordt
thans ook machtiging tot afwijking van
eenige artikelen van de Spoorweg- en de
Locaalspoor- en Tramwegwet voorgesteld.
De minister verklaart nogmaals uitdruk
kelijk, dat de coördinatie tot strekking
heeft om allen verkeersmiddelen in ons
nationale vervoerswezen zooveel mogelijk
hun geëigende plaats te doen innemen.
Het is niet de bedoeling om door de
coördinatie een bijzondere bescherming te
geven aan eenig bepaald onderdeel van het
vervoersapparaat, b.v. de spoorwegen. Met
de coördeinatie wordt geenzins beoogd een
verstarring van het vervoersapparaat, een
tegenhouden van den technisch-economi-
schen vooruitgang.
De coördinatie zal een gezond, eco
nomisch vervoersapparaat moeten bren
gen in het algemeen belang, waarbij
tevens de belangen gediend worden
van de groote groep der bevolking,
welke in het vervoerswezen arbeid
vindt.
Het ligt in de bedoeling, bij de coördi
natieregeling een vergunningsstelsel in te
moeren, van toepassing zoowel op het regel
matig vervoer op bepaalde trajecten over
den weg en te water, als op onregelmatig
vervoer langs een der genoemde transport
wegen.
HET BIJZONDER INVOERRECHT OP
BENZINE
Verlenging voor vijf jaar
voorgesteld
Ingediend is een wetsontwerp houdende
heffing van het bijzonder invoerrecht op
benzine.
Het zal wel geen betoog behoeven, aldus
minister Steenberghe in zijn memorie van
toelichting op het ontwerp, dat de schatkist
voor zoover thans is te voorzien, in de eer
ste jaren de opbrengst van het bijzonder
invoerrecht op benzine van meer dan
32.000.000 niet kan missen. Het hierbij
aangeboden wetsontwerp strekt dan ook
in de eerste plaats om artikel 20 van de
wet van 19 December 1931 in dien zin te
wijzigen, dat de geldigheidsduur van deze
wet voorloopig met vijf jaren en dus tot
1 Januari 1944 wordt verlengd.
Van de gelegenheid is voorts gebruik
gemaakt om mede een paar wijzigingen
voor te stellen, strekkende, om de in arti
kel 2 bis der wet vermelde meng-verboden
en menggeboden beter te kunnen handha
ven. Deze wijzigingen zijn geinspireerd
door overeenkomstige bepalingen in de
accij ns wetgeving.
Voorts wordt voorgesteld om aan de aan
geduide wet den naam van Benzinewet 1931
te geven.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling
aan dit wetsvoorstel tevens een ontwerp te
koppelen voor een heffing op het gebruik
van tot voortbeweging van motorrijtuigen
gebezigde andere brandstoffen dan ben
zine en benzol. Om de tijdige afdoening
van het onderwerpelijk, aan een termijn
bonden wetsvoorstel zooveel mogelijk te
bevorderen, is er echter en slotte de voor
keur aan gegeven deze beide aangelegen
heden gescheiden te houden.
GEEN LOONBIJSLAGREGELING VOOR
HET TUINBOUWBEDRIJF.
De minister voelt meer voor een regeling
van het vaste lasten vraagstuk.
De bedrijfsraden voor het tuinbouwbe
drijf in Noord- en Zuid-Holland hadden
onlangs den minister van sociale zaken ver
zocht over te willen gaan tot de wederin
voering van de loonbij slagregeling voor het
tuinbouwbedrijf. Naar wij vernemen, heeft
de minister op voormeld verzoek een af
wijzende beslissing genomen. Van de toe
passing der loonbij slagregeling wordt n.l.
een verdere ontwrichting van het bedrijfs
leven in den Nederlandschen tuinbouw ge
vreesd, waardoor niet de te verwachten re
sultaten ten aanzien van de arbeidsgele
genheid zouden worden bereikt. De minis
ter van sociale zaken is verder van mee
ning, dat veel beter dan door een loonbij-
slagregeling een bevredigende regeling van
het vaste lasten vraagstuk, waaraan wordt
gewerkt, den financieelén toestand van het
tuinbouwbedrijf kan verbeteren.
DE WERELDMISSIE IN CIJFERS.
Volgens de nieuwste gegevens van de
Congregatie De Propaganda Fide zijn er in
Azië 7.911.370 Katholieken tegenover
7.699.227 in 1930 en 6.029.029 in 1927. In 10
jaar is het aantal christenen dus toegeno
men met 882.341 ofwel met gemiddeld
88.000 zielen per jaar.
In Afrika is het aantal Katholieken sinds
1927 gestegen met 3.591.958 of een gemid
delde van 359.000 zielen per jaar.
In 1937 telde Oceanië 2.557.803 Katholie
ken tegenover 1.911.717 in 1927, hetgeen een
jaarlijksche toename beteekent van onge
veer 65.000 per jaar.
Wat Amerika betreft zij bemerkt, dat
slechts een klein gedeelte van dit uitge
strekt gebied nog beschouwd wordt als
Missie-terrein. Deze missiegebieden telden
in 1937 ruim 2.931.000 zielen tegenover
2.415.323 in 1927. De gemiddelde toename
bedraagt 50.000 Katholieken per jaar. Ook
in Europa vallen nog enkele landen onder
de rechtsmacht van de Congregatie de Pro
paganda. De toename van het aantal Ka
tholieken in deze Europeesche Missiegebie
den bedraagt 17.000 per jaar.
In 10 jaar tijd is het aantal Katholieken
in alle Missiegebieden tesamen gestegen
van 14.330.629 tot 21.143.328 Katholieken.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Het elfde Eucharistisch
Ziekentriduum
Weer bijna 300 zieken
nemen deel
Het feest der zieken is weer begonnen.
Onder zwaren donderslag en regenval
werden de zieken kerkwaarts gebracht en
in allerijl moesten voor den zij-ingang der
kerk aan den Heerensingel voorzieningen
worden getroffen om de zieken droog bin
nen te brengen.
Maar ondanks dien tegenslag verliep al
les vlot en ordelijk 'én zonder eenig onge
val. De perfecte organisatie van het leger
helpers en helpsters bracht de ongeveer
300 zieken uit Leiden en verre omgeving
behouden binnen.
En daarbinnen in de kerk van O. L.
Vrouw Hemelvaart en St. Joseph begonnen
de zieken weer hun driedaagsch Eucharis
tisch triduum, dat feest voor de lijdende
zieken, die misschien zoo lang verstoken
zijn geweest van het bijwonen van kerke
lijke plechtigheden, die zoo lang hebben
moeten missen den luister van den offer- en
eeredienst, welke zoo diep ingrijpt in
het zieleleven van ieder mensch, doch in
dat der zieken in het bijzonder.
Daar staat de kerk thans weer gevuld
met blanke bedden, rustbedden en zieken
stoelen, waarop gedurende drie dagen de
zieken de vertroostingen van den gods-
doenst mogen ondergaan, waar zij geduren
de drie dagen de gasten zijn van den Gast
heer der gastheeren.
Gesteld, dat deze kerk alleen gebouwd
v/are om er jaarlijks het driedaagsch feest
der zieken te kunnen doen plaats hebben,
welk een zegen zou dan reeds niet uitstra
len van dit mooie kerkgebouw, dat door de
goede zorgen van de heeren G. Schlatmann
en Mulder weer op fraaie wijze versierd
is met een schat van bloemen. Blauwe hor
tensia's vormen het hoofdmotief der versie
ring. Op het priesterkoor staan ter linker
en ter rechterzijde twee reusachtige bloe
menmanden met een doorsnee van 1.75 M.
Daarin zijn rondom een palmengroep hor
tensia's geschikt tot één reusachtige
bouquet van bloemenschoon. Langs het
hoofdaltaar zijn weer twee bloemen-ko-
lommen opgetrokken en ook het Maria-
altaar gaat nagenoeg schuil onder een
schat van deze gave der natuur.
Te half tien had de openingsplechtigheid
van het elfde Ziekentriduum plaats met een
plechtig gezongen Veni Creator, door het
zangkoor der kerk onder leiding van den
weleerw. heer kapelaan E. A. M. Paap ten
gehoore gebracht.
De zeereerw. heer J. J. C. M. Looyaard,
pastoor te Oegstgeest, verrichtte vervol
gens de zegening der zieken en de zege
ning der draagstoelen, waarna zijneerw. de
plechtig gezongen H. Mis opdroeg, daarbij
geassisteerd door de weleerw. heeren pa
ter W. de Leeuw O.F.M., kapelaan der St.
Leonardusparochie en P. Hofstede, kape
laan der parochie.
Na het Evangelie betrad de weleerw. pa
ter A. C. A. Ponsioen den nieuwen preek
stoel en sprak de zieken in treffende woor
den over de vreugde, die alle zieken moet
bezielen geroepen te zijn om hier tegen
woordig te zijn bij Jesus in het H. Sacra
ment. Daarna schetste de eerw. spreker de
liefde der menschen, die de zieken hier
heeft bijeengebracht om van meer nabij van
God's zegeningen te mogen genieten.
Als spr. daarna de vraag stelt: waarom
dat ziek-zijn en waarom dat lijden, dan
antwoordt hij erop: om beter te worden
naar het lichaam, als God het wil, maar
Buitenland
Te Londen is de niet-inmengings-com-
missie gisteren tot overeenstemming geko
men. (2e blad).
Italië sluit vriendschapsverdrag met
Mandsjoeko. (2e blad).
De gelijkschakeling van Oostenrijk vor
dert. (2de blad).
Barcelona en Madrid onder het vuur der
rechtschen. (2de blad).
Een jaar oorlog in China Industrieel®
mobilisatie in Japan. (2de bald).
ook en vooral, om beter te worden naar de
ziel.
Als de zieken met zulk vertrouwen dit
triduum beginnen, zullen zij gesterkt naar
huis gaan.
Na de predicatie werd het H. Misoffer
voortgezet. Terwijl de H. Communie werd
uitgereikt zong het zangkoor het Sacris So
lemn iis.
Toen het H. Misoffer ten einde was en
de zegen met het Allerheiligste was gege
ven, kwamen de vele gedienstigen, die den
geheelen morgen reeds achter de schermen
hadden gewerkt, weer in actie, om de zie
ken alle van voedsel en drinken te voor
zien. En daarbij viel ons weer op hoe ont
zettend veel voorbereidingen telken jare
toch moeten worden getroffen om alles vlot
en behoorlijk te doen verloopen.
Wij zullen dan ook nogmaals een be
roep doen op alle Katholieken om telkens
wanneer het comité op allen een beroep
doet tot steun, mild en vrijgevig te steunen,
want het Eucharistisch Ziekentriduum kan
nimmer naar waarde gesteund worden.
Te 12 uur volgde de plechtigheid der
handoplegging.
De plechtigheid werd verricht door den
weleerw. heer J. W. Redeker, kapelaan te
Sassenheim.
Ook namen hieraan deel de Deken, Pas
toor Looyaard, Rector Kluyvers en de Ka
pelaans Bernefeld, Lansbergen, Leenders,
Hofstede, de Leeuw en Van der Spek.
Het jongenskoor, onder leiding van Ka
pelaan Paap, zong eenige hymnen.
Te kwart over twee werd een plechtig
Lof gecelebreerd door den zeereerw. heer
dr. W. van Hees, prior van het Kruis
heerenklooster te Zoeterwoude met assi
stentie van de weleerw. heeren H. Brans,
kapelaan te Lisse en Beyersbergen van He
negouwen D.S.Cr., te Zoeterwoude.
De predicatie werd gehouden door kape
laan F. Bernefeld, die tot tekst had geko
zen de woorden van St. Paulus aan de Co-
rinthiërs: Virtus in infirmitate perficitur.
Juist bij zwakheid komt de kracht tot haar
recht.
Na het Lof volgde de processie. Met den
zegen met het Allerheiligste werd de eer
ste dag besloten.
Openstelling der kerk
hedenavond.
De kerk is hedenavond ter bezichtiging
opengesteld van 8 tot half 10 uur. Tijdens
deze openstelling zullen door de „St. Odo-
Koorknapen" gezangen worden uitgevoerd.
VER. Sa. VERONICA
De maandelijksche zitting van Sancta
Veronica wordt wederom morgenmiddag
gehouden. Mede in verband met het feit,
dat in Augustus géén zittingsmiddag ge
houden worden wegens de vacanties, rekent
het bestuur morgen op een groote op
komst zoowel van dames, die materiaal ko
men halen en de klaargekomen kleeding-
stukjes terugbrengen, als van de dames die
eenige uurtjes productief komen maken
ten bate van de R.K. arme en vooral stille
arme stadgenooten.
Moge het bestuur niet teleurgesteld wor
den. De aanvragen komen nog in zoo
grooten getale binnen en er is nog zoo enorm
veel noodig, wil aan iedere redelijke aan
vrage eenigszins tegemoet gekomen wor
den.
Binnenland
Ingediend isx een wetsontwerp, waarbij
de wijze van goederenvervoer voorzoo-
ver geen eigen vervoer afhankelijk
wordt gesteld van een vergunning. (1ste
blad).
Benzine blijft even zwaar belast. Hef
fingen op andere brandstoffen worden af
zonderlijk geregeld. (1ste blad).
Sport en Wedstrlfden
De intern, tenniskampioenschappen te
Noordwijk brachten gisteren reeds een ver
rassing door een overwinning van mej.
Kerckhoff op mej. Stevenson. (4de blad).
De Leidsche Reddingsbrigade vierde
haar twintigjarig bestaan met geslaagde
wedstrijden en demonstraties. (4de blad).
De Tour de France begonnen. (4de blad).
De vierde ronde van het schaakkam
pioenschap van Nederland. (4de blad).
VEREEN. „KATHOLIEK LEI) EN"
Kunt gij zingen?
Zingt dan mee!!
Hedenavond 3e repetitieavond in het An-
tonius Clubhuis aan de Mare om 8.15 uur.
Alle deelnemers aan deze zangavonden
worden wederom verwacht.
Het aantal deelnemers is reeds gestegen
tot ruim 150. Degenen, die over een goede
stem beschikken en nog niet aan de repe
tities deelnamen, worden verzocht heden
avond aan den zang deel te nemen.
Nog niet besloten??! Kom dan heden
avond eens luisteren!! Gij besluit zeker tot
deelname.
Het bestuur.
AUTO IN EEN SLOOT.
Hedennacht te omstreeks half vier is op
den Haagweg nabij de St. Leonarduskerk
een auto met eenige studenten, bestuurd
door v. M., tegen een aldaar staande lan
taarn der straatverlichting gebotst. De paal
knapte af en de auto reed voorover de
langs den weg gelegen sloot in. Door de
botsing was de vaart van de auto reeds
gedeeltelijk gebroken, zoodat de val in de
sloot niet zoo hevig was. De inzittenden
kwamen er zonder noemenswaardige ver
wondingen af. Hedenmorgen vroeg is de
auto weer op den weg gebracht.
VOETGANGER DOOR AUTO GEGREPEN
Hedenmorgen omstreeks half elf is de
68-jarige A. S., hier ter stede woonachtig,
toen hij vanuit de Groenesteeg de Hooi
gracht overstak, door een passeerende
auto gegrepen. De man sloeg achterover en
kwam met het hoofd op de straatsteenen
terecht. Ernstig verwond, doch bij kennis,
werd het slachtoffer naar het St. Elisabeth
Ziekenhuis overgebracht.
Bij het door de Ned. Ver. ter bevorde
ring der Schriftkunst hier ter stede ge
houden examen voor het Schooldiploma
Sier- en Reclameschrift slaagden: Verona
Altena, Annie v. Berge Henegouwen, Ans
Brand, Hildegonda Catin, Ria Devilé, Bertie
Fleur, Elizabeth v. d. Geest (met lof), Jo
hanna Groenendijk (met lof), Rie ter
Heegde, Anna Heet velt, Johanna Hooy-
mans, Ria Jager, Louise Jansen, Henny
Kriek, Johanna Langezaal, Betty Noord-
man, Nel Paddenburg, Clazina Reizevoort,
Josina Rijsbergen, Maria van Schagen (met
lof), Suze v. Staden (met lof), Ria v. Tey-
lingen (met lof), Fien Theelen, Jannie de
Wekker, Jannie v. Wieringen, Bep de Wit,
Francina Wolffram en Rie Würtzer, allen
leerlingen van de Mariaschool, Haarlem
merstraat.