MAANDAG 13 JUNI 1938
29ste Jaargang No. 9051
IZ™ X™. 933. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
Vreeselijk drama te
Gasteren
KERKNIEUWS
S)e£eid<^lie0ou^ant
Werkloozen met
spaarbezit
Er zijn aan den werkloozen-steun vele
moeilijke kanten! Tengevolge van de al
ge m e e n e regelingen, die getroffen
worden; als ieder geval individueel zou
kunnen worden behandeld, zouden veel
van die moeilijkheden verdwijnen. Maar,
gezien de talrijkheid van de steun-geval-
len, is individualsatie niet altijd mogelijk.
En er staat nu voor ons één van die,
door ons bedoelde, moeilijke kanten van de
steun-verleening: wat moet er gebeuren
met spaarbezit van den werklooze?
Als iemand werkloos wordt, en hij heeft
een spaarbezit, hetzij in den vorm van
contanten, hetzij op een spaarbankboek
je, in den vorm van een eigen huisje of
anderszins, dan moet hij eerst zichzelf
helpen om daarna uitkeering te krijgen
krachtens de steunregeling. Voor den ge-
or^aniseerden werklooze geldt, dat hij
eerst de reglementair vastgestelde uitkee-
ringen ontvangt en daarna behandeld
wordt als boven.
Hierbij gaat de regeering soepel te werk.
Van het bespaarde bedrag mag eerst 200
worden afgetrokken, dal. verder buiten be
schouwing blijft, terwijl het dan overblij
vende in aanmerking komt om te worden
verbruikt, vóórdat van steun krachtens
een steunregeling sprake kan zijn.
Dat overblijvende wordt bovendien ook
nog weer op soepele wijze afgewerkt. Als
b.v. iemand f 1000 zou hebben gespaard
en in de termen zou vallen om 12 steun
per week te ontvangen, dan wordt voor
het opmaken van de overblijvende 800
toegestaan, dat per week 18 mag wor
den berekend. Alles, wat dan minder dan
18 wordt opgemaakt, kan gevoegd wor
den bij de 200 en toch nog weer een be
zit voor den werklooze vormen.
Burgemeester en wethouders van Vrie-
zenveen hebben aan den minister van
Sociale Zaken gevraagd om voor geval
len, dat werklooze arbeiders een eigen
bezit zouden hebben, aan hun college de
bevoegdheid te geven elk geval op zich-
'zelf te beoordeelen, en dus niet op ieder
een, ongeacht de omstandigheden, dezelfde
regeling op dezelfde wijze toe te passen.
Het college heeft van den minister de te
leurstellende mededeeling ontvangen, dat
Z.Exc. geen termen kan vinden om de re
geling soepeler vast te steellen.
Wij noemen deze mededeeling van den
minister teleurstellend, omdat in
zulke gevallen gevallen van „bezitten
de" armen individueele oplossing
niet alleen gewenscht, zéér gewenscht,
maar ook omdat die gevallen niet zóó
talrijk zijn! mogelijk is.
Men ziet in, dat 't niet aangaat, om
tegen ieder, die om steun komt, en nog
bezit heeft, te zeggen: dat bezit behoeft
ge niet te verbruiken; de gemeenschap
zal wel voor u zorgen.
Maar men ziet.ook in, moet inzien, dat
't niet aangaat tegen ieder, die om steun
komt en nog bezit heeft, te zeggen: dat
bezit moet eerst worden verbruikt (op
200 gld. na) en daarna kunt ge voor steun
in aanmerking komen. Als b.v. iemand
daardoor gedwongen zou worden z n
eigen huisje te verkoopen, is de kans groot,
dat dit voor hem zoo waardevolle bezit
voor altijd verloren gaat; dat hij, ook al
krijgt hij weer betrekkelijk spoedig werk,
nooit meer zulk een, ook sociaal zoo ge
wenscht, bezit terug krijgt. En dat is ver
keerd.
Men moet bij dat alles niet vergeten, dat
degenen, die werkloos zijn, tot dien toe
stand over het algemeen niet zijn gekomen
door individueele oorzaken, maar
door een algemeene maatschappelijke oor
zaak, liggend niet alleen buiten hun wil
en buiten hun schuld maar ook buiten
de persoonlijke omstandigheden,
waarin zij verkeeren.
Het inderdaad: zeer moeilijke, zeer
netelige vraagstuk van „werkloozen
met spaarbezit" is nog niet bevredigend
opgelost.
OP DEN TERUGWEG VAN HET
EUCHARISTISCH CONGRES
OVERLEDEN.
Mgr. Sercie, Bisschop van Ozieri.
Op den terugweg van het Internationaal
Eucharistisch Congres te Boedapest naar
zijn diocees is op 54-jarigen leeftijd te
Triëst overleden Mgr. Lgino Serci, bis
schop van Ozieri op het eiland Sardinië.
Moeder werpt haw vier
kinderen in een put
Zondagavond heeft te Casteren in
de gemeente Hoogeloon, de vrouw van
den landbouwer S. in een vraag van
verstandsverbijstering getracht haar
vier kinderen het leven te benemen.
Omstreeks zes uur heeft zij de kin
deren, drie meisjes van drie, vier en
vijf jaar, en een jongetje van zes jaar,
in een waterpunt achter de woning
gegooid. Op het geschreeuw der kin
deren snelden buren toe. Zij slaagden
er in, het jongetje van zes jaar te
redden. Toen de drie andere kinderen
- uit de waterput waren opgehaald, kon
een intusschen gearriveerde genees
heer bij de meisjes slechts den dood
constateeren.
De vrouw is voorloopig opgesloten.
Over het verschrikkelijke gebeuren
vernemen wij nader:
Het gezin, bestaande uit den 45-jarigen
J. Swaans, zijn echtgenoote, de 36-jarige
W. N. SwaansGijsbers en negen jeug
dige kinderen woont in de boerderij,
staande aan een zandweg, vijf minuten
buiten de kom van het dorp Casteren. De
vrouw leed den laatsten tijd aan zwaar
moedigheid. Gisternamiddag was zij alleen
met haar vier jongste kinderen thuis. De
man was de deur uitgegaan en de vijf an
dere kinderen speelden in de omgeving
van de woning. In een vlaag van ver
standsverbijstering greep zij haar éénja
rig zoontje Josephus en wierp hem in de
bij het huis staande vijf meter diepe put,
waarin de melk in bussen wordt koel ge
houden en waarin het water 1 meter hoog
stond. Vervolgens pakte ze den twee-jari
gen Albertus beet en wierp hem even
eens in de put.
Hetzelfde lot ondergingen ook het drie
jarig dochtertje Johanna en de vijfjarige
Willibrordus. Het laatste kind deed po
gingen om uit de put te komen, waarbij
de vrouw het kind met een haak hielp. Op
deze wijze is het knaapuje aan den dood
ontsnapt. Na haar daad, is zij naar haar
familie, die op eenigen afstand van de
woning woont, gesneld, waar zij vertelde,
wat er was gebeurd. Onmiddellijk ging
men naar de boerderij en waarschuwde
den gemeente-dokter. Toen deze ter plaatse
kwam, kon hij slechts den dood van de
drie kinderen oenstateeren.
De vrouw werd in zeer overspannen
toestand voorloopig bij de eerw. zusters
te Hapert ondergracht. Vandaag is zij naar
de psychiatrische inrichting te Vught ver
voerd.
BENOEMINGEN BISDOM HAARLEM.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd:
tot pastoor te Berkel den weleerw. heer
J. I. J. M. Velthuyse;
tot pastoor te Tuitjenhorn den weleerw.
heer S. H. Linthorst, thans kapelaan te Am
sterdam (H. Willibrordus buiten de Veste);
tot kapelaan te Heilo den weleerw. heer
J. H. A. Everts;
tot kapelaan te Dordrecht (H. Bonifacius)
den weleerw. heer K. P. J. J. Herzberg;
tot kapelaan te 's-Gravenhage (H. Li-
fluina) den weleerw. heer N. C. de Rooy,
thans kapelaan te Dordrecht (H. Bonifa
cius).
DE MEDISCHE MISSIE.
De eerste drie vrouwelijke religieuzen uit
ons land gepromoveerd.
Aan de Universiteit van Washington zijn
verleden week drie Nederlandsche vrou
welijke religieuzen gepromoveerd tot doc
tor in de medicijnen, namelijk M. Eleonore
Lippits, geboren te Hoorn, M. Leonie Tum-
mers, geboren op Java en M. Elise Wijnen,
geboren te Baarn.
Zuster dr. Lippits en Zuster dr. Tum-
mers hopen werkzaam te worden gesteld
in het Sint Jozef-hospitaal te Baltimore;
zuster dr. Wijnen wordt interniste in het
hospitaal van Philadelphia.
Inusschen zijn deze drie Nederlandsche
religieuzen doende met de voorbereiding
van een reeds, zooals reeds gemeld werd,
aangekondigden bouw van een medisch
Missiehuis in het bisdom Rocrmnd.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
KOOPKRACHT
EN WERKGELEGENHEID.
De Volkskrant schrijft:
In de vijfde aflevering van het maand
schrift van het Centraal Bureau voor de
statistiek wordt er op gewezen, dat in de
industrieën die geheel of in hoofdzaak voor
de binnenlandsche markt werken „de be
perkte koopkracht van vele verbruikers
een rem was voor de werkgelegenheid."
Natuurlijk, zal men zeggen. Wie weinig
koopkracht heeft kan zich een aantal arti
kelen niet of slechts in zeer bescheiden- ma
te aanschaffen.
Welnu, president Trip van de Nederland
sche Pank, professor Molenaar z de N.R.
Ct., economen van de eerste rang dus, ver
zekeren u dat nog meer beperkte koop
kracht (verlaging der loonnormen over de
heele linie) de werkgelegenheid zal ver
ruimen.
Met loonen als in Japan worden uitbe
taald zou er in ons land geen werkloosheid
meer voorkomen. Alleen wordt de vraag
niet opgelost waar de industrieën die voor
de binnenlandsche markt werken de klan
ten vandaan moeten halen en hoe zij zon
der klanten (de aandeelhouders van de Ko
ninklijke zijn niet genoeg in getal) aan de
gang zouden kunnen blijven.
DE DURE AARDAPPELEN
Zooals Zaterdag is gemeld, heeft de mi
nister de verhooging der monopolieheffing
cp Malta-, Canarische en andere ingevoerde
aardappelen van drie op vijf cents per kilo,
welke aanvankelijk zou in gaan op 15 Mei,
uitgesteld en wel tot 20 Juni a.s.
Hiermede is de veelbestreden, dit jaar
voor het eerst ingevoerde verhooging dezer
ci isisheffing dus practisch van de baan,
want na 20 Juni komen er slechts weinig
aardappelen meer binnen. De aanvoeren
van onze eigen vroeger-: aardappelen zul
len dan, ondanks droogte en nachtvorst
wel toereikend zijn.
Er zij nog aan herinnerd, dat de ingevoer
de aardappelen zijn belast met een invoer
recht van 11% benevens met een crisis-
heffing van 3 cents ten behoeve van den
tuinbouw. Aan een quanlitatieve beperking
is de import niet gebonden.
Door dezen maatregel is een verdere stij
ging der aardappelenprijzen voorkomen,
doch een daling moet vooralsnog niet wor
den verwacht; daartoe had de minister de
bestaande drie cents crisisheffing moeten
afschaffen.
DE WERELD IN
VOGELVLUCHT
BRUSSEL: De aardbeving, welke Zater
dagmiddag ons anders zoo onbewogen en
evenwichtig landje aan het schudden heeft
gebracht en ontelbare overigens nuchtere
Hollanders min of meer licht in het hoofd
heeft gemaakt, schijnt afkomstig te zijn uit
België. Daar is de beving althans het sterkst
gevoeld en zijn zelfs een paar slachtoffers
gevallen. Zondagmiddag en vannacht heb-
i en zich nabevingen voorgedaan, welke niet
zoo merkbaar zijn geweest, ofschoon de
beving van vannacht toch nog in Zeeland
is waargenomen. De aard van de rilling
op den rug van onze oude getrouwe Moeder
Aarde is een z.g. tectonische. Men onder
scheidt n.l. 2 soorten bevingen, vulcanische
cn tectonische. De vulcanische worden ver
oorzaakt door inwendige uitbarstingen in
de tallooze vulcanen; Japan is er berucht
c.oor; hier hebben wij er geen last van. De
tectonische zijn verschuivingen in de aard
korst en op ae plaats waar de aardlagen
verschuiven wordt een rilling gevoeld,
welke zich in de aardkorst voortplant. Op
rekening van deze regelmatig voorkomen
de aardlagenverschuiving moeten de schok
ken van de afgeloopen dagen geschoven
worden.
PRAAG: In Tsjecho-Slowakije hebben de
gemeenteraadsverkiezingen van den der
den verkiezings-Zondag hetzelfde beeld op
geleverd van de twee voorgaande. Ook dit
maal hebben zich geen incidenten van be-
teekenis voorgedaan. Dat is telkens een
geruststelling, want het gevaar voor
ernstige relletjes is allesbehalve denkbeel
dig. Het Duitsche Nieuws Bureau geeft tel
kens een trouw relaas van al de incidenten,
welke zich voordoen, en al zijn ze niet alle
even erg, toch blijkt uit de voortdurende
herhaling, hoe sterk de spanning is. In
tegenstelling met de verwachting zijn de
onderhandelingen met Praag nog altijd niet
begonnen. Men verwacht thans, dat er deze
week een aanvang mee gemaakt wordt.
Dit nummer bestaat alt
trier bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Buitenland
Franco's troepen zijn Albocacer binnen
gerukt en staan thans in de buitenwijken -
van Castellon. (2de blad).
De derde verkiezings-Zondag in Tsjecho-
Slowakije. (2de blad).
Binnenland
De aardbeving van Zaterdagmiddag heeft
zich Zondagmiddag en hedennacht her
haald. (2de blad).
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(lste blad).
Te Gasteren wierp een moeder in een
vlaag van waanzin haar vier kinderen in
een put, waarbij drie meisjes verdronken.
(lste blad).
Omgeving
Eerste Plechtige H. Missen te Hoogmade,
Nieuwkoop, Voorhout en de Zilk. (2de
blad).
Te Alphen aan den Rijn is een motorrij
der geslipt en om het leven gekomen. (4de
blad).
Sport en Wedstrlfden
VOETBAL: Italië, Zweden en Hongarije
plaatsen zich in den ha'ven eindstrijd om
het wereldkampioenschap. (3de blad).
ZWEMMEN: Frankrijk verslaat Neder
land in waterpolo en estafette. (3de blad).
WANDELSPORT: Massa-deelname aan
de R.K. Wandelsport-reunie (3de blad).
ATHLETIEK: Nieuw Ned. record 1000
M.; de Holland-junioren kampioen van Ne
derland (3de blad).
MOTORSPORT: Geslaagde wedstrijden
te Wassenaar om het kampioenschap van
Zuid-Holland (3de blad).
SCHAKEN: Het tournooi te Noordwijk.
(3de blad).
ROEIEN—ZEILEN: De Hollandio-wed-
strijden (3de blad).
NOORDWIJK
DIAMANTEN PRIESTERFEEST.
Woensdag 15 Juni as. herdenkt de
zeereerw. heer Pastoor F. Wijtvliet den
dag, dat hij 60 jaar geleden de H. Pries
terwijding ontving.
De jubilaris, die van die zestig jaren
er thans 24 jaar als rustand pastoor door?
brengt in Huize „St. Jeroen", heeft zich in
den loop dezer jaren zeer verdienstelijk ge
maakt voor de geestelijke belangen der be
woners van Huize „St. Jeroen" en ondanks
zijn 84 jaren, wil hij daar nog van geen
lusten weten.
Ook bij de parochianen van Noordwijk is
Pastoor Wijtvliet zeer gezien en wij twij
felen er niet aan, of velen zullen zich ge
drongen gevoelen zijneerw. bij dit zeldza
me jubileum te gaan complimenteeren.
Daartoe zal gelegenheid zijn op Woensdag
a.s. in Huize „St. Jeroen", van 11.30 tot
12.30 uur.
Het onlangs door brand verwoeste Fransche mailschip .Lafayette", dat voor den sloop naar ons land werd verkocht, Is door de
sleepboot .Zwarte Zee" van Le Havre naar Rotterdam gebracht. De aankomst van het eens zoo trotsche zeekasteel In de
Maasstad
