BINNENLAND DINSDAG 28 JUNI 1938 29ste Jaargang No. 9067 S)c £cid^clveSoii^omt Telefoon: Redactie 15. Adv. en Abonn.-tarieven zie pag. X Telefoon: Administratie 939. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus ÏL V Processies in Duitschland Dat er in Nederland een kort aange duid: processieverbod bestaat, is een on redelijke vrijheidsbeperking. Politieke partijen mogen hun overtui ging op straat demonstreeren en beleven de godsdienst in strikten zin moet bin nen de kerkmuren beperkt blijven! M.a.w.: politieke optochten mogen worden gehou den, processies zijn in onze streek (een en kele plaats met oud gebruik uitgezonderd) verboden! Dit is inderdaad een schrijnende tegen stelling. Maar 't zou een dwaasheid zijn, om uit deze feitelijkheid te gaan concludeeren, dat er in Nederland geen godsdienstvrijheid is. Zulk een redeneering zou nog onredelijker zijn dan de onredelijkheid van de bedoelde vrijheidsbeperking. Als men iemand in de uitoefening van zijn vrijheid beperkt, dan behoeft daar uit nog niet te volgen, dat men hem prac- tisch zijn vrijheid ontneemt natuurlijk niet. In Nederland genieten de Katholieken, ondanks het nogmaals: onredelijke en schrijnende z.g. processie-verbod, een vrijheid, welke men ons in heel vele lan den zal benijden ook in landen, waar men de vrijheid heeft, om overal proces sies te houden! In het feit, dat men in een land proces sies kan houden, ligt nog niet opgesloten, dat de Katholieken daar vrijheid genie ten, dat daar niet bestaat een Kerkver volging. Onder zulk een indruk kwam een Katho liek, die acht dagen in Duitschland rond reisde en daar dan een of meer processies zag, welke werden gehouden onder groote deelname en stichtend meeleven der ka tholieke bevolking (en die dezen indruk neerschrijft in het dagblad der N. S. B.)! Maar, wanneer diezelfde persoon, dan later 'ns kennis neemt van verschillende feiten, die vaststaan, en waarop geba seerd in de bekende Pauselijke Encycliek er. die worden genoemd in Brieven van héél het Duitsche episcopaat, dan zal hij, als hij redelijk en eerlijk wil zijn, helaas, tot een andere conclusie moeten komen. Wij zouden met hem niets liever willen, dan dat het anders was! Maar wij willen ook mèt hem? de waarheid en de wer kelijkheid niet anders zien, dan ze zijn! En wij willen ons niet.vergapen aan een schijn. In bedoelde correspondentie in het „Na tionale Dagblad" staat dit ware woord: „Uiterlijkheden zeggen vaak weinig, maar toch wel iets." Op uiterlijkheden, die men constateert, als men in 8 dagen 2000 K.M. in een land doorreist, (wat de schrijver in het „Na tionale Dagblad" beweert te hebben ge- praesteerd!) kan men toch heusch niet een conclusie bouwen, die wetenschappelijk mag heeten, zelfs al zou men aan weten schappelijkheid de meest minimale eischen stellen. Zal de schrijver zelf dit ten slotte niet erkennen?! DE WERELD IN VOGELVLUCHT LONDEN: De kwestie der bombardemen ten op open steden in linksch Spanje, maar voornamelijk het bombardeeren van Engelsche schepen, blijft de gemoederen in Engeland bezig houden. De „Times" schrijft in een commentaar: „Overal voelt men onrust en verontwaar diging", doch het blad herinnert eraan, dat het winstbejag is, dat zooveel Britsche schepen naar de Spaansche kust doet trek ken. „Het is belachelijk te meenen, dat iedere buitenlandsche avonturier, die een maatschappij opricht, waarvan het voor naamste centrum van actie ergens in het Vereenigd Koninkrijk is gelegen, aan spraak kan maken op üle rechten van de Britsche nationaliteit, hierbij inbegrepen ons in moeilijkheden te betrekken met een buitenlandsche mogendheid". Het blad maakt evenwel onderscheid voor de wettige handel, v/elke Engeland moet beschermen. „De moeilijkheid is hier, dat Franca niet de rechten van oorlog voerende geniet en derhalve niet wette lijk kan vaststellen, wat moet worden ver staan onder contrabande. De definitie, welke de niet-inmengingscommissie hier van heeft gegeven, omvat geen auto's en vrachtwagens, noch levensmiddelen en andere producten, welke noodzakelijk zijn voor het voeren van oorlog." PRINS BERNHARD Morgen viert prins Bernhard zijn 27sten verjaardag. Ongetwijfeld zal het geheele Neder- landsche volk hartelijk met dezen natio- nalen feestdag meeleven en van zijn vreugde en nationale gevoelens blijk ge ven. Moge God het huwelijk van prins Bernhard met onze prinses Juliana in alle opzichten gelukkig maken en zege nen! DE VERSCHERPTE CONTROLE OP VREEMELINGEN. ALS MEN BUITENLANDSCHE FAMILIE OF VRIENDEN VERWACHT. De minister van Justitie heeft den vol genden brief gericht tot de procureurs-gene raal, tot de fungeerend directeuren van politie en tot den inspecteur der Koninklijke marine, bureau grensbewaking en rijks vreemdelingendienst: „De verscherpte controle op vreemdelin gen zal er toe leiden, dat hier te lande ge vestigde personen die familieleden of vrien den van vreemde nationaliteit voor eenigen tijd op bezoek wenschen te ontvangen, zich veelal van te voren bij de politie van de plaats hunner inwoning zullen vergewis sen of dergelijk t ij d e 1 ij k familie- of vriendenbezoek kan worden toegestaan. „In die gevallen ware door de politie nauwkeurig te onderzoeken, of het inder daad een reëel familie- of vriendenbezoek van slechts tijdelijken aard en niet zoo als in de practijk herhaaldelijk voorkomt een poging om zich in ons land te vestigen of eenig ander doel geldt. „Terzake zij, onder verwijzing naar mijn aanschrijving van 7 Mei j.l. medegedeeld, dat vreemdelingen, van wie kan worden aangenomen, dat zij, onder den druk der omstandigheden, het land, waar zij geves tigd zijn, verlaten en alzoo als „vluchte lingen" worden aangemerkt, ook niet voor bezoek hier te lande mogen worden toe gelaten, tenzy zij kunnen aantoonen, dat zij in een ander land dan hetwelk zij ver laten hebben, met goedvinden van de be treffende autoriteiten, duurzaam verblijf gevonden hebben. „Ik teeken hierbij nog aan, dat de in sommige paspoorten van vreemdelingen voorkomende verklaring betreffende hun geoorloofden terugkeer naar het land van herkomst op zichzelf geenerlei waarborg biedt, dat houder daarvan niet als vluch teling in den zin mijner eerstgenoemde aan schrijving zou zijn aan te merken. „Wanneer de realiteit van het tijdelijk bezoek komt vast te staan, dan is het, ter voorkoming van moeilijkheden bij de toe lating aan de grens gewenscht, dat zulks door of vanwege het hoofd van plaatselijke politie worde vastgelegd, b.v. door een on derschrift op den brief waarbij tot bedoeld bezoek wordt ui-tgenoodigd. „In het algemeen toch zal, vooral wan neer de vreemdelingen slechts over weinig geldmiddelen beschikken, doorlating aan de grens voor familie- of vriendenbezoek zon der een dergelijke verklaring van de politie niet kunnen plaats hebben. „Bedoelde gedragslijn heeft bovendien het voordeel, dat dé politie ter plaatse op de hoogte is en zooveel doenlijk behoort te controleeren of inderdaad vertrek plaats heeft na afloop van den voor het bezoek gestelden termijn. „Mogelijk ten overvloede zij opgemerkt, dat voor het vorenstaande geenerlei wijzi ging wordt gebracht in de mijnentwege uit gegeven aanschrijving van den inspecteur der Koninklijke marechaussee (grensbewa king en rijksvreemdelingendienst) van 31 Mei 1938". BERLIJN: In welingelichte Duitsche kringen wordt verzekerd, dat er geen en kele reden is om te veronderstellen, dat er ontevredenheid heerscht in Oostenrijk. De Oostenrijkers worden in het geheel niet achtergesteld bij de Duitschers, zegt men in Berlijn. Verreweg de meeste leiders functies zijn in handen van Oostenrijkers. Dat vele vooraanstaande functies door Oostenrijkers worden bezet, die de laatste jaren als politieke vluchtelingen in Duitsch land hebben gewoond en daar hun oplei ding hebben genoten, aldus het Duitsche Nieuws bureau, ligt voor de hand. Ook de commandant der Oostenrijksche Schupo, kolonel Meissner, is niet, zooals in de bui tenlandsche pers werd beweerd, een rijks- duitscher, doch hij was majoor bij de Oos tenrijksche gendarmerie en werd onder het systeem-Schuschnigg uit den dienst ontslagen wegens zijn politieke gezindheid. Tot zoover de Duitsche mededeeling. Wij gelooven echter, dat de Oostenrij kers het niet zoo vanzelfsprekend vinden, dat de vroegere politieke vluchtelingen thans de beste posten gaan bezetten en dat daardoor de ontevredenheid is ont staan. AMNESTIE BIJ HET REGEERINGS- J UB ILEUM VAN H. M. DE KONINGIN. Naar de „Msbd." verneemt, ligt het in de bedoeling, dat ter gelegenheid van het Regeeringsjubileum van H. M. de Koningin amnestie zal worden verleend aan een aan tal gestraften, die daarvoor in aanmerking komen. VERBETERING VAN Z.G. ONGEWILDE ARBEIDERSWONINGEN. Aanmoediging door premieverleening van overheidswege, voorloopig bij wijze van proef. De minister van binnenlandsche zaken heeft aan de gemeentebesturen medege deeld, dat, voorloopig bij wijze van proef neming, gelden op de Rijksbegrooting wor den uitgetrokken teneinde bijdragen a fonds perdu te verleenen in de verbetering vooral van kleinere arbeiderswoningen, welke niet ten volle aan eischen van be woonbaarheid voldoen. De premie, welke 1/3 van de kosten tot bepaalde maxima zal bedragen, zal worden verleend, indien, in die gevallen, waarin zulks mogelijk is te achten, ook van de zijde van het hypothe cate crediet ter zake van de op het per ceel rustende lasten een tegemoetkomen de houding wordt aangenomen. De ge meenten zullen 1/3 van de premie voor haar rekening moeten nemen. De gronden voor de premieverleening. In zijn circulaire aan de gemeentebestu ren schrijft de minister, dat het de aan dacht heeft getrokken, dat in den lande vele ook kleinere /woningen, doordat zij niet ten volle aan eiachen van bewoon baarheid voldoen, geen huurders vinden. Aangezien er nog steeds vraag is naar be hoorlijke arbeiderswoningen, waarvan de huur niet te hoog is, is het een eisch van goed woningbeleid, dat de hiervoren be doelde woningen, die, hoewel niet voor on bewoonbaarverklaring in aanmerking ko mende, niet in trek zijn, met meer succes in de woningmarkt worden gebracht. Van economisch standpunt bezien zou het on juist zijn tot nieuwen bouw over te gaan, indien met betrekkelijk geringe offers het bestaande woningbezit in de behoefte zou kunnen voorzien. In het bijzonder is de laatste jaren ge bleken, dat er groote behoefte bestaat aan kleine woningen. Het aanbrengen van verbeteringen aan den bestaanden woningsvoorraad moet der halve zeer gewenscht worden geacht. Deze verbeteringen kunnen van velerlei aard zijn. Gedacht wordt aan het verbeteren van de inrichting van verouderde wonin gen, het treffen van voorzieningen tegen vochtigheid of brandgevaar, het verbete ren van de sanitaire installatie, aansluiting aan de rioleering, het restaureeren van ver waarloosde woningen, het aanbrengen van gas, water of electriciteit, het splitsen van voor de huidige omstandigheden ondoel matige perceelen in verschillend! wonin gen enz. Teneinde de verhuurders van der gelijke in den lande bestaande woningen tot die verbetering aan te moedigen, wor den op de Rijksbegrooting, voorloopig bij wijze van proefneming gelden uitgetrok ken voor woningverbetering, in voege als hiervoren omschreven. De voorwaarden. 1. De Overheid verleent in de verbete- ringskosten slechts een bijdrage a fonds perdu, indien, in gevallen waarin zulks re delijk is te achten, ook van de zijde van het hypothecair crediet ter zake van de op het perceel rustende lasten een tegemoet komende houding wordt aangenomen. 2. De bijdrage a fonds perdu hierna aangeduid als „premie" zal bedragen 1/3 van de kosten van verbetering, met een maximum van 165 per woning; in ge val van zeer ingrijpende verbetering kan aan die verbetering een bedrag van ten hoogste 720 ten kosten worden gelegd en kan de premie een dienovereenkomstige verhooging ondergaan tot maximaal ƒ240. 3. Van de premie, sub 2 bedoeld, zal door het Rijk 2/3 deel, derhalve subsidair maximaal 110 en f 160 en door de ge meente 1/3 deel, of ten hoogste subsidair 55 en 80 worden gedragen. De Rijkspre mie wordt slechts verstrekt onder voor waarde, dat de gemeente tegelijkertijd een bijdrage van de helft der Rijkspremie uit de gemeentekas verstrekt. 4. Verzoeken om een premie zullen slechts in overweging worden genomen, voorzoover de beschikbare middelen toe kenning er van toelaten. 5. De premie wordt uitsluitend ver strekt voor de verbetering van arbeiders woningen. 6. Een premie voor verbetering van een woning kan slechts worden verleend, in dien de soort van de woning door de ver beteringen niet wordt veranderd. 7. Premie kan worden geweigerd, in dien deze zou moeten dienen voor de ver betering van woningen, die na de verbe tering buiten het bereid van de arbeiders klasse vallen. 8. De aan te brengen verbetering moet zoodanig zijn, dat een naar het oordeel van I den minister bevredigende toestand, die de kosten rechtvaardigt wordt verkregen. 9. Voor verbetering, waarmede reeds is aangevangen op het tijdstip van de indie ning van het verzoek, wordt geen steun verleend. De procedure. 10. Zij, die voor toekenning van een premie in aanmerking wenschen te komen, richten een daartoe strekend verzoek tot het gemeentebestuur onder overlegging van en omschrijving der aan te brengen ver beteringen, met een begrooting der kosten; voorts leggen zij die gegevens over, welke het gemeentebestuur noodig acht. Gaat de verbetering gepaard met verandering van de inrichting van de woning, dan moeten in ieder geval teekeningen worden over gelegd, die zoowel den bestaanden als den te maken toestand duidelijk aangeven, on der vermelding der te bezigen materialen. 11. Aanvragen om toekenning van een premie worden gericht tot het gemeente bestuur, dat, indien het de totstandkoming van de verbetering wenschelijk acht, de stukken doorzendt aan den minister. Het gemeentebestuur verschaft daarbij inlich tingen omtrent de medewerking van het hypothecair crediet als bedoeld onder 1. 12. Met de verbetering der woning moet een aanvang worden gemaakt, uiterlijk 3 maanden na den datum der beschikking, waarbij de bijdrage is toegezegd. Deze ter mijn kan in bijzondere gevallen worden verlengd. Van den datum, waarop met het werk is begonnen, moet terstond door tus- schenkomst van het gemeentebestuur wor den kennis gegeven aan den hoofdinspec teur en aan den betrokken inspecteur voor de Volkshuisvesting. 13. Aanvragen om uitbetaling moeten door het gemeentebestuur worden gericht tot het Departement van Binnenlandsche Zaken, onder overlegging van een verkla ring van burgemeester en wethouders of van het Bouwtoezicht, dat het werk is uit gevoerd overeenkomstig de bij de aanvra ge behoorende en goedgekeurde beschei den, zoomede van stukken, waaruit het juiste bedrag der kosten van het werk kan blijken. Desgewenscht kan in verband met de vordering van het werk uitbetaling worden gevraagd tot een maximum van 70 pet. van de toegekende maximum-premie. De minister doet een beroep op de me dewerking der gemeentebesturen in deze. UIT DE R.K. STAATSPARTIJ. Verontwaardiging over de hetze-campagne inzake Oss. Zaterdagmiddag heeft de bond van Sta- tenkieskringsorganisaties in den Kring 's Hertogenbosch van de R.K. Staatspartij in huize Lohengrin te 's Hertogenbosch een buitengewone vergadering gehouden onder voorzitterschap van den heer J. Beliën (Eindhoven). Op voorstel van den voorzitter werd on der applaus der afgevaardigden besloten tot het verzenden van de beide volgende brieven: Schrijven aan minister Goseling. Het schrijven aan minister Goseling luidt als volgt: De Kring 's Hertogenbosch van de R.K. Staatspartij (waaronder ook de stad Oss ressorteert), op heden 25 Juni 1938 te 's Hertogenbosch in voltallige vergadering bijeen; met verontwaardiging kennis genomen hebbende van pogingen om door een niets ontziende lastercampagne onder het Neder- landsche volk een sfeer van wantrouwen te scheppen rondom het ministerieele beleid van Uwe Excellentie; uit jarenlange ervaring kennende de on kreukbaarheid van Uw scherp afgestemd gevoel voor recht en billijkheid en voor de toepassing daarvan zonder aanzien des per- soons; voelt zich gedrongen bij dezen te getui gen van zijn onverzwakt groot vertrouwen in Uw persoon en Uw beleid, en wenscht U toe, dat onder Gods zegen, de rijkdom van Uw scherpen geest en de beslistheid van Uw daad nog veel tot stand mogen brengen tot waarachtig heil van het ge heele Nederlandsche volk. Brief aan burgemeester Ploegmakers. De brief aan burgemeester Ploegmakers te Oss luidt als volgt: De Kring 's Hertogenbosch van de R. K. Staatspartij, waaronder ook de stad Oss ressorteert, op heden 25 Juni 1938 te 's Hertogenbosch in voltallige vergadering bijeen; met verbazing en ergernis kennis geno men hebbende van een van zekere zijde ondernomen campagne tegen Uw bestuurs beleid als burgemeester van Oss, meer spe ciaal op politioneel gebied; kennende van zeer nabij, ook uit onze eigen vergaderingen, Uw groote activiteit, gedragen door een scherp onderscheidings vermogen, benevens door rechtvaardig heids- en werkelijkheidszin; geeft uiting aan zijn verontwaardiging over dit minderwaardig, maar naar zijn overtuiging bij voorbaat tot mislukken ge doemd pogen om U in Uw ambtelijke func- te onmogelijk te maken en spreekt de hoop uit, dat u nog lange jaren voor de stad en streek moogt behouden blijven. Dit nummer bestaat uit twee bladen en een herkennings nummer. VOORNAAMSTE NIEUWS Buitenland De strijd in China verplaatst zich naar het Zuiden. (2de blad). Berlijn ontkent, dat er ontevredenheid heerscht in Oostenrijk. (2de blad). Het eerste Indië-vliegtuig in aansluiting op den K. N. I. L. M.-dienst naar Australië is hedenmorgen vertrokken. (Lucfotv. 2de blad). Binnenland Bij een aanrijding te Rotterdam werd een jongen gedood en een andere zwaar gewond. (2de blad). De regeering wil geldelijke steun verlee nen voor het herstellen van kleine wonin gen. (1ste blad). AANVOER VAN SCHOTSCHE NIEUWE HARING. Hollandsche nieuwe blijft uit wegens de staking. Maandagmiddag waren aan de markt te Scheveningen circa 150 halve Schotsche va ten nieuwe haring (vangst 1938). Deze brachten 14.8016 per halve ton op. Naar wij vernemen, houdt deze aanvoer verband met de geringe vangsten van Hol landsche nieuwe haring ten gevolge van de staking. Weliswaar wordt ook in andere jaren Schotsche nieuwe haring ingevoerd, doch nimmer in zulk een groote hoeveelheid. Daar deze haring van een mindere kwa liteit is dan die van de Hollandsche nieu we haring, is de prijs, welke voor de Schot sche haring gemaakt wordt, ook 6teeds la ger. Nu, wegens de haringsscharschte hier te lande, niettemin een goede prijs voor de „Schotsche nieuwe" bedongen is, zullen spoedig meer zendingen nieuwe haring uit Schotland volgen. SPECIAAL MODEL VOOR MAGERE KAAS? De regeering overweegt, naar het Han delsblad meldt, zeer sterk, aan de zuivel industrie voor te schrijven, dat de z.g. ma gere kaassoorten (20 plus en 30 plus vet gehalte) in den vervolge slechts nog zul len mogen worden gemaakt in nader vast te stellen modellen, die afwijken van die der 40 plus en volvette kaassoorten. Prof. Snapper blijft in Amsterdam. Naar wij vernemen is in verband met de voorgenomen ontslagaanvrage van prof. dr. I. Snapper, hoogleeraar in de inwendige geneeskunde, thans een regeling getrof fen, waardoor deze geleerde voor de Am- sterdamsche Universiteit behouden blijft. Langdurige besprekingen tusschen den hoogleeraar en de curatoren van de Uni versiteit, waarbij vooral de burgemeester als president-curator een belangrijke rol heeft gespeeld, hebben ten slotte tot resul taat gehad, dat prof. Snapper geen ontslag zal vragen als hoogleeraar, maar dat hem een verlof van anderhalf jaar wordt ver leend, buiten bezwaar van de gemeentekas, om zich in het lobartorium van de Rocke- fellerfoudation te Peking en te New-York aan het Rockefeller-instituut aan zijn we- tenschappelijken arbeid te wijden. Tevens is een regeling tot stand geko men, welke den hoogleeraar bij zijn terug komst meer gelegenheid zal bieden zijn we tenschappelijke studie voort te zetten, waartoe, wegens zeer drukke werkzaam heden, tot dusver betrekkelijk weinig over bleef. Juist dit laatste gevoelde prof. Snap per als een bezwaar bij het vervullen van zijn hoogleeraarsambt aan de Amsterdam- sche Universiteit. „Tel." Jubileum Nederlandsche Kabelfabriek te Delft. In de vergaderzaal ten kantore der Ne derlandsche Kabelfabriek te Delft heeft het bestuur van de vennootschap, naar aan leiding van haar 25-jarig bestaan, een zeer druk bezochte receptie gehouden. Tallooze bloemstukken en het fraaie gobelin, dat het personeel geschonken heeft, vormden er het feestelijke, indrukwekkende décor aan. Naar aanleiding van het jubileum heeft het bestuur der vennootschap een bedrag van 40.000 beschikbaar gesteld voor cul- tureele doeleinden, ten behoeve van het personeel. Burgemeester. Bij Kon. besluit is benoemd tot burge meester der gemeente Clinge: P. V. M. V ercauteren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1938 | | pagina 1