De 43sle divisie geeft
den strijd op
öHéén bü KREYMBORG
VRIJDAG 17 JUNI 1938
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
puats voo«HETBUZONoewstempel P»r eerste vlucht
AMSTERDAM-BATAVIA-SYDNEY^ Amitardom - Sydney
t r« ü'r, mï&i&ösw
NEWERIASD
AUSTRALIË
The Royal Packet Navigation Co
255 GEORGE STREET
P. O. B. 217 D
f~Y - P*r
\Jn fere <?n fin e n lalt
i'LUCHTi »j e n I
SYDNEY
(AUSTRALIA}
Ten bate van het Nationaal Luchivanrtfomis
De bijzondere luchtpostenveloppe, uitgeg even door de K. N. I. L. M. en de K. L. M.
ter gelegenheid van de opening van den Australiëdienst, met het bijzondere stem
pel van de P. T. T. De datum 27 Juni op het stempel is de uiterste datum van de
terpostbezorging.
DE VALLEI VAN BIELSA ONTRUIMD.
Duizenden militie-mannen over de Fransche
grens.
De militiemanschappen van de 43ste di
visie, die zich sedert verscheidene maan
den verdedigden in de streek van Bielsa,
zijn thans geweken voor den druk der
herhaalde aanvallen van de rechtsche leger
troepen. Toen hij voelde, dat hij een verlo
ren spel speelde, heeft kolonel Beltram, die
het bevel voerde over deze troepenmacht
der regeering, bevel gegeven tot den te
rugtocht na evaculatie der gewonden, zieken
Na de evacuatie der gewonden, zieken
en kinderen. Daarop zijn de militiesolda
ten op hun beurt de grens overgetrokken.
Alle maatregelen werden door de Fransche
autoriteiten genomen om hen onderdak te
brengen en te repatrieeren. Gisternacht
zijn verscheidene duizenden militie-man
schappen de grens gepasseerd en ontvan
gen op den Franschen post, waar zij ont
wapend werden en ingeënt. Bij een der
laatste groepen bevond zich kolonel Bel-
tran, de bevelhebber.
De uitgewekenen zijn met vrachtwagens
naar Arreau vervoerd, waar zij moeten
verklaren naar welk deel van Spanje zij
willen worden geëvacueerd. Gisteren zijn
twee convooien van 1500 militiemannen
elk uit Arreau in de richting van Cerbere
vertrokken.
Volgens inlichtingen van de Spaansche
autoriteiten zouden vanochtend nog 10.000
militiemanschappen de grens overtrekken.
Gisteren hebben 90 militiemanschappen
verklaard naar het gebied van Franco te
willen worden gebracht. Zij verzochten
via Hendaye naar Spanje te mogen repa
trieeren. De overigen gaven als hun wensch
te kennen weer in de gelederen der regee
ring te worden opgenomen.
Rechtschen bereiken bij Bielsa de
Fransche grens.
De rechtsche troepen hebben na de be
zetting van Bielsa de Fransche grens be
reikt, waar vandaag op de douanepost met
eenige plechtigheid de vlag van het recht
sche Spanje zal worden geheschen.
Reuter meldt, dat wel eenige krijgsge
vangenen werden gemaakt, doch dat de
meeste regeeringsgetrouwe soldaten via
den Pinetapas ontsnapt zijn. Zij voerden
de burgerbevolking van Bielsa en de om
liggende dorpen met zich mede. Na de
ontruiming werden de dorpen met dyna
miet opgeblazen.
COMMUNIQUE VAN HET RECHTSCHE
HOOFDKWARTIER.
Het rechtsche hoofdkwartier heeft een
communiqué gepubliceerd, waarin wordt
medegedeeld, dat de operaties tegen de
43ste divisie van het regeeringsleger zijn
geëindigd met de bezetting van de dorpen
Bielsa, Parzan, Javierre en Ezquerda. Hier
aan wordt toegevoegd, dat de terugtrekken
de regeeringstroepen alle dorpen in de
Cinca-vallei hebben vernield en in brand
gestoken. Achtergebleven bewoners deel
den mede, dat de regeeringstroepen het
grootste deel van de bevolking gedwongen
hebben mee over de Fransche grens te
trekken, bovendien werd al het vee meege
voerd.
Aan het front van Castellon duurt de
opmarsch van de rechtschen voort. De
vijand liet meer dan vierhonderd dooden op
het slagveld achter.
Aan het front van Cordova nabij Pen-
narroya hebben de troepen van Franco de
Sierra Batura Noria bezet, alsmede de
dorpen Valsequillo en Lagranjuela. Vijf
honderd gesneuvelden van de regeerings
troepen bleven op het slagveld achter en
de rechtschen maakten 208 krijgsgevange
nen.
De luchtmacht bombardeerde militaire
objecten te Alicante en de opslagplaatsen
van oorlogsmateriaal en oorlogsschepen te
Valencia. Een schip werd getroffen, een
ander tot zinken gebracht. Bovendien wer
den twee fabrieken van oorlogsmateriaal
getroffen.
Villa Real bezet.
De rechtsche troepen hebben Villareal,
een welvarende stad op 10 km. ten Zuiden
van Castellon bezet.
BUITENLAND
DU1TSCHLAND
WAT ZIJN JOODSCHE BEDRIJVEN?
Nieuwe wet omschrijft den Joodschen
invloed.
In 't „Reichsgesetzblatt" van 15 Juni
wordt de derde verordening op de rijkswet
op het staatsburgerschap gepubliceerd. Zij
bevat belangrijke bepalingen bver het be
grip „Joodsche bedrijven".
Aangezien voor leden der partij en leden
van alle geledingen der nationaal-socialis-
tische beweging, zoomede voor alle ambte
naren en beambten het verbod bestaat, in
Joodsche zaken te koopen en bovendien bij
het vergeven van bestellingen voor open
bare lichamen of bij toelating als verkoops
gelegenheid, waar bons voor leeningen aan
trouwende paren kunnen worden afgege
ven, het begrip Joodsch bedrijf van groot
belang is. is thans op grond van deze ver
ordening een definitieve beslissing over
deze kwestie afgekomen.
Het begrip „Joodsche invloeden" bestaat
op grond van de verordening bij een bedrijf
van een individueelen koopman of hand
werker door vast te stellen, of de eigenaar
Jood is of niet.
Moeilijker is evenwel bij maatschap
pijen zulks vast te stellen. Hier bepaalt de
verordening, dat in een maatschappij op
aandeelen reeds als Joodsch is te beschou
wen, indien in de directie of den raad van
toezicht ook maar één Jood is opgenomen.
Bovendien is deze verordening ook be
paald door de kapitaalsverdeeling. Een be
drijf geldt reeds als Joodsch, wanneer een
vierde deel van het kapitaal aan Joden toe
behoort. Bij aandeelen met voorkeursstem-
recht is de bepaling gemaakt, dat het Jood
sche stemmenaantal nooit de helft van het
aantal stemmen mag bereiken, opdat aan
deelen niet zullen kunnen worden genomen
of verhinderd door Joodsche zijde.
Bij maatschappijen welker aandeelen
aan de'^beurs verhandeld worden, en die
in den regel niet in de gelegenheid zijn
over het aandeelenbezit zekerheid te ver
krijgen, bestaat de mogelijkheid van het
„vermoeden", d.w.z. zijn in de directie of
in den raad van toezicht van zoo'n maat
schappij Joden vertegenwoordigd, dan
wordt vermoed, dat ook het aandeelenbe
zit zich grootendeels in Joodsche handen
bevindt.
De Joodsche bedrijven worden op lijsten
geplaatst en deze voor iedereen ter inzage
gelegd, opdat iedere volksgenoot de moge
lijkheid heeft, zich er van op de hoogte te
stellen, of een zaak Joodsch is of niet.
Ten slotte wordt bepaald, dat de Jood
sche zaken, die niet ariseeren binnen af-
zienbaren tijd een bijzonder kenteeken
moeten voeren.
Razzia onder de Joden.
Sinds eenige weken stelt de crimineele
politie te Berlijn een uitgebreid onderzoek
in in Joodsche kringen. Tal van personen
zijn aangehouden en een aantal wordt in
hechtenis gehouden.
Volgens mededeelingen der politie zou
deze actie als voornaamste oorzaak hebben
de bestrijding van den handel in verdooven-
de middelen, waaraan Joden zich zouden
schuldig maken.
Sinds eenigen tijd hebben zich meer Jo
den te Berlijn gevestigd. Er schijnen reeds
meer dan duizend Joden te zijn gearres
teerd.
De Joodsche koffiehuizen op de Kurfur-
sterdamm zijn bijna geheel leeg, daar de
politie alle dagen invallen doet in dit
soort zaken.
FRANKRIJK
KLOPPARTIJ IN DE WANDELGANGEN
DER KAMER.
Gistermiddag hebben zich in de Fran
sche Kamer incidenten voorgedaan. Het
debat ging over verschillende kwestie van
secundair belang. Er ontstond daarbij een
woordenwisseling tusschen den rechtschen
afgevaardigde Tixier Vignancourt en den
communist Cornavin. Weldra werd door
communisten en rechtsche afgevaardigden
over en weer gescholden.
President Herriot schorste toen de zit
ting.
In de wandelgangen raakten communis
ten met rechtsche afgev. slaags. Clau-
det, afgevaardigde voor Doubs, kreeg van
Cornavin een slag in het gezicht met het ge
volg, dat zijn werkbrauw gespleten werd.
De andere afgevaardigde voor Doubs, Fran
cois Peugeot, en de afgevaardigde voor
Aveyron, Emmanuel Temple, werden even
eens door communisten aangevallen. Toen
de deurwaarders versterking hadden ge
kregen, konden de vechtenden worden ge
scheiden en keerde langzamerhand de rust
weer.
Na een korte hervatting werd de Ka
mer tot hedenochtend verdaagd.
ZWEDEN
DE 80STE VERJAARDAG VAN KONING
GUSTAAF.
Een schrijven van den H. Vader.
Bij gelegenheid van zijn 80sten verjaar
dag heeft koning Gustaaf een persoonlijk,
van hoogachting getuigend schrijven ont
vangen van Z. H. den Paus.
De viering van den tachtigsten verjaar
dag van koning Gustaaf van Zweden is in
gezet met plechtige godsdienstoefeningen in
alle kerken.
Aan de kerkelijke plechtigheid in de slot
kerk te Stockholm nam ook koning Gus-
staaf V deel in den kring van zijn familie
en zijn hooge gasten.
Hierop werd de jubilaris in de rijkszaal
van het koninklijk slot door delegaties van
de regeering, van den rijksdag, het leger,
de marine, de ambtenaren en uit alle krin
gen van het openbare leven gelukgewenscht
en werden hem geschenken aangeboden.
Om twaalf uur des middags loste een
batterij der marine een eeresaluut van 21
kanonschoten.
Het nationale geschenk.
De minister-president heeft den koning
een bedrag van 3.330.000 kronen ter hand
gesteld, dat bij nationale inschrijvingen
was verkregen en volgens den wensch van
den koning bestemd zal worden vóór me
dische doeleinden, met name voor de be
strijding der kinderverlamming.
De minister-president gaf een vluchtig
overzicht van de gelukkige ontwikkeling
van Zweden onder het bestuur van ko
ning Gustaaf en verzocht den koning de
gift te willen aanvaarden als blijk van
diepen eerbied en verknochtheid van zijn
volk.
Het gemeentebestuur van Stockholm
heeft in den gouden zaal van het stadhuis
een maaltijd aangeboden, waaraan de ko
ning, de koninklijke familie en nog meer
dan 500 andere personen aanzaten. Na den
maaltijd begaf de koning zich naar het sta
dion, waar hij een défilé van vereenigin-
gen gadesloeg. Later in den middag aan
schouwde de 80-jarige vorst te paard ge
zeten het voorbijtrekken van ongeveer
50000 man troepen.
De feestelijkheden werden besloten met
volksspelen en dansen in alle parken en op
de pleinen. In het koninklijk slot vond gis
teravond een maaltijd plaats voor de le
de en verwanten van het koninklijk huis,
waarvoor meer dan honderd personen ge-
noodigd waren.
Buitenlandsche berichten
HET GIFPROCES TE LUIK.
Digitaline en kikkers.
Na dokter Firquet zijn nog andere ge
neeskundige experts als getuigen aan het
woord gekomen, o.a. de Luiksche hoog
leeraar, dr. Back, die beweert de ontdek
ker te zijn van een methode van onder
zoek van den invloed van vergift, waarbij
hij kikvorschen voor zijn proefnemingen
gebruikt. In den loop van zijn studies,
heeft prof. Back deze proefnemingen op
meer dan tweehonderd kikvorschen ge
leidelijk genomen. In verband met het
proces Becker heeft hij eerst kikvorschen
geleidelijk met digitaline vergiftigd, om
hun reacties waar te nemen. Daarna heeft
hij deze proefnemingen herhaald met een
preparaat van ingrediënten uit de maag
van wijlen de weduwe Lange. Ten derde
heeft hij nog een proef genomen met in
grediënten uit de maag van 'n vrouw, die
niets met dit proces heeft te maken, maar
waarvan bekend was, dat zij zich met di
gitaline van het leven had beroofd. Welnu,
aldus deze getuige, aan de hand van al
deze proeven concludeer ik, dat de we
duwe Lange met tien miligram digitaline
is vergiftigd geworden. Deze getuige sprak
verder de opvatting tegen, volgens dewel
ke een in ontbinding verkeerend mensche-
lijk lichaam digitaline bestanddeelen af
scheidt.
Een ander expert, prof. dr. Zunz, die
door het parket werd aangeduid om de
rapporten van de drie experts Firquet,
Moureau en Back te onderzoeken, sprak
als zijn meening uit, dat de verslagen van
deze experts op een basis berusten die,
wat digitaline vergiftiging betreft, geen
volstrekte zekerheid biedt. Er zijn dus
kansen op vergissing. Getuige is er niet
zoo heel zeker van, dat zich in een lichaam
in staat van ontbinding geen digitaline-
bestanddeelen kunnen vormen.
De verdediging stelde voor, dat de le
den van de jury zelf kennis zouden ma
ken met den smaak van geneeskundige
digitaline. Begrijpelijkerwijze verwekte
dit voorstel nogal opschudding doch de
DE NIEUWE LUCHTLIJN
NAAR AUSTRALIË
Met de eerste proefvlucht der K.N.I.L.M.
van Batavia naar Sydney is gisteren een
aanvang gemaakt. De dienst zal dezelfde
zijn, welke officieel 3 Juli a.s. geopend
wordt, onder den naam van „The Flying
Dutchmen'' „Vliegende Hollanders''
K. L. M. en K. N. I. L. M.
De leden van de bemanning, t.w. de heer
J. Schott, gezagvoerder, G. van Messel,
2de piloot, Veen, boordwerktuigkundige
en Verheyen, marconist, namen gisteren
eerst in gezelschap van majoor Versteegh,
chef der vliegdiensten, een stevige lunch,
waarbij ook het hoofd van het luchtvaart
bureau, kapitein Van Lent, aanzat. Onder-
tusschen werden de splinter-nieuwe blau-
verdediging bleef bij haar verzoek. Wij
zelf, zeiden de advocaten van vrouw Bec
ker, hebben vijftienmaal digitaline ge
proefd.
Op voorstel van den voorzitter, werd
besloten de rechtszittingen vierentwintig
uur te onderbreken, teneinde de beschul
digde te laten uitrusten en de jury gele
genheid te geven, zich even met hun per
soonlijke zaken bezig te houden.
Het gerecht antwoordde dat het 't voor
stel der verdediging in overweging zal ne
men, maar dat elk jurylid vrij zal blijven
te beoordeelen, of hij zich al dan niet aan
deze proef wil onderwerpen. Het is ech
ter te verwachten, dat verschillende de
zer heeren feestelijk voor dit door de ver
dediging aangeboden „rondje" zullen be
danken.
Het schijnt, dat men nu reeds vier da
gen ten achter is op de voorziene indee
ling der procedure. Men heeft thans al
leen nog maar de ondervraging van de
beschuldigde en het getuigenis van den
rechter van instructie volledig kunnen af
werken. Het verhoor der experts is nog
niet geheel gereed. Daarna staat nog een
geweldig brok werk te wachten: het ver
hoor van de meer dan driehonderd getui
gen.
De belangstelling van de zijde van het
publiek voor dit proces neemt nog eiken
dag toe. „Msb."
we uniformen tot dusver op de K. N. I.
L. M.-lijnen onnoodig, doch in Australië
uitstekend van pas komend in de Lock
heed ingeladen.
De heer Nieuwenhuis, vertegenwoordi
ger van de K.N.I.L.M. in Ned.-Indië, was
met het stafpersoneel bij het vertrek-aan
wezig.
In opgewekte stemming aanvaardde men
te 13.00 uur de vlucht, die o.a. ook benut
wordt voor proefneming met de korte
golf-radioverbinding, terwijl ook op ver
schillend ander gebied diverse maatrege
len aan de practijk zullen worden getoetst.
Precies te 13.00 klonk de oproep „Austra
lië instappen" en kort daarna startte de
P.K.A.F.O. in de richting van haar nieu
we bestemming, hartelijk toegejuicht door
verschillende belangstellenden, onder wie
ook de vertegenwoordiger van de Austra
lische luchtlijn, De Qantas, aanwezig was.
Na een eererondje, waarbij nog even de
DE CHOLERA IN BRITSCH-INDIE.
De cholera-epidemie heeft in de Ver-
eenigde provinciën reeds 14.343 dooden ge-
eischt. Op groote schaal worden prophy-
lactische maatregelen genomen. De gezond
heidsautoriteiten worden echter gehinderd
door het traditioneele gebruik om de lij
ken van choleraslachtoffers in putten en
rivieren te werpen.
MC CALL VEROORDEELD TOT DEN
ELECTRISCHEN STOEL.
Mc. Call, de ontvoerder van Jimmy
Cash, is ter dood veroordeeld. Hij zal door
middel van den electrischen stoel worden
terecht 'gesteld.
DE DUITSCHE HIM AL A YA-
EXPEDITIE.
De Duitsche Himalaya-stichting heeft
medegedeeld, dat het vliegtuig van de
Duitsche Himalaya-expeditie Donderdag
j.l. zijn tweeden vlucht naar den Nanga-
Parbat heeft gemaakt. Het vliegtuig kwam
uit Zuidelijke richting en vloog op 6300 me
ter over het bergmassief.
Op de eerste plaats werd een vlucht ge
maakt boven de plaats, waar juist een
jaar geleden zeven Duitsche bergbestijgers
en negen dragers door een lawine werden
gedood. Men is voornemens hier in de
toekomst lasten omlaag te werpen voor
het opslaan van „kamp vier".
Vervolgens daalde het toestel in glij
vlucht af naar het hoofdkamp en wierp
hier een last van 175 kg. omlaag.
Na een vlucht van twee uur keerde het
toestel naar Srinagar terug.
snelheid van het toestel aan de achterge
blevenen werd gedemonstreerd, verdween
het vliegtuig weldra uit het zicht, op weg
naar Bali.
De hierbij gaande kaart geeft de Austra-
lië-route weer van Amsterdam uit tot
Sydney, totaal 20.880 K.M., welke in acht
dagen gevlogen zal worden.
Op de kaart ziet men dat sommige der
internationale luchtvaartmaatschappijen
gedeeltelijk dezelfde luchtroute volgen,
de mogelijkheden dat het luchtnet der
„Vliegende Hollanders" nog uitbreidingen
zal ondergaan ziet men eveneens op de
kaart aangegeven; verbinding van de Air
France luchtlijn Saigoen naar Batavia; de
verbinding van Tarakan op Manilla waar
door wij met Amerika verbonden worden
enz.
Het inzetkaartje geeft de nieuwe lucht
weg van Batavia naar Sydney; deze be
draagt 6.815 K.M.
HET INTERNATIONALE LUCHTVERKEER TUSSCHEN
WEST EUROPA EN HET VERRE OOSTEN
DEUTSCHE LUFTHANSA
PAN AMERICAN AIRWAYS
WEST AUSTRALIAN - -
LUCHTLIJNEN IN VOORBEREIDING
DOOR DE K.N.I.L.M.
Zoekt U een fijn licht zomercostuum? U vindt
die bij KREYMBORG in zeer groote sorteering.
12.50 - 14.75 - 17 50 19.75 - 23 - 26 50 enz.