2Ö7I77
BUITENLAND
BINNENLAND
Steunt
Vereeav Nation. Vei liaheid
ZATERDAG 2 JULI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
BELGIË
GRAMMENS ANDERMAAL
VEROORDEELD.
Omdat hij de taalwet wilde doen toepassen.
De Brusselsche correspondent van de
„Msb." meldt: De Vlaamsche taalstrijder
Grammens werd andermaal te Gent tot
zware gevangenisstraffen veroordeeld we
gens het vernielen van tweetalige opschrif
ten, waar de wet voorschrijft, dat in Vlaan
deren de officieele opschriften eentalig
Vlaamsch moeten zijn. Deze wet wordt
echter niet nageleefd door verschillende
openbare besturen, wat o.m. ook het geval
was op het Paleis van Justitie te Gent,
waar Grammens enkele borden heeft ver
nield. Het waren dus degenen, die de wet
niet toepasten, die dec Vlaming veroordeel
den, die de wet wel wil doen toepassen.
Met Grammens, die geboeid voor de
rechtbank verscheen zooals dit vroeger ook
met de Vlaamsche activisten geschiedde,
werden nog verschillende van zijn aan
hangers, meest hoogeschoolstudenten, tot
belangrijke geldboeten veroordeeld. Er de
den zich tijdens en na deze zitting inciden
ten voor, want vele Vlamingen waren opge
komen, om voor Grammens te manifestee
ren.
In verband met de Vlaamsche nationale
zangfeesten, die as. Zondag te Gent zullen
plaats hebben en die vermoedelijk twintig
a dertig duizend Vlamingen naar de Arte-
veldestad zullen brengen, wordt gevreesd,
dat deze de gevangenis zouden kunnen be
stormen, waar Grammens is opgesloten en
schijnt het de bedoeling van het gerecht te
zijn, Grammens tegen a.s. Zondag naar een
andere gevangenis over te brengen, vermoe
delijk naar die van Tongeren.
DUITSCHLAND
SCHULDENKWESTIE GEREGELD.
Een overeenkomst tusschen Engeland en
Duitschland.
Sir John Simon, de Britsche minister van
Financiën, heeft in het Lagerhuis medege
deeld, dat de Engelsche en Duitsche dele
gaties, die onderhandeld hebben over de
herziening der Engelsch-Duitsche betalings
overeenkomst, waarbij rekening gehouden
werd met de inlijving van Oostenrijk bij
het Duitsche rijk, gisteren tot overeenstem
ming zijn gekomen.
De basis der overeenkomst is, dat de
ryksregeering, zonder dat wordt vooruit-
geloopen op de kwestie der wettelijke aan
sprakelijkheid, aan de Britsche regeering
de bedragen zal terugbetalen, die waren
uitgekeerd op grond van haar garantie der
Oostenrijksche leeningen. Zij zal voorts den
volledigen dienst verzekeren der obliga
ties, welke op 1 Juli 1938 in het bezit wa
ren van Britsche onderdanen.
De beide regeeringen zijn o.m. overeen
gekomen in verdere onderhandelingen te
treden over een vergrooting van den we-
derzijdschen handel en een verbetering der
handelsbetrekkingen tusschen de beide lan
den.
Er zullen formeele overeenkomsten wor
den geteekend, welke met ingang van gis
teren van kracht zullen «zijn.
Washington Is gereserveerd.
In officieele Amerikaansche kringen
wordt de Britsch-Duitsche overeenkomst
inzake de Oostenrijksche schulden met re
serve ontvangen. Men merkt op, dat
Duitschland niet 'heeft geantwoord op de
Amerikaansche nota's in deze zaak. Ver
der is men van meening, dat de overeen
komst met Engeland de mogelijkheid open
laat een gelijke overeenkomst met Ameri
ka voor te stellen. Indien Duitschland een
dergelijk voorstel zou doen, dan zou dit
wel door het departement van buitenland-
sche zaken besproken kunnen worden, doch
een overeenkomst zou de toestemming van
het congres behoeven overeenkomstig de
wet-Johnson.
Wat betreft de particuliere schulden van
Oostenrijk, welke op tien millioen dollar
worden geraamd, wordt opgemerkt, dat
hierover de commissie tot bescherming van
de houders van buitenlandsche aandeelen
met de Duitsche regeering moet onderhan
delen.
Men acht verder een overeenkomst als
met Engeland een soort compensatie-ver
drag, hetgeen niet overeenkomstig de han
delspolitiek van Huil zou zijn. In diplo
matieke kringen verwacht men, dat Huil
zich op het standpunt van het internatio
naal recht zal plaatsen en eischen, dat de
verplichtingen van Oostenrijk geheel en
formeel zuilen worden erkend. Men ver
wacht, dat geen onderhandelingen zullen
worden aangeknoopt, voor aan deze voor
waarde zal zijn voldaan.
FRANSCH JOURNALIST TE WEENEN
GEARRESTEERD.
Hij had een Joodschen winkel
gefotografeerd.
Een Fransche journalist, die thans een
reis door Midden-Europa maakt, is giste
renavond met zijn vrouw gearresteerd toen
h|j den winkel van een Jood in een voor
stad van Weenen fotografeerde.
De beide Franschen zijn twee uur later
weer in vrijheid gesteld. Zij waren gefouil
leerd en langdurig ondervraagd.
T5JECH0 SLOWAKIJE
BELANGRIJKE BESPREKING TE
PRAAG.
Drie elementen in de onderhandelingen.
Om vief uur gistermiddag is onder voor
zitterschap van president Benes en in te
genwoordigheid van Hodza, Krofta en De-
rer, een belangrijke bespreking begonnen
der ministers, hoofden van politieek depar
tementen.
De raad heeft de kwestie van het zelf
bestuur der nationaliteiten besproken, een
belangrijk onderdeel van het nationalitei
tenstatuut, dat thans in voorbereiding is.
Bij de besprekingen tusschen de regee
ring van Praag en de partij der Sudeten-
Duitschers zijn drie elementen te onder
scheiden:
1. Een nieuw wetsontwerp inzake het
gebruik der talen werd door Hodza aan
Kundt en Rosche overhandigd.
2. Het gedeelte van he nationaliteiten
statuut, dat geen betrekking heeft op het
zelfbestuur der nationaliteiten, werd even
eens door Hodza overhandigd aan de gede
legeerden van Henlein.
3. Het gedeelte van het nationaliteiten-
statuut, dat betrekking heeft op het zelf
bestuur der nationaliteiten, wordt thans in
den raad der ministers van de politieke de
partementen bestudeerd.
Met is algemeen van opvatting, dat de
beide eerste deelen tegen 20 Juli ter rati
ficatie aan het parlement zullen kunnen
worden voorgelegd. De kwestie van het
zelfbestuur is evenwel dermate ingewik
keld, dat zij nog nader moest worden be
studeerd.
ITALIË
PARTIJLEIDERS MOETEN ZWEMMEN.
Gisteren is een begin gemaakt met de
sportwedstrijden, die door Mussolini zijn
voorgeschreven voor vooraanstaande le
den der fascistische partij en waaruit
moet blijken, dat deze mannen lichamelijk
fit zijn. In een overdekt zwembad werd
een zwemwedstrijd gehouden over zestig
meter. Starace, de secretaris der partij,
bezette de derde plaats. Een paar van de
heeren moesten het onderweg opgeven.
Andere wedstrijden, zooals hoogsprin
gen, staan nog op het programma. Gedu
rende enkele dagen zijn de deelnemers
onderdak gebracht in de fascistische aca
demie. Zij moeten zich onderwerpen aan
de schooltucht en des morgens om half
ze opstaan.
RUSLAND
DE ECHTGENOOTE VAN LITWINOF
TERECHTGESTELD?
Het gerucht gaat in Engeland.
Het Poolsche Telegraaf Agentschap be
richt uit Londen, dat in politieke kringen
adlaar het gerucht gaat, dat de echtge-
noote van den Sovjet-Russischen volks
commissaris van buitenlandsche zaken,
Litwinof, zou zijn terechtgesteld. De echt-
genoote van Litwinof is van geboorte een
Engelsche. Deze geruchten zouden berus
ten op geloofwaardige inlichtingen uit
Moskou.
MEXICO
DE SCHUILPLAATS VAN CEDILLO
ONTDEKT.
De plek is omsingeld.
De Mexicaansche minister van lands
verdediging heeft medegedeeld dat de
schuilplaats van Cedillo is ontdekt. Deze
bevindt zich in de heuvels Cerro Tres
Palos, een deel van het bergmassief van
Huastera op de grens tusschen de staten
Tamaulipas en Coahuila. De regeerings-
troepen hebben de heuvels omsingeld,
waardoor de generaal en zijn vijf metge
zellen zich niet van nieuwe voorraden
kunnen voorzien.
Buitenlandsche Berichten
VIJF BOEREN DOOR DEN BLIKSEM
GEDOOD.
Gisteren zijn vijf boeren nabij Ploesti
(Roemenië) door den bliksem gedood. Zij
schuilden tijdens een onweer onder een
boom.
VIER MILITAIREN DOOR
ONTPLOFFING GEDOOD.
Nabij Craiova is bij een militaire oefe
ning dynamiet te vroeg ontploft, tengevolge
waarvan vier militairen gedood en ver
scheidene andere gewond werden.
OPGESLOTEN IN EEN STEENKOOLMIJN
Uit Praco (Alabama) wordt gemeld:
Den geheelen nacht hebben reddings
ploegen in koortsachtige haast gewerkt om
vijf mijnwerkers te bereiken, die opgeslo
ten zijn door een instorting in een steen
koolmijn. Reeds waren vier slachtoffers
geborgen, drie waren reeds overleden, de
vierde was ernstig gewond.
NEDERLAND EN DE SPAANSCHE
BOMBARDEMENTEN.
De regeeringspersdienst meldt:
Naar reeds in de pers werd gepubli
ceerd, heeft de Engelsche regeering bij
de onze doen informeeren of deze be
reid zou zijn zich met de regeeringen
van Groot-Brittannië, Noorwegen en
Zweden te doen vertegenwoordigen in
een commissie van waarnemers, die
naar Spanje zou worden uitgezonden
om rapport uit te brengen over het
bombardeeren van open steden.
De Nederlandsche regeering heeft
hierop Dinsdag 28 Juni jj. geantwoord,
dat zij tot' medewerking alleen bereid
ware, indien het verzoek van de beide
betrokken partijen kwam.
HET VLIEGVELD YPENBURG.
Naar wij vernemen, zijn de onder
handelingen, welke tusschen de exploi
tatie-maatschappij Ypenburg en het
departement van Defensie werden ge
voerd over de overname van het vlieg
veld Ypenburg, thans zonder resul
taat beëindigd, aangezien voor het
vliegveld inmiddels een oplossing is ge
vonden, waarbij het geheel op dezelf
de wijze als tot dusver geëxploiteerd
zal kunnen worden met instandhouding
van de thans bestaande exploitatie
maatschappij.
Volgens een beficht van de „Tel." moet
deze oplossing hierin bestaan, dat Ypen
burg thans is aangekocht door ir. J. C. F. de
Kok, directeur der Koninklijke Petroleum -
maatschappij. De kosten van aankoop en
aanleg van Ypenburg bedroegen indertijd
380.000.
TWEEDE KATHOLIEK CONGRES
INZAKE JEUGDWERKLOOSHEID.
Op 17 Juni belegde de Nationale R. K.
Commissie voor Jeugdwerkloozenzorg te
's-Hertogenbosch een tweede Katholiek
Congres ter bestudeering ^an vraagstuk
ken, de jeugdwerkloosheid betreffende.
Als toelichting op de uitgebrachte prae-
adviezen sprak de« heei A C. de Bruijn,
Lid van de Eerste Kamei der Staten Gene
raal en Voorzitter van het R. K. Werk
liedenverbond in Nederland over de nood
zakelijkheid en den plicht, om arbeid te
scheppen voor onze jongeren door voor hen
een plaats vrij te maken in het normale
bedrijfsleven.
Prof. Dr. J. E. de Quay, verdedigde het
instituut van den arbeidsdienst voor jonge
mannen, wees op de sociale en paedagogi-
sche waarde ervan en pleitte voor een ver
plichte te werkstelling in werkkampen ge
durende enkele maanden van alle jonge
werkloozen in den leeftijdgroep van 1824
jaar.
De mogelijkheden tot emigratie werden
belicht door Prof. Dr. J Schmutzer en Mr.
H. van Haastert.
Uit de debatten bleek wel, dat de over-
groote meerderheid der congressisten de
inzichten der praeadviseurs deelde en in=
stemde met de door hen noodig geoordeel
de maatregelen
De uitgebrachte praeadviezen en de door
het Congres aangenomen resolutie zijn ter
kennis gebracht van den Raad van Minis
ters, van de vertegenwoordigers der R. K.
Staatspartij in de Eerste en Tweede Kamer
en van verschillende autoriteiten.
GOEDKOOPE TREIN.
Evenals vorig jaar rijden er dit jaar we
derom verschillende z.g. goedkoope trei
nen, waarvan de eerste Zondag 10 Juli
vertrekt naar Arnhem en Nijmegen.
Voor bijzonderheden verwijzen wij naar
de advertentie in dit nummer.
DOMINEE NIEMOELLER EEN JAAR
GELEDEN GEARRESTEERD.
Gisteren was 't een jaar geleden, dat do
minee Niemoeller werd gearresteerd. Ter
gelegenheid hiervan is in de kerk te
Dahlem een bidstond gehouden, waarin
een verklaring van de Synode der oud-
Pruisische Unie werd voorgelezen. In deze
verklaring wordt er aan herinnerd, dat de
laatste paar jaren twee duizend predikan
ten en andere kerkelijke autoriteiten ge
straft zijn met arrestatie, verbanning,
spreekverboden of andere maatregelen.
Tweeduizend menschen woonden den
dienst in de vroegere kerk van ds. Nie
moeller bij, o.a. 70 predikanten van de Be
lijdenisbeweging, afkomstig uit alle deelen
van Duitschland.
RELIEKSCHRIJN GESTOLEN TE
JERUSALEM.
Het reliekschrijn bevattende de overblijf
selen van den eersten martelaar Sint Ste-
fanus is tegelijk met andere kerkelijke
voorwerpen geroofd van het St. Stefanus-
altaar in de Basiliek van de Paters Domi
nicanen te Jeruzalem.
De politie stelt een onderzoek in naar de
daders, waarvan tot op heden geen spoor
viel te ontdekken.
Officieële Crisispublicaties
PRIJZEN VAN VARKENS BESTEMD
VOOR BACONBEREIDING.
De Nederlandsche Veehouderijcentrale
maakt bekend, dat de prijzen voor de met
ingang van Maandag 4 Juli 1938 aan haar
te leveren varkens, welke bestemd zijn voor
baconbereiding, tot nadere aankondiging
als volgt zijn vastgesteld:
Prijs per K.G. geslacht gewicht in centen.
Kwal. Beneden VanVanVanVanVanBov.
50 Kg. ^0 54 58 75 81 85
tot tot tot tot tot Kg.
53 57 74 89 85
Kg. Kg. Kg. Kg.
IA naar 69 73 75 71 67 63
IB IIA kwali- 67 71 73 69 65 61
IC IIB IIIA teit 65 69 71 67 63 59
IIC IIEB max. 63 67 69 65 61 57
HIC 59 61 65 67 63 59 55
'CC cent 59 63 65 61 57 53
Onder geslacht gewicht wordt verstaan
het koude gewicht na slachting (d.i. het
warme gewicht verminderd met 2 pet.). De
leveringsvoorwaarden, zooalszij het laatst
zijn vermeld in de publicatie dd.. 24 April
1937, zijn ongewijzigd gebleven,
's-Gravenhage, 1 Juli 1938.
LEVERING VARKENS BOVEN HET
ZOUTERSGE WICHT.
De Nederlandsche Veehouderijcentrale
maakt bekend, dat zij, ten einde de var-
kensprijzen te steunen, met ingang van 11
Juli 1938 voor georganiseerden bij de pro
vinciale landbouwcrisisorganisaties de ge
legenheid zal openen, varkens boven het
zoutersgewicht aan haar ter levering op te
geven, welke zij zal afnemen tusschen 15
Aug. en 15 Oct. van dit jaar. Bij levering
zullen de varkens een levend gewicht moe
ten hebben van 150 Kg. of meer. Niet meer
varkens mogen ter levering worden opge
geven dan de toewijzing van het aantal te
gelijkertijd te houden varkens boven 30 Kg.
bedraagt. Degene, die van de geboden ge
legenheid gebruik maakt,' is verplicht, de
door hem opgegeven varkens op de door de
Centrale vast te stellen tijd en plaats te
leveren. Het staat nog niet vast, of de var
kens naar levend of naar geslacht gewicht
zullen worden uitbetaald. In het eerste ge
val zal de prijs bedragen 0.54 per Kg. zon
der korting, in het laatste geval bedraagt
de prijs voor varkens beneden 150 Kg. ge
slacht gewicht 0.65 per Kg. en voor var
kens boven 150 Kg. geslacht gewicht 0.64
per Kg.
Opgave ter aflevering kan van 11 Juli
1938 af geschieden bij de zaakvoerders der
Nederlandsche Veehouderijcentrale.
's-Gravenhage, 1 Juli 1938.
HET REGEERINGSJUBILEUM VAN DE
KONINGIN.
Kerkelijke herdenking.
De regeering heeft aan de Kerkgenoot
schappen het volgende schrijven gericht:
Het aanstaande jubileum van H. M. de
Koningin stemt tot ootmoedige erkentelijk
heid.
De regeering zou het op prijs stellen, in
dien op 5 September e.k. de Kerkgenoot
schappen aanleiding konden vinden deze
heuglijke gebeurtenis plechtig kerkelijk te
gedenken.
DE BRUGGENKWESTIE IN ZUID-OOST-
DRENTE OPGELOST
In de gistermiddag te Nieuw-Amsterdam
gehouden vergadering van het waterschap
Barger-Westerveen is een einde gemaakt
aan de isolatie van Zuid-Oost-Drente.
Met groote meerderheid van stemmen is
besloten, de vier bruggen in den straatweg
Nieuw-AmsterdamErica over te dragen
aan de gemeente Emmen voor de somma
van 25.000 gulden. Deze oude zwakke en
smalle bruggen zullen worden vervangen
door een vaste en drie beweegbare brug
gen, voor den bouw waarvan de gemeente
Emmen een beroep zal doen op het Wegen
fonds.
Het voorstel was het resultaat van een
compromisvoorstel van Gedeputeerde Sta
ten, gedaan op een Zaterdag j.L te Assen
gehouden conferentie.
DE KARIMATA.
Men meldde gisteravond van Terschel
ling aan de „N. R. Crt.":
De vrij gunstige weersomstandigheden
van vandaag maakten een bezoek aan het
Lutine-terrein weer mogelijk. Vanmorgen
is de Stortemelk uitgevaren om te gaan
zoeken naar de verloren geraakte anker
draden van de Karimata, en met succes.
Vanavond is de sleepboot met een paar op-
gevischte ankerdraden aan boord in de
haven van Terschelling teruggekeerd. De
sleepboot Tessel kreeg een draad in de
schroef, zoodat de hulp van duiker Bijls-
ma noodig was.
Op de Karimata zelf wordt druk gewerkt,
Men hoopt over enkele dagen den molen
weer gereed te hebben.
Steun koolzaad oogst 1939.
Naar aanleiding van de binnenkort aan
vangende uitzaai van in 1939 te oogsten
koolzaad, deelt men ons van bevoegde zij
de mede, dat het in de bedoeling ligt voor
denkoolzaadoogst 1939 zoodanige maatre
gelen te treffen, dat de telers kunnen reke
nen op een richtprijs van 15 per 100 kg.,
boerenschoonzaad.
VIJF EN TWINTIG JARIG BESTAAN
VAN HET RIJKSBUREAU VOOR
DRINKWATERVOORZIENING
Het Rijksbureau voor drinkwatervoor
ziening heeft zijn 25-jarig bestaan gister
middag in een bijeenkomst in hotel Witte-
brug herdacht, waarop verschillende auto
riteiten aanwezig waren.
De directeur van het bureau, de heer W.
F. J. M. Krul, sprak het openingswoord, a
25 Jaar zorg voor goed
drinkwater.
Dr. C. van den Berg, directeur-generaal
van de Volksgezondheid, hield een rede
over: „25 jaar zorg voor goed drinkwater".
Hij herinnerde aan den datum 1 Juli
1913, waarop het koninklijk besluit tot in
stelling van een centrale commissie voor
drinkwatervoorziening en het rijksbureau
voor drinkwatervoorziening in werking
trad. Spr. ging na wat de zorg voor goed
drinkwater uit economisch, hygiënisch en
technisch oogpunt beteekent. Het drinkwa
terbedrijf is in sterke mate monopolistisch,
in dien zin, dat in de behoefte aan water
niet op andere wijze kan worden voorzien.
Hygiënisch water is absoluut noodzakelijk
voor de volksgezondheid en voor iederen
inwoner behoort een voldoende hoeveel
heid tegen redelijken prijs verkrijgbaar te
zijn.
Voor de groote en grootsche werken ten
behoeve der drinkwatervoorziening, dit
wat den technischen kant betreft, heeft
spr. de grootste bewondering.
De drinkwatervoorziening is 'n probleem,
aldus dr. van den Berg, dat in de meeste
gevallen plaatselijk niet kan worden op
gelost, zoodat het Rijk zich met dit pro
bleem dient bezig te houden.
Dr. van den Berg ging vervolgens na,
hetgeen het rijk in de afgeloopen 25 jaar
ten behoeve van de drinkwatervoorziening
heeft gedaan, waarbij hij releveerde ver
schillende provinciale regelingen te dezen
aanzien. De vooruitgang in drinkwatervoor
ziening is voor een groot deel te danken
aan den arbeid van het rijksbureau en van
de centrale commissie.
Thans zijn er waterleidingen in 720 ge
meenten, omvattende 85 pet. der bevolking.
Voor het rijksbureau en de centrale com
missie is een nieuwe taak te vervullen,
want we staan thans aan het begin van
een nieuwe ordenende periode van natio
nale drinkwater-politiek. Mcge het rijks
bureau en de centrale commissie deze
nieuwe taak in de toekomst op even voor
treffelijke wijze vervullen als zij hun taak
in het verleden vervuld hebben.
De heer Krul heeft den spr. hartelijk ge
dankt voor zijn voordracht.
Daarna werden ververschingen aangebo
den en na een korte pauze hebben ver
schillende aanwezigen het woord gevoerd.
PORTZEGEL VAN 8 CENT.
Binnenkort zal een portzegel in de waar
de van 8 cent worden uitgegeven.
COLLEGE VAN HET H. KRUIS TE UDEN.
Réunie van oud-studenten.
Aangemoedigd door het succes met de
réunie, die in 1936 bij gelegenheid van het
gouden jubileum van het college werd ge
houden, heeft de commissie, gevormd uit
oud-studenten van het College van het H.
Kruis te Uden, besloten dit jaar wederom
een dergelijke bijeenkomst te organiseeren.
De eigenlijke réunie heeft plaats op
Dinsdag 9 Augustus, natuurlijk in het col
lege zelf, doch de Kruisheeren stellen het
op prijs de deelnemers reeds den avond te
voren, dus op Maandag 8 Augustus, te ont
vangen. Het is zoo goed als zeker, dat mgr.
F. M. Blessing, Apostolisch-Vicaris van
Bondo, die ook tot de oud-studenten van
dit gymnasium behoort, aanwezig zal zijn.
Aan oud-studenten wordt vriendelijk
verzocht zich ten spoedigste voor deelname
op te geven bij den Zeereerw. heer J.
Franc in o O.S.Cr., Klooster der Kruisheeren
te Uden (N.-Br.).
ludrtvertedigingsforKts
Poslqiro denHoaq